Via uw werkgever neemt u deel in de pensioenregeling van Q8 Pensioenfonds en bouwt u ouderdomspensioen op. Dat



Vergelijkbare documenten
Via uw werkgever neemt u deel in de pensioenregeling van Pensioenfonds Archimedes en bouwt u ouderdomspensioen op. Dat

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

StichtingPensioenfondsNIBC

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Premievrije voortzetting van uw pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld?

Wat krijg je in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

StichtingPensioenfondsNIBC

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Het Goede Voorbeeld Hoe is uw pensioen geregeld?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Hoe is jouw pensioen geregeld?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

De hoogte van het totale partnerpensioen staat vermeld op uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO) en op

PSL. Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld? Geachte heer, mevrouw,

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Pensioen Laag 2

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld? Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijg je in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

De hoogte van het totale partnerpensioen staat vermeld op je Uniform Pensioenoverzicht (UPO) en op

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijg je in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Ouderdomspensioen Rekenvoorbeeld 1 10 Algemeen Pensioenfonds KLM KLM Health Services Pensioen Laag 2 april 2016

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Pensioen Meer informatie over uw pensioenregeling. Pensioenfonds Avebe

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

14 januari Naam Adres woonplaats. Geachte mevrouw/heer,

Laag 2 LAAG 2. Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in uw pensioenregeling?

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen.

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen.

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Het Goede Voorbeeld Hoe is uw pensioen geregeld?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld? Geachte heer, mevrouw,

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld?

LAAG 2. Welkom bij Stichting Pensioenfonds Cindu International!

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland

Wat krijgt u in uw pensioenregeling?

Wat krijgt u in uw pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Ouderdomspensioen. Benieuwd naar uw totale pensioen? Kijk op

De hoogte van het partnerpensioen en van het wezenpensioen staat vermeld op uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO) en op

Pensioen Voorbeeldteksten laag 2 voor DB-regelingen VOORBEELDTEKST

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijg je in onze pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld? Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Kom in actie als u: Geachte deelnemer,

Wat krijg je in onze pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld?

Hoe is uw pensioen geregeld?

delta lloyd pensioenfonds

Gaat u met pensioen? Dan krijgt u ouderdomspensioen.

Hoe is uw pensioen geregeld? Geachte heer, mevrouw,

Welkom bij Pensioenfonds KPN. In dit Pensioen leest u wat u wel en niet krijgt in uw pensioenregeling.

Transcriptie:

WAT KRIJGT U IN UW PENSIOENREGELING? Ouderdomspensioen Gaat u met pensioen? Dan krijgt u ouderdomspensioen. Via uw werkgever neemt u deel in de pensioenregeling van Q8 Pensioenfonds en bouwt u ouderdomspensioen op. Dat ouderdomspensioen ontvangt u in principe vanaf uw 67ste. Uw ouderdomspensioen is een aanvulling op de AOW. De AOW is het pensioen dat u van de overheid ontvangt als u de AOW-leeftijd bereikt. Hoeveel pensioen u straks ontvangt van Q8 Pensioenfonds is vooral afhankelijk van de hoogte van het salaris dat u heeft verdiend en het aantal jaren dat u heeft deelgenomen. Het ouderdomspensioen wordt vanaf uw pensioendatum maandelijks uitbetaald, zolang u leeft. De hoogte van het ouderdomspensioen staat op uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO) en op www.mijnpensioenoverzicht.nl. De pensioenregeling waaraan u deelneemt is een uitkeringsovereenkomst. Elk jaar bouwt u pensioen op over een deel van het bruto loon dat u in dat jaar heeft verdiend. U bouwt niet over uw hele bruto loon pensioen op. Pensioenfondsen moeten namelijk rekening houden met de AOW, die u van de overheid ontvangt als u de AOW-leeftijd bereikt. Het deel van uw loon waarover u geen pensioen opbouwt, heet franchise. Over het bruto loon minus de franchise (en maximaal tot 100.000) bouwt u jaarlijks in principe 1,875% aan ouderdomspensioen op. Stel: u verdient 50.000 per jaar. De franchise is 12.642. U bouwt in dat jaar 1,875% ouderdomspensioen op over de pensioengrondslag van (50.000-12.642 =) 37.358. Dat is 700,46 in dat jaar. Het ouderdomspensioen dat u bij pensionering ontvangt, is een optelsom van alle jaren plus de eventuele toeslagverlening. Meer informatie over het ouderdomspensioen: www.mijnpensioenoverzicht.nl https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 1/24

