JAARVERSLAG 2015 UNIVERSITY CAMPUS FRYSLÂN

Vergelijkbare documenten
UNIVERSITY CAMPUS FRYSLÂN

Universiteit Leiden. John Kroes 12 mei 2017

Onderwijs en Kennisoverdracht

AGENDA 2020 scherp aan de wind

mastertrack Governance & Law in Digital Society

Een faculteit in opbouw

GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING ONDERZOEKSCHOOL Huizinga Instituut

F4-GEMEENTEN. Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord. Versterk Economie en Werkgelegenheid

FAQ: 25 Meest gestelde vragen over RUG/Campus Fryslân

Overwegende dat KOMEN HET VOLGENDE OVEREEN: Artikel 1. Begripsbepalingen

Samenvatting aanvraag

JAARVERSLAG 2013 UNIVERSITY CAMPUS FRYSLÂN

Jaarverslag Leeuwarden Maart Jaarverslag 2013 UCF 1

O N T V A N G E N 1 6 DEC, 2016

Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014

JAARVERSLAG 2014 UNIVERSITY CAMPUS FRYSLÂN

ONTWIKKELPLAN RUG/CAMPUS FRYSLÂN

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

studenten die gekozen hebben voor een studie aan deze Universiteit.

College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Aan Provinciale Staten, PS2008MME13-1 -

Samenvatting aanvraag

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam

Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking

Aanvraag beoordeling macrodoelmatigheid International Bachelor of Bioscience. Leiden, 17 januari 2017

Jaarrekening Leeuwarden Februari Jaarrekening 2014 UCF 1

Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken.

Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014

Arbeidsmarkt. Bedrijfskunde. Technische bedrijfskunde

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf

2o\y/ax Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Vernieuwing masterfase UU Inputsessies met studenten. Sessie 3 Keuzemogelijkheden en interdisciplinariteit

Participatie Stichting BioMedTech Zuid-Holland BESLUITEN

9/ o'm. D a tu m 1 4 MAART o n t v a n g e n MAART Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

INTERSECTORALE MOBILITEIT IN HET HOGER ONDERWIJS ROB GRÜNDEMANN (HOGESCHOOL UTRECHT)

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

Master Healthy Ageing Professional (MHAP)

Universitaire Campus Venlo

O NTVANGEN 0 1 feb. 2018

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf

konsept Beslutelist skriftlike omgong fan D.S. 8 july 2014 ûnderwerp / koarte gearfetting / beslút D.S. (kolleezjelid) BESPREKPUNTEN

Professionele Masters. Uitgangspunten verdere uitbouw aanbod professionele masters

: Inzet middelen Stimuleringsfonds t.b.v. Science Park. Inhoudsopgave. Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 5. Bijlage(n): 2.

Datum : 26 oktober 2004 Nummer PS : PS2004IME11 Dienst/sector : MEC/ERT Commissie : IME Registratienummer : 2004MEC001993i Portefeuillehouder : G.

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Platformtaak volgens gemeente

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Handleiding Honours Programma Wiskunde

Domeinpresentaties Tilburg University per 1 januari 2019

Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011

/ groningen. / rijksuniversiteit ONTWI KKELPLAN RUG / CAMPUS FRYSLAN. Een faculteit in opbouw. Wereidkiasse in de regio

MASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT & BEDRIJFSVOERING IN DE PUBLIEKE SECTOR

Jaarplan schooljaar

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

Macrodoelmatigheidsdossier BSc Business Analytics AANVRAAGFORMULIER NIEUWE OPLEIDING. 1. Basisgegevens. Tongersestraat LM Maastricht

Visie op Valorisatie. van onderzoeken naar ondernemen. InnoTep, Radboud Universiteit Nijmegen, 30 september Maarten van Gils

Besluit doelmatigheid verplaatsing wo master ICT in Business and the Public Sector

Conferentie Promoveren en promotietrajecten. VU Amsterdam, 15 mei 2013

Domeinpresentaties Tilburg University per 1 september 2019

Theo Koot Ivo de Nooijer Raffi Balder

Jaarstukken 2012 Leeuwarden april 2013

Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de wo-master Executive MBA

U I T S P R A A K

Projectplan IPF 2.0 Helder, verbonden en mede-eigenaarschap Versie 1.0

CONVENANT ACHTERHOEK 2020 Coöperatief samenwerkende ondernemers, overheid en maatschappelijke organisaties

4. PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK

Wat onderscheidt ons, Tilburg University, van de andere Nederlandse universiteiten? Waar maken wij het verschil?

/ \ Ministerie van Onderwijs,

Contextschets Techniek

Lid Raad van Toezicht Met een achtergrond in het agrarisch bedrijfsleven en afkomstig uit Noord-Nederland

Nota Universiteitsraad UR Aan : Universiteitsraad. Van : College van Bestuur. Opsteller : Leon van de Zande

3 1 MEI Ministerie van Ondenvijs, Cultuuren Wetenschap

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

2020 Strategisch Plan

Profiel. Universiteit Leiden. Vice-Rector Magnificus/lid college van bestuur

CONCEPT-OPDRACHT STICHTING 2018EINDHOVEN BRABANT

Onze visie WAT WIJ UITDRAGEN: ONZE VISIE

gezien: het begeleidend memo nieuwe regeling VU-UvA Honoursoverleg d.d. 1 november 2018; de Regeling VU-UvA Honoursprogramma oktober 2018;

Kenniscentrum Risicomanagement

DORDRECHT. Aan. de gemeenteraad

STRATAEGOS CONSULTING

Hoe kan Hogeschool Utrecht social media inzetten om een duurzame relatie op te bouwen met haar (oud) studenten?

Dutch Agri Food Week

ZELFEVALUATIE

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Executive onderwijs. Samenwerking tussen lokale en regionale overheden 2019

I0 f8 //( S. O N TV A N Ü lim Ü 3 JAN Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Overzicht gespreksonderwerpen uit de afgelopen IP-vergaderingen

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Innovatief ondernemerschap in recreatie en toerisme

Vragen waar deze maar ook de andere Zeeuwse onderwijsinstellingen onder meer voor staan zijn:

In november 2017 wordt het event Made in Maastricht gehouden. De kern van het event is een

Marjolijn Staal (Projectleider) Padualaan CH Utrecht. Postadres Postbus SB, Utrecht

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo bacheloropleiding Bedrijfskunde

Advies Universiteit van Tilburg

Regeling vermelding duale opleidingen hoger onderwijs

Het traject Bèta and Life Science

Samenvatting aanvraag MCMS. Algemeen Nieuwe opleiding (aanvraag bekostiging nieuwe masteropleiding)

Transcriptie:

