Pedagogisch beleidsplan Geschreven door: Yeny Copier en Irina Lamur Versie: Januari 2017 FlexLife gastouderbureau Pagina 1
Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Missie en Visie 2.1 Missie 4 2.2 Visie 4 3. Werkwijze FlexLife 3.1 De rol van FlexLife 5 3.2 Bemiddeling bij problemen 6 4. Selectie en deskundigheid van de gastouder 4.1 Selectiecriteria 6 5. Pedagogische visie 5.1 Pedagogische doelstelling 8 5.2 Waarden en normenoverdracht 8 5.3 Sociale veiligheid 9 5.4 Opvoedklimaat 9 5.5 Voorspelbaarheid in de omgeving 9 5.6 Voorspelbaarheid in gedrag 10 5.7 Straffen en belonen 10 5.8 Wennen bij de gastouder 11 5.9 Brengen en ophalen 11 6. Ontwikkeling stimulering en ontwikkelingsgebieden 6.1 motorische ontwikkeling 12 6.2 Verstandelijke ontwikkeling 12 6.3 Sociaal emotionele ontwikkeling 12 6.4 Kinderen met complexe aandachtsgebieden binnen de ontwikkeling 13 6.5 Levensfase gebieden 13 7. Verzorging en veiligheid 7.1 Gezondheid van het kind 14 7.2 Veiligheid 15 7.3 Hygiëne 15 Bijlage: Randvoorwaarden Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling, voor het scheppen van een veilig werk- en meld klimaat. FlexLife gastouderbureau Pagina 2
1. Inleiding FlexLife is een geregistreerd gastouderbureau, dat ouders met kinderen in de leeftijd 0-12, de mogelijkheid biedt, gebruik te maken van de door de overheid beschikbaar gestelde subsidie (kinderopvang toeslag). FlexLife wil op kwalitatief hoogwaardig en verantwoorde wijze opvang van kinderen organiseren. Dit kan zijn in een gast gezin, of een gastouder die opvang biedt in het huis van het gezin. De laatst genoemde vorm valt in sommige gevallen onder de regeling dienstverlening/personeel aan huis. Er wordt rekening gehouden met de specifieke wensen en behoeften van kinderen en hun ouders. Het uitgangspunt van FlexLife is dat elk kind uniek is, ongeacht ras, geloofsovertuiging of beperking. FlexLife sluit goed aan bij de behoeften van werkende en/of studerende ouders. Immers deze vorm van opvang is flexibel in de breedste zin van het woord. Ouders kunnen het aantal uren afnemen waar zij daadwerkelijk behoefte aan hebben. Avondopvang. Weekendopvang. Opvang in eigen huis terwijl het huishouden doordraait. Opvang in eigen huis waarbij hobby s van kinderen gewoon door kunnen gaan. Opvang voor kinderen met een beperking* Kortom kinderen kunnen zich blijven ontwikkelen en doen wat ze leuk vinden in een veilige herkenbare omgeving. Redenen om te kiezen voor onze vorm van opvang zijn: Huiselijke sfeer Continuïteit van een huishouden De flexibiliteit die geboden kan worden FlexLife heeft een bemiddelende rol, welke alle activiteiten omvat die het gastouderbureau ontplooid. Op praktisch-,opvoedkundig- en financieel gebied. In het pedagogisch beleid van FlexLife zullen de volgende onderdelen beschreven staan: Onze visie op het gebied van ontwikkeling van kinderen en de rol van de opvoeders (ouders + gastouders) in deze ontwikkeling. De voorwaarden waaronder de opvang plaats zou moeten vinden. De vertaling hiervan naar de dagelijkse praktijk. Dit pedagogisch beleid geeft alle partijen houvast in de dagelijks praktijk.in het intakekennismakingsgesprek wordt er gesproken over de verschillende aspecten en tevens wordt ter informatie dit pedagogisch beleid uitgereikt. Bij het ondertekend retourneren van de overeenkomst tussen FlexLife en de vraag- en gastouder, onderschrijft men automatisch dit beleid. Op deze manier willen wij borgen dat al onze vraag-en gastouders op de hoogte zijn van de inhoud van dit pedagogisch beleid. FlexLife gastouderbureau Pagina 3
2. Missie en Visie FlexLife zorgt voor kinderopvang door het bemiddelen tussen gastouders en vraagouders. Hiervoor hanteren wij een aantal uitgangspunten en een visie op opvoeden. Ook de rol die FlexLife speelt bij de opvang door gastouders komt aan de orde. 2.1 Missie FlexLife bemiddeld tussen ouders die opvang zoeken voor hun kind en mensen die opvang willen bieden aan kinderen van anderen. Degene die opvang zoeken worden vraagouders genoemd en degene die opvang bieden, gastouders. Vraag- en gastouders vormen een veelkleurige groep van mensen. Ieder heeft een eigen achtergrond, eigen ideeën over opvoeding en een eigen manier van omgaan met andere. FlexLife wil recht doen aan deze diversiteit van mensen en beschouwt mensen, hoe verschillend ook, als principieel gelijkwaardig. Vraag- en gastouders dienen elkaar met respect te behandelen. Bij het bemiddelen voor de vraag- en gastouders wordt gestreefd naar de meest passende aansluiting tussen vraag en aanbod. Het belang van het kind staat hierbij centraal. Tevens wordt rekening gehouden met de achtergrond, cultuur en sociale omgeving van de vraagouder. Ook ouders van kinderen die speciale aandacht nodig hebben op bepaalde gebieden, (denk aan bepaalde vormen van autisme, ADHD etc.) zijn van harte welkom bij FlexLife FlexLife heeft zelf de expertise in huis om gastouders intensief te begeleiden indien dit gewenst is. In dit geval schrijven wij een plan op maat ( i.o.m. vraagouders) en helpen gastouders dit te implementeren in de dagelijkse praktijk. FlexLife gaat uit van de mogelijkheden van het kind en niet van de beperkingen. Kinderen met een fysieke beperking, waarbij er echt sprake is van intensieve zorg kan FlexLife helaas geen opvang bieden omdat wij geen zorg instelling zijn en daarom niet kunnen garanderen dat de nodige zorg op vakkundige en deskundige manier wordt uitgevoerd. Uiteraard staat FlexLife open om het gesprek aan te gaan en naar de mogelijkheden te kijken. 