Tekst lezen 1. Lees de tekst nog niet! Maak eerst deze vraag: Wat weet je van de aardbevingen in Groningen? Schrijf het op in de linkerkolom. Wat weet ik van de aardbevingen? Wat ben ik te weten gekomen? Lees nu de tekst 2. Lees nu de tekst met het stappenplan. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp. 3. Wat weet je nu over de aardbevingen in Groningen dat je voor het lezen niet wist? Schrijf dit op in de rechterkolom bij vraag 1. pagina 1 van 5
4. Hieronder staat een rijtje woorden uit de tekst. Kijk goed in de tekst en trek lijnen tussen het woord en de goede betekenis. Gebruik de woordhulp. Zie je nog woorden die je niet kent? Schrijf ze ook op in het schema en zoek de betekenis op. Woord zwaar de brandstof winnen schade oplopen de producent de welvaart betrouwbaar de staatskas aflossen kuub de maatregel Betekenis als het in het land economisch goed gaat als je erop kunt vertrouwen dat het goed werkt een lening terugbetalen ernstig, erg wat iemand doet om iets te regelen het geld van Nederland; de schatkist kubieke meter: 1 meter lang, 1 meter breed en 1 meter hoog stof die je kunt verbranden om energie te maken, zoals olie en gas. persoon die iets maakt, produceert; fabrikant uit de grond halen van brandstoffen schade krijgen pagina 2 van 5
5. Maak een mindmap. Lees eerst de uitleg. Een mindmap is een soort woordweb met plaatjes. Een mindmap geeft je overzicht over de tekst. Je laat erin zien waar de tekst over gaat. Een mindmap maak je zo: Pak een vel wit papier. Schrijf het onderwerp in het midden. Schrijf de belangrijkste deelonderwerpen rondom het onderwerp. Trek hier een dikke gekleurde streep onder. Schrijf informatie die je belangrijk vindt bij deze deelonderwerpen. Trek hier dunnere gekleurde strepen onder. Gebruik tekeningen om je mindmap duidelijker te maken. Gebruik verschillende kleuren. pagina 3 van 5
Economische groei In de grafiek zie je de economische groei van Nederland, alle provincies en de vier grootste steden in 2014. Om de economische groei in 2014 te berekenen wordt eerst de totale geldwaarde van alle geproduceerde goederen en diensten van 2014 bij elkaar opgeteld. Die wordt daarna vergeleken met de totale geldwaarde in 2013. Het verschil is de economische groei. Omdat in de provincies Friesland, Groningen en Drenthe veel delfstoffen gewonnen worden laat de grafiek de economische groei van deze provincies zien met en zonder delfstofwinning. (delfstof = materiaal dat uit de bodem wordt gehaald waarmee wegen en gebouwen kunnen worden gebouwd zoals steen, zand en ijzer. Brandstof zoals olie en aardgas zijn ook delfstoffen.) economische groei in % ten opzichte van 2013 economische groei in % ten opzichte van 2013 zonder winning van delfstoffen Bron: www.cbs.nl Bekijk de grafiek en maak de zinnen af: 1. De provincies en laten een negatieve economische groei zien als de delfstoffenwinning wordt meegerekend. pagina 4 van 5
2. In de provincie Groningen zorgde de sterke afname in de productie van aardgas voor een krimp van meer dan procent. 3. De provincie laat de grootste economische groei zien. 4. De Nederlandse economie als geheel groeide met bijna procent in 2014. 5. Van de vier steden heeft de grootste groei. Minder geld in de staatskas In de tekst heb je gelezen dat in Groningen in 2013 54,5 miljard kubieke meter gas werd gewonnen. Dit was in 2014 42,5 miljard kuub. Nu heeft minister Kamp besloten dat tot 1 juli 2015 niet meer dan 16,5 miljard kuub gas gewonnen mag worden. Door deze vermindering van gaswinning verwacht men dat Nederland in 2015 700 miljoen euro minder zal verdienen met aardgas. Eén miljard kubieke meter gas leverde de staatskas vorig jaar ongeveer 220 miljoen op. 1. Hoeveel m³ gas werd er in Groningen meer/minder gewonnen in 2014 dan in 2013? 2. Hoeveel kuub gas mag er nog na 1 juli gewonnen worden, als in 2015 even veel gas gewonnen mag worden als in 2014? 3. Ongeveer hoeveel euro bracht de gaswinning in 2014 de staatskas op? pagina 5 van 5