Naam Initiatief Culemborg Circulair Doel In hoeverre levert het project een bijdrage aan duurzaamheiddoelstellingen: People, Planet, Profit Aanleiding Nederland wil vanaf 2016, het jaar dat Nederland voorzitter van de EU is, een hotspot zijn voor circulaire economie. Een coalitie van invloedrijke Nederlanders uit het bedrijfsleven, de overheid en de wetenschap heeft zich bij deze ambitie aangesloten. De bureaus McKinsey en TNO schatten dat de switch naar een circulaire economie Nederland 7,4 miljard euro en 54.000 banen oplevert. Er liggen grote kansen voor ondernemers, multinationals en overheden om hun organisatie toekomstbestendig in te richten. Dit project stimuleert het sluiten van de grondstofketens (en daarmee het behoud van grondstoffen) en het actief ontwikkelen van nieuwe afzetmarkten, zodat er een stabiele vraag naar recyclaat ontstaat. Achtergrond De vraag naar gerecyclede kunststoffen is bij veel afvalverwerkers groter dan het aanbod aan weggegooide kunststoffen. Daaruit komt meermaals naar voren dat er veel kansen zijn om langdurig te recyclen als bedrijven zich niet laat leiden door korte termijn financieel nadelige gevolgen. Om hierop in te spelen zet dit project in op het vergroten van de bedrijfskansen voor recycling van plastic. Het recyclen van gebruikte plastics kan worden onderverdeeld in drie hoofdgroepen: Kunststof verpakkingen uit huishoudens (Plastic Heroes), die apart zijn ingezameld of via nascheiding zijn uitgesorteerd, worden gerecycled conform de meerjarige afspraken die de overheid en de producenten hebben vastgelegd en geborgd. De Avri is de partij in Culemborg die het plastic ophaalt, waarna het in Duitsland wordt gesorteerd en verder verwerkt. Verpakkingsfolie van bedrijven heeft, via handelaren, de afgelopen jaren veelal haar weg gevonden naar de Chinese markt. De tegenvallende economische groei in China en de lage olieprijzen hebben deze markt sterk veranderd. Deze nieuw ontstane situatie stimuleert innovatieve recycling methoden met een focus op afzet binnen Europa. De markt zal een nieuw evenwicht moeten vinden met een beter toekomst perspectief als gevolg. Een kans dus voor bestaande en nieuwe recycling bedrijven. Wat vooral nodig lijkt, is een positieve houding en een
goede samenwerking tussen alle ketenpartners. Ook harde (grove) kunststoffen werden, naast enkele recycling initiatieven in Nederland, tot voor kort veelal naar China geëxporteerd. Recyclers die de afgelopen jaren hun strategie hebben gericht op afzet van secundaire grondstoffen in Europa, zijn klaar voor de volgende groeifase van hun bedrijf. Met Culemborg Circulair spelen Culemborg en Culemborgse bedrijven zichzelf in de kaart door op bovenstaande ontwikkelingen in te spelen en daarop voor te sorteren, door in samenwerkingsverband de inzameling, verwerking en productie van gerecyclede materialen lokaal in eigen hand te nemen. Dit creëert nieuwe werkgelegenheid, stimuleert innovaties en zorgt over de hele linie voor lagere kosten en nieuwe afzetmogelijkheden. Doel Dit project wil een (deel)oplossing bieden voor de plastic soep in de oceanen en daarbij het probleem bij de bron aanpakken. Vertaald naar de lokale context betekent dit: verminderen van plastic vervuiling door bedrijven meer te laten inzetten op reduce, re-use, recycle & re-design. Culemborg Circulair wil Culemborgse bedrijven kennis laten maken met de kansen van plastic recyclaat als grondstof voor hun eigen bedrijfsvoering. Dit vereist een mentaliteitsverandering bij Culemborgse bedrijven in die zin dat ze plastic als een belangrijke hernieuwbare grondstof gaan zien. Juist door dit nu te doen, op kleine schaal, worden vooroordelen en belemmeringen weggenomen. Bovendien biedt dit project mogelijkheden voor het creëren van extra werkgelegenheid en arbeidsplaatsen in Culemborg, voor de toepassingen van plastic recyclaat. In combinatie met een sociale werkplaats is dit initiatief een invulling van aan people doelstellingen. Op groter, internationaal niveau beoogt dit project een directe bijdrage aan de Sustainable Development Goals. Met name SDG 14: Beschermen en duurzaam gebruik van de oceanen en zeeën is een speerpunt voor de inzet op minder plastic vervuiling. Daarnaast draagt dit project bij aan SDG 12: Duurzame consumptie en productie, SDG 11: Maak steden veilig, veerkrachtig en duurzaam, SDG 9: Infrastructuur voor duurzame industrialisatie, SDG 8: Inclusieve, economische groei, werkgelegenheid en fatsoenlijk werk voor iedereen en SDG 2: Einde aan honger, zorgen voor voedselzekerheid en duurzame landbouw.