2.2 Visie FlexLife onderscheidt zich van andere gastouderbureaus door zich behalve in bemiddeling tussen vraag- en gastouder ook te verdiepen in het vergemakkelijken van het leven van een werkende ouder. Onze uitdaging is, zo dicht mogelijk bij de behoefte van kind en ouder aan te sluiten. Dat wil zeggen dat FlexLife de mogelijkheid biedt om op een zo breed mogelijk gebied in te springen waar kinderen en ouders dit nodig hebben. De wensen en behoeften van de ouders staan centraal, waarbij het belang en het welbevinden van het kind gewaarborgd is. FlexLife doet dit door: De mogelijkheid van opvang in eigen huis aan te bieden. Werven en selecteren van deskundige gastouders. Deskundigheidsbevordering van gastouders. ( Introductie cursus gastouderopvang, kinder- EHBO en thema avonden) Het uitvoeren van een jaarlijkse risico en inventarisatie in de woning waar de opvang plaatsvindt Intake gesprekken met vraagouders. Sollicitatie gesprekken met potentiële gastouders. Het tot stand brengen van koppelingen tussen ouders en gastouders. FlexLife gastouderbureau Pagina 4
Evaluatie gesprekken met gast- en vraagouders. Het geven van informatie en advies van vraag- en gastouders op aanvraag of door middel van een nieuwsbrief en website. Bemiddeling bij conflicten. Opvoedondersteuning door inzet van een opvoedcoach. Het verzorgen van de verschillende overeenkomsten tussen vraagouders, gastouders en FlexLife. Het verstrekken van allerlei formulieren ten behoeve van de opvang. ( Uren, maaltijden, vervoer, buikligging/inbakeren etc..) Maandelijks factureren op basis van de afgenomen uren aan de ouders. Maandelijkse uitbetaling aan de gastouder op basis van de gewerkte uren en wederzijdse digitale ondertekening op de uren registratie. 3. Werkwijze FlexLife 3.1 De rol van FlexLife FlexLife streeft naar kwalitatief goede opvang en bevordert dit door voorwaarden te scheppen die nodig zijn om de opvang bij de gast- of vraagouder thuis goed te laten verlopen. FlexLife schept de volgende voorwaarden: De selectie van gastouders, aan de hand van criteria, vormen de randvoorwaarden voor de opvang van kinderen door gastouders. Dit betreft met name punten als opvoedkundige kwaliteiten, motivatie, veiligheid en hygiëne, etc. En het zorgvuldig tot stand brengen van een koppeling tussen vraag- en gastouders. Uitgangspunt hierbij vormen de wensen van de vraagouders en wordt gezocht naar een zo goed mogelijke aansluiting tussen de wensen van de vraagouders en de mogelijkheden van de gastouders. Het ondersteunen van gastouders en bevordering van de deskundigheid van gastouder ten behoeve van de kwaliteit en veiligheid en gezondheid inventariseert FlexLife jaarlijks de risico s in de woning waar de opvang plaatsvindt. Indien verbeteringen c.q. aanpassingen aangebracht dienen te worden, stelt FlexLife een plan van aanpak op, inclusief termijnen waarbinnen het actieplan uitgevoerd dient te zijn. FlexLife controleert aan de hand van dit plan en de termijnen. De gastouder is verantwoordelijk voor haar/zijn omgangswijze met het gastkind. Hiermee wordt de manier van verzorgen en opvoeden van het gastkind bedoeld. FlexLife is verantwoordelijk om het beleid zodanig op te stellen en uit te voeren, dat de vraagouder ervan uit kan gaan dat de opvang op verantwoordde wijze wordt gedaan. Goede begeleiding van de gastouders en zorgvuldige selectie zijn hierin middelen om dit beleid te kunnen uitvoeren. Controle van de uitvoering vindt plaats o.a. door middel van vastgestelde evaluatiemomenten en risico-inventarisaties omtrent gezondheid en veiligheid tijdens huisbezoeken. Ook niet afgesproken bezoeken aan de gastouder passen hierin. Tussen FlexLife en de gastouders is geen sprake van een werkgever-werknemer relatie. Gastouder en FlexLife zullen een bemiddelingsovereenkomst met elkaar aangaan. Gedurende de opvang zal voldaan dienen te worden aan de randvoorwaarden. Wanneer blijkt dat de gastouder niet voldoet aan deze randvoorwaarden, zal FlexLife dit bespreken met de gastouder. Als er geen verbetering optreedt, kan FlexLife besluiten de gastouder uit te schrijven. FlexLife heeft documentatie met daarin onder andere richtlijnen en diverse protocollen als bijvoorbeeld kindermishandeling, wiegendood, ongeval, veiligheid en gezondheid. FlexLife heeft een klachtenreglement opgesteld, daarnaast is FlexLife aangesloten bij de Geschillencommissie Kinderopvang. FlexLife gastouderbureau Pagina 5
