Winter Voorjaar 2013 nr.24 Jaargang 9 - verschijnt 4-maandelijks MAGAZINE Goede voornemens Wat zijn die van jou? Rookstop Zou hij wat moeten afvallen? Maagklachten Lees ook meer over: Onschuldige natuurlijke middeltjes? Hooikoorts Droge huid? Wat doe je eraan?
pagina Onschuldige natuurlijke middeltjes? 12 pagina 16 Droge huid? Wat doe je er aan? pagina 24 Hooikoorts PARTNERS
Winter Voorjaar 2013 Inhoud 4... Maagklachten 8... Rookstop 12... Onschuldige natuurlijke middeltjes? 16............................ Droge huid? Wat doe je er aan? 20.......... Zou hij wat moeten afvallen? 24.... Hooikoorts Verantwoordelijke uitgever: Roel Cleenders Redactiecoördinator: Sandra Monard Redactie: Kristel De Veuster, Elke De Vriese, Nathalie Jacquet, Danielle Meyers, Sandra Monard, Siegfried Roesems, Karoline Swevers Verschijnt om de 4 maanden Oplage: 24.500 exemplaren Surplusmagazine wordt verspreid bij de Surpluspartners in Vlaanderen. Overname van teksten en illustraties is enkel toegelaten na schriftelijke toestemming van de redactie en met vermelding van herkomst.de redactie staat in voor de betrouwbaarheid van de opgenomen informatie waarvoor ze echter niet aansprakelijk kan worden gesteld. Surplusmagazine is een gemeenschappelijke publicatie van de coöperatieve CM-apotheken. www.surpluspartner.be Apotheken De Volksmacht Ieper Grote Markt 3, 8900 Ieper Tel. 057 20 02 23 E-mail: apoieper@devolksmacht.be Apotheek In Het Zwaard Prins-Bisschopssingel 75, 3500 Hasselt Tel. 011 28 05 05 E-mail: info@apotheekinhetzwaard.be De Lindeboom Apotheek Antwerpsesteenweg 259, 2800 Mechelen Tel. 015 28 19 40 E-mail: dianavanherck@delindeboom.be De Volksmacht Turnhout Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout Tel. 014 40 35 30 E-mail: turnhout@devolksmacht.be Vivantia Leuven K. Leopold I-straat 34, 3000 Leuven Tel. 016 31 44 60 E-mail: info@vivantia.be Medico-Sociale Initiatieven Roeselare-Tielt Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare Tel. 051 26 53 00 E-mail: msi.roeselaretielt@cm.be Ons eerste nummer van het jaar staat in het teken van het nieuwe jaar en de winter. Beste lezer Het nieuwe jaar is een uitgelezen moment voor goede voornemens. Wil je die extra kilootjes eraf? Dat blijkt vooral een vrouwelijke bezigheid te zijn. De meeste mannen zijn zeer vindingrijk in het bedenken van excuses om niet te moeten lijnen. We doorprikken die, samen met Greet Vansant, professor aan de KU Leuven. Of ga je eindelijk de sigaret afzweren? Een prima idee, we hebben een aantal praktische tips voor jou. De winterperiode stelt onze huid extra op de proef, vooral de droge huid. Wij vertellen je hoe je die best verzorgt. We besteden ook aandacht aan maagklachten en het effect van plantaardige producten op je medicatie. Veel leesplezier! Sandra Monard Redactiecoördinator winter/voorjaar 2013-3
Maagklachten Iedereen heeft wel eens maagklachten: een knagende of stekende pijn in de maagstreek, pijn achter het borstbeen, oprispingen, opgeblazen gevoel, of misselijkheid. Ze kunnen verschillende oorzaken hebben, van onschuldig tot minder onschuldig. winter / voorjaar 2013-4
Maagsap is de boosdoener Alles wat je eet en drinkt komt in je maag terecht. Hier gebeuren de eerste stappen van de vertering, met behulp van het maagsap. Maagsap is een sterk bijtend goedje, dat bestaat uit maagzuur en enzymen. Per dag produceren we er 3 liter van. Om de maag hiertegen te beschermen is de wand ervan bekleed met een dik slijmvlies. Het branderige gevoel neemt toe als je neerligt of vooroverbuigt. Reflux kan ook gepaard gaan met enkele minder typische klachten zoals hoesten of heesheid. Kan je zelf iets doen? Wat kan er verkeerd lopen? Wanneer het beschermende slijmvlies van de maag of darm plaatselijk beschadigd is, kan het bijtende maagsap direct op de maag of