Postbus 1 3430 AA Bezoekadres Stadsplein 1 3431 LZ www.nieuwegein.nl Bank Nederlandse Gemeenten 28 50 04 387 2 013-122 Nieuwegein Burgemeester Contactpersoon Esther ter Horst Telefoon (030) 607 18 64 Fax (030) 605 11 77 E-mail e.terhorst@nieuwegein.nl Aan de leden van de gemeenteraad Datum 21 maart 2013 Kenmerk / Zaaknummer "b C1» ^ 0 Berichtnummer "2.\rf 3"^/~ Onderwerp Integriteitsonderzoek Geachte leden van de raad, VERZONDEN 2 Zoals u weet worden al enkele jaren aanhoudende en steeds wisselende beweringen gedaan vanuit één fractie van uw gemeenteraad. Ze gaan over - wat samengevat kan worden als - integriteitsschendingen, ambtsmisbruik en plichtsverzuim. Het zijn beweringen van één gemeenteraadslid, het lid van de fractie van Stadspartij Nü-wegein, mw. Haseena Bakhtali. Deze opmerkingen vind ik als voorzitter schadelijk voor het aanzien van uw gemeenteraad. Om die reden heb ik opdracht verleend aan prof. dr. Van den Heuvel, emeritus hoogleraar beleidswetenschap aan de Vrije Universiteit Amsterdam, die gespecialiseerd is in bestuurlijke en ambtelijke integriteit, om de gemaakte beweringen nader te onderzoeken en de uitkomsten daarvan aan de raad te rapporteren. De verwachting is dat de rapportage eind mei beschikbaar is om nader door de gemeenteraad besproken te worden.. Te uwer informatie treft u als bijlage de opdrachtbrief en het onderzoeksvoorstel aan. Met vriendelijke groet, F.TJ.M. Backhuijs burgemeester Bijlagen 2
2 013-12 PROF. DR. J.H.J, VAN DEN HEUVEL Ontvangen d.d Zaaknummer 2 M 2013 3216U6 De burgemeester van Nieuwegein De heer F.T.J.M. Backhuijs Postbus 1 3430 AA Nieuwegein Berichtnum Afdeling Gedeponeerd; Almen, 5 maart 2013 Geacht heer Backhuijs, Hierbij stuur ik u, zoals overeengekomen, mijn voorstel voor een onderzoek naar beschuldigingen van het raadslid mw. H. Bakhtali. Ik vermeld hierbij nog enkele zakelijke punten. De opdracht voor het onderzoek wordt door u als voorzitter van de gemeenteraad van Nieuwegein verleend. Er vindt geen rapportage plaats in de vorm van een concept-rapport; met het uitbrengen van het rapport aan u is aan de opdracht voldaan. Tussentijds zal met u als opdrachtgever, als daartoe aanleiding is, de voortgang van het onderzoek worden besproken, waarbij geen rapport-inhoudelijke zaken aan de orde komen, maar onderzoekstechnische die op de voortgang, de logistiek en de kwaliteit van het onderzoek betrekking hebben. Het rapport zal onverkort openbaar zijn. De gemeente Nieuwegein zorgt voor openbaarmaking van het rapport, zowel in schriftelijke als digitale vorm. Het rapport zal in conceptvorm, in ieder geval voordat het definitief naar buiten wordt gebracht, door de (huis)advocaat van de gemeente worden beoordeeld op mogelijke juridische aansprakelijkheid jegens de gemeente Nieuwegein of jegens de opdrachtnemer. Tevens vrijwaart u als opdrachtgever opdrachtnemer tegen aanspraken van derden en de kosten van rechtsbijstand, voorts tegen kosten die op enigerlei wijze uit het rapport voortvloeien of op enigerlei wijze samenhangen met de werkzaamheden voor de opdrachtgever verricht, tenzij opdrachtnemer in gebreke is gebleven. De kosten van het onderzoek bedragen 15.000 euro. Indien onvoorziene werkzaamheden zich aandienen, is gerekend met een uitloop tot 20.000 euro. Opdrachtgever en opdrachtnemer zullen daarover naar redelijkheid en billijkheid in goed overleg beslissen. Er worden reiskosten Almen-Nieuwegein v.v. in rekening gebracht volgens het geldende belastingtarief. Over de declaratie is geen btw verschuldigd, omdat ik geen bedrijf heb ( V AR-verkl ar ing). Met vriendelijke groet, J.H. J. van den Heuvel DE KLEINE HORST SCHEGGERTDIJK 39 7218 MZ ALMEN TELEFOON 0575-433.122 GIRO 92.77.:
