statistisch bulletin centraal bureau voor de statistiek Inhoud

centraal bureau voor de statistiek Voorburg: Prinses Beatrixlaan 428 Heerlen: Kloosterweg 1 2273 XZ Voorburg 6412 CN Heerlen Tel. (070) 337 38 00 Tel. (045) 570 60 00 Fax (070) 387 74 29 Fax (045) 572 74 40 54e jaargang no. 14 / 9 april 1998 Voor meer informatie indien beschikbaar wordt per tabel verwezen naar een inlichtingennummer Centrale Infoservice tel. (045) 570 70 70. Internet: http://www.cbs.nl Voor conjunctuurinformatie zie teletekstpagina s 556 en 557 statistisch bulletin Inhoud Bevolking Bevolkingsontwikkeling, januari 1998. pag. 2 t/m 6 Zakelijke en overige commerciële dienstverlening Ontwikkeling van de omzetten (incl. BPM, excl. BTW), de prijzen en de berekende hoeveelheden in de autobranche, 4 e kwartaal 1997. pag 6 Delfstoffenwinning en industrie Indexcijfers van de productie per werkende in de nijverheid, 3 e kwartaal 1997. pag. 7 Niet-financiële ondernemingen Balans van grote ondernemingen naar bedrijfstak, 1996. pag. 9 Resultatenrekening van grote ondernemingen naar bedrijfstak, 1995 1996. pag. 9 Bouwnijverheid Indexcijfers voor de herbouwkosten van woningen, (1990=100), februari 1998. pag. 7 Bouwwerken waarvoor bouwvergunning is verleend met een bouwsom van 50 000 gld en meer (excl. BTW) naar bestemming en aard werkzaamheden, februari 1998. pag. 7 Woningbouw, naar opdrachtgever, februari 1998. pag. 8 Woningbouw, naar opdrachtgever en stichtingskostenklasse, februari 1998. pag. 8 Financiële instellingen en markten Gemiddeld rendement van obligatieleningen, obligatie- en aandelenindexcijfers, week no. 13. pag. 12 Valutakoersen, maart 1998. pag. 10 Rentevoeten op de geld- en kapitaalmarkt, maart 1998. pag. 11 Nominale waarde en koerswaarde van aandelen, maart 1998. pag. 10 Vastgoedtransacties, februari 1998. pag. 11 Verklaring der tekens:. = gegevens ontbreken; = nihil; x = geheim; * = voorlopig cijfer. Verbeterde cijfers worden niet als zodanig gekenmerkt. Het cijfer tussen ( ) achter de titel verwijst naar het nummer met de laatstgepubliceerde overeenkomstige tabel. Prijs: f 131,00 per jaar (excl. verzendkosten); los nummer f 12,50 (incl. verzendkosten). Bestellingen: Centraal Bureau voor de Statistiek, sector Marketing en Verkoop, postbus 4481, 6401 CZ Heerlen, E-mail: verkoop@cbs.nl. Auteursrecht: Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen, 1996. Bronvermelding is verplicht. Verveelvoudiging voor eigen gebruik of intern gebruik is toegestaan. ISSN: 0166 9680 V23154

Bevolkingsontwikkeling januari 1998 Emigratie en saldo correcties per maand Minder emigratie Nederlanders 8 x 1 000 In januari 1998 emigreerden 5,6 duizend mensen uit Nederland. Dit aantal is zeven procent hoger dan in een doorsnee januarimaand. Het saldo correcties in januari bedroeg 1,0 duizend. Het aantal emigranten is in de periode 1990-1996 ieder jaar een beetje groter geworden. Vorig jaar is deze stijging omgeslagen in een daling, die vrijwel geheel voor rekening komt van mensen met de Nederlandse nationaliteit. Emigreerden in 1996 nog 42,9 duizend Nederlanders, in 1997 was hun aantal volgens voorlopige cijfers afgenomen tot 40,6 duizend. Vooral de emigratie van Nederlanders naar België nam af, van 7,5 duizend in 1996 naar 5,9 duizend in 1997. Deze daling hangt onder meer samen met een wetswijziging die op 1 januari 1997 van kracht is geworden en die beoogt een einde te maken aan de fiscaal geïndiceerde emigratie waarbij de (z.g.) aanmerkelijk-belangheffing wordt ontgaan door een al dan niet tijdelijke vestiging over de grens (Tweede Kamer der Staten Generaal, vergaderjaar 1995 1996, 24 761, nr.3, blz.18 20). 