Glas Tussentijdse resultaten rassenproef trostomaten doorteelt 2015 Een heleboel nieuwe rassen gaan de uitdaging aan met Merlice en Foundation Door de koude en donkere weken in januari en februari is de productie bij de trostomaten later dan voorzien op gang gekomen. Het areaal van de trostomaten is dit jaar verder gekrompen. Opnieuw zien we een verschuiving in het voordeel van de specialty-segmenten. Voornamelijk de cocktailtomaten zijn met ettelijke hectaren gaan lopen. De krimp is het meest voelbaar in het Princess-segment dat dan ook opnieuw voorbij wordt gestoken door het Prince-segment als segment met het grootste areaal. Naar jaarlijkse gewoonte heeft de segmentatiecommissie de opdracht gekregen om op zoek te gaan naar nieuwe, geschikte tomatenrassen voor de segmenten binnen Flandria. De partners Proefcentrum Hoogstraten (PCH, Meerle) en Proefstation voor de Groenteteelt (PSKW, Sint-Katelijne-Waver) verzamelen de opbrengstgegevens en meten en beoordelen het gewas en de vruchten. De smaak wordt beproefd op het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt (PCG, Kruishoutem) en Tabel 1. - Proefopzet Proeflocatie PCH PSKW Referentieras grove trostomaten Merlice Merlice Referentieras fijne trostomaten Foundation Foundation Onderstam Maxifort Maxifort Planttype geënt-getopt geënt-getopt Zaaidatum 6/11/2014 10/11/2014 Plantdatum 6/1/2015 6/1/2015 Plantafstand (cm) 50 50 Extra stengels 1 op 3 1 op 4 Start aantal stengels/m² 2,5 2,5 Eind aantal stengels/m² 3,33 3,125 Eerste oogst 2/4/2015 3/4/2015 de hardheid, de kleur en het suikergehalte worden gemeten door het Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten (VCBT, Heverlee). (segment Princess) Merlice (De Ruiter) neemt ook dit jaar bijna het hele Princess-segment in. De nieuwe rassen van vorig jaar waren duidelijk niet op- Tabel 2. - Snoeibeleid trostomaten opgegeven door desbetreffend zaadhuis Ras Zaadhuis Snoeibeleid Merlice De Ruiter alles op 5 DR 1581 TH De Ruiter alles op 5 DR 6415 TH De Ruiter alles op 5 HA 27430 Hazera alles op 5 NUN 09090 Nunhems alles op 5 RZ 72-760 Rijk Zwaan alles op 5 gewassen tegen de hoge productiecijfers van Merlice. Dit wittolerant ras levert op dat vlak dan ook topsport ondanks zijn tragere rijping in het voorjaar. Doordat januari en februari kouder en donkerder zijn geweest, valt de traagheid van Merlice dit jaar meer dan ooit op. Daar bovenop zet de eerste tros elk jaar opnieuw bijzonder moeizaam. Merlice kent verder een sterke groeikracht en een korte plant- en behanglengte. De jointless trossen presenteren soms minder mooi doordat ze te Foundation Nunhems PCH: eerste 3 trossen op 5, dan op 6, van 21/6 tot 1/8 terug op 5 en eindigen op 6 PSKW: eerste 3 trossen op 5, dan op 6, van 21/6 tot 1/8 terug op 5 en eindigen op 6 Plaisance De Ruiter alles op 5 Carpenter Gautier Semences PCH: alles op 6 PSKW: eerste 3 trossen op 5, daarna op 6 Axiradius Axia Seeds PCH: eerste 6 trossen op 6, daarna op 7 PSKW: eerste 4 trossen op 6, daarna op 7 CLX 37802 Clause PCH: op 5, van 15/2 tot 20/6 op 6, daarna op 5 en vanaf 15/7 terug op 6 PSKW: alles op 6 DR 1398 TH De Ruiter alles op 6 EZ 1336 Enza Zaden 1 tros op 5, daarna op 6 EZ 4334 Enza Zaden PCH: op 6, van 1/6 tot 31/7 op 5 en daarna