Verkiezingsuitslagen Provinciale Staten, 2 maart Inhoud: 1. Opkomst 2. Winnaars en verliezers 3. Zetelverdeling Provinciale Staten 4. Verschil tussen gemeenten Bijlage 1 De VVD heeft bij deze verkiezingen voor de Provinciale Staten ook in de de meeste stemmen gehaald. PvdA werd tweede en PVV derde. CDA verloor veel. De stemming in de komt overeen met de provinciale en landelijke trend. Opvallend was de relatief hoge opkomst. In deze notitie zijn de uitslagen van de gemeenten in de regio op een rij gezet. In haalde het CDA in vijf van de zes gemeenten van de nog de meeste stemmen. Nu zijn in de regio de meeste stemmen uitgebracht op de VVD. Gemiddeld haalde de VVD hier 17,9% van de stemmen, twee procentpunten meer dan in. De PvdA komt als tweede partij uit de bus. De PVV haalde in de 14.1% van de stemmen, iets minder dan het provinciaal gemiddelde. De PVV is hiermee de derde partij in de regio en de provincie. De opkomst was in alle gemeenten fors hoger dan in. 1 Opkomst Bij alle gemeenten in de was er nu een grotere opkomst dan in, een verschil van ongeveer vijf tot tien procentpunten. De nu gekozen leden van de Provinciale Staten kiezen in mei ook de leden van de Eerste Kamer. De politici hebben daarom ook landelijk flink campagne gevoerd omdat de zetelverdeling in de Eerste Kamer voor de huidige coalitie en oppositie van groot belang is. Hun oproep om te gaan stemmen heeft waarschijnlijk een bijdrage geleverd aan deze grotere opkomst. De opkomst in de was iets lager dan gemiddeld in. In, Hendrik-Ido-Ambacht en ligt de opkomst iets hoger dan gemiddeld; in iets lager. (zie figuur 1). Figuur 1 Opkomst Provinciale Staten Verkiezingen en 57,5% 49,6% 55,3% 53,7% 52,5% 56,1% 52,5% 53,8% 0% 20% 40% 60% 2 Winnaars en verliezers De VVD is in onze regio de grootste partij geworden. Ook in de rest van de provincie behaalde de VVD de meeste stemmen. Ten opzichte van vorige verkiezingen voor de Provinciale Staten verloor de PvdA licht, maar handhaafde zich als tweede partij. Het CDA verloor veel en is gehalveerd. De PVV is de derde partij in de regio en provincie. Grote winst VVD De VVD is er in geslaagd de verkiezingswinst bereikt bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer te behouden. In de regio behaalde deze partij 17,9% van de stemmen. In de provincie was dit percentage nog hoger en stemde 20,8% van de kiezers op de VVD. De VVD behaalde de meeste stemmen in Hendrik- Ido-Ambacht, en.
Figuur 2 Aandeel stemmen op VVD 13,6% 17,3% 20,6% 13,3% 21,3% 19,7% 17,9% 20,8% PVV derde partij De PVV deed voor het eerst mee aan de verkiezingen voor de Provinciale Staten en werd meteen de derde partij in grootte met 14,1% van de stemmen in de. In de provincie was de winst vergelijkbaar en stemde gemiddeld 14,5% op de PVV. Daarmee zouden ze ook in de regio de derde partij zijn. In vergelijking met de verkiezingen voor het Europese parlement in juni 2009 en de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2010 is het aandeel stemmers op de PVV overigens met meerdere procentpunten gedaald. Figuur 3 Aandeel stemmen op PVV 11,3% 13,1% 14,6% 12,3% 14,9% 15,6% 14,1% 14,5% In deed PVV nog niet mee aan de verkiezingen Provinciale Staten Verlies PvdA beperkt In de regio was er voor de PvdA een licht verlies ten opzichte van ; gemiddeld stemde 15,4% op de PvdA. In de provincie was er voor de PvdA een nog kleiner verlies van 0,7 procentpunt. Ze behaalden 16,3% van de stemmen en werden daarmee de tweede partij. De PvdA behaalde de meeste stemmen in. Figuur 4 Aandeel stemmen op PvdA 15,5% 17,9% 11,7% 13,3% 12,8% 14,5% 15,4% 16,3%
CDA grote verliezer Het CDA was ook bij deze verkiezingen weer de grote verliezer. In behaalden ze in de provincie 21,5% van de stemmen, nu 11,5%, een halvering. Het CDA zakte naar de vierde partij in grootte. Ook in de regio zien we dezelfde trend en stemde gemiddeld 11,2% op het CDA. In en bleef de SGP ongeveer gelijk en is in deze gemeenten aanzienlijk groter dan het CDA. Figuur 5 Aandeel stemmen op CDA 11,7% 9,2% 11,7% 13,0% 12,2% 13,3% 11,2% 11,5% Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten van was de SP de grote winnaar. Zij werden toen de vierde partij in grootte. Het aantal stemmen is nu lager, gemiddeld twee tot drie procentpunten minder. Het aandeel stemmers op de SP is in de regio gemiddeld 10,0% en in de provincie 9,3%. In de gemeente is dit aandeel nog iets hoger (11,8%). 3 Zetelverdeling Provinciale Staten Bij 13 van de 55 zetels zien we een verandering. De PVV, die voor het eerst aan de verkiezingen voor Provinciale Staten meedeed, wint 8 zetels, D66 wint er 4 en 50PLUS wint er 1. Het CDA verliest 7 zetels, de SP verliest 3 zetels, de ChristenUnie verliest er 2 en Leefbaar verdwijnt uit de Staten. De andere partijen, zoals VVD met 12 zetels en PvdA met 10 zetels, blijven even groot. 4 Verschil tussen gemeenten Er zijn wat stemgedrag betreft ook verschillen zijn tussen de gemeenten. De VVD heeft de meeste stemmen gehaald in drie gemeenten, namelijk Hendrik-Ido-Ambacht, en. Dit was ook bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer het geval. In en is dat de SGP. In behaalde de PvdA de meeste stemmen. Drs. J.M.A. Schalk Maart Postbus 619 3300 AP (078) 770 39 05 ocd@drechtsteden.nl www.onderzoekcentrumdrechtsteden.nl Tabel 1 Partij met meeste stemmen per gemeente Gemeente 2003 PvdA CDA SGP PvdA PvdA PvdA Hendrik-Ido-Ambacht CDA CDA VVD CDA CDA VVD PvdA CDA SGP CDA CDA VVD Meer informatie is te vinden in de bijlage.
