Tussentijdse milieuverklaring 2008

Honda Belgium Factory NV Industriezone Noord V Wijngaardveld 1 B-9300 Aalst Tussentijdse milieuverklaring 2008 De resultaten van 2007 in het kader van EMAS i

Voorwoord Het jaar 2007 is een historische mijlpaal in de geschiedenis van Honda Belgium Factory NV. Enkele belangrijke realisaties en innovaties: afbraak van de oudste fabrieksgebouwen en bouw van het Body Depot-magazijn (+/- 29.400m²). Op bladzijde 1 vindt u hierover een fotoreportage; aanstelling van een General Manager en een nieuwe managementstructuur; ondertekening van het contract met Electrabel, voor het plaatsen van fotovoltaïsche cellen. De zonnecellen geven een duurzame en "groene" oplossing voor het energieluik van het Body Depotmagazijn. Op bladzijde 2 staat een korte uitleg over deze zonne-energie methode; overschakeling naar een waterbasis primer voor het lakken van de bumpers; verhuis van de Sales activiteiten naar Zellik; 100% zelfstandigheid. Honda heeft beslist om zijn inspanningen op milieuvlak nog te verbeteren en te versterken. Een voorname doelstelling hieruit vloeiend is voor Honda Belgium Factory NV: het fabriceren van producten met de beste prestaties op milieuvlak met de laagste ecologische impact. Deze tussentijdse milieuverklaring 2008 (resultaten van 2007) geeft een overzicht van onze milieuprestaties in 2007. De evolutie, in de laatste jaren, is eveneens weergegeven. De tussentijdse milieuverklaring is in het kader van de EMAS-verordering van de Europese Unie geverifieerd en gevalideerd. Hopelijk voldoet deze tussentijdse milieuverklaring aan uw informatiebehoeften. Daarom stellen wij het zeer op prijs, als u ons op de hoogte brengt van uw reactie op dit verslag. De Rouck Stefaan Milieucoördinator & Preventieadviseur de Jaeger Hans General Manager i

Inhoudstafel Voorwoord... i Inhoudstafel... ii 1. Afbraak van de oudste fabrieksgebouwen en de bouw van het BD-magazijn.... 1 2. Milieu-maatregelen bij de bouw van het BD-magazijn... 2 2.1. Zonne-energie... 2 2.2. Andere milieu-maatregelen... 2 3. Bedrijfsresultaten... 3 3.1. Producten en resultaten van productie in 2007... 3 3.2. Resultaten van Bumper Warehouse en Prepack in 2007... 3 4. Resultaten van milieudoelstellingen op het bedrijfsterrein... 4 5. Resultaten milieuaspecten... 5 5.1. Emissies in de lucht... 5 5.2. Gebruik van specifieke producten... 5 5.3. Vorming van afvalstoffen... 6 5.4. Verbruik van energie... 7 5.5. Lozing van afvalwater... 8 5.6. Verbruik van leidingwater... 8 5.7. Bodem en grondwater... 8 5.8. Geluid... 9 6. Klachtbehandeling... 9 7. Gegevens erkende milieuverificateur... 9 8. Verklarende woordenlijst... 10 CRV model: 2007 CRV front bumper: model: 2004 ii

1. Afbraak van de oudste fabrieksgebouwen en de bouw van het BD-magazijn. Foto vooraanzicht (van 1997) Situatie afbraak eind 2006 Situatie afbraak begin juni 2007 Situatie afbraak eind juni 2007 Inhuldiging door onze President mr. T. Tsuchiya na de eerste paalzetting. September 2007. Situatie bouw oktober 2007 Situatie bouw eind 2007 Buitenzicht Body Depot februari 2008 1

