HANDLEIDING HET MELDEN VAN TRANSFUSIE REACTIES AAN TRIP

Vergelijkbare documenten
TRIP rapport Bijlagen

Hemovigilantie. Participatie. Meldingen 2007

TRIP rapport Hemovigilantie. Incidenten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Inhoud Wat is een bloedtransfusie

Hemovigilantie in Nederland

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Disclosure slide J Wiersum-Osselton

Casus. Judith Lie, hemovigilantiefunctionaris Erik Beckers, internist-hematoloog Kennisplatform ZO

HANDLEIDING VOOR HET FORMULIER VOOR DE MELDING en/of BEVESTIGING VAN ERNSTIGE ONGEWENSTE REACTIES OF VOORVALLEN

TRIP rapport Hemovigilantie. Algemene beschouwing, conclusies en aanbevelingen

Informatie over een bloedtransfusie

Bloedtransfusie ALGEMEEN. Toedienen van bloedproducten

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden

TRIP RAPPORT TRIP Landelijk Hemovigilantie Bureau

- Bloed - Samenstelling en functie - Bloedgroepen en resusfactor

Bloedtransfusie. Inleiding. Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie. Klinisch Chemisch Laboratorium

Bloedtransfusie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Soms is het nodig om bij een bloedtransfusie rode bloedcellen, plasma én bloedplaatjes te geven.

Bloedtransfusie. Info voor patiënten

Bederven door vermenging

Nascholing Hematologie 2015 Bloedtransfusie. Michaela van Bohemen, hemovigilantieconsulent Dr. Peter te Boekhorst, hematoloog/transfusiespecialist

Bloedtransfusie voor volwassen patiënten

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie Hoe veilig is een bloedtransfusie Bijwerkingen van de bloedtransfusie...

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Klinisch Chemisch Laboratorium

Deze informatiefolder geeft u meer informatie over bloedtransfusies en probeert op een aantal veel gestelde vragen antwoorden te geven.

Inhoud Wat u moet weten over bloed en bloedtransfusiefout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Inhoud Inleiding

Transfusie van bloedproducten

bloedtransfusie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie terTER_

Hoofdpunten TRIP rapport 2008 Hemo- en Weefselvigilantie

Transfusiereakties: hoe te handelen

Bloedtransfusie patiënteninformatie

Bloedtransfusie. Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie? Hoe veilig is een bloedtransfusie? Juiste match... 3

Infobrochure. Bloedtransfusie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Bloedtransfusie

Bloedbesparende Technieken

Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium. Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Slingeland Ziekenhuis

Een vreedzame vorm van bloedvergieten: De Transfusie! Ann Tegethoff Oncologisch Congres, Oostkamp 06/02/2016

De onderdelen van het bloed.

Waarom een bloedtransfusie

Bloedtransfusie: Informatie voor patiënten

Transfusiereacties bij trombocyten

PATIËNTEN INFORMATIE. Transfusie. in het Maasstad Ziekenhuis

Bloedtransfusie Inleiding Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Infobrochure. Bloedtransfusie. mensen zorgen voor mensen

Bloedtransfusie bij kinderen

Bedside elektronische patiënt eenheid koppeling. Dr. Karen M.K. De Vooght Klinisch Chemicus Laboratorium Klinische Chemie en Haematologie

Hematopoietische stamcellen: van donor tot patiënt veiligheid en risicomomenten

H Bloedtransfusie

PATIËNTEN INFORMATIE. Transfusie. in het Maasstad Ziekenhuis

Overzicht van transfusiereacties bij patiënten tot 21 jaar in 2018

Bloedtransfusie Algemene informatie toediening

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Om de risico s van een bloedtransfusie tot een minimum te beperken, gelden de volgende voorwaarden ten aanzien van bloeddonatie:

BLOEDTRANSFUSIE 17901

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie

Waarom een bloedtransfusie

Omniplasma. Registratie en bewaking in GLIMS

Trombocytentransfusies bij kinderen. 11 de Pediatrisch Transfusiesymposium 14 september 2011 Annemieke Willemze

Bloed en bloedproducten. Eelkje Huvenaars Acute zorg

bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Bloedtransfusies

DRBR0699. Bloedtransfusie

TRIP rapport Hemovigilantie. Thema s

TRIP rapport Hemovigilantie. Uitgebreide versie. Tulipa TRIP. Hemovigilantie 1

naam of code waaronder de instelling bij TRIP geregistreerd is (verplicht veld)

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten

Procedures bloedsparende technieken juli

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie?

INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN

Patiëntinformatiebrochure. Bloedtransfusie

Hemovigilantie in de Nederlandse Ziekenhuizen

Bloedtransfusie. Informatiebrochure

Bloedtransfusie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk

35 Bloedarmoede. Drs. P.F. Ypma

Hoofdstuk 14. Autologe donaties

TRIP rapport Hemovigilantie. Uitgebreide versie

Coordinatie--ZH--bloedbank-NORMEN--KB doc

Zorgdepartement informatiebrochure Bloedtransfusie

Hemovigilantie in België

TRIP rapport 2009 Hemovigilantie

Transfusie Register Irregulaire antistoffen en X(kruis)-proeven

Bloedtransfusie. Patiëntenvoorlichting. alle aandacht

Kinderen. Bloedtransfusie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk

Kwaliteitsindicatoren

Informatiebrochure. Bloedtransfusie

Bloedtransfusiecommissie c.q. Hemovigilantie jaarverslag 2015 Discipline Klinische Chemie Afdeling Hematologie.

Vigilantie bij Omniplasma. Jo Wiersum-Osselton namens TRIP

ADVIES M.B.T. WIJZIGEN NORMEN ZIEKENHUISBLOEDBANK TRACEERBAARHEID EN MELDING

TRIP en TRIX: Potentieel vermijdbare incidenten en transfusiereacties

Bloedtransfusie WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL

De transfusieketen: alle schakels OK!, maar wie bewaakt de keten? Martin Schipperus, internist- hematoloog HagaZiekenhuis Den Haag

Bijzondere bloedgroepen. Bloed geven voor de Sanquin Bank of Frozen Blood (SBFB)

TRIP rapport 2008 Hemovigilantie

Anafylaxie op bloedtransfusie Kennisplatform transfusiegeneeskunde regio zuidoost Regionale themamiddag Bloedtransfusie 2018

ISBN/EAN:

Transfusie van bloed of bloedproducten

Transcriptie:

HANDLEIDING HET MELDEN VAN TRANSFUSIE REACTIES AAN TRIP I Systematiek van het melden Pag. 2 II Definities Pag. 5 III Invulinstructie meldingsformulier Pag. 11 Pagina 1/15

I Systematiek van het melden van transfusiereacties in de transfusieketen 1. Welke instelling meldt transfusiereacties? (Zie tabel 1) A. Het ziekenhuis meldt als het een constatering bij een patiënt betreft. Melden aan TRIP (het landelijk hemovigilantie kantoor van de Stichting TRIP, Transfusie Reacties In Patiënten) staat los van de verantwoordelijkheid als behandelaar. Melden aan TRIP staat ook los van het tijdig melden aan de bloedbank in alle gevallen waar er mogelijk consequenties zijn voor (ontvangers van) gerelateerde producten van dezelfde donor, bewerkingsgang of batch materialen. De Sanquin Bloedbank meldt als het een constatering bij een donor of een procedure binnen de bloedbank betreft. Melden aan TRIP staat los van de verantwoordelijkheid als producent. Het melden aan TRIP is onafhankelijk van het op de hoogte brengen van de gebruikers in gevallen van mogelijke kwaliteitsproblemen van geleverde producten. B. Materiaalgerelateerde klachten. Melding geschiedt in principe door de instelling die een probleem geconstateerd heeft; dit zal meestal de Sanquin bloedbank zijn. Melden aan TRIP is onafhankelijk van het informeren van afnemers of terugroepen van een potentieel onveilig product. C. Ernstige donorreacties: dit deel van de transfusieketen wordt reeds gemeld aan de Raad van Bestuur van Sanquin en de Inspectie Volksgezondheid. TRIP doet hier (vooralsnog) niets mee. Dit geldt ook voor andere kwaliteitsincidenten waarbij er nog geen product geleverd is aan een ziekenhuis. Soort reactie Patiëntgebonden/ transfusiereactie Seroconversie patiënt Seroconversie donor Recall i.v.m. nagekomen anamnese van donor Productprobleem (m.n. bacteriële kweek op trombocytenproduct) Materiaalprobleem Primaire melder Ziekenhuis Ziekenhuis Sanquin bloedbank Sanquin bloedbank Sanquin bloedbank Sanquin bloedbank meldt aan ziekenhuis en stuurt kopie aan TRIP Pagina 2/15

