Praktijkcase Samen Winnen Volleybal Samenwerking volleybalverenigingen Noord-, Midden- en Zuid-Limburg Datum: december 2015 Auteur: Cristan Segers, Huis voor de Sport Limburg Auteur: Henk Steeghs, Nevobo
Inhoudsopgave 1: Inleiding 3 2: Proces 4 3: Stappenplan 4 4: Successen 5 5: Evaluatie 10 Bijlage: Volleybal in Limburg 11 2
1 Inleiding Provincie Limburg heeft maar liefst 56 volleybalverenigingen met ruim 8000 spelers die elke week diverse wedstrijden spelen. Daarbij zijn duizenden vrijwilligers actief betrokken die de organisatie rondom volleybalactiviteiten in goede banen leiden. Begin 2015 hebben de Nevobo en Huis voor de Sport Limburg de handen in één geslagen om te kijken wat een samenwerking kan opleveren. Dit heeft geleid tot het project Samen Winnen. Het project Samen Winnen is een initiatief van Huis voor de Sport Limburg en Huis voor de Kunsten Limburg met als doel sport- en cultuurverenigingen te ondersteunen bij het aangaan van de uitdagingen waarvoor het Limburgse verenigingsleven zich gesteld ziet. Samen Winnen dient daarbij als loket voor het Limburgse verenigingsleven. Het is van belang om verenigingen sterk te maken of te houden en de samenwerking aan te gaan met andere verenigingen. Dit laatste is de kracht van het project Samen Winnen. De Nevobo en Huis voor de Sport Limburg zijn er van overtuigd dat er andere vormen van verenigen dienen te komen als het verenigingsleven in Limburg wil blijven bestaan en we verschraling van de volleybalsport willen tegengaan. Het doel van het project was samen met de Limburgse volleybalverenigingen te inventariseren hoe het volleybal georganiseerd kan worden in de toekomst zodat volleybalverenigingen beschikken over voldoende aanbod en spelers. In elke regio (Noord-, Midden- en Zuid-Limburg) zijn de verenigingen uitgenodigd om deel te nemen aan twee avonden met als thema Samen Winnen. Tijdens deze avonden werd er kennis gedeeld, maar werd er ook concreet gewerkt aan samenwerkingen tussen de verenigingen die ook echt iets konden opleveren. 3
2 Proces De eerste bijeenkomst stond in het teken van kennismaking met de verenigingen, maar ook met de omgeving van de vereniging. Is de vereniging zich bewust van ontwikkelingen zoals krimp in de gemeente, gemeentelijk beleid en individualisering? En ervaren alle verenigingen dit hetzelfde? In elke regio was de krimp duidelijk voelbaar. Veel verenigingen hadden moeite om genoeg spelers in een team te krijgen. Daarnaast was de beschikking over technisch kader een probleem dat in elke regio speelde. Financieel redden volleybalverenigingen in Limburg zich nog redelijk. Verder is er tijdens de eerste bijeenkomst gesproken over de ambities van de verenigingen en is het stappenplan van Samen Winnen besproken. 3 Stappenplan Om verenigingen te begeleiden bij het realiseren van een concrete samenwerking tussen verenigingen is er door Samen Winnen een stappenplan ontwikkelt. Dit bevat de volgende vijf stappen die helpen in het proces: 1. Er moet iets gebeuren. 2. Bepalen wat de samenwerking de vereniging moet opleveren. 3. Verkennen van passie van de eigen en andere organisaties. 4. Win-win situatie in kaart brengen. 5. Praktiseren en concretiseren. Vervolgens is dit stappenplan verwerkt in het spel genaamd Samen Winnen. De verenigingen maakten de eerste bijeenkomst kennis met het spel en de te volgen stappen in het proces. Tijdens de tweede bijeenkomst werd het spel verder gespeeld door de verenigingen. Daarna werden de concrete samenwerkingsvraagstukken verder uitgewerkt en werden er partners gevonden voor een samenwerking. 4