Partnerpensioen Komt u te overlijden? Dan krijgt uw eventuele partner partnerpensioen. Naast uw ouderdomspensioen bouwt u ook partnerpensioen op. Als u komt te overlijden heeft uw partner recht op dit partnerpensioen. Het partnerpensioen is ongeveer 70% van het ouderdomspensioen dat u zou ontvangen als u tot uw pensioendatum bij Q8 Pensioenfonds pensioen had opgebouwd. Ook bij overlijden na pensionering ontvangt uw partner ongeveer 70% van het opgebouwde ouderdomspensioen. De hoogte van het partnerpensioen staat vermeld op uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO) en op www.mijnpensioenoverzicht.nl. Meer informatie over het partnerpensioen en het ANW-hiaatpensioen: ANW-hiaatreglement www.mijnpensioenoverzicht.nl http://www.svb.nl/anw https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 2/24

Wezenpensioen Komt u te overlijden? Dan krijgen uw eventuele kinderen wezenpensioen. Zolang u deelneemt aan de pensioenregeling bij Q8 Pensioenfonds, is er voor uw kinderen een wezenpensioen geregeld. Het wezenpensioen wordt aan uw kinderen uitbetaald als u overlijdt. Het wezenpensioen bedraagt ongeveer 14% van het ouderdomspensioen dat u zou ontvangen als u tot uw pensioendatum bij Q8 Pensioenfonds pensioen had opgebouwd. Uw kinderen ontvangen wezenpensioen tot ze de leeftijd van 18 jaar bereiken. Zolang ze naar school gaan of studeren, ontvangen ze het wezenpensioen tot de leeftijd van 27 jaar. De hoogte van het wezenpensioen staat vermeld op uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO). Let op: als u uit dienst gaat bij Kuwait Petroleum en u draagt uw pensioen over aan een nieuwe pensioenuitvoerder, dan hebben uw kinderen geen recht meer op wezenpensioen. Meer informatie over het wezenpensioen: www.mijnpensioenoverzicht.nl Arbeidsongeschiktheids pensioen Wordt u (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt? Dan ontvangt u een arbeidsongeschiktheidspensioen en gaat uw pensioenopbouw (gedeeltelijk) door. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 3/24

Bent u volledig of gedeeltelijk arbeidsongeschikt en ontvangt u een wettelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA), dan komt u in aanmerking voor een arbeidsongeschiktheidspensioen van het pensioenfonds. Dit pensioen is een aanvulling op uw WIAuitkering en is bedoeld om de inkomensachteruitgang te beperken. Daarnaast heeft u recht op (gedeeltelijke) voortzetting van uw pensioenopbouw zonder dat u daar zelf nog (de volledige) premie voor betaalt. Deze (gedeeltelijk) premievrije pensioenopbouw is afhankelijk van de mate van uw arbeidsongeschiktheid. Meer informatie over arbeidsongeschiktheid vindt u op de website en in het pensioenreglement. Pensioenreglement Het pensioenreglement geeft precies aan hoe de pensioenregeling in elkaar steekt. Het pensioenreglement geeft precies aan hoe uw pensioenregeling in elkaar steekt. U kunt daarin nalezen wat er wel en niet is geregeld in de pensioenregeling van Q8 Pensioenfonds. Klik door naar het pensioenreglement. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 4/24

WAT KRIJGT U IN UW PENSIOENREGELING NIET? Dit onderdeel is niet van toepassing op uw pensioenregeling. U bouwt namelijk ouderdomspensioen, partnerpensioen én wezenpensioen op. Ook voorziet uw pensioenregeling in een aanvulling op de wettelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering als u arbeidsongeschikt wordt. Bovendien hoeft u dan zelf geen pensioenpremie meer te betalen terwijl uw pensioenopbouw wel (gedeeltelijk) doorloopt. HOE BOUWT U PENSIOEN OP? Drie soorten pensioen U kunt op drie manieren pensioen opbouwen: A. AOW: dit pensioen krijgt u van de overheid. Op www.svb.nl leest u meer over de AOW. B. Pensioen via uw werkgever(s), waaronder Kuwait Petroleum. Dit Pensioen 1-2-3 gaat over het pensioen dat u opbouwt bij Q8 Pensioenfonds. C. Pensioen dat u zelf regelt. Bijvoorbeeld met een lijfrente of banksparen. A. De Algemene Ouderdomswet (AOW) De AOW is het wettelijke pensioen van de overheid, voor iedereen die in Nederland heeft gewoond of gewerkt. De AOWingangsleeftijd is niet meer voor iedereen gelijk. Kijk op www.svb.nl voor uw AOW-leeftijd. De AOW-bedragen worden jaarlijks aangepast. Kijk voor de bedragen en voor verdere informatie over de AOW op www.svb.nl. Let op: heeft u niet altijd in Nederland gewoond of gewerkt? Dan kan uw AOW lager uitvallen. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 5/24

