From: Marijke Hagedoorn Sent: zaterdag 16 mei 2015 16:36:34 To: Marye Klazema Cc: Karin de Ruijsscher; Erna Jellesma Subject: RE: preventie- en handhavingsplan Dag Marye, Heb je een lekkere vakantie gehad? Zoals afgesproken hierbij de reactie vanuit GGD Fryslân op jullie concept preventie- en handhavingsplan. In het algemeen: een helder plan met verschillende acties gericht op verschillende doelgroep en settingen. Wat dat betreft integraal volgens het preventiemodel van Reynolds. Hieronder puntsgewijs onze opmerkingen: - Op pagina 3 wordt gesproken van het tot een minimum beperken van alcoholgebruik, zeker onder jongeren. Het suggereert dat jullie het als gemeente goed vinden wanneer er nog een beetje drank wordt gebruikt door (sommige) jongeren. Bij de duidelijke regel vanuit de nieuwe wet en de normcampagne NIX18, past een formulering als zoveel mogelijk tegengaan wellicht beter. - Verder wordt in hetzelfde tekst vak op pagina 3 gesteld dat Opsterland qua alcoholgebruik onder jongeren gunstig afsteekt bij de landelijke situatie. Er wordt echter niet aangegeven waar dit uit blijkt. In de rest van het plan worden de cijfers uit jullie gemeente vergeleken met de rest van Friesland en komt vergelijking met landelijke cijfers niet meer terug. - Tekstueel: op pagina onder 1.4 staat een vreemde zin Ook in de samenwerking
met andere partijen is al een lange historie. - Op pagina 6 wordt m.b.t. Platform Nuchtere Fries genoemd dat haar voorlichtingen preventieactiviteiten gericht zijn op jongeren en verstrekkers. De activiteiten van het Platform Nuchtere Fries richten zich echter primair op de omgeving van jongeren en niet meer primair op de jongeren zelf. Het is een weg waarlangs doelen met betrekking tot jongeren en hun ouders bereikt kunnen worden. In de voetnoot staat deze omgevingsbenadering wel genoemd. Om hetgeen jullie als gemeente op dit moment verder binnen het Platform NF zoal uitvoeren nog wat concreter te maken, zou je ook nog kunnen noemen: o mysteryshoponderzoek en peilingen onder jongeren o de inventarisatie genotmiddelenbeleid op Friese scholen en de ondersteuning van scholen (al dan niet samen met / binnen De Gezonde School en genotmiddelen) o de ontwikkeling van en onderzoek naar interventies (zoals Ik dacht het niet! ), met name ook gericht op ouders. o ondersteuning van evenementorganisatoren bij het opstellen en werken met verantwoord effectief alcoholbeleid (handreiking, kosteloos polsbandjes, ID-readers, blaastesten en campagnemateriaal) o ondersteuning sportverenigingen o peer educatie : een workshop voor en door (v)mbo-leerlingen gegeven kan worden: Lang Leve de Vrijheid o organiseren van themabijeenkomsten voor gemeenten (o.a. over hokken en keten) - Op pagina 7 stel je aan het einde van de inleiding Wordt er gekeken naar het brein van personen die erg veel hebben gedronken in hun puberteit dan blijkt dat bepaalde functies bij hen minder goed ontwikkeld zijn. Pubers met alcoholproblemen scoren lager dan andere jongeren op taalvaardigheid, intelligentie, aandacht en ruimtelijk inzicht. Er wordt niet verwezen naar onderzoek waar dit uit blijkt, maar gezien de laatste onderzoeken (o.a. van Saraï Boelema eind vorig jaar) adviseren wij een andere formulering: Alcoholgebruik op jonge leeftijd zorgt voor negatieve veranderingen de hersenen en leidt tot een verhoogd risico op tal van aandoeningen en gezondheidsproblemen, waaronder verslaving, leveraandoeningen, kanker en
