Naar huis met een baby; hoe verder?

Naar huis met een baby; hoe verder?

Uw baby mag binnenkort naar huis. Dat is natuurlijk groot feest, maar ook een hele verandering. Om u een helpende hand te bieden in de nieuwe situatie thuis, willen wij u middels deze folder een aantal tips geven. Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben, dan kunt u altijd terecht bij een verpleegkundige van de afdeling, of u kunt ze stellen tijdens het ontslaggesprek. Voeding Borstvoeding Als uw kind borstvoeding krijgt, heeft hij extra vitamine D en vitamine K nodig. Vitamine D en K geeft u vanaf de eerste week na de geboorte. Beide vitaminen zijn in druppelvorm te verkrijgen. Vitamine D helpt bij de groei (van de botten) en vitamine K helpt bloedingen te stoppen. Vitamine K geeft u tot aan de 14e week. Vitamine D geeft u tot en met het derde levensjaar. Als uw baby een tevreden en gezonde indruk maakt is wegen in principe niet nodig, tenzij de kinderarts dit anders met u afgesproken heeft. Bij twijfel kunt u uw baby laten wegen op het spreekuur van het consultatiebureau. Er zijn dagen waarop een kind dat borstvoeding krijgt plotseling meer behoefte heeft aan melk. Dit worden ook wel "regeldagen" genoemd. Leg op zulke dagen uw kind wat vaker aan. U geeft hem dan vanzelf zoveel borstvoeding als hij blijkbaar nodig heeft. Hierna keert de gewone rust weer terug. De regeldagen zijn meestal rond 10 tot 14 dagen, 6 weken en rond de 3 maanden. Met vragen over borstvoeding kunt u terecht bij La Leche Leaque (zie bijlage) of de lactatiekundige Flesvoeding Als u uw kind flesvoeding geeft kunt u uit verschillende soorten zuigelingenvoeding kiezen. De bereiding van al deze merken zijn hetzelfde. De bereiding van de voeding staat op het pak vermeld. Na elke voeding moet u de fles schoonmaken en droog in de koelkast weg zetten. Eén keer per dag moet de fles en de speen uitgekookt worden, de fles gedurende 10 minuten en de laatste 3 minuten kookt u de speen mee. Om kalk aanslag aan de flesjes te voorkomen kunt u er een beetje azijn bij doen. Vaak komt uw baby ook nog 's nachts voor een voeding. Advies; geef de fles van 22.00 uur bijvoorbeeld wat later en de fles van 0l.00 uur pas als uw baby gaat huilen. En dan de volgende ochtend weer. Verder adviseren wij u om zo min mogelijk andere mensen de fles te laten geven. Bij voedingsproblemen kunt u beter niet zelf gaan experimenteren, maar contact opnemen met het consultatiebureau of de huisarts. 1

Uitscheiding Het is normaal dat een baby 4 tot 6 natte luiers op een dag heeft. Vooral bij een kind wat borstvoeding krijgt is dit een belangrijke graadmeter om te kijken of hij/zij voldoende drinkt. De ontlasting kan met name bij borstvoeding nogal wisselen; soms na elke voeding of soms zelfs vijf dagen niet. Baby's die flesvoeding krijgen hebben gewoonlijk elke dag ontlasting. Baden Het baden van de baby kunt u het beste vóór de voeding doen. Dit voorkomt spugen. De temperatuur van het badwater moet ongeveer tussen de 37 en de 38 graden C zijn. Dit kunt u meten met een badthermometer, maar ook door met de elleboog of pols te voelen of het water lekker aanvoelt. Zorg er voor dat alle benodigde spullen van te voren klaar liggen. Laat de baby nooit alleen op de commode liggen! Temperatuur van het kind De normale lichaamstemperatuur van een baby ligt tussen de 36,8 en de 37,2 graden C. Bij een lichaamstemperatuur beneden de 36,8 graden kunt u de baby een kruikje geven. Bij een lichaamstemperatuur beneden de 36,5 graden geeft u 2 kruikjes. Geef als uw kind een lage temperatuur heeft ook een mutsje op. De kamertemperatuur dient tussen de 19 en 20 graden C te zijn. Als u een kruikje wilt geven aan uw kind gaat u als volgt te werk: Vul de kruiken volgens de richtlijnen van de fabrikant. Als u geen richtlijnen heeft vul de kruiken dan met kokend water. Zet de kruik, voor het vullen, in een pan in de gootsteen zodat deze stevig staat Vul de kruiken totdat ze overlopen. De dop op de kruik draaien, stevig vast draaien, de kruik afdrogen met een schone theedoek en op het aanrecht laten en rollen en schudden, met de dop naar beneden, om te kijken of de dop niet lekt. De kruikenzak eromheen en goed sluiten, de dop van de kruik zit in de kruikenzak. Om brandwonden te voorkomen, moet(en) de kruik(en) tussen twee dekentjes liggen. De doppen van de kruiken liggen voorbij het zeiltje en wijzen naar beneden. De kruiken liggen een handbreedte van de baby. Leg een kruik dus nooit direct tegen de baby aan! 2