Bijna ongeluk incident Facultatieve melding door ziekenhuis of Sanquin bloedbank aan TRIP Tabel 1: Rapportage aan TRIP per soort transfusiereactie 2. Afhandeling melding transfusiereactie A. Na ontvangen van een melding aan TRIP (middels het meldingsformulier), stuurt TRIP een bericht van ontvangst naar de hemovigilantiefunctionaris van het betreffende ziekenhuis of de betreffende Sanquin divisie en indien van toepassing, met het verzoek om nazending van de conclusies van het aanvullende onderzoekstraject. B. De primaire melder koppelt resultaten/conclusies van verder onderzoek terug aan TRIP. Indien de Sanquin bloedbank niet alle gewenste informatie ontvangt van de ziekenhuizen (bijvoorbeeld over reeds toegediende trombocytenproducten waar later de bacteriële kweek positief blijkt, en waarbij meestal geen acties achteraf worden ondernomen naar patiënten) zal TRIP nog een verzoek tot de hemovigilantiefunctionaris van het ziekenhuis richten. C. Iedere 6 maanden ontvangen ziekenhuizen waarvan géén meldingen zijn binnengekomen, een Niets te melden terugstuurkaart waarmee aan TRIP doorgegeven wordt dat er inderdaad geen reacties of voorvallen te melden zijn. D. Door het meesturen van productnummers (eenheid identificatie nummers, EIN) kan door TRIP kan gecontroleerd worden op dubbele meldingen of meerdere meldingen die betrekking hebben op één bloedproduct of producten van één bloedafname. 3. Facultatieve meldingen door pilot ziekenhuizen Hoofdtaak van de hemovigilantie is het in kaart brengen van de (ernstige) transfusiereacties. Het melden van milde reacties is ook zinvol bijvoorbeeld voor onderzoek en preventie. TRIP wil deze meldingen in samenwerking met een aantal pilot ziekenhuizen vergaren en analyseren om hiervoor evidence-based meldingsbeleid te kunnen bepalen. Dit zijn de facultatieve meldingen. 4. Vertrouwelijkheid en anonimisatie A. Ieder ziekenhuis communiceert middels een ID-nummer met TRIP. Het nummer (mits toestemming verkregen wordt) is gelijk aan de SKML-code van het laboratorium van het ziekenhuis. B. TRIP ontvangt géén namen van patiënten of behandelaars. Indien dergelijke informatie per ongeluk wordt meegestuurd zijn alle TRIP medewerkers aan professionele geheimhouding gebonden en zullen bovendien de naamsgegevens worden verwijderd c.q. vervangen door standaard, geanonimiseerde codes. Pagina 3/15

