5 februari 2013, 41ste jaargang, nummer 1 WOORD&DAAD Rkk N Uitgave van: R.K. Parochie St.-Petrus Banden, Son - Protestantse Gemeente te St.-Oedenrode, Son en Breugel Ze hebben geen wijn Joh. 2:3b ALS DE WIJN OP IS Stel dat het verhaal van de bruiloft te Kana geen journalistiek verslag is, maar een gelijkenis. Dan weten een hoop mensen uit eigen ervaring hoe erg het kan zijn wanneer een feest in duigen valt en een mensenkind droog komt te staan in het leven. Wanneer, door wat voor oorzaken ook, het leven een overleven wordt, alle glans er af is, dan blijft dat over wat er maar van te maken valt, maar zonder die vonk en zonder bezieling. Dan is het leven als een bruiloftsfeest zonder wijn. Het verhaal van de bruiloft te Kana is het verhaal van een mislukt feest dat uiteindelijk toch niet in het water valt. Een doorbraak van Godswege. Volgens de evangelist Johannes die dit verhaal opneemt in zijn evangelie is Jezus bij machte nieuwe vreugde in levens van mensen te laten stromen. Als de wijn is opgeraakt betekent dat niet per definitie einde verhaal. Door water in wijn te veranderen wordt er opnieuw zicht geboden op vreugde, op iets wat te maken heeft met de beloften van de Eeuwige, met heil en zegen. Dat heet een wonder, maar in een gelijkenis noemen we dat ook een teken. Het teken verwijst naar de Eeuwige zelf. Alsof het wil zeggen: zo is God, Hij heeft alles te maken met de overgang van overleven naar een leven dat (weer) geleefd mag worden. En let wel: het gebeurt in dit verhaal daar waar de wijn was opgeraakt. Waar het feest in het water viel, waar de glans eraf was, waar de mooie dromen in duigen waren gevallen. Oog hebben voor wonderen is daarom ook altijd oog hebben voor die mensen voor wie het leven zwaar is, en niet met een boog om hen heen lopen. Want áls er wonderen gebeuren, dan gebeuren ze juist daar waar de wijn is opgeraakt. Áls het heil doorbreekt, dan juist daar waar het ver te zoeken is. De kunst is daar oog voor te hebben en de tekens te verstaan. Vreemd oogt de rol van Maria en de reactie van Jezus. In het verhaal is Maria degene die al in een vroeg stadium ziet dat het misgaat. En die vervolgens probeert de zaak te redden. Zij is het die op Jezus afgaat en zegt: Ze hebben geen wijn. Heel goed van haar, denk ik dan. Hier is iemand die haar ogen niet sluit voor wat er gaande is, maar probeert aan de bel te trekken en in te grijpen, uit bezorgdheid. Hoe vreemd is het dan dat Jezus nogal afwijzend op haar reageert: Wat wilt u van me? staat er in de nieuwe vertaling. En de oude vertaling zegt het nog scherper: Vrouw, wat heb ik met u van node? Die reactie heb ik nooit zo goed kunnen begrijpen. Zo ga je toch niet om met je moeder die haar best probeert te doen! Toch zijn hier twee opmerkingen bij te maken. In de eerste plaats kun je in het leven niet alles voorkomen door gelijk maar redderend op te treden, soms moet je de dingen toch maar loslaten, verantwoordelijkheden daar leggen waar ze moeten liggen. Je kunt niet heel de wereld op je nek nemen. Hoe graag je ook wilt. In onze eigen omgeving, en in de kerk, kunnen we misschien ook zulke voorbeelden bedenken. Voorbeelden van lijmpogingen. Om erger te voorkomen. Lees verder op pag. 4
2 K Berichten uit de parochie Kerkbijdrage Zolang als ik me kan herinneren betalen parochianen al kerkbijdrage. Daar dacht je niet over na, dat deed je gewoon, net als het betalen van belasting. Maar de laatste jaren krijgen we steeds meer berichten van mensen die aangeven de kerkbijdrage te stoppen. Daar hebben deze mensen heel goed over nagedacht en daar hebben ze best goede redenen voor. De misstanden die de laatste jaren steeds in de publiciteit komen, de impopulaire maatregelen van het bisdom en de afnemende verbondenheid met de kerkgemeenschap zijn er daar enkele van. De laatste tijd komen daar ook mensen bij die niet meer willen betalen omdat de korting op uitvaarten voor trouwe betalers is afgeschaft door het bisdom. Veel mensen zagen deze kerkbijdrage eigenlijk als een extra uitvaartpolis. Nu heeft het bisdom deze korting al drie jaar geleden afgeschaft, en hebben wij dat in drie jaar tijd afgebouwd, zodat onze parochianen u dus - nu pas de pijn gaan voelen. Maar toch wil ik u er op wijzen dat de kerkbijdrage niet alleen bedoeld was om de kosten van een uitvaart te dekken. Van die kerkbijdrage worden ook de kosten van verwarming, water en licht betaald. Het salaris van de pastoor, het onderhoud van de kerk, de kaarsen, de kazuifels, de toogjes van de misdienaars, de koffie op zondag en bij vergaderingen, om nog niet te spreken van de drukkosten e.d. U kunt er zelf nog wel een paar posten bij bedenken. Al die dingen kosten geld. En met de 100,- uit de collecte in een weekend zijn die kosten niet te dekken. Daarom zou ik een ieder die de kerk ter harte gaat, en die in het weekend graag warm wil blijven kerken, willen verzoeken nog eens na te denken over het wel of niet betalen van de kerkbijdrage. Het is nu weer de tijd voor de actie Kerkbalans en gezien bovenstaande wil ik die van harte bij u aanbevelen. Sannie de Rooij Dank je wel.. en de beste wensen Ook dit jaar mochten we weer veel mooie kaarten met goede wensen ontvangen, U begrijpt dat het voor ons niet mogelijk is om ieder van u persoonlijk te bedanken. Daarom wil ik graag via deze weg iedereen van harte bedanken. Wij vinden het geweldig dat zoveel mensen aan ons denken en met ons meeleven. Vooral Pastor Bakermans en Zuster Hélène zijn door heel veel mensen bedacht met een mooie kaart en heel veel goede wensen. Ook Zuster Hélène was erg blij en ontroerd dat er zoveel mensen nog aan haar gedacht hadden. Zij heeft ons dus gevraagd om u allen namens haar van harte te bedanken. Als al die mooie, goede en lieve wensen uit gaan komen, gaan we een fantastisch en gezond 2013 tegemoet. WOORD&DAAD 2013-1 Zr. Hélène. Terugblik op Kerstmis. Met genoegen kunnen we ook terugkijken op de vieringen met Kerstmis. Heel veel mensen hebben zich ingezet om de kerk te versieren, de kerststallen op te zetten en weer op te ruimen. De vieringen werden muzikaal mooi omlijst door de diverse koren, de aankleding van de kerk en de kerststallen was weer prachtig. De bijdrage van de technici die beeld en geluid verzorgden op 24 december was geweldig. Vooral de dames van de peuteren kleutervieringen en de werkgroep gezinsvieringen hebben weer heel veel werk verzet om er weer heel speciale vieringen van te maken. Veel mensen hebben ervan kunnen genieten. Dat alles bij elkaar heeft ervoor gezorgd dat we een schitterende kerst hebben mogen vieren met elkaar. Bedankt daarvoor! Verder wil ik onze pastoor Vincent Blom nog bedanken voor de aardige kerstattentie die alle vrijwilligers ook dit jaar kregen uitgereikt. Rest mij nog u allen, namens het pastoraal team, de vaste voorgangers en het parochiebestuur, een vredig en gezegend 2013 toe te wensen. Op zondag 24 februari worden we getrakteerd op een eucharistieviering waarbij de muzikale omlijsting wordt verzorgd door gemengd koor Een van Zin. Het is inmiddels al vele jaren geleden dat we met Kerstmis genoeg eucharistievieringen hadden om andere koren de gelegenheid te geven om in onze kerk te komen zingen en wij kijken er nu dus naar uit om hen nog eens te horen. De vormselviering Na een snelle voorbereidingstijd in augustus, september en oktober en een diaconaal project in november zijn 17 vormelingen uit Son en Breugel, op zaterdag 12 januari door onze pastoor/ deken Vincent Blom gevormd. Tijdens een sfeervolle eucharistieviering, beloofden zij dat zij wilden proberen om te leven in de geest van Jezus. Een belofte die door hun ouders al bij hun doop was gedaan, maar die ze nu zelf hebben bevestigd. De viering werd opgeluisterd door kinderkoor de Notenkrakertjes o.l.v. Annette van den Broek uit Breugel. De vormelingen van 2013: Uit Son: Paula Verwaard Anniek Wintjens Jasper van der Zwaan Luna de Heijde Katie Brunnen Anouk van der Heijden Eva Jochems Donnee Dijkshoorn Christian Brugel Julia Visser Niels Dumoulin Uit Breugel: Raphaelle Pijpers Denise van de Vossenberg Mirvana van de Burgt Janine van Saaze Rafael Vlemmix Wouter Boerenkamps Joop Groenendijk Vasten Vasten is een eeuwenoude traditie. Niet alleen voor Christenen, maar ook voor Moslims, Hindoes, Joden en Boeddhisten. In heel Nederland wint vasten aan populariteit. Minder verbruik en solidair zijn met anderen past goed in ons streven naar een duurzame samenleving. Door soberder te leven en te delen met anderen worden we zelf ook meer mens. Zoals gebruikelijk doen we in Son en Breugel mee aan de actie Samen Verder waarover u op de bladzijde voor oecumene meer kunt lezen. Ik wens u een goede veertigdagentijd. Klankbordgroep Op donderdag 7 maart om 20.00 uur komt de klankbordgroep weer bij elkaar. Ook enkele leden van het parochiebestuur zullen bij deze vergadering aanwezig zijn. Het bestuur heeft n.l. aangegeven dat ze Een plaatsje in de hemel. Vorige keer stond nevenstaand berichtje in ons blad. Tot op heden heeft er nog niemand op gereageerd. Misschien komt dat omdat er niet bij stond bij wie. Wel, als u dat plaatsje in de hemel wilt verdienen, kunt u dat laten weten bij het parochiecentrum in Son, 0499-471266 of parochiecentrum@st-petrus-banden.nl
