Vrijwilligerswerk Wie kan er op jou rekenen?
Alles over vrijwilligerswerk Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk vzw tel. 03 218 59 01 www.vlaanderenvrijwilligt.be www.vrijwilligerswerk.be Het Punt Brussel tel. 02 218 55 16 hetpuntbrussel@gmail.com www.hetpuntbrussel.be Vrijwilligersvacature databank www.vrijwilligerswerk.be Vrijwilligerswerk in het buitenland www.gostrange.be Subsidies voor vrijwilligerswerk in Europa www.youthinaction.be Een uitgave van De Ambrassade, Leopoldstraat 25, 1000 Brussel
Vrijwilligerswerk Wie kan er op jou rekenen? Zin in vrijwilligerswerk? In een jeugdbeweging, milieuorganisatie, seniorencentrum of sportclub? Vrijwilligerswerk is prettig om te doen en levert je leuke en boeiende ervaringen op. Informeer je voor je start duidelijk over je rechten en plichten.
Hoe vind je vrijwilligerswerk? Heel wat organisaties zijn op zoek naar geëngageerde mensen, zeker ook jongeren, die zich willen inzetten. Op de online databank www.vrijwilligerswerk.be vind je zeker iets dat bij je past: iets dat aansluit bij jouw interesses, bij jou in de buurt, volgens de uren die jij vrij hebt. Ga zeker ook eens langs bij één van de lokale Steunpunten Vrijwilligerswerk die her en der oppoppen. Daar helpen ze niet alleen bij je zoektocht, maar kunnen ze ook alle informatie over vrijwilligerswerk geven. Vaak krijg je via vrienden en familie ook wel te horen waar ze vrijwilligers zoeken. Als je iemand kent in een organisatie is het eenvoudiger om je er aan te bieden. Je kan ook zelf naar een organisatie in je buurt stappen. De kans is groot dat ze heel blij zijn met jouw talenten.
Welke afspraken zorgen voor een probleemloze samenwerking? Goede afspraken voorkomen altijd problemen. De wet op vrijwilligerswerk bepaalt dat beide partijen duidelijke afspraken moeten maken (niet persé op papier). Dat lijkt op het eerste zicht misschien wat overdreven, maar als er een probleem is, kan je op die afspraken terugvallen. De afspraken verschillen naargelang het vrijwilligerswerk dat je doet. Het belangrijkste is dat je vooraf duidelijk maakt wat je van elkaar verwacht. Overloop samen deze afspraken: Waar ga je aan de slag? Hoeveel uren per week of per maand kan de organisatie op je rekenen? Welke opleiding of vorming krijg je van de organisatie? Welke inspraak heb je om de organisatie te verbeteren? Krijg je een kostenvergoeding? Onder welke vorm? Waarvoor ben je verzekerd? In de meeste gevallen moet de organisatie je verzekeren voor Burgerrechtelijke Aansprakelijkheid. Je krijgt informatie over de geheimhoudingsplicht. Wie houdt toezicht op jouw werk? Bij wie kan jij terecht voor vragen? Op welke manier kan de samenwerking stoppen?
Kan je betaald worden voor vrijwilligerswerk? Je wordt niet betaald voor vrijwilligerswerk, maar het kan wel zijn dat je bepaalde kosten hebt. Maak hierover voor de start duidelijke afspraken. De organisatie waarvoor je werkt, hoeft je kosten niet terug te betalen. Je hebt er geen recht op. De organisatie kan dit wel terugbetalen (zoals vervoer, telefoonkosten, of bepaalde aankopen) als je betaalbewijzen (facturen of kastickets) kan voorleggen. Heb je geen bewijzen? Dan kan de organisatie je een forfait betalen. Dat is een vast bedrag dat ongeveer overeenkomt met de onkosten die je maakt. Zo n forfaitaire vergoeding mag nooit meer dan 32,71 euro per dag of 1308,38 euro per jaar overschrijden (bedragen van 2016). Is dat bedrag toch hoger, dan kunnen de belastingen en de sociale zekerheid dat als een loon beschouwen en zal je op het bedrag belastingen moeten betalen.