7 6 5 4 3 2 1 0 1993 1994 1995 1996 1997 emigratie saldo administratieve correcties 1998 De door het CBS gepresenteerde emigratiecijfers betreffen mensen die bij de gemeentelijke autoriteiten hebben gemeld dat zij zich voor ten minste twee derde van de twaalf maanden die volgen op het vertrek, buiten Nederland zullen vestigen. Het komt echter eveneens voor dat mensen naar het buitenland vertrekken zonder de gemeente hiervan op de hoogte te brengen. Als na verloop van tijd de gemeente een onderzoek instelt en de persoon niet traceerbaar blijkt, voert de gemeente een z.g. administratieve afvoering uit de gemeentelijke basisadministratie door. Duikt de persoon vervolgens weer op, dan volgt een administratieve opneming. Het verschil tussen de aantallen administratieve opnemingen en administratieve afvoeringen, het z.g. saldo administratieve correcties, betreft derhalve voor een deel niet-gemelde emigratie. Voor een ander deel betreft het mensen die ongeregistreerd in Nederland blijven wonen. Het negatieve saldo van de administratieve correcties is de afgelopen tien jaar sterk toegenomen. Hierdoor geven de huidige emigratiecijfers een minder goed beeld van het vertrek uit Nederland dan vóór die tijd het geval was. Het aantal emigranten dient dan ook te worden bekeken in samenhang met het saldo administratieve correcties. In 1997 bedroeg het aantal saldo correcties van personen met de Nederlandse nationaliteit 7,4 duizend, tegen 6,6 duizend in 1996. Dit duidt eveneens op een daling van de emigratie van Nederlanders. Bevolkingsgroei per maand, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, januari 1993 januari 1998 x 1 000 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 jaargemiddelde I. Stand en loop van de bevolking Januari Januari Januari Januari 1997* 1998* 1997* 1998* (12) Inl. tel. (070) 337 58 30 Absoluut 1) Bevolking aan het begin van de periode 15 567 107 15 650 074 Levendgeborenen 15 828 16 821 12,0 12,7 1e kind 7 213 7 927 5,5 6,0 2e kind 5 750 5 888 4,3 4,4 3e kind 1 961 2 038 1,5 1,5 4+ kind 904 968 0,7 0,7 Overledenen 14 112 11 855 10,7 8,9 mannen 6 879 5 774 10,5 8,8 vrouwen 7 233 6 081 10,8 9,0 Immigratie 9 743 9 449 7,4 7,1 Emigratie 5 602 5 610 4,2 4,2 Saldo correcties 1 423 951 1,1 0,7 Totale bevolkingsgroei 4 434 7 854 3,4 5,9 Bevolking aan het einde van de periode 15 571 541 15 657 928 1) De cijfers zijn op jaarbasis en per 1 000 van de gemiddelde (totale dan wel mannelijke of vrouwelijke) bevolking bepaald. 2 Statistisch bulletin 14 (CBS) 9/4/98

II. Stand en loop van de niet-nederlandse bevolking (12) Inl. tel. (070) 337 58 30 Januari Januari Januari Januari 1997* 1998* 1997* 1998* Absoluut 1) Bevolking aan het begin van de periode 679 869 671 143 Levendgeborenen 945 1 061 16,4 18,6 1e kind 368 424 6,4 7,4 2e kind 323 346 5,6 6,1 3e kind 137 159 2,4 2,8 4+ kind 117 132 2,0 2,3 Overledenen 198 149 3,4 2,6 mannen 128 80 4,2 2,7 vrouwen 70 69 2,6 2,6 Immigratie 7 054 6 489 122,1 114,0 Emigratie 2 068 1 930 35,8 33,9 Saldo correcties 982 696 17,0 12,2 Saldo wijzigingen van nationaliteit 3 766 6 235 65,2 109,5 Totale bevolkingsgroei 985 1 460 17,1 25,6 Bevolking aan het einde van de periode 680 854 669 683 1) De cijfers zijn op jaarbasis en per 1 000 van de gemiddelde (totale dan wel mannelijke of vrouwelijke) niet-nederlandse bevolking bepaald. III. Buitenlandse migratie van Nederlanders en niet-nederlanders naar geboorteland (12) Inl. tel. (070) 337 58 30 Immigratie Emigratie Januari Januari Januari Januari 1997* 1998* 1997* 1998* Totaal 1) 9743 9449 5602 5610 Nederlanders 2 689 2 960 3 534 3 680 met geboorteland Nederland 1 871 1 951 2 818 2 901 Overige EU-landen 174 225 126 123 Overig Europa 53 61 55 77 Nederlandse Antillen + Aruba 259 354 133 164 Suriname 62 55 102 83 Overig Amerika 82 99 54 72 Azië 99 116 146 140 Afrika 68 79 85 99 Oceanië 21 20 15 21 Niet-Nederlanders 1) 7054 6489 2068 1930 met geboorteland België 175 151 66 81 BR Duitsland 480 419 268 266 Verenigd Koninkrijk 353 375 169 224 Overige EU-landen 1) 730 774 403 425 Voormalig Joegoslavië 208 116 24 38 Voormalige Sovjet-Unie 204 260 17 12 Turkije 681 463 73 69 Overig Europa 310 312 81 78 Suriname 212 203 27 26 VS van Amerika 249 277 113 121 Overig Amerika 270 306 117 114 Afghanistan 309 390 3 6 China 130 163 36 22 Irak 515 349 4 7 Iran 205 104 19 9 Japan 88 83 105 44 Overig Azië 560 586 211 153 Egypte 51 49 15 15 Marokko 392 362 61 39 Somalia 214 67 3 4 Zuid-Afrika 126 144 44 71 Overig Afrika 540 474 179 70 Oceanië 52 62 30 36 1) Immigratie inclusief in Nederlandse asielzoekerscentra geboren kinderen. Statistisch bulletin 14 (CBS) 9/4/98 3

