JAARVERSLAG 2011 TELE-ONTHAAL VLAAMS-BRABANT EN BRUSSEL

Vergelijkbare documenten
Veel leesplezier en bedankt voor je belangstelling. Mit Van Paesschen Directeur Tele-Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel

Hoeveel weet u over Tele-Onthaal? Niks, weinig, best wel wat? Quiz je weg door dit jaarverslag!

[TELE-ONTHAAL IN CIJFERS]

KENNISMAKING MET TELE-ONTHAAL WEST-VLAANDEREN. Kortrijk, donderdag 12 februari 2015

Jaarverslag FTO 2013: CIJFERBIJLAGEN

Jaarverslag FTO 2012: CIJFERBIJLAGEN

Jaarverslag FTO 2011: CIJFERBIJLAGEN

Beste lezer, Patricia Hemelaer Directeur Tele-Onthaal Limburg Maart

In dit jaarverslag. 1. Wat doen we? 2. Cijfers. 3. Opvang bij verlieservaringen p Dank p Contactgegevens p Giften p.

Voorwoord. Patricia Hemelaer Directeur Tele-Onthaal Limburg Maart

Beste lezer, Patricia Hemelaer Directeur Tele-Onthaal Limburg. Als niemand luistert naar iemand vallen er doden in plaats van woorden - 1 -

Voorwoord. Als u meer algemene informatie zoekt over Tele-Onthaal, bezoek dan onze website: Veel dank voor uw belangstelling.

JAARVERSLAG. Tele-Onthaal in cijfers

Inhoudsopgave JAARCIJFERS 2017 ALGEMEEN TELEFOON EN CHAT + DE TELEFOONOPROEPEN

JAARVERSLAG. Tele-Onthaal in cijfers

De Zelfmoordlijn in cijfers 2012

RELATIEPROBLEMEN? GEWELD IN JE GEZIN? PRAAT EROVER.

Zelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.

De Zelfmoordlijn in cijfers 2011

Jongerenhulp op het wereld wijde web. een rough guide

Een korte rondleiding door Martine Puttaert. Integrale Jeugdhulp Vlaams-Brabant

Wat is het CAW? Iedereen heeft het wel eens moeilijk. Ook voor jongeren. Het CAW versterkt welzijn. Daarvoor is het CAW er

JIJ EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGDZORG.

In 2015 vierden we het 40- jarig bestaan van Tele-Onthaal in Limburg. Daar zijn we trots op! U vindt hierover informatie in de inleidende tekst.

Samen Veerkrachtig Eeklo 05/10/2018

Toegankelijkheid van de CAW s volgens de verenigingen waar armen het woord nemen. April 16

Suïcidepreventiebeleid binnen een organisatie 10/10/2014

Geïntegreerd Breed Onthaal. Project regio Anzegem - Avelgem

UKJA in het landschap van de Vlaamse jeugdhulp en Geestelijke Gezondheid voor kinderen en jongeren. Dr. Linda Van Grootel Medisch diensthoofd UKJA

3wwonen, werken & welzijn in Halle-Vilvoorde. Sociale Kaart WWKLD Wezembeek-Oppem Wemmel Kraainem Linkebeek en Drogenbos

Opvoeding partnerrelatie - ondersteuning

Slachtofferhulp Brussel-Halle-Vilvoorde Groot Eiland (deelwerking CAW Archipel) Voorstelling dienst

Congres NVKVV Maart 2014

Zelfdoding. en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.

Jeugdhulp: groot bereik, divers en versterkt eigen krachten

Praten he. Tele-Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel Jaarverslag 2017

PSYCHOSOCIALE ZORG VOOR PATIËNTEN MET KANKER

Met vereende kracht naar een nieuwe jeugdhulp in Vlaanderen

Anorexia Nervosa Boulimia Nervosa vzw (AN-BN vzw) De missie van AN-BN. Wat doet AN-BN? Hoe kan jij AN-BN helpen? Financieel. Vrijwilligers.

Met vereende kracht naar een nieuwe jeugdhulp in Vlaanderen

EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGdZORG

Kinder- en Jongerentelefoon. Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Gelijke Kansen.

Vrijwilliger worden bij de Kindertelefoon?

De Sociale plattegrond

Anorexia Nervosa Boulimia Nervosa vzw (AN-BN vzw) Doelstelling. Activiteiten. Concrete noden Financieel. Vrijwilligers.

De werking van het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Oost- Vlaanderen. Kristel Bovijn

1. De partnerrelatie. 1.1 Een relatie in evolutie

JIJ EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGDZORG

RUZIE MET VRIENDEN, LIEFDESVERDRIET EN DE RELATIE TOT DE OUDERS AAN DE LIJN OF OP HET SCHERM BIJ AWEL.