B. Het pensioen dat u via uw werk opbouwt De hoogte van dit pensioen vindt u op uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO). Het UPO ontvangt u één keer per jaar zolang u pensioen opbouwt bij Q8 Pensioenfonds. Op het UPO staan het ouderdomspensioen dat u nu heeft opgebouwd én het pensioen op uw 67ste als u tot dat moment bij Q8 Pensioenfonds blijft opbouwen. Op het UPO vindt u ook gegevens van het partner- en wezenpensioen. Dat is pensioen voor uw partner en kinderen als u overlijdt. Kijk ook op www.mijnpensioenoverzicht.nl. Daar vindt u een overzicht van al het pensioen dat u heeft opgebouwd, ook bij eventueel eerdere werkgevers. C. De pensioenaanvulling waar u zelf voor zorgt U kunt zelf een aanvulling regelen op uw pensioen. Bijvoorbeeld via banksparen of door een verzekering zoals een lijfrente af te sluiten. Meer informatie over uw AOW vindt u op de website van SVB. Benieuwd naar uw persoonlijke pensioensituatie? Ga naar www.mijnpensioenoverzicht.nl en log in met uw DigiD. Middelloonregeling Ieder jaar bouwt u een stukje van uw pensioen op. Het pensioen dat u zo opbouwt, is de optelsom van al die stukjes. Dit heet een middelloonregeling. Vanaf uw pensioendatum ontvangt u uw pensioen zo lang u leeft. Ieder jaar bouwt u pensioen op over een deel van het bruto loon dat u in dat jaar heeft verdiend. U bouwt niet pensioen op over uw gehele bruto loon. Q8 Pensioenfonds houdt namelijk rekening met de AOW die u van de overheid ontvangt als u met pensioen gaat. Het deel van uw loon waarover u geen pensioen opbouwt, heet franchise. Over uw bruto loon minus de franchise (en maximaal tot 100.000) bouwt u jaarlijks in principe 1,875% aan pensioen op. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 6/24

Het totale pensioen dat u zo opbouwt, is de optelsom van al die jaren plus de eventuele (lees: voorwaardelijke) toeslagverlening. Omdat de jaarlijkse stukjes pensioenopbouw zijn gebaseerd op het salaris in dat jaar, is uw uiteindelijke pensioen gebaseerd op het gemiddelde salaris tijdens uw loopbaan. We noemen dit daarom een middelloonregeling. Vanaf uw pensioendatum ontvangt u uw pensioenbedrag elke maand, zo lang u leeft. Opbouwpercentage U bouwt jaarlijks een deel van uw uiteindelijke pensioen op. Dat doet u niet over uw hele bruto loon, omdat we rekening houden met de AOW die u later ontvangt. Het gedeelte van uw loon waarover u geen pensioen opbouwt, heet de 'franchise'. Over het bruto loon minus franchise (en maximaal tot 100.000) bouwt u jaarlijks in principe 1,875% aan pensioen op. Ieder jaar bouwt u pensioen op over een deel van het bruto loon dat u in dat jaar heeft verdiend. Dat doet u niet over uw hele bruto loon, omdat we rekening houden met de AOW die u later ontvangt. Het deel van uw loon waarover u geen pensioen opbouwt, heet de franchise. In 2015 bedraagt deze franchise 12.642. Over het bruto loon minus de franchise (en maximaal tot 100.000) bouwt u jaarlijks in principe 1,875% aan ouderdomspensioen op. Stel: u verdient 50.000 per jaar. De franchise is 12.642. U bouwt in dat jaar 1,875% ouderdomspensioen op over de pensioengrondslag van (50.000-12.642 =) 37.358. Dat is 700,46 in dat jaar. Het ouderdomspensioen dat u bij pensionering ontvangt, is een optelsom van alle jaren plus de eventuele toeslagverlening. Let op: naast de door uzelf ingelegde premie betaalt de werkgever ieder jaar een vast percentage van uw inkomen als premie om de pensioenopbouw te financieren. Onder normale omstandigheden is de premie voldoende, maar u heeft geen garantie. Als het slecht gaat met de economie (bijvoorbeeld als de rente zeer laag is) of de levensverwachting plots stijgt, dan kan Q8 Pensioenfonds moeten besluiten de jaarlijkse pensioenopbouw te verlagen. U bouwt dat jaar dan minder pensioen op dan 1,875%. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 7/24

