REGIO OOST-VLAANDEREN Marialand 31 9000 GENT +32 9 223 11 25 www.katholiekonderwijs.vlaanderen AARDRIJKSKUNDE Leen Van Hecke voor alle leraren aardrijkskunde 3de graad tso/kso Nieuwe leerplannen aardrijkskunde 3de graad tso/kso schooljaar 2017-2018 en voorscholing in schooljaar 2016-2017 NIEUWE LEERPLANNEN Via verschillende kanalen bent u allicht al op de hoogte van de veranderingen in de leerplannen voor aardrijkskunde vanaf schooljaar 2016-2017 (zie o.a. vorige Regionale Mededelingen). U wordt uitgenodigd om al volgend schooljaar deel te nemen aan een na(voor?)scholingstraject, zodat u in september 2017 goed voorbereid kunt starten met het nieuwe leerplan. Voor alle duidelijkheid: er zullen in tso-richtingen 3de graad twee leerplannen aardrijkskunde gebruikt worden, nl. een (nieuw) geïntegreerd leerplan aardrijkskunde-natuurwetenschappen enerzijds en een (vernieuwd) leerplan aardrijkskunde. We lijsten via deze weg graag nog eens de vernieuwingen op. Er worden nieuwe leerplannen aardrijkskunde ingevoerd vanaf september 2017 omdat vanaf dan nieuwe eindtermen aardrijkskunde en natuurwetenschappen van kracht worden. Omdat binnen tso/kso een grote variatie aan studierichtingen bestaat, met wel of niet natuurwetenschappen in het lessenpakket (in het specifiek of in het complementair gedeelte), zullen twee verschillende leerplannen aardrijkskunde gehanteerd worden. - Een leerplan aardrijkskunde waarin enkel de nieuwe eindtermen aardrijkskunde verwerkt zijn (de nieuwe eindtermen natuurwetenschappen worden dan gerealiseerd in andere (natuur)wetenschappelijke vakken) - Een geïntegreerd leerplan aardrijkskunde/natuurwetenschappen waarin de nieuwe eindtermen aardrijkskunde én de nieuwe eindtermen natuurwetenschappen verwerkt zijn. RM so juni 2016 Aardrijkskunde 1
Bij verschillende studierichtingen horen dus verschillende leerplannen. Bij een aantal studierichtingen heeft de school bovendien meerdere keuzemogelijkheden. Hieronder vindt u een overzicht. Studierichtingen zonder natuurwetenschappen (in complementair of specifiek gedeelte) Leerplan Hier zijn verschillende keuzemogelijkheden nl.: Artistieke opleiding Autotechnieken Bouw- en houtkunde Bouwtechnieken Creatie en mode Elektriciteit-elektronica Elektrische installatietechnieken Elektromechanica Elektronische installatietechnieken Hospitality Hotel Houttechnieken Industriële ICT Koel- en warmtechnieken Mechanische vormgevingstechnieken Onthaal en public relations Podiumtechnieken Vliegtuigtechnieken 1. De school verandert de lessentabel niet. Binnen het vak aardrijkskunde worden ook de nieuwe eindtermen natuurwetenschappen opgenomen. Hiervoor geldt het geïntegreerd leerplan (2 graaduren: 1 1). 2. De school brengt een extra uur (vanuit het complementair deel) in het basisgedeelte. Mogelijkheid 1 Binnen het vak aardrijkskunde worden ook de nieuwe eindtermen natuurwetenschappen opgenomen. Het extra uur geeft ruimte om de uitbreidings- en verdiepingsdoelstellingen van het geïntegreerd leerplan te behandelen. Hiervoor geldt het geïntegreerd leerplan (3 graaduren). Deze keuze geniet de voorkeur. Mogelijkheid 2 De vakken aardrijkskunde (2 graaduren) en natuurwetenschappen (1 graaduur) worden afzonderlijk gegeven. Voor aardrijkskunde geldt het leerplan aardrijkskunde (2 graaduren: 1 1). 3. De school brengt twee extra uren (vanuit het complementair deel) in het basisgedeelte. De vakken aardrijkskunde (2 graaduren) en natuurwetenschappen (2 graaduren) worden afzonderlijk gegeven. Voor aardrijkskunde geldt het leerplan aardrijkskunde (2 graaduren: 1 1). RM so juni 2016 Aardrijkskunde 2
