Toelichting bij - Publicatie sterftecijfers 2014 Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht W.J. Jansen & F. van den Elsen November 2015 Toelichting publicatie HSMR 2014 - Albert Schweitzer ziekenhuis november 2015
Sterftecijfers Het sterftecijfer (ook wel de mortaliteit genoemd) is één van de middelen (of indicatoren ) om onderlinge verschillen in de prestaties van ziekenhuizen zichtbaar te maken. Het Albert Schweitzer ziekenhuis wil openheid bieden aan zijn patiënten en publiceert daarom hier de cijfers over het aantal mensen dat in dit ziekenhuis overlijdt en in welke diagnosegroepen dit gebeurt. Het ziekenhuis doet dit door de zogeheten Hospital Standardized Mortality Rate (ook wel HSMR) en Standard Mortality Rate (ook wel SMR) (diagnosegroepen) te publiceren. De HSMR is een berekend sterftecijfer en geen absoluut getal. Interpreteren en vergelijken De rijksoverheid heeft in 2012 openbaarmaking van de sterftecijfers verplicht gesteld. Er zijn verschillen in de manier waarop ziekenhuizen de cijfers verzamelen en vastleggen, waardoor het vooralsnog niet eenvoudig is om de cijfers goed te interpreteren. Een vergelijking of ranglijst van ziekenhuizen op basis van de HSMR is daarom niet zinvol. Het sterftecijfer zegt niet per definitie iets over de kwaliteit van de geleverde zorg, omdat ook tal van andere factoren een rol spelen: bijvoorbeeld de samenstelling van de bevolking, de zwaarte van de zorg die een ziekenhuis levert en het aantal ingrepen van een bepaald type dat het ziekenhuis uitvoert. Middel tot kwaliteitsverbetering Het Albert Schweitzer ziekenhuis vindt dat er geen taboe mag rusten op sterftecijfers. Het ziekenhuis maakt immers zelf dankbaar gebruik van de eigen sterftecijfers, om de kwaliteit en veiligheid op een nog hoger peil te brengen en daarmee het sterftecijfer steeds verder terug te dringen. Het ziekenhuis doet dit onder andere door gegevensanalyse en door patiëntdossiers te analyseren. Bij bepaalde ziektebeelden of patiëntcategorieën waar de sterftekans relatief hoger blijkt of lijkt te zijn, wordt nader onderzoek gedaan om de oorzaak hiervan op te sporen. Daarmee kunnen protocollen en interne procedures worden aangescherpt. Voor deze manier van werken ontving het Albert Schweitzer ziekenhuis in 2011 de Nationale Patiëntveiligheid Award. Ruwe sterftecijfers Albert Schweitzer ziekenhuis In 2014 zijn in het Albert Schweitzer ziekenhuis 620 patiënten overleden, op een totaal van 33.719 klinische opnamen. Het ruwe sterftecijfer in 2014 komt daarmee op 2,01 procent, 0,04 procentpunt hoger dan in 2013. Berekende sterftecijfers Albert Schweitzer ziekenhuis (HSMR) De Hospital Standarized Mortality Ratio (HSMR) is een rekensysteem dat rekening houdt met de factoren die de kans op overlijden beïnvloeden. Hierbij is te denken aan bepaalde chronische aandoeningen, hoge leeftijd, kwaadaardige aandoeningen etc. De HSMR wordt uitgedrukt in een getal dat de verhouding weergeeft tussen het aantal overledenen in één ziekenhuis en het landelijk gemiddelde. Een HSMR onder de honderd geeft aan dat in het betreffende ziekenhuis minder patiënten overlijden dan mag worden verwacht op basis van het landelijk gemiddelde. De HSMR 2014 van het Albert Schweitzer ziekenhuis is 100. Dit betekent dat er evenveel patiënten zijn overleden als verwacht. Afwijkingen 2014 De HSMR 2014 laat op twee diagnosegroepen (SMR) en één specifieke patiënten groep significante afwijkingen zien: Hartfalen, zonder hypertensie (172 overleden versus 132 verwacht) Coronair atherosclerose & overige hartaandoeningen (9 overleden versus 4 verwacht) Niet-acute opnamen (96 overleden versus 73 verwacht) 1
De afwijkingen in de eerste twee groepen zijn overeenkomstig voorgaande jaren en eerder onderzocht. De conclusie hieromtrent is ongewijzigd en laat zien dat ziektebeelden niet direct kunnen worden vertaald naar resultaten van behandeling binnen één bepaald vakgebied: bijvoorbeeld overlijden aan hartfalen of coronair lijden kan plaatsvinden op een afdeling geriatrie, interne geneeskunde, longziekten, cardiologie of op een IC. Daarnaast is deze patiëntengroep fragiel, van hoge leeftijd en lijdt aan meerdere aandoeningen. Oversterfte van een diagnosegroep wijst dus niet per definitie op oversterfte binnen de betreffende afdeling/behandelingseenheid. Onduidelijk is of de verhouding sterfte in het ziekenhuis versus sterfte thuis, hospice of in verpleegtehuis in Dordrecht wordt beïnvloed door sociaal-economische omstandigheden. De oorzaak van verhoogde sterfte in de groep niet-acute opname blijkt administratief van aard te zijn. Ongeveer twee derde van de patiënten was ten onrechte geregistreerd als niet-acuut. De registratieprocedure op de Spoedeisende Hulp is aangescherpt. De wijze van codering door de afdeling Medische registratie is als valide beoordeeld zodat geen verdere analyse nodig is. Standard Mortality Rate (SMR) De SMR geeft net als de HSMR aan hoe hoog de sterfte in een ziekenhuis is vergeleken met het landelijke gemiddelde maar dan specifiek voor een bepaalde diagnosegroep of patiëntencategorie. De SMR s zijn berekend over de 50 diagnosegroepen waaruit de HSMR is opgebouwd en voor bepaalde patiëntengroepen die zijn gebaseerd op wel of niet met spoed opgenomen, bepaalde leeftijdscategorieën en geslacht. SMR Tabellen 2014 De tabellen per diagnosegroep zijn te vinden op de bladzijden 3 t/m 8 2
3
4
5
6
7
8