IV. Buitenlandse migratie van Nederlanders en niet-nederlanders naar land van herkomst resp. bestemming (12) Inl. tel. (070) 337 58 30 Immigratie Emigratie Januari Januari Januari Januari 1997* 1998* 1997* 1998* Totaal 1) 9743 9449 5602 5610 Nederlanders 2 689 2 960 3 534 3 680 uit/naar België 377 361 461 551 BR Duitsland 315 381 418 349 Verenigd Koninkrijk 148 147 312 316 Overige EU-landen 371 402 531 585 Overig Europa 181 184 208 237 Aruba + Ned. Antillen 379 475 262 279 Suriname 55 56 101 87 Verenigde Staten van Amerika 200 205 257 325 Overig Amerika 109 133 205 226 Azië 272 306 394 358 Afrika 199 232 243 245 Oceanië 83 78 142 122 Niet-Nederlanders 1) 7054 6489 2068 1930 w.o. uit/naar EU-landen 1 855 1 837 891 941 Overig Europa 1 443 1 154 180 202 Amerika 733 797 316 286 Azië 1 729 1 623 360 259 Afrika 1 245 1 011 273 193 Oceanië 49 67 48 49 1) Immigratie inclusief in Nederlandse asielzoekerscentra geboren kinderen. Levendgeborenen per maand, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, januari 1993 januari 1998 Overledenen per maand, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, januari 1993 januari 1998 18 17 16 15 14 13 12 11 10 x 1 000 x 1 000 18 17 16 15 14 13 12 11 10 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 jaargemiddelde 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 jaargemiddelde V. Asielaanvragen naar land van nationaliteit (12) Inl. tel. (070) 337 58 30 Januari Januari 1997* 1998* Totaal 2049 3080 Afghanistan 234 676 Bosnië-Herzegovina 95 181 Irak 550 647 Iran 95 213 Servië en Montenegro 52 118 Liberia 65 21 Soedan 28 98 Somalia 135 153 Sri Lanka 132 55 Turkije 74 78 Overige 589 840 Bron: Ministerie van Justitie. 4 Statistisch bulletin 14 (CBS) 9/4/98

VI. Saldo administratieve correcties van Nederlanders en niet-nederlanders naar geboorteland (12) Inl. tel. (070) 337 58 30 Januari Januari 1997* 1998* Totaal 1 423 951 Nederlanders 441 255 met geboorteland Nederland 268 75 Overige EU-landen 6 21 Overig Europa 11 4 Nederlandse Antillen + Aruba 47 43 Suriname 22 34 Overig Amerika 16 13 Azië 25 35 Afrika 42 21 Oceanië 4 9 Niet-Nederlanders 982 696 met geboorteland België 6 13 BR Duitsland 42 64 Verenigd Koninkrijk 77 69 Overige EU-landen 161 112 Voormalig Joegoslavië 51 33 Voormalige Sovjet-Unie 32 2 Turkije 73 55 Overig Europa 34 23 Suriname 36 27 Verenigde Staten van Amerika 51 33 Overig Amerika 26 44 Afghanistan 8 1 China 21 3 Irak 24 21 Iran 10 4 Japan 15 12 Overig Azië 99 55 Egypte 37 10 Marokko 35 37 Somalia 31 36 Zuid-Afrika 6 7 Overig Afrika 95 26 Oceanië 12 9 Immigratie per maand, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, januari 1993 januari 1998 Emigratie per maand, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, januari 1993 januari 1998 12 11 10 9 8 7 6 5 4 x 1 000 x 1 000 12 11 10 9 8 7 6 5 4 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 jaargemiddelde 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 jaargemiddelde Statistisch bulletin 14 (CBS) 9/4/98 5

VII. Binnen Nederland verhuisde personen (12) Inl. tel. (070) 337 58 30 Januari 1997* Januari 1998* Totaal w.o. Totaal w.o. in gezins- in gezinsverband (%) verband (%) Totaal 145 529 43,0 153 237 41,8 binnen gemeenten 92 749 47,2 90 524 46,5 tussen gemeenten 52 780 35,7 62 713 35,0 w.v ḃinnen provincies 31 103 36,7 36 856 36,3 tussen provincies 21 677 34,3 25 857 33,2 VIII. Huwelijkssluiting, geregistreerd partnerschap en echtscheiding (12) Inl. tel. (070) 337 58 30 Januari Januari Januari Januari 1997* 1998* 1997* 1998* Absoluut 1) Huwende mannen 2) 2 924 3 057 4,5 4,7 w.v ṅiet eerder gehuwd 2 129 2 133 3,3 3,2 voorheen gescheiden 732 748 1,1 1,1 voorheen verweduwd 63 176 0,1 0,3 Huwende vrouwen 2) 2 790 3 083 4,2 4,6 w.v ṅiet eerder gehuwd 2 114 2 157 3,2 3,2 voorheen gescheiden 626 748 0,9 1,1 voorheen verweduwd 50 178 0,1 0,3 Geregistreerde partnerschappen 3) 244 0,4 tussen twee mannen 119 0,2 tussen twee vrouwen 65 0,1 tussen een man en een vrouw 60 0,1 Van echt scheidende mannen 2) 2 949 2 837 4,5 4,3 Van echt scheidende vrouwen 2) 3 059 2 862 4,6 4,3 1) De cijfers zijn op jaarbasis en per 1 000 van de gemiddelde (totale dan wel mannelijke of vrouwelijke) bevolking bepaald. 2) Woonachtig in Nederland ongeacht de plaats van huwelijkssluiting of echtscheiding. 