het belangrijk vinden om met de vrijwilligers in contact te blijven en te horen hoe de parochiegemeenschap per kern functioneert. Een mooie gelegenheid voor ons om hen te laten zien wat wij hier allemaal doen en evt. om vragen te stellen. Dirigent-wisseling Gregoriaans Koor K Pierpaolo Flesia Pierpaolo Flesia, aspirant diaken van het bisdom s-hertogenbosch loopt sinds oktober stage in de H. Odaparochie, onze parochie dus, in het kader van zijn opleiding tot permanent diaken. Hij was in de Sint Petrus Bandenkerk al betrokken bij de activiteit van vormelingen op 18 november (verkoop van zelfgemaakte artikelen ten bate van het PUB (Pastoraal Uitzendbureau), een organisatie die hulp biedt aan daklozen, (ex-) drugsverslaafden en psychiatrische patiënten). Op 27 januari zal hij samen met diaken Johan van Gemert, de kleuter- en peuterviering verzorgen. Hij is van Italiaanse afkomst, 41 jaar, getrouwd en heeft 4 kinderen. Hij is lid van de internationale gemeenschap Paus Johannes XXIII. Momenteel werkt hij mee in de communie- en vormselgroep. Pierpaolo vertelt: Toen ik klein was woonde ik in een groot flatgebouw. Ons appartement was als een haven. Op elk uur van de dag kwam er een of andere buur op bezoek. Bij mijn ouders stonden altijd de koffie en koekjes klaar. De ene kwam om hulp vragen, de ander om een of ander voorwerp, weer een ander slechts om niet alleen te zijn. Deze om te praten over zijn eigen verdriet, gene om zich te beklagen over buren of familie. Er was plaats voor allen, ook omdat ze dikwijls met velen kwamen! Dat is het eerste diaconale voorbeeld, dat ik kreeg. Luisteren, dicht bij anderen staan in vreugde en verdriet. Zonder er bij te denken of je die problemen wel kunt oplossen. Er gewoon zijn. Voor mij is diaken zijn een band scheppen tussen de Kerk en de gemeenschap., bruggen bouwen van vriendschap en dialoog. Ik zal heel blij zijn met u persoonlijk kennis te maken. Zo kunt u mij bereiken: e-mail: gpp.flesia@gmail.com Tot spoedig ziens! Gezocht Pierpaolo Lieve mensen, die af en toe een bewoner van Zonhove op zondagmorgen naar de kerk willen begeleiden en na de viering weer terug naar huis willen brengen. U verdient er vast een plaatsje in de hemel mee. Afgelopen Kerstdagen heeft de parochie St. Petrus Banden, en daarmee het Gregoriaans Koor, afscheid genomen van haar huidige dirigent: JOOP VAN HEUGTEN. Het Gregoriaans Koor is opgericht in 1975, vooral door de inspanning van Pastor Piet Bakermans en Piet Meeuwissen. Het was in zekere zin een reactie op de vrijheid die ontstond na het tweede Vaticaans Concilie: de volkstaal werd geïntroduceerd in de eredienst en men was bang dat daarmee ook het Gregoriaans zou verdwijnen; dus daarom een koor. Vanaf de oprichting zitten nu nog Wim van Duren en Henk Groezen in het koor; alle andere leden van toen zijn reeds overleden. De eerste dirigent was Mies van der Zanden. Vanaf het tweede jaar is Joop bij het koor gekomen en vanaf 1996 heeft hij het stokje overgenomen van Mies. Al jaren verving hij geregeld reeds Mies v.d. Zanden als dat beter uitkwam. Voordat hij in Son kwam wonen, woonde zijn gezin in Hattumerbroek; daar zat Joop ook bij het kerkkoor; dat was de aanleiding dat hij een cursus bij de Nederlandse Gregoriusvereniging gevolgd heeft voor het begeleiden van Gregoriaanse muziek; zijn diploma geeft het jaar 1968 aan. Een van de hoogtepunten in zijn dirigentschap was de organisatie van de DAG van het GREGORIAANS bij het 25-jarig bestaan van het koor. Het was een congresdag waaraan ook vele leden van andere koren hebben deelgenomen. Erkende deskundigen gaven inleidingen met thema s zoals: de notatie van het Gregoriaans, en de invloed van het Gregoriaans op de Europese muziek. Het Gregoriaans Koor. Zesde van rechts is Joop van Heugten. In de recente jaarvergadering van het Gregoriaans Koor is Peter Gruithuyzen als nieuwe dirigent van het koor benoemd. Peter zingt al jaren bij ons koor maar zingt daarnaast ook bij een Gregoriaans koor in Helmond. Zijn opvatting over het Gregoriaans zingen is daardoor iets anders dan onder Joop. Ook bij andere activiteiten op muziekgebied is Peter actief geweest zoals het Sons Kamerkoor. We wensen Peter veel succes: een nieuwe lente een nieuw geluid! B.W. COLOFON Woord&Daad is een mededelingenblad dat wordt uitgegeven door de R.K. Parochie St.-Petrus Banden te Son en de Protestantse Gemeente te St.-Oedenrode, Son en Breugel. Verschijnt 7 per jaar. Oplage: 2550. Redactie: A. van der Harst, D. van Hattum, T. Waanders, B. Wolfs. Distributie en bezorgklachten: Parochiecentrum St.-Petrus Banden, Kerkplein 7, 5691 BB Son, tel. 471266 en mw. G.C. Damen, Koninginnelaan 48, 5491 JV St.-Oedenrode, tel. 0413-472215 Opmaak: D. van Hattum. Druk: Drukkerij Snep, Eindhoven. Eerstvolgende verschijningsdata: 19-03-2012; kopij inleveren vóór 06-03-2012; 14-05-2012; kopij inleveren vóór 01-05-2012. U gelieve uw kopij voor Woord&Daad OP TIJD aan te leveren, bij voorkeur per e-mail of op A4. Protestantse Gemeente: Brievenbus kerk aan de Zandstraat in Son, of opsturen via postbus 197, 5690 AD Son. R.K. Parochie: Parochiecentrum, Kerkplein 7, 5691 BB Son. E-mail: redactiewoordendaad@kpnmail.nl In voorkomende gevallen kan de redactie een artikel inkorten of niet plaatsen. Adreswijziging of andere mutaties opgeven bij het parochiecentrum, tel. 471266 WOORD&DAAD 2013-1 3
P Vervolg van pag. 1; Als de wijn op is Of pogingen om, als er gedacht wordt dat de wijn is opgeraakt, dat de inspiratie eruit is, het elan is ingezakt, te proberen te redden wat er te redden valt. Nieuwe initiatieven, enorm veel energie, aan sommige mensen zal het niet liggen. Het garandeert echter niet dat daardoor de inspiratie zal toenemen, het geloof zal groeien. Er zijn immers dingen die buiten ons om gaan, die wij niet kunnen regelen, die wij, bij wijze van spreken, God niet uit handen kunnen nemen. Wij kunnen God niet dwingen te doen wat wíj zo graag zouden willen dat er gebeurde Belangrijk is dan om voor ogen te houden wat Jezus nog meer tegen zijn moeder zegt: Mijn tijd is nog niet gekomen. Kijk, wij willen zo graag dat Gods heil doorbreekt, vooral als het niet zo goed gaat. Dat wilde Maria, en dat willen wij ook. Als wij anderen droog zien staan, de gemeente bv. zien krimpen, het geloof zien verdampen, dan willen we zo graag die doorbraak. Langer wachten doet ons pijn, we willen zo graag dat het anders, beter, wordt. En dan klinkt het in het verhaal: Mijn tijd is nog niet gekomen. Het is niet aan Maria, en dus ook niet aan ons, om die tijd te bepalen, de doorbraak van Gods heil is een zaak van God, dat kunnen wij niet organiseren. Dat betekent echter niet dat we met de armen over elkaar moeten gaan zitten wachten. Kijk maar naar Maria in het verhaal. Na Jezus opmerking gehoord te hebben loopt ze met een zekere vastberadenheid naar de bedienden toe en zegt