Ir. Jan G. H. de Vaan Oeffeltseweg 21a, 5835BB Beugen j@vaantjesland.nl; jan@devaan.eu t: +31 485361588; m:+31 610404080 Aan College van B&W van de gemeente Boxmeer Kopie Gemeenteraad Betreft: Bezwaren tegen Uw voornemen tot wijziging van het bestemmingsplan Beugen (Molenstraat naast 42) Geacht college, Beugen, 7 juli 2015 Met Uw voornemen om in Beugen extra bouwplaatsen te maken aan de Molenstraat (naast no 42), schaadt U de belangen van veel woningbezitters in de gemeente in het bijzonder die uit Beugen, waaronder ondergetekende. Daarom maak ik bezwaar tegen Uw plan. Boxmeer is een krimpgemeente. De afgelopen 10 jaar is de bevolking van Boxmeer met 4,1% gekrompen. (2003: 29.352 inwoners, 2014: 28.147 inwoners) Deze krimp gaat door, ook in de komende jaren zullen (meestal goedopgeleide) jongeren vertrekken. De uittocht wordt duidelijk in de demografische grafiek van de bevolking van Boxmeer. Ook is de sterke daling van het aantal geboortes duidelijk zichtbaar. (bijlage 1). Elseviers magazine (28 juni 2015) heeft ook geconstateerd dat hogeropgeleiden in onze regio heel moeilijk een baan kunnen vinden. Men kan zich afvragen of de uittocht van jongeren zal stoppen, maar daarvoor zijn geen signalen. Er is ook geen gemeentelijk beleid om de uittocht te stoppen en er is evenmin beleid om de vertrokken jongeren met partner na hun opleiding terug te lokken naar hier. Ook wethouder mevr. Willy Hendriks verwacht dat de uittocht van jongeren doorgaat. In het artikel over de fusie van 7 naar 3 scholen in de kern Boxmeer, geeft de wethouder aan: (cit.) Het aantal geboortes in de kern Boxmeer is gedaald tot tachtig per jaar en dat gaat de komende jaren niet veranderen." (De Gelderlander, sectie Maasland, pag. 1, dd. 20 juni 2015). Deze uitspraak van de wethouder gaat uit van een continuering van de uittocht van jongeren. Kortom, de bevolking zal op basis van het vertrek van jongeren in de komende tien jaar, nog minstens 4% verder krimpen. Daarbij komt ook nog een toename van de mortaliteit als gevolg van de verdere vergrijzing van de bevolking. Het feitelijk aantal inwoners van de gemeente Boxmeer kan op korte termijn toenemen door de vestiging van een grote locatie voor asielzoekers bij het kerkdorp Overloon. Het gaat hierbij echter om passanten. Om die reden worden de bewoners van het asielzoekerscentrum in dit bezwaarschrift buiten beschouwing gelaten. Uw voornemen is gebaseerd op resp. wordt onderbouwd in de nota Ruimtelijke onderbouwing, behorende bij wijziging bestemmingsplan Beugen etc. In deze nota is paragraaf 2.4.1 van belang. Hierin wordt verwezen naar de bevolkingsprognose van de provincie en de daaraan gekoppelde woningbehoeftenprognose. Ik moet constateren dat deze prognose zonder kritische blik door U is overgenomen. In Uw coalitieakkoord voor de lopende periode is opgenomen dat U aandacht gaat besteden aan de krimp. Ik moet constateren dat U geen aandacht hebt geschonken aan de foutieve bevolkingsprognose van de provincie Noord-Brabant. De provinciale bevolkingsprognose voor Boxmeer is onjuist als gevolg van politieke besluitvorming van Provinciale Staten. Deze prognose is vermeld op de betreffende internetsite: http://bevolkingsprognose.brabant.nl/hoofdstuk/groei-en-krimp-gemeente 1
In het deel groei en krimp per gemeente is in kaart 5a een overzicht gegeven van de bevolkingskrimp in o.m. Boxmeer in de periode 2010 2013. De provincie constateert in de achterliggende jaren een krimp van de bevolking. Dit is in lijn met mijn constatering van de krimp in de afgelopen tien jaren. Kaart 5b geeft een prognose van de bevolkingsontwikkeling in de periode 2014 2024. Beide kaarten zijn in bijlage 2 bij deze brief opgenomen. Volgens de provinciale prognose voor 2014-2024 is er sprake van een beperkte groei. Deze geprognotiseerde groei is niet te verklaren. Feitelijk moet er sprake zijn van krimp zoals de provincie heeft vastgesteld over de periode 2010 2013. Om deze onjuistheid in de provinciale bevolkingsprognose te verklaren, is