Psychosociale hulp voor patiënten met kanker

Jaarverslag Sensoor Oost Nederland, waar luisteren naar elkaar nog heel gewoon is.

Suïcidepreventie op de werkvloer: van signaalherkenning tot nabestaanden

8% MEER ÉN DIVERSERE VRAGEN VOOR DE DRUGLIJN IN 2016

Sterk in verbondenheid

Gemandateerde voorzieningen

JIJ EN DE CRISISJEUGDHULP.

Verpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief

Centra voor Leerlingenbegeleiding sterke partners in de integrale jeugdhulpverlening

Partners in zorg. Familiebeleid vzw Huize Jan De Wachter. Informatie voor familieleden, naasten en bewoners

Verlies samen de. 9 TIPS voor een participatieve basishouding kalender 2010

CONVENANT BETREFFENDE EEN GEZAMENLIJKE AANPAK VAN OUDERENMIS(BE)HANDELING VOOR HET VLAAMSE GEWEST, DE VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE EN DE PROVINCIES

18. Online hulpverlening: alle lijnen open. Tom Billiet, CLBchat

Nieuw jasje voor algemeen welzijnswerk

START HET GESPREK EN VOORKOM SEKSUEEL KINDER MISBRUIK! STOPITNOW.NL

PEDOFIELE DADEN KIES JE WEL

Algemeen Welzijnswerk

Gemandateerde voorzieningen - Ondersteuningscentrum Jeugdzorg

Voor meer info: Hilde Rekkers

ZORGEND NETWERKEN EEN LEIDRAAD

Deeltijdbehandeling. Barneveld. volwassenen deeltijd

EEN NIEUWE STRUCTUUR. voor WELZIJN NOORD-WEST-VLAANDEREN

HET LEVEN ZOALS HET IS EEN VRIJDAGOCHTEND MET EEN CRISISVRAAG

*Dit is het percentage ten opzichte van het totale aantal dialogen (23.507). Let wel, in één dialoog kunnen meerdere thema's aan bod komen.

Academie voor Integratieve en Humanistische Psychologie en Psychotherapie vzw. Zelfdoding: Signalen, mythen en aanpak

Meer dan 1 miljoen extra voor vrijwilligers zorgsector

Informatie voor kandidaat-vrijwilligers

NETWERKPUNT. Voorstelling Art. 107 regio Mechelen 9 oktober 2015

Directe Hulp bij Huiselijk. U staat er niet alleen voor!

Informatie voor familie en betrokkenen van patiënten die opgenomen zijn op afdeling psychiatrie (PAAZ)

GEWELDDADIG GEDRAG naar medeleerling(en), personeel en/of zichzelf

OVERGANG ONLINE NAAR AMBULANT

DECREET. betreffende het algemeen welzijnswerk

Mensen in Nood - Geel

Crisisnetwerken Regio Kortrijk

Infobrochure. Wat na een Zelfmoordpoging?

Persmededeling. Eén centraal meldpunt voor geweld en misbruik

Cliënt Ik krijg hulp van een hulpverlener en/ of een naaste.. Professionele Hulpverleners Ik zorg voor de cliënt én steun de mantelzorgers.

Psychische problemen : waar kan ik terecht?

Jaarverslag Stichting 113Online

NEDERLANDERS LUISTEREN NIET MEER NAAR ELKAAR

overleggroep gezondheid; agendapunt samenwerking CGG s en verenigingen 02 februari 2010

Al gehoord van de 107? Mieke Craeymeersch, directeur Similes

Wij helpen elkaar. Hulp vragen, hulp bieden. gemeente Heumen gemeente Heumen

RESULTATEN VIP² GGZ CGG PRISMA VZW -

UW ZORGVERLENERS KANKERCENTRUM UZ GENT. Dermato_onco_018

MEMORANDUM 2014 VLAAMSE GEMEENSCHAP. Aanbevelingen van Child Focus, Stichting voor Vermiste en Seksueel Uitgebuite Kinderen

Holebi. transgender. Je bent wie je bent!

Holebi. transgender. Je bent wie je bent!

Ondersteuning van de algemene werking vzw Pag-Asa ( ), Cellebroersstraat 16, 1000 Brussel

Transcriptie:

JAARVERSLAG 2011 TELE-ONTHAAL VLAAMS-BRABANT EN BRUSSEL

2

VOORWOORD Dank je, jij bent ons neusje van de zalm, was de tekst op de bedankkaartjes voor de vrijwilligers tijdens de Week van de Vrijwilliger in maart 2012. Tele-Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel heeft redenen om haar vrijwilligers te bedanken. In totaal waren de vrijwilligers in 2011 4.128 uren in gesprek. Gesprekken waar zij er zijn voor elke oproeper, ze iedere permanentie weer klaar staan om elk gesprek in anonimiteit en vertrouwen aan te bieden. Wanneer de lente aanbreekt worden de cijfers van het vorige jaar verwerkt Het is steeds een terugblik maar tegelijk ook een vooruit kijken naar wat anders kan, waar we in de toekomst verder aan willen werken. We vinden het belangrijk om in dit verslag cijfers met u te delen. Eerst maken we u graag wegwijs in de werking van Tele-Onthaal. Mit Van Paesschen, Directeur Tele-Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel 3

4 Ter illustratie zijn in dit verslag enkele citaten uit gesprekken met oproepers en getuigenissen van vrijwilligers opgenomen.