Waarvoor ben ik aansprakelijk tijdens mijn vrijwilligerswerk? Wie schade veroorzaakt door een fout, moet die schade vergoeden. Dat geldt ook voor vrijwilligers. Als je een fout maakt (dommigheid, onvoorzichtigheid) waaruit schade voortvloeit, is de organisatie burgerrechtelijk aansprakelijk. Je bent als vrijwilliger immuun, behalve in geval van een herhaalde fout of opzet. Let wel op: de immuniteit bij burgerrechtelijke aansprakelijkheid geldt alleen als je te goeder trouw een fout maakt. De aansprakelijkheid kan op je eigen schouders vallen als je heel bewust problemen of schade veroorzaakt, of als je schade een gevolg is van bijvoorbeeld dronkenschap of onverantwoord gedrag (een zware fout). Je blijft als vrijwilliger altijd zelf strafrechtelijk aansprakelijk.
Moeten vrijwilligers verzekerd zijn? Elke organisatie moet een verzekering burgerrechtelijke aansprakelijkheid hebben (enkel kleine informele/feitelijke verenigingen zijn daartoe niet verplicht). Ze is daarentegen niet verplicht een verzekering lichamelijke ongevallen af te sluiten. Dat is nochtans aan te raden. Zo n verzekering betaalt tot op zekere hoogte de kosten die resten, nadat de mutualiteit de kosten vergoed heeft. Informeer je goed over waarvoor je precies allemaal verzekerd bent. Vraag of twijfel? Contacteer het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk: info@vsvw.be
Maak vooraf goede afspraken en maak duidelijk wat je van elkaar verwacht
Kan je vrijwilligerswerk doen als je werkloos bent? Schoolverlaters in wachttijd mogen vrijwilligerswerk doen. Ook als uitkeringsgerechtigde werkloze mag je vrijwillig aan de slag. Je moet dat wel melden aan de VDAB en je moet aantonen dat je ondertussen blijft uitkijken naar een betaalde job. Iedereen die werkzoekend is en een uitkering ontvangt van de RVA valt onder die meldingsplicht. De RVA heeft twaalf dagen tijd om de toelating te weigeren. Mag je vrijwillig werken als je arbeidsongeschikt bent of een leefloon hebt? Wie arbeidsongeschikt is, mag vrijwilligerswerk doen, als de adviserende arts oordeelt dat het vrijwilligerswerk mogelijk is met je gezondheidstoestand. Krijg je een leefloon, dan mag je vrijwilligerswerk doen als je het meldt aan je dossierbeheerder. De kostenvergoeding mag je uitkeringen niet beïnvloeden.
Kan je vrijwilligerswerk doen in het buitenland? Dat kan! Wil je een jaar weg of liever 2 weken? Ver weg of dichtbij? Werken met kinderen of liever in de natuur? Het wereldwijde aanbod is groot en divers, zeker voor wie ouder is dan 18. In de meeste gevallen moet je wel betalen om aan een vrijwilligersproject in het buitenland deel te nemen. Enkel wie binnen Europa aan de slag wil, kan hiervoor subsidies krijgen via Erasmus+: Youth in Action. â â www.gostrange.be www.youthinaction.be Waar vind je de meest recente informatie over vrijwilligerswerk? Met je vragen over vrijwilligerswerk kan je terecht in het Vlaams of Brussels Steunpunt of bij het steunpunt van je gemeente of stad. Stap er zeker eens binnen voor je aan de slag gaat of als je vragen hebt over je inzet als vrijwilliger.
Dit is een folder van Jongerengids. Jongerengids is de snelste weg naar betrouwbare informatie. Voor een antwoord op al jouw vragen, surf naar www.jongerengids.be. Het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk vzw werkte mee aan deze folder. www.vrijwilligerswerk.be Voorjaar 2016: V.U. Eva Vereecke, Leopoldstraat 25, 1000 Brussel met steun van: Folders bestellen? Surf naar www.ambrassade.be/webshop