hen: Doe maar wat Hij jullie zegt, wat het ook is. Let goed op, want dit wordt ook tegen ons gezegd. Doe maar wat Hij jullie zegt. Er is geen sprake van een geforceerd handelen, noch worden er toezeggingen gedaan, ook wordt het feest niet afgeblazen, omdat er toch niets meer aan is. Er worden slechts opties open gehouden met de oproep attent te zijn. Doe maar wat Hij jullie zegt. Er is hoe dan ook vertrouwen in de toekomst, ook al is er geen afgerond toekomstbeeld. Kijk, wij zouden het allemaal fijn vinden als het goed gaat met onszelf, de familie of de gemeente, maar tot het zover is is het aan ons om Zijn woorden te laten samenvallen met onze daden. Ook al kunnen wij niet alles op onze nek nemen, het is aan ons de kwaliteit en integriteit van ons leven op peil te houden en zó te investeren in de toekomst die beloofd is. Doe maar wat Hij jullie zegt, wees er maar klaar voor. Ds. Bas Stigter Agenda en nieuws van V&T Onder dit kopje krijgt u een overzicht van activiteiten die in de komende periode zullen plaatsvinden. De activiteiten zijn voor iedereen vrij toegankelijk en vinden plaats in de kerk aan de Zandstraat in Son (tenzij anders vermeld). Agenda-activiteiten: Woensdag 6 februari 20.00 uur Leerhuis Verhalen als lessen voor het leven om te leven De bijbel bevat een schat van vele soorten van verhalen die de ervaringen beschrijven van mensen in de omgang met God. Wat opvalt zijn de verschillende vormen waarin die ervaringen zijn beschreven. De psalmen zijn van een geheel andere orde dan de gelijkenissen die Jezus vertelde, maar in beide vormen herken je de diepe ervaringen van mensen met dat wat van grote waarde wordt gevonden en de moeite waard is om ervan te verhalen, om door te geven Op deze woensdag zal een leerhuis worden gegeven waarin de diverse soorten verhalen worden geanalyseerd aan de hand van onze eigen ervaringen. Ook zal telkens een korte inleiding worden gegeven op de zogenaamde narratieve structuur van de verhalen, die gingen van vader op zoon, van moeder op dochter van geslacht tot geslacht. Dit leerhuis is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in het zgn. contextueel lezen van de bijbel en op zoek is naar een toetsing van zijn of haar eigen verhaal. Deze avond wordt verzorgd door ds. Bas Stigter. Dinsdag 12 februari 14.30 uur Bijbelmiddag voor ouderen. Maandag 18 februari 20.00 uur Leerhuis Best/Son/Nuenen: De Carrousel van Compassie Donderdag 21 februari 20.00 uur Samen met de Oecumenische Werkgroep organiseert V&T een theatervoorstelling. Voor info zie pag. 10 in dit blad. Dinsdag 12 maart 14.30 uur Bijbelmiddag voor ouderen. Maandag 18 maart 20.00 uur Leerhuis Best/Son/Nuenen: De Carrousel van Compassie Deze avond vindt plaats in het kerkgebouw te Nuenen, Sportlaan 5. Namens de ambtsgroep Vorming en Toerusting, Cora Rothuizen Gemeenteberaad op 22 november j.l. Krimp zonder kramp Op 22 november j.l. werd in de kerk aan de Zandstraat een speciaal Gemeenteberaad gehouden met als onderwerp van gesprek het toekomstperspectief van onze gemeente. Vergrijzing en krimp zullen in de nabije toekomst geen halt houden. In de huidige structuur lukt het vinden van voldoende deelnemers aan het kerkelijk werk niet meer. Dit dreigt te leiden tot een te zware belasting van de resterende vrijwilligers. Krimp leidt tot kramp. Het gemeenteberaad was een eerste verkenning om daarvoor een oplossing te vinden. Het verloop van de avond was voorbereid door Jan Haan, Nel van der Schouw en Hans Terpstra, een voor dat doel benoemde commissie. De aanwezigen verdeelden zich in vijf groepen die elk één thema bespraken. Met meer dan 100 deelnemers bleek dat de belangstelling voor de avond groot was. Het onderwerp lag velen kennelijk na aan het hart! De gespreksgroepen waren erg gemotiveerd en de discussies waren intens. De kerkenraad hoopt dat de komende verdere bezinning ook door de gemeente zal worden gedragen. Inmiddels is het rapport van de discussies naar alle gemeenteleden gezonden. De redactie volstaat daarom met het memoreren van het gehouden gemeenteberaad en zijn bedoelingen. De vijf discussiegroepen hebben een groot aantal ideeën en suggesties aangedragen en hun inzet en enthousiasme verdienen alle waardering. Een eenduidige conclusie bleek echter niet zo makkelijk te vinden en dat was waarschijnlijk ook niet te verwachten. Wel is duidelijk dat het initiatief tot deze bijeenkomst van essentieel belang was en zorgvuldige opvolging behoeft. De kerkenraad vraagt ieders aandacht en enthousiasme om mee te blijven zoeken naar inspirerende oplossingen voor onze problemen met de krimp en zal in het komend voorjaar oproepen doen uitgaan voor deelname aan verdere discussies. Donderdag 21 februari 2013 Theatervoorstelling AvdH (Red.) De broer van Job Kees van der Zwaard muzikale monoloog in de kerk aan de Zandstraat in Son Aanvang 20.00 uur Zie pag. 10 4 WOORD&DAAD 2013-1
Berichten van de ZWO Dit jaar is het thema van de 40-dagentijd Nieuw Leven. Elke dag kunnen we opnieuw beginnen, met genieten en geloven, met vieren en vasten. Ver weg en dichtbij zien wij dat mensen steeds weer hoopvol beginnen aan de rest van hun leven. Daarbij willen wij hen steunen. Op elke zondag van deze 40-dagentijd staat een project centraal waarvoor de collecte bestemd is. Op zondag 24 februari is dat Nieuw Leven na Gevangenisstraf. Exodus Nederland en Kerken met Stip helpen ex-gedetineerden bij het vinden van een zinvolle plek. Ze bieden hoop en perspectief, zodat ex-gedetineerden na hun vrijlating een nieuw leven kunnen opbouwen. Op deze zondag en de zondag erna kunt u Paasgroetenkaarten schrijven voor gevangenen in Nederland en Nederlandse gevangenen in het buitenland. De kaarten zijn gemaakt in de gevangenis in Vught, waar gedetineerden nadachten over Herstelde relaties en over Nieuw leven. Zo geeft u met deze paasgroet de boodschap van Pasen door. De afgelopen jaren vroegen wij op de Paasmarkt aandacht voor deze actie maar de kaarten moeten al ruim vóór Palmzondag verzonden zijn dus doen we het nu op deze manier. Het sturen van een Paasgroet betekent: een teken van hoop geven. Het is voor u en mij slechts een kleine moeite maar voor gevangenen kan het veel betekenen om een groet te ontvangen van een onbekende die hiermee laat weten dat je niet bent vergeten en dat er hoop op nieuw leven is! In de 40-dagentijd organiseren wij ook weer een sobermaaltijd, en wel op woensdag 27 februari. Een sobere maaltijd past heel goed in deze tijd van bezinning. De maaltijd bestaat uit een stevige soep met brood. Ontmoeting is één van de aspecten maar het belangrijkste doel is bezinning. Door te luisteren naar verschillende teksten en muziek proberen we even stil te staan bij onze eigen plaats in deze wereld en de plek die wij anderen gunnen. Hoe helpen wij anderen om een nieuw leven te beginnen en zijn er dingen in ons eigen leven die we willen vernieuwen? Als u wilt helpen bij deze maaltijd, bv. bij het koken of klaarmaken van de tafels, graag!! U kunt zich aanmelden bij Thea Prummel, tel. 475209. Noteer alvast in uw agenda: Zondag 9 juni, Fietssponsortocht voor Brazilië. Samen met zeven andere kerkelijke gemeentes in de regio die ook Braziliëprojecten steunen gaan we geld bij elkaar fietsen. Doe mee voor het goede doel!! Namens de ZWO, Thea Prummel Diaconie Vanuit de diaconie kunnen we melden dat Martin van Gelderen de financiën heeft overgenomen van Anneke Wiersma. Anneke heeft het lopende boekjaar afgemaakt. Anneke ook op deze plek bedankt voor het vele werk de afgelopen jaren gedaan voor de diaconie. Verder wil ik uw aandacht vragen voor de paasmarkt; boeken, puzzels, oude grammofoonplaten etc. kunnen weer worden ingeleverd in de kerk. De eerste groepen zijn al begonnen met de voorbereiding. Maar nieuwe medewerkers zijn ook weer van harte welkom; zij kunnen zich aanmelden bij Frits Loeffen of bij een van de leden van de diaconie. Uit de kerkenraad Na een geslaagd gemeenteberaad op 22 november over het vinden van een antwoord op de krimp van onze gemeente en na het verschijnen van het