terug op 6 PSKW: op 5, van 15/2 tot 20/6 op 6, daarna weer op 5 tot 15/7 en eindigen op 6 G 327 Gautier Semences PCH: eerste 6 trossen op 5, daarna op 6 PSKW: eerste 3 trossen op 5; op 6 tot 20/6; op 5 tot 1/8, eindigen op 6 HA 27432 Hazera PCH: eerst op 5, van 15/2 tot 20/6 op 6, dan op 5 tot 15/7 en eindigen op 6 PSKW: alles op 5 Siranzo Rijk Zwaan PCH: eerste 3 trossen op 5, dan op 6 tot 15/5, op 5 tot 20/7 en eindigen op 6 PSKW: eerste 3 trossen op 5, dan op 6 tot 14/5, op 5 van 15/5 tot 1/8 en daarna op 6 Proeftuinnieuws 11 12 juni 2015 47
Trostomaten klaar voor de beoordeling door de keurmeesters Tabel 3. - Productieresultaten van begin teelt tot 22 mei 2015 Ras Opbrengst Aantal vruchten/m² Gemiddeld vruchtgewicht (g) (kg/m²) relatief (%) PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW t.o.v. Merlice Merlice 9,8 10,1 100 100 62 70 157 145 DR 1581 TH 9,8 9,9 101 98 69 74 143 133 DR 6415 TH 9,2 11,3 95 112 61 78 153 145 HA 27430 9,9 10,2 102 101 62 66 162 153 NUN 09090 10,3 11,6 105 115 70 86 148 136 RZ 72-760 10,4 10,7 107 106 63 74 164 144 t.o.v. Foundation Foundation 10,7 10,6 100 100 75 74 143 144 Plaisance 10,3 10,2 96 96 81 78 127 131 Carpenter 9,7 9,4 91 89 84 75 116 125 Axiradius 10,2 10,1 96 95 91 88 112 115 CLX 37802 10,4 11,0 98 104 91 91 115 121 DR 1398 TH 9,9 9,5 93 90 81 75 123 127 EZ 1336 10,9 12,1 102 114 77 83 141 146 EZ 4334 11,1 11,9 104 112 91 87 123 136 G 327 8,9 9,0 84 85 65 64 138 140 HA 27432 8,8 8,2 82 77 73 65 121 125 Siranzo 10,5 10,0 98 95 78 75 135 134 los geschakeld zijn, de groene delen wat fijner zijn en de opvolging van de vruchten niet altijd is zoals het hoort. De vruchten vertonen weinig scheurtjes maar hebben duidelijk een blekere kleur en ogen eerder oranje. Met uitzondering van de eerste drie à vier trossen zijn ze onmiskenbaar hoogrond en geregeld hoekig. Over de smaak van de vruchten werd al veel gediscussieerd en ook dit jaar bevinden de resultaten van de Brix-metingen voor Merlice zich aan de ondergrens van het onderzoek. DR 1581 TH (De Ruiter) treedt dit jaar aan als praktijkproefras maar werd voor zover bekend niet in de praktijk aangeplant. Dit jointless type is van een wat fijner kaliber. Het lagere vruchtgewicht maakt het moeilijk voor DR 1581 TH om te concurreren met Merlice. De planten zijn niet wittolerant, zijn groeikrachtig en het gewas ontwikkelt zich wat opener. De trossen presenteren goed met grove groene delen die goed bewaren. Op het PSKW werden wel wat foutjes in de opvolging van de vruchten genoteerd. De laagronde vruchten van DR 1581 TH vertonen (bijna) geen krimpscheuren en zijn mooi rood gekleurd. Ook de Mechelse en Hoogstraatse keurmeesters merken op dat de kleur en presentatie van dit ras goed zitten. De Brix-waarden liggen een stuk hoger dan gemiddeld. DR 6415 TH (De Ruiter) werd vorig jaar tijdens de rassenbezoeken aan de demokassen getipt als de mogelijke opvolger voor Merlice. Eind mei zijn de productieresultaten op de twee praktijkcentra uiteenlopend. Op het PSKW loopt DR 6415 TH duidelijk uit en op het PCH zijn de cijfers vergelijkbaar met deze van Merlice: niet de snelste, evenveel stuks per m 2 met eenzelfde vruchtgewicht. Volgens het zaadhuis wordt DR 6415 TH tijdens het teeltseizoen nog een tikkeltje