verminderd sociaal en psychisch welzijn. Daarnaast vergroot overmatig alcoholgebruik de kans op verminderde schoolprestaties (deze stond er nu niet tussen), verkeersongevallen, letselschade, geweld en onveilig vrijen. - Op pagina 7 wordt onder 2.1 gesteld dat het alcoholgebruik flink is afgenomen en dat slechts 17% van de 12-jarigen wel eens alcohol had gedronken. Daar plaatsen we de volgende kanttekening bij: o Nog altijd is het percentage 12-jarigen dat wel eens alcohol heeft gedronken ongezond hoog. o De daling is te zien onder 16-minners (nog niet in de oudere leeftijdsgroepen), nog niet onder jongeren uit lager opgeleide gezinnen en nog niet onder jongeren die excessief veel drinken: binge drinken of zoveel drinken dat behandeling van een alcoholintoxicatie in het ziekenhuis noodzakelijk is (dit aantal is de laatste jaren gestegen, zowel landelijk als in Friesland). - Voor de risicoanalyse zou je ook gebruik kunnen maken van de resultaten van de peilingen die het Platform dit jaar gaat en vorig jaar heeft uitgevoerd onder ongeveer 350 Friese jongeren. Hen werd gevraagd naar hun koop- en drinkgedrag sinds de gewijzigde regels. Hierin worden bijvoorbeeld ook hokken en keten als setting genoemd. En daarnaast natuurlijk het de resultaten uit het mysteryshop onderzoek. Nu staat dit vermeld onder de acties op terrein van toezicht en handhaving, maar beide geven vooral input voor het gehele alcoholmatigingsbeleid (waar richten we ons als gemeente op?). Mysteryshop onderzoek geeft inzicht in nalevingscijfers voor (para)commerciële verkoopkanalen en knelpunten die voorkomen in het aankoopproces bij jongeren met een koopintentie; met andere woorden in een deel van het aanbod van alcohol aan jongeren. Deze cijfers kunnen nog beter geïnterpreteerd worden wanneer zij gecombineerd worden met inzicht in de vraag naar alcohol van jongeren : welke verkoopkanalen gebruiken jongeren daadwerkelijk?, welke andere manieren gebruiken jongeren om aan alcohol te komen (bijvoorbeeld sociale bronnen, specifieke aankoopstrategieën, etc.)?, waar drinken ze?, hoe tolerant zijn ouders? Dat is ook de reden achter de jongerenpeiling die het platform tegelijkertijd met het mystery shop onderzoek uitvoert. - M.b.t. de preventieaanpak Ik dacht het niet! is het wellicht nog interessant om te vermelden dat de opkomst van ouders op ouderavonden verdubbelt of verdriedubbelt ten opzichte van de standaard ouderavonden.
- Handhaving en preventie kunnen elkaar nog verder versterken de komende jaren. Dit is ook effectief gebleken. Op verschillende plekken noem je ook terecht het belang van afstemming. Je zou ook iets kunnen opnemen over toezichthouders in de rol van preventiewerkers in het veld en het belang van een effectieve preventieboodschap daarbij. Immers: wetten en sancties leiden nog niet altijd tot structureel verbeterd naleefgedrag / verandering van de norm; overtuiging van de noodzaak achter strikt naleefgedrag wel. Mocht je nog vragen hebben n.a.v. bovenstaande, dan weet je me te vinden. Veel succes met de afronding van het plan. Laat je de datum van de raadsvergadering nog weten? Hartelijke groeten, Marijke Van: Marye Klazema [mailto:marye.klazema@opsterland.nl] Verzonden: donderdag 23 april 2015 10:29 Aan: Marijke Hagedoorn Onderwerp: RE: preventie- en handhavingsplan Zoals afgesproken! Met vriendelijke groet, Marye Klazema adviseur Jeugd en Gezondheidsbeleid Gemeente Opsterland
Hoofdstraat 82, 9244 CR Beetsterzwaag Postbus 10.000, 9244 ZP Beetsterzwaag T (0512) 386 390 M 06 11 90 53 77 E marye.klazema@opsterland.nl I www.opsterland.nl aanwezig: maandag, dinsdag en donderdag DISCLAIMER Veiligheidsregio Fryslân: Een per e-mail verzonden mededeling is uitsluitend bestemd voor de geadresseerde(n). Indien u niet de geadresseerde bent, wordt u verzocht de afzender te informeren. Aan de inhoud van deze e-mail en eventuele bijlagen kunnen
geen rechten worden ontleend, tenzij schriftelijk uitdrukkelijk anders is overeengekomen. Binnen Veiligheidsregio Fryslân werken Brandweer Fryslân en GGD Fryslân aan de brandweerzorg, publieke gezondheidszorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing. Meer informatie over onze organisatie vindt u op www.veiligheidsregiofryslan.nl, www.ggdfr yslan.nl en op www.brandweerfryslan.nl.