1 Dit is het Oostende waarin ik wil wonen in 2018. U ook? Ik ben geboren in 1956 (in Oostende), dus u rekent zelf maar uit hoe oud ik zal zijn in 2018. Veel te jong om al te denken aan uitbollen, dat in elk geval! De komende zes jaar wil ik hard werken aan het verwezenlijken van een visie op Oostende in 2018. www.oostende2018.be Dit is de driehoek waarin ik wil werken. Ik geloof ook sterk dat de drie punten van de driehoek elkaar wederzijds en op verschillende manieren beïnvloeden en versterken. Wat zijn daarin de feiten en de uitdagingen waar we voor staan? Welke troeven hebben we of kunnen we ontwikkelen om die uitdagingen aan te gaan? En welke opportuniteiten zie ik voor het Oostende van 2018? Uitbouwen van een innovatieve seniorenzorg De feiten Van de dertien grote en regionale steden in Vlaanderen plus Brussel telt Oostende vandaag al het hoogste percentage 60-plussers (35%). Tegen 2018 zou dat percentage kunnen oplopen tot 44%, met voorsprong een record voor Vlaanderen Het percentage hoogbejaarden (80+) zou tegen 2018 10% kunnen bedragen, bijna dubbel zo hoog als in andere Vlaamse steden Tegen 2020 komen er ongeveer 3,000 60-plussers bij in onze stad Tussen 2010 en 2020 zou volgens een scenario (Steunpunt Demografie, VUB) de totale bevolking van Oostende met 13% kunnen dalen tot 54,000 inwoners, de grootste procentuele daling van alle Vlaamse steden De troeven Een groot deel van de verklaring voor de uitzonderlijke positie van Oostende op het gebied van vergrijzing ligt natuurlijk in de pensioenmigratie naar onze stad. Er zijn blijkbaar heel wat mensen die vinden dat Oostende een aangename stad is We beschikken blijkbaar over een infrastructuur, een leefkwaliteit en een veiligheidsniveau die ervoor zorgen dat zelfs oudere mensen zich hier thuis en op hun gemak voelen Onvermijdelijk gaat de vergrijzing vanzelf al gepaard met de parallelle uitbouw van een aangepast zorgaanbod
2 De uitdagingen en opportuniteiten We kunnen jammeren en treuren over die gestage veroudering, maar ze is blijkbaar een onomkeerbare trend. Waarom maken we er dan geen opportuniteit van? Vergrijzing is overigens geen geïsoleerd Oostends maar een algemeen fenomeen. Als Oostende daarin koploper is, dan hebben we toch een opportuniteit om in die materie een kennis- en innovatiecentrum te worden en know how op te bouwen die we dan kunnen exporteren naar de rest van Vlaanderen? Dit zijn enkele specifieke opportuniteiten en uitdagingen die ik zie: Uitbouw van een kennis- en innovatiecentrum op het gebied van zorg en leefkwaliteit voor senioren in een stedelijke context (Waarom starten we niet met de organisatie van een jaarlijks internationaal congres rond dat thema? Waar beter dan in Oostende kunnen architecten innovatieve ideeën rond wonen voor senioren uittesten?) Verdere uitbouw van de zorgsector die zich specifiek richt op senioren, met bijhorende werkgelegenheid, zowel voor hoogopgeleide als voor lager opgeleide profielen Aandacht en specifieke gastvrijheid voor de groeiende groep van actieve en relatief welgestelde nieuwe Oostendenaren Specifieke aandacht voor de senioren die een vangnet nodig hebben Specifieke aandacht voor 60+ werknemers Om dit alles te coördineren, is het absoluut nodig dat er een aparte schepen komt voor een actief en innovatief seniorenbeleid In heel dit verhaal zijn er bovendien twee moeilijke evenwichten, waarvoor we dus speciale aandacht moeten hebben: Jong & oud: Het kan niet de bedoeling zijn om van Oostende een exclusief seniorenparadijs te maken. De stad moet op zoek naar een evenwicht waarbij zowel jong en oud zich hier thuis blijven voelen en harmonieus en tof kunnen blijven samenleven Markt & overheid: De aantrekkingskracht van Oostende op senioren uit het binnenland is op zich een mooi voorbeeld van een marktfenomeen. We mogen dat niet verstoren door daarin te regulerend of subsidiërend te gaan optreden. Anderzijds moeten we ons als gemeenschap verantwoordelijk blijven voelen voor de leeftijdsgroep die voor een stuk voor onze welvaart heeft gewerkt. De middelen die er zijn moeten, beter dan vandaag het geval is, terecht komen bij de senioren die dat nodig hebben, en mogen niet verspild worden op plaatsen waar de markt al goed werkt, of om een sociaal beleid op te zetten dat een te grote aantrekkingskracht uitoefent op de verkeerde soort nieuwe Oostendenaren. Waarom denk ik dat ik goed geplaatst ben om rond dit thema te werken? Tja, mijn leeftijd in 2018 maakt nu eenmaal dat ik me af en toe de vraag begin te stellen: Wat na 60? Mijn beide lieve ouders zijn helaas al overleden. Ik heb, telkens in andere omstandigheden, van dichtbij meegemaakt wat het betekent ouder en hulpbehoevend te worden Vanuit ons beroep kunnen mijn man en ik ons zeer goed inleven in de specifieke vragen die ouder wordende zelfstandigen zich stellen Als moeder en grootmoeder heb ik een goed zicht op wat er nodig is opdat jongeren en jonge gezinnen zich in deze vergrijzende stad ook thuis blijven voelen In mijn zaak bedien ik dagelijks senioren en nieuwe Oostendenaren. Uit de vele gesprekjes die ik met hen al gevoerd heb, heb ik heel wat geleerd over hun dagelijkse bekommernissen