grover dan Merlice. De wittolerante planten zijn langer, hebben een groter behang en beschikken over net iets minder groeikracht. Het gewas oogt dan ook opener. De trosaanleg verloopt snel en zonder fouten. De trosvorm laat soms wat steken vallen. Af en toe is de opvolging van de vruchten niet perfect en zijn de trossen te kort geschakeld. Verder is DR 6415 TH niet jointless. De vruchten zijn roder dan Merlice, licht gemoot en eerder hoogrond. Hoewel de groene delen van de trossen fijn zijn, bewaren ze toch goed. Als Brix-waarden behaalt dit ras ongeveer dezelfde lage resultaten als Merlice. HA 27430 (Hazera) is een nieuw jointed en wittolerant ras met een hoger vruchtgewicht. Qua productie loopt dit ras voorlopig goed mee met de rest. De planten zijn iets minder groeikrachtig maar vertonen amper zettingsproblemen. De plant- en behanglengte zijn eerder groot en het gewas is meer van het gesloten type. De trosvorm is goed maar ook hier durft een foutje in de opvolging van de vruchten te sluipen. De vruchten van HA 27430 zijn hoogrond, minder gemoot en toch wel wat hoekig. Verder zijn ze wat gevoeliger aan krimpscheur. Het gehalte aan opgeloste stof mag hoger liggen. Door de lichtere en meer oranje kleur krijgt HA 27430 lagere scores van de keurmeesters. NUN 09090 (Nunhems) is duidelijk een heel vroeg ras en behaalt een mooie voorjaarsproductie ondanks een lager vruchtgewicht. De planten beschikken over voldoende groeikracht en zijn wittolerant. Het komt wel eens voor dat een tros onvolledig is of dat er een vrucht achterblijft. De langere planten leggen trager hun trossen aan. De trossen zijn jointed en soms te kort geschakeld. De hoogronde vruchten zijn weinig gemoot en hebben een mooie rode kleur. Verder zijn ze heel gevoelig aan krimpscheur wat de vruchten een doffe glans geeft. Tijdens de bewaarproef verliest dit ras aan stevigheid. De keurders geven mooie scores voor zijn vruchtkleur maar straffen NUN 09090 voor zijn mindere hardheid. De Brix-waarden liggen duidelijk hoger. RZ 72-760 (Rijk Zwaan) is een nieuw ingezonden ras en kent een goede start. Een hoog vruchtgewicht zorgt voor een mooie voorjaarsproductie. De planten van RZ 72-760 zijn groeikrachtig, tolerant voor witziekte en hebben een klein plantbehang. Het gewas ontwikkelt zich vrij gesloten. Bij RZ 72-760 wordt het wegnemen van een kopblaadje daarom wel aangeraden. De trossen zijn niet jointless, hebben een mooie vorm en bewaren niet slecht. De vruchten van dit ras scoren lager op de aanwezigheid van krimpscheurtjes. RZ 72-760 is minder hoekig, wat gemoot en hoger rond. Qua opgelostestofgehalte behoort dit ras tot de betere. De vruchten hebben een oranje-rode kleur. Het algemeen oordeel van de keurmeesters is voor dit ras vrij goed maar voor vruchtkleur geven ze unaniem wat lagere punten. 48 Proeftuinnieuws 11 12 juni 2015