aandacht nodig voor de Structuurvisie 2010 partiële herziening 2014. In hoofdstuk 3 over de stedelijke structuur wordt aangegeven (p 88) dat de provincie inzet op concentratie van de verstedelijking: Door de verstedelijking te concentreren zijn er meer mogelijkheden om een hoog voorzieningenniveau in stand te houden en verder te ontwikkelen. Over het landelijk gebied valt op pagina 89 in de structuurvisie te lezen: In het landelijk gebied bieden vitale kernen landelijke en meer kleinschalige woon- en werkmilieus. Ontwikkelingen voor wonen, werken en voorzieningen zijn gericht op de eigen behoefte. Voor de opvang van de woningbehoefte geldt het principe van bouwen voor migratiesaldo-nul. Het is bizar om te lezen dat het principe van migratiesaldo-nul nog immer wordt toegepast. Dit principe is in 1992 voor het eerst in het streekplan (de voorganger van de structuurvisie) opgenomen. Destijds groeiden de steden onvoldoende omdat er een trek was naar landelijke gemeenten (het migratiesaldo in de landelijke gemeenten was positief). Om de ongewenste groei van de landelijke gemeenten tegen te gaan, is toen het principe van migratiesaldo-nul geïntroduceerd. Door de uittocht van jongeren uit de plattelandsgemeenten is intussen het feitelijke migratiesaldo negatief geworden. Doordat de provincie vast houdt aan migratiesaldo-nul, negeert de provincie de uittocht van jongeren. Brabant voorspelt voor de landelijke gemeenten, dus ook voor Boxmeer, een lichte groei van de bevolking in plaats van de krimp die feitelijk gaande is. Samenhangend hiermee geeft de provincie te hoge woningbouwprognoses af. De provincie maakt al doende de gevolgen van de krimp erger. Dergelijk provinciaal beleid is onbegrijpelijk en verwerpelijk. In bijlage 3 zijn de pagina s 88 en 89 van de structuurvisie opgenomen. Samenvattend, de provincie geeft misleidende, te hoge prognoses voor de bevolking in de landelijke gebieden. Voor Boxmeer geeft de provincie onterecht een licht positieve prognose. Deze prognose is dus ongeschikt voor een juiste woningbouwplanning. Ik maak derhalve bezwaar tegen het gebruik van de provinciale prognose voor de bevolking in Boxmeer en de daarvan afgeleide prognoses voor de toekomstige woningbouw. De demografische ontwikkeling is van wezenlijk belang voor de behoefte aan woningen. Indien we, uitgaande van de gegevens van ultimo 2013, 25 jaar vooruit kijken, nemen we het volgende waar: Alle inwoners die nu 65 jaar of ouder zijn, zullen de komende 25 jaar geleidelijk overlijden. Hierdoor komen geleidelijk ca. 3300 woningen beschikbaar voor nieuwe bewoners. De helft van de inwoners die nu 40-65 jaar zijn, zal de komende 25 jaar overlijden. Hierdoor komen geleidelijk ca. 2900 woningen beschikbaar voor nieuwe bewoners. Totaal komen de komende 25 jaar 3300 + 2900 = ca. 6200 woningen beschikbaar. Deze woningen komen beschikbaar voor de inwoners van de huidige leeftijdsgroep 0 25 jaar. De behoefte van de huidige inwoners van 0 25 jaar kan op tweeërlei wijze worden bepaald. (a) We nemen aan dat alle huidige inwoners van deze groep in de gemeente Boxmeer blijven. (b) We nemen aan dat de huidige uittocht van jongeren gewoon doorgaat. Ad. (a) Indien de uittocht van de jongeren stopt, zijn ca. 4500 woningen nodig. Feitelijk zijn er dan in de komende tijd 6200 4500 = ca. 1700 woningen over. Ad. (b) Indien de uittocht van jongeren doorgaat, zijn er ca. 3000 woningen nodig. Feitelijk zijn er dan 6200 3000 = ca. 3200 woningen over. 2