darmwand inwerken en schade aanrichten. Soms wordt er te veel zuur aangemaakt, en dat zorgt voor irritatie. Drukkende, zeurende pijn in je bovenbuik kan wijzen op een maagontsteking of zelfs een maagzweer. De regel is dat je alles mag eten, zolang je er geen last van hebt. Maar hou volgende tips in gedachte. Sterk gekruide gerechten (curry, paprika, look, munt, ) kunnen de maagwand prikkelen en maaglast geven. Veel of vet eten zet de maag aan om extra maagzuur aan te maken. Koffie, thee en alcohol bevorderen ook de aanmaak van maagzuur. Eet geen te grote maaltijden. Het is beter om meerdere keren per dag iets kleiners te eten. Men spreekt van reflux wanneer de maaginhoud terugvloeit naar de slokdarm. Dit kan voorkomen wanneer de sluitspier tussen maag en slokdarm niet goed meer functioneert. Naarmate je ouder wordt vermindert de werking van de sluitspier. Het slokdarmslijmvlies heeft geen bescherming tegen de zure inhoud en raakt hierdoor aangetast. Het zuur kan ook terugvloeien tot in de mond en dan spreekt men van zure oprispingen. s Avonds laat eten geeft vaak klachten. Eet daarom niet meer 3 uur voor je naar bed gaat. Heb je vooral s nachts last? Het kan helpen om het hoofdeinde van het bed omhoog te zetten. Zo gaat het maagzuur minder terugvloeien van de maag naar de slokdarm. Je doet dit best door blokjes onder de poten van het hoofdeinde te plaatsen. Zeker geen extra hoofdkus- sens gebruiken, want zo verhoog je de druk op je maag. Slaap op je linkerzijde. Buig niet voorover en vermijd intensieve inspanningen na de maaltijd. Draag geen spannende kledij. najaar 2012-5
Geneesmiddelen Antacida of zuurbinders vormen een buffer tegen het zuur in je maag. Hierdoor wordt de inwerking van het maagzuur op de slokdarm, maag of darmwand beperkt en wordt de pijn snel verlicht. Kies een antacidum met een verantwoorde combinatie van een aluminium- en magnesiumzout. Vloeibare producten moet je goed schudden voor je ze gebruikt. Kauwtabletten werken het best als je ze in kleine stukjes kauwt vooraleer je ze doorslikt. Hoe fijner de stukjes, hoe beter ze werken. Je neemt antacida best één uur na de maaltijd en voor het slapengaan. Voor brandend maagzuur en maagpijn die langere tijd tijdens de dag of nacht aanhouden, bestaan er geneesmiddelen die de zuurproductie verminderen. Deze producten mogen slechts twee weken zonder advies van een arts worden ingenomen. Je apotheker zal je helpen bij de keuze van het meest geschikte product. Bij refluxklachten kan je een antacidum nemen op basis van alginaten. Die beschermen de slokdarm tegen maagzuur door er een filmpje op te leggen. winter / voorjaar 2013-6
Wanneer moet je naar je huisarts? bij hevige pijn in de bovenbuik of achter het borstbeen als je bloed overgeeft bij zwarte ontlasting indien je vermagert zonder het te willen als de klachten meer dan twee weken duren of plots erger worden bij uitstralende pijn naar arm, kaken of rug als slikken pijn doet, of bij slikproblemen indien je ouder bent dan 50 en voor het eerst last hebt van maagzuur indien je zwanger bent en je last hebt van een drukkende, zeurende pijn indien je al eerder een maag- of darmzweer had indien maag- of darmkanker in de familie voorkomt Karoline Swevers winter / voorjaar 2013-7
Rookst p Roken een dodelijke gewoonte Het is al tot treurens toe herhaald, zelfs op de pakjes sigaretten: roken is dodelijk. Toch blijven veel te veel mensen het doen. Hoewel de cijfers angstaanjagend zijn. In Vlaanderen is meer dan 25% van de sterfte bij mannen boven 35 jaar te wijten aan roken. Vooral de longen krijgen het zwaar te verduren. De meeste rokers overlijden door longkanker. Maar chronische luchtweginfecties en hart-en vaatziekten maken ook veel slachtoffers. winter / voorjaar 2013-8