Advies veilig slapen Laat de baby nooit op zijn buik slapen. Pas op voor te veel warmte. Ook bij te veel dekens in combinatie met kleding, mutsje, hoge kamertemperatuur en het gebruik van een kruik, kan de baby het te warm krijgen. Dit gevaar neemt toe als de baby ziek is en temperatuursverhoging heeft. Gebruik de eerste twee levensjaren een babyslaapzak of een laken en l of 2 wollen of katoenen dekentjes. Het gebruik van een dekbed wordt op deze leeftijd afgeraden Maak het bed kort op, zodat het kind met de voetjes vrijwel tegen het voeteneind aan ligt, maar vermijd dubbelslaan van het beddengoed. Roken? Niet waar de kleine bij is! Als ouder wilt u toch het beste voor uw kind. U geeft het warmte, aandacht en verantwoorde voeding. Ook schone lucht hoort daarbij: uw kind heeft het nodig om gezond op te kunnen groeien. Iedereen weet inmiddels dat roken ongezond is. Maar van de schadelijke gevolgen van meeroken is nog niet iedereen op de hoogte. Baby's en jonge kinderen lopen extra risico. Hun lichaam is namelijk veel gevoeliger voor schadelijke stoffen die in sigaretten of sigaren zitten. In een rokerige omgeving beginnen ze feitelijk al vroeg met roken. Op de korte, maar ook op langere termijn is dat ongezond. Kinderen die noodgedwongen meeroken zijn dan ook vaker ziek. Rook irriteert de ogen en de slijmvliezen van mond, neus en keel en die van de lagere luchtwegen. Er is maar één oplossing om al deze problemen te voorkomen: NIET ROKEN WAAR DE KLEINE BIJ IS!!!! Meer informatie over (Stoppen met) roken vindt u op: www.rokeninfo.nl. Voor individueel advies kunt u ook terecht bij de longverpleegkundige van Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis (zie folder: Kom op, stop! (folder nr R05)). Voor het eerst naar buiten Houd uw kind nog een dag of twee binnen, zodat hij kan wennen aan het temperatuursverschil van het ziekenhuis naar het kamertje thuis. Kleed uw kind in principe aan zoals u zichzelf aankleedt als jullie naar buiten gaan. In de zomer: zorg dat uw baby geen zon op zijn bolletje krijgt, gebruik eventueel een parasol. Bij zeer warm weer het kind in de schaduw zetten of binnen houden. In de winter: bij koud weer de kinderwagen even voorverwarmen met een kruik. Zet de baby een mutsje op als het koud is of vriest. 3