aan alle leden rondgestuurde verslag daarvan, per eind december, staat de kerkenraad voor de aangename maar moeilijke taak om de verkregen aanbevelingen in te voegen in de taakstelling van onze kerkenwerk. Op 7 januari belegden we daarom een extra vergadering. Die leverde nog maar een eerste verkenning op. We stelden vast dat uit het verslag een positieve houding van de gemeente spreekt en dus een steun is in de rug van de kerkenraad. Het was ook duidelijk dat elke ambtsgroep de plicht had om voor hun terrein na te gaan wat het gemeenteberaad hen te zeggen had. We realiseerden ons dat de aanbevelingen moeten worden gezien als aanzetten die nog in evenwichtige lijnen naar de toekomst moeten worden omgezet. We besloten poolshoogte te nemen in andere gemeentes in Nederland die in een met ons vergelijkbare positie verkeren. Na een onafgerond gesprek besloten we de discussie voort te zetten in onze volgende vergadering. Jacques den Boer, Voorzitter kerkenraad Maaltijd Alleengaanden Zondag 21 april is er weer een maaltijd voor alleengaanden in de kerk aan de Zandstraat. U kunt zich opgeven bij: Ineke Wytzes, Mieke Westerman, Anneke Kauffman of Joukje Elzinga, tel. 0499-272614 Jan Boersma P Twee geloven in de krant De bijlage Letter en Geest van het dagblad Trouw van zaterdag (19 januari) had het weer helemaal. Twee prachtige artikelen over geloof die onverwacht op elkaar rijmden. In het eerste artikel, op pagina 5, geeft bioloog Bart Kruyt commentaar op het geloof dat de groene beweging kenmerkt. Dit naar aanleiding van een eerder in Trouw in ironische stijl gepubliceerde catechismus van het groene geloof. Kruyt stelt dat de toekomst fundamenteel onvoorspelbaar is. Ondanks de stabiliteit tot nu toe van ecosystemen, zoals die van het regenwoud of van de golfstroom, kan een plotselinge rampzalige kanteling zich voordoen. Kunnen we wachten op zo n kanteling? Kruyt denkt van niet. Naast kennis heb je geloof nodig om tot daden te komen. In het tweede artikel, op pagina 10, vertelt Arjan Plaisier, de scriba van de Protestantse Kerken in Nederland (PKN), dat hij na het lezen van Pascals Pensées besloot om theologie te gaan studeren. Pascal stelt dat de angst voor de afgrond bij de mens hoort. De mens heeft moeite met stilte. In de stilte ervaart de mens zijn nietigheid. Soms duikt dan de angst op, als uit een afgrond. Plaisier is dat met Pascal eens. Hij ervaart dat bij de gelovige God juist verschijnt in de afgrond. In de holte van de dood, waarin alles verdwijnt, verschijnt de gekruisigde God. Er gaat iemand met me mee de afgrond in. Het valt me op dat het geloof van Bart Kruyt in verschillende opzichten lijkt op het geloof van Arjan Plaisier. De angst wordt in beide geloven overwonnen. De kern van het geloof is in beide onbewijsbaar, maar wordt hartstochtelijk verdedigd en wordt gezien als extreem belangrijk voor de hele maatschappij. Beide geloven streven ernaar dat hun stem gehoord zal worden en hopen dat de aarde daardoor zal worden gered. Ik denk dat, ondanks hun verschillen, de beide geloven tegelijk kunnen worden aangehangen. Zou dat ook met het protestantse en katholieke geloof kunnen? Jacques den Boer WOORD&DAAD 2013-1 5
Opinie De kerk heeft meer gegeven dan genomen Interview De mooiste geschiedenis is die van de verliezers, vindt historicus Jos Palm. Hij schreef een boek over zijn moeder die haar ouderwetse rooms-katholieke kerk verloor. De kerk bood mijn moeder zekerheid en geborgenheid. Door Bernard Hulsman Een revolutie was het, een roomskatholieke revolutie. In de jaren na 1965, toen het tweede Vaticaans Concilie eindigde, veranderde veel, zo niet alles in de katholieke kerk. De oude catechismus werd afgeschaft, rituelen veranderden of raakten in onbruik, leken verschenen tijdens de mis op het altaar en deelden hosties uit, jongens- en meisjesscholen werden gemengd en beatmuziek drong de kerk binnen. Vooral in Nederland had de modernisering van de katholieke kerk grote gevolgen: er kwam een Pastoraal Concilie om te bepalen hoe de moderne katholieke kerk moest worden ingericht. Maar er waren ook Nederlandse katholieken die niets zagen in de modernisering. Zoals de ouders van historicus en radiopresentator Jos Palm. In Zeddam, een katholiek dorp bij Arnhem, zagen zij in een paar jaar tijd de bodem onder hun bestaan verdwijnen. Hoe dat ging en hoe de katholieke kerk tot dan toe hun leven beheerste, beschrijft Palm (1956) gedetailleerd en persoonlijk in zijn boek Moederkerk. De ondergang van rooms Nederland. Aan de hand van archieven, boeken, maar vooral de nalatenschap van zijn moeder Greetje Welsing (1916-2006) laat hij zien hoe haar leven is bepaald door geloof en kerk. Een pastoor die Greetjes moeder een huwelijk met een pedofiel had aangepraat, was er verantwoordelijk voor dat ze opgroeide in een gebroken gezin. Later verbrak Greetje wegens haar geloof de verloving met een mooie protestantse jongen, de liefde van haar leven. Weer later moest ze meemaken hoe drie van haar zes kinderen, onder wie de jongste zoon Jos communist werden. Maar tot midden jaren zestig stond de katholieke kerk ook garant voor geborgenheid. Zoals katholieken vroeger zeiden: de kerk die geeft en de kerk die neemt, zegt Jos Palm in zijn met boeken volgestouwde kamer in de Amsterdamse Pijp. Waarom hebt U Moederkerk geschreven? U bedoelt natuurlijk: waarom hebt u een boek geschreven over zo n verderfelijk, immoreel instituut vol seksbeluste priesters die zich vergrepen aan jongens? De seksschandalen die nu naar buiten Historicus Jos Palm. komen zijn inderdaad misselijkmakend en ze zijn de doodsklap voor de katholieke kerk. Maar ik zie ze toch vooral als een incident. Ik wil niets afdoen aan het onnoemelijke leed, maar het was maar een paar procent van alle priesters die zich bezondigden aan ontucht met kinderen. De reden dat ik Moederkerk heb geschreven is dat de modernisering van de katholieke kerk altijd is beschreven door historici die er welwillend tegenover stonden. Maar er waren ook mensen, zoals mijn ouders, die hun wereld zagen instorten. Zij waren de verliezers van de modernisering. Hun verhaal wilde ik vertellen: de mooiste geschiedenis is die van de verliezers. Buitenstaanders denken vaak dat het katholieke geloof een vrolijke bedoening is waarbij de gelovigen het niet zo nauw nemen met de ge- en verboden. Maar uit uw boek komt het katholicisme naar voren als een streng, vreugdeloos geloof. Toch is dat niet het beeld dat ik wilde schetsen. De katholieke kerk was voor velen een veilig, warm nest dat veiligheid bood en zekerheid, vooral veel geloofszekerheid. Zo heb ik het in mijn vroege jeugd ook zelf ervaren. Buiten de kerk was geen zaligheid, de gelovigen waren als het ware gevangenen met de pastoors en priesters als cipiers. De gelovigen leden aan een soort Stockholm-syndroom: ze waren gegijzeld door een dwanginstituut, maar ze voelden zich er wel bij. De gehoorzaamheid was vrijwillig, en ze waren wel degelijk een beetje gelukkig. Hun leven was aangekleed met missen, gebeden, biecht en feestdagen. De kerk bood mij n ouders ook emotionele rijkdom. De jaren zestig brachten een ongekende ommekeer. Van de volgzaamste katholieken werden de Nederlanders de meest vrijgevochten. Is zo n radicale omslag typisch Nederlands? De grote volgzaamheid van de Nederlandse katholieken komt voort uit het feit dat ze in de 19 de eeuw een grote, maar marginale minderheid waren. Het is ongelooflijk hoe protestanten toen over katholieken spraken. Alsof ze papoea s waren. Na het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie, in 1853, moest de katholieke kerk haar positie in Nederland bevechten en dat kon alleen door de gelederen volstrekt gesloten te houden. De macht van de katholieke kerk was het grootst in de 19 de en 20 ste eeuw, niet alleen in Nederland maar ook in België, Oostenrijk en zuidelijke Europese landen. De kerk ging toen een succesrijk verbond aan met massamedia; boekjes, brochures, dagbladen en later radio en tv. De ommekeer in de katholieke kerk in de jaren zestig kwam doordat