Woensdag 12 mei We komen tegen de klok van drie aan in een koud, winderig Lauwersoog. Goed ingepakt en met een ijsmuts schuilen we voor de wind achter een gebouwtje. Een fikse hoeveelheid proviand en warme kleding worden in de ruime roef gestald. Groot in vergelijking met de luggertent die ik gewend ben. NKDE Smiscruise 12 t/m 16 mei 2010 Te snel te water. Normaal gesproken controleer ik alles tevoren. Ik heb de roef niet eens gezien aan de binnenkant. Bij afvaart merk ik meteen een verschil met mijn vertrouwde Trizonia. Bij een Lugger zie je de stand van het zwaard altijd. Bij een Coaster moet je afgaan op het aantal wikkelingen. Snel door de zeesluis want de visboer dreigt met sluiting. Het laatste avondmaal voor de Smistocht mogen we natuurlijk niet mislopen. De schepen verzamelen zich in de nieuwe jachtenafdeling van de zeehaven. Kleine Bas opent het havenpoortje met een pasje. Na een gezellige maaltijd wordt het tijd voor het ruime sop. Om half acht palaver door admiraal capt. Chris. Hij kondigt aan dat we westwaarts gaan. De vloot met 23 Drascombes vertrekt na het palaver om acht uur in noordelijke richting. Fikse golven voor de havenmond. We duiken er op de motor in. Het grootzeil gaat klapperen. Matroos der eerste klasse Louis naar voren. Hij moet zich goed aan de mast vasthouden, wil hij niet overboord kukkelen. Het schip duikt steeds in golfdalen. Helaas ben ik niet in de gelegenheid op actiefoto s van de naast ons varende clubleden te maken. Later zetten we de fok en de druil. We zijn meteen goed ingeslingerd in de rebelse Coaster. De boot gedraagt zich heel goed in deze gol-
ven. We voelen ons uitstekend. Ik zie dat het anker niet helemaal goed geborgd zit. Ik kruip naar voren, maar meteen een voltreffer. Mijn rechter broekspijp kletsnet. Had ik mijn zeilbroek maar aan moeten trekken! Louis de kajuit in voor extra kleding. Even later wissel met de kapitein. Een droge spijkerbroek en zeilbroek voorkomen dat ik afkoel. Jack, ijsmuts, piek over de ijsmuts en handschoenen zijn nu geen luxe. Onder het Brakzand via de Zoutkamperlaag langs het Roode Hoofd naar de Siegewal ten zuiden van de westpunt van Schiermonnikoog. Om 22.00 uur gaat het anker overboord bij 7 graden. De bemanning heeft het koud. Na een versnapering te kooi. Donderdag Vroeg eruit om de benen wat te strekken. Ik maak wat foto s van de drooggevallen boot. Later maak ik het ontbijt klaar. De koffie en het brood smaken goed in de prachtige omgeving. Na het palaver zijn we om 11.15 uur vertrokken vanaf de Siegewal. Chris wil via de Paesensrede richting Ameland. Aanvankelijk met een rif in het grootzeil. Voor het eerst hebben we bijna het gehele traject een koppositie. Dit viel ons met de Lugger nooit ten deel; we hadden immers altijd het kleinste zeiloppervlak. Een prachtige tocht van de Siegewal naar het Oerd op Ameland.
