Geachte griffier, Wilt u dit bericht doorgeven aan de raadsleden, en het college van B&W? Tevens vragen om rookhinder tegen te gaan:

Vergelijkbare documenten
2. Op welke punten schieten de huidige normen tekort? Hoe zouden ze moeten veranderen om effectief te kunnen handhaven?

2. Op welke punten schieten de huidige normen tekort? Hoe zouden ze moeten veranderen om effectief te kunnen handhaven?

Houtrook en gezondheid. Frans Duijm, milieuarts Bunnik Netwerkdag Slimme en Gezonde Stad

Houtrook en gezondheid. Sjoerd van den Berg, arts Medische milieukunde GGD FLEVOLAND

Houtrook en Gezondheid

Henke Groenwold GGD Amsterdam 23 mei 2014

Aan alle Nederlandse gemeenten t.a.v. de gemeentesecretaris. Betreft: Standpunt Longfonds over houtrook ten behoeve van de VNG- enquête

Postbus AA Zevenbergen. F. Wozniak / CDA

Ervaringen uit Groningen

Memo Houtrook GGD Fryslân, team Medische Milieukunde. Auteur: Tim Nonner

HOUTKACHELS OPEN HAARDEN EN GEZONDHEID

Reg.nr. : GroenLinks (Astrid Janssen) Amersfoort2014 (Stoelinga)

Info- en intervisiemoment

Toolkit voor de stoker

Houtstook door huishoudens. Gemeente Den Haag (DSB)

Aanvullende informatie over luchtkwaliteit en metingen

Stoken is een keuze, ademen niet

Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP. onderzoeksprogramma

Panelonderzoek Houtrook

ACTIE 1: HOUTSTOOK FOLDER PER POST OPSTUREN AAN ALLE BEWONERS VAN UW GEMEENTE

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest

Aanpak van houtrookoverlast in Helmond. Helder Helmond

Overlast door houtrook; onderzoek naar het meten van fijn stof als hulpmiddel bij het beoordelen van klachten over houtstook

RAADSINFORMATIEAVOND HOUTSTOOK. 3 maart 2015 Jos Merks houtrook.nl en houtrook.com

Toolkit voor de gemeente

Toetswaarden voor ventilatie in scholen en kindercentra

Toegang tot de Lokale luchtkwaliteit getoetst

Zie

Elly van der Geest-van der Lans

Monique Meijerink 30 maart Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten


1. Inleiding. Rapportage Luchtkwaliteit 2012, gemeente Doetinchem 4

Toolkit voor de gehinderde

Luchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten. Joost Wesseling

Veehouderij & Gezondheid stand van zaken april Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid

Belevingsonderzoek % Reusel-De Mierden

Blootstelling aan hitte bij zelfstandig wonende ouderen

LUCHTKWALITEITONDERZOEK BESTEMMINGSPLAN SCHOOLSTRAAT-OOST GAMEREN

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest. Koen Toté - VMM

Luchtkwaliteit. Een gezonde hoeveelheid luchtvervuiling bestaat niet!!??

Luchtkwaliteit in Zeist

Ervaringen met EC / Roet. Sef van den Elshout

FIJN STOF IN HET BINNENMILIEU

Hierbij willen wij uw aandacht vragen voor een probleem dat gestaag in betekenis toeneemt: de overlast door houtstook.

Stappenplan voor de gehinderde(n)

UW OPEN HAARD: OORZAAK VAN LUCHTVERONTREINIGING

Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal

Project uitgevoerd door:

Centraal Bureau voor de Statistiek

MEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012

BRAND EN ROOK Veelgestelde vragen en antwoorden

Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté

Op grond van artikel 28 uit het Besluit luchtkwaliteit (Stb. 2001, 269) bieden wij U hierbij aan de provinciale rapportage Luchtkwaliteit 2003.

EKG, dienst Lucht. Huishoudelijke verbranding: toekomstig beleid. Mirka Van der Elst

Milieu en woonomgeving

Reusel - Resultaten Belevingsonderzoek 2017

Q&A Q&A geitenhouderij en gezondheid

Eerste uitkomsten onderzoek luchtkwaliteit langs Nijenoord Allee Wageningen

Luchtkwaliteit t.g.v. wegverkeer. parkeren Spoorzone

Verontreiniging door wegverkeer. Peter Hofschreuder

Verslag. Mr. P.J. Biesheuvel. Inleiding

Ontmoetingsdag OD -GGD 26 maart Rik van de Weerdt, arts medische milieukunde toxicoloog / GAGS GGD en Overijssel & Gelderland

Gezondheid in de IJmond 2016

Factsheet. Wonen aan de A50 en A73 in Beuningen. Gelderland-Zuid. Gezondheidsonderzoek onder inwoners

Luchtkwaliteit in Vlaanderen. Vleva-Joaquin symposium Brussel 3 juni 2013

Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Jaarrapportage 2016

Luchtverontreiniging en gezondheid

Houtstook door particulieren, hoe voorkom je overlast?