2. Milieu-maatregelen bij de bouw van het BD-magazijn 2.1. Zonne-energie Honda Belgium Factory NV opteerde resoluut voor een duurzame en "groene" oplossing voor het energieluik van het Body Depot-magazijn. Door het plaatsen van een zonne-energie-installatie zal de invloed op het milieu beperkt blijven. Op 18 december 2007, ondertekenden Honda Belgium Factory NV en Electrabel een contract voor de plaatsing van ongeveer 13.000m² fotovoltaïsche panelen op het Body Depot-magazijn. De panelen leveren gelijkstroom die ter plaatse wordt omgezet in wisselstroom. Bij Honda Belgium Factory NV worden panelen van het type 'monokristallijn' geplaatst. Dat is het duurste van de drie bestaande systemen, maar wel de meest rendabele. De geïnstalleerde capaciteit moet voorzien om in lijn te zijn met het geschatte jaarlijks elektriciteitsverbruik van dit distributiecentrum. De installatie vertegenwoordigt 880 kw en een investering van ongeveer 4 miljoen Euro. De plaatsingswerken startte in januari 2008. Zicht op de fotovoltaïsche panelen 2.2. Andere milieu-maatregelen 1. Benutten van natuurlijk licht. a. installatie van lichtkoepels; b. plaatsen van ramen in de wanden. De kunstmatige verlichting, in de omgeving van de lichtkoepels en de ramen, wordt automatisch uit-/ en ingeschakeld door lichtsensoren; 2. plaatsing van isolatie-schuim (4cm dik) in de betonnen wanden; 3. installatie van condensatie gasbranders; 4. gebruik van regenwater voor de sanitaire installaties; 5. infiltratie van regenwater in de bodem via een vijver. 2

%-wijziging Tussentijdse milieuverklaring 2008 Honda Belgium Factory NV 3. Bedrijfsresultaten 3.1. Producten en resultaten van productie in 2007 De onderstaande tabel geeft beknopt de evolutie van de hoeveelheid gelakte producten weer per klant en per model. Product Klant Model 2005 2006 2007 Evolutie t.o.v. 2007 Civic & Bumper HE 117.086 126.003 158.392 Stijging met +/- 26 % Accord Meerdere Vermindering naar HE 4.367 28.004 9.409 modellen 1/3 de Accessoires (Acc) Meerdere HAC-E 7.370 18.199 25.995 Stijging met +/- 43 % modellen Spare Tyre Cover (STC) HUM 73.649 45.089 0 Stop in september 2006 HE CRV 3.809 4.240 1.895 Daling met +/- 55 % HAC-E 81 40 0 Stop einde 2006 In 2007 daalde het totaal aantal gelakte producten. Dit is vooral het gevolg van de productiestop, in HUM, van de CRV type 2006. Voor de CRV type 2006 lakten wij de STC. Het lakken van bumpers steeg met ongeveer 26%. Omdat de oppervlakte van de STC veel kleiner is dan de oppervlakte van de gemiddelde bumper, verhoogde het totaal te lakken oppervlakte in 2007. 160 Productie-evolutie t.o.v. 2006 140 120 100 80 60 40 20 0 Bumper Acc STC product 2005 2006 2007 3.2. Resultaten van Bumper Warehouse en Prepack in 2007 De onderstaande tabel geeft het aantal ingepakte en verstuurde wisselstukken* weer. Afdeling 2006 2007 Evolutie Bumper Warehouse +/- 192.940 +/- 217.000 Stijging met ongeveer 12,5 % Prepack +/- 2.515.600 +/- 2.822.370 Stijging met ongeveer 12 % * Door Bumper Warehouse zijn dit bumpers naar Honda Europe (Gent) en naar andere HLC s in Europa. Door Prepack zijn dit wisselstukken voor Honda producten zoals auto s, motorfietsen, moto s, power equipment. De klant is steeds Honda Europe (Gent). 3