Premie voor de opbouw van uw pensioen Er wordt elke maand premie ingelegd voor uw pensioen. Deze premie wordt grotendeels door uw werkgever Kuwait Petroleum betaald. De premie die u zelf betaalt, vindt u terug op uw loonstrook. U en uw werkgever betalen iedere maand pensioenpremie. Kuwait Petroleum betaalt het grootste deel van de premie. In feite is de premie de prijs van uw pensioen. Uw deel van de pensioenpremie houdt uw werkgever maandelijks in op uw bruto loon. Het exacte bedrag staat op uw loonstrook. De premie die de werkgever betaalt, staat niet op uw loonstrook. In de uitvoeringsovereenkomst kunt u de exacte verdeling van de premie vinden. Meer informatie over uw premie: Premiebeleid https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 8/24

WELKE KEUZES HEEFT U ZELF? Waardeoverdracht Bent u nieuw in dienst bij Kuwait Petroleum? U kunt het pensioen dat u via eerdere werkgevers heeft opgebouwd meenemen naar Q8 Pensioenfonds. Als u in dienst komt bij Kuwait Petroleum, gaat u pensioen opbouwen bij Q8 Pensioenfonds. Mogelijk heeft u in het verleden ook pensioen opgebouwd bij een vorige werkgever. U kunt ervoor kiezen om uw opgebouwde pensioen mee te nemen naar Q8 Pensioenfonds. We noemen dat waardeoverdracht. U kunt waardeoverdracht aanvragen via het formulier Waardeoverdracht dat u vindt in laag 3. Of waardeoverdracht een goede keuze is, hangt onder andere af van de financiële situatie van uw oude pensioenuitvoerder en Q8 Pensioenfonds. Laat u hier vooraf goed over informeren. Als u besluit geen waardeoverdracht aan te vragen, dan blijft uw pensioen staan bij uw oude pensioenuitvoerder en wordt het pensioen door die uitvoerder aan u uitbetaald als u met pensioen gaat. U betaalt bij uw oude pensioenuitvoerder geen premie meer en gaat verder met pensioen opbouwen in de regeling van Q8 Pensioenfonds. U kunt waardeoverdracht naar Q8 Pensioenfonds aanvragen via het formulier Waardeoverdracht. Opbouw boven de 100.000 https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 9/24

U bouwt pensioen op over het salaris tot 100.000. Verdient u meer, dan wordt er boven deze grens geen premie ingelegd om pensioen op te bouwen. U krijgt die premie als salaris uitbetaald. U zult zelf actie moeten ondernemen om met dit geld extra pensioen op te bouwen. U bouwt pensioen op over het salaris tot 100.000. Verdient u meer, dan wordt er boven deze grens geen pensioen voor u opgebouwd bij Q8 Pensioenfonds. Er wordt dus geen premie over het gedeelte van het salaris boven 100.000 ingelegd om pensioen op te bouwen. U krijgt die premie als salaris uitbetaald. U zult dus zelf actie moeten ondernemen om met dit geld extra pensioen op te bouwen. Bijvoorbeeld via een lijfrente, banksparen of pensioenbeleggen. Informeer uw financieel adviseur over de mogelijkheden. U bouwt over uw salaris boven 100.000 ook geen partnerpensioen op. U kunt op vrijwillige basis via de werkgever Kuwait Petroleum een verzekering afsluiten voor extra partnerpensioen. ANW-hiaatpensioen Wilt u iets extra s regelen voor uw partner voor het geval u tijdens uw dienstverband komt te overlijden? Overweeg dan een ANW-hiaatverzekering af te sluiten via Q8 Pensioenfonds. Als u komt te overlijden, ontvangt uw partner een partnerpensioen via Q8 Pensioenfonds. Mogelijk heeft uw partner recht op een wettelijke nabestaandenuitkering van de overheid: de ANW-regeling. Hieraan zijn strenge voorwaarden verbonden. Als uw partner hier niet voor in aanmerking komt en/of u wilt iets extra s regelen voor uw partner, dan heeft u bij Q8 Pensioenfonds de mogelijkheid een ANW-hiaatpensioen te verzekeren. Deze stopt als uw partner de AOW-gerechtigde leeftijd https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 10/24

