Verslag stuurgroep Netwerk GGZ Kempen 7 december 2015 ------------------------------------------------------------------ Aanwezig: Hans Verbiest (voorzitter), Anke Alen, Mieke Bauwens, An Boschmans, Bart Buyens, Greet Croenen, Christa Daems, Els Dhondt, Diane Geerts, Karolien Gijsbers, Els Gullentops, Sara Houbregs, Eefje Meynen, Joke Nauwelaerts, Corrie Rijsbosch, Antoon Vandekerckhove, Ann Vanherck, dr. Inge Vankerkhoven, Anita Van Den Plas, Erik Van der Eycken, Leen Van Rooy, Wim Wouters, Mona Aerts (verslaggeving) Verontschuldigd: Wendy Aerts, dr. Barbara Hermans, Walter Luyten, Anne Meeus, Mieke Mondelaers, dr. Stefan Teughels, Veerle Vansand De voorzitter verwelkomt Magda Coture, adjunct federaal coördinator GGZ van het FOD. 1. Goedkeuring verslag Stuurgroep d.d. 26 oktober 2015 Het verslag van de Stuurgroep d.d. 26 oktober ll. wordt goedgekeurd. Mevrouw Coture licht toe dat er nog een special taskforce plaatsvindt en het de bedoeling is dat de informatie nog dit jaar formeel aan ons netwerk zou overgemaakt worden. 2. Ter info: verslag Dagelijks Bestuur d.d. 9 november 2015 De voorzitter overloopt het verslag van het Dagelijks Bestuur. 3. Voorstelling project participatie door Wouter De Witte Wouter De Witte, coördinator van Uilenspiegel, licht het project participatie van patiënten en familieleden in de hervorming van de GGZ toe. Waarom participatie? - Personen met psychische problemen ondervinden moeilijkheden met het herwinnen van controle over hun leven - Participatie in de eigen behandeling is beperkt, participatie op het meso- en macroniveau is zelfs nog beperkter - Psycho-educatie en steun sterkt hen in het nemen van beslissingen die in overeenstemming zijn met hun noden - Voor vertegenwoordigers zelf - Voor de cliënt - Voor hulpverleners en diensten. In de historiek zien we een introductie van het idee zorgcircuits in de GGZ in 2005, gevolgd door de oprichting van een wetenschappelijke aanpak in 2007 en in 2010, in het kader van artikel 107, zetten de 6 partners het werk verder onder de vorm van participatie van patiënten en familievertegenwoordigers in de netwerken.
Het doel van het project is om binnen de zorgvernieuwing te zorgen voor meer en betere participatie door patiënten- en familievertegenwoordiging en bovendien de vertegenwoordiging op micro-, mesoen macroniveau te verhogen. Deze doelen vertalen zich in volgende opdrachten: - Deelname aan GGZ-hervorming via vertegenwoordigers - Ondersteuning en coaching vertegenwoordigers - Formuleren en implementeren van aanbevelingen en goede praktijken - De gidsen in de praktijk toepassen, uitproberen en aanpassen - Vorming voor psychiaters, netwerkcomités en functiecomités - Netwerkpartners ondersteunen bij implementatie van patiënten- en familieraden. Specifieke opdrachten m.b.t. het doelpubliek geïnterneerden zijn: - Geïnterneerden en hun familie sensibiliseren: men is zelf een actor in de begeleiding - Participeren aan de reorganisatie van de zorg voor geïnterneerden - Aanbevelingen opmaken voor begeleiding van geïnterneerden - Idee van representatie door patiënten- familieraden introduceren in deze sector - Regelmatig overleg tussen werkgroepen van patiënten / familie / experten en FOD. De vertegenwoordigers zijn (ex-)patiënten en hun familieleden, vaak als vrijwilliger, soms als werknemer en zijn vanuit eigen ervaringen gemotiveerd. Hun taak bestaat erin te participeren aan verschillende overlegtafels van de projecten 107 en specifieke organisaties en dit met de steun van vertegenwoordigersorganisaties. De basiswerking van deze vertegenwoordigersorganisaties is het luisteren naar verhalen van patiënten en familieleden. Vertegenwoordigers worden gerekruteerd via eigen organisaties, maar ook diensten en hulpverleners. Het is een uitdaging om geïnteresseerden te