4. Resultaten van milieudoelstellingen op het bedrijfsterrein Betreffende milieu en al zijn facetten kende Honda Belgium Factory NV de voorbije jaren een aanzienlijke evolutie. De aanpassingen hadden zowel invloed op de bedrijfsactiviteiten, als op het gebruik van milieuvriendelijke producten. 2005 overschakeling van stoom naar aardgas; alle producten zijn conform de Honda ELV-vereisten gebracht; De Honda vereisten zijn strenger dan de Europese vereisten en de timing voor het invoeren loopt voor op de Europese verplichtingen; het plaatsen van een pers voor het persen van lege verfrecipiënten. Dat is een volumevermindering van de afvalstoffen met minder transporten tot gevolg; bij het bouwen van het HLC-BA-magazijn zijn vijf ondergrondse opslagtanks geplaatst, van elk 20 m³, voor de opvang van het hemelwater. In het magazijn dient dit water voor sanitaire doeleinden. De overloop van de opslagtanks infiltreert in de bodem via een vijver; door de hoge moeilijkheidsgraad en de hoge investeringen zijn nog geen verven op waterbasis ingevoerd in de bumper-spuitlijn. 2006 hernieuwing van de EMAS-certificatie, in maart; transitie van de ISO 14001 (1996) naar de ISO 14001 (2004), in maart; opstart met de activiteiten in Prepack in maart; in gebruik name van een solventenrecyclage-installatie en een verbeterde solvent-opslag; het gebruik van verpakking verminderen, in HLC-BA, door overbodige verpakkingen uit te schakelen en door het hergebruiken van verpakkingen. Dit is een continue activiteit; het gebruik van vorkheftrucks verminderde in het Bumper Warehouse, door efficiëntie controle en door de bereikbaarheid van de bumpers te optimaliseren; een projectteam werd samengesteld, om de individuele bumperdozen drastisch te doen verminderen; het (oude) fabrieksgebouw is afgebroken; bouwplannen zijn opgemaakt en goedgekeurd voor het BD-magazijn; de voorbereiding voor de grondsanering is afgewerkt; de verplaatsing van de manuele uitpak en inpak van bumpers naar een lager gebouw (nokhoogte), is niet uitgevoerd. Reden: dat lager gebouw gaat afgebroken worden, rond augustus 2007, om plaats te maken voor het BD-magazijn. 2007 hernieuwing van de OHSAS-certificatie, in maart; aanpassing van de milieuvergunning; Bouw van het Body Depot-magazijn; verhuis van de Sales activiteiten naar Zellik; overschakeling naar waterbasis primer; bodemsanering: plaatsen van de ondergrondse infrastructuur voor de water-onttrekking en waterzuivering. 4

ton Tussentijdse milieuverklaring 2008 Honda Belgium Factory NV 5. Resultaten milieuaspecten 5.1. Emissies in de lucht a. Vluchtige Organische Stoffen De emissie wordt berekend op basis van de periodiek uitgevoerde emissiemetingen door een erkend laboratorium. In 2007 bedroeg de geleide solvent-emissie (uitgedrukt in koolstof) circa 41,75 ton. Ton/jaar Emissies 2005 2006 2007 Spuitlijn bumper +/- 29,94 +/- 31,31 +/- 41, 75 50 40 30 20 10 0 VOS-evolutie 2005 2006 2007 jaar De grafiek toont de evolutie van de emissie van Vluchtige Organische Stoffen. De verhoging is te wijten aan de stijging van het aantal gelakte bumpers onderdelen. Honda Belgium Factory NV voldoet aan de wetgeving betreffende de uitstoot van VOS. b. Emissies door de gasbranders Parameter Ton / jaar CO-emissie +/- 0,43 NOx-emissie +/- 1,33 De gasbranders dienen voor het verwarmen van de gebouwen, de lakkabines en de droogovens. Jaarlijks gebeurt er een jaarlijks onderhoud en afstelling van de gasbranders. c. Stofdeeltjes In 2007 bedroeg de totale emissie van stofdeeltjes circa +/- 2,57 ton. Ook voor stof waren er geen overschrijdingen van de wettelijke norm. 5.2. Gebruik van specifieke producten In 2007 werd geen freon (HCFK) bijgevuld. 5

