9 lifestyle Jeannette Spierings Nonchalante speurtocht naar de werkelijke essentie
10 De precisie van weleer heeft plaatsgemaakt voor kernachtigheid, voor focus. Jeannette Spierings heeft als schilderes een bijzondere achtergrond. Want in de regel leidt een opleiding als reclametekenaar niet tot opvallende artistieke prestaties. Toch heeft die achtergrond haar een vliegende start gegeven. De precisie van werken vereist immers veel kennis van perspectief en van verhoudingen. Voor de rest is ze autodidact; de schildertechnieken heeft ze zichzelf in de loop der jaren eigengemaakt. En nu is ze bezig met een voortdurend proces van vergeten, weglaten en verliezen van details. Een voortdurende zoektocht naar de essentie van de voorstelling, de kracht van de kern. Tekst: Sjoerd van der Plas Foto s: Arjan de Lange Wie mijn cv bekijkt, krijgt de indruk dat ik van het ene uiterste in het andere verzeild ben geraakt, erkent Jeannette Spierings. Van de marketingcommunicatie-afdeling van Philips naar een bedrijf dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt begeleidt. Dat zijn op de keper beschouwd totaal verschillende werelden. Maar er zit wel zeker een rode draad in. En dat heeft te maken met mijn interesse voor tekenen en schilderen. Daar wilde ik van jongs af aan in verder. Maar de Kunstacademie vond ik destijds toch ietwat te zweverig, te ver van de werkelijkheid en ik heb toen gekozen voor een praktijkgerichte opleiding; reclametekenen en etaleren. En in die richting heb ik, na voltooiing van de opleiding, ook werk gezocht. Zodoende ben ik op de marketingcommunicatie-afdeling van Philips terecht gekomen. Daar verzorgde ik het drukwerk van alle verpakkingen voor lampen. Dat was een puur grafische functie, die inhield dat ik het traject begeleidde van ontwerp tot eindproduct. Door gezondheidsproblemen heb ik mijn baan moeten opzeggen. Kort daarna vond ik een baan bij de WSD Groep in Boxtel. Daar begeleidde ik grafische orders, weer een baan in de grafische hoek, maar dan wel een met een uitgebreider takenpakket. Tot het moment dat de grafische afdeling gesloten werd. Het prettige was dat ik inmiddels in mijn vrije tijd al behoorlijk aan het schilderen was geslagen. Ik maakte een jobswitch; op dit moment ben ik managementassistente bij WSD. Een totaal
11 andere baan, maar ik kan mijn organisatievermogen kwijt in mijn werk bij WSD en mijn creativiteit komt thuis volledig uit de verf. Gelukkig kan ik veel vrije tijd besteden aan mijn passie: schilderen. Precisie Sinds haar eerste schreden op het pad van de schilderkunst, heeft Jeannette al heel wat stappen gezet. Ik ben begonnen om heel realistisch zaken op het doek te krijgen. Dat had natuurlijk alles te maken met de wijze waarop ik ben opgeleid. Daar was een grote mate van levensgetrouwheid een absolute must. Maar gaandeweg ben ik dat hele precieze gaan loslaten. Ik zoek als het ware naar een balans tussen figuratief en abstract. Daarbij overweeg ik soms alsnog een opleiding te gaan volgen, om meer richtlijnen en handvatten te krijgen. De theoretische achtergrond die de grafische opleiding gaf, komt haar overigens heel goed uit. De precisie van werken vereist dat je veel weet van perspectief en van verhoudingen. Dat zijn zaken die in die sector moeten kloppen en die vaardigheden neem ik mee in mijn schilderwerk. Hoe die vaardigheden vervolgens om te zetten in expressie, in creativiteit en in technieken heb ik zelf uit moeten vogelen. Paint my Day Het onder de knie krijgen van evenwicht in een schilderij is in de regel een kwestie van trial and error. En in het geval van Jeannette is dat niet anders gegaan. Ik ben gewoon zaken gaan uitproberen; wat werkt wel en wat niet. Hoe maak je een evenwichtige compositie en hoe concentreer je de aandacht van de kijker op die punten waar je dat wilt hebben? Hoe krijg je spanning in een schilderij? Dat waren vragen waarop ik in het begin geen antwoord wist. Gaandeweg vind je je weg in die veelheid aan mogelijkheden. En ontdek je ook dat je een schilderij kapot kunt schilderen. Wanneer je telkens maar details