Waarom doe je het toch? Omdat het zo verslavend is. Eens je ermee begonnen bent, is het moeilijk om er vanaf te raken. De verslavende stof in tabak is nicotine. Na een eerste trek aan een sigaret bereikt de nicotine binnen de 10 seconden de hersenen. Het is dit effect dat maakt dat men snel weer naar een sigaret grijpt. Maak er komaf mee Iedereen kent de schadelijke gevolgen voor de roker en zijn omgeving. Er zijn een aantal methodes en producten beschikbaar om je te ondersteunen. Maar de beste methode is niets zonder een juiste ingesteldheid en een flinke dosis zelfvertrouwen. Zelfkennis is het begin van een vlekkeloos parcours naar het niet-rokerschap. Ben je vastberaden? Dan zijn nicotinepleisters iets voor jou. Die nemen de drang naar een sigaret weg. Ofwel gebruik je een pleister die continu nicotine afgeeft ofwel gebruik je enkel overdag een pleister. Het is belangrijk om met de juiste dosis te starten en voldoende tijd te nemen om de behandeling af te bouwen. Je apotheker staat je met raad en daad bij. Wat roken met je longen doet winter / voorjaar 2013-9
Rookstop Twijfel je of het wel zal lukken? Alleen maar voordelen Heb je meer steun nodig, opteer dan voor kauwgom of zuigtabletten. Je bepaalt zelf om een kauwgom of zuigtablet te nemen op het moment dat je drang naar een sigaret te groot wordt. Het is even doorbijten, maar lukken doet dit zeker. Je kunt je nicotineafhankelijkheid ook afbouwen door een inhaler te gebruiken. Die ziet eruit als een sigaret en maakt het afkicken voor sommige mensen wat eenvoudiger. Doorzetten is de boodschap. Maar je kan er van op aan dat je gezondheid en die van je omgeving er sterk op vooruit zullen gaan. Een betere conditie, gedaan met happen naar adem als je een trap bent opgelopen. Weer meer smaak in je eten door een betere geur- en smaaksensatie. De besparing is ook mooi meegenomen Heel wat voordelen dus, die iedere roker vroeg of laat zouden moeten overtuigen om de strijd aan te gaan met die sigaret. Onderstaande tabel helpt je, om samen met je apotheker, het voor jou meest geschikte rookstopmiddel te zoeken. Siegfried Roesems ik stop maar ik twijfel nog nicotinezuigtablet/ kauwgum nicotine-inhaler ik ben vastberaden nicotinepleister winter / voorjaar 2013-10
otrivine. doet meer dan enkel je neus vrijmaken + vermindert lopende neus + Hydraterend effect + fris gevoel vraag raad aan uw apotheker Otrivine Duo en Otrivine Anti-Rhinitis (xylometazoline) zijn geneesmiddelen. Geen langdurig gebruik zonder medisch advies. Otrivine Duo: niet gebruiken bij kinderen jonger dan 18 jaar. Otrivine Anti- Rhinitis 1 : niet gebruiken bij kinderen jonger dan 6 jaar. Lees aandachtig de bijsluiter en vraag raad aan uw apotheker voor een goed gebruik. Novartis Consumer Health N.V. PQC 2012-148 meer info www.otrivine.be najaar 2012-11
winter / voorjaar 2013-12
Onschuldige natuurlijke middeltjes? Het gebruik van geneesmiddelen of voedingssupplementen op basis van planten is de laatste jaren sterk gestegen. Dat past in een algemene tendens van terug naar de natuur. Het is voor sommige mensen aanlokkelijk om een plantaardig alternatief te nemen in plaats van een klassiek geneesmiddel. Jammer genoeg is natuurlijk niet altijd synoniem voor veilig! Ongewenste bijwerkingen Bepaalde planten hebben een bewezen geneeskrachtige werking. Maar zij kunnen ook bijwerkingen hebben. En dat weten de meeste gebruikers niet. Dat is niet alles: planten kunnen ook de werking van andere geneesmiddelen versterken of verzwakken. Dit kan voor problemen zorgen wanneer de marge tussen de werkzame en de toxische dosis van een geneesmiddel klein is (ook wel therapeutische breedte genoemd zie kadertekst). Wanneer deze geneesmiddelen te snel worden afgebroken is hun dosis te laag om te kunnen werken. Wanneer zij echter te traag worden afgebroken, kan dit voor ongewenste bijwerkingen zorgen. Wees dus op je hoede, en vraag uitleg aan je arts of apotheker over de plantaardige producten die je inneemt. We weten uit onderzoek dat 60% van de patiënten niet aan hun arts melden dat zij een plantaardig middel gebruiken. winter / voorjaar 2013-13