Studierichtingen met (natuur)wetenschappen (in complementair of specifiek gedeelte) Leerplan Architecturale en binnenhuiskunst Architecturale vorming Audiovisuele vorming Beeldende vorming Biotechnische wetenschappen Boekhouden-informatica Brood en banket Chemie Dier- en landbouwtechnische wetenschappen Farmaceutisch-technisch assistent Fotografie Gezondheids- en welzijnswetenschappen Grafische communicatie Handel Industriële kunst Industriële wetenschappen Informaticabeheer Jeugd- en gehandicaptenzorg Lichamelijke opvoeding en sport Multimedia Muziek Natuur- en groentechnische wetenschappen Optiektechnieken Orthopedietechnieken Planttechnische wetenschappen Printmedia Schoonheidsverzorging Secretariaat-talen Slagerij en vleeswaren Sociale en technische wetenschappen Tandtechnieken Techniek-wetenschappen Toegepaste beeldende kunst Voedingstechnieken Vrije beeldende kunst Woordkunst-drama Voor deze studierichtingen geldt het leerplan aardrijkskunde (2 graaduren: 1 1) Hoe dan ook, alle leraren aardrijkskunde in tso/kso (3de graad) zullen vanaf september 2017 met een nieuw leerplan aardrijkskunde werken. Momenteel is een leerplancommissie volop bezig met het ontwikkelen van de nieuwe leerplannen; volgende maanden worden deze gefinaliseerd. VOORSCHOLINGSTRAJECT Om de invoering van deze leerplannen vlot te laten verlopen, wordt volgend schooljaar een voorscholingstraject aangeboden. Dit traject staat open voor alle leraren aardrijkskunde en/of natuurwetenschappen. RM so juni 2016 Aardrijkskunde 3
Er zijn twee modules die in 2016-2017 worden ingericht: - Module 1 bereidt voor op de implementatie van het geïntegreerde leerplan aardrijkskunde/natuurwetenschappen. Deze module bestaat uit 5 sessies. - Module 2 bereidt voor op het nieuwe leerplan aardrijkskunde (aardrijkskunde als afzonderlijk vak). Deze module bestaat uit 2 sessies. Module 1 - Wegwijzers voor het nieuwe geïntegreerde leerplan aardrijkskunde natuurwetenschappen derde graad tso/kso. Inhoud: In deze sessies bereiden we de implementatie voor van het nieuwe geïntegreerde leerplan aardrijkskunde-natuurwetenschappen voor de derde graad tso/kso, dat in voege treedt op 1/9/2017. De sessies zijn gericht op het eerste jaar van de derde graad. De sessies zullen de nodige inhoudelijke input in verband met de natuurwetenschappelijke thema s erfelijkheid, voortplanting en evolutietheorie aanreiken alsook de fysische en sociaaleconomische aardrijkskundige thema s. Daarnaast komen vakdidactische aspecten aan bod zoals systeemdenken, werkvormen, onderzoekend leren, binnenklasdifferentiatie, evaluatie en de organisatie van een geïntegreerde excursie aardrijkskunde-natuurwetenschappen. Op het vlak van ICT wordt veel aandacht besteed aan het leren werken met GIS om ruimtelijke verbanden te onderzoeken. Plaats en : Guldensporencollege Kortrijk Campus Kaai Diksmuidekaai 6 te 8500 Kortrijk Tel. 056 36 12 11 dinsdag 4 oktober 2016 dinsdag 17 januari 2017 dinsdag 18 april 2017 RM so juni 2016 Aardrijkskunde 4