Deel 1. De werking van Tele-Onthaal I. Vier pijlers 1) Permanent bereikbaar 2) Telefoon en online 3) Anoniem 4) Vrijwilligers II. Doelstellingen III. Vorming van vrijwilligers IV. Organisatie V. Samenwerkingsverbanden Deel 2. Cijfers van 2011 Inleiding: het verhaal van cijfers 1. Aantal oproepen 2. Profiel van de oproeper 3. Oproepmoment 4. Gesprekstypes 5. Gespreksthema s 6. Tele-Onthaal als verwijzer 7. Tele-Onthaal als verwijsmogelijkheid Medewerkers en contactgegevens 5

Deel 1: de werking van Tele-Onthaal Als het aan je kleeft, is er iemand die naar je luistert Gezondheidsproblemen, conflicten met de partner, ziekte, depressie, eenzaamheid, zelfdoding, allerlei praktische vragen... Soms hebben mensen het moeilijk, staan ze er alleen voor of lukt het niet meer. Het probleem oplossen kan Tele-Onthaal niet. Tele- Onthaal biedt (wel) tijd en aandacht door te luisteren, begrip te tonen en mee te leven. Op die manier willen we opvang en ondersteuning bieden in een persoonlijk gesprek. We zetten samen alles op een rij want Praten is de eerste stap. I. Vier pijlers De werking van Tele-Onthaal steunt op vier pijlers. anoniem permanent bereikbaar telefoon en online vrijwilligers 1. PERMANENT BEREIKBAAR Tele-Onthaal werkt via het noodnummer 106 en is daarom 24 uur op 24 uur, 7 dagen op 7 bereikbaar. 2. TELEFOON EN ONLINE Tele-Onthaal is permanent bereikbaar via het nummer 106, en meerdere oproepen kunnen tegelijk beantwoord worden. Daarnaast kan men via www.tele-onthaal.be ook elke avond én op woensdag al vanaf 15.00 uur terecht voor een gesprek online. Wie Tele-Onthaal voor het eerst online wil bereiken vindt op de website alle nodige informatie. De concrete bereikbaarheid van onze online hulpverlening is opgenomen, achteraan in dit verslag. 6

3. ANONIEM Tele-Onthaal is er voor iedereen die over zijn vragen en moeilijkheden wil praten. Telefoneren of chatten met Tele-Onthaal is altijd volledig anoniem en vertrouwelijk. Mensen moeten zich niet bekend maken, Tele-Onthaal vraagt niet naar de naam van de oproeper. Bovendien verschijnt het opgeroepen nummer 106 niet op de telefoonrekening en laat het online gesprek geen sporen achter op de computer. Zowel de oproeper als de vrijwilliger blijven voor elkaar onbekend. Zo komt niemand te weten dat iemand Tele-Onthaal contacteert. Wanneer de oproeper zelf zijn anonimiteit doorbreekt garandeert Tele-Onthaal volledige discretie. Anonimiteit verlaagt de drempel om contact op te nemen; stelt de oproeper op zijn gemak en geeft het nodige vertrouwen om zijn verhaal te doen. Anonimiteit bij de vrijwilliger creëert de ruimte en vergroot de openheid om naar dat verhaal te luisteren. Ik durf het zelfs niet aan mijn beste vriend vertellen. Niemand weet het. 4. VRIJWILLIGERS Tele-Onthaal is een professionele organisatie die voor haar permanente bereikbaarheid volledig steunt op het engagement van vrijwilligers. Zij beantwoorden de oproepen. Dit werken met vrijwilligers is voor Tele-Onthaal een bewuste keuze. Heel wat mensen hebben het immers niet nodig om met een professional te praten. Een goed gesprek met een geïnteresseerd en aandachtig iemand is vaak voldoende om hen weer op weg te helpen. Vrijwilligers blijven dicht bij het verhaal en de leefwereld van de oproeper. Oproeper en vrijwilliger spreken als gewone mensen onder elkaar. Hiermee houdt Tele- Onthaal de drempel om contact te nemen laag. Mijn motivatie om vrijwilliger te worden bij Tele-Onthaal was het besef dat mensen ergens terecht moeten kunnen. 7

