Voor ons had dit niet op een beter moment kunnen komen! Deltacommissaris Wim Kuijken P. 3 Leer kennen Het afgelopen jaar is Ons Water geïntro duceerd in Nederland. Uniek in deze publiekscommunicatie is dat de waterpartners gezamenlijk optrekken. P. 6 zit in ons DNA Nederlanders zijn trots op ons water. Maar we beseffen te weinig hoeveel er moet gebeuren op het gebied van waterveiligheid, schoon water en voldoende water. P. 10 Overstroom ik? Ondanks al onze inspanningen voor waterveiligheid kan het een keer misgaan. De app Overstroom ik? laat zien wat je dan kunt doen: weggaan of blijven?
2 Inhoud Colofon 4 Ons Water tourt door Nederland 8 Samen werken aan Ons Water 6 Bewust van Ons Water 12 Nederlanders moeten waterbewust leven Ons Water is een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Rijkswaterstaat, de Unie van Waterschappen, het IPO, de VNG, de Vewin en het Deltaprogramma. De organisaties willen Nederlanders bewuster maken van water. Door te laten zien wat er aan watermanagement gebeurt in Nederland en direct in de buurt en wat er nodig is voor de toekomst. En door tips te geven wat mensen zelf kunnen doen. Stand van ons water is een uitgave van de publiekscampagne Ons Water. Voor vragen over de inhoud kunt u mailen naar redactie@onswater.nl Januari 2015 Ontwerp: VormVijf, Den Haag Bewustzijn vergroten Minister Melanie Schultz van Haegen, in december tijdens het debat in de Tweede Kamer over waterveiligheid. Ons Water doen we samen met waterschappen, gemeenten en provincies. In ieder gebied wordt het waterbewustzijn van de individuele burgers of van groepen burgers verhoogd doordat er aandacht wordt gevraagd voor specifieke projecten die worden uitgevoerd. Met daarbij de uitleg waarom dat project wordt uitgevoerd, waarom daarin wordt geïnvesteerd en wat het effect daarvan is. En daarbij wat je als individu daarin kunt betekenen. In die campagne zullen we uiteindelijk ook de nieuwe normstelling een plek geven. Ik vind zelf de communicatie van de risico s van groot belang. Dat is ook één van de redenen waarom we de app Overstroom ik? hebben gemaakt. Die app zorgt ervoor dat mensen weten wat ze moeten doen als het toch een keer misgaat. De app verhoogt ook het bewustzijn. Gebruikers denken na over waterveiligheid, ook als er nu niets aan de hand is. Ik vind dat bewustzijn ook heel belangrijk om het draagvlak voor investeringen in water groot te houden. Als mensen vragen waarom ze aan de waterschappen betalen, dan kun je zeggen: onder andere omdat zij ervoor zorgen, samen met het Rijk, dat we onze voeten droog houden, dat er geen overstromingen komen als er een flinke storm is. We moeten er bij stilstaan dat dit niet zomaar is, maar dat daar het hele jaar door hard aan wordt gewerkt.
3 Ons Water is van start Het afgelopen jaar is de nieuwe publiekscommunicatie Ons Water geïntroduceerd in Nederland. We zijn ver gekomen. Van een eerste idee begin 2013 tot een informatieve website en aanwezigheid op tal van publieksevenementen. De publiekscommunicatie Ons Water begint goed op stoom te komen. In de loop van het jaar zijn er in meerdere provincies regioteams gevormd waarin IenM, RWS, waterschappen, provincies, gemeentes, en waterbedrijven samen bekijken hoe Ons Water het meest effectief kan worden ingezet. In gezamenlijkheid wordt dan ook vastgesteld op welk moment de publiekscommunicatie Ons Water in de eigen provincie wordt geïntroduceerd. Belangrijke basis in de nieuwe publiekscommunicatie is onswater.nl. De website die mensen op postcodeniveau van informatie voorziet. Ons Water is opgezet om versterkt zicht baar te maken wat er in Nederland