ze zich op een of andere manier moest aanpassen aan het toen onweerstaanbaar opkomende individualistische levensgevoel. Maar het was een revolutie van bovenaf, de meeste gelovigen hadden daar niet om gevraagd. En misschien is het wel typisch Nederlands dat de elite een vlucht naar voren maakt als de boel begint te schuiven, zoals de historicus James Kennedy beweert. In Nederland begonnen kardinaal Alfrink en sociologen als pater Goddijn het Pastoraal Concilie, een Nederlandse versie van het Tweede Vaticaanse Concilie. De katholieke gelovigen leden aan een soort Stockholm-syndroom Maar de revolutie van bovenaf is uiteindelijk mislukt, schrijft u. Waardoor? Het is misschien een botte vergelijking, maar net zo min als het stalinisme laat de katholieke kerk zich hervormen. Als je de hiërarchie van paus, bisschoppen en pastoors aantast, als de pastoor niet meer de alleenheerser van een parochie is en als de kleinheiligheid van dagelijkse rituelen en gebeden verdwijnt, dan blijft er niets over van het katholicisme. Die rituelen waren namelijk de essentie. Katholieke gelovigen hadden een soort contract met hun kerk, met de priester eigenlijk, die hun in ruil voor goed gedrag en betrouwbare gelovigheid de belofte van het hiernamaals bood. De katholieke revolutie verbrak dit contract, en dit betekende dat de gelovigen net zo goed protestant konden worden, met een persoonlijke verhouding tot God. Zelf bent u overgestapt van het katholicisme naar het geloof der kameraden. Hoe ging dat? Katholieken zijn door hun geloof ont- 6 WOORD&DAAD 2013-1
vankelijker voor het communisme dan andere gelovigen. Ook het communisme is een heilsleer, met de belofte van een paradijs. Mijn oudste zus was in Nijmegen gaan studeren en verkeerde daar in maoïstische kringen. Als 14-jarige wilde ik revolutie maken en ben ik gestopt met school. Uiteindelijk werd ik lid van de SP, toen nog een sektarische partij met een eigen communistische catechismus, het boekje van Politzer. Ik heb het tot politiek commissaris van Doesburg geschopt. Pleitbezorger voor een minder krampachtige katholieke kerk Carlo Maria Martini (1927-2012), aartsbisschop van Milaan We moeten veranderen, paus en bisschoppen voorop, zei kardinaal Martini, een baken voor progressievere katholieken. De kerk is moe en loopt 200 jaar achter. Communisme en katholicisme onder één dak: hoe ging dat in Zeddam? Voor mijn moeder was het communisme van haar kinderen een vreselijk drama. Het gezin moest voor haar toch een toonbeeld van harmonie zijn. Ze vroeg zich af waar ze het aan had verdiend. Maar ze vond wel dat we zelf moesten beslissen, ze nam het katholieke leerstuk van de vrije wil serieus, zonder het te kennen overigens. Ze vermeed het onderwerp politiek en geloof. Met mijn vader hebben we wél discussies gehad, over de massamoorden van Stalin bijvoorbeeld. Die liepen soms hoog op: mijn zus is een paar jaar niet thuis gekomen. Maar ook hij had een tolerante kant. We mochten zijn auto gebruiken om SP-affiches te plakken. Toen we een keer in Doetinchem werden opgepakt wegens plakken, begreep de agent er niets van. Onder de SP-affiches lagen RKPN-affiches tegen abortus. Wanneer bent u van het Geloof der kameraden afgevallen? Begin jaren tachtig, toen ik een opleiding deed voor leraar geschiedenis. Studeren was in de SP iets datje niet moest doen. Door geschiedenis te studeren kwam ik erachter dat de revolutie een monster was en ook niet paste bij Nederland. Ik zat bij een sekte, al mijn vrienden waren bij de SP. Buiten de partij had ik geen leven. Ik ben uiteindelijk gevlucht naar Amsterdam. Heeft de katholieke kerk uw moeder meer gegeven dan afgenomen? De kerk viel weg en haar gezin viel uiteen. Maar toch heeft de kerk haar veel geborgenheid geboden. Vooral toen ze voor haar huwelijk tien jaar als leidster bij de katholieke jeugdbeweging zat, heeft de kerk haar veel gegeven. Daar werden de meisjes weliswaar getraind tot goede katholieke moeders, maar mijn moeder genoot er ook een relatieve vrijheid. Uiteindelijk moet ik antwoorden met een voorzichtig ja: bij mijn moeder heeft de kerk meer gegeven dan genomen. Jos Palm: Moederkerk. De ondergang van rooms Nederland. Contact, 270 blz. 19,95 Uit: NRC Handelsblad, februari 2012 Door onze redacteur Marc Leijendekker Jarenlang heeft kardinaal Carlo Maria Martini de hoop belichaamd op een modernere katholieke kerk, minder krampachtig in de oordelen over condooms, abortus, echtscheiding en de vrouw in het ambt. Zelfs na zijn dood klonk zijn roep om vernieuwing door. In een postuum gepubliceerd interview zei hij: De kerk loopt tweehonderd jaar achter. Martini was een fenomeen. Ruim 22 jaar was hij aartsbisschop van Milaan, het grootste bisdom in Europa. En zelfs nadat hij deze functie had neergelegd, in 2002, bleef hij voor veel progressievere katholieken een baken. In interviews en later in een wekelijkse rubriek in de Corriere della Sera bleef hij een katholieke boodschap uitdragen die vaak haaks stond op die vanuit Rome. De kerk is moe, zei hij in het postume interview dat de Corriere publiceerde, een soort spiritueel testament. Onze religieuze huizen zijn leeg en het bureaucratische apparaat van de kerk wordt alleen maar groter, onze rites en onze kleren zijn pompeus. In de jaren negentig was hij een van de belangrijkste papabili, kandidaten om paus Johannes Paulus II op te volgen. Maar toen die in 2005 overleed, leed Martini al aan de ziekte van Parkinson, net als Johannes Paulus. Nóg een knikkebollende paus die moeilijk te verstaan is, leek ook zijn medestanders geen goed idee. In de reacties op zijn dood in Italië klonk de spijt daarover door. Alle Italiaanse kranten hebben lange beschouwingen gewijd aan de man die La Repubblica omschreef als symbool van de kerk van de dialoog. De reacties vanuit het Vaticaan daarentegen waren beleefd en formeel. In afzonderlijke rouwtelegrammen herinnerden paus Benedictus XVI en Secretaris van Staat Bertone vooral aan het eminente werk van Martini als schriftgeleerde, niet aan zijn oproepen tot openheid. Een rebel is Martini, die 85 jaar is geworden, nooit geweest. Maar hij heeft er geen misverstand over laten bestaan dat hij het op veel punten niet eens was met de koers van Rome. In zijn postume interview zegt hij: De kerk moet zijn eigen fouten erkennen en een weg van radicale verandering inslaan, te beginnen bij de paus en de bisschoppen. De misbruikschandalen zouden de kerk moeten aanzetten tot een andere benadering van seksualiteit en alle thema s die het lichaam betreffen. Dat moet tegen het zere been zijn geweest van veel prelaten in de curie, de bureaucratie van het Vaticaan. Net als zijn oproep om het niet te beschouwen als een schending van het sacrament van het huwelijk als iemand na een scheiding hertrouwt, maar als een overwinning van de liefde. Ook een derde medicijn dat Martini aandraagt tegen de vermoeidheid van de kerk valt niet goed in Rome. Gelovigen moeten zich allereerst laten leiden door de Bijbel, zei hij. Noch de clerus noch het kerkelijke recht mogen daarvoor in de plaats komen, en alle externe regels, de wetten, de dogma s moeten in het geloof op de tweede plaats staan, na wat Martini omschreef als de individuele ontvankelijkheid voor het woord van God. Dat staat allemaal haaks op de opgeheven wijsvinger van paus Benedictus zodra iemand de officiële leer ter discussie stelt. Benedictus, Joseph Ratzinger, geboren in hetzelfde jaar als Martini, heeft carrière gemaakt als de strenge prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer. Hij wil dat mensen naar hem luisteren. Martini wilde een kerk die de armen opent voor jongeren, niet-gelovigen, immigranten. Hij wilde allereerst zelf luisteren. Uit: NRC Handelsblad, augustus 2012 WOORD&DAAD 2013-1 7