4 Successen De bijeenkomsten, met daarin aandacht voor het stappenplan en het spel Samen Winnen, hebben geresulteerd in een aantal successen op het gebied van samenwerking tussen volleybalverenigingen in de provincie Limburg. Er zijn verenigingen die al concrete acties hebben ondernomen of gaan nemen op het gebied van samenwerken, maar er zijn ook verenigingen die nog met elkaar in gesprek zijn over samenwerken en hoe dit verder vorm te geven in de toekomst. Het project Samen Winnen resulteerde in de onderstaande successen, van groot tot klein. Topvolleybal behouden voor de regio De verenigingsbesturen van VC Peelpush en Flamingo s 56, twee verenigingen die op hoog niveau volleybal spelen in de provincie en een voorbeeld zijn voor vele spelers, zijn met elkaar in gesprek om het topvolleybal in de regio overeind te houden. Beide verenigingen geven aan dat de derby tussen beide clubs één van de hoogte punten van het jaar is, met veel publiek en een sportieve strijd. Samenvoegen van teams, trainingsgroepen en werving spelers Limburg kent vele kleine kernen met een volleybalvereniging. Deze verenigingen kampen bijna allemaal met een tekort aan spelers, teams die niet vol zijn en kleine trainingsgroepen. SV Astrix, VC Grashoek, VC Kessel, VC Olympia en VV Tupos: zij gaan samenwerken op het gebied van trainingsgroepen, accommodatiebeleid en de werving van nieuwe spelers. Civitas, BVC Holyoke en Revoc/VCB: zij gaan samenwerken op het gebied van continuïteit/doorstroming van jongens en het aanbieden van Smashball. Avoc, HVC, VC Meterik en Athos: zij gaan teams samenvoegen (zie pagina 7). AV Flash: deze vereniging heeft het initiatief genomen om een jongens B competitie met samenwerkingsteams op te zetten in Noord-Limburg. VC Limac, SV Ludentes, VC Herten en VC Oikos: zij hebben afstemming over jeugdteams en het introduceren van Smashball. 5
Smashball als nieuwe vorm van volleybal Smashball is door de Nevobo geïntroduceerd met name als een nieuwe vorm van volleybal voor jongens. Het is een vorm van volleybal die snel is, makkelijk te leren is en zowel binnen als buiten gespeeld kan worden. Deze nieuwe vorm van volleybal biedt mogelijkheden om meer leden te werven en om de huidige leden te binden. Omdat Smashball binnen veel verenigingen nog onbekend is, heeft een aantal verenigingen besloten om dit gezamenlijk op te pakken. VV Tupos: deze vereniging heeft een workshop Smashball georganiseerd waar 35 deelnemers van verenigingen in Noord- en Midden-Limburg aan deelnamen. Ook heeft de vereniging gesprekken gevoerd met de gemeente en de combinatiefunctionaris om samenwerking verder te onderzoeken. VC Olympia: ook deze vereniging heeft een workshop Smasball georganiseerd waaraan voornamelijk deelnemers van de eigen vereniging aan hebben deelgenomen. VC Olympia, VC Kessel en VV Tupos: gaan in 2016 gezamenlijke Smashball trainingen verzorgen met een afsluitend Smashball oefentoernooi. VV Tupos en VC Olympia: zij gaan volgend seizoen 2015/2016 een Smashball toernooi organiseren. VC Weert en VC Fortutas (zie pagina 7): zij zijn samen aan de slag gegaan met Smashball. Ze organiseren een clinic bij de vereniging om hun eigen trainers en leden enthousiast te maken over Smashball. Volgend seizoen gaan ze samen een smashballtoernooi organiseren. SV Ludentus: deze vereniging wordt kartrekker van Smashball voor de verenigingen VC Limac, SV Ludentes, VC Herten en VC Oikos. Beachvolleybal In Noord-Limburg maken 11 verenigingen gebruik van een beachaccommodatie voor beachvolleybal. Momenteel worden er nog geen competities gespeeld, maar er worden wel een aantal toernooien georganiseerd in Limburg. Tijdens de bijeenkomsten van Samen Winnen wordt beachvolleybal als een kans gezien om gezamenlijk op te pakken. VC Set Up: deze vereniging leent gratis beachvolleybalnetten uit aan SV Aspargos. Als tegenprestatie schrijft SV Aspargos enkele teams in bij het jeugd beachvolleybaltoernooi bij VC Set Up. 6