PROF. DR. J.H.J, VAN DEN HEUVEL 2 0 1 5-1 i- Voorstel voor onderzoek naar beschuldigingen van het raadslid mw. Haseena Bakhtali De burgemeester van Nieuwegein heeft mij op maandag 11 februari 2013 gevraagd een voorstel uit te werken voor het verrichten van onderzoek over de al enkele jaren aanhoudende en steeds wisselende beschuldigingen die vanuit de gemeenteraad worden gedaan. Ze gaan over - wat samengevat kan worden als - integriteitsschendingen, ambtsmisbruik en plichtsverzuim. Het zijn beschuldigingen van één gemeenteraadslid, het lid van de fractie van Stadspartij Nüwegein, mw. Hasseena Bakhtali. Zij is in september 2010 uit de gemeenteraadsfractie van de PvdA gestapt. Haar fractie Nüwegein bestaat uit één gemeenteraadslid. De doelstelling van het onderzoek moet erop zijn gericht de beschuldigingen op een zo goed mogelijke en transparante wijze in kaart te brengen en ze aan een onafhankelijk en objectief oordeel te onderwerpen. De bedoeling is om schoon schip te maken: alle beschuldigingen moeten worden doorgelicht. Het te verrichten onderzoek zal inhouden: a. het presenteren van de feiten, waarover in de beschuldigingen wordt gerept, en deze voorzien van bewijsmateriaal op grond van archiefstukken en andere documenten van de gemeente Nieuwegein en van documenten die door derden, al of niet op verzoek van de onderzoeker, worden aangeleverd en die de beschuldigingen op enigerlei wijze ondersteunen of ontkrachten, b. een evenwichtige beoordeling van de beschuldigingen op grond van feiten en het voorhanden bewijsmateriaal pro of contra, aan de hand van duidelijke beoordelingscriteria. ';:v~ Aard van de problematiek Geplaatst in het kader van de gemeentepolitiek ligt het voor de hand te veronderstellen dat de beschuldigingen om politieke motieven zijn geuit. Deze omstandigheid doet weliswaar niet af aan de ernst ervan, maar tot op zekere hoogte moeten politici in de politieke 'arena' een bepaalde speelruimte en directheid bij hun functioneren worden gegund. Dit zou de eerste vraag zijn die moet worden beoordeeld: horen de beschuldigingen bij het politieke proces of zijn ze op zichzelf zodanig insinuerend en beledigend dat zij de eer en goede naam van de beschuldigde(n) aantasten. De beschuldigingen richten zich op zowel het college, het presidium, de gemeenteraad en de raadsgriffie als de ambtelijke dienst. De gemeenschappelijke grondslag van de beschuldigingen is dat de goede trouw en zuiverheid van het handelen van personen in twijfel worden getrokken. In sommige gevallen gaat het om beschuldigingen van ambtsmisbruik. Hoe ernstig de beschuldigingen zijn, dient aan de hand van een documentenonderzoek duidelijk te worden. Dan kan worden vastgesteld of en in hoeverre de eer en goed naam van ambtsdragers en functionarissen van de gemeente Nieuwegein terecht often onrechte in het geding zijn gebracht en op welke gronden de beschuldigingen zijn gedaan.