UNIVERSITY CAMPUS FRYSLÂN

JAARVERSLAG 2015 UNIVERSITY CAMPUS FRYSLÂN

VOORWOORD Voor u ligt het jaarverslag en de jaarrekening 2015 van de Stichting University Campus Fryslân (UCF). Dit verslag is opgesteld in overeenstemming met de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving voor Kleine organisaties-zonder-winststreven, die zijn uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving, en met artikelen 11 en 13 van de Acte van oprichting UCF en de verantwoordings- en controleprotocollen van subsidieverstrekkers. De jaarrekening omvat het hele boekjaar 2015. Het boekjaar 2015 stond vrijwel geheel in het teken van de gewenste overgang van UCF naar /Campus Fryslân als uitvloeisel van de bereidheid van de Rijksuniversiteit Groningen om langdurig de verantwoordelijkheid op zich te nemen voor de Friese universitaire campus. In de kenniseconomie die Nederland is, is een goede infrastructuur voor onderwijs, innovatie en kennisdeling een absolute voorwaarde voor succesvol regionaal economisch beleid. De duurzame aanwezigheid van een universitaire vestiging in Leeuwarden past daarin en stimuleert de ontwikkelingskansen van jongeren in de regio. Het coalitieakkoord 2015-2019 van de provincie Fryslân verwoordt het aldus: De doorontwikkeling van academisch onderwijs vergroot de kansen van hbo-studenten om binnen Fryslân door te stromen naar een academische studie, en van alle jongeren om academisch onderwijs te kunnen volgen in Fryslân. Voor de gemeente Leeuwarden is, naast de verbinding onderwijs-arbeidsmarkt, een sterke hoger-onderwijssector van groot belang om haar positie als grotere kennis- en onderwijsstad te behouden. Goede doorstroom vanuit het hbo vergroot de onderwijsmogelijkheden in Leeuwarden. Robuuste studentenaantallen en meer startende bedrijven van pas afgestudeerden zijn goed voor het investeringsklimaat in de stad: Innovatie in het onderwijs betekent het opleiden van talent voor de arbeidsmarkt van de toekomst. UCF heeft zich met volle overtuiging ingezet voor de verwezenlijking van een universitaire campus in Fryslân, zeker in 2015, maar ook in de jaren ervoor. De wens om het academisch netwerk van UCF duurzaam te verankeren in de Friese samenleving en de vraag hoe dit te bewerkstelligen hebben ertoe geleid dat al in 2013 daaromtrent gesprekken zijn gevoerd, in de eerste plaats met de provincie Fryslân, de gemeente Leeuwarden en de participerende universiteiten, maar ook met de hogescholen en andere deelnemende kennisinstellingen. De doelstellingen en werkzaamheden van UCF zijn vastgelegd in het Programma University Campus Fryslân 2010-2015. Zoals daar verwoord dient UCF door een samenhangende aanpak de hele Fryske kennisketen te versterken: van voorschoolse educatie en een «leven lang leren» tot excellent wetenschappelijk onderzoek en innovatief ondernemerschap. Als directe afgeleide van de onderzoeks- en onderwijsactiviteiten voorziet het Programma University Campus Fryslân 2010-2015 ook in het opstellen en uitvoeren van een valorisatieagenda die ertoe moet leiden dat kennis en kennistoepassingen hun weg vinden naar de Friese samenleving. Het Programma University Campus Fryslân 2010-2015 is op 26 januari 2011 vastgesteld door Provinciale Staten van Fryslân en op 31 januari 2011 door de Gemeenteraad van Leeuwarden. Met die besluiten werd 16,4 miljoen respectievelijk 2,0 miljoen beschikbaar gesteld voor de algehele programmarealisatie. Op 1 mei 2015 was de looptijd van het programma voorbij. Met betrekking tot het vervolg waren de provincie Fryslân, de gemeente Leeuwarden, UCF en de Rijksuniversiteit Groningen eerder al overeengekomen dat UCF de basis zou worden van de in Leeuwarden te vestigen 11 e faculteit van de Rijksuniversiteit Groningen, voortaan aangeduid als /Campus Fryslân. Daaraan voorafgaand had het College van Bestuur van de Groningse universiteit besloten prof. dr. J. de Vries, voormalig decaan van de Haagse campus van de Universiteit Leiden, met ingang van 1 mei 2015 voor een periode van acht jaar te benoemen tot decaan van /Campus Fryslân. Ter voorbereiding van de overdracht van taken, rechten en verplichtingen naar /Campus Fryslân werd met ingang van 1 mei 2015 door de provincie Fryslân een transitiebudget van 370 duizend aan UCF beschikbaar gesteld. Daarmee heeft UCF een substantiële rol kunnen spelen in de voorbereiding van de besluitvorming door Provinciale Staten en de Gemeenteraad, in het opstellen van notities, overzichten en rapportages ten behoeve van de overgang van UCF naar /Campus Fryslân, in de Afscheidssymposium prof. dr. Frans Zwarts huisvesting van de decaan en zijn projectdirecteur en in de verschaffing van essentiële ICT- en kantoorfaciliteiten. Vanaf 1 mei 2015 heeft een gezamenlijk managementteam geopereerd bestaande uit de decaan en de projectdirecteur van /Campus Fryslân en de hoogleraar-bestuurder en de zakelijk manager van UCF. Met alle medewerkers van UCF zijn individuele toekomstgesprekken gevoerd en een deel van hen is met ingang van 2016 in dienst getreden van /Campus Fryslân. Op 17 december 2015 heeft de Raad van Toezicht van de Stichting University Campus Fryslân vastgesteld dat aan de voorwaarden voor overdracht is voldaan en derhalve besloten dat de werkzaamheden van UCF per 31 december 2015 worden beëindigd en dat de ontbinding van de Stichting meteen ter hand wordt genomen. Ondanks de navenant grote aandacht voor de transitie naar /Campus Fryslân heeft UCF heel 2015 reguliere programma-activiteiten ontplooid. In dit laatste jaarverslag zal uiteraard worden ingegaan op de vorderingen op dit terrein in 2015, maar het accent zal toch in hoofdzaak op de gehele periode 2011-2015 liggen. Een volledig overzicht van de behaalde resultaten is te vinden in het door de provincie Fryslân gepubliceerde document Monitoring UCF: Rapportage 2011-2015 (juli 2015). Ik dank de leden van de Raad van Toezicht en alle medewerkers voor de inspanningen die zij hebben verricht om van UCF een geslaagd project te maken en wens / Campus Fryslân veel succes met de uitbouw van het programma gedurende de komende jaren. Leeuwarden, 24 maart 2016 prof. dr. F. Zwarts, hoogleraar-bestuurder stichting University Campus Fryslân 4 Voorwoord Voorwoord 5

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 4 INHOUDSOPGAVE 7 1 DOELSTELLINGEN VAN DE ORGANISATIE 8 2 RESULTATEN 2011-2015 10 2.1 Onderwijs: Mastercollege Fryslân 10 2.2 Onderzoek: International Graduate and Research School 12 2.3 Kennisvalorisatie en ondernemerschap 14 2.4 Leeuwarden kennis- en studentenstad 16 2.5 Communicatie en profilering 18 2.6 Evaluatie van de resultaten 21 3 VAN UNIVERSITY CAMPUS FRYSLÂN NAAR /CAMPUS FRYSLÂN 22 4 ORGANISATIE 24 4.1 Bestuur en werkorganisatie UCF 24 4.2 Risicomanagement 24 4.3 Raad van Toezicht 25 4.4 Wetenschappelijke Adviesraad 25 4.5 Afbouw UCF 25 5 JAARREKENING 26 5.1 Balans 26 5.2 Stand van Baten en lasten 2015 27 5.3 Kasstroomoverzicht 2015 27 BIJLAGE 28 Bijlage 1 UCF promovendi eind 2015 28 6 Inhoudsopgave Decaan prof. dr. Jouke de Vries geeft de Gemma Frisius lezing Inhoudsopgave 7