C. Alle mee- of nagekomen gegevens van de patiënt zoals laboratorium bevindingen en medicatielijsten worden geanonimiseerd behandeld. D. TRIP werkt conform de Code Goed Gedrag en de regelgeving omtrent privacy vastgelegd in de Wet op de Geneeskundige Behandelovereenkomst en de Wet Bescherming Persoonsgegevens. 5. Rapportage TRIP brengt jaarlijks een rapport uit met een statistisch overzicht (geanonimiseerde gegevens), dat wordt gestuurd naar: de bloedtransfusie commissies en hemovigilantiefunctionarissen van de ziekenhuizen, het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport, de Inspectie Gezondheidszorg, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, de Vereniging van Academische Ziekenhuizen, de Stichting Sanquin Bloedvoorziening en de overige organisaties die betrokken zijn bij Stichting TRIP. Ieder meldende instantie ontvangt voorts een overzicht van de eigen meldingen. Een samenvatting van het rapport wordt aangeboden aan een Nederlands medisch-wetenschapppelijk tijdschrift. 6. Praktijk van het melden van transfusiereacties Alle in Hoofdstuk II genoemde reacties en incidenten, tenzij specifiek anders BELANGRIJK: Melden aan de Sanquin Bloedbank Als u vermoedt dat er een infectieuze oorzaak is (bacterieel of viraal) van de complicatie, dan wel een anderszins bedreigende situatie voor (andere) ontvangers van bloedproducten, dient u onmiddellijk de Sanquin Bloedbank te waarschuwen. Dit geldt in ieder geval voor mogelijke productincidenten zoals (verdenking op) foutieve uitgifte, foutieve etikettering, bacteriële besmetting, bloedoverdraagbare infecties en TRALI. Daarnaast is bij de meeste soorten reacties en incidenten melding aan en aanvullend onderzoek door de Sanquin bloedbank gewenst, zie Tabel 2. Het melden aan de Sanquin bloedbank is onafhankelijk van het melden aan TRIP wordt aangegeven, dienen aan TRIP te worden gemeld. In principe wordt aan TRIP gemeld als het relevante aanvullende onderzoek is afgerond. Soms wordt een reactie langere tijd na een transfusie geconstateerd. Een melding wordt door TRIP meegenomen in de rapportage van het jaar van constatering. Soms kan de oorspronkelijke diagnose m.b.t. type reactie, door latere informatie herzien worden. Dit wil TRIP graag vernemen. Soms kunnen twee (of meer) reacties geassocieerd zijn met één transfusie. In dit geval graag alle reacties volledig uitwerken, en naar wens melden op één of meer formulieren. Pagina 4/15

Algemeen II Definities Bloedcomponent of (kort-houdbaar) bloedproduct therapeutisch bestanddeel van bloed (rode cellen, witte cellen, bloedplaatjes, plasma). Lang-houdbare bloedproducten bereid door fractionering van plasma vallen niet onder de definitie. Hemovigilantie een geheel van samenhangende surveillanceprocedures met betrekking tot ernstige nadelige of onverwachte incidenten of reacties bij donoren of ontvangers, en de epidemiologische follow-up van bloeddonoren (EU Blood Directive 2002/98/EC). Transfusiereactie - Elke ongewenste gebeurtenis (symptoom, verschijnsel, diagnose) of verergering van een bestaande medische conditie, voor, tijdens en/of na een bloedtransfusie. De gebeurtenis hoeft geen relatie te hebben met de bloedtransfusie. - Periode: vanaf indicatiestelling voor bloedtransfusie tot aan 1 jaar na toedieningsdatum. Productie incidenten worden in het kader van kwaliteitsmetingen door de bloedbanken jaarlijks gemeld aan TRIP. -Causaliteitsbeoordeling: het beoordelen van de mate van waarschijnlijkheid van een oorzakelijk verband tussen het optreden van een ongewenste gebeurtenis en het toegediende product Hemovigilantie functionaris Eindverantwoordelijke voor de melding van transfusiereacties, benoemd door de Raad van Bestuur van de instelling. Hemovigilantie consulent Verantwoordelijk voor de verzameling van gegevens, bereidt de melding voor en geeft voorlichting in het ziekenhuis. De consulent valt onder de verantwoording van de hemovigilantie functionaris. Pagina 5/15

