Leeswijzer Jeugdgezondheidszorg Utrecht tabellen In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend bij een bepaald thema. De tabellen zijn toegespitst op de door u opgevraagde leeftijdscategorie. In de tabellen staan telkens de totaalpercentages gevolgd door een verdeling naar een aantal specifieke achtergrondkenmerken, zoals: geslacht, leeftijd, achtergrond, opleidingniveau en wijk. Ook zijn er, waar mogelijk, tabellen die weergeven of er verschillen zijn gevonden ten opzichte van eerdere metingen (trends). De gegevens in de tabellen kunnen afkomstig zijn uit registratiedata of uit vragenlijstonderzoek. Afhankelijk van het type databron is de achtergrond op een andere manier berekend. Extra toelichting achtergrondkenmerken: Achtergrond op basis van registratiegegevens: Hierbij zijn de Utrechtse kinderen verdeeld naar etnische achtergrond aan de hand van de geboortelanden van de ouders. Autochtone kinderen zijn kinderen van wie beide ouders in Nederland zijn geboren. Kinderen van wie ten minste één ouder niet in Nederland is geboren hebben een andere etnische achtergrond; in de tabellen is uitgesplitst naar Surinaams/Antilliaans/Arubaans, Marokkaans, Turks en overig. Achtergrond op basis van antwoorden op vragenlijst (tabellen over adolescenten): Hierbij zijn de Utrechtse kinderen verdeeld naar etnische achtergrond aan de hand van de CBS-criteria. Op basis van het geboorteland van het kind zelf en van de ouders wordt de achtergrond bepaald. Autochtone kinderen zijn kinderen van wie beide ouders in Nederland zijn geboren, ongeacht het geboorteland van het kind zelf. Kinderen van wie ten minste één ouder niet in Nederland is geboren hebben een andere etnische achtergrond; in de tabellen is uitgesplitst naar Surinaams/Antilliaans/Arubaans, Marokkaans, Turks en overig. Opleidingsniveau ouders: Het opleidingniveau van ouders wordt bepaald op basis van de hoogste opleiding die door één van beide ouders is voltooid. Ouders worden gekwalificeerd als laagopgeleid wanneer de hoogst voltooide opleiding op het niveau is van basisonderwijs, lbo of mavo. Tot de middencategorie behoren ouders met een havo, vwo of mbo diploma. Hoogopgeleide ouders zijn ouders waarvan ten minste één van beiden een opleiding op hbo of universitair niveau heeft afgerond. Opleidingsniveau leerlingen: Het opleidingsniveau van de leerlingen is het niveau van het onderwijssoort dat zij ten tijde van de registratie of het onderzoek volgden. Indien mogelijk zijn er statistische toetsen uitgevoerd om na te gaan of er verschillen in gezondheid bestaan naar de specifieke achtergrondskenmerken. Met behulp van deze toetsen kan de kans berekend worden in hoeverre een gevonden verschil op toeval berust. Bij de uitgevoerde volgende: als de kans dat het gevonden resultaat/verschil op toeval berust kleiner is dan 5%, is het een werkelijk verschil (significant verschil). Alle toetsen zijn uitgevoerd met behulp van SPSS (Complex samples-likehood-toets, Chi-kwadraat-toets). Een niet-significant verschil wordt aangegeven met een lichtrode arcering van de cellen: Een significant verschil (kans op toeval kleiner dan 5%) wordt aangegeven met een donkerrode arcering van de cellen: Een significant verschil (kans op toeval kleiner dan 1%) wordt aangegeven met een oranje arcering van de cellen: De oranje arcering geldt alleen voor de tabellen over adolescenten.
Daarnaast is een post-hoc toets (Pearson residual) uitgevoerd om te bepalen of groepen hoger of lager scoren ten opzichte van het gemiddelde percentage, zo wordt zichtbaar waar zich het verschil bevindt. Groepsverschillen worden aangeduid met pijltjes: significant hoger dan het gemiddelde significant lager dan het gemiddelde Extra toelichting trends: De resultaten worden waar mogelijk vergeleken met de resultaten van eerdere metingen. Trends zijn multivariaat getoetst met behulp van een logistische regressie om voor verschillen naar geslacht, leeftijd, achtergrond en wijk te corrigeren. Er is een significant verschil tussen twee metingen wanneer het geobserveerde verschil met een zekerheid van 95% niet op toeval berust. Dit wordt aangeduid met pijltjes of een gelijkheidsteken: significant hoger dan de huidige meting = geen verschil t.o.v. de huidige meting significant lager dan de huidige meting Let op: in het CSV-bestand zijn toetsresultaten (arcering en pijltjes) helaas niet zichtbaar, open hiervoor het XLS- of PDF-bestand. Voor de tabellen over adolescenten geldt het volgende: Wanneer het totaal aantal leerlingen waarop het percentage in de cel is gebaseerd lager is dan 50, is dit aangegeven met een * achter de waarde. Hierdoor zijn de uitkomsten mogelijk minder betrouwbaar. De gegevens afkomstig van de Jeugdgezondheidszorg Utrecht zijn afkomstig uit registraties van de Jeugdgezondheidszorg en door ouders en jongeren ingevulde vragenlijsten. Alle gegevens uit deze bronnen worden anoniem verwerkt en alleen gerapporteerd wanneer zij niet-herleidbaar zijn tot individuen. De Jeugdgezondheidszorg sluit in haar contacten met ouders en jongeren waar mogelijk aan bij de thema's die voor ouder of jongere op dat moment belangrijk zijn. Hierdoor kan sprake zijn van onderregistratie op andere thema's. Bij de gegevens op basis van antwoorden op vragenlijsten kan door sociaal-wenselijke beantwoording in sommige gevallen sprake zijn van een onderschatting van de werkelijkheid (bijvoorbeeld bij gevoelige onderwerpen, zoals alcoholgebruik of de situatie thuis) en in andere gevallen van overschatting(bijvoorbeeld wanneer jongeren stoer willen overkomen, zoals bij grensoverschrijdend gedrag).
