criteria 1 kozijn- en gevelwijzigingen 2013 Vereniging tot bevordering, ondersteuning en instandhouding van landschappelijk en stedelijk schoon
2 criteria 1 - kozijn- en gevelwijzigingen dorp stad & land Inleiding Deze notitie is een geactualiseerde versie van handzame criteria voor kleine bouwwerken in de woonomgeving. Deze criteria zijn bedoeld voor omgevingsvergunningplichtige bouwwerken. Zij kunnen als uitgangspunt dienen voor de evaluatie van de gemeentelijke nota ruimtelijke kwaliteit en/of voor lokaal beleid. De serie bestaat uit: 1 Kozijn- en gevelwijzigingen 2 Dakkapellen 3 Erfafscheidingen 4 Zonnepanelen 5 Bijbehorende bouwwerken (aan-uitbouw en carport) 6 Rolluiken, hekken en luiken 7 Schotel, spriet- en staafantennes Het is wel zaak een en ander kritisch te beoordelen en af te stemmen op de lokale situatie en het gemeentelijke beleid alvorens de criteria ter goedkeuring voor te leggen aan de raad. NB. grijs gemarkeerde tekst/getallen dienen per gemeente nog ingevuld / aangevuld te worden. Ook kan het keuzemogelijkheden betreffen waaruit de voor de gemeente relevante optie gekozen dient te worden. Met dank aan de inbreng van diverse gemeenten. Dorp, Stad en Land
dorp stad & land criteria 1 - kozijn- en gevelwijzigingen 3 1. Criteria voor kozijn- en gevelwijzigingen Algemeen In dit hoofdstuk worden criteria gegeven voor kozijn- en gevelwijzigingen. Een bouwplan is in ieder geval niet strijdig met redelijke eisen van welstand als: - Het bouwwerk voldoet aan de door de gemeente vastgestelde criteria, of; - Het bouwwerk bij vervanging qua plaatsing en vormgeving identiek is aan het oorspronkelijke bouwwerk, mits de vervanging geen gevolg is van repressief welstandstoezicht, of; - Het bouwwerk qua plaatsing en vormgeving identiek is aan een in het betreffende bouwblok of straat eerder (in de afgelopen 3 jaar) als zodanig door de commissie ruimtelijke kwaliteit goed gekeurd exemplaar (bij gelijkvormige woningtype), of; - Het bouwwerk qua plaatsing en vormgeving voldoet aan een door een architect vooraf ontworpen en door de gemeente geaccepteerde optionele toevoeging of wijziging voor een woonwijk. Als er voor een bepaald type omgevingsvergunningplichtig bouwplan geen criteria zijn opgenomen zal het bouwplan door de commissie ruimtelijke kwaliteit getoetst worden aan redelijke eisen van welstand. De commissie ruimtelijke kwaliteit zal het bouwplan dan beoordelen op basis van de gebiedsgerichte en/of de algemene criteria opgenomen in de nota ruimtelijke kwaliteit. Het kan voorkomen dat een bouwwerk in strijd is met de criteria maar wel een waardevolle en/of kwalitatieve toevoeging vormt voor het hoofdgebouw of de omgeving. Daarnaast kan het voorkomen dat juist het hoofdgebouw of de omgeving zich niet leent voor het voorgestelde bouwwerk. Om dit soort situaties te voorkomen is een vangnet gebruikt door het toevoegen van de regel: Deze criteria gelden tenzij er sprake is van een bijzondere situatie en er gerede twijfel mag bestaan aan de toepasbaarheid van de genoemde criteria. Bij het gebruik van dit vangnet dient deugdelijk gemotiveerd te worden waarom er een uitzondering wordt gemaakt op de opgestelde criteria. Deze afwijkingsbevoegdheid is gebaseerd op art. 4:84 AwB. Tenzij anders is aangegeven, worden de afstanden loodrecht en maten buitenwerks (buitenzijde gebouw en inclusief overstek) gemeten. Voldoet een aanvraag niet aan de sneltoetscriteria dan wil dat niet zeggen dat het bouwplan welstandshalve niet voldoet. Het plan zal dan worden voorgelegd aan de commissie ruimtelijke kwaliteit.