vinden en te houden. Zodra er kandidaten gevonden zijn, krijgen ze eerst een minimum aan vorming. De volgende stap is inschakeling op netwerkniveau in functievergaderingen waarna doorstroming mogelijk is, aangepast aan de individuele interesses en draagkracht. De vertegenwoordigersorganisaties zorgen voor continue ondersteuning en vorming, dit is voor elke organisatie en persoon verschillend. Wouter De Witte licht toe dat er een vormingscyclus voorzien is in Gent. De stuurgroepleden vragen of de mogelijkheid bestaat dergelijke vormingen ook in de buurt van de kempen te kunnen laten doorgaan. Naar ondersteuning toe vinden de meesten steun bij elkaar. Daarnaast kan men terecht bij een professional of verscheidene activiteiten van vertegenwoordigersorganisaties, maar ook hulpverleners of coaches fungeren als aanspreekpunt. Financiële ondersteuning wordt meestal door de netwerken zelf geregeld. Een laagdrempelige participatie vindt zijn weg in de adviesraad. Maar uit feedback van de adviesraad blijkt dat niet duidelijk is wat met de meningen gedaan wordt en er geen zicht is op besluitvormingsprocedures en outcome (ivoren toren). De stuurgroep neemt dit mee als een aandachtspunt. Belangrijkste uitdaging is momenteel mensen vinden en houden want er is een beperkt aantal vertegenwoordigers voor een steeds groeiend takenpakket. Mogelijks kunnen inspanningen hierrond op elkaar afgestemd worden. Er werd een boekje met aanbevelingen gemaakt o.b.v. checklists (zie bijlage). Deze aanbevelingen werden aan de netwerkcoördinatoren bezorgd, maar ook aan de overheid. De gids cliënt/familie als partner in de GGZ is online te raadplegen via www.uilenspiegel.net of www.werkenmetfamilies.be. 4. Masterplan internering Karolien Gijsbers, netwerkcoördinator internering, licht toe dat de adviseur van kabinet minister M. De Block momenteel bezig is met het uitwerken van een masterplan internering. Dit zou een alternatief kunnen zijn ten aanzien van de plannen van minister Geens (Justitie) die een derde Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) in Vlaanderen (Aalst) wenst op te richten. Het kabinet Volksgezondheid wenst nu het masterplan zo goed mogelijk te onderbouwen om op korte termijn een alternatief plan te kunnen voorleggen aan het Kernkabinet.
Aan de netwerkcoördinatoren internering werd gevraagd om de betrokken partners te informeren en te bevragen naar interesse en mogelijkheden over dit masterplan, maar ook om het financiële luik uit te werken en te verduidelijken in het plan. 5. Toelichting rond nieuwe werking AMT + cijfermateriaal Dr. Vankerkhoven licht de hervormingen van het aanmeldingsteam (AMT) binnen het netwerk GGZ Kempen toe. De functie van het AMT werd geëvalueerd en het strikte poortmodel werd verlaten en bijgestuurd. Nieuwe stroomdiagrammen werden uitgetekend (zie hieronder), die aan de huisartsen zullen worden verspreid. Acute psychiatrische problematiek 18-60j Opvolgen gekende (nazorg)afspraken Met nood aan somatische stabilisatie Met nood aan ambulante ggz ondersteuning of twijfel over zorgvorm Met nood aan 24uzorg met opname in PZ/PAAZ Met indicatie voor gedwongen opname Contacteer de vaste hulpverlener (GGZ-dienst/ zelfstandig gevestigde hulpverlener) Verwijzing naar spoeddienst algemeen ziekenhuis Crisispermanentie: 014/57 91 00 (24u/24u) OPZ Geel 014/57 91 11 PAAZ AZ Turnhout 0473/898424 ZH buiten de regio (24u/24u) Procedure 'gedwongen opname' Aanmeldingsteam (AMT) Crisis en kortdurend behandelteam (CKB) Niet acute psychiatrische problematiek 18-60j Vraag naar ambulante hulpverlening -polikliniek -zelfst. psychiaters -zelfst. therapeuten Vraag naar ambulante hulpverlening - CGG -Arbeidscoach -Route 11 -'t Twijgje -Mobiele teams (CKB/LZ) Twijfel over zorgvorm Vraag naar (semi)residentiële hulpverlening -(dag)hospitalisatie Vraag naar gespecialiseerde woonvormen -PVT -Beschut Wonen -Gezinsverpleging Contacteer polikliniek of zelfstandig gevestigde hulpverlener Aanmeldingsteam (AMT) 014/57 91 00 (kantooruren) OPZ Geel 014/57 91 11 PAAZ AZ Turnhout 0473/898424 ZH buiten de regio (24u/24u) Woonzorgloket 0499/77 30 08 (kantooruren) Coaching Screening en oriëntering Advies
