PRIVACY: WINT ETHIEK OF GEMAK?

PRIVACY: WINT ETHIEK OF GEMAK? Betreft: Onderzoeksvoorstel Regulier FP Naam: Thom Wouters Datum: 30 november 2012 Studentnr: 2091674 Email: thom.wouters@student-ke.hku.nl

INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING pag. 3 2. ACHTERGROND pag. 4 3. ONDERZOEKSVRAAG pag. 5 4. DEELVRAGEN pag. 5 4.1 Deelvraag 1 pag. 5 4.2 Deelvraag 2 pag. 5 4.3 Deelvraag 3 pag. 6 4.4 Deelvraag 4 pag. 6 4.5 Deelvraag 5 pag. 6 5. DOELGROEP pag. 6 6. METHODES pag. 7 7. TIJDSCHEMA pag. 7 8. DOELSTELLING pag. 8 BRONNEN pag. 9

1. INLEIDING KRO Reporter liet in de aflevering van 23 april 2011 zien dat Facebook informatie gebruikt van de profielen voor commerciële doeleinden. Dit blijkt een ware goudmijn te zijn; de gebruiker is de content geworden van de website en is prooi van allerlei adverteerders. Facebook is een goed middel om gericht te adverteren aan de juiste doelgroep, en de populaire website verdiend er veel mee. Daarnaast zijn er nog veel andere ondernemingen die worden beschuldigd van inbreuk van privacy. Neem bijvoorbeeld Google, Apple of cookies die geïnstalleerd worden op je computer. Dit onderwerp sprak mij erg aan! Enerzijds krijgen mensen gericht informatie, wat een voordeel kan zijn. Aan de andere kant weet iemand erg veel van je. Wil ik dat wel? Dit is een kwestie die erg speelt in de maatschappelijk discussie. Wat is de grens van inbreuk op mijn privacy? In dit onderzoeksvoorstel zal ik verder ingaan op dit onderwerp, mijn onderzoeksvraag en hoe ik dit wil onderzoeken.

2. ACHTERGROND Nederland is steeds meer aan het digitaliseren: Inmiddels zijn er in Nederland 2,6 tablets in omloop en heeft 58% een smartphone. (Telecompaper, 2012) Sinds de opkomst van de smartphone, in 2007, is er veel gebeurt. Internet is niet langer een medium wat thuis of op kantoor wordt gebruikt, maar de hele dag door. De online ontwikkelingen gaan snel en er is een grote groep die net zo snel mee ontwikkelt. Internet is niet langer slechts een bron van informatie voor de Nederlander, maar een deel van ons leven. Door online diensten zoals Facebook, Twitter, Foursquare en Instagram zijn mensen continue in verbinding met elkaar. Deze diensten helpen aan een digitale identiteit, die bijna net zo belangrijk is als die in het echte leven. Nederland zit nu in het post-pc-tijdperk (Bloem, 2012), een tijdperk dat mobiele apps belangrijk gaan worden voor de consument, maar ook voor bedrijven. Dit is een ideaal middel voor beide groepen; de consument krijgt toegepaste informatie en daardoor gemak. De ondernemer kan een betere band opbouwen met zijn klant en vergaard data uit het gebruik van de applicatie. Ook ondernemingen zoals Facebook en Google verzamelen veel informatie van hun gebruikers, deze informatie verkopen zij vervolgens aan adverteerders. De adverteerder kan gericht adverteren op zijn doelgroep, zodat de consument informatie krijgt die bij hen past. Door middel van cookies kan elke onderneming informatie verzamelen die op de computer van een gebruiker staat, zij moeten hier wel eerst toestemming voor geven. (Rijksoverheid, 2012) Het gebruik van deze data is een onderwerp wat veel Nederlanders bezighoudt; het zou een inbreuk zijn op de privacy. Dit is een maatschappelijk debat geworden, de meesten weten nog niet hoe zij er mee om moeten gaan. Sinds 5 juni 2012 is er op grond van de Telecommunicatiewet een cookiewet gekomen. Dit houdt in dat elke bezoeker van een website geïnformeerd moet worden over het plaatsen van cookies. Dit blijkt in veel gevallen niet te gebeuren. Deze wet is aangenomen om de burger te beschermen voor inbreuk van persoonsgegevens. In een onderzoek van Radar geeft 61,1% van de ondervraagden aan dat zij niet gediend zijn van gezichtsherkenning van social media. Toch heeft Facebook de volgende privacyvoorwaarden opgesteld: Bepaalde categorieën van informatie, waaronder uw naam, profielfoto, vriendenlijst, fan pages, geslacht, locatie en netwerk waartoe u behoort vallen worden door Facebook beschouw als publiekelijk beschikbare informatie, en vallen daardoor niet onder uw privacy settings." Dit gaat sterk in tegen de grenzen van een groot gedeelte van de Nederlanders. Deze voorwaarden zijn daarom sterk in opspraak. Toch blijft het aantal gebruikers van Facebook nog steeds stijgen, inmiddels heeft Nederland 7,3 miljoen Facebook-gebruikers. (Marketingfacts, 2012) Deze opinie gaat dus tegen de cijfers in. Vinden Nederlanders het wel zo erg of zijn zij bereid om hierin hun principes