1 DOELSTELLINGEN VAN DE ORGANISATIE De oprichting van de Stichting University Campus Fryslân (UCF) in 2011 komt rechtstreeks voort uit de maatschappelijke en politieke wens om een aansprekend en inspirerend academisch netwerk te realiseren ter versterking van de Friese economie en de Friese kennisinfrastructuur. Dit netwerk dient, naast een bloeiende academische gemeenschap en een groter aantal hoogopgeleide kenniswerkers, te leiden tot een vergrote productie van internationaal toepasbare kennis, een versterkte regionale innovatiekracht met meer bedrijvigheid en daaraan gekoppeld betere werkgelegenheidskansen binnen de regio. Zoals verwoord in het Programma University Campus Fryslân 2010-2015 is het doel door een samenhangende aanpak de hele Fryske kennisketen te versterken: van voorschoolse educatie en een «leven lang leren» tot excellent wetenschappelijk onderzoek en innovatief ondernemerschap. Daarbij wordt uitgegaan van een koppeling van aanwezige kennis en kunde in de Friese kennisinstituten, culturele instellingen en bedrijven, gericht op het in wisselende allianties genereren en ontsluiten van (nieuwe) kennis op het terrein van de in 2007 geïdentificeerde Friese hotspots. Aansluitend bij de regionale kracht en focus van kennisconcentraties rond water, duurzame energie, meertaligheid, leefbaarheid, toerisme en life sciences is ervoor gekozen UCF primair op te bouwen vanuit onderwijsen onderzoeksactiviteiten in de graduate-fase: een Fries Master college en een International Graduate and Research School (IGRS). Het Mastercollege biedt vraaggerichte en researchgeoriënteerde internationale opleidingen, in het bijzonder ook bestemd voor getalenteerde hbo-studenten die willen doorstromen naar een academisch masterprogramma. In het Programma University Campus Fryslân 2010-2015 wordt uitgegaan van in elk geval vier Engelstalige universitaire masteropleidingen: 1) een multidisciplinaire, tweejarige joint degree master Watertechnologie (MSc), 2) een éénjarige master Energy and Environmental Management (MSc), 3) een tweejarige master Meertaligheid (MA) en 4) een tweejarige master Sociale duurzaamheid en innovatie (MSc). Daarnaast is er sprake van een één- of tweejarige professionele dan wel universitaire master Creatieve innovatie en één additionele masteropleiding, hetzij professioneel, hetzij universitair. Hoofddoel van de International Graduate and Research School is het genereren van nieuwe, voor Fryslân relevante wetenschappelijke kennis en de benutting van deze kennis ten behoeve van de Friese sociaaleconomische infrastructuur en, meer in het algemeen, de Friese samenleving. IGRS richt zich primair op de hoogste vorm van onderwijs in de kennisketen, de opleiding van promovendi, en de noodzakelijke terugkoppeling richting economische en maatschappelijke actoren, in het bijzonder het Friese bedrijfsleven. Centraal thema van IGRS is de vraag welke vormen van wetenschappelijke kennis een duurzame sociaal-culturele en economische versterking van de Friese regio kunnen bewerkstelligen. Deze focus op integrerend en grensoverschrijdend onderzoek vraagt om een interactieve setting waarin kennis vragende en kennis biedende partijen gelijkelijk participeren. Als directe afgeleide van de onderzoeks- en onderwijsactiviteiten voorziet het Programma University Campus Fryslân 2010-2015 in het opstellen en uitvoeren van een valorisatieagenda door de zogeheten Kennisacademie, waarin kennis en kennistoepassingen hun weg moeten vinden naar de Friese samenleving. Halverwege het uitvoeringstraject heeft een tussentijdse herijking van het programma plaatsgevonden, mede op basis van de provinciale nota s Economische beleidsvisie provincie Fryslân 2012 en Kultuer, taal en ûnderwiis 2013-2016. In de desbetreffende notitie, Agenda 2020: scherp aan de wind, worden ten behoeve van de tweede tranche (2013-2015) en de daarmee samenhangende bekostiging door de provincie Fryslân en de gemeente Leeuwarden de hoofdkeuzes toegelicht. Deze houden in: meer focus, grotere omvang van het Friese Mastercollege en uitbreiding van de reikwijdte van het UCF-kennisnetwerk. Meer focus betekent dat afstand wordt genomen van het uitgangspunt alle Friese hotspots in gelijke mate binnen het programma te verankeren. Ten behoeve van concentratie van activiteiten rondom voeding en gezondheid, en dan met name de rol van zuivel in de voedselketen, pleit Agenda 2020 voor minder accent op de thema s duurzame energie en leefbaarheid. De vier resterende hotspots water, meertaligheid, toerisme en life sciences blijven gehandhaafd als sterke kernen. Gezien de benodigde massa en de noodzaak van nationale profilering van Leeuwarden als studie- en studentenstad gaat Agenda 2020 uit van 6 à 7 universitaire masteropleidingen, elk met een jaarlijkse instroom van ten minste 50 studenten. De aanwezigheid van goed georganiseerde pre-masters als schakel tussen hbo en universiteit wordt daarbij gezien als een absolute noodzaak. Agenda 2020 bepleit eveneens uitbreiding van het bestaande UCF-netwerk met kennisintensieve bedrijven en instellingen, ook in regio-overschrijdende zin. Ten aanzien van IGRS voorziet Agenda 2020 in de beschikbaarstelling van 15 promotieplaatsen naast de 20 plaatsen die reeds in de eerste tranche waren uitgezet. Uitgangspunt daarbij is dat rekening wordt gehouden met andere partijen die een betekenisvolle bijdrage leveren aan de Friese kenniseconomie, zoals het Innovatiecluster Drachten, het cluster voeding en gezondheid waaronder Dairy Campus, Dairy Chain, Dairy Competence Centre en MCL-Academie en het cluster zorg en zorgtechnologie. De wens om het academisch netwerk van UCF duurzaam te verankeren in de Friese samenleving en de vraag hoe dit te bewerkstelligen hebben ertoe geleid dat vanaf eind 2013 daaromtrent gesprekken zijn gevoerd, uiteraard in de eerste plaats met de provincie Fryslân, de gemeente Leeuwarden en de participerende universiteiten, maar ook met de hogescholen en de andere deelnemende kennisinstellingen. Op basis van de noodzaak van structurele externe bekostiging was de doelstelling vóór de beëindiging van het programma in 2015 ten minste één financieel draagkrachtige academische instelling te vinden met een breed onderwijsaanbod en de bereidheid langdurig de verantwoordelijkheid op zich te nemen voor de Friese universitaire campus. Om in aanmerking te komen voor onderwijsbekostiging van rijkswege dienen opleidingen met hun vestigingsplaats in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onder wijs (CROHO) te zijn opgenomen. Daarvoor moet de minister toestemming verlenen, na een verplichte adviesaanvraag bij de Commissie Doelmatigheid Hoger Onderwijs (CDHO) en, indien het een nieuwe opleiding betreft, toetsing van het curriculum door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO). Vestiging van universitaire opleidingen in Leeuwarden is uit het oogpunt van macrodoelmatigheid alleen kansrijk als de provincie Fryslân over een door de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Economische Zaken, Landbouw en Innovatie geaccordeerde kennisagenda beschikt. Om die reden heeft UCF, na overleg met de provincie, medio 2014 de aanzet gegeven tot de opstelling van een dergelijk document en daarvoor middelen beschikbaar gesteld. 8 Doelstellingen van de organisatie Doelstellingen van de organisatie 9