Seksuele gezondheid Tabel 1a Ervaring met geslachtsgemeenschap, naar klas (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) Geen ervaring 1976 98% 1706 90% 3682 94% Eén keer 10 <1% 31 2% 41 1% Een paar keer 17 1% 77 4% 94 2% Regelmatig 13 1% 86 5% 99 3% Tabel 1b Percentage leerlingen dat ervaring heeft met geslachtsgemeenschap (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) TOTAAL 40 2% 194 10% 234 6% GESLACHT Jongen 24 2% 97 10% 121 6% Meisje 16 2% 97 10% 113 6% ACHTERGROND Autochtoon 22 2% 145 12% 167 7% Surinaams/Antilliaans/Arubaans 6 7% 5 7% 11 7% Marokkaans 3 1% 9 3% 12 2% Turks 4 3% 4 3% 8 3% Overig 5 2% 30 13% 35 7% OPLEIDINGSNIVEAU vmbo 34 4% 102 14% 136 9% havo/vwo 6 1% 92 8% 98 4% WOONACHTIG IN UTRECHT 35 2% 144 10% 179 6% WIJK West 6 5% 10 7% 16 6% Noordwest 6 4% 18 13% 24 8% Overvecht 8 5% 7 4% 15 5% Noordoost 4 2% 21 10% 25 7% Oost 3 4% 19 15% 22 11% Binnenstad 1 4%* 2 9%* 3 7% Zuid 2 2% 9 9% 11 5% Zuidwest 1 1% 15 9% 16 4% Leidsche Rijn 2 1% 19 12% 21 6% Vleuten-De Meern 2 1% 24 11% 26 5%
Tabel 2 Percentage leerlingen dat onveilig vrijt; loopt risico op SOA (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) Totaal aantal % TOTAAL 67 2% GESLACHT Jongen 32 2% Meisje 35 2% KLAS Klas 2 12 1% Klas 4 55 3% OPLEIDINGSNIVEAU vmbo 41 3% havo/vwo 26 1% WOONACHTIG IN UTRECHT Totaal 51 2%
Tabel 3a Antwoord van leerlingen op de vraag of zij wel eens verliefd zijn, naar klas (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) Ja, op het andere geslacht 1523 76% 1539 81% 3062 78% Ja, op hetzelfde geslacht 9 <1% 14 1% 23 1% Ja, op beide geslachten 8 <1% 27 1% 35 1% Nee, nooit verliefd 475 24% 324 17% 799 20% Tabel 3b Percentage leerlingen dat wel eens verliefd is (Bron: Jeugdgezondheidszorg Utrecht 2014-2015) TOTAAL 1540 76% 1580 83% 3120 80% GESLACHT Jongen 754 76% 783 84% 1537 80% Meisje 786 77% 797 82% 1583 79% ACHTERGROND Autochtoon 948 82% 1071 89% 2019 86% Surinaams/Antilliaans/Arubaans 72 84% 51 76% 123 80% Marokkaans 225 60% 177 62% 402 61% Turks 96 64% 83 72% 179 67% Overig 193 80% 193 84% 386 82% OPLEIDINGSNIVEAU vmbo 639 73% 557 77% 1196 75% havo/vwo 901 79% 1023 86% 1924 83% WOONACHTIG IN UTRECHT 1187 75% 1170 81% 2357 78% WIJK West 129 81% 107 80% 236 81% Noordwest 131 75% 115 78% 246 76% Overvecht 118 65% 117 73% 235 68% Noordoost 125 77% 180 86% 305 83% Oost 62 72% 113 87% 175 81% Binnenstad 25 87%* 23 87%* 48 87% Zuid 80 77% 76 76% 156 77% Zuidwest 127 61% 107 66% 234 63% Leidsche Rijn 167 75% 138 86% 305 80% Vleuten-De Meern 223 85% 194 85% 417 85%
Definities Onveilig vrijen (risico op soa): Wanneer een leerling aangeeft wel eens geslachtsgemeenschap te hebben zonder condoom én de leerling en zijn/haar partner vooraf niet allebei een soa-test hebben laten doen, dan loopt de leerling risico op een seksueel overdraagbare aandoening (soa).