2013-122 Voor het grootste gedeelte worden de beschuldigingen geuit in het mailverkeer tussen mw. Bakhtali en de gelaedeerde personen. Bij die mails zijn in vele gevallen bijlagen gevoegd. De geadresseerden reageren op hun beurt weer via mails. De beschuldigingen gaan vaak vergezeld van de bewering dat het gekritiseerde gedrag (ernstig) afbreuk doet aan het democratisch proces en de integere besluitvorming in de gemeente Nieuwegein. Daarbij wordt teaiggegrepen op de bevolking van Nieuwegein met de bewering dat die door het kennelijk laakbare gedrag of beweerde bestuurlijke gebreken tekort is gedaan of daarvan als samenleving schade ondervindt. Onderzocht moet worden in hoeverre deze legitimatie en dit beroep op het algemeen belang terecht zijn. Overweging Omdat, naar het zich laat aanzien, geen strafbare feiten krachtens de Strafwet zijn gepleegd, zal worden volstaan met een onderzoek naar de beweerde mogelijke integriteitsschendingen. Als daaruit toch sterke aanwijzingen van strafbare feiten naar voren komen, zal de onderzoeker daarover het gemeentebestuur apart rapporteren. De burgemeester zal op zijn beurt krachtens zijn wettelijke plicht het Openbaar Ministerie inlichten. Opdracht De opdracht voor het onderzoek luidt: Onderzoek de validiteit van de beschuldigingen van integriteitsschendingen die vanaf 2010 tot heden door mw. Bakhtali zijn geuit in de richting van het college, het presidium, de gemeenteraad, de raadsgriffie en de ambtelijke dienst en die gaan over - wat samengevat kan worden als - integriteitsschendingen, ambtsmisbruik en plichtsverzuim. De opdracht wordt in de volgende onderdelen uiteengelegd: a. Het onderzoek is erop gericht alle geuite beschuldigingen vanaf 2010 tot en met febaiari 2013 - dat wil zeggen na het onderzoek dat BING in 2009 heeft verricht - te inventariseren en naar afzonderlijke thema's te groeperen. Omdat de beschuldigingen vaak op steeds weer andere personen zijn gericht, kan ook een beeld worden gegeven van personen en instanties die in het geding zijn gebracht. Het moet gaan om beschuldigingen die betrekking hebben op (vermeende) integriteitsschendingen zoals corruptie, belangenverstrengeling, plichtsverzuim, nepotisme, ambtsmisbruik. De beschuldigingen kunnen betrekking hebben op al of niet (oud-) leden van het college, het college als overheidsorgaan, (oud-)leden van de gemeenteraad, de gemeenteraad als overheidsorgaan, de griffie en op functionarissen van de ambtelijke dienst van Nieuwegein. b. De inventarisatie en ordening worden (zo mogelijk) onderbouwd met feiten, hetzij van degene die de beschuldiging heeft geuit als ook vanuit andere bronnen, zoals gemeentelijke documenten. Op deze wijze ontstaat een overzicht van en inzicht in de aard van de beschuldigingen en de validiteit van elke beschuldiging. c. Een evenwichtige beoordeling van de beschuldigingen, op grond van de verzamelde feiten en het voorhanden bewijsmateriaal pro of contra, aan de hand van inzichtelijke beoordelingscriteria. 1 Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten, Onderzoek vermeend druk uitoefenen door bestuurders van de gemeente Nieuwegein, 10 januari 2010, uitgebracht aan de burgemeester.