Er zijn 19 verenigingen die kennis uitgewisseld hebben op het gebied van accommodatiebeheer, trainers en opleidingen, competitie- en toernooiaanbod. Volgend seizoen worden er minimaal twee Cool Moves Volley beachvolleybaltoernooien georganiseerd in regio Noord-Limburg. Samenwerking: VC Fortutas en VC Weert VC Fortutas en VC Weert zijn na de eerste bijeenkomst samen aan de slag gegaan. Beide clubs waren het er snel over eens dat op het veld gestreden wordt om het beste team, maar dat beide clubs meer jongens nodig hebben om in de toekomst te kunnen blijven spelen. Smashball is bij uitstek geschikt om jongens te werven. Tijdens de tweede bijeenkomst werd er een globaal draaiboek gemaakt, waarna de clubs aan de slag gingen. Allereerst werden de eigen leden en trainers geïnformeerd over Smashball. Dit werd gedaan via een clinic die plaatsvond tijdens de jeugdkampen van beide clubs. Na de zomervakantie was er een gezamenlijke clinic voor trainers en kandidaat trainers over het geven van Smashball trainingen. Onder leiding van Peter van de Ven leerden de trainers diverse technieken en spelvormen. De maanden oktober, november en december staan in het teken van het werven van nieuwe leden. Er wordt niet alleen via de media geworven, maar ook eigen leden worden uitgedaagd om vriendjes mee te nemen. Er worden diverse Open Trainingen gehouden, zowel in Weert als in Nederweert. Bij de eerste training in Nederweert waren er zeven nieuwkomers aanwezig. In december wordt er in Nederweert een Smashball toernooi georganiseerd. Dit toernooi is zowel voor de eigen leden, nieuwkomers als leden van andere verenigingen. In het nieuwe jaar 2016 gaat het proces verder. Vanaf januari zal in Nederweert op diverse scholen Smashball georganiseerd worden. Dit is mogelijk gemaakt door een samenwerking met de combinatiefunctionaris. Er wordt ook geprobeerd om Smashball te organiseren op diverse scholen in Weert. In maart vindt het tweede Smashball toernooi plaats, maar dan in Weert. Niek Cremers van VC Fortutas geeft aan dat de meerwaarde van samenwerken is dat je kunt sparren met een andere vereniging en een stok achter de deur hebt, want je hebt immers samen afspraken gemaakt. Bovendien is het nu ook gemakkelijker voor de clubs om andere onderwerpen te bespreken. 7
Samenwerking: drie verenigingen uit Horst aan de Maas doen het samen! De clubs uit Horst aan de Maas voelen de gevolgen van de demografische ontwikkelingen al langer, maar er was nog geen actie ondernomen. De bijeenkomsten van Samen Winnen hebben de verenigingen Avoc, HVC, VC Meterik en Athos net dat zetje in de rug gegeven om de samenwerking te intensiveren. De clubs waren het er snel over eens: voor ons is het belangrijk dat elk lid op zijn eigen niveau kan spelen. Met dit uitgangspunt zijn de clubs aan de slag gegaan. In een kleine vier maanden, is er een gezamenlijke technische commissie gecreëerd, is het trainingsschema aangepast en op elkaar afgestemd, en zijn teams samengevoegd. Doordat iedereen over zijn eigen belang is heen gestapt, is dit proces zo snel verlopen, aldus Mirana Swinkels, voorzitter Avoc. Daarnaast heeft de samenwerking ook al opgeleverd dat de ballen samen zijn ingekocht en dat de activiteitencommissies met elkaar in gesprek geweest zijn. Het komende jaar worden nog diverse zaken besproken, zoals de hoogte van de contributie, maar het begin is er zeker. De TC van Avoc, HVC en VC Meterik werken in seizoen 2015-2016 al nauw samen bij de Cool Moves Volley en jeugd A-B-C teams. Begin 2016 zal de senioren TC van de drie