hoeveelheid (ton) Tussentijdse milieuverklaring 2008 Honda Belgium Factory NV 5.3. Vorming van afvalstoffen De registratie van afvalstoffen gebeurt met behulp van een systeem waarbij bevestiging van ontvangst door de erkende ophaler of de afvalverwerker een belangrijke rol speelt. In hetzelfde afval-afvoersysteem wordt ook de afval van de commerciële diensten (Sales) verhandeld. Afvalstof Benaderde hoeveelheid in ton 2005 2006 2007 Aluminiumspanen 23,2 0,0 0,0 Andere afvalstoffen 14,6 28,3 10,5 Houtafval 34,7 52,2 72,6 Hydraulische olie en koelsmeer-emulsie 57,4 52,1 0,0 IJzerspanen 148,9 0,0 0,0 Metaalafval (ijzer) 242,3 247,3 62,6 Papier en karton 202,1 249,1 242,5 Plastiekfolie 11,6 13,7 22,6 Polypropyleen afval 86,5 10,9 18,3 Reinigingssolventen 90,5 65,4 0,0 Restafval 138,2 107,8 78,3 Septisch afval 30,0 30,0 58,0 Verf, lijm- en waterzuiveringslib 185,6 154,6 143,6 Totaal 1.265,6 1011,4 709,0 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Vorming van afvalstoffen 2005 2006 2007 Afval Nuttige toepassing jaar De benaderde hoeveelheid afval is sterk gedaald. Enkele redenen zijn: verhuis van o.a. de commerciële diensten naar Zellik; metaal (ijzer): er wordt minder in eenmalige metalen kratten geleverd uit Japan; Er werd geen hydraulische olie en koelsmeer-emulsie afgevoerd, omdat de machines waar dit gebruikt werden uit dienst zijn gesteld in 2006. Een paar afvalstromen zijn gestopt. Gestegen afvalstromen: Houtafval: meer wegwerp palletten in Prepack; plastiekfolie en polypropyleen: hogere productie van bumpers; septisch afval: tijdens de afbraak- en de bouwwerken zijn verstoppingen ontstaan in de afvoerbuizen. 6

milj. KWh Tussentijdse milieuverklaring 2008 Honda Belgium Factory NV De onderstaande tabel geeft een overzicht van de verwerkingswijzen van de afvalstoffen. Verwerkingswijze 2006 2007 Ton % Ton % Recyclage +/- 678,1 +/- 67,0 398,2 56,2 Verbranden met energiewinning +/- 281,7 +/- 27,9 248,2 35 Storten 0,0 0,0 0,0 0,0 Andere verwerking +/- 51,6 +/- 5,1 62,55 8,8 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Verwerkingswijze afvalstoffen 2005 2006 2007 andere verwerking storten verbranden met energiewinning recyclage jaar In 2007 werd eveneens geen afval gestort. De wijziging in de verwerkingswijzen is te wijten aan de verandering in de hoofdactiviteiten. Het recyclage percentage daalde van +/-67 naar +/- 56 door de sterke daling van de metaalafval (eenmalige metalen kratten). 5.4. Verbruik van energie Het energieverbruik wordt opgevolgd en maandelijks geëvalueerd. Hieronder staan de gegevens betreffende het verbruik van elektriciteit, aardgas en stoom. Jaar Elektriciteit Aardgas Stoom Verbruik (KWh) Verbruik (KWh) Verbruik (KWh) 2005 +/- 7.395.981 +/- 5.729.840 +/- 2.201.962 2006 +/- 4.354.338 +/- 7.821.932 0 2007 +/- 3.470.367 +/- 6.531.683 0 10 8 6 4 2 0 Verbruik elektriciteit, aardgas en stoom 2005 2006 2007 elektriciteit aardgas stoom jaar Voornaamste reden van de daling: Gas: de winter van 2007 was veel zachter dan deze van 2006. De gemiddelde temperatuur in januari 2007 was 7,2 C. De normale waarde voor de maand januari is 2.6 C. Elektriciteit: wegvallen van de plastiek-injectie-machines. 7