II. Doelstellingen Tele-Onthaal voert in Vlaams-Brabant en Brussel gemiddeld 35 gesprekken per dag. Mensen nemen contact op wanneer ze kampen met persoonlijke en relationele moeilijkheden, als ze in een conflict betrokken zijn, met gevoelens van angst, depressie, stress, verdriet, onzekerheid, bij twijfel of als ze eenzaam zijn. Ook met gezinsproblemen, relatiemoeilijkheden, gezondheidsproblemen en zelfdodingsgedachten, doen mensen vaak een beroep op Tele-Onthaal. Zowel de lage drempel, de permanente bereikbaarheid als de anonimiteit van de dienstverlening van Tele-onthaal maakt dat mensen deze uiteenlopende thema s ter sprake brengen. Met het beantwoorden van de oproepen realiseert Tele-Onthaal: Crisisopvang Opvangen van mensen in een acute noodsituatie en hen rust bieden. Zo kan escalatie van het probleem vermeden worden. Preventie Laten ventileren van de oproeper (die niet in crisis verkeert) over levenservaringen en over de moeilijkheden waarmee hij kampt. Het bieden van een gesprek zodat mensen meer zicht krijgen op knopen en conflicten in hun leven, maakt het mogelijk om te voorkomen dat een spanning uitgroeit tot een ernstig probleem. Hulp- en dienstverlening Mensen aandacht en medeleven bieden, hen de kans geven hun gevoelens te uiten, hun zelfwaardering versterken, het inzicht in hun functioneren vergroten, hun zelfredzaamheid stimuleren. Dat is de brede steun waarop mensen die Tele-Onthaal contacteren kunnen rekenen. Indien nodig zal Tele-Onthaal informatie bieden over andere hulpverleningsinstanties met een gepast aanbod voor de betrokkenen. III. Vrijwilligers Vrijwilligers bij Tele-Onthaal nemen een groot engagement op. Er wordt van hen verwacht dat zij wekelijks permanentie op zich nemen, en tegelijk moeten zij op deskundige wijze dat luisterend oor van Tele-Onthaal kunnen bieden. Meer concreet vraagt Tele-Onthaal dat de vrijwilliger: minimum 21 jaar is zich minimum 4 uur per week vrijmaakt om permanentie te doen bereid is om maandelijks één nachtpermanentie te doen gedurende een langere periode (minstens één jaar) meewerkt geen grote emotionele of psychische moeilijkheden heeft op het ogenblik dat men meewerkt open en ontvankelijk is voor ieders moeilijkheden zonder vooroordelen geen behoefte toont om de oproeper een oplossing op te dringen bereid is de vooropleiding te volgen als voorbereiding op het telefoonwerk regelmatig deelneemt aan bijscholingsactiviteiten 8

Om dit engagement te kunnen opnemen biedt Tele-Onthaal haar vrijwilliger: een verantwoordelijke functie binnen de kern van onze organisatie een grote vrijheid om zelf de op te nemen permanenties te bepalen een aangepaste ruimte (met inslaapmogelijkheid en douche voor de nachtpermanenties) binnen de kantoren waar ook de vaste stafmedewerkers werkzaam zijn een degelijke vooropleiding om communicatievaardigheden te verfijnen en de nodige specifieke kennis bij te brengen (zie onder) inhoudelijke en praktische ondersteuning door de stafmedewerkers permanente bijscholing en een aantal vaste reflectiemomenten om ervaringen te delen met andere vrijwilligers en hieruit te leren (zie onder) een vergoeding voor verplaatsingskosten 1. Vorming van vrijwilligers De vorming van de vrijwilligers bij Tele-Onthaal is essentieel. Tele-Onthaal organiseert jaarlijks twee vooropleidingen. Het vooropleidingtraject spitst zich toe op een goede empathische luisterhouding en op de persoonlijke manier van reageren. Na de vooropleiding start de vrijwilliger een praktische inwerkperiode aan de telefoon. Vanaf het moment dat de vrijwilliger mee de telefoonpermanenties verzorgt, volgt hij een voortgezette opleiding en nadien de permanente bijscholing. Beide zijn gericht op het aanscherpen van de communicatie en luistervaardigheden. De opleiding biedt ook een brede kijk op de talrijke problematieken waarmee mensen Tele-Onthaal contacteren. Zo werd in 2011 onder meer bijscholing gegeven rond de thema s 'zelfdoding', 'psychiatrische patiënten' en positief luisteren. Geroutineerde vrijwilligers die minstens een jaar meedraaien in de telefoonpermanentie krijgen de kans om zich verder te vormen in het voeren van gesprekken via het internet. Hiervoor krijgen ze nog 3 dagen bijkomende opleiding. Nadien volgt er een specifieke permanente vorming rond online hulpverlening. Naast uitgebreide en degelijke vorming is een continue begeleiding van vrijwilligers in hun werk erg belangrijk. Zo organiseert Tele-Onthaal jaarlijks functioneringsgesprekken ter ondersteuning, en krijgt de vrijwilliger de nodige ruimte om te reflecteren in intervisies met andere vrijwilligers. Het heeft met zingeving te maken. Het geeft zin aan. Zin om. Zoiets. En daar doe je het voor. 9