dagelijks allemaal gebeurt om te zorgen voor waterveiligheid, schoon water en voldoende zoetwater. Mensen mee te nemen in de opgaven voor de toekomst én om mensen handelingsperspectief te bieden. Ons Water biedt een inzicht in het werk dat door de verschillende waterpartners wordt verricht. Dit verbindende element komt naar voren op de website, maar ook doordat de slogans kunnen worden ingezet op alle mogelijke uitingen. Op bouwborden, bij gemalen en rioolwaterzuiveringen, op websites en op de waterrekening. Daarbovenop speelt Ons Water dus een belangrijke rol bij de bewustmaking van het eigen handelingsperspectief. Wat kan ik doen als burger om wateroverlast te ver minderen, om water schoon te houden? En wat zijn mijn opties als het toch een keer misgaat en mijn woonomgeving overstroomt? Door de regionale insteek kunnen partners als waterschappen, gemeenten en provincies eigen accenten leggen waarmee de campagne beter aansluit bij lokale aandachtspunten en nog meer aan kracht wint. Zo is er in Fryslân veel aandacht voor water educatie, en werken partners in Limburg aan het betrekken en informeren van bewoners bij het voorkomen van wateroverlast. Zelf weten Bert Boerman, gedeputeerde provincie Overijssel bij de start van de campagne Ons Water in Overijssel. We gaan ervan uit dat het zo normaal is dat er dijken zijn die voor de bescherming zorgen. Maar het is goed dat we ons realiseren dat er momenten komen dat die dijk dat even niet meer kan doen. En dat we dan zelf een heenkomen moeten zoeken. Dat we zelf weten hoe we om moeten gaan met vervuiling, zodat schoon drinkwater ook in de toekomst voorhanden is.
4 Nederland tourt door Elke aftrap van Ons Water is een regionaal bestuurlijk moment. Waar mogelijk wordt aangesloten op bestaande evenementen. De eerstvolgende regio s van de tour zijn Noord-Holland, Zuid-Holland (zuid, Rijnmond-Drechtsteden) en Noord-Brabant. De tour loopt door tot aan de zomer 2015. Overijssel 16 juni is Ons Water live gegaan in Overijssel, de eerdere pilotregio. De bestuurlijke aftrap vond plaats in Zwolle en Kampen. In aanwezigheid van schoolkinderen werd symbolisch begonnen met de aanleg van een geluidswal om de nieuwe woonwijk Stadshagen die tevens dient als waterkering. In Kampen werd de website onswater.nl gelanceerd. Zeeland 26 juni is in Zeeland de bestuurlijke aftrap gecombineerd met de introductie van de Deltaroute. Onderliggende thema s hier zijn waterveiligheid en trots op ons water. Fryslân 25 augustus werd Ons Water geïntroduceerd in Fryslân met de feestelijke opening van het nieuwe studiejaar in Leeuwarden. Leeuwarden afficheert zich als dé stad voor wateropleidingen, met onder meer het instituut Wetsus. Watereducatie is een belangrijk thema binnen Ons Water. juni juli septe Water4daagse Van 19 tot en met 22 juni was Ons Water aanwezig op het publieksevenement de Water4daagse in Zwolle en Kampen. Dit evenement is door de waterpartners in Salland opgezet om het waterbewustzijn te vergroten op de drie pijlers waterveiligheid, schoon water en voldoende zoetwater. Utrecht Op 13 juli is Ons Water live gegaan in de provincie Utrecht tijdens de Big Jump in Wijk bij Duurstede. De Big Jump is een internationaal publieksevenement dat aandacht vraagt voor schoon oppervlaktewater. Landelijke site 10 september werd op de bestuurlijke conferentie Ruimte voor de Rivier de nieuwe versie van de website onswater.nl gelanceerd, met daarin de locator. Voortaan kunnen bezoekers informatie opvragen tot op postcodeniveau. De partnersamenwerking heeft geleid tot brede inhoud, met alleen al ruim 140 projecten verspreid over heel Nederland.