verenigingen aan samengevoegd worden. In 2016 zal een projectgroep samenwerking onderzoeken of dat een fusie met deze drie verenigingen op termijn haalbaar is. Samenwerking: VC Furos en VC Landgraaf gaan voor betere trainers In Zuid-Limburg werken VC Furos en VC Landgraaf incidenteel samen. Dit jaar is echter het thema trainers gezamenlijk opgepakt. Beide clubs willen graag hun eigen trainers behouden voor de club, maar ook zorgen voor een goede begeleiding van de trainers. Dit gaan ze doen door tijdens het seizoen 2015-2016 vijf keer een gezamenlijke bijscholing te regelen voor trainers. De scholingen hebben allen een verschillend thema en zijn voor trainers op alle niveaus. Samenwerking in proces Er zijn ook verenigingen die nog niet tot concrete samenwerkingsresultaten zijn gekomen, maar die wel met elkaar in gesprek zijn over een samenwerking voor in de toekomst. Vludoc 98: deze vereniging heeft een enquête opgesteld en verzonden naar alle volleybalverenigingen in Zuid-Limburg. Er is een respons ontvangen van zes van de in totaal 15 verenigingen. VC Furos, Vludoc 98 en VC Landgraaf hebben behoefte aan ondersteuning op techniek onderdelen. Vludoc 98 en VC Landgraaf hebben 8
behoefte aan ondersteuning op gebied van Smashball. Vanuit Vludoc 98 komt er een vervolgbijeenkomst. AV Flash en VC Velden: zij gaan verder verkennen op welke wijze een samenwerking voor hen succesvol kan zijn. Overige resultaten Verenigingen hebben elkaars contactgegevens ontvangen. Argos, VC Astrix, Avoc, Hornerhof/HHC, VC Meterik en VC Oikos gaan de module Besturen met een Visie volgen. Jokers VC en VC Furos hebben interesse in de module Besturen met een Visie op kort termijn te gaan volgen.. BVC Holyoke gaat de module Meer Vrijwilligers in Korte Tijd volgen via de gemeente Venlo. VC Weert organiseert een seminar van Guido Gortzen (oud international die in het bezit is van een gouden medaille) en nodigt alle verenigingen in Midden-Limburg hiervoor uit. 9
5 Evaluatie Van de 56 verenigingen waren uiteindelijk 47 verenigingen present tijdens de bijeenkomsten. De evaluatie van het project is nog niet van alle deelnemende verenigingen ontvangen, maar onderstaand alvast een overzicht op basis van de verkregen gegevens tot nu toe. Beoordeling / Onderwerp Uitstekend Goed Voldoende Onvoldoende Informatie vooraf 2 20 11 1 Sfeer 8 25 2 0 Werkwijze docent 7 24 3 1 Presentatie 6 25 2 2 Inhoud 2 30 2 1 Interactie 9 23 2 1 Toepasbaarheid eigen situatie 9 12 12 2 *Uit bovenstaande kan geconcludeerd worden dan ruim 90% van de aanwezige verenigingen de bijeenkomsten als goed tot uitstekend heeft beoordeeld. 10
Bijlage: Volleybal in Limburg De onderstaande lijst geeft een beeld van het aantal verenigingen, spelers, trainingen en diverse activiteiten m.b.t. volleybal in Limburg: 56 competitie spelende verenigingen 14 recreatieve verenigingen 1491 dames senioren 1331 heren senioren 3053 meisjes 563 jongens 1001 niet spelende leden 7039 totaal aantal leden 13 beach accommodaties 1 locatie regiotrainingen 135 deelnemers regiotrainingen 12 regiotrainers 20 regiotrainingen per seizoen 1 Smashball workshop Baarlo (voor verenigingen en trainers) 1 Smashball themabijeenkomst Panningen (voor verenigingen) 1 Smashball workshop voor studenten Cios Sittard 2 workshops Smashball tijdens studiedag beweegonderwijs Panningen en Sittard (voor groepsleerkrachten basisonderwijs) i.s.m. gemeenten 6 samenwerkingsbijeenkomsten verenigingen i.s.m. Clubtotaal én Huis voor de Sport Limburg 1 beachvolleybal themabijeenkomst Horst 800 Go For Gold clinics (7000 kinderen); er staan nog 400 clinics in de planning 7 volleybaltoppers ingezet 4 maal de topsportbus van Topsport Limburg ingezet 11