2 RESULTATEN 2011-2015 2.1 ONDERWIJS: MASTERCOLLEGE FRYSLÂN In de tweede helft van 2014 heeft de provincie Fryslân op verzoek van UCF de Kennisagenda Fryslân 2015-2025 opgesteld en ter toetsing voorgelegd aan de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. In dit document worden de wetenschappelijke vraagstukken beschreven die samenhangen met de maatschappelijke en economische thema s die relevant zijn voor de Friese regio. De Kennisagenda betreft de regionale invulling van de nationale en Europese kennisagenda en speelt een rol bij de toepassing van de Beleidsregel Doelmatigheid Hoger Onderwijs 2014. De bekostiging van nieuwe masterprogramma s en de nevenvestiging van bestaande master(track)s wordt door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap mede getoetst aan de hand van de Kennisagenda. In de Kennisagenda Fryslân is voor de regio een keuze gemaakt voor een aantal economische speerpunten en daarmee samenhangende kennisgebieden en maatschappelijke uitdagingen. De keuze voor deze gebieden is ingegeven door de unieke positie die zij hebben verworven in Fryslân en hun verbondenheid met de regionale economie en samenleving. Dit houdt in dat de beoogde ontwikkelingen zijn ingebed in een netwerk van bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties. De gebieden die tot de speerpunten behoren zijn agrofood/dairy, watertechnologie en de hightech maakindustrie. Als kansrijke niches worden beschouwd meertaligheid, toerisme en recreatie, serious gaming en de maritieme sector, terwijl duurzaamheid, leefbaarheid en veiligheid tot de belangrijke cross-sectorale thema s worden gerekend. De ontwikkeling van nieuwe masterprogramma s en de nevenvestiging van bestaande master(track)s sluit aan bij de kennisgebieden, kansrijke niches en cross-sectorale thema s in de Kennisagenda Fryslân. Het Mastercollege in Leeuwarden zal uiteindelijk tien opleidingen kennen, zowel éénjarige masters in het alfa- en gamma-domein als tweejarige masters in het bèta-domein. De eerste generatie, door UCF tot stand gebracht dan wel in belangrijke mate ondersteund, omvat in totaal drie masterprogramma s, alle Engelstalig: Water technology (joint degree, UTwente, WUR tweejarig, bekostigd) Environmental and energy management (UTwente éénjarig, onbekostigd) Multilingualism ( éénjarig, bekostigd) Deze opleidingen tellen gezamenlijk 80 studenten, maar uiterlijk 2017 dient dit aantal 120 te zijn. Hoewel de master Multilingualism in het Programma University Campus Fryslân 2010-2015 voorzien was als een tweejarige research mastertrack, bleek deze optie om redenen van doelmatigheid niet haalbaar. Derhalve is gekozen voor een éénjarige variant, zoals gebruikelijk in het alfa-domein. Na een voorbereidingstijd van ruim anderhalf jaar is op initiatief van UCF in 2015 een kleinschalige honours master High-tech systems and materials (HTSM) gecreëerd, verzorgd door de Rijksuniversiteit Groningen in samenwerking met de Universiteit Twente, Philips Consumer Lifestyle Drachten en het Innovatiecluster Drachten. Gelet op het grote belang van deze ontwikkeling heeft UCF de middelen die beschikbaar waren in het kader van de valorisatieagenda vrijwel volledig ingezet om een vliegende start van deze mastertrack mogelijk te maken. Het programma is gevalideerd als excellentietraject door het Platform Bèta-Techniek (Sirius). Volgens de beoordelaars geeft het voorstel blijk van een gestructureerde, krachtige aanpak die uitwerking krijgt vanuit een heldere visie. De aanpak heeft in potentie een duidelijke meerwaarde voor de student en voor de profilering en positionering van de universiteit. Het is de eerste publiek-private samenwerking (PPS) in Nederland op het gebied van hoger onderwijs en omvat een verzwaarde opleiding voor getalenteerde studenten techniek. HTSM is gekoppeld aan het topsectorenbeleid en is zowel verdiepend als verbredend van aard. De meeste industriële bedrijven in Nederland vragen om specialisten die commerciële en technologische vernieuwingen kunnen bewerkstelligen. Doel van het programma is dan ook de aansluiting tussen hoger onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren. Onderzocht wordt hoe de reikwijdte van het programma kan worden vergroot in termen van thematiek, aantallen studenten en bedrijven waarmee wordt samengewerkt (field labs). Na een aanlooptijd van drie jaar zal het traject worden omgezet in een volwaardige masteropleiding, aansluitend bij het speerpunt hightech maakindustrie in de Kennisagenda Fryslân en het project Region of smart factories van HTSM-Noord. Op initiatief en met steun van UCF zijn de afgelopen jaren drie nieuwe mastertracks ontwikkeld die berusten op samenwerking tussen de Rijksuniversiteit Groningen, NHL Hogeschool en Stenden Hogeschool. Het betreft éénjarige programma s op het gebied van: Governance and security (track binnen de -master Juridische bestuurskunde, Faculteit Rechtsgeleerdheid) Tourism and geography (track binnen de -master Economische geografie, Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen) Liveability (track binnen de -master Culturele geografie, Faculteit Ruimtelijke wetenschappen) Deze tweede generatie van masteropleidingen moet in het CROHO Leeuwarden als vestigingsplaats krijgen. Daarvoor moet het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap toestemming verlenen, na een verplichte adviesaanvraag bij de Commissie Doelmatigheid Hoger Onderwijs (CDHO). De opvolger van UCF, /Campus Fryslân, verwacht de aanvragen in 2016 te kunnen indienen. Afstemming over een schakelprogramma in de verwante hbo-opleidingen vindt plaats met NHL Hogeschool en Stenden Hogeschool. Met financiële steun van UCF is in 2015 een door de Rijksuniversiteit Groningen en Stenden Hogeschool gezamenlijk uit te voeren pre-master Tourism and geography tot stand gekomen. Over de pre-master Governance and security bestaat grotendeels overeenstemming. Naar verwachting zullen de premasters in september 2016 worden opengesteld, waarna de masterprogramma s in 2017 van start kunnen gaan. De ambitie is om na de opbouwfase een gemiddelde jaarlijkse instroom van 40 studenten, deels internationaal, te realiseren. Masterstudenten in Leeuwarden kunnen deelnemen aan een scala van activiteiten die UCF jaarlijks organiseert. Doel daarvan is hen kennis te laten maken met de stad, de regio, de cultuur en elkaar. Een typisch voorbeeld is de masterclass ondernemerschap die in januari 2015 in samenwerking met Inqubator Leeuwarden werd aangeboden. Voor de eerste weken van hun studie is er het succesvolle buddyprogramma dat de veelal internationale studenten laat begeleiden door Friese ouderejaarsstudenten. Ook biedt UCF jaarlijks een basiscursus Nederlands aan, in 2015 vergezeld van een vervolgcursus, op uitdrukkelijk verzoek van de studenten. Met ingang van 1 september 2016 zal de afdeling Friese taal en cultuur van de Rijksuniversiteit Groningen een online cursus Fries beschikbaar stellen. Uiteraard laat UCF de masterstudenten ook deelnemen aan het introductieprogramma dat de Stichting Leeuwarden Studiestad (SLS) jaarlijks organiseert onder de titel Leip! Intro. Sociale events zoals ice skating vormen een essentieel onderdeel van de overige activiteiten. 10 Resultaten 2011-2015 Resultaten 2011-2015 11