(segment Elite) Tabel 4. - Gemiddelde van de maandelijkse gewasbeoordelingen van begin teelt tot mei 2015 Ras Groeikracht Gewasgeslotenheid Trossen met achterblijvende vruchten (%) Onvolledige trossen (%) PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW Merlice 6,3 5,4 5,8 5,8 1 4 1 3 DR 1581 TH 6,3 5,2 5,2 4,7 0 1 1 5 DR 6415 TH 6,0 5,3 5,6 4,7 0 0 0 2 HA 27430 5,9 5,3 5,5 6,3 0 2 1 5 NUN 09090 6,1 5,5 5,8 5,8 2 0 2 1 RZ 72-760 6,3 5,6 5,7 6,8 1 1 0 3 Foundation 5,5 5,1 4,8 4,5 0 0 2 0 Plaisance 6,2 5,6 5,2 5,5 0 0 4 1 Carpenter 6,0 5,4 4,5 4,3 0 0 0 0 Axiradius 6,5 5,9 5,8 6,3 0 1 0 1 CLX 37802 5,8 5,1 5,0 5,0 0 1 1 3 DR 1398 TH 5,4 4,9 4,2 4,2 0 1 1 1 EZ 1336 5,3 4,9 4,3 4,3 0 2 1 0 EZ 4334 5,6 5,0 4,7 4,7 1 1 2 1 G 327 6,5 5,9 5,3 5,7 2 2 1 0 HA 27432 6,3 6,3 5,8 7,8 1 1 2 2 Siranzo 6,1 5,9 5,5 6,0 0 0 1 1 0 = zeer zwak 2 = open 10 = zeer sterk 10 = gesloten % trossen met achterblijvende vruchten of onvolledige trossen Tabel 5. - Plantlengte, behanglengte en aantal gezette trossen tot begin mei 2015 Ras Totale plantlengte (cm) Behanglengte (cm) Aantal gezette trossen PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW 6/5/2015 12/5/2015 6/5/2015 12/5/2015 Merlice 426 480 226 210 12,0 13,3 DR 1581 TH 441 519 231 232 12,3 13,3 DR 6415 TH 460 538 256 240 12,4 13,4 HA 27430 449 561 260 256 12,1 13,3 NUN 09090 471 557 235 235 11,8 12,9 RZ 72-760 448 536 227 235 12,1 12,4 Foundation 435 484 198 218 11,6 11,8 Plaisance 485 513 224 226 13,1 13,4 Carpenter 478 537 242 237 12,3 12,4 Axiradius 491 528 242 234 12,5 13,3 CLX 37802 479 497 220 223 12,5 13,0 DR 1398 TH 490 528 244 243 11,6 12,0 EZ 1336 479 538 234 244 11,9 12,6 EZ 4334 477 531 222 239 11,8 13,1 G 327 459 478 226 218 11,8 11,4 HA 27432 431 470 234 221 12,5 12,8 Siranzo 457 475 222 211 12,0 12,3 Foundation (Nunhems): waar in Nederland het liedje voor Foundation snel was uitgezongen, geniet het ras in België meer succes. Over zijn vruchtgewicht valt veel te discussiëren of hij al dan niet in het Elite-segment past maar over zijn kwaliteit bestaat weinig twijfel. Foundation is gekend voor zijn vroege productie. Ook dit jaar staat hij eind mei mee bovenaan de opbrengsttabellen. De planten zijn kort en hebben een kort behang. Ze groeien eerder generatief en komen soms fijner in de kop te staan. Het gewas oogt dan ook vrij open. De aanleg van de trossen gebeurt trager maar zettingsproblemen komen niet of nauwelijks voor. Foundation heeft een mooie trosvorm al weten we dat bij een snoei op zes de laatste vrucht soms bovenop de tros komt te liggen. De groene delen zijn niet jointless, grover en bewaren goed. De vruchten hebben een rode kleur al kan wankleurigheid tijdens donkere periodes de kop opsteken. In het voorjaar zijn de vruchten eerder laagrond en wat hoekig en duiken er bonkvruchten op. De keurmeesters geven Foundation goede punten. Wat de Brix-waarden betreft, mag het gerust iets meer zijn. Plaisance (De Ruiter) kennen we al van vroegere jaren en werd in 2009 een laatste keer getest in het segmentatieonderzoek. Toen was het verdict dat Plaisance niet is opgewassen tegen een infectie met het Pepinomozaïekvirus (PepMV). Nu we dankzij de vaccinatie met PMV-01 een goede methode tegen de ziekte hebben ontwikkeld, merken we dat Plaisance ook minder symptomen van PepMV vertoont. Mede dankzij zijn populariteit in West-Vlaanderen en Bretagne en met de goedkeuring van het technisch comité wordt Plaisance dit jaar opnieuw in het onderzoek opgenomen. Wat de eerste opbrengstcijfers betreft, doet Plaisance het alvast niet slecht. Met een snoeibeleid van constant op vijf behaalt dit ras een mooi vruchtgewicht van