P Het zwijgen van God Het zwijgen van God is een vaak terugkerend thema in het hedendaagse denken. Niet alleen in de theologie, maar ook in de filosofie, de literatuur, het theater en de film. Zo zegt bijvoorbeeld de auteur Jan Siebelink in een interview met Trouw enkele jaren geleden: dat je niets ervaart en God in alle talen zwijgt. Het zwijgen van God. Dat is misschien wel mijn grootste angst. Misschien ligt de oorsprong van dit zwijgen van God in onze cultuur wel bij het boek De vrolijke wetenschap van Friedrich Nietzsche uit 1882. Daarin wordt verhaald van de dolle man die met een lantaarn God zoekt en de mensen die hem uitlachen verwijt dat zij Hem hebben vermoord. Hoe hebben wij de zee kunnen leegdrinken, wie gaf ons de spons de horizon uit te wissen?, roept die man. De dood van God is volgens de dolle man als het afsluiten van de bron waaraan de mens zich laaft, het ontnemen van elk perspectief waarvoor en waarom de mens LANGS DE ZIJLIJN leeft. Nietzsche is ervan overtuigd dat het zwijgen van God grote consequenties zal hebben voor ons doen, denken en laten. Ik ervaar deze twee vragen van de roepende man op de markt nog steeds als zeer actueel, omdat hij besefte dat met het zwijgen van God ons slechts een oorverdovende stilte rest, die door elk geluid zal willen worden opgevuld, behalve het geluid van de weerloze overmacht die liefde heet. Hoe kunnen wij spreken over zin en betekenis in en van het leven als onze horizon is uitgewist? Al enkele jaren geleden is er een boek verschenen dat uitvoerig ingaat op dit thema van het zwijgen van God.* Uitgebreid wordt ingegaan op dit zwijgen in de moderne tijd en aan de hand van voorbeelden uit de filosofie en de moderne cultuur wordt het thema sterk neergezet. Dan wordt verrassend ingegaan op het concept van de stilte in de literatuur van het oude Nabije Oosten, dat later wordt toegespitst op de literatuur van het Oude Testament. Het verrassende van deze methode is dat men het theologische gesprek over het zwijgen van God niet eerst aangaat met bv. de kerkvaders of de dogmengeschiedenis, maar rechtstreeks doorstoot naar de literatuur van het Nabije Oosten zelf en de concepten hoe toen werd gesproken over God. De auteurs laten op knappe wijze zien dat de moderne uitspraken over Gods zwijgen niet meer dan onwerkelijke verlegenheidsoplossingen bieden en poneren dat in de literatuur van het Nabije Oosten God altijd via mensen spreekt. Deze positie betekent een fiks gesprek met oude kerkelijke dogma s die door de auteurs ook scherp tegen het licht worden gehouden. De dogmatische voorstelling van goddelijke openbaring bijvoorbeeld als een eenrichtingsverkeer moet worden ingeruild voor een interactief creatief proces, waarbij God en mens samenwerken. Deze bevindingen zullen hier en daar in kerkelijke kringen zeker koudwatervrees opleveren, maar het aardige van dit boek is dat de bevindingen gestoeld zijn op degelijk Bijbels bronnenonderzoek. Het boek is zeer leesbaar en een uitstekende bijdrage in het (kerkelijk) gesprek met de moderne cultuur. Ds. Bas Stigter * Korpel & De Moor 2011- Marjo Korpel en Johannes de Moor, De zwijgende God, Vught, Skandalon. Open dag kan knoptoren redden Stichting wil inkomsten De Stichting Knoptorenkerk in Sint- Oedenrode hield op 15 december een open dag om de gebruiksmogelijkheden van het gebouw beter bekend te maken. Zeker op winteravonden is de lantaarn van de Knoptoren een herkenningspunt voor passanten en een baken voor Rooienaren. Maar om de kerk in goede staat te houden, moet de exploitatie ervan sluitend worden gemaakt. Om het publiek de gebruiksmogelijkheden van dit rijksmonument te tonen, hield de Stichting Knoptorenkerk een open dag. In 2009 nam de stichting de kerk - gebouwd op fundamenten uit het jaar 1400 - over van de Protestantse Gemeenschap. Het was de bedoeling het gebouw in stand te houden door er activiteiten te ontplooien. Maar de inkomsten daarvan zijn momenteel niet toereikend voor het onderhoudswerk dat nodig is. 8 WOORD&DAAD 2013-1 De open dag moet het publiek ervan overtuigen dat deze historische locatie legio mogelijkheden biedt. Beheerder Peter de Koning wijst op de oude houten preekstoel, de doopvont uit 1875 en het bijzondere orgel. De akoestiek hier is geweldig. Er worden regelmatig concerten gegeven, er zijn recepties en vergaderingen. Maar ook trouwpartijen en afscheidsvieringen. Trouwlustigen en rouwenden geven zelf invulling aan hun dienst. Bovendien komt de prijs daarvan overeen met het tarief dat kerken hanteren. Ik stem de inrichting van het interieur af met de gebruikers, om het passend te maken voor de gelegenheid. Gasten kunnen gebruikmaken van catering. Er zijn veel mogelijkheden voor gezelschap- Secretaris Derk de Bruijn, voorzitter Johan Zwart, beheerder Peter de Koning en bestuurslid Henriette van den Berk. pen tot 125 personen. Ook een uitbreiding met culturele evenementen zou voor de inwoners een verrijking zijn. Veel inwoners hebben deze kerk nog nooit van binnen gezien. De stichting heeft vijftienduizend euro per jaar aan inkomsten. Dat is tienduizend te weinig voor het jaarlijks onderhoud. Secretaris Derk de Bruijn: Over enkele jaren moeten de dakleien vervangen worden, we zijn toe aan nieuwe toiletten en het schilderwerk vraagt aandacht. Het is jammer als dit oudste gebouw van Sint- Oedenrode verslonst. Vroeger was dit het centrum. Op de stoep voor de toren werd in 1648 de vrede van Munster afgekondigd. Dat is toch historie! Bestuurslid Henriette van den Berk vindt de Knoptorenkerk even waardevol als het Martinushuis. De verlichte lantaarn in de Knoptoren is een baken. Dat voelt als thuiskomen. Het is zonde dat dit stijlvolle gebouw vaak leeg staat. We moeten meer activiteiten ontplooien in en bij de kerk. Daar zet ik m n schouders onder. Uit: ED, december 2012
Samen Verder Cotagala, Asokapura project Prithipura 2012 In 2012 is er weer veel gebeurd op de locaties van de Prithipura communities. Het grootste was het project op de locaties Cotagala en Asokapura. Die twee locaties bevinden zich ongeveer in het midden van Sri Lanka. En liggen praktisch tegen elkaar aan. Het ligt in het gebied net boven de belangrijkste religieuze stad van Sri Lanka, Kandy. Op Cotagala bevind zich een school voor speciaal onderwijs. Verder wonen daar de jongste kinderen en verbouwen ze er nog fruit en allerlei specerijen. Op Asokapura wonen de wat ouderen kinderen die ook naar school gaan op Cotagala en verder bevind zich daar ook nog een rubberplantage, verbouwen ze daar ook allerlei specerijen, hebben ze wat koeien en een houtbewerkingplaats. Het belangrijkste wat er op Cotagala is gerealiseerd is dat de school deels is gerenoveerd en uitgebreid om zo meer kinderen uit de omgeving een kans op een diploma te geven ondanks hun handicap. Op Asokapura is het woonhuis compleet gerenoveerd en ook voor een groot deel vervangen door nieuwbouw. Het oude woonhuis was letterlijk nog opgebouwd uit klei, mest en hout. Door de nieuwbouw nu zijn er nieuwe slaapkamers, badkamers en toiletgedeeltes, is er een nieuwe leefruimte, nieuwe keuken en alles is op een erg duurzame manier gebouwd. Het gebouw is o.a. voorzien van bijvoorbeeld zonnepanelen. Met de donatie van Samen Verder, 6000,-, is er een mooie en goede bijdrage geleverd aan de inventaris van deze gebouwen, vooral voor de school. Nieuwe schoolbankjes en stoeltjes zijn aangeschaft en er is nieuw schoolmateriaal. Op de foto ziet u de kinderen aan het werk in de school. Op zaterdag 5 januari 2013 vlieg ik, Marcel Reintjes de voorzitter en Pamela Freriks de penningmeester van Stichting Prithipura, naar Sri Lanka om alle locaties te bezoeken en alle mensen weer te ontmoeten. Dan zal ook de opening van deze projecten plaatsvinden en zullen we eventuele nieuwe projecten bezoeken, bekijken en beoordelen. Namens het volledige bestuur van Stichting Prithipura maar zeker ook namens alle bewoners van de Prithipura communities danken wij u hartelijk voor uw donatie. Met uw donatie heeft u een belangrijke bijdrage geleverd aan het welzijn van de kinderen bewoners van deze tehuizen. Wij hopen dat we ook in de toekomst op uw steun kunnen en mogen rekenen om zo nog meer projecten te kunne realiseren voor deze helaas toch zwakkere doelgroep in Sri Lanka. Graag verwijs ik u naar de volgende websites: www.prithipura.com