Effect op bloedverdunners Bloedverdunners (voornamelijk coumarines, zoals Marcoumar, Marevan, Sintrom ) zijn producten met zo n nauwe therapeutische breedte. Wanneer deze geneesmiddelen te snel worden afgebroken kunnen ze niet goed werken en verhoogt bijgevolg de kans op bloedklonters. Wanneer zij echter te traag worden afgebroken, wordt hun effect versterkt en bestaat er een grotere kans op bloedingen. Sint-Janskruid is een voorbeeld van een plantaardig middel dat het effect van coumarines (bijvoorbeeld Marevan ) vermindert, doordat de afbraak wordt versneld. Bij gelijktijdige inname van Marevan en Sint-Janskruid stijgt dus het risico op bloedklonters. Het verloopt op een sluipende manier: het effect is pas na enkele dagen tot één week merkbaar, en is na enkele weken maximaal. Het verdwijnt pas enkele weken na het stoppen van de medicatie. Overweeg daarom of het noodzakelijk is om Sint-Janskruid in te nemen en bekijk samen met je arts of er een alternatief mogelijk is. Andere natuurlijke producten die de kans op bloedklonters verhogen bij een gelijktijdige inname van een coumarine zijn Chinese of Koreaanse ginseng en de groene theeplant. Planten die de kans op bloedingen dan weer vergroten bij een gelijktijdige inname zijn knoflook, duivelsklauw, valkruid, roomse kamille, witte paardenkastanje, teunisbloemolie, Japanse notenboom en rode klaver. winter / voorjaar 2013-14
Vitamine K en bloedverdunners Ook met vitamine K moet je voorzichtig omspringen als je bloedverdunners inneemt. Deze vitamine speelt namelijk een belangrijke rol in de bloedstolling. Een hoge inname van vitamine K kan leiden tot een verminderd effect van sommige bloedverdunners, en dus tot een groter risico van vorming van bloedklonters. Zeker als je op regelmatige basis een hoge dosis vitamine K inneemt. Een eenmalige te grote inname zal nauwelijks invloed hebben. Voedingsmiddelen met een hoog vitamine K gehalte, zoals spruitjes, sojabonen, linzen en ijsbergsla spelen ook mee. Vertel het aan je arts Gebruik je bloedverdunners en wil je starten met plantaardige producten? Meld het aan je arts. Die zal uit voorzorg waarschijnlijk INR-metingen laten uitvoeren in de eerste weken. De INRwaarde geeft de stollingstijd van het bloed weer. Vermeld ook steeds aan je arts of apotheker dat je bloedverdunners inneemt wanneer je van plan bent een ander geneesmiddel in te nemen. Daniëlle Meyers Therapeutische breedte Bij een geneesmiddel is de dosering heel belangrijk. Een te lage dosering werkt vaak niet (of onvoldoende), een te hoge dosering kan gevaarlijk zijn. Daarom wordt zoveel aandacht besteed aan de juiste dosering. De marge tussen die juiste of werkzame dosering en een toxische (te hoge) dosering noemt men de therapeutische breedte. Deze marge geeft aan, hoe ver een dosering kan worden opgedreven zonder problemen: Bij middelen met een grote therapeutische breedte kan een overdosering normaal geen kwaad. Bij middelen met een kleine therapeutische breedte, is het gevaar op vergiftigingsverschijnselen groot wanneer de aanbevolen dosis wordt overschreden. De werkzame dosering ligt hier immers dicht bij de toxische. winter / voorjaar 2013-15
Droge huid? Wat doe je eraan? najaar winter 2012 -/ 20 voorjaar 2013-16