over boord te gooien? Wat betekend privacy eigenlijk voor de mens? Pas na 1950 verscheen dit woord in de Van Dale, dit is nog een vrij nieuw begrip. Voor die tijd had men minder behoefte om alleen te zijn en informatie voor zichzelf te houden. Sociale controle was belangrijk en gaf veiligheid. Heeft dit woord voor iedereen dezelfde betekenis? En gaat de definitie veranderen nu alle informatie tegenwoordig beschikbaar is?

3. ONDERZOEKSVRAAG In het eindscriptie wil ik onderzoeken wat de gevolgen kunnen zijn van de online media. Gaat de consument stoppen met het gebruik ervan of zullen de grenzen vervagen? De online media en het gebruik daarvan staat nog in zijn kinderschoenen; pas de afgelopen vijf jaar is dit groot geworden. In de scriptie zal er gekeken worden of mensen nu nog onwennig zijn met deze ethische kwestie en deze later zal veranderen of zal er een grens worden getrokken? Hoofdvraag: In welke mate zal de definitie van privacy in Nederland veranderen door de huidige online media? 4. DEELVRAGEN 4.1 Deelvraag 1 Het begrip privacy heeft nog niet een vaste betekenis. Volgens de Van Dale betekend privacy: De persoonlijke vrijheid, het ongehinderd, alleen, in eigen kring of met een partner ergens kunnen vertoeven; gelegenheid om zich af te zonderen, om storende invloeden van de buitenwereld te ontgaan, een toestand waarin een mens er zeker van is dat zonder zijn toestemming zo weinig mogelijk andere mensen zich op zijn terrein zullen begeven. Toch is deze omschrijving verschillend per persoon. Iedereen heeft een andere definitie van dit woord. Wat hoort bij persoonlijke persoonsgegevens? En wat wil je wel en niet delen met anderen? Deelvraag 1: Welke informatie behoord tot de privacy volgens de Nederlander? 4.2 Deelvraag 2 Er is nationaal een discussie gaande over het gebruik van informatie die ingevuld wordt op internet. Wat mag men wel inzien en/of gebruiken? Toch moet er onderzocht worden of de Nederlandse bevolking wel degelijk zich zorgen maakt over de schending van hun privacy. Daarin zal onderzocht worden in hoeverre zij zich bewust zijn van wat er gebruikt wordt en of zij dit erg vinden. Deelvraag 2: In hoeverre wordt de privacy gerespecteerd op online media?

4.3 Deelvraag 3 In de documentaire van KRO Reporter werd gesteld dat deze discussie met name leeft in de westerse maatschappij, in tegenstelling tot Afrikaanse landen. Dit dilemma leeft daar niet omdat zij internet met name zien als een manier om zich te ontwikkelen. Deelvraag 3: Waarom is privacy belangrijk voor de Nederlander? 4.4 Deelvraag 4 De digitalisering biedt veel waarde voor de Nederlandse consument. Diensten zoals Google en Facebook weten veilloos content te bieden die in ons interesseren. Vinden wij onze privacy echt zo belangrijk? Of is dit te koop met andere voordelen? Uit de hedendaagse cijfers blijkt dat de diensten zoals Facebook een toegevoegde waarde heeft voor de consument en dat zij de voorwaarden daarbij voor lief neemt. Deelvraag 4: Onder welke voorwaarde willen Nederlanders hun privacy opgeven? 4.5 Deelvraag 5 In de loop van de tijd veranderd de samenleving, dit kan invloed hebben op onze taal. In deze deelvraag wil ik kijken of er vergelijkbare gebeurtenissen zijn geweest, die wellicht van invloed kunnen zijn op het begrip privacy. Deelvraag 5: Wat waren de invloeden bij de wijzigingen van andere woorden in het woordenboek? 5. DOELGROEP In dit onderzoek zal ik mij richten op de Nederlandse bevolking. Hierbij richt ik mij niet specifiek op een bepaalde doelgroep die zich door leeftijd, woonplaats of mentaliteit kenmerkt, hier zal ik wel onderscheid in maken. Dit onderzoek zal gericht zijn op allerlei doelgroepen, met name om daar de verschillen uit op te maken. Daarnaast zal ik veel onderzoek doen naar de psyche van de mens: Hoe reageren zij op bepaalde prikkels?