www.prithipura.org www.carelanka.nl Marcel Reintjes Voorzitter Stichting Prithipura Because even the smallest voice deserves to be heard Schuilplaats Het lijkt erop dat de oecumenische beweging tot stilstand is gekomen. Maar klopt dat? Aan de basis van kerken is de oecumenische beweging niet dood, maar levend. Het Open Huis Cathrien is zo n oecumenisch initiatief dat blijft bloeien. Onze vrijwilligers zijn van protestantse of katholieke huize. Door de (kleine) verschillen in geloofsachtergrond is de religieuze dimensie voelbaar aanwezig. Hierdoor blijft de verbinding met de voedende Bron behouden, levend. De oecumenische grondslag verklaart het succes van het Open Huis. Door zo samen te komen wordt al aan de essentie van oecumene uitdrukking gegeven. Oecumene is afgeleid van het Griekse woord Oikos (= huis) en betekent: de wereld bewoonbaar maken. Een huis kun je voor jezelf bouwen, voor je eigen geloofsgenoten. Maar dat is niet de wereld bewoonbaar maken. Dat kan immers gaan betekenen: wij wel, zij niet. Bouwen voor jezelf is niet slecht, maar ons hart weet dat meer wordt gevraagd. De wereld wordt bewoonbaar indien iedereen daarin thuis is of onderdak vindt. Zo n huis kunnen we niet zelf bouwen, dat zou aanmatigend zijn. Tenzij de Bouwmeester bouwt, bouwen de bouwlieden tevergeefs (psalm 127). Wel mogen we helpen. Dat vraagt heel wat: volharding, geduld, trouw, nederigheid èn geloof. Mensen met een wetend hart sluiten zich niet op, maar zoeken elkaar om via de ander geïnspireerd te worden. Zij vormen een mensenhuis waar ook anderen thuis kunnen zijn. Dat is de kern van oecumene. Het Open Huis is zo n mensenhuis van gastvrouwen en gastheren. Een gemeenschap die een zachte ruimte in een harde wereld uitspaart. Ruimtelijk is dat onze Ontmoetingsruimte, maar innerlijk een oecumenische groep die instrument wil zijn voor Zijn handelen. Dat doet denken aan psalm 2: Welgelukzalig zij die bij Hem schuilen. Ieder die daar schuilt, schuilt pas ten volle als die plaats gedeeld wordt met hen die (nog) niet schuilen. Dit delen is niet vanzelfsprekend, vertelt ons het kerstverhaal. Voor het goddelijk kind was nergens plaats. Dat is geen sentimenteel verhaal over iets wat lang geleden gebeurde. Nee, er zijn ontelbare mensenkinderen, allemaal door God gewild, die in onze wereld geen plek vinden. Moge het Open Huis voor enkelen een schuilplaats zijn! Paul Horbach, gastheer Open Huis Onze nieuwe website: www.openhuiscathrien.nl WOORD&DAAD 2013-1 9
Oecumenische thema-avond 2013 De broer van Job Op donderdag 21 februari wordt door de ambtsgroep Vorming en Toerusting samen met de Oecumenische Werkgroep van Son en Breugel een theatervoorstelling georganiseerd. De theoloog, theatermaker en schrijver Kees van der Zwaard speelt zijn nieuwste theatervoorstelling: De broer van Job Een muzikale monoloog over een man, die jongleert met zijn verlies. De voorstelling zal plaatsvinden in de Protestantse Kerk aan de Zandstraat in Son. Aanvangstijd 20.00 uur. Kees van der Zwaard (1962) is van huis uit predikant. Hij werkt sinds 1998 freelance als schrijver en theatermaker en speelde tot nu toe zes solo voorstellingen, variërend van toneelmonologen tot kleinkunst. Hij schrijft ook toneelteksten voor anderen. Zijn specialiteit is maatwerk. Op zijn website omschrijft hij zichzelf als volgt: -zweeft tussen ooit en eeuwigheid -zoekt de weg van verlangen -vecht met het cynisme om de liefde -verkent de grenzen van ontroering -schrijft, speelt, zingt, en vertelt eigen werk, in opdracht, op maat. Het Bijbelboek Job Het thema van dit boek wordt soms samengevat als: Is lijden een goddelijke straf voor de zonde? Jobs drie vrienden geven hierop een traditioneel bevestigend antwoord. Zonde en lijden horen bij elkaar en omgekeerd is geluk en welvaart een bewijs van goddelijke beloning en zijn vrienden vinden dan ook, dat als Job zijn fouten zou erkennen, zijn lot onmiddellijk weer zou omkeren. Jobs antwoord aan zijn vrienden is, dat hij rechtvaardig is en dat zijn tegenspoed dus geen straf kan zijn. Dit werpt de mogelijkheid op dat God handelt naar willekeur. Jobs vrouw raadt hem aan God te vervloeken en te sterven. Het antwoord van Job is: Zouden wij het goede van God ontvangen en het kwade niet? De climax van het boek vindt plaats, wanneer God Job antwoord geeft, niet met een uitleg van het waarom van Jobs lijden, maar met een vraag: Waar was Job toen God de wereld schiep? Hiertegen heeft Job geen verweer; hij leert zich zien in het licht van Gods belangeloze liefde, komt tot zelfkennis en verootmoediging en God kan zich weer zegenend met hem bezig houden. Zo blijkt dat Job en God meer op één lijn zitten dan verwacht. De broer van Job De broer van Job is een man die van verhalen houdt. Zijn lievelingsverhaal is het verhaal van Job, de rechtvaardige, die staande blijft in zijn verdriet, die zich niet laat troosten met valse vriendschap. Die zelfs God weerwoord durft te geven. Job is zijn held. Dan wordt zijn kind ziek. De man begint zijn kind verhalen te vertellen tegen de klippen op om het in leven te houden. Zolang hij vertelt, moet zijn kind wel luisteren. En zolang het luistert, leeft het kind. Dus hij vertelt en vertelt. Hij speelt, goochelt, zingt. Een wiegelied Nee,stop, niet in slaap vallen! Straks wordt je niet meer wakker. En dan? Kortom een ontroerende muzikale monoloog. Speciaal voor deze voorstelling heeft van der Zwaard een computergestuurd draaiorgeltje laten bouwen. De muziekcomposities van Hans Hasebos dragen bij aan het verhaal van de man, die draait om niet door te draaien. Het geheel staat onder regie van Ruud Hendriks. Deze voorstelling mag u niet missen en is niet alleen bedoeld voor leden van onze kerken. Daarom is iedereen van harte welkom op donderdagavond 21 februari in de Protestantse Kerk aan de Zandstraat in Son. De voorstelling begint om 20.00 uur en de toegang is gratis. Mocht u desalniettemin een vrijwillige bijdrage willen geven voor de onkosten van deze avond, dan kunt u die bij de ingang van de kerk in de daarvoor bestemde bus deponeren. Nogmaals; u bent van harte welkom. Boudewijn Goudswaard Bedankt!!! Eind 2012 hebben wij, de leden van de gezamenlijke kerken van Son en Breugel, u gevraagd om een kerstpakket af te staan of artikelen in te leveren bij het Parochiecentrum. Heel veel kerstpakketten in het parochiecentrum... En het was weer een succes!! Er kwamen kant en klare pakketten en losse artikelen naar het Parochiecentrum. Sommigen brachten zelfs contant geld naar ons. Met al deze gulle giften hebben we 125 gezinnen en/of alleenstaanden kunnen verrassen met een prachtig pakket! En hartverwarmend waren de reacties die wij daarvoor terugkregen! Dankzij u hebben wij deze actie kunnen organiseren. En we hebben het met veel genoegen gedaan. Hartelijk dank voor uw steun. Volgend jaar hoort u zeker weer van ons, wij hopen dan opnieuw een beroep op u te mogen doen. Namens de gezamenlijke kerken van Son en Breugel Evensong in de Cathrien Zondag 17 februari, 17.00 uur Capella Vesperale o.l.v. Esther Sijp, Gerard Habraken, orgel, Jeroen de Wit, voorganger De volgende Evensong is op zondag 21 april, 17.00 uur. Informatie over de orde van dienst kunt u een week voorafgaand aan de dienst vinden op www.koorvespers.dse.nl 10 WOORD&DAAD 2013-1
