Lyme Borreliose Ziekte, diagnos4ek en therapie Overveen 26 maart 2014 Dr. Dick Veenendaal Arts- microbioloog d.veenendaal@streeklabhaarlem.nl
Lyme ziekte, diagnos4ek en therapie 1. Historie 2. Ixodes ricinus 3. Borrelia species 4. Ziekte beelden en kenmerken 5. Diagnos4ek 6. Richtlijnen en quasi richtlijnen 7. Het cysteuse stadium van Borrelia in het CZS 8. Diversiteit in serologie 9. Post exposi4e profylaxe 10. TBRF door B.myiamotoi 11. Infec4e of toch (auto)immuun ziekte
Borrelia in bloed
Borrelia in kweek met fasecontrast
Borrelia aangetoond met specifieke an4lichamen
Ixodes ricinus
Harpoonbek van de teek
Levenstadia
Voortplan4ng cyclus ver4cale en horizontale transmissie Borrelia
The expanding Lyme Borrelia complex- - clinical significance of genomic species? Stanek G1, Reiter M. Clin Microbiol Infect. 2011 Apr;17(4):487-93. Van 1984 2010 18 Borrelia species Jaar isolaat 1970 Meerdere kinderen met onbegrepen huidbeeld en oligoarthri4s in Old Lyme Connec4cut VS 1982 Lyme spirocheet 1984 Borrelia burgdorferi (sensu stricto) 1992 B.burg ssp garinii 1993 B.burg ssp afzelii 2004 B.burg ssp spielmanii 2009 B.burg ssp bavariensis
Europese risico gebieden
Vespreiding van teken in NL 2007 2008 onderzoek bij Huisartsen
Deelnemende huisartsen 700 pa4enten 42% erythema migrans 58% tekenbeet
Besmefe teken (n= 323) 16% Bb afzelii, 4% Bb garinii, 2% Bb overig
Risico gebieden in Nederland
Kenmerken van Lyme Borreliose Mul4- systeem ziekte Vroeg en late stadia Diagnose is combina4e van data Epidemiologisch Klinisch Laboratorium (an4stoffen en PCR) Strategie
Specifieke Klinische beelden Huidbeelden Erythema migrans Acroderma4s chronica atroficans (ACA) Lymfocytoma benignum Mono Arthri4s (knie, heup, enkel) Cardi4s (AV- geleidingsstoornis) Neurologische beelden Cranioneuropathie Facialis parese (o.a. dubbelzijdig), abducens parese. Radiculi4s (MRI nega4ef) Encephali4s (zeldzaam)
Erythema migrans
Lymphocytoma benignum
Acroderma44s chronica atroficans
Lyme borreliose klinische stadia Vroeg gelocaliseerd Vroeg gedissemineerde Laat dissemineerde Erythema migrans (EM), Benigne Lymphocytoom, (Regionale Lymphadenopathie, algemene malaise na tekenbeet!) Erythema Chronicum Migrans (ECM), Generalised Lymphadenopathie, Acute arthritis, Carditis, Neuro-borreliosis (meningopolyneuritis, craniale neuropathie) Acrodermatitis Chronicum Atroficans (ACA), chronische arthritis, late neurologische complicaties (encephalitis)
Inciden4e van klinische verschijningvormen LB Fase Diagnose Voorkomen** (%) Vroeg gelocaliseerd Vroeg gedissemineerd Laat Postinfectieus (in aansluiting op één van de specifiek fasen). Erythema Migrans (EM) Lymfocytoom Mulitipele EM Vroege neuroborreliose - (Meningo)radiculitis. - Meningitis - Perifere facialis parese - Uitval andere hersenzenuwen Lyme carditis Lyme-arthritis Overige* Acrodermatitis Chronica Atrophicans Chronische neuroborreliose*** Chronische artritis Klachten die blijven bestaan na behandeling van een specifieke fase van LB: - neurologische rest verschijnselen - persisterende artritis - verspreide spier/bot pijn, cognitieve stoornissen, radiculiare pijn, paresthesieeen, of dysesthesieen al of niet met ernstige vermoeidheid 77 3-16 - - - - <1 7-3 - - -
Aanvragers Borrelia serologie Spaarneziekenhuis 2006-2007 Spaarneziekenhuis 2006-2007 Aanvragen lyme serologie per specialisme specialisme patienten serum monsters Neurologie 388 414 interne 79 81 kindergeneeskunde 60 70 reumatologie 66 68 kno 53 57 gynaecologie 31 33 dermatologie 16 22 cardiologie 16 16 longgeneeskunde 12 12 overigen 34 32 totaal 755 805
Clin Microbiol Infect. 2011 Apr;17(4):487-93. doi: The expanding Lyme Borrelia complex- clinical significance of genomic species? Stanek G1, Reiter M. B. burgdorferi sp Wereldeel Klinisch beeld Sensu stricto Noord- America Vroeg (loc. + diss), laat Afzelii Europa Vroeg (loc. + diss), laat (ACA) Garinii (incl. OspA type 4; bavariensis) Europa Vroeg (loc. + diss), laat (neuroborreliose) Spielmanii Europa Erythema Migrans
Borrelia burgdorferi sensu latu