De huid is het grootste orgaan van ons lichaam. Een babyhuidje is een begrip en een ideaal voor de meesten. Maar niet iedereen heeft of houdt zo een zachte en gehydrateerde huid. Wind en kou zijn vaak de boosdoeners, want die doen de huid uitdrogen. Die begint dan vaak te schilferen. Er zijn natuurlijk ook mensen die van nature een droge huid hebben. Wat is de functie van je huid? De huid beschermt je lichaam tegen invloeden van buitenaf, zoals zonlicht, schadelijke stoffen, bacteriën en schimmels. Ze speelt ook een belangrijke rol in het regelen van je lichaamstemperatuur en is in staat signalen zoals pijn, warmte en kou te registreren. Hoe beschermt de huid je lichaam? De huid bestaat uit verschillende lagen. Het is de buitenste laag, de hoornlaag, die een belangrijke beschermende rol heeft. Deze laag wordt voortdurend vernieuwd. De cellen in deze laag zijn omgeven door huidvetten, die als het ware het cement vormen tussen de cellen. Hoe ontstaat een droge huid? Veel wassen met water en zeep veroorzaakt een droge huid. Door het wassen wordt de huid wel schoon, maar de huidvetten worden weggespoeld. Hierdoor kan het vocht makkelijker verdampen en wordt de huid droog. Mensen die voor hun beroep veel werken met water, zeep en reinigingsmiddelen hebben een verhoogd risico op droge huid, vooral aan de handen. Denk maar aan schoonmakers, koks, artsen en verpleegkundigen. In het winterseizoen droogt je huid ook makkelijker uit. De centrale verwarming in huis zorgt voor een droge atmosfeer, maar ook vrieskou en wind drogen de huid uit. winter / voorjaar 2013-17
Hoe voorkom je een droge huid? Enkele tips: Vermijd direct contact met oplosmiddelen en zepen. Vooral in combinatie met warm water zijn ze schadelijk. Draag zoveel mogelijk handschoenen bij huishoudelijke taken. Onder rubberen handschoenen draag je bij voorkeur katoenen handschoenen. Maak het niet te warm in huis, zodat de lucht niet te droog wordt. Gebruik eventueel een luchtbevochtiger of vochtverdampers op de radiatoren. Draag bij koud weer warme kleding en handschoenen. Gebruik een goede beschermende crème. Bescherm in het bijzonder je handen, gelaat en lippen met een vette crème. Gebruik bad- en doucheolie. Die laten een dun olielaagje achter op de huid, en dat beschermt tegen uitdroging. Douche wat minder vaak en vermijd zeker hete douches. Gebruik een milde zeep bij het baden en douchen. Gebruik na het baden en douchen een vette crème. Zalven en crèmes zijn effectiever dan lotions. Wat is een droge huid? De verdamping van vocht door de huid is heel precies geregeld. Bij een droge huid vermindert de hoeveelheid huidvetten, waardoor de huid makkelijker doorlaatbaar wordt voor water. Daardoor raakt ze gedehydrateerd. De huid wordt rood en schilferig, er kunnen zelfs kleine kloofjes ontstaan. Hoe behandel je een droge huid? De huid herstelt zichzelf door extra huidvetten te produceren, om de weggespoelde huidvetten te vervangen. Dit proces duurt ongeveer 1 week. De huid moet echter wel de kans krijgen om zichzelf te herstellen en moet dus met rust gelaten worden. Dat is in de praktijk meestal niet mogelijk. Maar door de huid in te wrijven met een beschermende vette crème, krijgt je huid ook de kans om zich volledig te herstellen. Het nadeel van deze producten is dat ze langzaam intrekken en de huid langdurig vet maken. Daarom wordt aangeraden om die vooral s avonds voor het slapen gaan te gebruiken. Er is veel vooruitgang geboekt op het gebied van samenstelling van crèmes voor droge huid. Sommige bevatten cholesterol, vrije vetzuren en ceramide. Deze stoffen zorgen mee voor het herstel van een zeer beschadigde huid. Kristel De Veuster
Omdat je huid zoveel zachtheid verdient Een gevoelige huid vraagt extra aandacht in de wintermaanden. Daarom creëerden we het gamma be.care verzorgingsproducten. De rijke samenstelling van onze doucheolie, handcrème en lichaamsmelk zorgt ervoor dat je huid optimaal beschermd en gevoed wordt. Zo komt ook een droge en gevoelige huid de winter goed door. Het volledige gamma be.care producten is in huis ontwikkeld door je apotheker. Vraag ernaar.