2.2 ONDERZOEK: INTERNATIONAL GRADUATE AND RESEARCH SCHOOL Sinds begin 2015 maken in totaal 35 promotieprojecten deel uit van IGRS, 20 gefinancierd in de eerste tranche (2012-2013), 15 in de tweede tranche (2013-2014). De gehonoreerde voorstellen, in de eerste tranche voorgedragen door de participerende kennisinstellingen, in de tweede tranche geselecteerd door de Wetenschappelijke Adviesraad, adresseren probleemstellingen die verband houden met de Friese hotspots en bewegen zich derhalve op een groot aantal verschillende onderzoeksgebieden. Zo worden er studies uitgevoerd in het kader van watertechnologie en watermanagement, toerisme, meertaligheid, krimp, verduurzaming van veeteelt en landschap, proteïnes in de zuivelketen, healthy ageing, serious gaming, creatieve innovatie en sensortechnologie. Zonder uitzondering gaat het om promotietrajecten waarin sprake is van grensoverschrijdend onderzoek en cross-sectorale samenwerkingsverbanden. Een overzicht van alle lopende projecten is te vinden in Bijlage 1: Overzicht UCF promovendi eind 2015. De eerste promotieplechtigheid, die van Anna Casadella (Wetsus/), heeft plaatsgevonden op 1 april 2016 in het Stadhuis te Leeuwarden. Het beleid van de onderzoekschool kenmerkt zich door de focus op integrerend en grensoverschrijdend onderzoek en de creatie van een interactieve setting waarin kennis vragende en kennis biedende partijen gelijkelijk participeren. Gekozen is voor multidisciplinaire, cross-sectorale wetenschappelijke bijeenkomsten en activiteiten. In het kielzog daarvan is een vorm van vaardighedenonderwijs ontwikkeld die zich uitstrekt tot de gehele Friese promovendigemeenschap. Ook is er bewust voor geopteerd om de bijeenkomsten en activiteiten zoveel mogelijk open te stellen voor geïnteresseerden uit de Friese samenleving. Dit heeft geleid tot een vaste mix van vertegenwoordigers van maatschappelijke instellingen, overheden en het bedrijfsleven, wo- en hbo-docenten, promovendi, hun begeleiders en masterstudenten. Gegeven de internationale deelname is de voertaal veelal Engels. De halfjaarlijkse Summer en Autumn Schools hebben primair als doel de academische blik van promovendi te verbreden en fungeren als een podium waarop zij actief deel kunnen nemen aan brede interdisciplinaire academische debatten. Voor Fryslân fungeren de Schools als denktank voor de ontwikkeling van nieuwe ideeën en concepten ter ondersteuning van de veranderende Friese samenleving. Daardoor zijn zij inmiddels een vast gegeven geworden. In deze halfjaarlijkse reeks hebben ook in 2015 twee succesvolle Schools plaatsgevonden. Tijdens de Summer School Happy City (9-11 juni), georganiseerd in samenwerking met de gemeente Leeuwarden en drs. Karin Peeters (stadssocioloog, eigenaar van Bureau Territoria), bespraken 110 deelnemers het belang, de mogelijkheden en de toekomst van het concept gelukkige stad. Vanuit de verschillende invalshoeken van wetenschappers, beleidmakers, ondernemers en consumenten werden de ingrediënten van een Happy City in de Friese context onderzocht. Aspecten die daarbij extra aandacht kregen waren The power of small scale, Citizens and their landscape en Smart City. De Autumn School (16-18 oktober) concentreerde zich onder de titel Science in a regional context op valorisatie van onderzoek en werd georganiseerd in samenwerking met de Fryske Akademy en Stenden Hogeschool. Nieuw was daarin dat 12 Friese promovendi verspreid over 3 dagen het belang van hun onderzoek voor de wetenschap in het algemeen en voor de (regionale) samenleving in het bijzonder presenteerden volgens een formule ontleend aan het populaire programma Dragon s Den van de BBC. In actieve interactie met een panel bestaande uit ondernemers, politici en wetenschappers werd de toepassing van de resultaten bediscussieerd en aangescherpt. Deze vorm van vermaatschappelijking oogstte veel waardering. Voor het functioneren van een brede, grensoverschrijdende en integrerende onderzoekschool als IGRS zijn begeleidersbijeenkomsten absoluut essentieel. Daar maken promotoren en dagelijkse begeleiders kennis met elkaar en wisselen zij ervaringen uit die van belang zijn voor de uitvoering van het opleidings- en begeleidingsplan. Minstens even belangrijk is dat in de bijeenkomsten wordt gesproken over samenwerking tussen promovendi en hun begeleiders. Studenten International Graduate and Research School Ter ondersteuning van het wetenschappelijke werk en de ontwikkeling van onderzoektalent in Fryslân is de afgelopen jaren een uitgebreid vaardighedenprogramma ontwikkeld dat zich mag verheugen in brede belangstelling van buiten. De nadruk ligt op persoonlijke ontwikkeling, het faciliteren van onderdelen van het promotietraject, schriftelijke en mondelinge uitdrukkingsvaardigheden, presentatie, carrièremogelijkheden en ondernemerschap. Evenals in voorgaande jaren zijn in 2015 de volgende trainingen gegeven: Being the supervisor, manage your supervisor De cursus geeft een overzicht van de theorie en praktijk van het managen van contacten binnen het onderzoek. Authoring a PhD In deze cursus van zes workshops worden promovendi geoefend in het schrijven van Engelse teksten in het algemeen en wetenschappelijk artikelen en hun dissertatie in het bijzonder. Streamline your PhD Planning, organisatie en realistische doelen van het promotieproject zijn cruciaal voor het slagen daarvan. In multidisciplinaire werkgroepen worden de promovendi wetenschappelijk uitgedaagd, projecten bediscussieerd, vraagstellingen aangescherpt, hypotheses onderbouwd en realistische planningen gemaakt. Career ambitions In deze serie workshops wordt promovendi geleerd om hun intrinsieke sociale en wetenschappelijke vaardigheden te herkennen, waardoor ze beter in staat zijn hun carrièreambities en -mogelijkheden vast te stellen. Literature Review In drie workshops wordt de theorie en de praktijk van het schrijven van een literatuurreview behandeld. Centraal staat het schrijven van een eigen review voor gebruik als introductie van een wetenschappelijke publicatie of als eerste hoofdstuk van de dissertatie. 12 Resultaten 2011-2015 Resultaten 2011-2015 13

2.3 KENNISVALORISATIE EN ONDERNEMERSCHAP Als directe afgeleide van de onderzoeks- en onderwijsactiviteiten is een valorisatieagenda opgesteld die ertoe moet bijdragen dat kennis en kennistoepassingen hun weg vinden naar de Friese samenleving. Gelet op het uitzonderlijke belang voor het Noorden van de samen met Philips Drachten ontwikkelde HTSM-master heeft UCF de middelen die in dit kader beschikbaar waren grotendeels ingezet om bestendiging van dit initiatief mogelijk te maken. Daarnaast heeft UCF ook in 2015 verschillende activiteiten opgezet dan wel ondersteund. De gedachte achter de masterclass ondernemerschap die in januari 2015 in samenwerking met Inqubator Leeuwarden werd aangeboden is dat vaardigheden zoals netwerken, pitchen, marketing en het opstellen van een businessplan in het algemeen van groot belang zijn, ook voor (jonge) wetenschappers. Gastsprekers tijdens de masterclass waren Herman Smit van HS Finance en Christel Pieper van PS Producties. Valorisatie stond ook centraal in de reeds genoemde Autumn School 2015 met als thema Science in a regional context. De aanwezigheid van het maatschappelijk geëngageerde panel en de interactie tussen promovendi, gerenommeerde wetenschappers en publiek was bijzonder succesvol en heeft geleid tot nieuwe vormen van samenwerking tussen onderzoekers en bedrijfsleven. De waardering voor het evenement was groot en de regionale nieuwsmedia hebben er uitgebreid aandacht aan besteed. Om die reden heeft /Campus Fryslân de aanbeveling gekregen deze valorisatieschool voortaan elk jaar te organiseren. Naast geld voor promotieonderzoek heeft UCF ook een klein budget beschikbaar gesteld voor valorisatie van nieuwe kennis die daaruit voortkomt. Dat budget dient om ondernemers op weg te helpen, die overwegen een nieuw product of nieuwe dienst op de markt te brengen op basis van verricht promotieonderzoek. De in 2015 verleende opdracht aan het bedrijf Djipper is daar het eerste voorbeeld van. Bij de Technische Universiteit Delft is het verschijnsel van ElectroHydroDynamische Atomisatie (EHDA) onderzocht, ook wel electro-spraying genoemd. Het gaat daarbij om een spuitkop die tot zo n 60 keer minder water gebruikt als de nu voorhanden spuitkoppen en daarnaast ook nog eens efficiënter het gewas besproeit, meer gericht op de plant en met veel minder drift van het middel op het land. Het bedrijf Djipper heeft overtuigend aangetoond dat deze toepassing aanzienlijke toegevoegde waarde kan hebben. 14 Resultaten 2011-2015 Programmaboekje Autumn School Resultaten 2011-2015 15