Huilen/gedrag Elke baby huilt wel eens. Baby's zullen elke vorm van ongenoegen laten merken in de vorm van huilen. Ze hebben immers geen andere manier hiervoor. Wanneer zuigelingen vanaf de geboorte in het ziekenhuis hebben gelegen, met name couveusekinderen, kunnen ze erg beweeglijk en rusteloos zijn. Soms huilen ze veel. Daarbij is het vaak moeilijk te begrijpen wat het kind wil. Eten, slapen, knuffelen, een schone luier of gewoon even lekker huilen. Lichamelijk zijn ze misschien net zo ver als andere pasgeborenen, maar ze hebben veel meer levenservaring. Vergeet niet dat het voor uw kind ook erg wennen is thuis. De hele situatie is anders, de geur, de geluiden, de kleuren, de temperatuur, het licht dat binnen valt, het ritme. Rust en regelmaat zijn daarom ook belangrijk. Als uw baby erg veel huilt, kunt u dit als falen van uzelf voelen en het kan u machteloos maken. Probeer uitgerust te blijven door er af en toe eens tussenuit te gaan, want als u zelf gespannen bent, brengt u dat over op uw baby. Mocht u ondersteuning of advies over het huilgedrag van uw baby willen ontvangen, dan kunt u contact opnemen met uw huisarts of het consultatiebureau. U kunt het ook bespreken tijdens de polikliniekcontrole bij de kinderarts. Uitgestelde kraamzorg U kunt behoorlijk onthand zijn als je baby uit het ziekenhuis komt. In het ziekenhuis kon u altijd een beroep doen op de verpleegkundige, en thuis sta je er toch alleen voor. Vooral de praktische dingen kunnen wel eens tegen vallen. U kunt informeren of u in aanmerking komt voor uitgestelde kraamzorg. De meeste kraamcentra bieden het wel aan, maar nog lang niet alle ziektekostenverzekeraars vergoeden het. Controle Meestal na een week of zes wordt uw kind op de polikliniek verwacht voor een algemene controle door de kinderarts. Deze controles lopen door tot uw kind ongeveer één jaar oud is. Op het consultatiebureau wordt de voeding en het inenten geregeld. Hier volgt men ook de ontwikkeling van het kind. U moet er rekening mee houden dat een te vroeg geboren baby er jonger uit kan zien en in de ontwikkeling een aantal weken later kan zijn. (voorbeeld: een baby die met 32 weken geboren is, dus 8 weken te vroeg, zal bv. niet met 8 weken lachen, maar met 16 weken.) Via de gemeente krijgt de wijkverpleegkundige bericht dat er een baby geboren is. Zij komt dan binnen 3 weken thuis langs. 4

Wanneer een pasgeborene uit het ziekenhuis komt, kan de wijkverpleegkundige via de huisarts te weten komen dat het kind thuis is. Meestal schrijven de verpleegkundigen van de afdeling ook een overdracht over uw kind en faxen zij deze naar de wijkverpleegkundige, zodat deze ook op de hoogte is van de situatie. De wijkverpleegkundige zal daarna contact met u opnemen voor een huisbezoek. Mocht dit lang op zich laten wachten dan kunt u ook zelf contact opnemen met de wijkverpleegkundige door de zorglijn te bellen. De wijkverpleegkundige geeft in het huisbezoek uitleg over het consultatiebureau en er worden afspraken gemaakt voor het eerste bezoek. Leren genieten. Er zullen momenten zijn dat u nauwelijks kunt beseffen dat alles nu goed gaat met uw kind en dat u zich toch nog zorgen maakt. Of dat u erg twijfelt of u het allemaal wel goed doet. Misschien vraagt u zich af waarom het u overkomen is of voelt u zich zelf schuldig. Aarzel niet om professionele hulp in te roepen: uw huisarts kan u doorverwijzen. Soms zijn één of twee gesprekken al weer voldoende om verder te kunnen. Het kan ook prettig zijn om uw hele verhaal al dan niet met zo veel mogelijk details aan het papier toe te vertrouwen, (later een waardevol document voor uw kind). Bespreek ook uw zorgen over uw kind met de kinderarts, wellicht kan hij u geruststellen. Of misschien deelt hij uw zorgen en wordt uw kind doorgestuurd naar iemand die gespecialiseerd is op dit terrein. U kunt ook met vragen terecht bij de zorglijn. Als u bezoek krijgt, adviseren wij u rekening te houden met de rust van uw baby. Haal het er niet speciaal voor uit bed, maar laat het lekker slapen. U schiet er niks mee op als het bezoek weg is en uw kind er onrustig van geworden is. Verder is het ook verstandig bezoekers die verkouden of koortsig zijn, uit de buurt te houden. Doordat alles rond de geboorte van uw kind anders is gegaan dan de bedoeling was; is het niet zo vanzelfsprekend dat u onmiddellijk op een ontspannen en natuurlijke manier van uw kind kunt genieten. Dit zal u moeten leren. Richt u op momenten die fijn en ontspannen zijn en neem de tijd voor uw kind. Door aan te voelen wat uw kind nodig heeft en daarop te reageren, ontwikkelt het vertrouwen in u en dat is het basisgevoel voor veiligheid. Lichaamscontact is belangrijk, ga dus gerust door met kangoeroeën als u en uw kind dit prettig vinden. U kunt uw kind ook af en toe masseren. Let wel op dat het niet te veel voor hem/haar wordt. 5