6. METHODES Uiteindelijk zal er een voorspelling komen uit de hoofdvraag. Volgens Nel Verhoeven (2007) zijn er voor een voorspelling drie methodes gewenst: -Analyse van bestaand materiaal -Experiment -Inhoudsanalyse Elke deelvraag zal op een andere wijze onderzocht worden. Veel van deze vragen zijn gericht op de opinie van de Nederlandse samenleving, daarvoor is een enquête een geschikt middel. Deze methode is nodig om eerst te definiëren wat privacy nu betekend voor de samenleving. Er is een verschil tussen wat mensen zeggen en wat ze doen, daarom zal een enquête niet voldoende zijn om een goed beeld te krijgen, daarvoor zal een experiment een geschikt middel zijn. Deze twee methodes kunnen een volledig antwoord geven op veel van de deelvragen. Om een voorspelling te kunnen geven moet er tussentijds gekeken worden of er al een ontwikkeling plaatsvindt. Deze ontwikkeling moet concreet gemeten kunnen worden, waarvoor monitoren van de ontwikkelingen noodzakelijk is. 7. TIJDSCHEMA Dit onderzoek zal starten vanaf 1 februari, de deadline van het verslag is 10 mei. In deze periode zal het onderzoek plaatsvinden. Voor de scriptie heb ik meerdere onderzoeksmethodes, deze zal ik als volgt verdelen: -Analyse van bestaand materiaal: Ik zal beginnen met deskresearch, dit zorgt ervoor dat ik een beter beeld heb en daar de enquêtes en experimenten op aan kan passen. 22 februari wil ik dit hebben afgesloten. Het is mogelijk dat de analyse later verder gaat, dit is afhankelijk van de resultaten uit de enquêtes en experimenten. -Enquête: Veel deelvragen kunnen voor een gedeelte worden beantwoord door deze onderzoeksmethode. Hierin ben ik afhankelijk van de deelname, uitloop is hierbij mogelijk. 18 februari wil ik beginnen met het afnemen van enquêtes. Dit zal ik online doen, of op andere plekken om een gevarieerde groep deelnemers te hebben. Het afnemen en verwerken van de data is arbeidsintensief, daarom wil ik voor 1 mei alle enquêtes hebben afgerond.

-Experimenten: Met name voor deelvraag 4 is deze vorm van onderzoeken belangrijk. Het is belangrijk om eerst een goed beeld te hebben wat men onder privacy verstaat. Daarom kunnen deze experimenten pas later plaatsvinden, 3 mei wil ik deze hebben uitgevoerd. -Monitoren: Dit moet het gehele onderzoek blijven lopen. Ook dit gedeelte moet 3 mei klaar zijn. Vanaf dat moment kan ik mij volledig richten tot het samenvoegen van de informatie. 8. DOELSTELLING Het doel van dit onderzoek is om een beeld te schetsen hoe mensen omgaan met veranderingen van de maatschappij. De opmars van de online media hebben een grote invloed op de maatschappij en de gemoedsrust van de burgers. Daarom is er momenteel zo n grote discussie over de privacy. Grote bedrijven trekken zich tot zover niet veel aan op de privacy regelgeving, de informatie is hen te waardevol. Tot hoever laten mensen deze ontwikkeling gaan? Stoppen zij uiteindelijk met online sociale netwerken of zoekopdrachten? Het is ook mogelijk dat zij uiteindelijk inzien dat de extra waarde van online media te groot is, waardoor de (persoonlijke) grenzen van privacy worden overschreden. Door dit onderzoek wil ik een richting kunnen aanduiden waar ons gedrag naar toe gaat. Deze informatie kan uiteindelijk gebruikt worden voor verschillende werkvelden, onder andere de reclamebranche, waar ik graag werkzaam ik wil zijn.

BRONNEN - J. Bloem, M. van Doorn, S. Duivenstein, A. Sjöström (2012) Het app-effect Groningen; VINT - Verhoeven, N. (2007) Wat is onderzoek? Purmerend; Boom onderwijs - Telecompaper (2012). Dutch smartphone User 2012-Q2 - Newcom Research & Consultancy (2012) Social media in Nederland 2012