2.4 LEEUWARDEN KENNIS- EN STUDENTENSTAD Binnen het programmaonderdeel Leeuwarden kennis- en studentenstad hebben de volgende evenementen in 2015 de aandacht getrokken: Gemma Frisuslezing De Gemma Frisius-lezing luidt het nieuwe academische jaar in. Het thema in 2015 was The academic future of Fryslân: The establishment of a residential University College in Leeuwarden. Prof. dr. Jouke de Vries en prof. dr. Barbara Oomen waren de keynote speakers. Prof. Barbara Oomen is decaan van University College Roosevelt in Middelburg, dat onderdeel is van Universiteit Utrecht. Zij sprak op enthousiaste en boeiende wijze over de succesfactoren van een University College en ging hierover in discussie met de decaan van /Campus Fryslân, Jouke de Vries. 24 november: Smaak Sprekers waren drs. Heleen Hoogeveen (medisch wetenschapper aan het Universitair Medisch Centrum Groningen) en Huib Stam (auteur van onder andere het boek Eetsprookjes). Café van de Kleine Wetenschap Om de maand organiseert UCF het Café van de Kleine Wetenschap. Tijdens deze bijenkomsten komen twee wetenschappers aan het woord over hun fascinatie voor een bepaald thema. Het café vindt plaats in het kader van Leeuwarden kennis- en studentenstad en is erop gericht het academische klimaat in Leeuwarden te versterken. Daardoor is UCF zichtbaar aanwezig in de stad. In 2015 zijn er 5 cafés georganiseerd, waarbij gemiddeld 50 à 60 personen aanwezig waren: 27 januari: Kapitaal De aanleiding voor dit onderwerp was het boek Kapitaal in de 21ste eeuw van de Fransman Thomas Piketty, dat wereldwijd veel stof heeft doen opwaaien. Sprekers waren prof. dr. Lex Hoogduin (hoogleraar Rijksuniversiteit Groningen, voormalig directeur van DNB) en dr. Jeroen Boelhouwer (wetenschappelijk medewerker bij het Sociaal Cultureel Planbureau) 31 maart: Retail Sprekers waren dr. Cor Molenaar (directeur van exquo consultancy, hoogleraar Bedrijfskunde en emarketing aan de Erasmus Universiteit Rotterdam) en Karin Peeters (stadssocioloog, eigenaar van Bureau Territoria). 19 mei: Hebzucht Sprekers waren promovenda Terri Seuntjens (Universiteit Tilburg) en dr. Kilian Wawoe (interim HR manager en deeltijddocent aan de Vrije Universiteit Amsterdam). 22 september: Defensie Sprekers waren prof. dr. Peter Volten (emeritus hoogleraar Internationale betrekkingen aan de Rijksuniversiteit Groningen) en dr. Jorrit Kamminga (senior onderzoeker Oxfam Novib en Instituut Clingendael). Studium Generale Leeuwarden Als deelnemer aan Studium Generale Leeuwarden werkt UCF samen met Studium Generale Groningen. Die samen werking bestaat uit wederzijdse hulp en adviezen op het gebied van programmering en gezamenlijk georganiseerde en bekostigde optredens van grote (internationale) sprekers in Leeuwarden en Groningen. In dat kader heeft UCF in 2015 de volgende evenementen en lezingen verzorgd: 10 maart: College tour, Comedy train in de Kanselarij Allen in eigen stijl wisten Soundos el Ahmadi, Alex Ploeg, Kasper van der Laan en Patrick Laureij het publiek aan het lachen te maken. Actuele en herkenbare thema s werden door de comedians aangehaald en met een flinke dosis humor verpakt. 9 april: The effects of binge-watching, Brian Dunphy in de Kanselarij Brian Dunphy doceert satire, massamedia en politiek aan het Brooklyn College in New York. Hij heeft voor verschillende Amerikaanse televisiemaatschappijen gewerkt zoals CNN en HBO. Aan de hand van de serie House of Cards en Richard Linklater s films Boyhood en de Before-trilogie, analyseerde Dunphy wat de ervaringen zijn van zogeheten binge-watchers. Café van de Kleine Wetenschap 4 november: Toleration in the Dutch republic, Jonathan Israel in de Kanselarij De vermaarde Britse historicus Jonathan Israel is verbonden aan het Institute of Advanced Studies in Princeton. Zijn werk heeft betrekking op de Verlichting en de Nederlandse geschiedenis en de Europese koloniale geschiedenis van de Renaissance tot de achttiende eeuw. Museum Universiteit De Museum Universiteit is een initiatief van het Fries Museum, Tresoar en UCF en loopt parallel aan het programma van de Museum Jeugd Universiteit van het Fries Museum en Tresoar. Hiermee is een nieuwe doelgroep onder academisch geïnteresseerd publiek gecreëerd. In 2015 zijn er vier edities geweest: 12 maart: Museum Universiteit duikt in het Friese verleden. Promovendus Marco Bakker over De terpen, het opgeslagen verleden van Friesland. 19 april: Museum Universiteit bespreekt de wortels van de Friese wetenschap. Dr. Arjen Dijkstra van de Rijksuniversiteit Groningen over De wortels van de Friese wetenschap. 4 oktober: Museum Universiteit en de Friese terpdame. Nelleke IJssennagger, conservator Terpencultuur en Middeleeuwen, over De terpdame, het eerste Friese gezicht. 18 oktober: Museum Universiteit en Orangisme in de Franse tijd. Laurien Hansma, promovenda met geschiedenis als vakgebied, over Orangisme ten tijde van Lodewijk Napoleon. 16 Resultaten 2011-2015 Resultaten 2011-2015 17

2.5 COMMUNICATIE EN PROFILERING Evenals in voorgaande jaren was de communicatiestrategie in de eerste helft van 2015 voornamelijk gericht op het vergroten van de zichtbaarheid van UCF. In de tweede helft van het jaar verschoof de strategie meer naar het creëren van duidelijkheid omtrent het waarom en het hoe van de transitie van UCF naar / Campus Fryslân. Er is daarom met behulp van de UCF-krant Verbindt en de inzet van sociale media aanzienlijk geïnvesteerd in toelichting, uitleg en achtergronden. Website De website staat centraal in de communicatie van UCF en is in 2015 op onderdelen vernieuwd. De drie pijlers van UCF (Mastercollege, Onderzoekschool en Leeuwarden kennis- en studentenstad) nemen een prominente plaats in op de website. Door de nieuwsberichten op de website ook te delen via de sociale media is er meer verkeer richting website gecreëerd. Doordat de teksten op de website zowel in het Nederlands als in het Engels worden aangeboden, is de website ook toegankelijk voor de buitenlandse PhD s en masterstudenten. Verbindt In 2015 zijn er drie edities van Verbindt uitgekomen, één in de lente, één in de zomer en één in het najaar. Belangrijk onderwerp in de krant was de transitie van UCF naar /Campus Fryslân. Het aantal abonnees is in 2015 wederom gestegen. Er zijn verschillende externe journalisten betrokken bij de samenstelling van de krant, die een groeiende waardering krijgt in het (bestuurlijke) netwerk van UCF. Social Media UCF volgt op het vlak van de communicatie een crossmediale strategie, hetgeen inhoudt dat de te delen boodschap via verschillende media wordt verspreid. Het aantal volgers op zowel Twitter als Facebook is in 2015 flink gestegen ten opzichte van het voorgaande jaar. De vindik-leuk s op Facebook stegen dit jaar met 30%. Eind 2015 had UCF in totaal 704 volgers op Twitter. Overige publieksactiviteiten/uitingen: Masterclass Verkiezingen Op de Thorbecke-dag (9 februari), aan de vooravond van de provinciale verkiezingen, organiseerde UCF in samenwerking met de Thorbecke Academie (NHL) en Jongeren en Politiek Fryslân een masterclass politiek. Dr. Ewout Klei sprak over ons politieke stelsel en de getrapte verkiezingen voor de Eerste Kamer. CityProms Op 26 juni organiseerde UCF in samenwerking met City- Proms het symposium If music be the foot of love, let s forge a foot chain. CityProms verbindt muziek, educatie, gezondheid en gemeenschap in haar programma EM- BRACE, waarvan het symposium deel uitmaakte. Tijdens het symposium gingen verschillende wetenschappers en professionals in op het gebruik van muziek bij de behandeling van dementie en op de wijze waarop kunst de perceptie van het ouder worden beïnvloedt. Leip! Intro Op 24 augustus vond voor de tiende keer Leip! Intro plaats, de gezamenlijke introductiedag voor de instellingen van hoger onderwijs in Leeuwarden. Onder de 3500 deelnemende studenten waren 40 studenten van UCF, afkomstig van de universitaire masters Water technology, Multilingualism en Environmental & Energy Management. Nacht van de Filosofie Fryslân De Nacht van de Filosofie vond plaats op 11 en 12 april in Leeuwarden en had voor het eerst een wetenschappelijke inbreng vanuit UCF in de persoon van filosofe dr. Judith Vega. HEDEN presenteert tentoonstelling over vergeten Op 31 januari vond in de Kanselarij in Leeuwarden de tentoonstelling-voor-één-avond HEDEN plaats, georganiseerd door kunstinitiatief VHDG in samenwerking met UCF. Het thema van deze editie was vergeten. Meer dan 125 bezoekers doken onder in het rijk van vervlogen herinneringen, waar vergeefse aandenkens en visueel geheugenverlies de dienst uitmaken. Prof. dr. Douwe Draaisma (), gespecialiseerd in het menselijk geheugen, gaf een lezing over De kunst van het vergeten, een van zijn fascinaties. Aan de orde kwamen vragen als: Waar blijven verdrongen herinneringen? En waarom is het vastleggen van herinneringen zo verleidelijk? Draaisma gaf antwoord op elke vraag. Vergeetkunstenaars Arjen Boerstra, Anno Dijkstra en Jasper Rigole vertelden én lieten zien wat hen bezighoudt. UCF tijdens de Leip! Introductieweek 18 19 Resultaten 2011-2015 Resultaten 2011-2015