13.00 uur. Aankomst iets ten westen van de Engelsmanplaat. We liggen op flink wat stroom. Gulliver ligt op zo n 50 meter precies tegenovergesteld aan onze schuit. Hoezo stroom? Het eerste schip ligt in de stroom en wij liggen net buiten deze stroom. Het schuimspoor tussen de boten markeert de stroom. We hieuwen het anker om 15.30 uur. Flink opkruisen tegen de stroom in. Veel tegelijk vertrekkende schepen is oppassen geblazen. Laat vele maar voorgaan is net zo overzichtelijk. Kortom, we verlaten de ankerplaats in de laatste regionen. Veel nieuwsgierige zeehonden. Via het Smeriggat, de Holwerderbalg komen we in het Pinkegat. Tientallen zeehonden liggen op de punt bij De Hon lekker in de zon. Het venijn zit hier in de staart. Er wordt veel gestuurd over de spiegel. Veel schepen zien we vastlopen. Toch denken we slim te zijn door een route binnendoor te pakken. Steeds peilend en dan ineens een vastloper. Een onderwater opdoemde zandrug zorgt voor stilstand. Hoezo slim? Meteen het roer en zwaard omhoog en weer los. Dit tafereel herhaalt zich daarna vele malen. In gezelschap van Oemoemenoe en Johanna weten ook wij de klus uiteindelijk te klaren. Na het Pinkegat een tijstop bij De Hon op de oostpunt van Ameland om 18.30 uur. Voordat we hier kunnen landen, moeten we toch even het ijzeren zeil inschakelen. We kunnen zeilend niet op tegen de vloedstroom. Louis moet even aan wal. Maar hoe hier te komen? Broek uit en met spierwitte benen en blote voeten het koude water in. Tja, je moet echt iets over hebben voor de matroos der eerste klasse. Even naar Jan gewaad; altijd gezellig. In een prachtige avondzon begeeft scheepskok Louis zich naar het kombuis. Lekker in de zon gegeten. Om 19.45 uur weer onder zeil. Na een mooie avondtocht komen we in de schemer aan ten zuiden van Het Oerd. Een prachtig landzicht. We ankeren tussen de eerder aangekomen boten. Op ons privéterras genieten we van koffie, whisky en sterren. Een zeer rustige nacht volgt. We horen zelfs het water niet. Ik lig lekker totdat ik naar stuurboord schuif op het moment dat we droogvallen.
Vrijdag Vroeg uit de veren. Om 6.30 uur door het slik naar Ameland. De duinen in op pad naar het hoogste duin. Op een stil moment zie ik dichtbij twee reeën wegvluchten. Later gevolgd door een derde. Lopende over lagere duintoppen betreed ik het meeuwengebied. Veel krijsende vogels zorgen ervoor dat ik mijn capuchon opzet. Stel dat ze alle gaan schijten. Een prachtig uitzicht op Het Rif, Engelsmanplaat en Schiermonnikoog vanaf het hoogste duin Het Oerd. Minder natuurlijk het gasplatform in de Noordzee. Staat toch wel erg dicht onder de kust. Later volgt Louis, maar hij moet heel snel terugkeren vanwege het opkomend tij.
13.15 uur. De temperatuur loopt op; de zon schijnt weer. We varen met drie schepen aaneengebonden. Brandaen in het midden met een soort bolle jan. Aan bakboord Olle en aan stuurboord wij. Steeds meer schepen sluiten zich bij ons aan. In totaal komen we op 15 boten. Een en al gezelligheid. Louis speelt op de trekzak van Erik. Zoon Bas kijkt geïnteresseerd toe. Hij kent immers al twee melodieën. Uiteindelijk blijft de kern van drie boten over en we varen over het Pinkewad totdat we in het Zuiderspruit de boel ontbinden. Uitkijken voor de dam die monniken hier in de Middeleeuwen hebben aangelegd. We drijven voornamelijk op de stroom want de wind laat het nu afweten. Genieten blijft het. Het laatste stukje naar Nes toch op de motor; totale blakte. In het Brandgat tegen de kant gevaren, anker overboord en met Chris, Pluk, Bob en Louis een wandeling over de mosselbanken bij Nes. Terug duik ik de kombuis in om pannenkoeken te bakken. Vertrektijd 18.00 uur. Ik denk tijdelijk te stoppen met mijn kookerij. Eetspullen aan de kant, zeilkleding en zwemvesten aan. We zijn klaar om over te steken naar Holwerd. Waar wachten we op? Het vaandel van de admiraalsboot wordt om 18.30 uur in top gehesen. Ieder kijkt in de richting van Olle. Ja hoor, Olle vertrekt. Anker binnen, zeilen omhoog. We zien Stua op een hoge bank liggen. Dat wordt een latertje voor Frans. Een frisse wind en een heerlijk zonnetje vergezellen ons. We pakken de smalle veerbootroute naar Friesland. Een grote veerboot komt ons achterop ook richting Holwerd. Geen problemen in de smalle