3) Het aangaan van een geregistreerd partnerschap is mogelijk met ingang van 1998. Ontwikkeling van omzetten (incl. BPM, excl. BTW), prijzen en hoeveelheden in de autobranche (1993=100) (1997, no. 50) Inl. tel. (045) 570 63 76 1996 1997 Wijzigingen in % 1) 2e kw. 3e kw. 4e kw. 1e kw. 2e kw. 3e kw. 4e kw. 3e kw. 97 4e kw. 97 1e kw. 97 t.o.v. t.o.v. 4e kw. 97 3e kw. 96 4e kw. 96 t.o.v. 1e kw. 96 4e kw. 96 Personenautobedrijven 2) (SBI 5010.4) Prijs 102 101 101 100 101 102 102 0,6 0,7 0,4 Hoeveelheid 121 113 106 134 130 114 109 1,1 2,5 5,7 Omzet 124 115 107 134 130 116 111 1,7 3,2 5,2 Autoservicebedrijven 3) (SBI 5020.1 t/m 5020.5) Prijs 103 102 102 103 103 103 103 0,6 0,2 0,5 Hoeveelheid 115 113 121 112 119 118 127 4,0 4,8 3,1 Omzet 118 116 124 115 123 121 130 4,6 5,1 3,7 Detailhandel in auto- onderdelen en accessoires (SBI 5030.3) Prijs 103 102 102 103 103 103 103 0,4 0,4 0,4 Hoeveelheid 112 104 99 90 120 111 108 6,1 9,4 6,9 Omzet 115 107 101 93 123 114 111 6,5 9,8 7,3 1) De wijzigingen zijn berekend op basis van niet-afgeronde indexcijfers. 2) Handel in en reparatie van personenauto s (excl. import van nieuwe). 3) In deze groep zijn o.a. de bandenservice- en carrosserieherstelbedrijven opgenomen. 6 Statistisch bulletin 14 (CBS) 9/4/98

Indexcijfers van de productie per werkende in de nijverheid 1) (1990=100), kwartaal- en jaargegevens (1997, no. 47) Inl. tel. (070) 337 47 88 Jaargemiddelde 1994 1995 1996 1997 1994 1995 1996 2e kw. 3e kw. 4e kw. 1e kw. 2e kw. 3e kw. 4e kw. 1e kw. 2e kw. 3e kw. 4e kw. 1e kw. 2e kw. 3e kw. Nijverheid 2) Gemiddelde dagproductie 105 108 111 104 94 114 113 108 95 117 118 111 98 118 118 113 100 Personeelsbezetting 92 90 89 92 92 91 90 91 91 90 90 90 90 89 89 90 90 Productie per werkende 115 120 124 113 102 126 125 119 105 130 132 124 109 133 132 126 111 Industrie Gemiddelde dagproductie 104 107 109 107 98 110 105 112 101 112 105 114 103 114 110 118 106 Personeelsbezetting 91 90 90 92 91 90 90 91 90 90 90 90 90 89 89 90 90 Productie per werkende 114 119 122 117 107 122 116 124 111 125 118 127 114 127 123 131 117 1) Productie per werkende op basis van gemiddelde dagproductie houdt in, dat voor werktijdverkorting en vakanties niet is gecorrigeerd. 2) Exclusief bouwnijverheid en -installatiebedrijven. N.B. De indexcijfers zijn afgestemd op de Nationale rekeningen 1996. Indexcijfers voor de herbouwkosten van woningen, incl. BTW (1990=100) (11) Inl. tel. (070) 337 42 41 Jan. Febr. Maart April Mei Juni Juli Aug. Sept. Okt. Nov. Dec. 1992 107 107 107 106 106 106 1993 106 106 107 108 108 107 108 108 108 108 108 108 1994 109 110 110 110 110 110 110 110 110 111 110 110 1995 112 113 113 113 113 113 114 114 114 114 114 114 1996 115 115 115 115 115 115 115 115 115 115 115 115 1997 116 116 116 116 116 117 117 117 118 118 118 118 1998 119 119 Deze indexcijfers dienen alleen toegepast te worden voor het indexeren van de verzekerde waarde van woningen zoals deze gebruikt wordt in opstalverzekeringen. Zie voor een toelichting op de cijfers het artikel Een samengesteld gewogen indexcijfer voor de herbouwkosten van woningen in de Maandstatistiek bouwnijverheid van oktober 1993. Bouwwerken waarvoor bouwvergunning is verleend met een bouwsom van 50 000 gld en meer naar bestemming en aard werkzaamheden 1) (10) Inl. tel. (070) 337 42 41 Totaal Woning- Utiliteitsgebouwen naar bestemming bouw agrarisch industrie handel vervoer zakelijke openbaar onderwijs gezond- overige en bouw- en en dienst- bestuur heids en dienstnijverheid horeca commu- ver- welzijns- vernicatie lening zorg lening mln gld 1996 30 176 17 550 935 2 412 2 538 840 2 273 641 731 1 279 977 Nieuwbouw 2) 27 395 16 283 900 2 217 2 169 766 1 981 543 658 1 045 832 Herstel en verbouw 2 781 1 266 35 195 369 74 293 97 73 235 145 1997 32 130 18 231 1 432 2 318 2 600 1 233 2 581 719 810 1 098 1 107 Nieuwbouw 2) 29 528 17 082 1 383 2 158 2 259 1 143 2 370 619 701 892 922 Herstel en verbouw 2 601 1 149 48 160 342 90 211 101 110 206 185 Januari februari 1997 3 919 2 229 129 284 324 162 309 52 85 177 169 Nieuwbouw 2) 3 543 2 062 124 262 281 154 255 42 74 148 141 Herstel en verbouw 377 166 5 23 43 8 55 10 11 29 28 Januari februari 1998 4 733 2 430 208 426 420 151 468 49 174 210 196 Nieuwbouw 2) 4 337 2 267 203 411 359 145 414 36 159 172 173 Herstel en verbouw 396 163 6 16 61 6 55 13 16 38 23 Februari 1998 2 420 1 292 104 242 208 89 204 31 108 55 87 Nieuwbouw 2) 2 227 1 215 103 237 177 86 176 24 103 27 79 Herstel en verbouw 192 77 2 5 31 3 29 7 5 27 8 1) In de bouwsom zijn niet begrepen de kosten van de grond, architectenhonorarium, de kosten van toezicht en de BTW. 2) Omvat de werkzaamheden nieuw- en herbouw en uitbreiding van gebouwen. Statistisch bulletin 14 (CBS) 9/4/98 7