4 criteria 1 - kozijn- en gevelwijzigingen dorp stad & land Kozijn- en gevelwijzigingen Samenhang straatbeeld verstoord door afwijkend kozijn Nog meer verstoring door afwijkend materiaal voor kozijnen en gevelvlak Omschrijving en uitgangspunten Van een kozijn- of gevelwijziging is onder meer sprake bij het veranderen of verplaatsen van een kozijn, kozijninvulling, luik of gevelpaneel. Omdat de opbouw en indeling van de gevel een belangrijk onderdeel is van de architectonische vormgeving van het gebouw en/of de straatwand moeten ook de kozijn- of gevelwijzigingen zorgvuldig worden ingepast. Samenhang en ritmiek in de gevel en de straatwanden dienen in het algemeen gerespecteerd te worden. Met name een kozijn- of gevelwijziging in de voorgevel of zijgevel als deze gekeerd is naar de weg of het openbaar groen vraagt om een zorgvuldige vormgeving. Een kozijn- of gevelwijziging moet passen bij het karakter van het hoofdgebouw en de karakteristiek van de omgeving. Een naoorlogse woning vraagt bijvoorbeeld om andere vormgeving dan een historisch pand uit de 19de eeuw. Het uitgangspunt van de sneltoetscriteria is dat de oorspronkelijke of originele vormgeving in elk geval niet strijdig is met redelijke eisen van welstand. Belangrijke te handhaven kenmerken daarbij zijn de maatvoering van de negge en profilering van het kozijn en het raamhout. De materialisering en (mate aan) detaillering is voornamelijk afhankelijk van het gebiedsgerichte beoordelings-kader. Er is onder meer aandacht voor de profielmaten, de indeling van het raamhout, eventuele roeden verdeling, bestaande lateien, onderdorpels, raamlijsten, speklagen en/of rollagen, etc. Bij monumenten geen originele schuiframen vervangen door naar buiten vallende uitzetramen, dan eerder val- of (draai)kiepramen (wisseling van het bovenraam en het terugliggende schuifraam intact laten). Stalen kozijn- en raamprofielen alleen vervangen door renovatieprofielen die de dimensionering en profilering van staal benaderen (veelal aluminium). Standaardplan, Trendsetter Een kozijn- of gevelwijziging voldoet in ieder geval aan redelijke eisen van welstand als deze identiek is aan een voor het betreffende bouwblok of in de betreffende straat eerder als zodanig door de commissie ruimtelijke kwaliteit goedgekeurd standaardplan. Informatie over standaardplannen is verkrijgbaar bij de gemeente. Bestaande indeling gerespecteerd bij vervanging
dorp stad & land criteria 1 - kozijn- en gevelwijzigingen 5 Welstandscriteria voor kozijn- of gevelwijzigingen Een kozijn- of gevelwijziging is niet in strijd met redelijke eisen van welstand als aan onderstaande criteria wordt voldaan. Voldoet een kozijn- of gevelwijziging niet aan onderstaande criteria of is er sprake van een bijzondere situatie of gerede twijfel aan de toepasbaarheid van de sneltoetscriteria dan kan de bouwaanvraag voor advies aan de commissie ruimtelijke kwaliteit worden voorgelegd. In geval een kozijn- of gevelwijziging regulier omgevingsvergunningsplichtig is of in het geval van een beschermd monument of een beschermd stads- of dorpsgezicht zal altijd de commissie ruimtelijke kwaliteit om advies worden gevraagd. Wijzigingen aan de voorgevel of zijgevel, als deze gekeerd is naar de weg of openbaar groen, zijn altijd van grote invloed op het straatbeeld. Dergelijke kozijn- of gevelwijzigingen zullen in gevoelige, door de gemeente benoemde, gebieden dan ook altijd aan de commissie ruimtelijke kwaliteit worden voorgelegd. algemeen: - een kozijn- of gevelwijziging voldoet aan de criteria en het specifieke gebieds- en objectgerichte beoordelingskader - op wijzigingen aan de achterkant op de begane grond zijn onderstaande criteria niet van toepassing gezien de geringe invloed op de openbare ruimte plaatsing en aantal: - niet van toepassing maatvoering: - oorspronkelijke maatvoering, detaillering en plaatsing van kozijn en ramen behouden vormgeving: - gevelwijziging blijft in overeenstemming met de architectuur/ tijdsbeeld en geleding van de oorspronkelijke gevel - de hoofdindeling en detaillering komt overeen met de oorspron kelijke gevel - gevelopeningen niet volledig geblindeerd met panelen of schilderwerk, met andere woorden grotendeels (2/3 deel) gevuld met glas materiaal en kleur: - materiaal- en kleurgebruik gelijkend aan die van het hoofdgebouw