Pedagogische Begeleidingsdienst Baron Ruzettelaan 435 te 8310 Brugge-Assebroek Tel. 050 37 26 75 donderdag 6 oktober 2016 donderdag 19 januari 2017 donderdag 20 april 2017 dinsdag 11 oktober 2016 Sint-Martinus Herk-de-Stad campus Ursula Ursulinenstraat 2 te 3540 Herk-de-Stad dinsdag 24 januari 2017 dinsdag 25 april 2017 RM so juni 2016 Aardrijkskunde 5
Sint-Augustinusinstituut Sint-Jacobsstraat 12 te 3960 Bree Tel. 089 46 19 26 donderdag 13 oktober 2016 donderdag 26 januari 2017 donderdag 27 april 2017 Onze Lieve Vrouw Presentatie Plezantstraat 135 te 9100 Sint-Niklaas Tel. 03 760 08 60 dinsdag 8 november 2016 dinsdag 31 januari 2017 dinsdag 2 mei 2017 RM so juni 2016 Aardrijkskunde 6
Bernardustechnicum Hoogstraat 10 te 9700 Oudenaarde Tel. 055 23 22 10 donderdag 10 november 2016 donderdag 2 februari 2017 donderdag 4 mei 2017 Sancta Maria Leuven Charles Deberiotstraat 14 te 3000 Leuven Tel. 016 23 56 77 dinsdag 15 november 2016 dinsdag 7 februari 2017 dinsdag 9 mei 2017 RM so juni 2016 Aardrijkskunde 7
COLOMAplus Tervuursesteenweg 2 te 2800 Mechelen Tel. 015 42 27 03 donderdag 17 november 2016 donderdag 9 februari 2017 donderdag 11 mei 2017 Sint-Maria Instituut Pas 110 te 2440 Geel Tel. 014 58 86 72 dinsdag 22 november 2016 dinsdag 14 februari 2017 donderdag 18 mei 2017 RM so juni 2016 Aardrijkskunde 8
Sint-Jozef Instituut Gemeenteplein 8 te 2550 Kontich Tel. 03 457 77 97 donderdag 24 november 2016 donderdag 16 februari 2017 dinsdag 23 mei 2017 module 1 Inschrijven kan op http://www.nascholing.be/2016-2017/index.aspx?type=3&modid=159565#sthash.wpsayn2b.dpuf Module 2 - Vernieuwing leerplan aardrijkskunde derde graad kso/tso Inhoud: In deze sessies bereiden we de implementatie voor van het nieuwe leerplan aardrijkskunde voor de derde graad kso/tso, dat in voege treedt op 1 september 2017. De sessies zullen de nodige inhoudelijke input in verband met de thema s draagkracht en ruimtelijke ordening aanreiken. Daarnaast komen vakdidactische aspecten aan bod zoals activerende werkvormen. Op het vlak van ICT wordt veel aandacht besteed aan het leren werken met GIS om ruimtelijke verbanden te onderzoeken. RM so juni 2016 Aardrijkskunde 9
DPB Baron Ruzettelaan 435 te 8310 Brugge-Assebroek Tel. 050 37 26 75 dinsdag 7 maart 2017 module 2 Sint-Martinus Herk-de-Stad Campus Ursula Ursulinenstraat 2 te 3540 Herk-de-Stad donderdag 9 maart 2017 module 2 Bernardustechnicum Hoogstraat 10 te 9700 Oudenaarde Tel. 055 23 22 10 dinsdag 14 maart 2017 module 2 COLOMAplus Tervuursesteenweg 2-2800 Mechelen Tel. 015 42 27 03 donderdag 16 maart 2017 module 2 RM so juni 2016 Aardrijkskunde 10
Sint-Jozef Instituut Gemeenteplein 8 te 2550 Kontich Tel. 03 457 77 97 dinsdag 21 maart 2017 module 2 Inschrijven kan op: http://www.nascholing.be/2016-2017/index.aspx?type=3&modid=160146#sthash.drghjfdk.dpuf. RM so juni 2016 Aardrijkskunde 11