Resultaten In hoeverre is het idee op termijn levensvatbaar (niet structureel afhankelijk van subsidie) of op een andere manier geborgd (bijv. ondergebracht bij een bestaande organisatie)? In hoeverre is het idee opschaalbaar of reproduceerbaar? Kan steun aan dit project een vliegwiel op gang brengen? Wat is het bereik onder Culemborgers? Hoeveel mensen zijn erbij betrokken? Het resultaat van dit project kan worden vertaald in output en outcome gedurende de looptijd van één jaar, van 1 juni 2016 t/m 31 mei 2017. Output: Minimaal 30 bedrijven in Culemborg benaderd om deel te nemen aan dit project; Minimaal 5 bedrijven in Culemborg nemen deel aan dit project, waarvan 2 na afloop de intentie uitspreken om vervolgstappen te zetten; Minimaal 3x publicatie in lokale media om verdere bekendheid en bewustwording bij inwoners van gemeente Culemborg te bevorderen. Outcome: Verminderen van het gebruik van plastic als ruwe grondstof en plastic vervuiling. Daarmee wordt direct bijdragen, dicht bij de bron, aan het verminderen van de plastic soep in de oceaan. Als deze pilot op grotere schaal wordt doorgezet door Culemborgse bedrijven en op andere plekken, heeft dit een grote impact op een schone en levende oceaan. De opzet van dit project is dermate dat bedrijven na deze opstartfase zelfstandig het inzamelen en vervolgens inzetten van recyclaat ter hand nemen, in nauwe samenwerking met reeds betrokken partners Nedvang en afvalverwerkers. Dit wordt nog eens extra bespoedigd door het aanhangige verdienmodel. Dit project is uitermate geschikt voor opschaling en/of reproductie. De gemeente Eindhoven heeft interesse getoond voor een soortgelijk initiatief van Willemijn Peeters. Daarnaast is Willemijn Peeters aangesloten bij het Ketenakkoord Kunststof Kringloop van het Ministerie van Milieu & Infrastructuur. Leerpunten en mogelijkheden voor verdere (door)ontwikkeling liggen langs die weg dan ook voor de hand. Steun aan dit project brengt daarmee zeker een vliegwiel op gang. In principe worden alle bedrijven in Culemborg betrokken bij dit initiatief. Met name de bedrijven op het industrieterrein en bedrijven met een eigen productie en/of verpakkingen waarin plastic een grote rol speelt. Via diverse communicatiekanalen (lokale weekblad, social media en free publicity) worden daarnaast de Culemborgse inwoners op het belang gewezen van minder plastic vervuiling en wat de bedrijven in hun gemeente daaraan doen.
In hoeverre wordt er samengewerkt met andere organisaties of bedrijven? Projectleider in deze is Willemijn Peeters, eigenaar van het bedrijf Ocean Impact. Als samenwerkingspartners zijn aangemerkt: Avri Bureau Waardenburg Gemeente Culemborg Gispen Kring Culemborgse Bedrijven Lions Culemborg Nedvang Rabobank West-Betuwe TUDelft en Leiden, Opleiding Industrial Ecology Overzicht activiteiten Bekendmaking van dit project bij bedrijven i.s.m. de Avri om te inventariseren waar de interesses liggen; Stimuleren van deelname van bedrijven aan Culemborg Circulair door plastic bedrijfsafval af te geven bij Avri voor de verzamelpunten bij de machines; Inventariseren welke bedrijven interesse hebben in afname van recyclaat en/of mogelijkheden voor nieuwe lokale afzetmarkten en uitbater daarvan; Plaatsing van 2 machines ontwikkeld door Precious Plastic: http://preciousplastic.com/ op o.a. het industrieterrein in Culemborg. Ondersteuning hierbij door afstudeerders van opleiding Industrial Ecology van TUDelft/Leiden; Inbedrijfname van 2 machines ontwikkeld door Precious Plastic: lokale productie van recyclaat; Inzet van recyclaat voor productie van nieuwe toepassingen (middels sociale werkplaats) of bestaande toepassingen (in bedrijfsvoering van een van de deelnemende bedrijven); Afspraken maken met samenwerkingspartners over verdere opschaling van dit project en vervolg; Bekendheid geven aan project en resultaten bij het bredere publiek. Voor welk onderdeel van het initiatief vraagt u financiële ondersteuning aan? (maximaal 5.000) Begroting Personeelskosten projectleiding: 126 uur 11.970
Materiële kosten: machinekosten 3.000 reiskosten, organisatorische kosten, etc. 125 Totaal excl. BTW: 15.095 Totaal incl. BTW: 18.265 Dekking Gemeente Culemborg 5.000 Overige financiers 13.265 Totaal incl. BTW 18.265 Datum indienen 14 mei 2016 Handtekening