2. Enkele cijfers over de vrijwilligers In 2011 waren bij Tele-Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel vzw in totaal 127 vrijwilligers. Op het einde van 2011 waren dat er 110. Daarvan zijn er 35 mannen (32%) en 75 vrouwen (68%). geslacht van de vrijwilliger man 32% vrouw 68 % De gemiddelde leeftijd van de vrijwilliger bij Tele-Onthaal bedraagt 55 jaar. Het is duidelijk moeilijker om jongere vrijwilligers aan te trekken voor dit engagement. leeftijd van de vrijwilliger 20-39 (15 %) 40-59 (44 %) 60+ (41 %) 10

De luisterposten van Leuven en Brussel-centrum hebben respectievelijk 69 en 41 actieve vrijwilligers. Sommige vrijwilligers zijn op beide posten actief. aantal vrijwilligers per luisterpost Leuven 69 (63 %) Brussel 41 (37%) Er stroomden in 2011 20 nieuwe vrijwilligers in (8 in Brussel en 12 in Leuven) en 23 verlieten Tele-Onthaal (10 in Brussel en 13 in Leuven). Vrijwilligers werken gemiddeld 87,7 maanden (of 7,3 jaar) mee op Tele-Onthaal. Daarbij is de kortste periode die een vrijwilliger opnam 1 maand terwijl de langste periode dat een vrijwilliger bij Tele-Onthaal aan de slag is, 29 jaar bedraagt. De onbezoldigde prestaties van vrijwilligers binnen Tele-Onthaal in 2011 komen overeen met de aanstelling van 14,5 VTE medewerkers. Motiverend zijn de contacten met de andere vrijwilligers. Je bent niet alleen bezig en je leert er fijne mensen kennen. IV. Organisatie Tele-Onthaal heeft in Vlaams-Brabant en Brussel twee luisterposten, nl. in Leuven en Brussel-centrum. Op elk van die plekken nemen vrijwilligers de telefonische en online gesprekken op zich, maar zijn er ook stafleden aanwezig. Zij ondersteunen de vrijwilligers in hun opdracht en hebben daarnaast elk een specifieke taak binnen de organisatie. 11

V. Samenwerkingsverbanden 1. Samenwerkingsverbanden Verwijzing naar Tele-Onthaal buiten de kantooruren Tele-Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel wordt buiten de kantooruren vermeld op het antwoordapparaat van de Centra Algemeen welzijnswerk (Regio Leuven, Hageland, Delta?, Vilvoorde, Archipel (Brussel), Mozaïek (Brussel)), van de Centra Geestelijke Gezondheidszorg (Leuven en Aarschot) en van het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Vlaams-Brabant. Het Centrum ter Preventie van zelfmoord verwijst via een antwoordapparaat naar het nummer 106 op momenten dat zij niet bereikbaar zijn. Samenwerking bij rampen Tele-Onthaal werkt samen met de psychosociaal managers die verantwoordelijk zijn voor het psychosociaal interventieplan bij rampen. Naar aanleiding van een ramp kan Tele- Onthaal ingeschakeld worden in de nazorg van slachtoffers, na- en naastbestaanden. Via de communicatiekanalen die bij een ramp geactiveerd worden, informeert men slachtoffers, na- en naastbestaanden over het hulpaanbod van Tele-Onthaal. In 2011 werd Tele-Onthaal ingeschakeld bij opvang van de slachtoffers van het Pukkelpopdrama. Samenwerking zelfhulpgroep Ups & Downs De contactgegevens van Tele-Onthaal staan vermeld op de folder van de vereniging voor chronisch en manisch-depressieve personen en betrokkenen. Tele-Onthaal biedt een eerste opvang en indien nodig wordt doorverwezen naar de contactpersonen van de zelfhulpgroep. Sensibiliseringscampagnes overheid Regelmatig werkt Tele-Onthaal mee aan sensibiliseringscampagnes van diverse overheden. Zo was er in 2011 de campagne over partnergeweld, i.s.m. de CAW. 2. Externe overlegstructuren Integrale Jeugdhulp: Netwerk Rechtstreeks Toegankelijke Jeugdhulp, Leuven In 2006 zijn in Vlaanderen de netwerken Rechtstreeks Toegankelijke Jeugdhulp van start gegaan. Eén van de kernopdrachten van de netwerken RTJ is zorgen voor een vlot toegankelijk jeugdhulpaanbod. Partners in het netwerk zijn: CAW, CLB, CGG, K&G, CBJ, VK en Tele-Onthaal. Netwerkpartners van de brede instap zijn CAW, CLB, K&G Regiohuizen en Tele-Onthaal. 12