5 Limburg Op verzoek van de partners in de provincie Limburg is Ons Water daar live gegaan tijdens de Dag van de Dijk op 21 september. Ons Water werd geïntroduceerd tijdens een publieksbijeenkomst in Arcen. Ruimtelijke adaptatie Op 9 oktober was Ons Water bij het Festival Ruimtelijke Adaptatie in Utrecht. Ruimtelijke adaptatie, voorheen het Deltaprogramma Nieuwbouw en Herstructurering, onderzoekt hoe de (toekomstige) bebouwde omgeving water een plaats kan geven zodat we goed zijn voorbereid op de gevolgen van klimaatveranderingen. Deltacongres Op 6 november presenteerde Ons Water zich aan de bezoekers van het Deltacongres. mber oktober november Overstroom ik? 28 september zijn de website en de app www.overstroomik.nl gelanceerd, gemaakt door RWS ism veiligheidsregio s en partners. Overstroom ik? maakt inzichtelijk wat de gevolgen zijn van een grote overstroming en biedt het publiek handelingsperspectieven. Overstroom ik? is daarmee een belangrijke aanvulling op het thema veiligheid binnen Ons Water. Kust op kracht op 26 oktober presenteerde Ons Water zich op de druk bezochte open dag van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier in Petten. Daar wordt onder de noemer Kust op Kracht gewerkt aan versterking van de kustlijn door voor de bestaande waterkering een nieuw duingebied op te spuiten. Wereld Water College Ons Water presenteerde zich op 12 november tijdens het Wereld Water College in Delft. Aankomende studenten kunnen zich daar oriënteren op studies op watergebied.
6 Bewust van In het voorjaar van 2014 verscheen het OESO-rapport Water Governance in the Netherlands. Fit for the Future? De onderzoekers stellen daarin dat Nederland het watermanagement in grote lijnen goed op orde heeft. Maar ze zien ook een gevaar: het waterbewustzijn van de bevolking is zo laag, dat dit consequenties kan hebben voor draagvlak voor noodzakelijk beleid. Hebben we het misschien té goed geregeld? Water is overal. Het zit in ons DNA. Het water in Nederland is ons water. We zijn trots op wat we met water kunnen, hier en in het buitenland. We hebben onze bescherming goed geregeld, we hebben lekker en schoon water en we profiteren van de kansen die ons water biedt voor onze economie, welvaart en leefomgeving. Maar ons water is ook onvoorspelbaar en grillig. Het is vriend en vijand tegelijk. Het kan morgen opeens anders zijn. Door een overstroming, door een lange periode van droogte of een ramp waarbij het water vervuild raakt. Kwetsbaar We hebben ons watermanagement op orde, maar tegelijk blijven we kwetsbaar. Een kwart van Nederland ligt onder de zeespiegel en bijna 60 procent kan overstromen. Hoger gelegen zandgronden zijn kwetsbaar voor droogte. Het klimaat verandert. De zeespiegel stijgt, terwijl onze bodem blijft dalen. De extremen in het weer nemen toe, waardoor we te maken krijgen met perioden van langdurige regenval en perioden van aanhoudende droogte. De belangen zijn groot. De bevolking is de afgelopen decennia flink gegroeid en de economische waarde van ons land is door de gestegen welvaart toegenomen. Een overstroming zou dus zowel slachtoffers als grote economische schade veroorzaken. Dutch citizens take current levels of water security for granted. As a consequence, they tend to be less involved in water policy debates, to ignore water risks and functions when they develop property, and to be little concerned with water pollution. Their willingness to pay for a service they take for granted may erode in the future. OESO-rapport Water Governance in the Netherlands. Fit for the Future? Innovatief We zijn innovatief in onze oplossingen en denken ver vooruit om goed voorbereid te zijn op de toekomst. Daarom moeten we dag in dag uit werken aan ons water. Dat doen we door innovaties in watermanagement, bijvoorbeeld door water meer de ruimte te geven langs de rivieren en ook in stedelijke gebieden. Honderd procent veiligheid bestaat niet. We willen de gevolgen van calamiteiten zo veel mogelijk beperken. Voorwaarde daarvoor is dat we allemaal van tevoren nadenken over wat we moeten doen als het mis gaat. Schoon water De afgelopen decennia is veel geïnvesteerd en gebeurd om de waterkwaliteit te verbeteren. Maar we zijn er nog niet. Nog teveel schadelijke stoffen verdwijnen in het riool en moeten er in dure processen
7 worden uitgefilterd. Nog lang niet al onze beken, rivieren en plassen voldoen aan de Europese kwaliteitseisen. Waterkwaliteit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van overheid, publiek en bedrijfsleven. Met elkaar zorgen we ervoor dat ons water ook schoon blijft. Om een groeiende bevolking te kunnen blijven voorzien van voldoende drink water van topkwaliteit. Om veilig te kunnen zwemmen. En voor een gezonde en gevarieerde natuur. Dat doen we vooral door te zorgen dat we ons water niet vervuilen. In de industrie, in de landbouw en thuis. Nooit klaar Wij zijn in Nederland nooit klaar met ons water. We moeten alert blijven en blijvend investeren. Geen beter moment Deltacommissaris Wim Kuijken: Sinds het Deltaprogramma 2015, met daarin de deltabeslissingen, op Prinsjesdag 2014 bekend is gemaakt, wordt het steeds duidelijker voelbaar dat we in een nieuwe fase zijn gekomen. Een fase waarin de inwoners van ons land en de bedrijven steeds meer gaan merken wat het Deltaprogramma voor hen betekent. Ons Water gaat een heel belangrijke rol spelen in onze publiekscommunicatie. Via www.onswater.nl kunnen we mensen informeren én zijn we op een gemakkelijke manier vindbaar voor iedereen die meer wil weten over de toekomst van ons water. Voor ons had dit niet op een beter moment kunnen komen!