net geen 130 gram. De planten zijn groeikrachtig, maken snel nieuwe trossen aan maar zijn wat langer en niet tolerant voor witziekte. Onvolledige trossen komen makkelijker voor. De jointed trossen hebben een mooie vorm en grove groene delen. De vruchten zijn laagrond, gemoot en vertonen heel weinig scheurtjes. De keurders belonen dit ras alvast voor zijn hardheid en kleur. De Brix-waarden zijn oké. Carpenter (Gautier Semences) is het enige praktijkproefras bij de trostomaten dit jaar. De resultaten voor kwaliteit en presentatie waren eind vorig jaar voor Carpenter veelbelovend. Dit ras voldeed dan ook aan de zogenaamde KO-criteria die sinds vorig jaar worden gehanteerd. Carpenter is in het voorjaar trager en heeft een lager vruchtgewicht. De planten zijn niet wittolerant, lang en hebben ook een groot behang. Zettingsproblemen komen niet voor en het gewas ontwikkelt zich generatief en open. Carpenter scoort heel goed voor zijn presentatie. Een nagenoeg perfecte trosvorm en mooi glanzende vruchten liggen aan de basis hiervan. De groene delen zijn jointed, grof en bewaren goed. Ook de keurmeesters merken zijn presentatie op en geven Carpenter hoge scores. Verder blijven de vruchten stevig Proeftuinnieuws 11 12 juni 2015 49
tijdens de bewaring en zijn de Brix-waarden oké. Axiradius (Axia Seeds) is één van de veelbelovende rassen onder de lampen en wordt nu ook voor de eerste keer uitgebreid getest in een niet-belichte doorteelt. Ondanks een lager vruchtgewicht behaalt Axiradius alvast mooie productieresultaten in het voorjaar. Zijn vlotte trosaanleg en de mogelijkheid om de trossen te snoeien op zeven liggen hiervan aan de basis. De planten zijn vegetatief en hebben een grote plant- en behanglengte. Daarnaast mankeren ze echter de tolerantie aan witziekte. Door de grote hoeveelheid blad ziet het gewas er heel gesloten uit. De trossen hebben een haast perfecte vorm en de groene delen zijn sterk, ook na bewaring. Axiradius heeft mooi ronde vruchten. Tijdens de eerste maanden zijn de vruchten wat gevoelig voor krimpscheurtjes. Dit ras krijgt algemeen hoge scores van zowel de Mechelse als Hoogstraatse keurders. Voor een fijnere tomaat zoals Axiradius liggen de Brix-waarden eerder aan de lage kant maar vergeleken met de overige rassen zijn ze best nog oké. DR 1398 TH (De Ruiter) kennen we nog van vorig jaar maar voldeed net niet aan de criteria binnen het Elite-segment. Vooral de frisheid van de groene trosdelen na bewaring bleek een grote hinderpaal te zijn. Op aanvraag van het zaadhuis wordt DR 1398 TH dit jaar opnieuw mee in het segmentatieonderzoek opgenomen. Doordat de vruchten wat trager doorkleuren, ligt de voorjaarsproductie wat lager en is het behang groter. De wittolerante planten zijn lang maar leggen trager nieuwe trossen aan. De groei is vrij generatief en de groeikracht mag wel wat meer zijn. Het gewas ontwikkelt zich dan ook heel open. Zettingsproblemen komen in het voorjaar niet voor. De eerste jointless trossen zijn soms veel te los geschakeld. Samen met de groene delen die wat fijner zijn en wat sneller indrogen, verliest DR 1398 TH aan presentatie. De vruchten zijn laagrond, gemoot en wat hoekig. Opvallend is de glans van de vruchten. Voor sommige keurders glanzen ze