PERMANENT ONDERZOEK LEEFSITUATIE MILIEU 2001 DOCUMENTATIE Rem01_wsa_dc.doc pagina 1
Inhoudsopgave Inleiding 1. Doelstellingen onderzoek 1.1 Doel onderzoek 1.2 Onderzoeksopzet 1.3 Opdrachtgever 1.4 Historie 2. Steekproef 2.1 Doelpopulatie 2.2 Steekproefkader 2.3 Steekproeftrekking 2.4 Steekproefomvang 3. Veldwerk 4. Verwerking 5. Ophoging 5.1 Methodiek 5.2 Hulpvariabelen en weegschema s 6. Kwaliteit 7. Beveiliging Bijlage 1: Codeboek en rechte tellingen POLS bestand Milieu 2001 Bijlage 2: Vragenlijst Recht en Milieu 2001 Rem01_wsa_dc.doc pagina 2
Inleiding De informatie die in dit rapport is opgenomen, gaat in op het onderdeel milieu van de POLS module recht en milieu (REM). Over het onderdeel recht, dat ingebed is in de modules REM en REP ( recht en participatie ), is de documentatie in een separaat rapport beschreven. Ook de documentatie die betrekking heeft op het onderdeel participatie is in een afzonderlijk rapport opgenomen. Meer algemene documentatie over POLS 2001 is beschikbaar in een rapport dat als basis dient voor de aanvullende documentatie over de diverse modules. De structuur van de documentatie komt overeen met de bestandsopbouw. Zo is er een bestand Recht, een bestand Milieu en een bestand Participatie. Deze bestanden zijn ontleend aan de vragenlijsten REM en REP. Het bestand Recht is gebaseerd op de gemeenschappelijke vragen in zowel de module REP als REM over slachtofferschap van criminaliteit en over het beroep op rechtshulp (N = 10907). Daarnaast worden in de module REM vragen gesteld over milieubesef en milieubewust gedrag, politieke partijbinding en meningen over buitenlanders (N = 6523). Er zijn tevens in 1999 en 2000 in de REM-module vragen gesteld over (maatschappelijke) waarden en normen. De module REP gaat naast slachtofferschap van criminaliteit in op de maatschappelijke participatie (o.a. vrijwilligerswerk, informele hulp, vrijetijdsactiviteiten en partijdbinding), alsmede over gevoelens van onveiligheid, preventieve maatregelen tegen diefstal en inbraak en hulp van de politie (N = 4384). 1. Doelstellingen onderzoek 1.1 Doel onderzoek Het doel van het onderdeel milieu in de REM-module is het verzamelen van informatie over milieugedrag en milieubesef en de binding met een politieke partij. Tevens wordt er naar de mening van de respondenten gevraagd betreffende de toestroom van asielzoekers, van werknemers van de EUlanden, van werknemers uit niet EU-landen, over het toelaten van politieke vluchtelingen, het aanpassen aan de Nederlandse cultuur en het geven van voorrang aan buitenlanders bij vacatures. Dit blokje over opinies over minderheden en de multiculturele samenleving is in 1999 uitgebreid. Er zijn daarnaast in 1999 en 2000 vragen gesteld over (maatschappelijke) waarden en normen. Het minitijdsbestedingsonderzoek maakt in 2001 deel uit van de REM-module. (daarvan wordt dan een apart bestand en documentatieset gemaakt). 1.2 Onderzoeksopzet Voor de algemene onderzoeksopzet, waaronder steekproef en respons, wordt verwezen naar de algemene documentatie POLS 2001. Voor de kenmerken die opgenomen zijn in het bestand Milieu geldt een leeftijdsgrens bij 12 jaar. Sommige onderdelen zijn echter afgenomen bij personen vanaf 15 of 18 jaar. De vragen over milieubesef en milieubewust gedrag, politieke partijbinding en meningen over buitenlanders zijn in vanaf 1999 aan mensen van 18 jaar en ouder gesteld. In 1997 werden deze vragen aan mensen van 12 jaar en ouder gesteld en in 1998 aan mensen van 15 jaar en ouder. 1.3 Opdrachtgever Het Centraal Bureau voor de Statistiek is opdrachtgever voor het enquêteren over onderwerpen binnen het bestand Milieu. 1.4 Historie Rem01_wsa_dc.doc pagina 3