Bij afwezigheid van beleid om de jongeren hier te houden resp. om ze met partner terug te lokken, moeten we rekening houden met een overschot van ca. 3200 woningen in de komende vijfentwintig jaar. Overigens, indien de gemeente Boxmeer door nieuw beleid er in zou slagen om de uittocht van de jongeren te stoppen, zijn er toch nog ca. 1700 woningen over. Om de woningen die over zijn bezet te krijgen, zullen we nieuwe inwoners uit buurgemeenten moeten aantrekken. De Limburgse buurgemeenten krimpen allen. Daar is dus geen overschot aan inwoners. Het inwoneraantal van de Brabantse buurgemeenten (regio Uden en regio Oss) gaat niet sterk groeien. Ook daar is geen overschot. De laatste decennia werkte een aanzienlijk aantal inwoners van het Land van Cuijk in Nijmegen. Dit beeld is aan het verschuiven. Nijmegen heeft de blik naar het noorden gericht. Velen wonen intussen aan de overkant van de Waal (de zgn. Waalsprong). Naast de nieuwbouw die nu wordt gepleegd, is daar intussen een extra nieuw project van ruim elfduizend woningen in voorbereiding. Zonder extra inspanning zal het aantal inwoners van Boxmeer resp. Land van Cuijk met een baan in Nijmegen verder afnemen. Kijkend naar de bevolkingskrimp, zou de gemeente moeten inzetten op een groei van het aantal inwoners dat in Nijmegen werkt. Tot heden is ook niet gepoogd om inwoners van Duitsland naar Boxmeer resp. onze regio te lokken. Kortom, het overschot aan woningen in de gemeente Boxmeer kan alleen worden weggewerkt door directe concurrentie met de woningen in de buurgemeenten. Door deze marktwerking zal prijsdaling optreden. Deze prijsdaling wordt nu in een kerkdorp als Beugen reeds duidelijk gevoeld. Tegen deze achtergrond maak ik bezwaar tegen de uitbreiding van het aantal bouwplekken. Feitelijk verhevigt de gemeente hierdoor de strijd op de woningmarkt. Hiermee schaadt het college van B&W de belangen van de inwoners met een eigen huis in de gemeente Boxmeer en in het bijzonder in Beugen. Het proces van bevolkingskrimp is in het kerkdorp Beugen sterker dan in de gemeente als geheel. In bijlage 4 is een demografische grafiek van het kerkdorp Beugen opgenomen. In de leeftijdsgroep van ca. 20 tot ca. 45 jaar zijn relatief meer jonge mensen verdwenen. Als gevolg van een en ander is het aantal geboorten sterk gedaald van ca. 34 (1975) naar ca. 10 per jaar (nu). Voor de gemeente als geheel is het aantal geboorten met 50% gedaald. Kerkdorpen krimpen veel sneller. De daling in Beugen is 70%. Daarom gaat de waardedaling van de woningen in Beugen sneller. Met het creëren van meer bouwplekken in Beugen worden de belangen van de inwoners met een eigen woning onnodig geschaad. Dit is voor mij een extra reden om tegen Uw plannen bezwaar aan te tekenen. In de nota Ruimtelijke onderbouwing wordt uitgebreid aandacht geschonken aan de woningbehoeftenprognoses voor de periode tot 2030. In de nota wordt geen aandacht geschonken aan het aantal bouwplekken dat reeds in de bestemmingsplannen is opgenomen. Deze bouwplekken zullen allereerst in mindering moeten worden gebracht op de bouwprognoses. Dit is niet gebeurd. Ik maak daarom bezwaar tegen Uw huidige werkwijze. Als gevolg van de krimp zullen gebouwen, bijvoorbeeld scholen en kerken, leeg komen te staan. Bij het gebruik van deze lege panden zal ook gekeken worden naar het eventuele gebruik voor woningbouw. Het is daarom nodig dat een complete inventarisatie wordt gemaakt van gebouwen, die door de krimp leeg komen te staan, alvorens nieuwe bouwplekken te scheppen. Uit krantenberichten (o.a. De Gelderlander van 1 juli 2015) maak ik op dat de provincie de laatste inventarisatie van U heeft gevraagd. Het achterwege laten van deze inventarisatie in de nota Ruimtelijke onderbouwing is voor mij reden om bezwaar te maken tegen Uw voornemen voor extra bouwplekken aan de Molenstraat in Beugen. 3
In de nota Ruimtelijk onderbouwing vermeldt U onder punt 3 op pag. 5 (crisistoets): De crisistoets geldt niet voor bouwplannen tot en met twee woningen op eigen grond, waarbij wel geldt dat de planologische wijziging op korte termijn leidt tot realisatie. Die zin verbaast me. De schoonzoon van de familie Verdijk die Uw wijzigingsplan aankondigde, deelde mij desgevraagd mede dat het de bedoeling is om de bouwplekken te verkopen. Het element eigen grond is dus niet van toepassing. Deze bouwplekken komen in het rijtje met de andere bouwplekken in Beugen die heel moeilijk te verkopen zijn. De afgelopen jaren is geen van dergelijke bouwplekken verkocht. Met andere woorden de beoogde nieuwe