zelfs wat te sterk en worden ze minder goed beoordeeld. Ondanks hun glans zijn de vruchten in het voorjaar gevoelig voor krimpscheuren. Heel positief is het hoge suikergehalte van de vruchten. CLX 37802 (Clause) is het eerste trostomatenras in het segmentatieonderzoek voor dit zaadhuis. De productiecijfers in het voorjaar beloven alvast veel. Het vruchtgewicht is aan de lage kant maar wordt gecompenseerd door het hoge aantal geoogste stuks per m 2. CLX 37802 heeft kortere planten met een klein plantbehang. De planten zijn tolerant voor witziekte en leggen heel vlot nieuwe trossen aan zonder steken te laten vallen tijdens de zetting. Tabel 6. - Trosvorm, gemiddelde van de beoordelingen van april tot mei 2015 Ras Visgraat Opvolging Vlakke ligging Schakeling Gemiddelde PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW Merlice 10,0 9,4 8,8 8,1 10,0 10,0 6,3 9,4 8,8 9,2 DR 1581 TH 10,0 10,0 10,0 7,5 10,0 9,4 8,8 8,1 9,7 8,8 DR 6415 TH 10,0 10,0 3,8 8,8 10,0 9,4 5,0 10,0 7,2 9,5 HA 27430 8,8 10,0 6,3 8,8 10,0 10,0 10,0 10,0 8,8 9,7 NUN 09090 10,0 10,0 6,3 9,4 10,0 10,0 5,0 8,8 7,8 9,5 RZ 72-760 10,0 10,0 6,3 8,8 10,0 10,0 10,0 10,0 9,1 9,7 Foundation 10 10,0 8,8 7,5 10 8,8 10 10,0 9,7 9,1 Plaisance 10 10,0 8,1 6,9 9,4 8,8 9,4 10,0 9,2 8,9 Carpenter 10 10,0 10 10,0 10 10,0 10 8,8 10 9,7 Axiradius 10 10,0 10 9,4 10 10,0 10 8,8 10 9,5 CLX 37802 10 10,0 10 9,4 10 10,0 8,8 9,4 9,7 9,7 DR 1398 TH 10 9,4 6,3 5,6 10 10,0 6,9 7,5 8,3 8,1 EZ 1336 10 10 8,8 6,9 10 10,0 8,8 10,0 9,4 9,2 EZ 4334 8,8 9,4 8,8 8,8 8,8 7,5 9,4 10,0 8,9 8,9 G 327 9,4 10,0 8,1 8,1 10 10,0 6,9 8,8 8,6 9,2 HA 27432 10 10,0 5,6 5,0 10 10,0 8,1 6,3 8,4 7,8 Siranzo 10 10,0 8,8 8,1 8,8 9,4 8,1 9,4 8,9 9,2 0 = zeer slecht 10 = zeer goed Tabel 7. - Vruchtvorm, gemiddelde van de beoordelingen in april tot mei 2015 Ras Vruchten (%) gemoot geribd hoogrond laagrond hoekig PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW Merlice 38 41 0 0 75 13 8 9 20 5 DR 1581 TH 78 70 0 1 0 0 18 71 25 4 DR 6415 TH 45 55 0 0 53 6 8 38 10 8 HA 27430 10 21 0 0 100 31 0 0 25 25 NUN 09090 20 11 0 0 58 0 0 1 10 5 RZ 72-760 23 33 0 0 43 15 8 21 5 6 Foundation 10 31 0 0 26 0 24 15 18 17 Plaisance 9 53 0 0 0 0 79 65 5 1 Carpenter 4 29 0 0 1 0 19 30 10 4 Axiradius 0 3 0 0 10 13 0 0 0 0 CLX 37802 3 6 0 0 5 0 15 6 0 3 DR 1398 TH 20 88 0 0 0 0 41 53 23 2 EZ 1336 6 40 0 0 5 0 21 28 5 3 EZ 4334 3 16 0 0 1 2 16 6 4 8 G 327 8 24 0 0 1 0 15 16 13 5 HA 27432 26 71 0 0 6 0 30 24 8 6 Siranzo 28 44 0 0 0 1 18 10 9 0 De eerste tros daarentegen is wat onregelmatiger gevormd en gezet. Verder behaalt dit ras mooie scores voor zijn trosvorm. Alleen de groene delen zijn aan de fijne kant en verdrogen sneller tijdens de bewaring. Op beide praktijkcentra werden in de laatste bewaarproef zelfs al een paar gele kronen waargenomen. De keurmeesters zijn streng in hun oordeel en straffen dit jointed ras af op zijn groene delen. De vruchten zijn mooi rond, wat gevoelig voor krimpscheurtjes en hebben een hoog suikergehalte. Tijdens de bewaring werden in Meerle helaas gebarsten vruchten en al bewaarstip gespot. 50 Proeftuinnieuws 11 12 juni 2015