Transfusiereacties Non-hemolytische febriele transfusiereactie (NHFTR) Temperatuursverhoging >2 o C (met of zonder koude rilling) tijdens of in de eerste twee uur na transfusie, zonder dat de verhoging kan worden toegeschreven aan een andere oorzaak dan de transfusie en zonder dat er sprake is van hemolyse. Uitsluiten van bacteriële of bloedgroepserologische oorzaak of TRALI. Milde koortsreactie Temperatuursverhoging >1 o C (<2 o C) tijdens en in de eerste twee uur na transfusie, zonder verdere relevante klachten/symptomen, waarvoor geen andere oorzaak dan de transfusie kan worden gevonden: moet aan BT laboratorium en aan behandelend arts worden gemeld. Facultatief aan TRIP melden voor preventiedoeleinden (CBO). Acute hemolytische transfusiereactie Verschijnselen optredend binnen enkele minuten na aanvang tot 24 uur na een transfusie, veroorzaakt door (meestal complement gemedieerde intravasculaire) afbraak van erytrocyten. Meestal veroorzaakt door transfusie van AB0 incompatibele bloedproducten; soms door irregulaire antistoffen bij ontvanger of donor. Eventueel door transfusie van een sterk hemolytisch erytrocytenconcentraat of infusie van hypotone oplossing. Vertraagde hemolytische transfusiereactie Immuungemedieerde afbraak van erytrocyten langer dan 24 uur na transfusie, als gevolg van het transfunderen van bloedproducten. TRALI (transfusion-related acute lung injury) ARDS beeld (adult respiratory distress syndrome): dyspnoe, hypoxie en bilateraal fijnvlekkig longbeeld op X-thorax, dat binnen 6 uur na een transfusie (van een plasma-bevattend bloedproduct) ontstaat, mits overige oorzaken van ARDS zijn uitgesloten zoals circulatoire overvulling, anafylaxie, sepsis, etc. Bij verdenking op TRALI melden aan Sanquin (CBO); TRALI melden aan TRIP. Volume overbelasting Binnen enkele uren na transfusie ontstaan van een of meerdere van: dyspnoe, orthopnoe, cyanose, tachycardie, enkeloedeem of verhoogde bloeddruk, overvullingsbeeld op X-thorax. Dient onderscheiden te worden van een mogelijke TRALI of anafylactische reactie. Anafylactische reactie Ernstige allergische reactie optredend binnen enkele seconden tot minuten na de start van transfusie, met verschijnselen zoals luchtwegobstructie, circulatoire collaps of gastro-intestinale verschijnselen naast eventueel milde allergische verschijnselen. Indien de patiënt IgA deficiënt is, zullen in de toekomst gewassen ery s gebruikt moeten worden. Pagina 6/15

Allergische reactie m.u.v. anafylactische reactie Binnen enkele minuten tijdens tot uren na transfusie ontstaan van allergische verschijnselen zoals jeuk, roodheid en urticaria, zonder ernstige allergische verschijnselen. Melden aan TRIP, facultatief melden aan de Sanquin bloedbank. Post transfusie purpura (PTP) Ernstige passagère trombocytopenie die ontstaat gemiddeld 9 dagen (1-24) na een transfusie van erytrocyten en/of trombocyten, meestal bij een patiënt met zwangerschap in de voorgeschiedenis. Bacteriële contaminatie Bacteriële sepsis die kan worden herleid tot een toegediend bloedproduct. Verschijnselen soms niet te onderscheiden van een hemolytische transfusiereactie. Diagnose bevestigen door kweken bij patiënt en bloedproduct en/of andere bloedproducten uit dezelfde donatie bereid. Zo spoedig mogelijk melden aan de Sanquin bloedbank. Melden aan TRIP na afronden onderzoek. Virale besmetting Elke virale infectie die kan worden herleid tot een toegediend bloedproduct (hepatitis A, B, C, non-abc, HIV, HTLV, EBV, CMV etc.). Posttransfusie hepatitis Significante transaminase stijging tussen 14 en 180 dagen na transfusie, of een serologisch vastgestelde de-novo infectie met HBV of HCV bij een transfusie ontvanger. Elk geval van virale hepatitis met een positieve transfusiehistorie dient te worden gemeld aan de Sanquin bloedbank en aan de GG en GD, evenals aan TRIP. Transfusie geassocieerde CMV infectie Indien een primo-cmv infectie bij een ontvanger van een bloedproduct aannemelijk is, dient dit te worden gemeld aan de Sanquin bloedbank en aan TRIP. Transfusie-geassocieerde graft versus host reactie (TA-GVHD) Reactie 1-6 weken (meestal 8-10 dagen) na een T-cellen bevattend bloedproduct, met centraal beginnend erytheem, waterige diaree, koorts en leverenzymstijging en hoge mortaliteit; veroorzaakt door immuunrespons van T-lymfocyten van de donor tegen de weefsels van de ontvanger (die immuungecompromitteerd is). Hemosiderose Hemosiderose bij een polytransfusee Nieuwe antistofvorming tegen bloedcelantigenen Na een transfusie aantonen van klinisch relevante antistoffen tegen bloedcellen (irregulaire antistoffen, HLA antistoffen of HPA antistoffen) die niet eerder (voor zover bekend in dat ziekenhuis) aanwezig waren. Als Pagina 7/15