8 Samen werken aan Het programma Ons Water legt de basis voor meerjarige samenwerking in de publiekscommunicatie van de waterpartners. De nieuwe publiekscommunicatie richt zich op het versterken van het waterbewustzijn van Nederlanders. Ons Water is een programma met een vernieuwende aanpak, zegt Julie Köler, plaatsvervangend directeur Communicatie IenM en programmamanager van Ons Water. Het is een meerjarig, landelijk communicatieprogramma dat de waterpartners gezamenlijk hebben ontwikkeld. Een kernteam dat bestaat uit de communicatiemanagers van de partners en een regionaal team in Overijssel hebben samen de strategie ontwikkeld, met inbreng van publiek. Tussentijdse besluitvorming vond plaats in de Stuurgroep Water, het bestuurlijk overleg van de partners van het Bestuursakkoord Water, onder leiding van de Minister van IenM. In alle fases van ontwikkeling en uitvoering wordt publiek betrokken. Partners belangrijk Uit gesprekken die zijn gevoerd met mensen verspreid over het land bleek dat er grote regionale verschillen zijn in de beleving en de perceptie rondom water. Köler: De directe leefomgeving, lokale situatie en wat mensen in het verleden mogelijk hebben ervaren, spelen daarbij een grote rol. Daarnaast is persoonlijke relevantie van belang. Daarom hebben we ervoor gekozen om het grote onderwerp water dichtbij mensen te brengen door hen maatwerk te bieden in hun eigen leefomgeving. Maatwerk voor mensen individueel is daarin een belangrijk uitgangspunt. Regionale en lokale partners spelen dan ook een grote rol bij de invulling van Ons Water. Maatwerk tot op postcode Het eerste resultaat van het gezamenlijke communicatieprogramma is de website onswater.nl. die medio september vorig jaar werd gelanceerd. Deze biedt de bezoeker informatie uit zijn of haar directe omgeving. Je kunt op postcodeniveau vinden hoe hoog jij boven of onder NAP woont en lezen over projecten die bij jou in de buurt worden
9 uitgevoerd. Ook vind je via onswater.nl wat je zelf kunt doen om veilig te blijven, ons water schoon te houden en welke loopbaanmogelijkheden er zijn in de watersector. Eind september is de website uitgebreid met de overstromingsinformatie van de nieuwe website en app overstroom ik? Kortom: een maatwerkplatform dat de breedte van ons water in Nederland bij elkaar brengt. Contact met publiek Ons Water is geen massamediale campagne: er wordt zoveel mogelijk aangesloten op de contactmomenten met publiek, zoals (water)evenementen, open dagen, en andere publieksactiviteiten. Maar je kunt Ons Water ook tegenkomen op bewonersavonden, op scholen, in gemeentelijke informatiemiddelen of op websites. Het is aan de partners om te kiezen op welke manier zij Ons Water willen inzetten in hun communicatie. Regionale uitrol Ons Water is klein begonnen: met een pilot in Overijssel en daarna verder uitge bouwd naar andere provincies. Na de eerste regionale aftrap in Overijssel, volgde Zeeland, Utrecht, Friesland en Limburg. De uitbouw van Ons Water verspreidt zich de komende maanden verder over de andere provincies. In elke provincie worden regioteams opgezet. De regioteams worden ondersteund met workshops waarin de vraag centraal staat hoe de nieuwe com municatie-aanpak ondersteunend kan werken aan de communicatie in de betreffende regio s. De aanpak is flexibel. Köler: Waar nodig stellen we het programma tussentijds bij, zodat we steeds inspelen op wat er dan nodig en het beste aansluit op mensen. We gaan ook samenwerking aan met andere partners. Er is ook bij andere organisaties en initiatieven veel belangstelling voor aansluiting op Ons Water. Zo zijn we nu in gesprek met organisaties over educatie en jongerenactiviteiten. Niet vanzelfsprekend Carla Moonen, dijkgraaf van Brabantse Delta, tijdens de presentatie van Ons