bereikt (of op een eerder moment overlijdt). Het pensioenfonds heeft het ANW-hiaatpensioen herverzekerd bij een verzekeraar. U kunt kiezen uit vier bedragen met een maximum van 14.600,- per jaar. Omdat de ANW-hiaatverzekering vrijwillig is, betaalt u de premie zelf. De werkgever houdt de premie maandelijks in op uw salaris. Meer informatie over het ANW-hiaatpensioen: ANW-hiaatreglement http://www.svb.nl/anw Ouderdomspensioen ruilen voor extra partnerpensioen Wilt u een deel van uw ouderdomspensioen omruilen voor partnerpensioen voor uw partner? Dat kan op het moment dat u met pensioen gaat. Als u met pensioen gaat en er is geen of te weinig partnerpensioen voor uw partner wanneer u komt te overlijden, dan kunt u een deel van uw ouderdomspensioen ruilen voor extra partnerpensioen. U krijgt dan een lager ouderdomspensioen. Maar uw partner krijgt dan wel een hoger pensioen van Q8 Pensioenfonds als u komt te overlijden nadat u met pensioen bent gegaan. Let op: dit is een eenmalige keuze die u maakt op het moment dat u met pensioen gaat. Als u hier eenmaal voor gekozen heeft, kan het niet meer ongedaan worden gemaakt. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 11/24

Meer informatie over deze pensioenkeuze is te vinden in het pensioenreglement of op de website. Partnerpensioen ruilen voor extra ouderdomspensioen Wilt u het partnerpensioen, of een deel daarvan, omruilen voor ouderdomspensioen voor uzelf? Dat kan op het moment dat u met pensioen gaat. Naast ouderdomspensioen bouwt u ook partnerpensioen op. Er kunnen redenen zijn waarom u het partnerpensioen wilt ruilen voor een hoger ouderdomspensioen. Misschien heeft uw partner zelf een goed pensioen, of misschien heeft u geen partner (meer). Let op: dit is een eenmalige keuze die u maakt op het moment dat u met pensioen gaat. Als u hier eenmaal voor gekozen heeft, kan het niet meer ongedaan worden gemaakt. Als u een partner heeft, moet hij/zij het wel eens zijn met deze keuze. Meer informatie over deze pensioenkeuze is te vinden in het pensioenreglement of op de website. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 12/24

Eerder stoppen met werken De standaard leeftijd waarop u met pensioen gaat is 67 jaar. Maar u kunt ook eerder met pensioen gaan. In plaats van met pensioen te gaan op uw 67ste kunt u ervoor kiezen om uw pensioen eerder in te laten gaan. Dat betekent wel dat uw ouderdomspensioen lager wordt, omdat het gedurende een langere periode uitbetaald zal worden. Eerder met pensioen gaan heeft dus financiële gevolgen. De pensioenopbouw stopt eerder en het ouderdomspensioen wordt verlaagd. U moet er ook rekening mee houden dat de AOW wellicht later ingaat dan uw vervroegde pensioen. Q8 Pensioenfonds biedt de mogelijkheid om een deel van uw ouderdomspensioen aan te wenden om de periode tot uw AOW-leeftijd te overbruggen. Uw ouderdomspensioen na uw AOW-leeftijd valt dan wel lager uit. Meer informatie over deze pensioenkeuze is te vinden in het pensioenreglement of op de website. Op de website van SVB kunt u zien wanneer uw AOW ingaat. Variëren in de hoogte van uw pensioenuitkering Wilt u beginnen met een hoger pensioen? Dat kan op het moment dat u met pensioen gaat. Dit betekent wel dat u later een lagere pensioenuitkering ontvangt. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 13/24

U kunt ervoor kiezen om eerst een aantal jaren een hoger ouderdomspensioen te ontvangen, en daarna een lager ouderdomspensioen. Let op: dit is een eenmalige keuze die u maakt op het moment dat u met pensioen gaat. Als u hier eenmaal voor gekozen heeft, kan het niet meer ongedaan worden gemaakt. Meer informatie over deze pensioenkeuze is te vinden in het pensioenreglement of op de website. HOE ZEKER IS UW PENSIOEN? Welke risico's zijn er? De hoogte van uw pensioen staat niet vast. Het is mogelijk dat wij uw pensioen niet met de lonen en/of prijzen mee kunnen laten groeien. Q8 pensioenfonds heeft namelijk te maken met onder meer de volgende risico s: De levensverwachting van mensen kan verder stijgen. We moeten de pensioenen dan langer uitbetalen. De rente kan dalen. Het pensioenfonds heeft dan meer geld nodig om hetzelfde pensioen te kunnen uitbetalen. De resultaten van de beleggingen kunnen tegenvallen. De wetgever kan strengere regels invoeren die de pensioenopbouw kunnen beperken. De opbouw en uitbetaling van pensioen gaan over een heel lange periode. Vanaf de start van de opbouw tot de laatste pensioenbetaling kan wel eens 80 jaar zitten. In zo n periode verandert de wereld waardoor er risico s kunnen ontstaan die uw pensioen beïnvloeden. De risico s kunnen tot een tekort leiden. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 14/24