3.2 Bemiddelen bij problemen Als er tussen vraag- en gastouders problemen zijn rond de opvang van een gastkind kan men een beroep doen op FlexLife om te bemiddelen. FlexLife is een buitenstaander van de direct betrokkenen en kan de situatie met wat meer afstand bekijken. Door hen te helpen zich te verplaatsen in elkaars standpunt en belangen kan meer begrip voor elkaar ontstaan. Op deze wijze kan ruimte ontstaan om nieuwe afspraken met elkaar te maken en de opvang op positieve wijze voort te zetten. Wanneer vraag- en gastouders niet meer tot elkaar kunnen komen rest nog slechts de beëindiging van de opvang en ontbinding van de afgesloten overeenkomst 4. Selectie en deskundigheid van gastouders 4.1 Selectiecriteria gastouders Een door FlexLife geselecteerde gastouder voldoet aan de volgende criteria: Algemeen: Minimale leeftijd 18 jaar; Lichamelijk en geestelijk in staat om de opvang uit te voeren; Plezier hebben in de omgang met kinderen; Positief staan tegenover kinderopvang; Een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) kunnen overleggen; In bezit zijn van een AVP verzekering (Aansprakelijkheidsverzekering Particulieren) en inzittendenverzekering (bij autogebruik); Zich voor langere tijd (minimaal 1 jaar) kunnen inzetten als gastouder. Opleiding, vaardigheden en eigenschappen: Minimaal diploma MBO-2 Helpende (Zorg en) Welzijn; Open en flexibele opstelling; In staat zijn continuïteit en stabiliteit te bieden; Verantwoordelijkheidsgevoel; Organisatietalent; Afspraken kunnen maken en nakomen; Positief kunnen omgaan met kritiek en het kunnen reflecteren op eigen handelen. Pedagogische kwaliteiten van de gastouder: In staat zijn warmte en geborgenheid te bieden; Respect hebben voor de eigenheid van elk kind; Ervaring en inzicht hebben in de verzorging en begeleiding van kinderen; In staat zijn om de competenties omschreven in het pedagogisch beleid in de praktijk toe te passen. FlexLife gastouderbureau Pagina 6
Gezinssituatie van de gastouder: Er moet voldoende tijd en aandacht zijn voor de gastkinderen; De overige gezinsleden staan positief tegenover de opvang van gastkinderen; De gezinssituatie van de gastouder is stabiel. Huisvesting van de gastouder: Meewerken aan de jaarlijkse Risico Inventarisatie van de opvanglocatie door FlexLife en door de inspecteur van de GGD; De gastouder beschikt over voldoende en veilige ruimte om gastkinderen op te vangen; De gastouder beschikt over voldoende en veilige speelruimte rondom huis; De woonomgeving is hygiënisch verantwoord. Houding van de gastouder t.o.v. de vraagouder: De gastouder respecteert de privé-situatie van de vraagouder, d.w.z. respecteren van andere gewoonten, culturen, levenswijzen en opvoedkundige ideeën; De gastouder gaat correct om met privacygevoelige informatie; De gastouder is bereid tot samenwerking met de vraagouders; Houding van de gastouder t.o.v. FlexLife De gastouder is bereid tot samenwerking met FlexLife; De gastouder accepteert begeleiding en ondersteuning van FlexLife; De gastouder is bereid tot deelname aan gastouderbijeenkomsten en scholing; De gastouder handelt conform het (pedagogisch) beleid van FlexLife. Beschikbaarheid van de gastouder De gastouder maakt een reële kans op bemiddeling; De gastouder is in voldoende mate beschikbaar; De gastouder is telefonisch bereikbaar. Maximum aantal kinderen bij gastouders Hoeveel kinderen een gastouder mag opvangen, hangt af van de leeftijd van de kinderen dit is wettelijk als volgt bepaald: maximaal 6 kinderen van 0-13 jaar gelijktijdig opvangen, inclusief eigen kinderen tot 10 jaar. Waarvan maximaal 5 kinderen tot 4 jaar, inclusief eigen kinderen in die leeftijd. Waarvan maximaal 4 kinderen tot 2 jaar, inclusief eigen kinderen in die leeftijd. Waarvan maximaal 2 kinderen tot 1 jaar, inclusief eigen kinderen in die leeftijd. FlexLife gastouderbureau Pagina 7
5. Pedagogische visie 5.1 Pedagogische doelstelling Ieder kind is uniek, net als ieder gezin. FlexLife speelt daar perfect op in. Bij deze vorm van opvang krijgt ieder kind de aandacht en begeleiding die het nodig heeft. FlexLife probeert voor ieder uniek kind de meest passende opvangplek te vinden en begeleiding op maat te verzorgen. FlexLife vindt het van essentieel belang dat de opvangplek een leef en ervaringswereld is, waarin kinderen zich ontwikkelen op sociaal, emotioneel, cognitief, motorisch en creatief gebied. Dit kan worden bereikt door een uitdagende omgeving te bieden, waarin ruimte wordt geboden voor zelfvertrouwen, respect en zelfstandigheid van het kind. De rol van opvoeders ( ouders en gastouders) en begeleiding van kinderen is zeer belangrijk. Opvoeden doe je met gevoel, verstand, karakter, ervaring, maar bovenal met een visie. Onze complexe samenleving wordt gekenmerkt door een groot aantal mogelijkheden. Belangrijk om je als mens, individueel en in relatie tot andere, optimaal te kunnen ontplooien, om zo in vrijheid eigen keuzes te kunnen maken. In de opvoeding vindt FlexLife een aantal kernwaarden van belang. Die pedagogische kernwaarden zijn: Verantwoordelijkheid voor jezelf en voor de samenleving. Gemeenschapszin. Zelfvertrouwen. Het kunnen en durven maken van eigen keuzes. Opkomen voor jezelf en je kunnen verplaatsen in een ander. Het ontwikkelen en ontdekken van eigen talenten. Dit is waar FlexLife voor staat. 