Water in Zeeland: We vinden het vanzelfsprekend dat we veilig zijn, dat we over water kunnen beschikken. Maar er moet dagelijks heel veel voor gebeuren om dat zo te houden. Daarom vind ik de voorlichting ook zo belangrijk. Dat mensen ook beseffen dat het niet allemaal vanzelfsprekend is. Dat daar veel werk voor verricht moet worden. En dat mensen gaan begrijpen welk aandeel ze zelf kunnen leveren. Kernteam Ons Water is een initiatief van IenM, Rijkswaterstaat, Unie van Waterschappen, de waterschappen, VNG, gemeenten, IPO, provincies, Vewin, waterbedrijven en het Deltaprogramma. Vlnr: Judith de Jong UvW Chris Sol min IenM Julie Köler programmamanager Ons Water Richard Flipse liaison regio s Ons Water Sander Hage IPO Anne Karien Rutten RWS Marco Zoon VEWIN. Esther van Dijk Deltaprogramma Rosanne Kroezen projectcoördinator Ons Water Niet op de foto: Jade Wissink Ruimte voor de Rivier
10 Overstroom ik? Als Ons Water stijgt Op 28 september greep minister Schultz van Haegen de jaarlijkse proefsluiting van de Maeslantkering aan om de app en website Overstroom ik? te presenteren. Deze app van Rijkswaterstaat leert gebruikers hoe kwetsbaar ze zijn voor een grote overstroming. We zien steeds vaker dat de kracht van de natuur onvoorspelbaar is, aldus de minister. Het klimaat verandert en we merken de gevolgen nu. Daarom heb ik vorige week een nieuw Deltaplan bekendgemaakt. Met nieuwe investeringen om onze veiligheid te vergroten. Eén van de uitgangspunten is: voorbereid zijn. Want natuurlijk gaan de professionals met dit plan aan de slag. We gaan de dijken versterken waar nodig, we gaan de nieuwste technieken en inzichten toepassen om ons land slimmer in te richten. Maar dan nog biedt een Deltaplan geen 100% veiligheid. De mensen moeten ook zelf beter voorbereid zijn op wat er kan gebeuren. Te weinig mensen weten of hun huis en hun wijk droog blijft en waar ze naartoe moeten als er toch iets gebeurt. Moeten ze blijven? Moeten ze weg? En welke wegen zijn er dan begaanbaar? En als ze blijven wat hebben ze dan nodig? De app Overstroom ik? is hierbij een belangrijk hulpmiddel. Gebruikers kunnen er tot op postcodeniveau terugvinden tot hoever het water kan komen als het misgaat en hoe mensen zich daarop kunnen voorbereiden. De minister bij de presentatie: Ik pleit niet voor een rubberboot op zolder, maar ik onderstreep wel het belang van het bewustzijn van risico s en zelfredzaamheid. Want wanneer een dijk doorbreekt, de rivieren overstromen of er valt meer regen dan we kunnen verwerken, dan ben je de eerste dagen op jezelf aangewezen. En misschien moet je dan wel een paar dagen kamperen op zolder. Vandaag daag ik iedereen uit om daar meer bij stil te staan. Grillig Jan Hendrik Dronkers, directeur-generaal Rijkswaterstaat: Nederlanders wonen in de veiligste delta ter wereld, dus je zou denken: er is nooit wat aan de hand. Maar dat is niet waar! De natuur is echt grillig en een overstroming is nog altijd één van de grootste risico s die een mens in dit land kan overkomen. Vandaar is het heel erg van belang om het waterbewustzijn, het risicobewustzijn, goed op peil te houden. Het hoort ook bij de campagne Ons Water. Ik zou zeggen: bezoek de website! Proefsluiting Maeslantkering