Zou hij wat m Zo weerleg je winter / voorjaar 2013-20
oeten afvallen? zijn excuses Help, mijn man krijgt een buikje! Had je man een goddelijk lichaam, maar blijven de kilo s er met de jaren steeds meer aan plakken? En verzint hij de flauwste excuses om niets aan zijn buikje te doen? Greet Vansant, professor Voeding en Gezondheid aan de KU Leuven, geeft tien argumenten om ze te weerleggen. Druk, druk, druk. Ik heb geen tijd om te bewegen. Een flauw excuus, vindt Greet Vansant. Maak tijd. Dat geldt niet alleen voor beweging. Bereid ook eens een gezonde maaltijd. De tijd die je eraan besteedt, win je dubbel en dik terug. Vanavond niet schat. Er is voetbal op tv. Weet je hoeveel calorieën een gemiddelde man verbruikt als hij een uur in de zetel zit? 94. Speel je een uur voetbal, dan verbruik je er 441. En nu je toch bezig bent: breng mij maar wat chips. Een klein pakje chips is goed voor 279 calorieën. Om dat er af te bewegen moet je bijna drie kwartier voetballen. Het is een soort conditionering: bij televisie kijken, hoort een pint en een versnapering. Doorbreek dat. Vervang bier door water en chips door rauwe groenten. Heb ik nu toch net met mijn maten afgesproken om een cafeetje te doen. Een goed idee om met je maten af te spreken, maar dat kan evengoed op een voetbalveld of badmintonterrein. Het is fout om te denken dat je tijdens het sporten niet met elkaar kunt praten. Ga je met je maten joggen, loop dan net zo snel dat je nog met elkaar kunt babbelen zonder te hijgen. Water is voor de vissen. Geef mij maar een frisse pint. Water vormt, samen met beweging, de basis van onze voedingsdriehoek. Je drinkt er best anderhalve liter per dag van. Een pint bier zit in de top, samen met restproducten. Natuurlijk mag je wel eens zondigen, maar las daarna een sobere dag in met veel fruit, water en groenten. winter / voorjaar 2013-21
Dat buikje krijg ik toch nooit meer weg. Net wel. Buikvet verdwijnt makkelijker dan vet ter hoogte van de heupen of de dijen. Op dat vlak zijn mannen in het voordeel. Zij slaan vet vooral op in het bovenlichaam. Het nadeel is, dat buikvet gevaarlijker is. Wie een buikje heeft, loopt een groter risico op hart- en vaatziekten of diabetes. Een dieet? Dat is voor vrouwen. Dieet heeft een negatieve bijklank. Ik spreek over gezonde levensstijl. Die is net zo belangrijk voor mannen als voor vrouwen. Een gemiddelde man heeft dagelijks tussen 2 300 en 2 500 calorieën nodig. Zit je daar elke dag 500 calorieën boven, dan zal je per week een halve kilo bijkomen. Je valt echter even snel af als je bijkomt. En 500 calorieën schrappen is heus niet spartaans. Je denkt toch niet dat ik elke dag op de weegschaal ga staan. Voor één keer hebben de mannen gelijk. Dat heeft geen zin. Het vochtgehalte in je lichaam kan erg schommelen, waardoor je gewicht van dag tot dag verschilt. Een keer per week op de weegschaal is meer dan voldoende. Volgend jaar fiets ik de Mont Ventoux op. Ik zal dan aan mijn conditie werken. Wees realistisch in je doelen. Conditie bouw je niet in één, twee, drie op. Voor mensen met overgewicht is het al een mooie doelstelling om elke dag een halfuur te wandelen. Schep mijn bord nog eens vol. Een man moet veel eten. Een man heeft meer calorieën nodig en mag meer eten dan een vrouw. Maar overdrijf niet. Met groenten kan je niet veel verkeerd doen, maar wees zeker matig met vlees, frieten of saus. Nathalie Jacquet winter / voorjaar 2013-22
Tijd voor verandering Komaan mannen, doe er wat aan! Surf naar www.kilootjeminder.be. Je vindt er massa s gezondheidstips. En vrouwen, voor jullie staan er op de website filmpjes om jullie man op een ludieke manier te confronteren met zijn buikje. winter / voorjaar 2013-23