Tabel 8. - Gevoeligheid voor krimpscheurtjes, bewaarstip, kwaliteit groene delen, gele kronen en hardheid van april tot mei 2015 Ras Gevoeligheid voor krimpscheurtjes Bewaarstip (%) Groene delen Gele kronen Hardheid (Durofel) frisheid grofheid dag 3 dag 10 PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW PCH PSKW Merlice 8,7 8,3 0 0 7,3 6,1 5,5 5,4 10 10 82 80 73 72 DR 1581 TH 10 8,1 0 0 9,3 6,3 7,5 5,9 10 10 84 85 80 80 DR 6415 TH 7,9 7,2 0 0 9,3 6,4 5,0 6,0 10 10 82 82 75 76 HA 27430 6,9 6,1 0 0 8,3 5,9 6,0 6,1 10 10 83 84 79 77 NUN 09090 4,7 6,5 0 0 7,8 5,4 6,5 5,1 10 10 78 79 68 67 RZ 72-760 5,7 6,6 0 0 7,8 6,3 6,0 6,6 10 10 80 80 74 73 Foundation 6,3 7,3 1 0 6,6 6,0 5,9 5,9 10 10,0 75 81 69 72 Plaisance 9,1 9,3 0 0 8,1 6,3 6,1 6,3 10 10,0 79 81 72 73 Carpenter 8,9 8,2 0 0 7,9 6,6 6,3 6,5 10 10,0 82 84 78 78 Axiradius 6,7 7,2 0 0 6,9 7,1 6,4 7,5 10 10,0 79 84 75 79 CLX 37802 7,0 7,0 3 0 4,9 4,3 4,8 4,5 10 8,8 78 81 74 73 DR 1398 TH 4,6 6,7 0 0 6,0 5,8 5,1 5,4 10 10,0 78 80 71 75 EZ 1336 8,8 7,7 1 0 5,4 6,1 5,3 5,3 10 10,0 83 87 79 81 EZ 4334 6 6,9 0 0 6,6 6,8 5,6 6,5 10 10,0 79 85 70 79 G 327 7,7 7,8 0 0 6,0 6,9 5,3 6,4 10 10,0 83 86 72 79 HA 27432 8,1 7,4 0 0 4,4 4,5 4,9 4,4 10 10,0 79 84 66 70 Siranzo 7,6 7,5 0 0 7,8 6,6 7,4 7,5 10 10,0 84 86 79 81 2 = zeer slecht 2 = zeer slecht 0 = allemaal gele kronen 10 = zeer goed 10 = zeer goed 10 = geen gele kronen Tabel 9. - Gemiddelde Brix-waarde van april tot mei 2015 Ras PCH PSKW VCBT april mei april mei dag 3 dag 10 Merlice - 3,8 3,8 4,1 3,5 3,2 DR 1581 TH - 4,3 4,3 4,6 4,4 4,2 DR 6415 TH - 3,6 3,5 3,8 4,0 3,7 HA 27430-4,0 3,7 4,3 4,1 4,0 NUN 09090-4,1 3,6 4,3 4,5 4,5 RZ 72-760 - 4,2 3,5 4,2 3,9 4,0 Foundation 4,0 4,4 3,3 4,4 4,6 4,1 Plaisance 4,1 4,4 3,3 4,5 4,5 4,3 Carpenter 4,1 4,4 3,5 4,5 4,8 4,4 Axiradius 4,0 4,6 3,7 4,6 4,6 4,5 CLX 37802 4,6 4,9 4,5 5,3 5,1 4,7 DR 1398 TH 4,7 4,7 4,3 4,7 4,8 4,8 EZ 1336 3,8 4,2 3,5 4,3 4,1 4,1 EZ 4334 4,0 4,5 4,0 4,4 4,7 4,3 G 327 3,9 4,1 3,6 4,0 4,1 3,9 HA 27432 4,6 4,6 4,0 4,7 4,5 4,3 Siranzo 3,8 4,4 4,1 4,6 4,6 4,2 Bonaparte (1) 4,5 5,2 4,4 5,4 - - (1) Bonaparte werd opgenomen als het referentieras voor smaak hoe hoger, hoe steviger EZ 1336 (Enza Zaden) begint het teeltseizoen met hoge opbrengstcijfers. De snelle trosaanleg en het hoge vruchtgewicht zijn hiervan de oorzaak. De wittolerante planten zijn lang, hebben een groot behang en een zwakkere groeikracht. Door hun ijle strekking creëren ze een open gewas. EZ 1336 is jointless en maakt mooie trossen aan. De vruchten zijn laagrond, minder gevoelig voor krimpscheurtjes en stevig. Hun kleur is eerder oranje-rood en dit hebben ook de keurders genoteerd. Zij geven dit ras hoge scores voor hardheid en mindere punten voor kleur en algemeen oordeel. De resultaten van de Brix-metingen zijn eerder tegenvallend. EZ 4334 (Enza Zaden) zet net als EZ 1336 een heel sterke voorjaarsproducties neer. Samen voeren ze de opbrengsttabellen in zowel Meerle als Sint-Katelijne-Waver aan. Dit ras heeft een mooi vruchtgewicht en een hoog aantal geoogste vruchten per m 2. EZ 4334 is ook een generatief type maar beschikt over net iets meer groeikracht dan EZ 1336. De wittolerante planten zijn evengoed lang en hebben een groter behang. Op het PCH komt wel eens een foutje in de zetting voor. De groene tros- Proeftuinnieuws 11 12 juni 2015 51