11 Verder met Voor 2015 ligt de belangrijkste focus op verbreding en intensivering van de publiekscampagne Ons Water en de verdere opbouw van het regionale netwerk onder de partners. 2014 was het jaar van de introductie van Ons Water. In 2015 maken we een verdiepings slag door de campagne nog meer te laten aansluiten bij de behoefte in de regio s. De kracht van Ons Water zit er immers in dat de campagne nauw aansluit op de belevingswereld van het publiek, en die belevingswereld is per regio een andere. #zohoog De actie #zohoog is daar een goed voorbeeld van. Waterschap Rivierenland en het programma Ruimte voor de Rivier initieerden een actie om de evacuaties in het rivierengebied van 1995 te herdenken en tegelijk het waterbewustzijn van de bewoners van het rivierengebied te verhogen. De actie werd verbonden met Ons Water. Via de website onswater.nl en via social media werden mensen opgeroepen een blauwe streep te zetten op hun huis of kantoor, om aan te geven hoe hoog het water kan komen wanneer de dijken het niet zouden houden. Die hoogte is een voudig via onswater.nl te achterhalen door daar de postcode in te voeren. De gemeente Dordrecht zet Ons Water in bij een actie waar bewoners actief worden gestimuleerd om mee te denken over maatregelen die de waterveiligheid op het Eiland van Dordrecht verhogen. In Noord-Brabant zetten gemeenten, provincie, waterschappen, Rijkswaterstaat en Brabant Water Ons Water in bij hun jaarlijkse Week van het Water. onswater.nl De website die samen met de waterpartners is opgezet, wordt doorontwikkeld. Onder de werktitel Ons Water in de klas bekijkt het team van Ons Water samen met de partners van IenM, UvW en Vewin hoe water educatie een plek krijgt in het onderwijs en hoe educatieprojecten een plek krijgen op de website onswater.nl. Doel is om bestaand materiaal dat nu verspreid door de partners wordt aangeboden, beter te ontsluiten. Samen met Rioned wordt onderzocht of de bestaande campagne Niet in het riool kan worden ingepast in het concept Ons Water.
12 Nationaal Waterplan: Nederlanders moeten waterbewust leven Verhoging van het waterbewustzijn van alle Nederlanders is één van de ambities die ten grondslag liggen aan het nieuwe Nationaal Waterplan. De ministerraad gaf op 12 december groen licht voor dit Ontwerp Nationaal Waterplan, dat nu ter inzage ligt. Kruisbestuiving Het Nationaal Waterplan verankert het nieuwe beleid voor de komende zes jaar met een vooruitblik richting 2050. Naast de Deltabeslissingen zijn ook de Beleidsnota Noordzee, de afspraken die betrekking hebben op water vanuit het Energie akkoord, de Natuurvisie en de Internationale Waterambitie in de plannen meegenomen. Een kruisbestuiving tussen verschillende beleidsterreinen. Dat is ook terug te zien in de samenstelling van het kernteam. Egon Ariens,projectleider van het Nationaal Waterplan: Het team bestaat uit medewerkers met kennis van verschillende beleidsterreinen en uit vertegenwoordigers van waterschap, de provincie en Rijkswaterstaat. Het Waterplan is voor alle waterbeheerders in Nederland richtinggevend. Ruimte In het Waterplan zijn de onderwerpen water veiligheid, zoetwatervoorziening en waterkwaliteit ook beschreven in relatie tot de ruimtelijke inrichting van ons land. Het gaat bijvoorbeeld om de verbinding met natuur, scheepvaart, duurzame energievoorziening en het verdienvermogen van Nederland. Vijf ambities In het nieuwe ontwerp Nationaal Waterplan staan vijf ambities centraal. Zo moet Nederland de veiligste delta in de wereld blijven. De veiligheidsnormen tegen overstroming worden vernieuwd. Tot 2050 wordt op basis van het Deltaprogramma zo n 20 miljard euro besteed aan dijkversterkingen en rivierverruimingen. Als tweede ambitie is ingezet op een grotere inzet om de waterkwaliteit te verbeteren. Derde punt is het klimaatbestendig en waterrobuust houden van Nederland. De vierde ambitie is dat Nederland het internationale gidsland blijft voor watermanagement en waterinnovaties. En het kabinet wil het waterbewustzijn van Nederlanders versterken. Het Kernteam Nationaal Waterplan heeft een brochure uitgebracht waarin de hoofdpunten en ambities van het plan worden toegelicht. Het volledige Nationaal Waterplan is te vinden op de website rijksoverheid.nl. Zoek onder Documenten en publicaties naar Nationaal Waterplan. Waterplein Rotterdam