winter / voorjaar 2013-24 HOOIKOORTS een domper op de lentevreugde
Iedereen wordt vrolijk van de lente. Nu ja, bijna iedereen... Want net op het moment dat de zon haar eerste stralen laat schijnen en we opnieuw naar buiten komen, steekt hooikoorts bij jou de kop op. Prikkelende pollen of stuifmeel van bomen, planten en grassen bezorgen je letterlijk lentekriebels. En jou niet alleen, want 1 Belg op 10 heeft last van een pollenallergie. Hooikoorts is nog niet te genezen, maar je kan de klachten gelukkig wel een stuk verlichten en zelfs voorkomen als je er op tijd bij bent! Wat is hooikoorts? Hooikoorts is een allergische reactie die veroorzaakt wordt door pollen van gras, bomen en allerlei kruidachtige planten die door de wind worden meegevoerd. De term hooikoorts is daarom nogal ongelukkig gekozen, want het heeft helemaal niks te maken met hooi, noch met koorts. Pollen zijn microscopisch kleine korreltjes die zich ontwikkelen in de meeldraden van bloemen, grassen, struiken en bomen. Ze zijn zo licht dat ze door de lucht kunnen zweven. Van de vele duizenden planten die hun stuifmeelkorrels via de lucht verspreiden, zijn er enkele honderden soorten die allergie kunnen veroorzaken. Afhankelijk van de pollen waarop iemand allergisch reageert, kan de hooikoortsperiode enkele weken tot enkele maanden duren. Welke symptomen wijzen op hooikoorts? De symptomen van hooikoorts lijken sterk op die van allergische rhinitis - d.i. een ontsteking van het neusslijmvlies met een lopende neus als gevolg - of astma - kortademigheid en piepende ademhaling. Indien de klachten elk jaar opnieuw rond dezelfde periode opduiken, kan het voor jou een aanduiding zijn dat het om hooikoorts gaat. Wanneer je vermoedt dat je aan hooikoorts lijdt, kan je een test laten uitvoeren, waarbij stuifmeelextracten worden aangebracht op de huid, in het bloed of in de neus. De symptomen van hooikoorts kunnen variëren van persoon tot persoon. De meest voorkomende zijn: lopende neus of neusverstopping waterachtige en jeukende ogen niezen hoesten jeukende neus, keel of mond gezwollen oogleden verminderde smaak en geur winter / voorjaar najaar 2013 2012-25 17
Geneesmiddelen die via de neus toegediend worden Fysiologische zoutoplossing Een neusspray met een fysiologische zoutoplossing biedt verlichting voor een verstopte neus. Dit soort van spray is eenvoudig in gebruik, volledig onschadelijk en mag gedurende lange tijd toegepast worden. Corticosteroïden Neussprays op basis van corticosteroïden (Avamys, Flixonase, Nasonex, Rhinocort ) zijn heel doeltreffend, maar wel op voorschrift van de arts. Van alle anti-allergiemiddelen zijn ze het meest werkzaam tegen neus -en oogklachten. Er zijn soms wat ongewenste effecten (irritatie van de neus, niesaanvallen direct na de toediening en soms neusbloedingen). Maar die komen vooral voor bij het begin van de behandeling, en zijn van voorbijgaande aard. Als je weet dat je hooikoorts hebt, kan je best minstens 1 week op voorhand starten met de behandeling, want het effect treedt pas op na 12 tot 24 uur. Er zit cortisone in deze geneesmiddelen. Maar de dosis is zo laag dat ze ook tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden. Maar dan wel in een aangepast doseringsschema. Antihistaminica Nasale antihistaminica (Allergodil, Livostin, Otrivine anti-allergie ) werken minder goed dan corticosteroïden, maar wel sneller. Om deze reden kunnen ze bij acute klachten worden gebruikt. In tegenstelling tot een oraal antihistaminicum, moet je de spray een aantal keer per dag gebruiken. Dat kan soms leiden tot bijwerkingen, zoals irritatie, hoofdpijn en een bloedneus. Oogdruppels met antihistaminica Deze oogdruppels werken snel en hebben nauwelijks bijwerkingen. Bij acute klachten zijn ze de eerste keuze. winter / voorjaar 2013-26