bouwplekken voldoen niet aan de voorwaarde op korte termijn leidt tot realisatie. van punt 3. Ik maak daarom bezwaar tegen het gebruik van punt 3 van het beoordelingskader. Overigens, de bouwplekken worden nu reeds voor 300.000 te koop aangeboden op de sites van Funda en Makelaardij Nooijen. Enkele pagina s van de site van Makelaardij Nooijen heb ik als bijlage 5 toegevoegd. Uiteraard is niet uit te sluiten dat de bouwplekken voor een ramsjprijs worden verkocht. Als dat gebeurt heeft dat negatieve gevolgen voor de prijs van de andere bouwpercelen en woningen in en rond het kerkdorp Beugen. Voor mij is deze optie een extra reden om bezwaar te maken tegen Uw voorgenomen besluit. Bij eerdere discussies over bestemmingsplannen voor / rond Beugen is herhaald opgemerkt dat het van groot belang is om vanuit Beugen ruim en open zicht te hebben en te houden op het natuurgebied / de natuurparel De Vilt. Met Uw plan voor nieuwe bouwplekken vermindert U aanzienlijk het open zicht op het natuurgebied De Vilt. Dat geldt ook voor mij persoonlijk. Uiteraard kan en mag een overheid op een dergelijk belangrijk punt van mening veranderen. Het is gebruikelijk dat wijzigingen in de opvattingen van overheden worden genoemd en toegelicht. Een dergelijke toelichting ontbreekt. Ik maak bezwaar tegen Uw plan omdat hierdoor het open zicht op het natuurgebied De Vilt wordt verminderd. In de hoop hiermee namens mezelf, namens de inwoners van Beugen en de inwoners van de gemeente Boxmeer voldoende bezwaren tegen Uw voornemen tot wijziging van het bestemmingsplan te hebben aangevoerd. Dit bezwaarschrift wordt mede namens mevr. Ir E. de Vaan - Bruinsma ingediend. Met vriendelijke groeten, Jan G. H. de Vaan Els de Vaan - Bruinsma (Dit is een kopie van het getekende bezwaarschrift, dat op papier op het gemeentehuis is ingediend.) 4
Bijlage 1 Bevolkingsgrafiek van gemeente Boxmeer Toelichting bij de demografische grafiek van de gemeente Boxmeer. Verticaal staan de leeftijden van 1 100 jaar. Horizontaal staan links de mannen en rechts de vrouwen per jaargroep. Bijvoorbeeld, in de gemeente wonen 200 mannen en ook 200 vrouwen van 15 jaar Het aantal geboorten (0-1 jaar) is teruggelopen naar 200; 100 jongens en 100 meisjes. Rond de leeftijd van 30 jaar zijn ca. 100 mannen en 100 vrouwen. Oorspronkelijk waren dit er veel meer (van elk ca. 250). Het verschil zijn de jongeren die regio hebben verlaten. Hun ouders zijn er nog. Zie leeftijdsgroepen van 55 60 jaar. 5
Bijlage 2 Informatie van de site van Noord-Brabant over de bevolking Deze informatie staat op de site: http://bevolkingsprognose.brabant.nl/hoofdstuk/groei-en-krimp-gemeente Kaart 5a periode 2010 t/m 20013 De ontwikkeling van het aantal inwoners van Brabantse gemeenten. Ook de provincie heeft vastgesteld dat de gemeente Boxmeer gedurende de afgelopen vier jaar is gekrompen. 6
Kaart 5 b Bijlage 2 Bevolkingsprognose voor de periode 2014 t/m 2024 Opvallend is dat na de krimpjaren 2010 2013 vanaf 2014 weer lichte groei is voorspeld. Deze berekening is onjuist omdat men bij het bereken van de bevolkingsprognose uitgaat van de aanname: Migratiesaldo-nul. De provincie laat dus de uittocht van jongeren buiten beschouwing. Dit principe is middels een politiek besluit, vastgelegd in de Structuurvisie 2010. In bijlage 3 is de pagina (89) bijgevoegd, waarin dit politieke besluit is opgenomen. 7
8 Bijlage 3
9 Bijlage 3
Bijlage 4 De demografische grafiek van het kerkdorp Beugen De krimp in het kerkdorp Beugen is veel sterker dan in de gehele gemeente Boxmeer. Een deel van de jongeren uit Beugen zijn naar de centrumplaats Boxmeer getrokken. Het aantal geboorten is gedaald van destijds ca. 34 naar nu ca. 10 per jaar. Dus een teruggang met ca. 70%. Overigens, de cijfers van Beugen zijn lastiger te 'lezen' door de aanwezigheid van het Centre voor Intercultural Studies 'Cornerstone'. Hier verblijven op wisselende basis ca. 35 studenten (20-35 jaar) met ca. 15 kinderen in de basisschoolleeftijd. 10
11 Bijlage 5
12 Bijlage 5