5.2 Waarden en normenoverdracht Het gastgezin levert een bijdrage in de vorm van goed voorbeeldgedrag, het gaat hier om de cultuur van de samenleving, hoe ga je met elkaar om, wat hoort en wat hoort niet. Ook het onderhouden van vaste rituelen is hierbij belangrijk: zoals een liedje zingen samen bij begin/einde van de maaltijd, een verhaaltje voor het slapen gaan, een verjaardag samen vieren, bezoek welkom heten en aandacht hebben voor elkaar. Ook omgaan met verschillen, rolpatronen, omgaan met andermans spullen, omgaan met natuur/milieu en taalgebruik. Al deze aspecten worden bedoeld als we spreken over normen en waarden. Er zijn altijd verschillen in ideeën per individu, per gezin en per cultuur. Naarmate het kind meer tijd bij de gastouder doorbrengt is overeenstemming op al deze punten essentieel. Ouder en gastouder gaan op een positieve manier met elkaar en de kinderen om, accepteren en respecteren elkaar. Lopen de ideeën te ver uiteen en men komt niet tot overeenstemming op belangrijke punten, dan is het verstandig de opvang niet te laten starten of te beëindigen. FlexLife gastouderbureau Pagina 8
5.3Sociale veiligheid Allereerst moet er worden gezorgd dat een kind zich op z n gemak voelt. Het is van groot belang dat een kind zich welkom voelt. Als het kind weet dat hij er mag zijn zal het zich veilig voelen. Het contact en het vertrouwen groeit en wordt een stevige basis. Het kind zal zo ruimte krijgen zich te ontwikkelen, passend bij zijn ontwikkelingsfase, tempo en temperament. Om zich te kunnen ontwikkelen is het van groot belang dat het kind zich veilig en geborgen voelt bij de gastouder. Het hebben van vertrouwen in de volwassene is de basis van waaruit het kind zich verder kan ontwikkelen en zelfvertrouwen opbouwt. In de volgende paragrafen wordt beschreven op welke manieren de gastouder de veiligheid en geborgenheid van het kind kan bevorderen en waarborgen. 5.4Opvoedkundig klimaat De gastouder dient een sfeer te creëren waarin het kind zich prettig en veilig voelt. Dit betekent op de eerste plaats dat de gastouder aandacht heeft voor het kind, bereid is om te luisteren naar het kind en de gevoelens en de mening van het kind serieus neemt. Aandacht voor het kind betekent ook meespelen, troosten, knuffelen, maar ook het kind op gezette tijden alleen laten spelen en laten rusten. Die momenten bieden tevens de gelegenheid om het kind te observeren: hoe speelt het kind, is het misschien toe aan een andere stimulering t.b.v. zijn ontwikkeling: bijvoorbeeld ander speelgoed of creatieve activiteit, speelt het onrustig, (zo ja: wellicht is er teveel aanbod van speelgoed of te druk in de ruimte), hoe is zijn concentratie (elke leeftijd kent een andere lengte van concentratie), etc. 5.5 Voorspelbaarheid in de omgeving Een bepaalde voorspelbaarheid in de omgeving bij de gastouder is voor het kind nodig. Dit geeft het kind zekerheid. Hierbij kan gedacht worden aan een min of meer vast dagindeling, waarin voor het kind herkenbare momenten zijn, aan een vast plek waar het speelgoed opgeborgen wordt, etc. Vaste patronen en vaste structuur in de dag geven een kind houvast. Een vaste dagindeling geeft een kind houvast en dus een veilig gevoel. Een strak schema is niet nodig, een paar vaste punten op een dag, gebaseerd op dagelijks terugkerende gebeurtenissen, zijn voldoende (eten, slapen, buitenspelen, Boekje lezen etc.) Het is belangrijk dat activiteiten worden afgewisseld door rustmomenten. De gastouder geeft al deze punten voldoende aandacht door o.a. Het scheppen van een rustige omgeving; Zorgen voor een rustige slaapplaats; Een box waarin de allerkleinsten ongestoord en veilig kunnen spelen; Een eigen speelhoek voor de oudere kinderen met adequaat speelgoed; Het geregeld aanbieden van activiteiten zoals voorlezen, knutselen, etc. FlexLife gastouderbureau Pagina 9
5.6 Voorspelbaarheid in gedrag Ook de gastouder dient in haar gedrag een zekere voorspelbaarheid te hebben. Het kind moet op de gastouder aan kunnen, moet voelen dat het op de gastouder kan bouwen. Hierbij spelen duidelijkheid omtrent regels en het consequent toepassen van deze regels een grote rol. Regels zijn bedoeld om te zorgen dat een opvang dag plezierig verloopt. Kinderen hebben behoefte aan duidelijke grenzen en regels. Grenzen zijn er juist om ruimte aan kinderen te geven en duidelijk te maken wat toelaatbaar is, regels zijn er om duidelijk te maken wat niet toelaatbaar is. Regels moeten wel consequent worden gehanteerd en er moet rekening worden gehouden met leeftijd en ontwikkelingsniveau van het kind. De gastouder is degene die duidelijk moet maken wat de regels en grenzen zijn. Zij maakt hier afspraken over met de kinderen waarbij een korte uitleg (op niveau van het kind) niet mag ontbreken. Wanneer kinderen onderling een conflict hebben is begeleiding vanuit de gastouder gewenst zodra er fysiek en verbaal geweld wordt gebruikt. Voor zover kinderen daartoe in staat zijn is het ook belangrijk om ze de kans te geven een ruzie zelf op te lossen. De gastouder houdt echter altijd in de gaten dat de oplossing beide partijen recht doet. 5.7 Straffen en belonen Soms is het noodzakelijk om maatregelen te nemen tegen ongewenst gedrag. Dit ongewenste gedrag kan