2 013-12 2 In het onderzoek moeten de doeltreffendheid en doelmatigheid ervan zoveel mogelijk met elkaar in evenwicht zijn. Met de doelmatigheid van het onderzoek wordt bedoeld dat de bedoelingen van de opdrachtgever optimaal worden bereikt, namelijk duidelijkheid te geven over de aard, inhoud, reikwijdte en het waarheidsgehalte van de beschuldigingen. De doelmatigheid heeft betrekking op de kosten ervan. Deze moeten binnen redelijke grenzen blijven. Waar het beeld van de beschuldigingen aanvulling behoeft, zal de onderzoeker door middel van een interview aan personen die ertoe doen de nodige aanvullingen vragen. De aanvullingen kunnen zowel schriftelijk als mondeling geschieden. In ieder geval is het de bedoeling dat gesprekken worden gehouden met mevrouw Bakhtali en de heren Monrooij en Contant. De onderzoeker zal hoor en wederhoor toepassen als informatie uit hiervoor genoemde gesprekken met personen in het rapport wordt opgenomen. Die personen krijgen alleen de passages uit het (alsdan nog concept-)rapport te zien, waarin informatie uit het interview met hen is opgenomen. Als die informatie uit meerdere bronnen afkomstig is, zal hoor en wederhoor niet nodig zijn. Almen, 5 maart 2013
Nieuwegei 'urn Postbus 1 3430 AA Bezoekadres Stadsplein 1 3431 LZ www.nieuwegein.nl Bank Nederlandse Gemeenten 28 50 04 387 Burgemeester 2 013-122 v». Contactpersoon Esther ter Horst Telefoon (030) 607 18 64 Fax (030) 605 11 77 E-mail e.terhorst@nieuwegein.nl Prof. dr. J.HJ. van den Heuvel De Kleine Horst Scheggertdijk 39 7218 MZ ALMEN Datum 22 maart 2013 Kenmerk Zaaknummer o2 *? buh Berichtnummer Onderwerp opdracht bevestiging onderzoek VERZONDEN 22 imi 2013 Geachte heer Van den Heuvel, Naar aanleiding van uw voorstel voor een onderzoek en de daaraan gehechte opdrachtbrief (zie bijlage), bericht ik u het volgende. Ik ben akkoord met uw voorstel en met de door u voorgestelde aanpak voor het onderzoek naar de beschuldigingen van het raadslid mw. Haseena Bakhtali, onder de navolgende voorwaarden: 1. Conform uw opdrachtbrief, zal uw honorarium 15.000 excl. BTW bedragen. U brengt geen BTW in rekening. U houdt een urenregistratie van werkzaamheden bij. Bij al dan niet voorziene afwijkingen naar boven of naar beneden zal uw honorarium in goed overleg nader worden bepaald. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Aan u worden reiskosten verstrekt van 0,19 per kilometer. Op uw verzoek is deskundige ambtelijke capaciteit beschikbaar ter ondersteuning van uw onderzoekswerkzaamheden. De ambtelijke ondersteuning werkt daarbij onder aansturing en verantwoordelijkheid van u als onderzoeker. U wordt in uw werkzaamheden terzijde gestaan door mw. drs. AJ. ter Horst, waarnemend hoofd Communicatie, Juridische Zaken, Personeel van de gemeente Nieuwegein. Om de onafhankelijkheid, onpartijdigheid en objectiviteit van het onderzoek te waarborgen, wordt het college geen concept-rapport voorgelegd. Alleen de eindversie wordt naar mijzelf als de voorzitter van de gemeenteraad gestuurd. U en mw. Ter Horst hebben zonodig overleg met mij, doch slechts over de voortgang van het onderzoek (geen inhoud). De gemeente Nieuwegein vrijwaart u van kosten van rechtsbijstand als gevolg van aansprakelijkstelling door derden die op het onderzoek/rapport betrekking hebben. De gemeente kiest daarvoor haar (eigen) advocaat en draagt de kosten van een eventuele procedure.
Bladnummer 2/2 Zaaknummer Onderwerp opdracht bevestiging onderzoek Ik vertrouw erop hiermee onze afspraken juist te hebben weergegeven en verzoek u vriendelijk deze opdracht voor akkoord te ondertekenen. Met vriendelijke groet, namens de burgemeester, F.TJ.M. Backhuijs burgemeester Voor akkoord, Plaats Datum Aimen 22 maart 2013 Prof. Dr. J.HJ van den Heuvel Bijlagen 2