Orale geneesmiddelen Antihistaminica Van de orale geneesmiddelen verdienen de nieuwere antihistaminica de voorkeur (Allegra, Cetirizine, Hyperpoll, Reactine, Zyrtec, Xyzall, Ebastine, Estivan, Loratadine, Claritine, Aerius ). Ze brengen snel verlichting bij een loopneus, tranende ogen, jeuk en niezen. Maar ze helpen niet of nauwelijks tegen een verstopte neus en astmaklachten. Ze hebben niet de vervelende bijwerkingen van de oudere antihistaminica (zoals slaperigheid). Kinderen mogen ook orale antihistaminica innemen mits aangepaste dosering. Hyposensibilisatie of immunotherapie Hier gaat men het kwaad met het kwaad bestrijden. Bij immunotherapie wordt het afweersysteem van het lichaam minder gevoelig gemaakt door de stof waarvoor iemand allergisch is, gradueel en in toenemende hoeveelheden toe te dienen. Daardoor komt het immuunsysteem in actie. Normaal nemen de allergische klachten hierdoor af. In het beste geval verdwijnen ze zelfs helemaal. Immunotherapie is een interessante optie voor mensen die veel en langdurig last hebben van allergie. De effecten zijn vergelijkbaar met die van corticoïden die via de neus worden toegediend. Meestal is er tijdens het eerste jaar al een merkbare vermindering van de klachten. Het grote voordeel van immunotherapie is dat het effect minstens 6 tot 12 jaar aanhoudt nadat de behandeling wordt stopgezet. Homeopathie Heel wat mensen met hooikoorts maken gebruik van homeopathische middeltjes en zijn daar zeer tevreden over. Veel gebruikte producten zijn Allium cepa, Arsenicum album, Euphrasia, Nux vomica of samengestelde producten zoals APP Unda, Vanocomplex, Pollinosan, Preventie en tips Wanneer je lijdt aan hooikoorts, moet je proberen om zo weinig mogelijk in contact te komen met de pollen die ze uitlokt. Het zou ideaal zijn om tijdens het pollenseizoen met vakantie te vertrekken naar de bergen of de zee. Jammer genoeg blijft dit voor de meeste mensen slechts een droom! Dichter bij huis kan je alleen maar proberen om bij ongunstige weersomstandigheden (warm, droog en winderig weer) zoveel mogelijk binnen te blijven en ramen en deuren gesloten te houden. Zeker op het einde van de namiddag, want dan is de pollenconcentratie het hoogst. Vermijd vooral bossen en weilanden en ga liever niet kamperen of picknicken in de vrije natuur. Maai zeker je gras niet zelf en haal geen boeketten met bloeiende planten in huis als je allergisch van aard bent. Doe je graag aan sport? Pas dan zoveel mogelijk je trainingsschema aan. Vroeg in de ochtend is de beste tijd om aan sport te doen tijdens het pollenseizoen. Het is ook verstandig om je meteen na het sporten te verkleden en je sportkledij te wassen, aangezien pollen zich aan de kledij kunnen vasthechten. Hooikoorts kan heel vervelend zijn en een storende invloed uitoefenen op je dagelijkse bezigheden en je levenskwaliteit. Als je er veel last van hebt, kan het zinvol zijn om een geneesmiddel in te nemen. Elke De Vriese winter / voorjaar 2013-27
Laat pijnlijke spieren en gewrichten geen rem zijn op uw prestaties! Balsem Symptomatische behandeling van spierpijn, reumatische pijnen, stijve nek, lumbago,... Contra-indicatie in geval van allergie voor salicylaten en bij zwangerschap. Vanaf 7 jaar. Spray Symptomatische behandeling van spier- en gewrichtspijn, spierkrampen, stijve spieren en gewrichten. Contra-indicatie bij zwangerschap. Vanaf 10 jaar. DIT IS EEN GENEESMIDDEL. VRAAG RAAD AAN UW APOTHEKER OF ARTS. LEES AANDACHTIG DE BIJSLUITER. GEEN LANGDURIG GEBRUIK ZONDER MEDISCH ADVIES. Rijksweg 9, B -2880 Bornem najaar 2012-28