storend zijn voor anderen en/of gevaar opleveren voor het kind zelf of voor zijn omgeving. Soms overtreden kinderen herhaaldelijk een regel. Over het algemeen zijn negeren en afleiden prima middelen om ongewenst gedrag in gewenst gedrag te laten veranderen. Aandacht geven aan positief gedrag werkt altijd lonend. Soms is afleiden/negeren niet voldoende en zal de gastouder een duidelijke waarschuwing moeten geven. Daarbij moet een korte uitleg van het waarom worden gegeven. Hierdoor leert het kind na te denken over zijn gedrag en de consequentie ervan. Wanneer het ongewenste gedrag niet stopt zal de gastouder een maatregel treffen. Dit is een maatregel die in verhouding staat tot het ongewenste gedrag, moet kort volgen na de overtreding en is uitvoerbaar. Het kind moet de relatie tussen gedrag en maatregel begrijpen. Essentieel is dat het kind weet dat zijn gedrag wordt afgekeurd en niet zijn persoon. Er mag nooit gestraft worden door middel van slaan. Ook verbaalgeweld (schelden, kleineren, denigreren) is niet toegestaan. Een gastouder probeert vaker te belonen dan te straffen. Belonen gebeurt bij voorkeur niet met snoep of materiële middelen, maar met aandacht, een aai over de bol en complimentjes. FlexLife gastouderbureau Pagina 10
5.8 Wennen bij de gastouder Er moet voldoende aandacht en tijd worden genomen voor het wennen. De gastouder moet weten wat belangrijk is voor het kind om zich thuis te kunnen voelen. Het is daarom belangrijk uitgebreid stil te staan bij het slaapritueel, eventueel gebruik van speen en knuffels, eetgewoonten, aanpak van de kinderen. In de eerste periode zal ieder aan elkaar moeten wennen. Voor het kind kan het belangrijk zijn de opvangtijd bij de gastouder op te bouwen. Bijvoorbeeld eerst een paar uurtjes samen met ouders, daarna alleen. Maak hierover afspraken die binnen ieders mogelijkheden past. Uiteraard is het belangrijk dat zowel de gast- als de vraagouders te allen tijde bereikbaar zijn voor elkaar. In de wenperiode wordt de basis gelegd voor een vertrouwensrelatie tussen gastkind en gastouder en tussen vraag- en gastouder. Het positieve verloop van de wenperiode is van grote betekenis voor het slagen van de koppeling. De tijdsduur van de wenperiode is afhankelijk van de leeftijd van het kind en het gemak waarmee het zich kan aanpassen aan de nieuwe situatie. Ook het overdragen van de zorg van het kind door de vraagouders aan de gastouder is van invloed. Dit kan per individu heel verschillend zijn.de eerste maand van de opvang kan als een proefperiode gezien worden. Het wennen aan elkaar vindt hoofdzakelijk plaats tijdens een aantal bezoeken aan de gastouder voorafgaand aan de proefperiode en tijdens de proefperiode.het kind zal zich steeds meer thuis gaan voelen bij de gastouder en raakt vertrouwd met haar en omgekeerd. Wanneer een kind na de proefperiode niet gewend is bij de gastouder, zal met elkaar besproken worden of dit gastgezin de goede plek is voor dit kind. 5.9 Brengen en ophalen Het brengen en ophalen moet in alle rust plaatsvinden. Haast werkt altijd negatief op het welbevinden van het kind en maakt afscheid nemen onnodig moeilijk. ( Soms niet te vermijden) Ook is het belangrijk dat de ouder duidelijk tegen het kind zegt dat hij/zij gaat werken, dat het kind gaat spelen bij de gastouder en dat het kind straks weer wordt opgehaald. De gastouder geeft op het moment van afscheid nemen aandacht aan het kind door gezamenlijk de ouder uit te zwaaien. Het moment van afscheid moet kort zijn; een kus en dan weggaan. Wanneer een kind huilt dan stelt de gastouder het gerust en gaat vervolgens iets leuks doen met het kind. Een kort afscheidsritueel geeft het kind duidelijkheid en houvast. De ouder mag altijd de gastouder bellen om te horen hoe het gaat. Bij het weer ophalen doet de gastouder verslag van de dag. De gastouder zal een schriftje bijhouden. De laatste dag van opvang in die week, kan deze meegenomen worden naar huis, de eerst volgende opvang dag wordt deze weer meegenomen. FlexLife is van mening dat dit een waardevolle aanvulling is. FlexLife gastouderbureau Pagina 11
6. Ontwikkelingsstimulering en ontwikkelingsgebieden De ontwikkeling van een kind dient gestimuleerd te worden door het creëren van voorwaarden door de mensen in de omgeving van het gastkind. Een gastouder speelt hierbij een belangrijke rol. 6.1 Motorische ontwikkeling Het is belangrijk dat kinderen ruimte krijgen om zich te kunnen bewegen. Door binnenshuis en buitenshuis de gelegenheid te geven raken kinderen hun (overtollige) energie kwijt en oefenen spelenderwijs grove bewegingen. De grove motoriek wordt aangesproken door springen, dansen,(hard)lopen, stoeien, traplopen, etc. Daarbij let de gastouder op de veiligheid door roekeloos gedrag te corrigeren en alternatieven te bedenken. Jonge kinderen gaan alleen onder toezicht van de gastouder buitenspelen. Met oudere kinderen moeten er afspraken worden gemaakt, onder andere over de grenzen van het speelgebied. De fijne motoriek betreft kleine bewegingen van handen en vingers. Deze motoriek wordt gestimuleerd met rustig spel, zoals puzzelen, spelen met zand en klei, tekenen