Tot slot We hopen dat u iets aan deze folder heeft, maar bedenk dat de informatie bedoeld is als richtlijn. Het is belangrijk dat u ook op uw eigen intuïtie afgaat. We wensen u een fijne thuiskomst met uw kind(eren) en veel geluk voor de toekomst. Verpleegkundigen kinderafdeling Van Weel Bethesda Ziekenhuis Tel. 0187-607421. Eigen risico Als u naar het ziekenhuis komt voor een onderzoek of behandeling betaalt u de hoogte van uw eigen risico zelf. Sommige onderzoeken of behandelingen vallen buiten het basispakket en/of buiten de aanvullende verzekering. Deze onderzoeken of behandelingen moet u volledig zelf betalen. Informeer bij uw zorgverzekeraar naar de hoogte van uw eigen risico en de vergoeding van het onderzoek of behandeling voordat u instemt met een ingreep of behandeling. Meer informatie over betalen van ziekenhuiszorg vindt u in de folder: Het betalen van ziekenhuiszorg (Z09). 6

Altijd handig om te weten Regionale informatie/verhuur kolven Organisatie Website Telefoon Careyn Kraamzorg www.careyn.nl/index.php/home.html 088-1239999 Careyn www.careyn.nl/index.php/home.html 088-1239988 Jeugd, Gezin en ondersteuning Kraamzorg www.kraamzorgdewaarden.nl 0186 612055 De Waarden Kraamcentrum DAT www.kraamcentrumdat.nl 0181-645100 Centrum Jeugd en Gezin Schouwen Duiveland www.cjg-sd.nl 0111-457167 Lactatiekundige (IBCLC) Werkzaam in Zeeland en Zuid-Holland Borstvoeding Zeeland 0612789696 Borstvoedingsvragen/ cursussen Regio Naam Telefoon Dirksland Heleen de Geus 0187 605137 06 36247415 Melissant Vanessa Holleman 0187-600998 Zierikzee Lydia de Raad (LLL) 0111412927 Landelijke informatie Vereniging Ouders van Couveusekinderen (VOC) Samenwerkende Borstvoeding www.couveuseouders.nl www.borstvoeding.nl 7

Organisaties (SBO) La Leche Leaque (LLL) Vereniging Borstvoeding Natuurlijk (VBN) Nutricia Kindervoeding Service Nederlandse Vereniging Lactatiedeskundige (NVL) Medela: verkoop van borstvoedings-producten en informatie Forum Samenwerkende Borstvoedings Organisaties Kenniscentrum borstvoeding www.lalecheleague.nl www.borstvoedingnatuurlijk.nl www.nutriciakindervoeding.nl telefoon: 0800-0222626 (24 uur per dag) www.nvlborstvoeding.nl www.medela.nl www.borstvoedingsforum.nl/ www.borstvoeding.com/ Boekentip: Eindelijk thuis, jij en je couveusebaby na ontslag uit het ziekenhuis. Zita v/d Heyden. Te bestellen bij Vereniging Ouders van Couveusekinderen (VOC) Regelmaat brengt rust (2010) Ria Blom. www.debakermat.nl Vergoeding ziekenhuiszorg Niet alle ziekenhuiszorg wordt vergoed door uw zorgverzekeraar. Ook betaalt u altijd de hoogte van uw eigen risico. Vraag vooraf bij uw zorgverzekeraar na of uw bezoek en/of behandeling in het ziekenhuis wordt vergoed. Meer informatie vindt u op onze website onder kosten en vergoedingen en op www.dezorgnota. Naar huis met een baby; hoe verder? B24/03 17032016 8