Q8 Pensioenfonds probeert voorbereid te zijn op de risico s die uw pensioen negatief kunnen beïnvloeden. Dit is heel lang goed gegaan, maar de laatste jaren was er helaas toch een dekkingstekort. Een belangrijke oorzaak was de snelle stijging van de levensverwachting. Die stijging bleek namelijk groter dan de stijging waarmee alle pensioenfondsen in Nederland rekening hadden gehouden. Als deelnemers gemiddeld ouder worden, moet hun pensioen langer worden uitbetaald. Het pensioenfonds moet dan meer geld in kas hebben dan waar eerst op werd gerekend. De rentestand beïnvloedt de toekomstige waarde van de pensioenen. Pensioenuitvoerders maken van tevoren een inschatting van het geld dat ze nodig hebben om de pensioenen te kunnen uitbetalen. Hoe lager de rente is, hoe meer geld Q8 Pensioenfonds in kas moet hebben om later alle pensioenen te kunnen uitbetalen. Als de rente langdurig laag blijft, maakt dat de pensioenen dus duurder. Ook de beleggingsresultaten kunnen tegenvallen. Daarom zorgt Q8 Pensioenfonds ervoor dat de beleggingen gespreid worden over meerdere beleggingssoorten. Winst op een belegging kan verlies op een andere belegging goedmaken. Een pensioenuitvoerder kan beleggingsrisico s ook afdekken. Daar zijn wel kosten aan verbonden. Er zijn meer risico s waar Q8 Pensioenfonds rekening mee moet houden om uw pensioen zo goed mogelijk te beschermen. Meer informatie over de beleggingen vindt u in de Verklaring beleggingsbeginselen (bijlage 5 van het ABTN). Eind 2014 is een onderzoek gedaan naar de risicobereidheid van de deelnemers. In de nieuwsbrief van juni 2015 leest u een samenvatting van de resultaten van dit onderzoek. Een waardevast pensioen Geld wordt ieder jaar minder waard door prijsstijgingen. Wij proberen uw pensioen elk jaar mee te laten groeien met de stijging van de lonen en/of prijzen. Dit heet toeslagverlening of indexatie. Dit kan alleen als de financiële situatie van het pensioenfonds goed genoeg is. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 15/24

Geld wordt ieder jaar minder waard door prijsstijgingen. U kunt met hetzelfde bedrag in 2015 iets minder kopen dan in 2014. Dat heet inflatie. Q8 Pensioenfonds probeert uw pensioen elk jaar mee te laten groeien met de stijging van de lonen en/of prijzen. Dit heet 'toeslagverlening' of 'indexatie'. De pensioenaanspraken van de actieve deelnemers groeien dan jaarlijks mee met de loonstijgingen; de pensioenuitkeringen van de gepensioneerden groeien dan jaarlijks mee met de prijsstijgingen. Wij noemen dit een waardevast pensioen. Het lukt niet altijd om de pensioenen mee te laten groeien. Dat kan alleen als de financiële situatie van het pensioenfonds goed genoeg is. Als het financieel tegenzit, kan het zo zijn dat Q8 Pensioenfonds niet volledige toeslag kan verlenen. Dat betekent dan dat uw pensioen minder waard wordt. Als het daarna financieel meezit, kan het pensioen eventueel extra worden verhoogd om koopkracht te herstellen. De afgelopen jaren heeft Q8 Pensioenfonds de reeds ingegane pensioenen als volgt geïndexeerd*: Toeslagverlening Stijging van de prijzen 2015 0% 0% 2014 0% 1,4% 2013 0% 3% 2012 0% 2,5% * De cijfers over stijging van de prijzen zijn gebaseerd op cijfers van het CBS. Tot 1 januari 2015 had Q8 Pensioenfonds een eindloonregeling. In deze regeling stegen de pensioenaanspraken van de actieve deelnemers volledig mee met de individuele loonontwikkeling. Toeslag voor actieve deelnemers was daarom niet van toepassing in de eindloonregeling. Meer informatie over de toeslagverlening vindt u in het toeslagbeleid. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 16/24