Disclosure belangen spreker

Luchtkwaliteit en gezondheid

oerdijk fir v6v tm oernff nte RAADSINFORMATIEBRIEF

Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof

Gezondheid & Voeding

Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof

In het kort een weergave van waar we met z'n allen kunnen zorgen voor een betere luchtkwaliteit en omarming van het green-city-concept.

Ledenbrief Stopdestank Deurne Vereniging voor bescherming van volksgezondheid, leefbaarheid en milieu nummer 45 mei 2015

Rookoverlast houtkachels, haarden en vuurkorven: burenruzie of milieuprobleem?

Effectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen. Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid

2-2JUNI Inge Neijman-Vonck. Geachte griffier, Wilt u dit bericht verspreiden onder de burgemeesters, wethouders en raadsleden?

v ßr Onderwerp: Fam. in Noordbergum ziek van rook (asbest longen) Verstuurd vanaf mijn iphone Begin doorgestuurd bericht: Geachte fractie/raadslid,

DUST SENTRY AAN HET WERK

Houtstook door particulieren.

Onderwerp: Houtrook: eerste klas veroorzaker van een vergiftigd milieu

Houtverbranding in Vlaanderen: Hoe groot is het probleem? Jordy Vercauteren

ASPB - 20 november keep the fire burning

memo INLEIDING 1 Toets NIBM; 2 Toets grenswaarden in het kader van goede ruimtelijke ordening; WETTELIJK KADER Gemeente Brunssum Johan van der Burg

De Legitimiteit Groep. 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest

Geachte Gemeente, Deze is bestemd voor het college van B&W en de gemeenteraad.

Luchtfilters, binnenmilieu & gezondheid

RIVM-onderzoek naar Thermphos

FIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN. 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom

Doelstelling Voldoen aan het wettelijk kader, verbeteren van de luchtkwaliteit en daarmee de volksgezondheid.

uitspraak van de enkelvoudige kamer van 13 juli 2016 in de zaak tussen

Isocyanaten in de woonomgeving

EFFECTEN LUCHTEMISSIES HOUTKACHELS. Vervolgonderzoek op basis van recente meetgegevens

Inhoudsopgave Beginpagina...1 Vragenlijst...2 Afsluitende pagina...7

LUCHTKWALITEIT BESTEMMINGSPLAN LANDGOED DE REEHORST Triodos 11 JANUARI 2016

Kachels en (open) haarden

Transcriptie:

Van: Aan: Datum: Onderwerp: Bijlagen: "B. Dijk" <mailuitingen@gmail.com> "Gemeente Tytsjerksteradiel" 16-10-2015 11:49:46 Houtrook en gezondheid GGD Fryslân, Drenthe en Groningen presentatie-stookinstallaties-houtrook-en-gezondheid-1.pdf Geachte griffier, Wilt u dit bericht doorgeven aan de raadsleden, en het college van B&W? Tevens vragen om rookhinder tegen te gaan: 1. Kunt u, in verband met het probleem van de handhaafbaarheid, concreet aangeven wat u in uw huidige instrumentarium mist om het in het Bouwbesluit genoemde verbod op het veroorzaken van stankoverlast effectief te kunnen handhaven? 2. Op welke punten schieten de huidige normen tekort? Hoe zouden ze moeten veranderen om effectief te kunnen handhaven? 3. Is artikel 7.22 van het Bouwbesluit ontoereikend - zo ja: hoe zou het toereikend gemaakt kunnen worden? 4. Schiet de Algemene Plaatselijke Verordening tekort - zo ja: hoe zou hij gewijzigd moeten worden? 5. Hebt u meetapparatuur nodig, die er nu niet is? 6. Hoe kan landelijke wetgeving uw plaatselijke handhaving ondersteunen? 7. Zo ja: hoe zou die wetgeving eruit moeten zien? Uit onderzoek van CBS zou blijken dat 10% van de bevolking hinder heeft van houtrook. De vragen, hoe deze zijn opgesteld heb ik helaas niet tot mijn beschikking. Ik heb een sterke vermoeden dat dit niet correct is. Overzicht klachten bij gemeentes: www.rookoverlast.pieptonen.nl uit het onderzoek dat ik gedaan heb blijkt dat er niet veel klachten zijn. Maar weten inwoners wel dat ze een melding kunnen maken bij de gemeente? Ik ga er vanuit dat de lokale overheid zorg draagt voor de gezondheid van haar inwoners. Graag ontvang ik van de raadsleden een reactie wat haar standpunt is over houtrook. Denk bijvoorbeeld dat mensen de houtkachel als hoofdverwarming gebruiken en mensen vrijwel de gehele dag in de houtrook geur zitten. De overheid adviseert de woning te ventileren. Dit is hierdoor niet meer goed mogelijk. En vind u klachten als benauwdheid ernstig genoeg om hier wat aan te gaan doen? Of is een klacht als benauwdheid het probleem van de astma c.q. copd patiënt? Onderschrijft u de reactie van een VVD kamerlid van der Velde dat het drinken van een glas wijn het probleem van enge ziektes voorkomt? Met vriendelijke groet, Dijk www.vuurkorfoverlas.forum2go.nl www.rookoverlast.bromtonen.nl

Houtrook en gezondheid Frans Duijm, milieuarts 2015-09-24 Earnewâld VTH-netwerkdag

Houtstook gezond?