Woningbouw naar opdrachtgever en stichtingskostenklasse 1) (10) Inl. tel. (070) 337 42 41 Totaal Rijk en Woningbouw- Institutionele Bouwers voor Andere gemeenten verenigingen beleggers de markt particuliere c.q. corporaties opdrachtgevers aantal woningen Bouwvergunning verleend Januari december 1997 101 501 306 22 708 1 734 62 643 14 110 Goedkope huur 13 758 49 12 030 177 1 260 242 Goedkope koop 8 422 37 1 740 126 6 390 129 Middeldure huur 6 241 9 4 154 355 1 610 113 Middeldure koop 19 272 147 2 268 271 15 479 1 107 Dure koop en huur 53 808 64 2 516 805 37 904 12 519 Januari februari 1997 11 891 36 2 282 265 7 388 1 920 Goedkope huur 1 382 13 1 269 76 24 Goedkope koop 1 012 8 25 963 16 Middeldure huur 842 654 78 108 2 Middeldure koop 1 791 2 157 36 1 430 166 Dure koop en huur 6 864 13 177 75 4 863 1 736 Januari februari 1998 12 937 56 3 754 290 6 648 2 189 Goedkope huur 2 319 6 2 004 32 277 Goedkope koop 708 35 220 440 13 Middeldure huur 1 157 12 859 271 15 Middeldure koop 2 260 1 246 1 907 106 Dure koop en huur 6 493 2 425 290 3 998 1 778 Februari 1998 6 986 5 2 142 290 3 550 999 Goedkope huur 1 318 3 1 268 30 17 Goedkope koop 373 103 263 7 Middeldure huur 657 405 252 Middeldure koop 1 337 111 1 163 63 Dure koop en huur 3 301 2 255 290 1 842 912 1) Bouwwerken met een bouwsom van 50 000 gld en meer, excl. BTW. Woningbouw naar opdrachtgever (10) Inl. tel. (070) 337 42 41 Totaal Rijk en Woningbouw- Institutionele Bouwers voor Andere gemeenten verenigingen beleggers de markt particuliere c.q. corporaties opdrachtgevers aantal woningen Bouwvergunning verleend 1996 102 119 460 23 602 1 583 60 731 15 743 1997 101 501 306 22 708 1 734 62 643 14 110 Januari februari 1997 11 891 36 2 282 265 7 388 1 920 Januari februari 1998 12 937 56 3 754 290 6 648 2 189 Februari 1998 6 986 5 2 142 290 3 550 999 Nog niet begonnen Ultimo december 1996 28 530 84 8 609 414 15 669 3 754 Ultimo december 1997 33 235 70 8 379 322 21 337 3 127 Ultimo februari 1997 31 254 94 6 151 386 21 094 3 529 Ultimo februari 1998 31 332 52 8 670 371 19 063 3 176 Begonnen 1996 95 817 421 25 404 1 590 53 129 15 273 1997 98 002 330 20 369 1 815 61 257 14 231 Januari februari 1997 11 608 44 2 772 282 6 669 1 841 Januari februari 1998 14 735 55 3 489 241 8 890 2 060 Februari 1998 7 894 7 2 120 35 4 810 922 In uitvoering Ultimo december 1996 92 587 506 26 675 1 589 51 245 12 572 Ultimo december 1997 97 521 283 22 213 1 907 60 982 12 136 Ultimo februari 1997 97 628 497 27 608 1 740 55 024 12 759 Ultimo februari 1998 101 863 266 23 294 1 966 63 858 12 479 Voltooid 1996 88 934 422 30 580 1 131 42 295 14 506 1997 92 315 523 24 637 1 526 51 156 14 473 Januari februari 1997 6 515 53 1 860 132 2 847 1 623 Januari februari 1998 8 648 47 2 037 155 4 747 1 662 Februari 1998 4 838 1 241 62 2 743 792 8 Statistisch bulletin 14 (CBS) 9/4/98

Balans van grote ondernemingen naar bedrijfstak, 1996 (1996, no. 13) Inl. tel. (045) 570 69 57 Nijverheid Handel Vervoer Dienstverlening Totaal begin eind begin eind begin eind begin eind begin eind stand stand stand stand stand stand stand stand stand stand Ondernemingen 1 149 862 199 244 2 454 Werknemers (x 1 000) 681 333 222 216 1 452 Balans Activa mld gld Vaste activa 279,1 306,7 70,3 74,3 79,5 86,7 20,3 22,4 449,2 490,0 (im)materiële 159,9 164,7 34,2 36,9 65,1 68,4 14,2 15,2 273,4 285,2 financiële 119,2 141,9 36,0 37,4 14,4 18,2 6,1 7,2 175,8 204,8 Vlottende activa 146,6 154,0 77,5 85,2 23,8 26,5 14,0 15,6 261,9 281,4 voorraden 38,1 38,7 24,6 24,9 1,8 2,0 1,1 1,5 65,6 67,1 vorderingen 86,9 96,3 41,5 47,6 14,3 16,6 9,4 10,3 152,0 170,7 liquide middelen 21,6 19,1 11,5 12,8 7,7 7,9 3,6 3,9 44,3 43,6 Balanstotaal 425,7 460,7 147,8 159,5 103,3 113,2 34,3 38,0 711,0 771,4 Passiva Eigen vermogen 167,5 187,8 52,3 59,7 35,5 38,9 9,4 11,8 264,7 298,1 kapitaal en agio 78,1 87,1 23,9 30,9 21,7 23,1 5,7 6,2 129,4 147,3 reserves 89,3 100,7 28,5 