Bijlage Vergelijking uitslagen Provinciale Staten 2003 t/m Tabel 1 Vergelijking uitslagen 2003 t/m (%) CDA 22,7 19,6 11,7 11,5 VVD 12,2 11,4 13,6 20,8 PvdA 26,4 17,7 15,5 16,3 SP 3,2 10,7 7,6 9,3 ChristenUnie 8,9 15,0 9,9 4,0 GroenLinks 2,4 2,0 2,1 5,4 SGP 18,2 18,1 17,9 3,9 D66 2,0 1,0 6,4 8,7 Partij voor de Dieren - 2,1 1,4 2,3 50PLUS - - 2,4 2,5 PVV - - 11,3 14,5 Leefbaar 0,6 1,4 - - LPF 2,8 - - - overigen 0,6 1,0 0,2 0,8 opkomstpercentage 52,2 51,4 57,5 53,8 Tabel 2 Vergelijking uitslagen 2003 t/m (%) CDA 20,3 17,1 9,2 11,5 VVD 18,7 18,0 17,3 20,8 PvdA 26,5 18,8 17,9 16,3 SP 6,2 16,9 11,8 9,3 ChristenUnie 5,0 8,8 5,3 4,0 GroenLinks 7,3 6,0 5,7 5,4 SGP 4,3 3,9 3,7 3,9 D66 4,5 2,1 9,1 8,7 Partij voor de Dieren - 3,3 2,6 2,3 50PLUS - - 2,6 2,5 PVV - - 14,6 14,5 Leefbaar 1,1 2,8 - - LPF 3,9 - - - overigen 2,2 2,3 0,2 0,8 opkomstpercentage 41,1 40,8 49,6 53,8 Tabel 3 Vergelijking uitslagen Hendrik Ido Ambacht 2003 t/m (%) CDA 24,2 21,8 11,7 11,5 VVD 18,0 18,7 20,6 20,8 PvdA 18,9 12,4 11,7 16,3 SP 2,4 8,5 7,0 9,3 ChristenUnie 5,5 11,4 6,9 4,0 GroenLinks 2,8 2,3 2,5 5,4 SGP 20,6 18,5 16,8 3,9 D66 2,9 1,1 4,9 8,7 Partij voor de Dieren - 2,1 1,7 2,3 50PLUS - - 2,9 2,5 PVV - - 13,1 14,5 Leefbaar 0,8 2,5 - - LPF 3,5 - - - overigen 0,4 0,7 0,2 0,8 opkomstpercentage 51,6 50,0 55,3 53,8 Tabel 4 Vergelijking uitslagen 2003 t/m (%) CDA 25,3 22,4 13,0 11,5 VVD 21,1 19,1 21,3 20,8 PvdA 22,3 15,9 13,3 16,3 SP 3,4 12,4 9,4 9,3 ChristenUnie 8,5 14,2 7,2 4,0 GroenLinks 4,5 3,2 3,3 5,4 SGP 5,9 5,2 5,6 3,9 D66 3,3 1,3 6,3 8,7 Partij voor de Dieren - 2,8 2,0 2,3 50PLUS - - 3,3 2,5 PVV - - 14,9 14,5 Leefbaar 0,7 2,7 - - LPF 4,3 - - - overigen 0,7 0,8 0,4 0,8 opkomstpercentage 47,3 45,9 53,7 53,8
Tabel 5 Vergelijking uitslagen 2003 t/m (%) CDA 21,5 18,1 12,2 11,5 VVD 12,0 11,0 13,3 20,8 PvdA 22,6 13,9 12,8 16,3 SP 4,0 12,7 8,8 9,3 ChristenUnie 10,1 18,1 10,3 4,0 GroenLinks 2,6 1,8 2,3 5,4 SGP 21,5 19,4 19,9 3,9 D66 1,9 0,7 3,5 8,7 Partij voor de Dieren - 1,8 1,6 2,3 50PLUS - - 2,7 2,5 PVV - - 12,3 14,5 Leefbaar 0,8 1,5 - - LPF 2,3 - - - overigen 0,7 1,0 0,3 0,8 opkomstpercentage 51,4 51,0 56,1 53,8 Tabel 6 Vergelijking uitslagen 2003 t/m (%) CDA 26,9 24,3 13,3 11,5 VVD 18,8 18,0 19,7 20,8 PvdA 23,2 16,1 14,5 16,3 SP 3,3 13,5 9,5 9,3 ChristenUnie 7,2 11,0 6,8 4,0 GroenLinks 4,2 3,3 3,3 5,4 SGP 6,4 5,2 5,7 3,9 D66 3,6 1,4 6,2 8,7 Partij voor de Dieren - 3,0 1,8 2,3 50PLUS - - 3,1 2,5 PVV - - 15,6 14,5 Leefbaar 0,5 3,0 - - LPF 5,2 - - - overigen 0,8 1,2 0,5 0,8 opkomstpercentage 44,5 46,0 52,5 53,8