Wat als er een tekort is Als we een tekort hebben, nemen we indien nodig één of meer van deze maatregelen: Uw pensioen groeit niet of slechts gedeeltelijk mee met de stijging van de lonen en/of prijzen. Uw pensioen gaat omlaag. We doen dit alleen in het uiterste geval. Het kan gebeuren dat Q8 Pensioenfonds ondanks alle voorzorgen toch geld tekort komt om op de lange termijn alle pensioenen te kunnen uitbetalen. Dan moet er iets gebeuren. Het pensioenfonds heeft de taak zo zorgvuldig mogelijk af te wegen wat de beste oplossing is. Een van de mogelijkheden is dat er geen toeslag of slechts gedeeltelijke toeslag wordt verleend. De pensioenen stijgen dan niet of slechts gedeeltelijk mee met de stijging van de lonen en/of prijzen. Het bestuur kan ook kiezen voor een combinatie van maatregelen of nog andere keuzes maken. In het uiterste geval is Q8 Pensioenfonds genoodzaakt de pensioenen te verlagen. Q8 Pensioenfonds heeft dit in het verleden nog nooit hoeven doen door bijstorting van de werkgever Kuwait Petroleum. In de nieuwe pensioenregeling die op 1 januari 2015 is ingegaan, bestaat deze mogelijkheid niet meer. Dat is in het Hoofdlijnenakkoord tussen werknemers en werkgever afgesproken. Meer informatie over hoe Q8 Pensioenfonds er financieel voor staat, vindt u op de website. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 17/24

WANNEER MOET U IN ACTIE KOMEN? Als u van werkgever verandert U kunt uw eerder opgebouwde pensioen meenemen naar Q8 Pensioenfonds. Als u van werkgever verandert en daardoor naar een andere pensioenregeling gaat, kunt u ervoor kiezen om uw opgebouwde pensioen mee te nemen. We noemen dat waardeoverdracht. Als u nieuw in dienst komt bij Kuwait Petroleum, dan kunt u waardeoverdracht van uw oude pensioenuitvoerder naar Q8 Pensioenfonds aanvragen. U dient dit aan te vragen bij Q8 Pensioenfonds. Of waardeoverdracht een goede keuze is, hangt onder andere af van de financiële situatie van uw oude en uw nieuwe pensioenuitvoerder. Laat u hier vooraf goed over informeren. U kunt waardeoverdracht naar Q8 Pensioenfonds aanvragen via het formulier Waardeoverdracht dat u vindt in laag 3. U kunt waardeoverdracht naar Q8 Pensioenfonds aanvragen via het formulier Waardeoverdracht. Als u arbeidsongeschikt wordt Als u voor meer dan 35% arbeidsongeschikt wordt, heeft u recht op (gedeeltelijke) voortzetting van uw pensioenopbouw zonder dat u daar zelf nog (volledige) premie voor betaalt. Ook kunt u recht hebben op een arbeidsongeschiktheidspensioen. Deze premievrije pensioenopbouw en het arbeidsongeschiktheidspensioen zijn afhankelijk van de mate van uw arbeidsongeschiktheid. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 18/24

Het is belangrijk dat u de gevolgen van uw arbeidsongeschiktheid voor uw pensioen in kaart brengt. U hoeft het pensioenfonds niet zelf te informeren over uw arbeidsongeschiktheid. Dat gebeurt automatisch door het UWV. Meer informatie over arbeidsongeschiktheid vindt u op de website en in het pensioenreglement. Als u gaat trouwen, samenwonen of een geregistreerd partnerschap aangaat Trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaan is voor uw pensioenregeling hetzelfde. In beide gevallen heeft uw partner bij uw overlijden recht op partnerpensioen. Vindt u dat het partnerpensioen niet goed genoeg geregeld is, zorg dan dat u iets extra s regelt. Let op: als u ongehuwd samenwoont, heeft uw partner niet automatisch recht op partnerpensioen bij uw overlijden. Om uw partner daarvoor in aanmerking te laten komen, moet u aan bepaalde voorwaarden voldoen, bijvoorbeeld een notarieel samenlevingscontract hebben. Een kopie van dat contract moet worden opgestuurd naar Q8 Pensioenfonds. Meer informatie hierover vindt u op de website en in het pensioenreglement. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 19/24