2.6 EVALUATIE VAN DE RESULTATEN Een externe evaluatie van UCF vond plaats in 2014 door een commissie onder voorzitterschap van mr. Rein Jan Hoekstra, oud-lid van de Raad van State. In haar rapport concludeert de commissie onder meer: De maatschappelijke relevantie van het UCF-programma is zeer hoog. Met de vorming van een universitaire campus in Leeuwarden wordt op het vlak van academisch onderwijs en onderzoek voor de Friese samenleving potentieel een enorme meerwaarde gerealiseerd, in verband met de betekenis van regionale inbedding voor de regionale economie en maatschappij. Wat betreft het strategische doel van kennis ontsluiten en toepassen, is met de komst van UCF de goede weg ingeslagen. Ook stelt de commissie dat voortgezette tijdelijke financiering door provincie en gemeente noodzakelijk is, maar dat uiteindelijk reguliere onderwijsbekostiging van rijkswege het uitgangspunt moet zijn. UCF en de pers In 2015 is UCF (en /Campus Fryslân) 108 keer in gedrukte Friese media verschenen. Dat is een stijging van 89,5 procent ten opzichte van 2014. Daarnaast kwam UCF in verschillende online en landelijke media voor. Er zijn in 2015 door UCF in totaal 19 persberichten verstuurd. UCF werkt samen met journalisten van regionale media. Asing Walthaus (Leeuwarder Courant) presenteert het Café van de Kleine Wetenschap. Erik Betten en Pier Bergsma (Friesch Dagblad) hebben een wisselcolumn in Verbindt. Wio Joustra (voorheen Leeuwarder Courant) is in elke editie van Verbindt verantwoordelijk voor een interview met een bestuurder. Perspresentatie 14 oktober Persbijeenkomsten: 23 januari: (pers)bijeenkomst. University Campus Fryslân (UCF) in Leeuwarden wordt officieel de elfde faculteit van de Rijksuniversiteit Groningen (). Prof. dr. Jouke de Vries wordt per 1 mei 2015 benoemd als decaan van deze faculteit, die de naam University of Groningen/ Campus Fryslân (/Campus Fryslân) krijgt. 14 oktober: (pers)bijeenkomst. De colleges van de provincie Fryslân, de gemeente Leeuwarden en de Rijksuniversiteit Groningen stemmen in met de opzet van en de bijdrage aan de Campus Fryslân. Aangekondigd wordt dat nog voor het einde van 2015 de voorstellen behandeld zullen worden door Provinciale Staten van Fryslân, de Gemeenteraad van Leeuwarden en de Universiteitsraad van de. Als zij ook akkoord gaan betekent dit de terugkeer van een universiteit in Fryslân, twee eeuwen na de sluiting van de universiteit in Franeker in 1811. De evaluatiecommissie beveelt aan in overleg te treden met de Rijksuniversiteit Groningen (), Universiteit Twente (UT) en Wageningen Universiteit (WUR) over een routekaart voor de tweede fase UCF. Hierna zijn de besprekingen over de vestiging van een Friese faculteit van de in een stroomversnelling geraakt, nadat UCF eerder al op zoek was gegaan naar een financieel draagkrachtige academische instelling met een breed onderwijsaanbod en de bereidheid gedurende lange tijd de verantwoordelijkheid op zich te nemen voor het opgebouwde academische netwerk in Fryslân. Binnen de Friese faculteit wil de gastvrijheid blijven bieden aan de opleidingen van UT en WUR. Begin 2015 werden de contouren van de plannen publiekelijk gepresenteerd door de provincie Fryslân en samen, met steun op de achtergrond van de gemeente Leeuwarden. Op 25 maart 2015 zond de een eerste uitwerking van de opzet van /Campus Fryslân aan Gedeputeerde Staten van Fryslân. Het Ontwikkelplan /Campus Fryslân: Een faculteit in opbouw Wereldklasse in de regio van oktober 2015 is de nadere detaillering hiervan, mede op basis van overleggen en adviezen over de brief van 25 maart 2015. Een volledig overzicht van de behaalde resultaten is te vinden in het door de provincie Fryslân gepubliceerde document Monitoring UCF: Rapportage 2011-2015 (juli 2015). De eerste conclusie van het rapport is dat er ten aanzien van de universitaire masteropleidingen, de realisatie van de onderzoekschool en het aantrekken van promovendi essentiële stappen vooruit zijn gezet. Dat geldt volgens het rapport ook ten aanzien van de schakelprogramma s. Niettemin zal het realiseren van het gewenste onderwijsaanbod en de doorstroming vanuit het hbo naar deze universitaire masteropleidingen de komende jaren nog extra aandacht vergen. De tweede conclusie van het rapport heeft betrekking op Leeuwarden kennis- en studentenstad en luidt dat vorderingen zijn geboekt ten aanzien van een goed sociaal cultureel en wetenschappelijk academisch klimaat, maar dat structurele aandacht van groot belang blijft. De derde en laatste conclusie heeft betrekking op de Friese hotspots. Volgens de onderzoekers is de mate van dekking op de Friese hotspots tussen de universitaire masteropleidingen en de onderzoeksprojecten van de promovendi in ruime tot hoge mate aanwezig. 20 Resultaten 2011-2015 Resultaten 2011-2015 21

3 VAN UCF NAAR / CAMPUS FRYSLÂN Op basis van het onderwijs- en onderzoekprogramma dat tussen 2011 en 2015 tot stand is gebracht door UCF, heeft de Rijksuniversiteit Groningen zich bereid verklaard in Leeuwarden een elfde faculteit te vestigen, met een breed onderwijsaanbod gericht op multidisciplinaire bestudering van wetenschappelijke vraagstukken samenhangend met maatschappelijke en economische thema s die als relevant zijn bestempeld voor de Friese regio. Voor het komende decennium zijn deze thema s beschreven in de Kennisagenda Fryslân 2015-2025. De kernfilosofie van de nieuwe faculteit is: regionale thema s verbinden aan interdisciplinaire global issues. Anders gezegd: studenten leren theoretische kennis van maatschappelijke vraagstukken die op wereldniveau spelen, toe te passen op casuïstiek in de regio. In vrijwel al deze world challenges staan de begrippen duurzaamheid en verduurzaming centraal. In het aan de faculteit verbonden Centre for Sustainable Entrepreneurship zullen studenten worden voorbereid op bedrijfskundige vraagstukken rond duurzaam ondernemen en duurzame werkgelegenheid. /Campus Fryslân zal ook een aanbod van contractonderwijs kennen, bestaande uit onder meer postacademische cursussen en vaardigheidstrainingen in een skills lab. In een periode van vijf, zes jaar zal /Campus Fryslân uitgroeien tot een substantiële universitaire vestiging met 50 fte staf (wetenschappelijk en ondersteunend), 1.000 studenten en een Graduate School met 50 promovendi. Staf en studenten zullen deels afkomstig zijn uit Fryslân, deels uit de rest van Nederland of het buitenland. Bachelor-studenten komen veelal rechtstreeks van het vwo of een internationaal equivalent. Masterstudenten zijn doorgestroomd na een universitaire bachelor of beschikken over een in het hbo behaalde bachelor-graad en hebben waar van toepassing met succes een pre-masterprogramma afgerond. De populatie studenten zal verdeeld zijn over een University College, met een driejarige Engelstalige bacheloropleiding Liberal Arts and Sciences (jaarlijkse instroom van 200, in totaal 600 studenten), en een tiental masterprogramma s in het Mastercollege (gemiddelde instroom van 40, in totaal 400 studenten). De voertaal bij deze opleidingen zal in principe eveneens Engels zijn. Een adequate voorbereiding van studenten op de global markets van tegenwoordig vraagt een Engelstalige opleiding, met een internationale staf van allure. /Campus Fryslân gaat, als onderdeel van een universiteit met een ranking in de mondiale top-100, naar eigen zeggen voor niets minder dan «world class education and research». De derde generatie van masterprogramma s die de komende twee jaar door /Campus Fryslân zal worden ontwikkeld, omvat naast enkele niche-opleidingen ook enkele masters met een bredere scope. Hoewel er in alle gevallen een duidelijke relatie met de Kennisagenda Fryslân zal zijn, zal bij de ontwikkeling van deze opleidingen ook nadrukkelijk gekeken worden naar nieuwe, interdisciplinaire onderzoeksterreinen en maatschappelijke thema s met voldoende nationale en internationale werfkracht voor studenten. In het Ontwikkelplan /Campus Fryslân: een faculteit in opbouw Wereldklasse in de regio worden bij wijze van voorlopig kader de volgende thema s genoemd: Dairy and global food challenge Sustainable entrepreneurship High-tech systems and materials Hotel management Game technology World politics and global justice Mede op basis van omgevingsverkenningen en nadere afstemming binnen het hoger onderwijs Fryslân zal in 2016 een keuze en verdere planning worden gemaakt. De door UCF gecreëerde International Graduate and Research School zal door /Campus Fryslân onverkort worden voortgezet. Dit is van belang omdat de provincie Fryslân voor de periode tot en met 2017 aanzienlijk bedragen aan UCF ter beschikking heeft gesteld voor de bekostiging van activiteiten en flankerend beleid. Blijkens een recente notitie van /Campus Fryslân zullen de daaruit voortvloeiende verplichtingen niet alleen gestand worden gedaan, maar zal het aantal activiteiten zelfs worden uitgebreid, evenals het aantal promovendi. Op 17 februari 2016 ondertekenden v.l.n.r. prof. dr. S. Poppema (voorzitter CvB-), S. de Rouwe (gedeputeerde provincie Fryslân) en G. Krol (vice-voorzitter Raad van Toezicht UCF) de overeenkomst van overdracht. 22 Van University Campus Fryslân naar /Campus Fryslân Van University Campus Fryslân naar /Campus Fryslân 23