5.5. Lozing van afvalwater De concentraties van de afvalwaterparameters en het debiet worden jaarlijks gedurende 3 opeenvolgende werkdagen gemeten door een erkend laboratorium. Uit deze gegevens berekent men de gemiddelden. Het bedrijfsafvalwater wordt na zuivering geloosd in de openbare riolering, die op haar beurt aangesloten is op het stadswaterzuiveringsstation. In de onderstaande tabel zijn de berekende gemiddelde concentraties van de laatste jaren weergegeven. Parameters (in mg/l) 2005 2006 2007 Wettelijke norm BZV 520 395 48 Geen norm CZV 977 546 127 Geen norm ZWS 23 15 11 Max. 1000 Arseen < 0,001 < 0,001 < 0,001 Max. 0,5 Zilver < 0,001 < 0,001 < 0,002 Geen norm Chroom (Cr) 0,008 0,004 0,012 Max. 5 Zink (Zn) 0,031 0,109 0,259 Max. 5 Koper (Cu) 0,007 0,16 0,038 Max. 1 Cadmium < 0,001 < 0,001 < 0,001 Max. 0,6 Lood < 0,004 0,005 0,004 Max. 1 Kwik < 0,0005 < 0,0005 < 0,0003 * Verboden Nikkel (Ni) 0,007 0,013 0,009 Max. 1 Totale stikstof 32,2 3,94 4,61 Geen norm Totale fosfor < 0,1 0,132 < 0,1 Geen norm Som van de metalen Cr+Zn+Cu+Ni 0,054 0,143 0,318 Max. 8 * De meetmethode kan concentraties lager dan 0,0003 niet meten. In 2007 bedroeg de totale geloosde hoeveelheid bedrijfsafvalwater circa 2.658 m³. Ten opzichte van 2006 is dit een stijging met ongeveer 340 m³. Voornaamste reden van deze stijging: bij het lakken van waterbasis primer wordt er wat meer water verbruikt. 5.6. Verbruik van leidingwater Het verbruik van leidingwater steeg met ongeveer 426 m³. De voornaamste reden hiervan is: gebruik van waterbasis primer in de lakafdeling; gebruik van leidingwater bij de bouw van het BD-magazijn. Het verbruik van de laatste drie jaar wordt hieronder weergegeven: Volume 2005 2006 2007 m³ +/- 9.903 +/- 7.818 +/- 8.244 Het verbruik is medegedeeld aan de Vlaamse Milieumaatschappij. 5.7. Bodem en grondwater Tijdens het oriënterend-bodemonderzoek constateerde het extern laboratorium verontreiniging op 2 locaties. Na het beschrijvend bodem-onderzoek (2004) verplichtte OVAM ons om een bodemsaneringsproject op te maken. OVAM verklaarde het bodemsaneringsproject conform de voorschriften, in juli 2006. De bodemsanering bestaat uit 2 fases: 1. afgraven van de vervuilde grond. Dit gebeurde eind 2006; 2. verwijderen van de restvervuiling door een water-onttrekking en waterzuivering. Deze fase start als de bouw van het BD-magazijn is voltooid. De ondergrondse infrastructuur, voor deze fase, is geplaatst. 8

db(a) Tussentijdse milieuverklaring 2008 Honda Belgium Factory NV 5.8. Geluid Honda Belgium Factory NV is gelegen in een industriezone. De wettelijke toegestane normen zijn 60 db(a) tussen 7 uur en 19 uur (dagperiode) en 55 db(a) tussen 19 uur en 7 uur (avond en nacht). Jaarlijks voert de bevoegde dienst van Honda Belgium Factory NV metingen uit tijdens dag-, avond- en nachtperiodes op 7 plaatsen aan de perceelsgrenzen. De metingen zijn uitgevoerd onder de volgende omstandigheden: geen regen, geen externe invloeden en de windsnelheid lager dan 5m/sec. 2006 2007 Periode Dag Avond Nacht Dag Avond Nacht Norm (in db(a)) 60 55 55 60 55 55 Resultaat 51,2 ~ 57,1 47,8 ~ 53,8 44,5 ~ 50,5 50,6 ~ 55,4 43,4 ~ 49,0 41,5 ~ 47,2 80 60 40 20 0 Geluidsmeting per periode dag avond nacht 2006 2007 Norm De grafiek geeft de evolutie weer van de geluidsregistratie* uitgezet t.o.v. de norm. De resultaten, van de metingen in 2007, zijn lager dan de wettelijke normen. Tijdens de dag is er een stagnering van het geluid. Gedurende de avond en de nacht daalde het geluid een weinig. * gemiddelde van de 7 meetwaarden per periode. 6. Klachtbehandeling Tijdens de bouw van het BD-magazijn maakte een buur de opmerking dat het hoge gebouw een visuele impact zal hebben. Een beplantingsplan werd opgemaakt, voorgelegd en goedgekeurd door de stadsdiensten en de buur. 7. Gegevens erkende milieuverificateur Het milieubeleid, het milieuprogramma, het functioneren van het milieubeheersysteem, de auditprocedure en deze tussentijdse milieuverklaring werden door Lloyd s Register EMEA (Antwerpen) met accreditatienummer B014, geverifieerd en gevalideerd op 22 april 2008. De volgende gevalideerde milieuverklaring zal ten laatste in april 2009 bij de bevoegde instantie ingediend worden. Na goedkeuring zullen wij deze milieuverklaring openbaar maken. 9

