Serum als matrix voor de diagnose van Fusariummycotoxicosis bij varkens Promotoren: Drs. Tommy Van Limbergen Prof. Dr. Dominiek Maes Prof. Dr. Siska Croubels Van Neste Karen
2
1. INLEIDING Mycotoxine = Mykes (paddenstoel/schimmels) + toxicum (vergif) Aspergillus spp. Penicillium spp. Fusarium spp. Varken wordt beschouwd als de meest gevoelige diersoort voor vele Fusarium mycotoxinen. (Devreese et al., 2013) 3
4
5
Trichothecenen Deoxynivalenol (DON) Veldmycotoxinen (Fusarium) T-2 Toxine Fumonisinen Zearalenone (ZEN) Bewaarmycotoxinen (Aspergillus, Penicillium) Aflatoxinen Ochratoxinen Aflatoxine B1 (AFB1) Ochratoxine A (OTA) 6
3-AcetylDON 15-AceteylDON De-epoxideDON HT-2 Toxine α-zearalenol (α-zol) β-zearalenol (β-zol) Daling immuniteit, ontstekingen Necrose van de huid Braken, voederweigering en anorexie = Vomitoxine Daling immuniteit, ontstekingen Reproductiestoornissen Necrose van de huid = Dermatoxine Reproductiestoornissen (ook bij beer: daling testisgewicht, spermatogenese en testosteronproductie) Hyperestrogeniciteit 7
Waar en wanneer? Schimmel Graansoort Optimale temperatuur ( C) F. roseum Maïs Tarwe Gerst F. sporotrichiodes Maïs Gerst Milo Tarwe F. roseum Maïs Tarwe Gerst (naar Osweiler, 2006) Mycotoxine Omgevingsfactoren 7-21 Deoxynivalenol Afwisselend warmte en koude tijdens de groei 8-15 T-2 Toxine Afwisselende warmte en koude, overwinterde gewassen 7-15 Zearalenone Afwisselende hoge en lage temperaturen tijdens de rijping 8
Mycotoxinen komen voor in heel veel voeders (Monbaliu et al., 2010, Streit et al., 2012) - DON werd vastgesteld in ± 50% van de Europese voeders aan een concentratie van 1-500 µg/kg. - 75-100% van deze stalen waren gecontamineerd met 1 of > andere mycotoxinen. Daarom niet altijd negatieve invloeden, maar vanaf bepaalde concentraties wel! Maximaal toegelaten concentraties voor grondstoffen en veevoeders. 9
De maximale richtwaarden voor de mycotoxinen deoxynivalenol (DON) en zearalenone (ZEN) (2006/567/EC) en de actienorm voor T-2 en HT-2 toxine (2013/165/EU). Mycotoxine Product Gehalte (mg/kg) DON ZEN Granen en graanbijproducten Maïs bijproducten Complete en aanvullende diervoeders Granen en graanbijproducten Maïs bijproducten Complete en aanvullende diervoeders biggen en gelten zeugen en mestvarkens T-2 en HT-2 Haver Andere granen Mengvoeders voor o.a. varkens 8 12 0.9 2 3 0.1 0.25 2 0.5 0.25 10
Opm 1: Interacties en invloeden op de toxiciteit van mycotoxinen (Naar Heidler, 2004) Opm 2: Synergetische en additieve werkingen mycotoxinen 11
1. INLEIDING 2. STAALNAME 3. ANALYSE 4. CONCLUSIES 5. DISCUSSIE De rol van deze mycotoxinen bij neonatale staartnecrose. 12
1. INLEIDING 2. STAALNAME 3. ANALYSE 4. CONCLUSIES 5. DISCUSSIE Mogelijke oorzaken (Thesis: Stefanie Packet, 2014). Mycotoxinen (DON, T-2, ZEN) Conditie van de zeug (spekdikteverloop dracht) Genetica (eindbeer) Vitaliteit biggen Nog geen wetenschappelijke literatuur beschikbaar 13
14
2. STAALNAME 15
1. INLEIDING 2. STAALNAME 3. ANALYSE 4. CONCLUSIES 5. DISCUSSIE 23 componenten 6 componenten Berekeningen en statistiek: IBM SPSS statistics 22 Gegevens onder de LOD of LOQ voeder: niet in rekening gebracht Serum: effectieve waarde / 2 16
3. ANALYSE Wat zouden de voordelen van serumonderzoek kunnen zijn? VOEDER - Idee van globale blootstelling - Hot spot verdeling betrouwbaar resultaat?? SERUM - Individuele blootstelling - Homogene verdeling betrouwbaar resultaat 17
1. INLEIDING 2. STAALNAME 3. ANALYSE 4. CONCLUSIES 5. DISCUSSIE Probleembedrijven (Gemiddelde ± Standaardafwijking) Controlebedrijven (Gemiddelde ± Standaardafwijking) DON voeder (µg.kg -1 )* 484 ± 212,21 257 ± 89, 18 DON zeugenserum (ng.ml -1 )* 0,967 ± 0,692 0,510 ± 0,311 DON biggenserum (ng.ml -1 ) 0,049 ± 0,051 0,017 ± 0,015 Productiegetal* ± 26 ± 29 Gespeende biggen per worp 11,17 12,35 Levend geboren per zeug 13,04 14,16 Vervangingspercentage (44 %) 41,6 % 36 % * Significant verschil (p < 0,05) R 2 = 0,703 18
19
Graag had ik nog willen bedanken: - Drs. Tommy Vanlimbergen - Dr. Mathias Devreese - Drs. Annelies Michiels - Prof. Dr. Dominiek Maes - Prof. Dr. Siska Croubels - Prof. Dr. Sarah De Saeger - Christ l Detavernier - Alle mensen die geholpen hebben in het aanbrengen van de 20 bedrijven. - De varkenshouders die hebben deelgenomen aan dit project.
21