en kleuren, etc. Ook het vasthouden van bestek, het zelf eten en aankleden komt de fijne motoriek ten goede. Kinderen moeten de tijd krijgen om met deze vaardigheden bezig te zijn. Zoveel mogelijk zelf doen geeft het kind bovendien zelfvertrouwen. De gastouder houdt rekening met de leeftijd van het kind. 6.2 Verstandelijke ontwikkeling De ontwikkeling van het denkvermogen van een kind wordt gestimuleerd door verschillende soorten spel aan te bieden (constructiematerialen, knutselen, fantasiespel, gezelschapsspel etc.). Het ontdekken van nieuwe mogelijkheden zal het kind veel plezier geven. De verstandelijke ontwikkeling gaat hand in hand met de sociaal-emotionele ontwikkeling, de gastouder is zich hier van bewust en zal kinderen activiteiten aanbieden die passen bij de ontwikkelingsfase en mogelijkheden van het kind. Taal verwerven gebeurt door te praten met elkaar, (voor) te lezen en te zingen. Belangrijk is goed verstaanbaar te praten en correct taalgebruik. 6.3 Sociaal-emotionele ontwikkeling De gastouder bouwt een vertrouwensband op met haar gastkinderen. Zij helpt het kind in de sociaal emotionele ontwikkeling door het te ondersteunen in het zelfvertrouwen. Door goed te kijken en te luisteren naar kinderen en hun leeftijd in acht te nemen zal teveel of juist te weinig vragen in de zelfredzaamheid van kinderen worden voorkomen. Complimentjes werken stimulerend en geeft kinderen een positief zelfbeeld. Jonge kinderen (dreumesen en peuters) bevinden zich in een fase waarin ze hun eigen ik ontdekken. Zij kunnen zich nog nauwelijks in de ander inleven. Het begeleiden op sociaal gebied gebeurt door voorbeeldgedrag, duidelijke gedragsregeltjes, het benoemen van emoties en het uitleggen van reacties van de omgeving. Het kind leert hierdoor de gevoelens van zichzelf en van anderen te herkennen en ermee om te gaan. Door kinderen te betrekken bij dagelijkse gebeurtenissen, door extra aandacht te geven of sturend op te treden bij de omgang met andere kinderen helpt de gastouder het kind bij het verder ontwikkelen van sociale kennis en vaardigheden. De gastouder is zich bewust van deze ontwikkeling en benaderd het kind daardoor op het juiste niveau. FlexLife gastouderbureau Pagina 12
De visie van FlexLife richt zich op het leggen van een fundament voor de ontwikkeling van kinderen vanuit een goed, positief uitgangspunt. Hiervoor gebruiken wij elementen uit de methode van Triple P en ZaaiGoed. 6.4 Kinderen met complexe aandachtsgebieden binnen de ontwikkeling. FlexLife onderscheidt zich als gastouderbureau, doordat er ook kinderen met een bijzonder aandachtsgebied binnen hun eigen ontwikkeling geplaatst kunnen worden bij een gastouder. Uiteraard vraagt dit deskundigheid op het gebied van beperkingen in de ontwikkeling bij deze kinderen. Vaak zijn de ouders van deze kinderen afhankelijk van een medisch kinderdagverblijf. In sommige gevallen blijkt echter dat deze kinderen hier niet de aandacht krijgen die ze nodig hebben. Met de juiste begeleiding zijn wij van mening dat zulke kinderen prima geplaatst kunnen worden bij een gastouder, De gastouder die wij hiervoor selecteren heeft ervaring in het werken met deze doelgroep. FlexLife heeft de expertise in huis om een bejegening- begeleidingsplan op maat te maken. Dit uiteraard in overleg met de vraagouders. FlexLife biedt ook de mogelijkheid, indien een kind al een behandel/begeleidingsplan heeft, erop toe te zien dat deze op de juiste manier wordt uitgevoerd. Dit doen we door de gastouder,welke het kind opvangt te ondersteunen bij de implementatie van het opgestelde plan in de dagelijkse praktijk. FlexLife borgt dat de gastouder met regelmaat deskundigheidsbevordering krijgt op dit gebied. Verder bieden wij coaching op de werkvloer. Indien wenselijk kunnen wij ouders die ondersteuning bij de opvoeding wensen, dit ook bieden. 6.5 Levensfase gebieden. Baby s 0-15 maanden De aanwezigheid van een box, bedjes en een zachte plek om op te spelen en te rollen is vereist. Verder is van belang dat de inrichting veilig is en er passende speeltjes zijn, die zintuigen stimuleren doordat ze bijvoorbeeld zacht zijn, een geluidje maken en met de mond onderzocht kunnen worden. Peuters 15 maanden - 3,5 à 4 jaar Bij een kind wat gaat lopen en spelen moeten er mogelijkheden zijn voor fantasiespel, bijvoorbeeld, poppen of een keukentje etc.. Ook creatief spel, zoals tekenen, kleuren en knutselen wordt nu belangrijk De motorische ontwikkeling vraagt bijvoorbeeld om een, duwkar of driewieler. Kleuters 4-6 jaar De kleuter leert van alles op school en vindt het vaak leuk om daar in de thuissituatie ook mee bezig te zijn. Wordt er op school iets geknutseld, gaat het daar thuis ook mee aan de gang. Vaak is een stukje ontspanning ook gewenst zoals het lekker even een tekenfilmpje kijken en buiten met fiets bezig zijn. Het basisschoolkind 6-12 jaar Veel kinderen vinden het heerlijk om buiten te spelen na de inspanning van de schooldag. Of ze vinden ontspanning in televisie kijken en /of achter de pc. Daarnaast zal er ook gelegenheid moet zijn om eventueel huiswerk te maken. Over televisie en pc- gebruik zullen afspraken moeten worden gemaakt. FlexLife gastouderbureau Pagina 13