12 Schilderen is voor mij meer en meer weglaten geworden. blijft toevoegen, blijft sleutelen aan het doek, wordt het er op den duur zeker niet beter op. Een goede ervaring daarvoor is Paint my Day, een andere activiteit waarbij Jeannette tijdens bijzondere evenementen, zoals bedrijfsfeesten, jubilea, huwelijken, binnen twee uur een kunstcadeau maakt. Dat werkt enorm inspirerend en ik krijg daar ontzettend veel energie van. Ik loop dan tijdens bijvoorbeeld een bruiloft met mijn schetsboekje rond, maak schetsen en impressies en als ik mijn moment, mijn idee van de kern van dat feest heb gevonden, zet ik me achter de ezel om dat allemaal op het doek te krijgen. Door de tijdsdruk word je enorm creatief en effectief. Je weet zeker dat je aan het eind van de rit een schilderij moet afleveren, dus je kunt niet halverwege zeggen dat het niet is gelukt. Die aanpak is dus heel resultaatgericht. Daar leer ik gigantisch veel van. En ook van de commentaren van betrokkenen. Mensen zijn verwonderd over het ontstaan van het schilderij in zo korte tijd en erg positief, dus daar ben ik heel blij om. Iedereen vindt het immers leuk om schouderklopjes te krijgen. Bovendien ben ik iemand die graag met mensen omgaat. Door het schilderen op locatie valt alles in balans, het is heerlijk om alleen bezig te zijn in mijn atelier en aan de andere kant haal ik heel veel positieve energie uit het schilderen op locatie tussen de mensen. Abstracter Hoe het ook zij, ieder schilderij betekent weer een onderdeel van het leerproces waar Spierings continu mee bezig is. Je kunt tegenwoordig mijn schilderijen niet meer als figuratief bestempelen. Het is een tussenvorm en ik ben voortdurend bezig om steeds meer figuratieve elementen te elimineren. Het moet abstracter, zonder abstract te worden. Je moet kunnen blijven herkennen wat de voorstelling is, maar dan wel volgens mijn wijze van waarneming. Ter illustratie toont Jeannette in chronologische volgorde een aantal werken die ze heeft vervaardigd. En haar ontwikkeling als schilder is zelfs voor een leek als ondergetekende heel goed te zien. De expressie van de schilderijen, de power van
13 de voorstelling is onmiskenbaar fors toegenomen. En het is duidelijk dat ze, wellicht onder invloed van de Paint my Day - activiteiten, nog beter, nog scherper heeft leren kijken. De nauwkeurigheid van werken aan het begin heeft plaatsgemaakt voor kernachtigheid, voor focus. Voor inspiratie hoeft ze overigens niet ver te zoeken. Het Brabantse platteland biedt een schatkamer aan indrukken. Dat blijkt ook uit de enorme variëteit aan onderwerpen op de diverse doeken die hier staan opgesteld. Ik vind gewoon heel veel dingen leuk en ik hoef gelukkig nooit ver van huis met mijn schetsboek en mijn fotocamera. Die laatste is onmisbaar voor me. Ik werk eigenlijk uitsluitend van foto s. De schetsen zijn noodzakelijk om een plan van aanpak, een compositie te ontwikkelen. Thuisgekomen concentreer ik me dan op de foto, probeer de essentie daarvan te doorgronden en ga vervolgens aan de slag. Schilderen is voor mij meer en meer weglaten geworden. Eigen identiteit Waar herkennen we nu een echte Spierings aan? Aan de kleuren en de losse penseelstreek. Die elementen komen in elk schilderij voor. Ik gebruik diverse penselen en soms op het eind ook een paletmes, maar de toets, de variatie is heel herkenbaar. Het ziet er bewust nonchalant uit en ik streef ernaar om het nog nonchalanter te laten ogen. Dat blijkt in de praktijk overigens razend moeilijk. De meest simpele schilderijen blijken vaak heel complex. En dat pad probeer ik te volgen; steeds meer details verliezen en de werkelijke essentie overhouden. Dat is niet eenvoudig. Ik ben daarvoor misschien te praktisch, te resultaatgericht. Stuk voor stuk zaken die ik wellicht in de toekomst meer naar de achtergrond moet plaatsen om nieuwe mogelijkheden te openen. Dat lukt geregeld en dan ben ik ook heel tevreden. En dan valt het niet mee wanneer zo n schilderij verkocht wordt. Daar kan ik dan moeilijk afscheid van nemen. Het is alsof je iets van jezelf in dat doek hebt gebracht. Aan de andere kant ben ik vanzelfsprekend heel blij dat mensen mijn werk mooi vinden. Daar kan ik heel gelukkig van worden. Het merkwaardige is, dat wanneer je zo n doek een half jaar later terugziet en ik weer met nieuwe dingen bezig ben, ik blij ben dat het schilderij een goede plek heeft gekregen bij iemand anders. Dat heeft volgens mij alles te maken met de voortdurende zoektocht waarmee ik bezig ben. Waarschijnlijk ben ik daar over twintig jaar nog mee bezig. In die zin ben ik continu met een opleiding bezig.