Steunpunt vrijwilligerswerk Tele-Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel is lid van het Steunpunt Vrijwilligerswerk. Het Steunpunt maakt de werking van Tele-Onthaal bekend bij kandidaat-medewerkers en informeert de stafmedewerkers over nieuwe regelgeving en actuele topics op vlak van vrijwilligerswerking. Overleg Algemeen Welzijnswerk Tele-Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel vergadert jaarlijks met de autonome Centra Algemeen Welzijnswerk van de provincie Vlaams-Brabant en met de ingebouwde centra van de ziekenfondsen. Op de agenda staan thema s uit de welzijnssector die alle centra aanbelangen. Het doel van dit overleg is te komen tot onderlinge afstemming en een coherente aanpak van welzijnsthematieken. Brusselse Welzijns- en Gezondheidsraad Tele-Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel participeert in de Brusselse Welzijns- en Gezondheidsraad. Dit is een belangrijk platform om op de hoogte te blijven van het Brusselse welzijnslandschap, en maakt het mogelijk de sociale kaart die vrijwilligers hanteren, actueel te houden. We participeren aan de jaarlijkse Algemene Vergadering. Op vraag van de BWR participeert Tele-Onthaal als aanspreekpunt (buiten de kantooruren) ter ondersteuning van sleutelfiguren in de laagdrempelige hulpverlening. 13

Deel 2: Tele-Onthaal in 2011, enkele cijfers Cijfers zeggen niet alles over de werking van een organisatie als Tele-Onthaal, maar geven op een aantal terreinen toch een beeld van de activiteiten, aantallen en types oproepen, geboden ondersteuning, Voor Tele-Onthaal bieden cijfers over verschillende jaren heen, een kijk op evoluties en dus aanwijzingen voor eventuele keuzes in de toekomst. In dit verslag worden enkele algemene cijfers van de werking in 2011 gepresenteerd: aantal oproepen, oproepmoment, profiel van de oproeper, gesprekstypes en thema s, verwijzingen. 1. Aantal oproepen Tegenover 2010 daalde het aantal telefonische oproepen met 7% en ook de oproepen met gesprek daalden met 9%. Ruim 3500 mensen namen in 2011 voor het eerst telefonisch contact met Tele-Onthaal. In totaal waren de vrijwilligers 4.128 uren in gesprek. Voor de online-hulpverlening zien we in 2011 een stijging van de oproepen met gesprek van 20%. Een verklaring hiervoor is zeker de grotere online bereikbaarheid in 2011 tegenover het jaar voordien. Totaal oproepen Oproepen gesprek* Totaal gesprekken aantal zonder aantal 2010 2011 Telefonisch Online Telefonisch Online 22.420 873 20.910 1.114 46% 47% 12.166 803 11.070 964 Eerste oproepen 31% 33% Heroproepen 69% 67% *oproepen zonder gesprek zijn oproepen waarbij mensen Tele-Onthaal bellen/mailen zonder in gesprek te gaan. Het kan gaan om grappenmakers, verkeerd verbonden, niet antwoorden, 14

2. Profiel van de oproeper Traditiegetrouw bellen meer vrouwen dan mannen naar Tele-Onthaal. Ook nemen vrouwen een groter deel van de heroproepen voor hun rekening. telefonische oproepen per geslacht voor 2011 man 31% vrouw 69% Mijn vrouw is vijf jaar geleden gestorven en ik mis haar nog elke dag. Ook online contacteren er ons meer vrouwen dan mannen. Praktisch 3/4 van de oproepen komen van vrouwen. online oproepen per geslacht voor 2011 man 25% vrouw 70% onbekend 5% 15

