De planning van het medisch aanbod: verrijkt kadaster, cijfermateriaal, status praesens Cel Planningscommissie Brigitte Velkeniers MD PhD Voorzitter planningscommissie Vergadering Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België
2 Waarom workforce plannen? Verzekeren kwaliteit van de zorg Professionelen in voldoende kwantiteit en kwalitatief goed Overaanbod riskeert kwaliteit van de gezondheidszorg te verlagen door onvoldoende praktijkervaring Uitgaven in de gezondheidszorg onder controle houden Onevenwichten opsporen en corrigeren Verbruik mogelijk geïnduceerd door overaanbod Geografische onevenwichten Sectoriële onevenwichten Onevenwichten van bepaalde specialiteiten binnen een groep van gezondheidsberoepen Onevenwicht door internationale mobiliteit Onevenwicht door demografische evolutie van de bevolking
De activiteiten van de Planningscommissie zijn tot nog toe vooral gericht op : geneeskunde tandheelkunde kinesitherapie verpleegkunde vroedvrouwen
4 Het contingent professionelen in de gezondheidszorg Federale bevoegdheid (Volksgezondheid): norm QUOTA Gemeenschaps bevoegdheid (onderwijs): subquota en maatregelen Regeling toegang artsen (artsen en tandartsen) Uitoefening zelfstandig beroep (kinesitherapeuten) Regeling: Aantal nieuwe professionelen die toegang hebben op de arbeidsmarkt ( sector gezondheidszorg) Diverse normen van toelating: Vlaamse Gemeenschap: toelatingsexamen voor de start van de studies geneeskunde en tandartsen Franstalige gemeenschap: examen dat niet bindend is voor de toegang van de studies. Orientatieproef op het eind van het eerst semester van het eerste jaar.concours op het einde eerste jaar
5 De Planningscommissie Medisch Aanbod PlanCAD : Verrijkt Kadaster Gezondheidszorgberoepen - De uitgangssituatie Aurélie Somer & Pieter-Jan Miermans Cel Planning Aanbod Gezondheidszorgberoepen FOD VVVL
6 Gegevenskoppeling KADASTER: gegevens van de erkende beroepsbeoefenaars DATAWAREHOUSE Arbeidsmarkt & Sociale Bescherming: activiteit werknemers / andere statuten RIZIV: gegevens over de activiteit in het kader van de ziekteverzekering Kruispuntbank: bundeling & anonymisering
7 Geselecteerde gegevens Kadaster Diploma (Type & taal) Erkenning, Visum Leeftijd & Geslacht Nationaliteit RIZIV Profiel-gegevens Nomenclatuur Aantal prestaties Forfait, Prestaties naar type Datawarehouse AM & SB Professionele status Sector werkgever (NACE) Voltijds equivalenten Arrondissement van tewerkstelling
8 Voorbeeld van Gekoppelde gegevens Kadaster RSZ RIZIV RSVZ ID ANON. Leeft. Geslacht Arr. Arbeidsvolume in VTE Sector Werkgever Aantal prest. Comp. code Categ. ZST. 1 25-29 M Namen / / 3000 014 Hoofdberoep 2 35-39 V Genk / / 0 179 / 3 45-49 M Brugge / / 0 / / 4 30-34 M Huy 0.45 Gezondh. 2000 186 Bijberoep 5 50-54 V Brussel 0.55 Industrie 0 / /................
9 Mogelijkheden PlanCAD Informatie over : Activiteitsgraad van verschillende workforcesegmenten VTE-volumes en gemiddeldes Geografische spreiding van aanbod Evoluties periode 2004-2012 Analyses van activiteit naar nationaliteit, leeftijd, geslacht, arrondissement
10
11 Kaart 2 : Het aantal beroepsbeoefenaars dat woonachtig is in het arrondissement met minstens 500 prestaties binnen het RIZIV per 10.000 inwoners.