Als u gaat scheiden of het samenwonen of geregistreerd partnerschap beëindigt Uw ex-partner heeft recht op de helft van het ouderdomspensioen dat u opbouwde tijdens het huwelijk of de periode van het geregistreerd partnerschap. Dat is zo geregeld in de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding. Om ervoor te zorgen dat de ex-partner een deel van het ouderdomspensioen ontvangt, moet u of uw ex-partner binnen twee jaar Q8 Pensioenfonds op de hoogte stellen van de scheiding en de eventuele afwijkende afspraken. U kunt met uw ex-partner afwijkende afspraken maken. Deze afspraken moeten worden vastgelegd in het scheidingsconvenant. Let op: het recht op een deel van het ouderdomspensioen geldt niet voor ongehuwd samenwonenden. Ongehuwd samenwonenden moeten zelf afspraken maken over de verdeling van het pensioen. Uw ex-partner heeft ook recht op het partnerpensioen dat u opbouwde tot de datum dat jullie uit elkaar gingen. Voor het recht op het partnerpensioen hoeft u niets te doen. Tenzij uw ex-partner afstand doet van het recht, dan moet u Q8 Pensioenfonds wel informeren. Let op: ook ongehuwd samenwonenden kunnen recht hebben op het partnerpensioen. Uw partner moet dan wel bekend zijn bij het pensioenfonds. De hoogte van het partnerpensioen wordt berekend vanaf het moment dat uw partner is aangemeld bij Q8 Pensioenfonds. Meer informatie hierover vindt u op de website en in het pensioenreglement. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 20/24

Als u verhuist naar het buitenland Meld dit aan uw pensioenuitvoerder en bespreek wat de gevolgen zijn voor uw pensioen. Informatie over de gevolgen voor de AOW vraagt u aan bij de Sociale Verzekeringsbank. Of kijk op www.svb.nl. Let op: ook als u binnen het buitenland verhuist, moet u Q8 Pensioenfonds daarover informeren. Geef uw adreswijziging naar of in het buitenland door via kuwaitpetroleum@achmea.nl of (013) 462 35 84. Als u werkloos wordt Als u werkloos wordt, stopt de pensioenopbouw. Het is belangrijk dat u de gevolgen van uw werkloosheid voor uw ouderdomspensioen en voor het partnerpensioen en wezenpensioen in kaart brengt. U hoeft het pensioenfonds niet zelf te informeren over uw werkloosheid. Dat gebeurt automatisch door het UWV. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 21/24

Als u gebruik wilt maken van een keuzemogelijkheid De keuzemogelijkheden vindt u onder Welke keuzes heeft u zelf?. Let op: een gemaakte keuze kan niet meer worden teruggedraaid. Laat u dus goed informeren voor u kiest. Als u een melding krijgt van het pensioenfonds Bekijk eens per jaar hoeveel pensioen u in totaal heeft opgebouwd op www.mijnpensioenoverzicht.nl. Bekijk eens per jaar hoeveel pensioen u heeft opgebouwd op www.mijnpensioenoverzicht.nl. https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 22/24

Als u vragen heeft Neem contact met ons op als u vragen heeft of gebruik maakt van de actie- en/of keuzemomenten. Bel naar (013) 462 35 84 of stuur een e-mail naar kuwaitpetroleum@achmea.nl. Voor alle vragen over uw pensioenregeling kunt contact opnemen met Q8 Pensioenfonds, te bereiken op (013) 462 35 84 en kuwaitpetroleum@achmea.nl, of kijk op de website. WELKE KOSTEN MAKEN WIJ? De kosten https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 23/24

Q8 Pensioenfonds maakt de volgende kosten om de pensioenregeling uit te voeren: Kosten voor de uitvoering, waaronder administratie, bestuur en extern advies. Kosten om het vermogen te beheren. Q8 Pensioenfonds moet kosten maken om de pensioenregeling uit te voeren. Denk bijvoorbeeld aan kosten voor het bestuur, de administratie, uitbetaling van de pensioenen en de incasso van de premies. Ook worden er kosten gemaakt voor de communicatie, bijvoorbeeld voor het maken van de website, dit Pensioen 1-2-3 en het Uniform Pensioenoverzicht. Daarnaast zijn er de kosten om het vermogen te beheren. Q8 Pensioenfonds betaalt de partijen die het vermogen beleggen. Ook worden transactiekosten gemaakt. Dit zijn bijvoorbeeld de kosten die de beurs in rekening brengt bij de aankoop of verkoop van aandelen of obligaties. In het jaarverslag vindt u een specificatie van de kosten. Een specificatie van de kosten van Q8 Pensioenfonds vindt u in de jaarverslagen: Jaarverslag 2014 Jaarverslag 2013 https://q8pensioenfonds-pensioen123.nl/ 24/24