3. Oproepmoment Ongeveer 2/3 van de telefonische oproepen verwerkt Tele-Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel buiten de kantooruren. tijdstip van telefonische oproep tussen 9.00-18.00 (34%) buiten de kantooruren (66%) Ik wil graag nog even praten voor ik ga slapen. Online is Tele-Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel alleen buiten de kantooruren bereikbaar, de permanenties hiervoor worden door de verschillende Tele-Onthaalcentra onderling verdeeld. 4. Gesprekstypes Het overgrote deel van de oproepers zoekt aandacht, begrip en aanmoediging. Nogal wat oproepers zijn overstuur als ze ons bellen. Louter informatieve vragen kennen een dalende trend. De beschikbaarheid van praktische informatie op het internet kan hierin een rol spelen. De cijfers voor telefonische en online oproepen lopen hierin zeer parallel. telefonische oproep crisis 26% opvang en ondersteuning 69% informatie 5% Het vertellen doet goed, dat heeft me kalm gemaakt. 16

online oproep crisis 30% opvang en ondersteuning 67% informatie 3% Mensen krijgen bij Tele-Onthaal altijd de gelegenheid om hun verhaal te brengen. Vaak is het ook nodig om emotionele opvang te bieden; de oproeper kan zijn hart luchten en zo tot rust komen. Daarnaast kunnen vrijwilligers helpen zoeken naar inzichten en uitwegen om problemen te hanteren. Soms zullen ze vooral actief luisteren. Online wordt er meer gewerkt rond het vergroten van inzicht in de eigen leefsituatie, het zoeken naar concrete perspectieven en naar strategieën om die daadwerkelijk te bereiken. Men kan hier dus vaak een stap verder gaan dan louter de gevoelens van de oproepers te beluisteren en hen hun emoties te laten ventileren. Blijkbaar werkt dit medium meer uitnodigend om constructief te zoeken naar bruikbare inzichten en uitwegen. GESPREKSTYPE Telefonisch Online Info geven 5% 3% Verhaal laten brengen 41% 30% Emotionele opvang 27% 31% Perspectieven helpen zoeken 16% 23% Actie stimuleren, steunen 10% 13% Andere aanpak 1% 1% 5. Gespreksthema s Traditiegetrouw bellen mensen Tele-Onthaal het vaakst met moeilijkheden over hun (geestelijke) gezondheid. Daarnaast zijn moeilijkheden in de partnerrelatie en gevoelens van eenzaamheid andere veel terugkerende gespreksonderwerpen. Specifieke thema s, zoals aanmeldingen rond financiële problemen of huisvesting, lijken toe te nemen. De tabel geeft zicht op verschillen tussen mannen en vrouwen. Zo nemen vrouwen meer contact met vragen over het gezin en de familie, terwijl mannen vaker het thema 17

seksualiteit aansnijden, evenals afhankelijkheid en levensbeschouwing. Eenzaamheid, zelfdoding en slachtofferervaringen scoren ongeveer even hoog voor mannen en vrouwen. In vergelijking met de telefoon is er online een groot aantal oproepen in verband met partnerrelatieproblemen (vb. verliefdheid, relatiebreuk, ), vooral bij mannelijke oproepers. Ook gedachten aan zelfdoding worden meer online geuit. Opvallende zijn het relatief grote aantal vrouwelijke oproepers die chatten omtrent slachtofferbeleving (vb. seksueel geweld, incest, ). Eenzaamheid komt dan weer minder voor als gespreksonderwerp, net zoals specifieke problemen (vb. materiële, financiële of juridische kwesties). GESPREKSTHEMA Telefonisch Online Man Vrouw Man Vrouw Partnerrelatie 15% 15% 20% 16% Gezin en familie 8% 13% 8% 12% Andere relaties 6% 6% 12 7% Seksualiteit 4% 1% 5% 2% Eenzaamheid 8% 9% 8% 5% Levensbeschouwing 5% 2% 4% 4% Zelfdoding 6% 4% 10% 11% Verliesverwerking 4% 4% 3% 4% Gezondheid 20% 20% 14% 20% Afhankelijkheid 5% 2% 2% 1% Slachtofferbeleving 4% 6% 6% 10% Specifieke problemen 12% 15% 5% 4% Varia 5% 3% 3% 2% TOTAAL 100 % 100 % 100% 100% 18