nieuwe antistoffen aangetoond worden, melden aan TRIP. Het is niet noodzakelijk om er systematisch onderzoek naar te doen. Andere transfusiereacties, bijvoorbeeld: Koude rilling zonder koorts Posttransfusie malaria, malaria bij een ontvanger van erytrocyten of trombocyten Overige parasitaire infectie bij een ontvanger van bloedproduct(en) Transfusie refractoriteit Onderkoeling Citraatintoxicatie Verschijnselen van hypocalciëmie (metallische smaak bij de mond, tintelingen mond/vingers, tetanie, eventueel hartritmestoornissen en ECG-veranderingen) geassocieerd aan toediening van citraathoudende bloedproducten, met name plasma Kaliumintoxicatie Niet-immunologische hemolyse Verkeerd bloedproduct toegediend Alle gevallen waarin de patiënt werd getransfundeerd met een bloedproduct dat niet voldeed aan alle vereisten van een goed product voor de betreffende patiënt, of dat bedoeld was voor een andere patiënt. TRIP verzoekt deze voorvallen te melden, ook indien er geen nadelige gevolgen zijn geconstateerd voor de patiënt. Bijna ongelukken Elke vergissing/fout die, indien onopgemerkt gebleven, had kunnen leiden tot een verkeerde bloedgroepbepaling of tot uitgifte of toediening van een incorrect bloedproduct, en die voor de transfusie is ontdekt. Facultatief melden aan TRIP. Pagina 8/15

Schema van verder onderzoek bij transfusiereacties (Tabel 2) Soort reactie (ziekenhuis) NHFTR Milde koortsreactie 1-2 o C (facultatief) Acute hemolytische transfusiereactie Vertraagde hemolytische transfusiereactie Gewenst specifiek verder onderzoek ziekenhuis Uitsluiten bacteriële of bloedgroepserologische oorzaak Uitsluiten bacteriële of bloedgroepserologische oorzaak Herhaling bloedgroepserologie, hemolyseonderzoek, kweek Herhaling bloedgroepserologie, hemolyseonderzoek, kweek Onderzoek Sanquin BB 1 Evt. kweekresultaten Sanquin: bij voorkeur ook aan bloedbank melden Herhaal onderzoek naar irregulaire antistoffen en DAT bij de donor Herhaal onderzoek naar irregulaire antistoffen en DAT bij de donor TRALI X-thorax HLA of granulocytspecifieke antistoffen bij donor Volume overbelasting Anafylactische reactie Andere allergische reactie Post-transfusie purpura Bacteriële contaminatie Transfusiegeassocieerde infectie CMV Posttransfusie hepatitis B of C, HIV of HTLV, syfilis Klinisch Uitsluiten bacteriële of bloedgroepserologische oorzaak; IgA-deficiëntie? Anti- IgA? Op geleide van ernst HPA-antistoffen en HPA typering bij patiënt, Kweken; uitsluiten bloedgroepserologische oorzaak Primo-infectie of reactivatie? Risico-anamnese bij patiënt; onderzoek van eerdere monsters N.v.t. indien diagnose duidelijk?geneesmiddelgebruik of bekende allergie bij donor Is er geneesmiddelgebruik of bekende allergie bij donor? Zelden: anti-hpa bij donor Evt. kweekresultaten Spoed! Oproepen + onderzoek bij alle betrokken donoren Pagina 9/15

Overige posttransfusie infecties (bijv. malaria) TA-GVHD De novo ontwikkeling van klinisch relevante irregulaire, HLA of HPA antistoffen Risico-anamnese bij patiënt; onderzoek van eerdere monsters Evt. huid- of leverbiopt; formele diagnose door aantonen van donorlymfocyten in circulatie/weefsels patiënt Spoed! Oproepen + onderzoek bij alle betrokken donoren Was product bestraald? Evt. HLA typering donor Evt. typeren van betrokken donoren Tabel 2 schema van verder onderzoek bij transfusiereacties 1 Sanquin Concept Richtlijn medisch beleid in de bloedbank bij melding transfusiereacties schrijft voor minimaal te controleren of de bloedgroep van de donor in het bloedbankinformatiesysteem overeenkomt met hetgeen op het etiket staat. Verdere handelingen door Sanquin: zie de overige relevante richtlijnen w.o. Richtlijn Opsporen van (mogelijk besmettelijke donors, donaties) Pagina 10/15