vaargeul. Snel hierna vertrekt de Sier vanuit Holwerd. Wij varen vlak langs de ondiepten. Belle vaart aan bakboordzijde en daardoor kunnen we niet overstag gaan. De forse krachtige hekgolven krijgen we dwars met te weinig snelheid en te weinig zwaard vanwege de ondiepten. Tegen dit golvengeweld hebben we niets in te brengen en we worden buiten de vaargeul gedrukt. Meteen lopen we vast. Zonder de motor lukt het niet. Doorgevaren naar een ankerplaats even ten oosten van de veerbootsteiger. Aankomst 20.40 uur. We wachten op de grote groep achterblijvers. Maar ja, met Pluk aan boord moet Chris toch een extra tussenstop maken. Margot vraagt zich af waarom we bij dit mooie zeilweer voor anker liggen. Gelijk heeft ze en we varen oostwaarts, maar de admiraal is nog met zijn hon-
dje aan het wandelen. Er is onzekerheid waar naar toe te varen. Na enige tijd, zie ik door de verrekijker een geankerde Drascombe in noordoostelijke richting aan de horizon. Dulcibella? Het toplicht is duidelijk te zien. We hebben weer een doel totdat we tot onze verbazing Dulcibella zien varen. Nogmaals met de verrekijker de horizon onderzoeken. Het moet Brandaen zijn. Beide schepen hebben een blauwe romp. Om 22.20 uur gaat het anker overboord. Vanuit de kuip zien we in het donker de vloot binnen (?) lopen. De silhouetten tekenen zich voorzichtig af tegen de havenlichten van Holwerd. De boot ligt geankerd op stromend water. Eigenlijk blijf je dan gewoon varen. De kajuit en de buiskap bewijzen hun nut. Met de Lugger Trizonia zou deze tocht bijna niet om te doen zijn. In ieder geval zeer vermoeiend. In het donker je tent zetten en steeds de zeesponde in orde maken. Dan praten we niet eens over eventuele regen. Zaterdag De volgende morgen blijkt dat Tuimelaar pas om 0.30 uur ankerde. Reinier vertelt me dat zij waren misleid door de vele toplichten. Zouden er nog meer groepen actief zijn? De avond ervoor had immers bijna niemand het toplicht aan. Bijna alle schepen,op onze schuit na, vielen droog. Wij lagen kennelijk net buiten een geultje. Toch beter peilen. Het gevolg is een snelle start voor het traject naar de Alexabaai. Een mooie tocht met een achterlijke wind. Bijna de hele tocht in tweede positie. In het zeegat tussen Ameland en Schiermonnikoog worden we ingehaald door Dulcibella. Niet teveel druk op het roer dus de bezaan kan blijven staan. Weer door het Smeriggat, maar nu met aanmerkelijk meer water. Vervolgens over de Kuiperplaat. De entree van de Alexabaai geeft toch iets meer problemen dan verwacht. Je moet een korte draai maken. Van Rob Moot krijg ik later de coördinaten: Aanloop: N 53 gr 27.566 min.e 006 gr 07.129 min Baai: N 53 gr 27.816 min. E 006. 07.328 min. Wij draaien er te ruim in met gevolg dat we te weinig hoogte kunnen winnen. Het zwaard steekt te ondiep om teveel drift te voorkomen. We gaan voor anker om 12.05 uur. Weer de kombuis in om de pannenkoekerij af te maken. Er kwam wat tussen. Louis treft voorbereidingen voor het avondmaal: kokkels. Verzamelen en schoonmaken.
Wanneer het water voldoende gezakt is, waden we naar de aaneen liggende schepen. Twee groepen en enkele losliggende rebelse schepen. Links en rechts gezellig bijpraten. In de namiddag wandelen Louis en ik naar de jachthaven van Schiermonnikoog voor een lekkere stoel en natuurlijk koffie met iets. Een mooie wandeling over de drooggevallen baai en door de duinen. De koffie en de caféstoelen vielen in goede aarde. Een wat kortere route terug want laarzen lopen niet zo goed. Terug bij de boten ontvangen we gasten. Pim komt zijn beloofde borrel aanbieden. Hij maakt het nog echt spannend op het moment dat hij de whiskyfolder wil laten zien. Een windvlaag zet hem meteen in actie. Hardlopend achter de wegwaaiende folder aan. De aanhouder wint. Pim, de borrel, Somerset whisky, ten year old, smaakt en we zijn blij dat je eerste NKDE-tocht je zo goed bevalt.
Een ondergaande zon boven de Alexabaai... Zondag Bij het vertrek lopen we nog even vast. Van lagerwal vertrekken met een minimaal puntje zwaard lukt dus echt niet. Even de motor bij. Verder maken we een relaxte tocht over de Zoutkamperlaag terug naar Lauwersoog. Rifje laten staan om er niet te snel te zijn. Komende zomer zijn Louis en ik hier weer maar dan met onze partners en twee Coasters!