Hazard? Een analyse van de gezondheidsrisico s van e-sigaretgebruik

Rijkinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Hazard? Een analyse van de gezondheidsrisico s van e-sigaretgebruik Wouter Visser Liesbeth Geraets Walther Klerx Ed Stephens Lya Hernandez Esther Croes Paul Schwillens Hans Cremers Peter Bos Reinskje Talhout De gezondheidsrisico's van e-sigaret gebruik 28-1-2016

2 De gezondheidsrisico's van e-sigaret gebruik 28-1-2016

Hoe komt dat? Zijn experts het er niet over eens? Hoe gaat de media om met wetenschappelijke literatuur? Niet iedereen doet zijn onderzoek op dezelfde manier Verschillen in methoden Verschillen in doelstelling Verschillen in geteste producten 3

Variatie in producten en gedrag Bron: vapebeat.com producten gebruikers en hun gedrag 4 De gezondheidsrisico's van e-sigaret gebruik 28-1-2016

Jensen et al (2015) N Engl J Med Nutt et al Eur Addict Res (2014) 7 De gezondheidsrisico's van e-sigaret gebruik 28-1-2016

Verschillen in methoden Kosmider L et al (2014) Nicotine and Tobacco res. Spanning van batterij instelbaar 8 De gezondheidsrisico's van e-sigaret gebruik 28-1-2016

Jensen et al (2015) N Engl J Med 5.0 V 3.3 V 9 De gezondheidsrisico's van e-sigaret gebruik 28-1-2016

Jensen et al (2015) N Engl J Med 5.0 V 3.3 V 10 De gezondheidsrisico's van e-sigaret gebruik 28-1-2016

E-sigaret 95% minder schadelijk Public Health England aug 2015 (PHE publications gateway number: 2015260) 1. Comittee opgericht 2. Aan alle leden gevraagd om hun mening over de schadelijkheid van verschillende produkten aan te geven met een score 3. Gemiddelde van alle scores: - Tabakssigaret = 99.6 / 100 - E-sigaret = 4 / 100 Geen meting, maar een expert judgement van de panelleden 11

Hoé je meet bepaalt wat je gaat vinden Ideaal: Epidemiologie De e-sigaret bestaat nog niet zo lang We willen toch een realistische inschatting van de gezondheidsrisico s maken Meetmethodes die zo goed mogelijk de realiteit benaderen We willen daarbij in acht nemen dat er verschillen zijn in producten, personen en gedrag Verschillende gebruikersprofielen (licht, gemiddeld, zwaar) Metingen verrichten aan grotere aantallen producten 12

Opzet van het onderzoek 1. Marktonderzoek Welke producten gebruiken mensen daadwerkelijk (merken, modellen, smaken, nicotine concentratie, etc) Hoe doen mensen dat precies (hoe lang?, hoe vaak?, etc) 2. Chemische analyse van vloeistoffen en damp Realistische omstandigheden/meetmethoden Oplosmiddelen, nicotine, aldehydes, ketonen, vluchtige organische stoffen (VOCs) nitrosamines, zware metalen, GC-MS 3. Toxicologische beoordeling van de risico s Voor verschillende typen gebruikers (licht, gemiddeld, zwaar) 13

1) Marktonderzoek 82% dual users 14

Merken en modellen Meest populaire e-sigaret 2 e generatie 86% (navulbaar) ego -achtige 1 e generatie (wegwerp) supersmoker Meest populaire e-liquids 4% 11% 16% 8% 61% tobacco menthol fruit sweet other 2% 12% 3% 13% 27% 12% 11% 20% no nicotine 1-5 mg 6-10 mg 11-15 mg 16-23 mg 24-35 mg 36+ mg dont know smaak nicotine gehalte 15

Dampgedrag Daily vapers weekly vapers Sessions / day (avrg) 16.4 6.9 Puffs / day (avrg) 6.9 7.6 Duration (min) (avrg) 6.3 6.5 Depth of inhalation 1-10 (avrg) 7.3 6.7 tobacco E-cigarette cigarette no difference Inhalation deeper for 15% 35% 48% Puff duration longer for 42% 24% 33% Session longer for 28% 50% 19% Farsalinos et al (2013) Int J Environ Res Pub Health 10: 2500-14 16