III Invulinstructie meldingsformulier voor transfusiereacties Algemeen 1. * = omcirkel hetgeen van toepassing is. 2. Bij aankruisen van categorie anders of overig of indien schrijfruimte ontoereikend is, toelichten in veld 12. Zonodig kunt u een extra blad meesturen. 3. Hieronder wordt nadere toelichting gegeven op enkele punten die uitleg behoeven. Veld 1 Datum Code ziekenhuis Volgnummer schrijfwijze dd/mm/jj (in het gehele formulier) code van uw laboratorium bij de SKML (mits hiervoor toestemming verkregen wordt) Ken een eigen volgnummer toe, bestaande uit de laatste twee cijfers van het jaar en een volgnummer van drie cijfers (per jaar opnieuw beginnen). Veld 3 Gegevens patiënt Patiëntnummer het nummer waaronder de patiënt geregistreerd is in uw ziekenhuis. Veld 4 Bijzonderheden patiënt Immuungecompromitteerd Zwangerschap Veld 5 en 6 Bloedproduct(en) EIN Omcirkel ja als de patiënt naar verwachting een verminderde afweer heeft, bijvoorbeeld bij lijden aan leukemie, behandeling met chemotherapie korter dan 6 maanden geleden of bij gebruik van immunosuppressiva. Indien de patiënt van het mannelijke geslacht is, of een meisje dat nog niet de vruchtbare leeftijd bereikt heeft, kunt u volstaan met nee. Omcirkel Nee indien een vrouw nooit zwanger is geweest. Omcirkel eerder als patiënte vroeger (>3 maanden geleden) zwanger is geweest. Omcirkel nu als patiënte ten tijde van de transfusie of maximaal 3 maanden daarvoor zwanger is (geweest). Indien allebei van toepassing kunnen de twee opties eerder en nu beide worden aangekruist. Geef het Eenheid Identificatie Nummer van het bloedproduct of de bloedproducten, (mogelijk) betrokken bij de reactie. Pagina 11/15

Soort Type transfusie Bereiding, bewerking Geef de soort van het bloedproduct (ery s, trombo s, vers bevroren plasma etc.). Deze informatie is nodig omdat uit één afname (één EIN) meerdere producten bereid kunnen worden. Omcirkel allogeen als het een bloedproduct betreft, afkomstig van een donor. Omcirkel autoloog predeposit als het een bloedproduct betreft, afgenomen van de patiënt zelf, meestal in de weken voorafgaande aan een geplande operatie. Omcirkel autoloog perioperatief als het een bloedproduct betreft, afgenomen bij de patiënt zelf onmiddellijk voorafgaande aan een operatie (meestal met toedienen van vervangend intraveneus vocht, normovolemische of hemodilutie ) of gemaakt uit tijdens een operatie opgevangen bloed (bij gebruik cell-saver). Gegevens over de bereiding en bewerking van een door Sanquin geleverd bloedproduct kunt u verifiëren met behulp van de productcode en de door Sanquin beschreven productspecificaties. Veld 7 Diagnose(s) Diagnose(s), indicatie Geef de indicatie voor bloedtransfusie en (mogelijk) relevante klinische diagnoses. Bijvoorbeeld acuut bloedverlies ten gevolge van ongeval, patiënt bekend met angina pectoris. Veld 8 Soort transfusiereactie Transfusiereactie Kruis één vakje aan per reactie. Bijvoorbeeld: bij koorts >2 o C dient u aan te geven of het (gezien tijdsverloop en onderzoeksresultaten) in uw oordeel gaat om een hemolytische of niet-hemolytische reactie of bacteriële contaminatie, TA-GVHD etc. De mate van waarschijnlijkheid van een causaal verband geeft u aan in veld 9. Er kan sprake zijn van twee reacties of problemen die in principe niet met elkaar samen (lijken te) hangen, bijvoorbeeld een combinatie van TRALI en later vastgestelde virale besmetting. Meld beide reacties aan TRIP met zoveel mogelijk toelichting. U kunt naar wens één formulier (twee vakjes aangekruist in veld 8) of twee formulieren gebruiken. Verwijs in het laatste geval op het tweede formulier naar het eerste dat ingestuurd is. Pagina 12/15