Uit de Parochie WE HETEN WELKOM IN DE PAROCHIE 02 december Lauren Slaats, Drentelaan 10 16 december Robert Pop, Opera 151, Eindhoven 16 december Julian Pop, Opera 151, Eindhoven K Uit de Gemeente OVERLEDEN 28 december Jacobus Martinus Westhoff, Hoogenberg 6, 86 jaar P Laten wij meeleven met de nabestaanden en hen dragen in onze gebeden. WE NAMEN AFSCHEID VAN 25 november Frida van de Gevel, De Bontstraat 135, 87 jaar 07 december Jan van Gorp, Parklaan 97, Eindhoven, 85 jaar 19 december Dinie van Kemenade, Kanidas, Best, 90 jaar 22 december An van Dinter van de Ven, Nieuwstraat 60, 85 jaar 17 januari Toos van den Boogaard van der Bruggen, Berkenstaete 147, 86 jaar KERKDIENSTEN ST. PETRUS BANDEN TE SON Zaterdag 18.30 uur, (zie ook Forum en De Brug); zondag om 11.00 uur. Maandag en woensdag 19.30 uur. KERKDIENSTEN SINT-OEDENRODE 10 februari 10.00 uur: Ds. Baerends, Maandagochtendgroepen 24 februari 10.00 uur: Ds. Stigter, 2 e zondag 40-dagentijd, Avondmaal 10 maart 10.00 uur: Ds. Baerends, 4 e zondag 40-dagentijd KERKDIENSTEN SON 17 februari 10.00 uur: Ds. Baerends, 1 e zondag 40-dagentijd 03 maart 10.00 uur: Ds. Sietze de Vries, 3 e zondag 40-dagentijd 17 maart 10.00 uur: Ds. Nennie, 5 e zondag 40-dagentijd 24 maart 10.00 uur: Ds. Strasser, 6 e zondag 40-dagentijd Tijdens onderstaande vieringen de volgende bijzonderheden: 09 februari 18.30 uur: Eucharistieviering 10 februari 11.00 uur: Eucharistieviering m.m.v. het Parochiekoor 13 februari 19.30 uur: ASWOENSDAG, Eucharistieviering m.m.v. het Gregoriaans Koor HARTELIJK DANK Bedankt voor uw bloemengroet. Liefs, Margreet Veldt-Schook 16 februari 18.30 uur: Eucharistieviering in Breugel 17 februari 11.00 uur: Eucharistieviering m.m.v. het Gregoriaans Koor 23 februari 18.30 uur: Eucharistieviering 24 februari 11.00 uur: Eucharistieviering m.m.v. Een van Zin 02 maart 18.30 uur: Eucharistieviering in Breugel 03 maart 11.00 uur: Eucharistieviering 08 maart 08.30 uur: EERSTE VRIJDAG VAN DE MAAND, Eucharistieviering 09 maart 18.30 uur: Eucharistieviering 10 maart 11.00 uur: Eucharistieviering m.m.v. het Gregoriaans Koor 16 maart 18.30 uur: Eucharistieviering in Breugel 17 maart 11.00 uur: Eucharistieviering m.m.v. het Parochiekoor 23 maart 18.30 uur: Eucharistieviering 24 maart 11.00 uur: PALMPASEN GEZINSVIERING, Eucharistieviering 25 maart 19.30 uur: Boeteviering m.m.v. het Parochiekoor Mede namens mijn nieuwe knie wil ik de gemeente hartelijk bedanken voor de mooie bos bloemen en de vele goede wensen die ik na mijn operatie mocht ontvangen. Arie van der Harst Donderdag 21 februari 2013 Theatervoorstelling De broer van Job Kees van der Zwaard muzikale monoloog in de kerk aan de Zandstraat in Son Aanvang 20.00 uur Zie pag. 10 LOKALE OMROEP SON EN BREUGEL DE EENHEID Om elkaar niet uit het oog te verliezen, stellen we het op prijs een kaartje bij geboorte, een bericht van ziekenhuisopname of verhuizing en een rouwbrief bij overlijden van u te ontvangen. Het adres is: Parochie St.-Petrus Banden Kerkplein 7, 5691 BB Son, tel. 471266. CONTACTADRESSEN DOPEN Aanmelden: Centraal secretariaat H.Oda parochie, tel. 0413-47771 (ma t/m do van 09.30-15.00 uur) of e-mail: team@heiligeodaparochie.nl KINDERKOOR DE TOONLADDERTJES Dirigent: Francy Verwaard, tel. 473696. PAROCHIEKOOR Nelly van Gerwen, Kerkstraat 3, 5691 AK Son, tel. 473969. GREGORIAANS KOOR Ad Hensen, De Bontstraat 6, 5691 SW Son, tel. 476480. Diensten uitgezonden op het UPC kabelnet FM 94,4 MHz Zaterdag: 18.00 uur: St. Petrus Banden, Son 19.00 uur: St. Genoveva, Breugel Zondag: 10.00 uur: Protestantse kerk, Son of (als er geen Protestantse dienst in Son is): 09.30 uur: St. Genoveva, Breugel 11.00 uur: St. Petrus Banden, Son De diensten die worden uitgezonden, zijn gemarkeerd met een CONTACTADRESSEN JONGERENDIENST Mw. P. Corbijn, Limburglaan 12, 5691 KR Son, tel. 0499-475986. KINDERNEVENDIENST Mw. J.R. Venekamp, Zandoogjelaan 11, 5691 RJ Son, tel. 0499-463602. CRÈCHE Voor inlichtingen over de crèche kunt u terecht bij mw. A.C. van Susante-Goudswaard, tel. 0413-477328, b.g.g. 0413-473627. WOORD&DAAD 2013-1 11
K PAROCHIEBUREAU Kerkplein 7, 5691 BB Son, tel. 471266. E-mail adres: parochiecentrum@st-petrus-banden.nl Website: www.st-petrus-banden.nl Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 09.30 12.00 uur. Pastoraal team Pastoor Vincent Blom vhpblom@kpnmail.nl Pastor Michael Deli mdeli@heiligeodaparochie.nl Pater Pushpa Raj frpushparajvpet@yahoo.com Pastor Paul Rens prens@heiligeodaparochie.nl Diaken Tim Bangert tbangert@heiligeodaparochie.nl Diaken Frank van der Geld fgvandergeld@signet.nl Pastoraal werkende Manon van den Broek manonvandenbroek@heiligeodaparochie.nl Pastoraal assistenten Sannie de Rooij Jolanda van Soerland WEGWIJZER sanniederooij@kpnmail.nl jolandavansoerland1@gmail.com Centraal Secretariaat Marianne Thijssen-van Asseldonk Centraal Secretariaat geopend maandag t/m donderdag 09.30-15.00 uur. Mgr. Bekkersplein 1, 5491 EB Sint-Oedenrode, E-mail: team@heiligeodaparochie.nl Tel. 0413-477741. Leden parochiebestuur - Pastoor Vincent Blom (voorzitter) - Alex van den Berk (vice-voorzitter) - Judith Vogels-Curfs (secretaris) - Peter van den Boogaard (penningmeester) Theo Jeuken, Tonny van Genuchten-van Genuchten, Martien van Hoof, Wim van der Heijden. De leden van het parochiebestuur zijn te bereiken via het centraal secretariaat. KOSTERS Contactadres: mw. G. Sterken, tel. 472946. KERKBIJDRAGE De kerkbijdrage kan worden overgemaakt op één van de hieronder genoemde rekeningen t.n.v. R.K.-Parochiebestuur St.-Petrus Banden te Son, onder vermelding van Kerkbijdrage. Postgiro: 102 24 10, Rabobank : 14.82.92.623 WELKOM IN DE PAROCHIE Mw. D. Brugmans-Geerts, tel. 472745. ZIEKENBEZOEK Mw. A. von Reeken, tel. 473067. OUDERENBEZOEK Mw. M. Guitjens, tel. 472808. ROUWVERWERKING Mw. G. Schoenmakers, tel. 476826. KERKVERVOER Parochiecentrum, Kerkplein 7, 5691 BB Son, tel. 471266. KERKHOF Parochiecentrum, Kerkplein 7, 5691 BB Son, tel. 471266. MISSIE, ONTWIKKELING EN VREDE (MOV) Dhr. J.B.M. Braam, tel. 473237. P WEGWIJZER KERKGEBOUWEN Kerk van de Eenheid in Christus, Zandstraat 26, Son, tel. 0499-477757. Beheerder: dhr. P. Greijdanus, tel. 06-18625439. Knoptorenkerk, Kerkdijk 8, St.-Oedenrode, tel. 0413-479067. Contactpersoon voor gebruik of verhuur: dhr. P. de Koning, Stichting Knoptorenkerk, tel. 0623916912. PREDIKANT Ds. B. Stigter, Speelheuvelplein 7, 5711 AR Someren, tel. 0493-471474 of 06-25034543. E-mail: baseline.he@xs4all.nl Website gemeente: www.pgsintoedenrodesonenbreugel.nl Vrije dagen: dinsdagochtend en vrijdag Spreekuur: donderdagochtend van 10.00 12.00 uur in de kerk a/d Zandstraat. COÖRDINATOR KERKDIENSTEN Mw. R. van der Lugt, tel. 0499-474227, e-mail: lugt.kerk@kpnmail.nl KERKELIJK BUREAU Postadres: Postbus 197, 5690 AD Son. Het kerkelijk bureau is gevestigd in de kerk aan de Zandstraat in Son en is iedere donderdag geopend van 09.00 11.00 uur. KERKENRAAD Scriba: dhr. H. van der Lugt, Vuurvlinderlaan 10, 5691 RP Son, tel. 0499-474227, e-mail: h.vdlugt@kpnmail.nl RAAD VAN BEHEER Secretariaat: Postbus 197, 5690 AD Son. De kerkelijke bijdragen kunnen worden overgemaakt naar bankrekening nr. 48.23.70.165 t.n.v. de Protestantse Gemeente te St.-Oedenrode, Son en Breugel. Rekeningen kunnen worden gestuurd naar de penningmeester via het kerkelijk bureau. Wijzigingen in persoonsgegevens in verband met geboorte, huwelijk, overlijden of verhuizing s.v.p. doorgeven aan de ledenadministratie via het kerkelijk bureau. Een geboortekaartje of verhuisbericht is voldoende. DIACONIE Secretaris: dhr. C. van der Lecq, Zandstraat 38, 5691 CG Son, tel. 0499-460684. Rekeningen: bank 14.82.25.721 t.n.v. Diaconie van de Protestantse Gemeente, Koninginnelaan 114, 5491 JX St.-Oedenrode. Werkgroep Zending, Werelddiaconaat en Ontwikkelingssamenwerking (ZWO): rekening t.n.v. Werkgroep ZWO te Son, postgiro 37.52.498 FAMILIEBERICHTEN Voor plaatsing in dit blad op te geven aan dhr. T. Waanders, Hoogenberg 5, 5691 DN Son, tel. 0499-472721, of door toezending van geboortekaartje, huwelijksaankondiging of rouwannonce. ZIEKENBEZOEK Contact opnemen met de wijkcoördinator of uw contactpersoon. HULPGROEP OMMEKAAR ST.-OEDENRODE Verricht hand- en spandiensten. Telefonisch te bereiken: maandag van 09.30 10.30 uur, tel. 0413-472066 (b.g.g. 0413-472154) en donderdag van 12.30 13.30 uur, tel. 0413-472154 (b.g.g. 0413-472066). WEGWIJZER OECUMENISCHE WERKGROEP SON & BREUGEL Dhr. B. Goudswaard, Rietlaan 8, 5691 EP Son, tel. 473228. INTERKERKELIJK DIACONAAL OVERLEG Mw. H. Isarin, Scheldelaan 12, 5691 HR Son, tel. 476885. VRIJWILLIGERSSTEUNPUNT Maandag, dinsdag en donderdag van 09.30 11.30 uur. Telefonisch bereikbaar via de Woonzorgcentrale, tel. 490517. ARM-IN-ARM GROEP Mw. D. van den Nieuwenhuijzen, Margrietstraat 6, 5691 TV Son, tel. 475697.