28,7 13,8 15,8 3,8 5,6 135,3 150,9 Vreemd vermogen 258,2 272,9 95,5 99,9 67,8 74,3 24,8 26,2 446,3 473,3 op lange termijn 129,6 135,8 35,6 34,8 46,0 47,4 11,3 12,3 222,5 230,3 niet rentedragend 40,1 40,1 7,9 8,2 16,8 18,3 2,6 2,9 67,4 69,5 rentedragend 89,5 95,7 27,7 26,6 29,2 29,0 8,8 9,5 155,2 160,9 op korte termijn 128,6 137,1 59,9 65,1 21,8 26,9 13,5 13,9 223,8 242,9 niet rentedragend 103,3 109,6 47,8 51,4 17,3 19,8 11,2 11,6 179,6 192,4 rentedragend 25,3 27,5 12,1 13,7 4,5 7,1 2,3 2,3 44,2 50,5 Kengetallen Rentabiliteit van het eigen vermogen 1) 19,4 14,8 10,3 24,8 17,5 Solvabiliteit 1) 40,1 36,4 34,4 29,4 38,0 1) Balansvariabelen op basis van gemiddelde begin- en eindstand. Resultatenrekening van grote ondernemingen naar bedrijfstak, 1995 1996 (1996, no. 13) Inl. tel. (070) 570 69 57 Nijverheid Handel Vervoer Dienstverlening Totaal 1995 1996 1995 1996 1995 1996 1995 1996 1995 1996 Ondernemingen 1 188 1 149 888 862 203 199 268 244 2 547 2 454 Werknemers (x 1 000) 689 681 335 333 217 222 218 216 1 459 1 452 mld gld Omzet 416,6 444,4 265,2 275,7 65,2 70,5 40,2 43,2 787,2 833,9 Kosten 304,7 326,8 230,9 239,3 33,9 39,5 21,6 22,9 591,2 628,5 Toegevoegde waarde 111,8 117,6 34,3 36,4 31,3 31,0 18,6 20,4 196,0 205,4 Afschrijvingen 19,7 20,8 5,0 5,1 6,5 6,3 1,9 2,1 33,0 34,3 Lonen 59,6 60,7 20,9 22,1 17,8 18,5 13,7 15,0 112,0 116,2 Bedrijfsresultaat 32,6 36,2 8,4 9,2 7,0 6,2 3,0 3,3 51,0 54,9 Financiële resultaten 7,0 9,6 0,6 1,9 1,4 0,7 0,3 0,2 6,0 10,9 Resultaat uit deelnemingen 13,0 13,5 2,4 3,0 0,2 0,3 0,3 0,5 15,9 17,3 Rentebaten 4,5 4,2 2,5 2,2 0,8 0,9 0,4 0,4 8,2 7,7 Rentelasten 9,4 9,0 3,9 3,4 2,4 2,4 0,8 0,8 16,4 15,6 Overige resultaten 1,1 0,8 0,3 0,1 0,1 0,5 0,2 0,1 1,7 1,5 Resultaat voor belastingen 39,6 45,7 9,0 11,1 5,6 5,6 2,7 3,5 56,9 65,9 Belastingen 8,4 10,7 2,5 2,7 1,7 1,8 0,7 0,8 13,4 16,0 Resultaat na belastingen 31,2 35,0 6,5 8,4 3,9 3,7 2,0 2,7 43,6 49,8 Aandeel van derden 0,8 0,7 0,1 0,1 0,0 0,1 0,1 0,0 0,9 0,7 Nettoresultaat 30,4 34,4 6,5 8,3 3,8 3,8 1,9 2,6 42,6 49,1 Winstverdeling Winstuitkeringen 18,2 19,9 2,8 3,3 2,0 2,1 1,2 0,8 24,2 26,2 Winstinhoudingen 12,3 14,5 3,7 5,0 1,9 1,7 0,7 1,8 18,5 22,9 Statistisch bulletin 14 (CBS) 9/4/98 9

Valutakoersen (gemiddelden) Eenheid 1997 1998 (10) Inl. tel. (070) 337 46 27 jaar maart sept. okt. nov. dec. jan. febr. maart gld Amerikaanse dollar 1 1,95 1,91 2,02 1,98 1,95 2,00 2,05 2,05 2,06 Belgische/Luxemburgse frank 100 5,45 5,45 5,46 5,46 5,46 5,46 5,46 5,46 5,46 Canadese dollar 1 1,41 1,39 1,45 1,43 1,38 1,40 1,42 1,43 1,45 Deense kroon 100 29,54 29,50 29,58 29,59 29,61 29,59 29,59 29,58 29,57 Duitse mark 100 112,54 112,53 112,63 112,67 112,71 112,69 112,69 112,71 112,71 Engelse pond 1 3,20 3,07 3,22 3,23 3,30 3,33 3,35 3,35 3,42 Europese rekeneenheid 1 2,20 2,18 2,21 2,21 2,23 2,23 2,23 2,23 2,24 Finse mark 100 37,60 37,66 37,62 37,59 37,39 37,29 37,23 37,16 37,14 Franse frank 100 33,43 33,36 33,50 33,58 33,66 33,66 33,65 33,63 33,62 Griekse drachme 100 0,71 0,72 0,71 0,72 0,72 0,72 0,71 0,71 0,67 Ierse pond 1 2,96 2,99 2,98 2,91 2,93 2,92 2,83 2,81 2,82 Italiaanse lire 10 000 11,46 11,27 11,54 11,50 11,50 11,50 11,45 11,42 11,45 Japanse yen 10 000 161,78 155,78 166,94 163,61 156,01 154,69 158,15 162,76 159,59 Noorse kroon 100 27,58 28,03 27,54 27,97 27,66 27,62 27,30 27,05 27,15 Oostenrijkse shilling 100 15,99 15,99 16,00 16,01 16,01 16,02 16,02 16,02 16,02 Portugese escudo 100 1,11 1,12 1,11 1,11 1,10 1,10 1,10 1,10 1,10 Spaanse peseta 100 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 Zweedse kroon 100 25,56 24,93 26,16 26,14 25,81 25,73 25,54 25,31 25,84 Zwitserse frank 100 134,54 130,33 136,86 136,36 138,78 139,32 138,80 139,76 138,32 Nominale waarde en koerswaarde van aandelen (10) Inl. tel. (070) 337 46 27 Nominale waarde Koerswaarde 1997 1998 1997 1998 maart nov. dec. jan. febr. maart maart nov. dec. jan. febr. maart mln gld Officiële Markt Internationale concerns 8 863 8 965 8 965 8 966 8 966 8 966 293 758 369 749 388 885 385 026 412 740 430 064 Lokale fondsen 17 052 16 228 16 279 16 381 16 373 15 868 424 121 499 223 517 987 563 124 634 589 677 596 financiële instellingen 3 299 3 629 3 629 3 728 3 716 3 717 158 842 196 587 207 290 234 429 266 588 288 964 niet-financiële