Verkeerd bloedproduct toegediend Overige Het kan gebeuren dat een diagnose later herzien wordt. Stuur de nieuwe informatie naar TRIP onder verwijzing naar de oorspronkelijke melding. Kruis dit vakje aan indien een verkeerd bloedproduct (gedeeltelijk of in zijn geheel) is toegediend, ook al zijn er voor de patiënt geen merkbare gevolgen geweest. Nader toelichten in veld 12 en aangeven waar de fout is ontstaan. Kruis dit aan indien er een transfusiereactie of ander incident is voorgevallen bij een bloedtransfusieprocedure, die niet ergens anders onder valt. Nader toelichten in veld 12. Veld 9 Relatie tot bloedtransfusie Zeker: klinisch beeld aanwezig en duidelijke beloop en tijdsrelatie met transfusie en bijbehorende laboratoriumbevindingen en uitsluiting van andere oorzaken Waarschijnlijk: Mogelijk: Onwaarschijnlijk: Zeker niet: Nog onbekend: klinisch beeld aanwezig, maar geen duidelijke beloop of tijdsrelatie met transfusie of geen bijbehorende laboratoriumbevindingen of andere oorzaak aannemelijk klinisch beeld aanwezig, maar geen tijdsrelatie en geen bijbehorende laboratoriumbevindingen en mogelijk andere oorzaak aanwezig klinisch beeld aanwezig, maar geen tijdsrelatie en geen bijbehorende laboratoriumbevindingen en een andere meer waarschijnlijke verklaring aanwezig duidelijk aanwijsbare andere oorzaak nog onvoldoende gegevens beschikbaar, herbeoordeling na aanvullend onderzoek Pagina 13/15

Veld 10 Ernst reactie Graad 0 geen morbiditeit Graad I Graad II Graad III Graad IV geringe mate van morbiditeit, geen levensgevaar matig tot ernstige morbiditeit, al dan niet levensbedreigend ernstige morbiditeit, direct levensbedreigend mortaliteit ten gevolge van een bloedtransfusie Veld 11 Er is tevens sprake van Geneesmiddelengebruik Kruis het vakje aan als de patiënt geneesmiddelen gebruikt heeft, en voeg in dat geval een lijst toe van geneesmiddelen genomen in de laatste 24 uur. Een geneesmiddel kan mogelijk (mede) oorzaak zijn van een reactie bij bloedtoediening, of kan het waargenomen klinisch beeld gemodificeerd hebben. Toediening buiten standaardprocedures of indicaties Kruis deze optie aan indien van toepassing, bijvoorbeeld als er sprake was van een experimentele of niet-algemeen erkende toepassing van een bloedproduct, of als een transfusie toegediend is op basis van een later foutief gebleken laboratoriumuitslag. Graag toelichten in veld 12. Veld 12 Opmerkingen of toelichting Geef zoveel mogelijk toelichting. Noteer indien van toepassing de vermoedelijke oorzaak, en eventuele overwegingen over factoren die mede een rol gespeeld kunnen hebben. Alle informatie wordt vertrouwelijk behandeld. Het doel van de melding is om samen met de waarnemers van transfusiereacties te komen tot voorstellen om herhaling zoveel mogelijk te voorkomen. Gemeld aan Sanquin ja / nee Als u vermoedt dat er een infectieuze oorzaak is (bacterieel of viraal) van de complicatie, dan wel een anderszins bedreigende situatie voor (andere) ontvangers van bloedproducten, dient u onmiddellijk de Sanquin Bloedbank te waarschuwen. Deze melding is onafhankelijk van het melden aan TRIP Landelijk Bureau voor Hemovigilantie. Pagina 14/15

Opsturen De hemovigilantiefunctionaris van het ziekenhuis dient het formulier te paraferen. Het formulier volledig ingevuld (samen met geanonimiseerde relevante laboratoriumgegevens) opsturen naar: TRIP Landelijk Bureau voor Hemovigilantie Postbus 40551 2504 LN Den Haag Commentaar op de meldingsprocedure of overige opmerkingen. Gaarne ontvangt TRIP commentaar op deze eerste versie van het landelijk meldingsformulier voor transfusiereacties en de bijbehorende handleiding voor de meldingsprocedure. De suggesties kunnen dan meegenomen worden in de volgende versie. Vanaf najaar 2003 zal TRIP toewerken naar een electronisch meldingssysteem. Pagina 15/15