Voor het ontstaan van de nieuwe enquête POLS wordt verwezen naar de algemene documentatie POLS 2001. POLS is ontstaan uit een samenvoeging van enkele onderzoeken, waaronder de enquête rechtsbescherming en veiligheid (ERV) en de leefsituatie-onderzoeken (LSO s, DLO s) en het Nationaal Kiezersonderzoek. Een deel van de vragen over de milieubesef en gedrag vindt zijn oorsprong in de eerdere leefsituatie-onderzoeken. De vragen over partijbinding en de opinievragen over minderheden komen voort uit het Nationaal Kiezersonderzoek dat het CBS in samenwerking met de Stichting Kiezersonderzoek Nederland (SKON) in 1989 en 1994 heeft uitgevoerd. 2. Steekproef 2.1 Doelpopulatie De doelpopulatie voor de module REM is de in Nederland woonachtige bevolking van 12 jaar en ouder in particuliere huishoudens. De steekproef wordt getrokken uit de Gemeentelijke Basis-Administratie. Personen die in instellingen en tehuizen wonen worden niet benaderd. 2.2 Steekproefkader Zie algemene documentatie POLS 2001. 2.3 Steekproeftrekking Zie algemene documentatie POLS 2001. 2.4 Steekproefomvang De totale steekproefomvang voor POLS in 2001 bedraagt 48191 personen. Voor de modules REP en REM samen is dit 22730, voor de module REM betreft het 13636 personen. Voor de module REM is het gewenste steekproefaantal 7500 personen. De steekproef is echter niet volledig uitgezet. Van de 11407 personen die voor REM benaderd werden, hebben uiteindelijk 6523 personen deelgenomen. Dit betekent dat de respons 57,2 procent bedraagt. Overzicht 1. Steekproef, uitzet en bruikbare respons van Recht, REP en REM en POLSbasisvragenlijst 2001 Onderzoek Gewenste respons Steekproef Uitzet Bruikbare respons absoluut Bruikbare respons % van uitzet Recht 12 500 22 730 19 045 10 907 57,3 w.v REM REP 7 500 5 000 13 636 9 094 11 407 7 638 6 523 4 384 57,2 57,4 BASIS 26 500 48 191 40 668 24 136 59,3 Rem01_wsa_dc.doc pagina 4
3. Veldwerk Voor informatie over het veldwerk, de screening en uitzet van de steekproef, het opleidingstraject van het enquêtecorps en de evaluatie van het veldwerk voldoet de algemene documentatie van POLS 2001. 4. Verwerking Voor informatie over interne gegevensverwerkingsproces van POLS voldoet de algemene documentatie van POLS 2001. 5. Ophoging 5.1 Methodiek Zie algemene documentatie POLS 2001. 5.2 Hulpvariabelen en weegschema s Voor Recht (de totale respons van de vragenlijstmodules REP en REM) is het weegmodel: (geslacht leeftijd1) + burgerlijke staat + stedelijkheidsgraad + provincie-plus + werkzaam + eigen woning + enquêtemaand met de hulpvariabelen: geslacht (twee categorieën) man vrouw leeftijd1 (dertien categorieën) 12-14 jaar 30-34 jaar 50-54 jaar 70 jaar of ouder 15-19 jaar 35-39 jaar 55-59 jaar 20-24 jaar 40-44 jaar 60-64 jaar 25-29 jaar 45-49 jaar 65-69 jaar burgerlijke staat (vier categorieën) gehuwd gescheiden verweduwd nooit gehuwd geweest stedelijkheidsgraad (vijf categorieën) zeer sterk stedelijk sterk stedelijk matig stedelijk weinig stedelijk niet stedelijk provincie-plus (zestien categorieën) Rem01_wsa_dc.doc pagina 5
Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht, exclusief de stad Utrecht Noord-Holland, exclusief Amsterdam Zuid-Holland, exclusief Rotterdam en Den Haag Zeeland Noord-Brabant Limburg Flevoland Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht (stad) werkzaam (drie categorieën) werkzaam twaalf uur of meer per week werkzaam minder dan twaalf uur per week niet werkzaam eigen woning ( twee categorieën) bezit eigen woning huurt woning enquêtemaand (12 categorieën) Januari Mei September Februari Juni Oktober Maart Juli November April Augustus December Voor de deelsteekproef REM (opgenomen in het bestand Milieu) zijn de verkregen ophoogfactoren vermenigvuldigd met correctiefactoren zodanig dat de kruising (geslacht x leeftijd, met leeftijd in drie categorieën: 12-34 jaar, 35-54 jaar, 55 jaar of ouder) de bekende populatietotalen oplevert. 6. Kwaliteit Voor informatie over de kwaliteit van de verzamelde gegevens voldoet de algemene documentatie van POLS 2001. 7. Beveiliging Voor informatie over de beveiliging van het bestand van de POLS basisvragenlijst zoals dat wordt meegeleverd met het bestand Milieu wordt verwezen naar de algemene documentatie van POLS 2001. Rem01_wsa_dc.doc pagina 6