instellingen 13 753 12 598 12 650 12 652 12 657 12 150 265 278 302 636 310 697 328 695 368 001 388 633 Totaal 25 914 25 193 25 244 25 346 25 339 24 833 717 879 868 972 906 872 948 150 1 047 329 1 107 660 Totaal, excl. Koninklijke Olie 23 234 22 513 22 564 22 666 22 659 22 153 535 292 647 037 668 212 716 995 807 382 854 633 Beleggingsmaatschappijen 11 217 11 838 11 862 11 963 12 007 12 016 124 713 138 870 142 142 147 316 154 552 161 169 Vastgoedfondsen 4 663 4 907 4 950 4 960 4 906 4 954 20 815 21 184 21 885 22 326 22 642 22 979 Overige fondsen 1) 2 414 1 166 1 166 1 166 1 164 1 164 37 560 42 215 43 183 43 386 44 746 50 633 Alle genoteerde ondernemingen 44 208 43 103 43 222 43 435 43 417 42 968 900 967 1 071 241 1 114 082 1 161 179 1 269 270 1 342 440 Officiële Parallelmarkt/NMAX 2) Alle genoteerde ondernemingen 8 8 9 9 9 13 1184 492 539 650 852 1165 1) Maatschappijen die als nagenoeg enig actief aandelen van een andere ter beurze genoteerde onderneming bezitten of aandelen van een onderneming die in het buitenland is gevestigd en parallelmarktfondsen (m.i.v. april 1997) 2) Met ingang van april 1997 zijn de parallelmarktfondsen opgenomen onder de Overige Fondsen. 10 Statistisch bulletin 14 (CBS) 9/4/98

Rentevoeten op de geld- en kapitaalmarkt 1) (10) Inl. tel. (070) 337 46 27 1997 1998 jaar maart sept. okt. nov. dec. jan. febr. maart Geldmarkt Voorschotrente Nederlandsche Bank (ultimo) 2,75 2,50 2,50 2,75 2,75 2,75 2,75 2,75 2,75 Promessedisconto Nederlandsche Bank (ultimo) 3,25 3,00 3,00 3,25 3,25 3,25 3,25 3,25 3,25 Prolongatierente (ultimo) 4,25 3,75 4,00 4,25 4,25 4,25 4,25 4,25 4,25 Daggeldmarktrente (zonder onderpand) 3,07 3,03 3,10 3,19 3,32 3,14 3,31 3,22 3,57 Termijngelden zonder onderpand éénmaands Aibor 3,25 3,13 3,32 3,40 3,50 3,52 3,38 3,38 3,41 driemaands Aibor 3,34 3,20 3,43 3,58 3,75 3,69 3,48 3,44 3,45 driemaands kasgeldleningen aan de lagere overheid 3,31 3,18 3,41 3,56 3,73 3,67 3,45 3,40 3,40 driemaands Euro-guldendeposito s 3,29 3,16 3,37 3,53 3,71 3,64 3,46 3,40 3,41 Wettelijke rente (ultimo) 2) 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 6,00 6,00 6,00 Heffings- en invorderingsrente bij belastingen 3) 2,75 2,50 3,00 3,00 3,00 3,00 3,25 3,25 3,25 Kapitaalmarkt Onderhandse leningen aan nutsbedrijven 5,80 5,80 6,00 5,81 5,70 5,61 5,34 5,18 5,05 Hypotheekrente van eerste hypotheken (ultimo) laagste 5,70 5,50 5,40 5,70 5,70 5,70 5,50 5,50 5,10 hoogste 6,30 6,30 6,30 6,30 6,30 6,30 6,10 5,90 5,90 Bron: De Nederlandsche Bank NV en de Officiële Prijscourant van de Vereniging voor de Effectenhandel, m.u.v. hypotheekrente, wettelijke rente en heffings- en invorderingsrente bij belastingen. 1) Jaar- c.q. maandgemiddelden, tenzij anders vermeld. 2) Vastgesteld door het Ministerie van Justitie. 3) Vastgesteld door het Ministerie van Financiën m.i.v. 1 oktober 1992. Vastgoedtransacties (10) Inl. tel. (070) 337 45 76 1998 januari februari jan. februari aantal mln gld aantal mln gld aantal mln gld Eengezinswoningen 7 193 2 110 9 134 2 531 16 327 4 641 ingedeeld naar verkrijger Particulieren 6 941 1 898 8 922 2 444 15 863 4 341 Niet particulieren 252 212 212 87 464 299 Appartementen 2 566 572 2 951 601 5 517 1 173 ingedeeld naar verkrijger Particulieren 2 427 471 2 784 530 5 211 1 001 Niet particulieren 139 101 167 71 306 172 Overige woningen 293 150 259 81 552 232 ingedeeld naar verkrijger Particulieren 224 70 213 56 437 126 Niet particulieren 69 81 46 25 115 106 Bouwgrond voor nieuwbouw 3 082 767 3 400 810 6 482 1 577 ingedeeld naar verkrijger Particulieren 2 757 503 3 046 547 5 803 1 050 Niet particulieren 325 264 354 262 679 526 Bedrijfsmatig onroerend goed 403 390 495 304 898 694 Landbouwgronden 805 154 871 277 1 676 431 Heterogeen 1) 3070 2404 3630 2213 6700 4617 Overige objecten 2 052 462 2 528 466 4 580 928 Totaal 19 464 7 010 23 268 7 283 42 732 14 292 Bron: Kadata b.v. 1) Meerdere soorten objecten per transactie. Statistisch bulletin 14 (CBS) 9/4/98 11