3 Werk & dynamiek De feiten De werkloosheid in Oostende schommelt al jarenlang rond de 10%. Onaanvaardbaar hoog De vele socialistische initiatieven rond werkgelegenheid zijn er de afgelopen jaren niet in geslaagd dit tij fundamenteel te keren Jonge Oostendenaren hebben het moeilijk interessant werk te vinden in of vlak bij de stad De troeven Zie hierboven: we hebben het kader om met de marktconforme uitbouw van een innovatieve seniorenzorg heel wat nieuwe werkgelegenheid te creëren Bereikbaarheid: In vergelijking met de regio s rond de grootsteden Brussel, Antwerpen en zelfs Gent, die aan het dichtslibben zijn, is Oostende nog zeer goed bereikbaar op elk uur van de dag Ligging: Wie wil er nu niet aan zee wonen en werken? Traditionele sectoren: Ja, we moeten zoeken naar nieuwe sectoren om economische activiteit en werkgelegenheid te creëren. Maar hebben we al voldoende nagedacht over de troeven die voor onze neus op tafel liggen? Visserij, horeca & toerisme, haven en luchthaven zijn sectoren waarin Oostende al een know how, infrastructuur en erfgoed heeft opgebouwd Dynamiek en openheid: Sommigen lijken het te vergeten, maar Oostende is altijd al een liberale stad geweest, waar initiatief kon gedijen en aangemoedigd werd De uitdagingen en opportuniteiten Zie hierboven: uitbouw van een kennis- en innovatiecentrum en een dynamische zorgsector voor senioren Gebruik maken van de ligging en de bereikbaarheid van Oostende als aantrekkingspool voor jong talent uit de provincie dat het pendelen beu is Verdere ontwikkeling van de luchthaven als pool van werkgelegenheid Nadenken over een herbronning van het toerisme, waarbij Oostende, bovenop het klassieke zomeraanbod, ook een top citytrip en all-weather aanbod uitbouwt, het ganse jaar door Nadenken hoe we met de opgebouwde know how en vanuit het erfgoed de traditionele sectoren visserij, horeca & toerisme en haven kunnen hervitaliseren Nieuw begin in plaats van terminus: Oostende zendt nu blijkbaar gemengde signalen uit. Enerzijds oefenen we aantrekkingskracht uit op actieve senioren (en, te weinig nog weliswaar, op jonge gezinnen) die hier een nieuw, actief deelnemend leven willen opbouwen. Anderzijds hebben we ons de voorbije jaren teveel gepositioneerd als Terminus, waar de hangmat klaarhangt voor wie niet wil deelnemen. We moeten onderzoeken hoe we het positieve signaal nog kunnen versterken en duidelijk maken dat de hangmat enkel een vangnet is voor wie niet kàn deelnemen Deelnemings- en ondernemingscultuur terug aanwakkeren: dit is geen zaak van meer stadsinmenging, maar vaak van minder of alleszins de juiste stadsinmenging, van het wegnemen van belemmeringen en van het stimuleren van een deelnemingscultuur. De stad moet zich met haar kerntaken bezighouden, niet de plaatselijke middenstand beconcurreren, zoals nu nog te vaak het geval is. We moeten een kader creëren waarin de liberale spirit die zo kenmerkend is voor Oostende terug volop kan gedijen
4 Waarom denk ik dat ik goed geplaatst ben om rond deze thema s te werken? Mijn man en ik vierden in juli van dit jaar 25 jaar uitbaterschap van de North, een horecazaak op de Zeedijk in Mariakerke. Ik kom uit een familie die al vijf generaties lang strandcabines uitbaat in Oostende. Ik denk dus te mogen zeggen dat ik de sector van horeca & toerisme zeer goed ken Uit eigen ervaring en vanuit het dagelijks contact met collega s zelfstandigen en middenstanders heb ik een goed zicht op wat de stad teveel en te weinig doet voor deze vitale groep Wat de luchthaven betreft: ik woon in vogelvlucht op 1 km van de rand van de luchthaven en kan gerust leven met de zogenaamde overlast, ook als die nog wat zou toenemen Oostende 2018: Een aantrekkelijke en fatsoenlijke stad Er bestaan geen snelle mirakeloplossingen, waarbij de (stads)overheid met belastinggeld een dynamiek zou creëren die vanuit de mensen zelf kan en moet komen. We kunnen ook niet ingaan tegen onomkeerbare trends, zoals de vergrijzing, maar moeten al het mogelijke doen om die uitdagingen om te keren tot opportuniteiten. Oostende heeft genoeg troeven, meer dan degene die ik al heb opgesomd en in elk geval voldoende om de toekomst positief en hoopvol tegemoet te zien. De taak van de stadsoverheid is het kader te creëren waarin die troeven kunnen worden uitgespeeld. Daar wil ik, samen met mijn liberale partijgenoten en hopelijk in een dynamische coalitie, de komende zes jaar aan werken.