Verder verduidelijkt dr. Vankerkhoven de ondersteuning die geboden wordt door het AMT bij crisis (snelle oriëntering in getrapt zorgmodel crisis, kortdurende ambulante gespreksbegeleiding bij crisis, dringend psychiatrisch consult, CKB opnamevoorkomend, residentieel traject). Ook wordt stilgestaan bij de aandachtspunten: - Gedwongen opnamen verlopen niet via het AMT - Wanneer crisisvragen niet via AMT worden aangemeld, zou elke netwerkpartner de principes van getrapte zorg moeten implementeren - Er is nood aan afspraken en taakafbakening met de spoeddiensten AZ - Er is ook nood aan samenwerkingsafspraken met extra-regionale diensten (EPSI, ADIC, ) - We blijven met een ernstig capaciteitstekort in GGZ in arrondissement Turnhout kampen t.o.v. het Vlaamse gemiddelde! De stuurgroep gaat akkoord met de voorgestelde nieuwe werking van het aanmeldingsteam en neemt kennis van de aandachtspunten. An Boschmans schetst de cijfers van het AMT. In de periode van 2 april 2012 tot en met 13 november 2015 kende het AMT 5606 aanmeldingen. Hierin zitten ook de heraanmeldingen. Dit jaar (t.e.m. 13.11.2015) kende het AMT reeds 1401 aanmeldingen, dit zijn gemiddeld 134 aanmeldingen per maand. Er werden in deze periode ongeveer 6,5 nieuwe aanmeldingen per dag geregistreerd en gemiddeld 1 op 10 aanmeldingen voor het crisisaanbod. Verder zoomt An Boschmans in op cijfers m.b.t. leeftijd, geslacht, woonplaats en verwijzers. Met betrekking tot het crisisaanbod zien we dat ongeveer de helft van het aantal aanmeldingen crisiselementen bevatten. In 2014 werden 151 crisisbegeleidingen door het AMT gedaan, in 2015 werden er reeds 149 geregistreerd tot 13 november. Naast deze cijfers licht An ook een aantal cijfers toe rond de 3 de opdracht, nl. coaching en advies. 6. Herstelacademie Els Gullentops licht toe dat herstelacademie ontstaan is in de Verenigde Staten, ondertussen ook bestaat in Engeland en Nederland en nu in opstart is op verschillende plaatsen in Vlaanderen (reeds enkele initiatieven gestart binnen de provincie Antwerpen). Els geeft meer duiding bij de belangrijkste uitgangspunten, m.n.: - Insteek van herstel - Educatief model van trainingen en workshops - Steeds in co-productie (ervaringskennis en professionele achtergrond) ontwikkeld en gegeven - Focus op krachten en talenten. Samengevat kan gesteld worden dat de insteek van herstelacademie vorming is. De methode die gebruikt wordt, is gebaseerd op co-productie (samen, duo van facilitatoren). Het idee is om samen te leren, van en door elkaar, en dit in eigen regie (zelf inschrijven). Inhoudelijk wordt gefocust op de brede aspecten van het leven en herstelacademie is bestemd voor het brede publiek (inclusiegericht). Mogelijkheden m.b.t. cursusaanbod zijn herstel, informatie mbt ziektebeelden / behandeling en kennis en vaardigheden. Els vraagt aan de stuurgroep of er draagvlak is om het concept herstelacademie verder uit te werken en zo ja, kan dit dan kaderen binnen functie 3 en kunnen de partners hun engagement geven om het concept concreet uit te werken? De stuurgroep gaat akkoord om bescheiden te starten, geleidelijk op te bouwen, en een try-out te voorzien in het voorjaar 2016, maar wijst in deze toch op de capaciteitsproblemen en vraagt ook om de piste van participatie van het onderwijs nog verder te verkennen. 7. Kostenvergoeding voor cliëntvertegenwoordigers De pistes voor een kostenvergoeding voor cliëntvertegenwoordigers werden onderzocht.