8. Verklarende woordenlijst BD Body Depot. Magazijn voor het stockeren van grote onderdelen zoals deuren, motordeksels, zij-panelen. BZV CFK CO CZV db(a) ELV EMAS Emissie Fotovoltaïsche cellen FREON HAC-E HCFK HE HLC Biochemisch Zuurstof Verbruik (Engels BOD = Biochemical Oxygen Demand). Het biochemisch zuurstofverbruik van een (afval)water is de hoeveelheid zuurstof die per volume-eenheid water door micro-organismen wordt verbruikt voor het omzetten van het aanwezige organisch materiaal in eenvoudige, minerale bestanddelen. Het is de maat voor de zuurstof die aan de rivieren onttrokken wordt. Dit onttrekken van zuurstof kan leiden tot een tekort aan zuurstof en tot vissterfte. Chloorfluorkoolwaterstoffen. Dit zijn producten met een hoge chemische en thermische stabiliteit, niet toxisch en onontvlambaar. Ze worden medeverantwoordelijk geacht voor milieuproblemen die zich op wereldschaal voordoen zoals het gat in de ozonlaag en in zekere mate ook het broeikaseffect. Voorbeeld van een CFK: FREON R12. Koolstofmonoxide is een reukloos, kleurloos, smaakloos en niet-irriterend gas. Chemisch Zuurstof Verbruik (Engels: COD = Chemical Oxygen Demand). Dit is de hoeveelheid zuurstof die per volume-eenheid verontreinigd water nodig is om de in het water aanwezige verbindingen chemisch te oxideren. Het is een maat voor de zuurstof die aan de rivieren onttrokken wordt. Dit onttrekken van zuurstof kan leiden tot een tekort aan zuurstof en vissterfte. Eenheid van geluid. End of Live Vehicles. Eco Management and Audit Scheme. De uitstoot van luchtverontreinigende stoffen. Zetten licht rechtstreeks om in elektriciteit. De opgewekte gelijkstroom wordt via de netgekoppelde omvormer omgevormd tot wisselstroom die onmiddellijk kan gebruikt worden. Verzamelnaam voor een aantal chloorfluorkoolstofproducten van een bepaald fabrikaat, die onder meer als drijfgas (vb. in spuitbussen) en als verdampingsmiddel in koelmachines gebruikt worden. Honda Accessoires Europe. Gehydrogeneerde chloorfluorkoolwaterstoffen. Dit zijn producten die minder persistent zijn dan CFK s en een geringer ozonafbrekend vermogen hebben. Ze dragen in zekere mate bij tot het broeikaseffect. De op Honda Belgium Factory NV gebruikte HCFK is FREON R22. Honda Europe (Gent). Honda Logistics Center. 10

HUM ISO NOx OHSAS OVAM Primer SO 2 Solventen VOS Zwevende stoffen Honda of the United Kingdom Manufacturing. International Standard Organisation. Stikstofoxiden. Occupational Health and Safety Assessment Series. Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij. De hechtingslaag tussen het naakte product en de verflaag. Zwaveldioxide. Organische stoffen die meestal vluchtig zijn bij omgevingsvoorwaarden en gebruikt worden als oplosmiddel of reinigingsmiddel. Vluchtige Organische Stoffen (Engels: VOC = Volatile Organic Compound). Vaste stoffen in het water die aanleiding kunnen geven tot vertroebeling van waterlopen en slibafzetting (ZWS). CRV rear aero bumper: model 2007 11

GEVALIDEERDE INFORMATIE REG N : B-VL-000007 Uitgever, contactpersoon: Milieucoördinator Stefaan De Rouck, tel: +32(0)53 725 449, Honda Belgium Factory NV. Maart 2008. Website: http://www.environment.honda-eu.com/greenfactory/aalst_report.htm 12