Gemiddeld rendement van obligatieleningen, obligatie- en aandelenindexcijfers (13) Inl. tel. (070) 337 46 27 Gemiddelden Week 14 per dag 1998 30-3 31-3 1-4 2-4 3-4 98 98 98 98 98 febr. maart week 12 week 13 week 14 % Gemiddeld effectief rendement Staatsleningen, algemeen 4,76 4,76 4,74 4,78 4,83 4,81 4,86 4,85 4,83 4,79 met gemiddeld resterende looptijd van 3 < 5 jaar 4,40 4,41 4,38 4,42 4,48 4,43 4,50 4,51 4,50 4,44 5 < 8 jaar 4,71 4,68 4,64 4,66 4,71 4,69 4,74 4,73 4,70 4,67 3 < 8 jaar 4,59 4,57 4,54 4,56 4,62 4,59 4,64 4,64 4,62 4,58 Vijf langstlopende staatsleningen 5,12 5,08 5,06 5,09 5,12 5,12 5,17 5,14 5,11 5,07 Nieuwste 10-jarige staatslening 4,94 4,88 4,84 4,84 4,88 4,88 4,92 4,89 4,87 4,84 Gewone obligaties ten laste van algemene en coöp. georg. banken 4,91 4,88 4,85 4,86 4,91 4,88 4,93 4,92 4,92 4,92 Supra-nationale instellingen 4,76 4,70 4,67 4,70 4,74 4,70 4,75 4,75 4,76 4,73 Pand- en bankbrieven 4,95 4,95 4,94 4,95 4,98 4,94 4,99 4,99 5,00 4,98 CBS-koersindex voor staatsobligaties ultimo 1983=100 Gemiddeld resterende looptijd 3 < 5 jaar 115,6 115,5 115,7 115,5 115,3 115,4 115,2 115,1 115,2 115,4 5 < 8 jaar 123,9 124,1 124,3 124,2 123,9 124,1 123,7 123,7 123,9 124,1 8 <10 jaar 127,8 128,3 128,6 128,6 128,3 128,3 127,9 128,1 128,4 128,7 ultimo 1993=100 CBS/Stroeve-index voor converteerbare obligaties 204,9 230,2 233,5 235,6 236,1 235,5 234,8 236,2 236,4 237,3 CBS-herbeleggingsindex voor obligaties ultimo 1983=100 Staatsleningen 315,1 317,0 317,5 317,6 317,2 317,1 317,1 316,9 317,2 318,0 Financiële instellingen gewone obligaties 299,4 301,2 301,7 301,7 301,5 301,6 301,2 301,3 301,4 302,1 achtergestelde obligaties 357,8 360,5 361,2 361,4 361,1 361,2 360,7 360,7 361,1 362,0 Supra-nationale instellingen gewone obligaties 315,5 317,5 318,1 318,2 317,9 318,0 317,6 317,6 317,7 318,4 Algemeen 313,5 315,4 315,9 316,0 315,7 315,6 315,5 315,4 315,7 316,4 jaar Duration van staatsleningen met een vaste looptijd 4,57 4,58 4,60 4,63 4,60 4,60 4,60 4,60 4,60 4,61 CBS-koersindex voor aandelen ultimo 1983=100 Officiële Markt Algemeen 666,6 732,9 735,5 752,9 759,8 750,2 748,2 760,6 767,1 773,1 Algemeen excl. Kon. Olie 673,0 746,8 753,1 763,2 770,8 760,5 760,2 770,2 778,2 784,7 Internationals 611,9 658,5 650,4 678,3 686,5 675,3 671,1 691,2 693,9 701,0 Lokale fondsen 721,9 804,9 815,9 825,4 831,5 822,9 822,6 829,2 838,8 844,0 Financiële instellingen 729,8 828,2 839,8 855,6 865,4 852,9 849,0 856,5 875,3 893,1 Niet-financiële instellingen 759,7 836,1 847,3 852,7 856,5 850,2 852,6 859,0 862,2 858,5 CBS/MoneyView-index voor beleggingsfondsen Algemeen 253,3 263,0 263,9 266,8 268,8 267,0 267,8 268,5 269,6 271,0 aandelenfondsen 328,6 351,1 352,5 360,4 365,5 361,2 362,8 365,0 367,3 371,1 obligatiefondsen 214,1 215,4 216,0 215,4 215,4 215,3 215,5 215,2 215,5 215,4 geldmarktfondsen 178,1 178,4 178,4 178,5 178,7 178,6 178,7 178,6 178,7 178,7 ultimo 1993=100 CBS/NIB-index voor niet AEX-aandelen 297,6 327,1 331,6 337,0 343,8 339,2 341,3 345,0 346,2 347,1 CBS/Wesselius MIT-index 359,5 399,8 404,5 406,2 406,8 405,6 407,0 406,5 408,4 406,5 CBS/Wesselius MIT Small-index 692,2 793,0 820,8 819,2 823,8 819,0 826,3 821,9 826,3 825,5 CBS-herbeleggingsindex voor aandelen ultimo 1983=100 Officiële Markt Algemeen 1 162,8 1 279,2 1 283,8 1 314,8 1 327,2 1 310,2 1 306,8 1 328,4 1 340,0 1 350,7 Algemeen excl. Kon. Olie 1 080,7 1 200,1 1 210,3 1 227,4 1 239,9 1 223,2 1 222,7 1 238,9 1 252,0 1 262,8 Internationals 1 132,8 1 220,1 1 205,6 1 257,9 1 273,0 1 252,2 1 244,4 1 281,8 1 286,7 1 299,9 Lokale fondsen 1 168,7 1 303,4 1 320,9 1 337,2 1 347,6 1 333,4 1 332,9 1 343,7 1 359,6 1 368,4 Financiële instellingen 1 403,0 1 592,2 1 614,6 1 644,9 1 663,7 1 639,6 1 632,3 1 646,6 1 682,8 1 717,0 Niet-financiële instellingen 1 117,0 1 230,0 1 245,9 1 255,4 1 261,7 1 252,0 1 255,5 1 265,0 1 270,4 1 265,5 CBS/MoneyView-index voor beleggingsfondsen Algemeen 328,4 341,1 342,2 346,2 348,8 346,5 347,5 348,5 349,9 351,8 aandelenfondsen 438,3 468,4 470,3 481,0 487,7 482,0 484,1 487,2 490,2 495,2 obligatiefondsen 266,2 267,7 268,6 267,8 267,8 267,6 268,0 267,6 267,9 267,7 geldmarktfondsen 211,9 212,3 212,3 212,4 212,5 212,4 212,6 212,5 212,5 212,5 ultimo 1993=100 CBS/NIB-index voor niet AEX-aandelen 327,6 360,3 365,2 371,1 378,9 373,9 376,2 380,2 381,6 382,7 CBS/Wesselius MIT-index 397,5 443,0 448,7 451,0 451,8 450,5 452,0 451,5 453,5 451,5 CBS/Wesselius MIT Small-index 739,6 847,4 877,1 875,3 880,8 875,7 883,5 878,8 883,5 882,6 12 Statistisch bulletin 14 (CBS) 9/4/98