4 ORGANISATIE 4.1 BESTUUR EN WERKORGANISATIE UCF In de basisopzet van de organisatie zijn in 2015 geen grote wijzigingen aangebracht. Belangrijk is geweest de uitbreiding van het managementteam van UCF (bestaande uit de heren prof.dr. F. Zwarts en M. Bosma), dat vanaf eind mei 2015 standaard vergaderde samen met de beide vertegenwoordigers van Rijksuniversiteit Groningen / Campus Fryslân i.o., de heren prof. dr. J.J. de Vries (decaan) en drs. P. Bouma (projectdirecteur). Deze ontwikkeling paste bij de transitieperiode waarin UCF de activiteiten afbouwde en /CF de opbouw realiseerde door o.a. bestaande activiteiten van UCF over te nemen. 4.3 RAAD VAN TOEZICHT De Raad van Toezicht is ingesteld op 17 maart 2011. De Raad van Toezicht vergaderde in 2015 vijf keer en behandelde in die vergaderingen alle relevante lopende zaken van UCF, waarbij de op handen zijnde opheffing van UCF centraal op de agenda s stond. Voorts werd de jaarrekening en jaarverslag van 2014 vastgesteld, alsmede ook een transitiebegroting voor de periode mei december 2015. De samenstelling van de Raad van Toezicht per 31 december 2015 is als volgt: Prof. dr. D.D. Breimer, onafhankelijk voorzitter, geb. datum: 24/11/1943, benoemingsdatum: 17-03-2011; nevenfunctie: hoogleraar in de farmacologie aan de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen en de Faculteit der Geneeskunde / LUMC Universiteit Leiden; 4.4 WETENSCHAPPELIJKE ADVIESRAAD Dhr. G. Krol, vanwege: gemeente Leeuwarden, geb. datum: 01/07/1945 benoemingsdatum: 17-03-2011; nevenfunctie: burgemeester gemeente Het Bildt; Dhr. ir. H. Bouma, vanwege: VNO-NCW Noord, MKB-Noord, Fries bedrijfsleven, geb. datum: 02/10/1955 benoemingdatum: 21-07-2011; Managing Director bij LIMIS - Institute for Healthcare Innovation; Mw. J. Vlietstra, vanwege: Leeuwarder Hogescholen (NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool, Van Hall Larenstein), geb. datum: 13/04/1948 benoemingsdatum: 09-12-2011; Vacature vanwege: Nederlandse universiteiten en met name, UT, WUR en TUD; eerder was mw. prof. dr. K. van Oudenhoven van der Zee lid van 27-06-2012 tot 1-4-2014; Vacature vanwege: provincie Fryslân; eerder was prof.dr. J. de Vries lid van 17-3-2011 tot 19-06-2014. De genoemde afbouw van UCF leidde er tevens toe dat de beide overleggremia (wetenschappelijke adviesraad (WAR) en de Taskforce UCF (een overleg platform met bestuurlijke vertegenwoordigers van de UCF-partners) in 2015 niet meer actief zijn geweest. Bestuur van de Stichting Het bestuur van de Stichting was gedurende 2015 (en sinds 2011) in handen van de hoogleraar-bestuurder prof. dr. Frans Zwarts, voormalig rector magnificus van de Rijksuniversiteit Groningen. 4.2 RISICOMANAGEMENT Het risicomanagement is binnen UCF ingebed in de werken besluitvormingsprocessen in de organisatie, zowel in de dagelijkse werkorganisatie alsook in bestuur en Raad van Toezicht. Primair wordt gekeken naar invloeden van besluiten en ontwikkelingen op de strategische koers van UCF; daarnaast blijven financiële, juridische en contractuele risico s continue in beeld. De taak van de hoogleraar-bestuurder is het besturen van stichting conform doel en belang van de Stichting, te weten het versterken van de kennisinfrastructuur en de gehele kennisketen in de Provincie Fryslân door uitvoering te geven aan het door provincie en gemeente vastgestelde UCF programma 2010-2015. Prof. dr. F. Zwarts was tot ultimo 2015 in dienst van UCF. Bureau van de Stichting De hoogleraar-bestuurder wordt in zijn werkzaamheden ondersteund door een aantal medewerkers, werkzaam binnen het bureau van de Stichting; op 31 december 2015 zijn de arbeidscontracten van de laatste drie medewerkers (2,0 fte) beëindigd. Op 9 juli 2012 is de Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) geïnstalleerd. Op 23 april 2015 besluit de Raad van Toezicht dat de WAR niet meer een adviestaak zal vervullen binnen UCF (gezien de ontwikkeling van de Campus Fryslân van de ) en dat opheffing van de WAR derhalve voor de hand ligt. Op 11 november 2015 werd in een speciale vergadering officieel afscheid genomen van de WAR. De samenstelling van de raad was: 4.5 AFBOUW UCF Op 30 april 2015 was de looptijd van het Programma University Campus Fryslân 2010-2015 beëindigd. Met betrekking tot het vervolg zijn de provincie Fryslân, de gemeente Leeuwarden en de Rijksuniversiteit Groningen overeengekomen dat UCF de basis wordt van de in Leeuwarden te vestigen 11 e faculteit van de Rijksuniversiteit Groningen, voortaan aangeduid als /Campus Fryslân. Ter voorbereiding van de overdracht van taken, middelen en verantwoordelijkheden aan /Campus Fryslân is met ingang van 1 mei 2015 door de provincie Fryslân een transitiebudget van 370 duizend aan UCF beschikbaar gesteld. Op 17 december 2015 heeft de Raad van Toezicht van de Stichting University Campus Fryslân vastgesteld dat aan de voorwaarden voor overdracht is voldaan en derhalve besloten dat de Stichting met ingang van 1 januari 2016 zijn werkzaamheden beëindigt, waarna verdere stappen worden gezet naar ontbinding van de stichting. Mw. prof.mr.dr. H.K. Elzinga (waarnemend voorzitter) Dr. ir. H.V.M. Hamelers Mw. dr. E. Cavagnaro Dr. H. Derksen Dr. J.H.J. Paques Mw. prof.dr.ir. S.J.M.H. Hulscher 24 Organisatie Organisatie 25