Thema gericht werken is voor FlexLife ook van toegevoegde waarde. Op deze manier is de gastouder onbewust op een methodische manier bezig de gastkinderen op eigen ontwikkelingsniveau spelenderwijs iets te leren. Denk aan Boekjes, kleurplaten, speelgoed e.d. 7. Verzorging en veiligheid 7.1 gezondheid van het kind Het is vanzelfsprekend dat de gastouder de gezondheid van het kind in de gaten houdt. De gastouder en vraagouder spreken onderling af wat te doen als een kind zich niet lekker voelt of ziek is. Ouders en gastouder komen met elkaar overeen wanneer het nog verantwoord is een ziek kind te laten opvangen bij de gastouder. De volgende omstandigheden spelen hierin een rol: Heeft het kind een besmettelijke ziekte? Hoe staat het met de incubatietijd? Wat zijn de eventuele consequenties voor het gastgezin. Wil en kan de gastouder in dit geval het gastkind goed verzorgen? Bij koorts/ziek worden tijdens de opvang neemt de gastouder altijd contact op met de ouder en maakt afspraken over de te nemen maatregelen; In het omgekeerde geval (gastouder ziek) neemt de gastouder zo spoedig mogelijk contact op met de ouder. De ouders hebben dan de gelegenheid om eventueel vervangende opvang te regelen. ( Gastouder mag ook een achterwacht regelen) Wanneer het gastkind tijdens de opvang medicijnen moet krijgen zorgt de ouder voor alle informatie en instructie over de toediening. De gastouder is in bezit van een medicijnformulier waarop afspraken worden vastgelegd. Dit formulier wordt door de ouder ondertekend. Bij ongelukjes in en om het huis is het belangrijk eerste hulp te verlenen, eventueel in afwachting van professionele hulpverleners. Alle gastouders moeten in het bezit zijn van een geldig certificaat Kinder-EHBO (eventueel via FlexLife te regelen). De opgedane kennis wordt jaarlijks opgefrist en heeft een verplichtend karakter. FlexLife zorgt hiervoor. Indien de vraagouder een vermoeden tot mishandeling heeft door de gastouder of een huisgenoot van de gastouder en/of een klacht heeft over het functioneren van de gastouder m.b.t. de opvang, kan de vraagouder contact opnemen met FlexLife indien gewenst, volgt er een bemiddelingsgesprek. Ook heeft FlexLife een klachtenreglement. FlexLife gastouderbureau Pagina 14
7.2 Veiligheid Kinderen ontwikkelen zich snel, zijn nieuwsgierig en willen de wereld om zich heen ontdekken. Opgroeien gaat soms dan ook letterlijk met vallen en opstaan. Door kinderen veilig en hygiënisch gedrag aan te leren en voor een veilige en gezonde omgeving te zorgen, lopen zij minder risico. Een Risico-Inventarisatie Gezondheid en Veiligheid is hiertoe een jaarlijks terugkerend instrument om de veiligheid en hygiëne in de woning waar de opvang plaatsvindt te borgen. Wanneer er na de inventarisatie blijkt dat er aanpassingen en of verbeteringen nodig zijn wordt er door een plan van aanpak opgesteld. In het plan van aanpak worden de termijnen genoemd waarbinnen een verbetering of aanpassing uitgevoerd moet zijn. FlexLife controleert of het binnen de termijn en op een juiste wijze is uitgevoerd. Eisen die aan de opvanglocatie worden gesteld Indien de opvang bij de gastouder plaatsvindt, dient de opvanglocatie aan onderstaande eisen te voldoen. Deze eisen worden door FlexLife getoetst door middel van een huisbezoek in de opvangwoning. Algemeen: De opvanglocatie is altijd rookvrij. Er zijn werkende rookmelders aanwezig op de opvanglocatie. Speelruimte: Als gastouder bied je een verantwoorde en veilige ruimte om te kunnen spelen, afgestemd op het aantal en de leeftijd van de kinderen. Het speelgoed is daarbij gevarieerd en uitdagend en stimuleert het sociaal, cognitief, motorisch en creatief spel van een kind. Spel & bewegen, muziek en voorlezen behoren tot de dagelijkse activiteiten. Slaapruimte: Voor kinderen onder 1,5 jaar is er een goed geventileerde ruimte om rustig te kunnen slapen, afgestemd op het aantal en de leeftijd van de kinderen. Buitenspeelmogelijkheden: Als gastouder biedt je veilige buitenspeelmogelijkheden (eigen tuin of buiten speelplaats in de directe omgeving), met de daaraan verbonden veiligheidsnormen, afgestemd op de leeftijd de van de kinderen. De fysieke indeling van de woon en leefruimte De Ruimten die gebruikt worden tijdens de opvang zijn de woonkamer, slaapkamer, speelruimte en de ruimte buiten. De inrichting van de woonruimte, waar meestal een speelhoek(je) wordt gecreëerd en het beschikbare speelgoed dienen aangepast te zijn aan de leeftijd en ontwikkeling van het kind. Zo zal speelgoed enerzijds voor het kind vertrouwd en herkenbaar moeten zijn en anderzijds voldoende uitdaging bieden voor verdere ontwikkeling. Een aparte speelruimte, als het huis er ruim genoeg voor is, is natuurlijk heel prettig geen noodzaak, veel kinderen zitten toch graag met hun speelgoed bij de volwassene in de buurt. 7.3 Hygiëne De gastouder zorgt voor een schone omgeving. Zij doet dit door: Een rookvrij huis; De ruimtes goed te ventileren; Handen te wassen voor voedselbereiding en na toiletbezoek. Zij leert de kinderen dit ook te doen; Bederfelijke etenswaar koel te bewaren; Het huis goed schoon te houden door regelmatig te stoffen, te stofzuigen en toilet en keuken te soppen. FlexLife gastouderbureau Pagina 15