Dampgedrag Daily vapers weekly vapers Sessions / day (avrg) 16.4 6.9 Puffs / day (avrg) 6.9 7.6 Gedrag Duration is anders (min) dan (avrg) bij het roken van 6.3 tabaksigaretten 6.5 Depth of inhalation 1-10 (avrg) 7.3 6.7 tobacco E-cigarette cigarette no difference Inhalation deeper for 15% 35% 48% Puff duration longer for 42% 24% 33% Session longer for 28% 50% 19% Farsalinos et al (2013) Int J Environ Res Pub Health 10: 2500-14 17

2e fase: chemische analyse Analyse van veel verschillende producten 183 e-vloeistoffen, 26 merken Damp van 75 liquids Nicotine 0-35 mg/ml PG/glycerol 0/100 to 80/20 Voornaamste smaken: tabak, menthol, fruit Ook een paar ongewone smaken Appeltaart, koffie, red bull, drop, gebraden kip, ansjovis 18

E-sigaretten voor chemische analyse 19

Damprobot / rookrobot 20

Damp gedrag benadert dat van e-sigaretgebruikers Realistische instellingen van e-sigaret (spanning, bijvulniveau etc) 21

3e fase: schatting van gezondheidsrisico s 1. Aan welke stoffen worden mensen blootgesteld? 2. Hoe vaak en hoe lang? 3. Vergelijk met literatuurgegevens over effecten van die stoffen Berekening van de risico s per stof 22

Hoe vaak en hoe lang? Dat hangt af van het gedrag van de gebruiker 3 typen gebruiker (marktonderzoek): Licht Gemiddeld Zwaar 15 trekjes per dag, 60 min 60 trekjes per dag, 120 min 500 trekjes per dag, 240 min 23

schatting van gezondheidsrisico s Literatuur over schadelijke stoffen raadplegen Vergelijkbare blootstelling (hoe vaak, hoe lang, etc) Andere factoren (Proefdieren of cellen vs. echte mensen, etc) Berekening en beoordeling door toxicologisch experts 24

Resultaten Irritatie van de luchtwegen Schade aan de luchtwegen Voor zware dampers een verhoogd risico Ook voor licht/gemiddelde dampers niet uit te sluiten Verhoogde bloeddruk, hartkloppingen Effecten van nicotine Effecten op de foetale ontwikkeling Effect van nicotine Tumoren in luchtwegen bij zware dampers niet uit te sluiten Met sommige e-liquids bij zware gebruikers 25

Vergelijking met tabaksigaretten Glycerol 17x Propyleen glycol 25x Formaldehyde 3x Hoger in e-sigaretten TSNA: 400x Acetaldehyde: 35x, acroleine 4x Benzene 40x toluene: 1500 Cadmium 155x, lead: 3.5x Lager in e-sigaretten Er zitten veel meer schadelijke stoffen in tabaksrook die ontstaan bij verbrandingsprocessen Niet detecteerbaar in e-sigaretten 26

Onbekende gevaren Epidemiologie De e-sigaret bestaat nog niet zo lang Smaak- en geurstoffen Gebruik in voedingsmiddelen is toegestaan en wordt beschouwd als veilig (GRAS) Mogelijke risico s bij inhalatie zijn niet altijd bekend Diacetyl, bronchilitis obliterans 27

Conclusies E-sigaretten zijn niet onschadelijk In de damp van een e-sigaret zitten verschillende stoffen in concentraties die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid. Gedrag bepaalt in belangrijke mate het gezondheidsrisico Lichte dampers lopen veel minder risico s dan zware dampers E-sigaretten zijn minder schadelijk dan tabakssigaretten De rook van tabakssigaretten bevat veel meer schadelijke stoffen dan die van e-sigaretten en de concentraties zijn vaak hoger 28

Bedankt voor uw aandacht! I really miss the tobacco. 29

Marketing als gezond(er) 30 De gezondheidsrisico's van e-sigaret gebruik 28-1-2016

Marketing als gezond(er) 31 De gezondheidsrisico's van e-sigaret gebruik 28-1-2016

Instelling spanning 1) 2) Vrijwilliger paar testtrekjes laten nemen geen verbrande smaak 32