6. Tele-Onthaal als verwijzer In ruim 15 % van de gesprekken verwijzen de vrijwilligers van Tele-Onthaal door naar andere hulpdiensten, of wordt er over deze diensten informatie gegeven. Het gaat vaak over Centra Algemeen Welzijn (CAW) of Centra Geestelijke Gezondheid (CGG). Ook ondersteunen we de banden van de oproeper met zijn eigen sociaal netwerk, evenals de huidige begeleiding wanneer daar sprake van is. Vrij veel (telefonische) oproepers zoeken via ons hun weg naar de justitiële sector (vb. politie of justitiehuis). Omwille van de anonimiteit kan Tele-Onthaal de verwijzing niet begeleiden of opvolgen. Wel krijgt de oproeper het aanbod om eventueel terug contact op te nemen indien de verwijzing niet naar wens zou verlopen. Tele-Onthaal heeft geen zicht op het aantal oproepers dat na doorverwijzing ook effectief gaat aankloppen bij de andere hulpdienst. Mensen hebben er vaak voldoende aan te weten dat er verschillende hulpdiensten beschikbaar zijn, zonder ze daadwerkelijk aan te spreken. De cijfers in de jaarverslagen van andere hulpdiensten over Tele-Onthaal als verwijzer zijn daarom allicht vaak een onderschatting van het werkelijke aantal gerealiseerde doorverwijzingen. Het is immers onwaarschijnlijk dat veel oproepers aangeven aan andere hulpverleners eerst met Tele-Onthaal te hebben gesproken. VERWIJZING (+ info) 2011 Telefoon Online Geen verwijzing 8.898 80,4% 747 77,5% Eigen sociaal netwerk 314 2,8% 28 2,9% Huidige begeleiding 256 2,3% 32 3,3% Gezondheidszorg 345 3,1% 27 2,8% Welzijnssector 578 5,2% 51 5,3% Geestelijke gezondheidszorg 131 1,2% 15 1,6% Levensbeschouwelijke sector 8 0,1% 12 1,2% Justitiële sector 184 1,7% 8 0,8% Zelfhulpgroepen 55 0,5% 8 0,8% Jeugdhulp 53 0,5% 13 1,3% Socioculturele sector/werk 40 0,4% 1 0,1% Werk 19 0,2% 0 0,0% Ombudsdienst 4 0,0% 1 0,1% Andere 185 1,7% 21 2,2% TOTAAL 11070 100% 964 100% 19

7. Tele-Onthaal als verwijsmogelijkheid. Elke oproeper krijgt bij Tele-Onthaal een telefonisch/online gesprek aangeboden. De oproeper neemt hiertoe zelf het initiatief. Wel contacteren steeds meer mensen Tele- Onthaal via een doorverwijzing vanwege andere actoren in het welzijnswerk en de gezondheidszorg. Heel wat Tele-Onthaal oproepers zijn in professionele begeleiding (± 25%). Bij de heroproepers is dit percentage zelfs nog hoger. Soms bellen patiënten vanuit een psychiatrische instelling of een beschutte woonvorm. Hulpverleners spreken met hun cliënten over Tele-Onthaal om de periode tussen twee hulpverleningsgesprekken te overbruggen, of om op terug te kunnen vallen tijdens weekends en vakantieperiodes. Steeds meer hulpverleningscentra vermelden Tele-Onthaal op hun antwoordapparaat, buiten de kantooruren (CAW s van Leuven, Hageland, Vilvoorde en van Brussel: Archipel en Mozaïek, de zelfmoordlijn, ) 20

WERKTEN MEE IN 2011 Cilia Cielen Stafmedewerker Christine Sellicaerts Secretariaatsmedewerker Inge Nys PR-coördinator Ivan De Naeyer Bestuurslid Karolien Vermeiren Online- en teamcoördinator Karolina Krysinska Stafmedewerker Kristel Vandeput Bestuurslid Liesbeth Saerens Stafmedewerker Linda Thonissen Secretariaatsmedewerker Marc Verheyen Online coördinator Mit Van Paesschen Directeur Paul Biva Bestuurslid Sofie Similon ICT coördinator René Ferson Kwaliteitscoördinator Rita Camps Secretariaatsmedewerker Kristien Vandecruys VTO coördinator Secretariaatsmedewerker Walter Vermeiren Voorzitter CONTACTGEGEVENS secretariaat Leuven 016/23.97.56 secretariaat Brussel 02/511.86.63 http://vlaamsbrabantenbrussel.tele-onthaal.be BEREIKBAARHEID 106 24u/24u 7 dagen op 7 Chat www.tele-onthaal.be Online zijn we bereikbaar op de volgende dagen en uren: maandag 18:00 23:00 dinsdag 18:00 23:00 woensdag 15:00 23:00 donderdag 18:00 23:00 vrijdag 18:00 23:00 zaterdag 18:00 22:00 zondag 18:00 22:00 21

BEDANKT Onze vrijwilligers, Het Vlaams Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, de bevoegde Vlaamse minister en zijn medewerkers, Het Sociaal Maribel Fonds voor Gezondheidsinrichtingen- en diensten, Provincie Vlaams-Brabant, Stad Leuven, De Nationale Loterij, Het Mariott hotel in Brussel, iedereen die ons steunde of ons sympathie betuigde. GIFTEN Om onze algemene werking te verzekeren kunnen we rekenen op subsidies van de Vlaamse Overheid. Om specifieke projecten te realiseren zijn we vaak afhankelijk van andere financiële steun. Giften ten voordele van onze vzw zijn dan ook welkom op het rekeningnummer 785-5357347-42 van Tele- Onthaal Vlaams-Brabant en Brussel vzw. Giften vanaf 40 zijn fiscaal aftrekbaar. 22

V.U.: Kristel Denruyter PB 1071, 3000 Leuven 1