Kaart 4 geeft geen dichtheid weer, maar het gemiddeld gepresteerde VTE in het RIZIV-kader weer van de personen die de gehanteerde 12 minimale RIZIV activiteitsdrempel halen (minstens 500 RIZIV-prestaties). Het gemiddelde VTE gepresteerd in het kader van het RIZIV bedraagt 0,72 VTE. Dit cijfer varieert in de verschillende gewesten van België: 0,90 in het Vlaamse Gewest. 0,64 in Wallonië 0,38 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
13 Kaart 3 : het aantal gepresteerde VTEs in het kader van het RIZIV door de beroepsbeoefenaars die woonachtig zijn in het arrondissement per 10.000 inwoners
14 Leeftijdspiramide huisartsen
15 Problemen De verdeling per leeftijd van de actieven is zorgwekkend: zo zijn 9,9% van de actieven ouder dan 65 jaar en is de meerderheid van de actieven (62,0%) tussen 45 en 64 jaar. De groep jonger dan 45 jaar is goed voor 28,1% van de totale arbeidskrachten
16
17
Workforce planning Supply of health workers 18 Graduates from medical education Foreign-trained health professionals who immigrate People returning to work in the health sector after a temporary exit Inflows Stock Headcounts or fulltime equivalents (FTE). FTE is a better measure of the supply of the stock of health workers :adjusts for working hours and part-time work People who leave the health sector to work in other sectors People who leave the workforce Health professionals who emigrate Retirement Mortality Outflows
Workforce planning :Demand for health workers Health service utilisation (or health care needs in approaches that use a broader approach to measuring demand) Demography Morbidity (or Epidemiology) Different health service delivery models (which may influence workforce requirements in primary care, hospitals and longterm care) Economic growth and related growth in health spending (which will influence the ability to pay for health services from public or private sources).
20 Demand for health workers While future demographic changes are known with a high degree of certainty, all the other drivers of future demand involve a much higher degree of uncertainty and they are also all interrelated.
21 Mathematisch model voor toekomstprojectie Basis model: geen alternatieve scenario s ( supply projection) Geavanceerd model in ontwikkeling: houdt rekening met verandering praktijk, werkuren, aantrekkelijkheid beroep, financiering, case mix en taakdelegatie (gebaseerd oa op kwalitatief onderzoek, zie Delphi rounds)
22
23 Basisscenario
24 Gegevens die het model voeden De samenstelling en evolutie van de bevolking (StatBel / Planbureau) Cijfers van ingeschreven studenten/afgestudeerden ( Universiteiten/Gemeenschappen) Gegevens over het verbruik binnen de gezondheidszorg (RIZIV,..)! Voornaamste bron: Kadaster van de professionelen binnen de gezondheidssector MAAR DIT IS ONVOLDOENDE..
25 Voorbeeld projectie basisscenario
26
27 Knelpunt specialiteiten Huisarts-specialisten Psychiatrie Oftalmologie NKO Reumatologie Anatomo-pathologie Nefrologie Pediatrie Radiotherapie-oncologie
28 Conclusies basisscenario s De specialismen die recent zijn en waar er dus nood is aan nieuwe artsen: geriatrie, urgentie-geneeskunde en medische oncologie De specialismen die gestimuleerd moeten worden op basis van geobserveerde trends: huisartsgeneeskunde, oftalmologie, keelneus en oren, reumatologie, pathologische anatomie en psychiatrie De specialismen die gelimiteerd moeten worden op basis van de geobserveerde projecties: pediatrie en radiotherapie-oncologie. Daarenboven dienen de aantallen voor radiodiagnose, heelkunde en gynaecologie-verloskunde beperkt te worden, gezien de beperkte vraag op de markt ( saturatie beschikbare plaatsen, delegatie van taken)
29 Oplossingen Visibiliteit in de curricula Subquota ( minimale of maximale?) Nomenclatuur van bepaalde specialiteiten Penibiliteit van het beroep ( ondersteuning van de praktijk?, wachtdienst) Aantal opleidingsplaatsen in bepaalde specialiteiten Financiering van faculteiten koppelen aan bepaalde specialiteiten (Maurice Einhorm,18/04/2016)
30 Bedankt voor uw aandacht http://www.health.belgium.be/hwf plan.team@health.belgium.be Cel Planning Aanbod Gezondheidszorgberoepen FOD VVVL Met dank aan Mevrouw Aurélie Somers en Mijnheer Pieter Jan Miermans voor de steun bij de presentatie