delen zijn niet jointless, grof en bewaren goed. EZ 4334 heeft ronde vruchten met een blekere kleur die best wel wat gevoelig zijn aan krimpscheurtjes. De Brix-waarden zijn te vergelijken met die van Foundation. G 327 (Gautier Semences) is voor dit zaadhuis het eerste jointless trostomatenras met de tolerantie voor witziekte binnen het segmentatieonderzoek. De producties lopen eind mei wat achter op de rest ongeacht het hogere vruchtgewicht. G 327 heeft een sterke groeikracht en een meer gesloten gewastype. De planten zijn veeleer kort en hebben ook een korte behanglengte. De trossen durven soms te kort geschakeld zijn maar hebben sterke groene delen. Opvallend zijn de langere kelkslippen van de kroontjes. Tijdens de tweede bewaarproef op het PCH zaten er veel gescheurde vruchten tussen en kwamen de vruchten gemakkelijk van de tros los. De dieprode vruchten kunnen hoekig zijn en hebben meer krimpscheurtjes waardoor de glans doffer wordt. De keurders geven dan ook lage scores voor zijn glans. Voorts zijn de Brix-metingen bij G 327 vrij teleurstellend. HA 27432 (Hazera) komt dit teeltseizoen maar traag op gang. Zowel op het PSKW als op het PCH staat dit wittolerant ras onderaan de productietabellen. De planten zijn kort en groeikrachtig waardoor het gewas zich vegetatief en heel gesloten ontwikkelt. De trosaanleg gebeurt vlot maar de zetting is niet foutloos. De opvolging van de vruchten binnen een tros is niet goed en de trossen zijn soms te los geschakeld. De groene delen van de tros zijn fijn en bewaren minder goed. Dit resulteert in lage punten voor trosvorm en uniformiteit bij de keurmeesters. De laagronde vruchten zijn wat gemoot en hebben een mooie rode kleur. Ook de keurders hebben dit alvast als positief bevonden. De vruchten van HA 27432 hebben een hoog gehalte aan opgeloste stof maar worden zachter tijdens de bewaring. Siranzo (Rijk Zwaan) wordt op verzoek van het zaadhuis opnieuw in het rassenonderzoek opgenomen. Vorig jaar stond dit ras bij de grove trostomaten en kon de productie en het vruchtgewicht niet tippen aan die van Merlice. Siranzo heeft tussen de Elite-rassen een hoger vruchtgewicht. De planten beschikken over voldoende groeikracht en zijn wittolerant. De lengte van de planten is niet groot en het behang zelfs klein. De trossen zijn jointed en hebben mooie, grove groene delen die tijdens de bewaarproeven fris blijven. Het is nog afwachten of de snoei op zes de trosvorm niet negatief gaat beïnvloeden. De vruchten zijn in het voorjaar laagrond, wat gemoot en hebben wat last van krimpscheurtjes. Bij de oogst en na tien dagen bewaring blijft de stevigheid van de vruchten goed. Siranzo krijgt van de keurders vooral lagere scores voor zijn vruchtkleur die wat te bleek is. De Brix-waarden liggen ook aan de lage kant. D. Pinxteren & W. Vanlommel Proefcentrum Hoogstraten, Meerle L. Wittemans Proefstation voor de Groenteteelt, Sint-Katelijne-Waver J. Van Steenkiste PCG, Kruishoutem A. De Roeck Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten, Heverlee Info - Je kan de meest recente proefresultaten nalezen op het extranet van PCH (www.proefcentrum.be) en PSKW (www.proefstation.be). Deze proef kwam tot stand dankzij de financiële steun van LAVA en de Vlaamse overheid. 52 Proeftuinnieuws 11 12 juni 2015