Omdat het netwerk geen juridisch statuut heeft, zullen de vrijwilligerscontracten afgesloten worden tussen de cliëntvertegenwoordigers en het OPZ. Hierdoor kan voorzien worden in verzekeringsdekking en kostenvergoeding voor de gemaakte kilometers (0,3412 euro/km). De kosten zullen toegewezen worden aan project Psy 107. 8. Bestuursmodel Er wordt normaals op gewezen dat de wijzigingen niet op vraag van het netwerk zelf zijn, maar opgelegd vanuit de overheid. Ann Vanherck geeft toelichting bij het voorstel van nieuw bestuursmodel. Een aantal aanvullingen worden nog gegeven door de leden. Rekening houdend met deze bemerkingen, ziet het nieuwe bestuursmodel er als volgt uit: De Stuurgroep gaat akkoord met dit nieuwe bestuursmodel. 9. Voorstel vergaderdata 2016 Stuurgroep Netwerk GGZ Kempen De voorgestelde vergaderdata voor 2016 worden goedgekeurd, m.n. 18 januari, 29 februari, 11 april, 23 mei, 27 juni, 12 september, 24 oktober en 5 december, telkens om 9u30. 10. Rondje functievoorzitters en stuurgroepleden Anita Van Den Plas licht toe dat m.b.t. functie 2 beeldzorg opnieuw voor opvolging op de agenda staat. Els Dhondt meldt dat er een wachtlijst voor de arbeidscoach is van 6 maanden. Er is nu gestart met een groepsaanbod om te trachten deze wachtlijst in te korten, maar dit blijft uiteraard beperkt. Anke Alen vraagt om de wachttijd in deze te benutten. Diane Geerts deelt mee dat de herfstmarkt van t Twijgje een succes was. Similes werkt momenteel haar jaarprogramma voor 2016 uit. Familievertegenwoordiging zal ook als thema nog op de stuurgroep toegelicht worden in één van de volgende vergaderingen. De timing wordt nog bekeken met de voorzitter en netwerkcoördinator. Greet Croenen licht toe dat de werking van functie 4 nog verder bekeken wordt momenteel. Eefje Meynen deelt mee dat het infomoment aan Similes m.b.t. het aanbod 1 e lijn in januari gepland staat.
Joke Nauwelaerts geeft een stand van zaken rond hun werking en deelt mee dat er een minisymposium Internering rond beroepsgeheim gepland is in het justitiehuis Antwerpen op 15 december. De werkgroep functie 3 komt pas terug samen in januari. De werkgroep herstel focust zich nu op herstelacademie. Erik Van de Eycken geeft feedback over wat er besproken werd tijdens de adviesgroep (zie verslag in bijlage). De trekkersgroep breidt alleszins uit en het is de bedoeling dat er een afwisselende deelname aan de stuurgroep komt, dit moet nog wel concreet uitgewerkt worden. Bovendien wordt erover nagedacht een soort ervaringsteam op te richten. Mevr. Coture dankt de leden voor de mogelijkheid de vergadering mee te volgen en geeft aan ook in de toekomst nog deel te willen nemen aan de stuurgroep, functievergaderingen e.d. om het beleid van het netwerk terug te kunnen koppelen naar de overheid. Verder zal ze de netwerkcoördinator blijven coachen in haar taken. Dr. Vankerkhoven stelt voor om het nieuwe poortmodel van start te laten gaan op 18 januari 2016. De leden gaan hiermee akkoord. Ann Vanherck meldt dat een eerste aankondiging voor het Forum Netwerk GGZ Kempen vandaag nog verstuurd wordt.