Houtstook gezond?

Houtstook gezond?

Houtstook gezond?

Medische milieukunde Zijn bepaalde ziektegevallen toe te schrijven aan milieu? Is een bepaalde milieufactor gevaarlijk voor mensen? Cruciaal: wat is de blootstelling: - kwalitatief? - kwantitatief? 6

Effecten van houtrook geurhinder, stress (verergering van) astma of COPD (meer kans op) hartinfarct, beroerte, enz. (verhoging van de kans op) longkanker CBS: 10% van Nederlanders gehinderd door houtrook 7

Houtkachels Houtkachels incl. open haarden in Nederland: aanwezig: 1.300.000 (CBS) in gebruik: 800.000 (TNO) afname open haarden toename efficiënte houtkachels Houtverbruik 800.000.000 kg/jaar Toenemend? 8

Houtrook: bestanddelen Talloze verbrandingsproducten, o.a.: PM, roet CO, VOS, aldehyden PAK, o.a. B(a)P = benzo(a)pyreen dioxinen kenmerkende stof: levoglucosan geurstoffen: o.a. methoxyfenolen 9

Houtrook: risico Klachtenbepalend: geurstoffen? Risicobepalend: aantallen kleine deeltjes? Blootstelling Sinds kort gemakkelijk meetbaar: PM2,5 10

PM2,5 herkomst 11

PM2.5 andere bronnen BBQ rookoven 12

PM2,5 gemiddeld over 2013 13

PM2,5 modelberekening 14

Een aantal bronnen

PM2.5 toetswaarden Wettelijke grenswaarde: algemeen 25 µg/m 3 [per jaar] stedelijke achtergrond 20 µg/m 3 [per 3 jaar] WHO-advieswaarde: < 10 µg/m 3 [per jaar] < 25 µg/m 3 [per etmaal (behalve 3 dagen per jaar)] 16

IRAS Onderzoek 2015 10 woningen Noord-Nederland Bewoners met ernstige klachten over houtrook van buren (en over gezondheid) Huisbezoek en diverse vragenlijsten 1 week: continue meting uurlijkse klachtenregistratie 17

Uitkomsten 1 In 3 van de 10 gevallen een statistisch significant verband tussen hinder en PM2,5 18

Uitkomsten 2 Soms veel hinder zonder veel PM2,5 19

Uitkomsten 3 In 8 van de 10 gevallen etmaalgemiddelden boven advieswaarde 20

Uitkomsten 4 Bij veel hinder soms geen overschrijding van de advieswaarde 21

Conclusies Meetapparaat niet geschikt om klachten hard te maken. Meetapparaat (na ijking) wel geschikt om etmaalgemiddelde overschrijdingen te constateren. Etmaalgemiddelde advieswaarde is wetenschappelijke norm ter bescherming van gezondheid. 22

Vervolg Implementatieonderzoek: ijking Dylos windrichting ter plaatse: bron van PM2,5? Overschrijding advieswaarde kan meewegen in bestuurlijke en juridische procedures: Bouwbesluit art. 7.22: verbod op verspreiden hinderlijke of schadelijke stank of rook 23

Lokaal beleid Bijvoorbeeld in omgevingsvisie: Vaststellen etmaal-advieswaarde als norm luchtkwaliteit Houtstook verbieden bij ongunstig weer Houtrook-vrije buurten Schoorsteen hoger dan woningen in de buurt 24

Geen verbranding afval Handhaving 25

Landelijk beleid Verplicht schone kachel of rookreiniger Bouwbesluit verdunningsfactor rookgassen ook voor buren voorschrijven Opnemen rook/stank-overlast net als geluidoverlast in WvStrafrecht 26

SLOT Vragen? GGD Fryslân: 088 22 99 222 info@ggdfryslan.nl 27

Rookkanaal: katalysator Werkt tegen o.a. stank 28

Rookkanaal: elektrostatisch filter Werkt tegen fijn stof 29

BaP (en PM10) 1 bron: invloed tot 200 meter BaP uurgemiddelde gradiënt vanaf de schoorsteen Rode lijn: bij weinig wind en bewolkt weer (stabiliteitsklasse D) Blauwe lijn: bij gewoon weer (BuroBlauw, 2011)