Verantwoordelijkheden in het scheppen van randvoorwaarden voor een veilig werk- en meldklimaat. Om het voor beroepskrachten mogelijk te maken in een veilig werkklimaat huiselijk geweld en kindermishandeling te signaleren en de stappen van de meldcode te kunnen zetten, draagt FlexLife er zorg voor dat: de directie: de meldcode opneemt in het veiligheids- of gezondheidsbeleid van de kinderopvangorganisatie; een aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en kindermishandeling (mogelijk de direct leidinggevende of bemiddelingsmedewerker) aanstelt; de deskundigheidsbevordering opneemt in het scholingsplan; regelmatig trainingen en andere vormen van deskundigheidsbevordering aanbiedt aan beroepskrachten, zodat zij voldoende kennis en vaardigheden ontwikkelen en ook op peil houden voor het signaleren van huiselijk geweld en kindermishandeling en voor het zetten van de stappen van de meldcode; de meldcode en bijbehorende routes laat aansluiten op de werkprocessen binnen de kinderopvangorganisatie; ervoor zorgt dat er voldoende deskundigen intern en extern beschikbaar zijn om de beroepskrachten te kunnen ondersteunen bij het signaleren en het zetten van de stappen van de meldcode; de werking van de meldcode regelmatig evalueert en zo nodig acties in gang zet om de toepassing van de meldcode te optimaliseren; binnen de kinderopvangorganisatie en in de kring van ouders bekendheid geeft aan het doel en de inhoud van de meldcode; afspraken maakt over de wijze waarop FlexLife haar beroepskrachten zal ondersteunen als zij door ouders in of buiten rechte worden aangesproken op de wijze waarop zij de meldcode toepassen; afspraken maakt over de wijze waarop FlexLife de verantwoordelijkheid opschaalt indien de signalering en verwijzing voor een kind stagneert; eindverantwoordelijkheid draagt voor de uitvoering van de meldcode; investeert in de opleidingen voor aankomend beroepsbeoefenaren: zorgt voor kennis en vaardigheden inzake het herkennen van en omgaan met een vermoeden van seksueel misbruik, waarbij de ontwikkeling van de seksualiteit van kinderen en het bespreekbaar maken van de eigen normen en waarden aan de orde komt; investeert in nascholing van zittend personeel in de kinderopvangorganisatie (staf/management en beroepskrachten): zorgt voor kennis en vaardigheden inzake het herkennen van en omgaan met een vermoeden van seksueel misbruik, waarbij de ontwikkeling van de seksualiteit van kinderen en het bespreekbaar maken van de eigen normen en waarden aan de orde komt; investeert in een open aanspreekcultuur binnen FlexLife: zorgt voor een open cultuur waarbinnen op professionele wijze reflectie op normen en waarden, werkwijze en handelen plaatsvindt; investeert in een goede zorgstructuur binnen FlexLife: zorgt voor voldoende lucht in teams, vertrouwenspersonen, vertrouwenscommissie, structurele agendering, bij- en nascholing, etc. FlexLife gastouderbureau Pagina 16
de direct leidinggevende / bemiddelingswerker / senior pedagogisch medewerker: als aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en kindermishandeling is aangesteld; als vraagbaak functioneert binnen de kinderopvangorganisatie voor algemene informatie over (de meldcode) kindermishandeling; signalen herkent die kunnen wijzen op kindermishandeling of huiselijk geweld; kennis heeft van de stappen volgens de meldcode; taken vaststelt van een ieder (wie doet wat wanneer) en deze in de meldcode vastlegt; de sociale kaart in de meldcode invult; deelneemt aan het zorg adviesteam (indien dit beschikbaar is); de aansluiting van de meldcode op de werkprocessen uitvoert; de aansluiting van de meldcode op de zorgstructuur uitvoert; samenwerkingsafspraken vastlegt met ketenpartners; de uitvoering van de meldcode coördineert bij een vermoeden van huiselijk geweld en/of kindermishandeling; waakt over de veiligheid van het kind bij het nemen van beslissingen; zo nodig contact opneemt met het AMK voor advies of melding; de genomen stappen evalueert met betrokkenen; toeziet op zorgvuldige omgang met de privacy van het betreffende gezin; toeziet op dossiervorming en verslaglegging. de beroepskracht: signalen herkent die kunnen wijzen op kindermishandeling of huiselijk geweld; overlegt met de direct leidinggevende of bemiddelingsmedewerker bij zorg over een kind aan de hand van waargenomen signalen die kunnen wijzen op kindermishandeling of huiselijk geweld; afspraken uitvoert die zijn voortgekomen uit het overleg met de direct leidinggevende of bemiddelingsmedewerker, zoals observeren of een gesprek met de ouder; de resultaten bespreekt van deze ondernomen stappen met de direct leidinggevende of bemiddelingsmedewerker. de directie, de leidinggevende en de beroepskrachten zijn niet verantwoordelijk voor: het vaststellen of er al dan niet sprake is van kindermishandeling of huiselijk geweld; het verlenen van professionele hulp aan ouder of kind (begeleiding). Handtekening gastouder.. FlexLife gastouderbureau Pagina 17