Federaal Overlegplatform PLEZIERVAART 10 december 2008 / Flanders Expo Organisatie: NAUTIBEL / FOD Mobiliteit / Belgian Boat Show Verslagen van de vijf werkgroepen. Werkgroep UITRUSTING VAN PLEZIERVAARTUIGEN Marifoon België heeft als enig land deze strenge wetgeving. Waarom? Ook nadelig voor buitenlanders die ons land willen bezoeken. Duidelijkheid gevraagd voor de verhuursector (apparaten die niet kunnen zenden). Overgangsperiode gevraagd. O.a: wegens technische problemen om te beletten dat marifoons kunnen zenden. Oplossing gevraagd voor vaartuigen voorzien van marifoons (die kunnen zenden) maar incidenteel gebruikt worden door persoon die geen zendvergunning heeft. Vuilwater Expliciete vraag naar overleg, nu al, met gewestelijke overheden, federale overheid en gebruikers, en dit vóórdat er in België een regeling (zoals de Nederlandse) wordt ingevoerd. In de marge daarvan wordt nu al gevraagd waar men vuilwater kwijt kan (gewestelijke bevoegdheid). Uitrusting Duidelijke afbakening tussen binnenwater en zeewater en op zee zelfs afhankelijk van afstand van de kust (zoals in Frankrijk). Dus geen overlappingen meer zoals bv Gent-Terneuzen. Nadien duidelijke en logische regels per vaargebied. Ook eenvormig op de binnenwateren en niet afhankelijk van één of andere waterweg. Algemenere omschrijving: brandblusser i.p.v. poederblusser zodat ook ander types kunnen worden gebruikt. Duidelijkere omschrijving van verplichte vuurpijlen Afwijking voor kleine motorvaartuigen (best in functie van 2 criteria of één van beide: vermogen en lengte vaartuig). Oplossing voor vervallen vuurpijlen. Andere Veel catamarans aan de kust zouden geen vlaggenbrief hebben en ook niet de normaal verplichte uitrusting. Dirk Van den Abeele, 11.10.2008 1
2
Themawerkgroep SCHEEPVAARTREGLEMENTERING Items 1 Beschikbaarheid van vaarreglementen (gecoördineerde tekst) Website ITB publiceert de vaarreglementen in gecoördineerde versie (dus met alle wijzigingen) en ook met alle bijlagen 2 Toelichting van vaarreglementen Zie bvb. de brochure vaarregels in beeld 3 Vademecums en plooifolders Vademecum niet meer in druk beschikbaar; er is wel een drukklare versie op internet die geregeld wordt bijgewerkt Plooifolders behandelen één enkel thema (A4 recto-verso geplooid) 4 Technisch reglement voor de pleziervaart 5 Actualisering kustreglement Ook bvb. reglementering kite-surfen 6 Bijzondere reglementen voor bepaalde scheepvaartwegen 7 Verhuurregeling (boot-met-schipper verhuren) 8 Minimale veiligheidseisen voor verhuur van pleziervaartuigen Streefdoel is om nog tot twee algemene vaarreglementen te komen : binnenwateren (APSB) en zee (COLREG). Alle andere reglementen moeten hiernaar in hoofdzaak verwijzen en kunnen slechts in geringe mate afwijken. Bilateraal overleg met Nederland zal nodig zijn (Gent-Terneuzen, Beneden- Zeeschelde, Gemeenschappelijke Maas). Zowel garanties voor een veilig vaartuig als voldoende vaardigheden en kennis voor de gebruiker (uit de beleidsnota) 9 Sancties bij overtredingen Momenteel enkel immobiliseren (aan de ketting leggen) dit is zware sanctie Valt er iets te zeggen voor een boetecatalogus (men weet wat een overtreding kost ook de buitenlanders worden gevat door dit systeem) Reacties uit de werkgroep: 1.- Het is niet eenvoudig om de reglementen te bekomen. Behoudens via internet of bestelling via Standaard Boekhandel. In de gewone vakhandel of boekhandel quasi niet te bekomen. De overheid zou bepaalde maatregelen moeten nemen voor een betere bekendmaking van wijzigingen, nieuwe reglementen, aanpassingen. Het aan boord hebben of kunnen raadplegen is niet klantvriendelijk - het is beter het stuurbrevet te verplichten voor iedereen. Of anders volstaan met een uitgebreide versie van het vademecum i.p.v. het boek. 2.- De toelichtingen worden niet voldoende verspreid. De officiële toelichtingen (?) en deze uitgegeven door privé zijn niet echt duidelijk en te uitgebreid, terwijl er soms tegenspraak is tussen beide. 3.- Verspreiding en bekendmaking verbeteren. Quasi niet te bekomen. 4.-Het is wenselijk een technisch reglement op te maken; met dien verstande dat dit aangepast is aan de CE - keur. 5.- Het is inderdaad aangewezen het kustreglement te actualiseren. Het samenvoegen van het kust - en zeereglement (voorkoming aanvaringen op zee) zou praktisch zijn. Tevens de Berichten aan de Zeevarenden van lange duur dienen hierin opgenomen; evenals een reglementering voor kite-surfen. 6.- Akkoord met gesteld streefdoel; maar inderdaad wel aanpassen. Ook de Bijzondere reglementen per waterweg dienen aangepast en moderner gemaakt - sommige zijn nier meer aangepast sinds 1950. Moderniseren door bvb. uiteen halen in een algemeen beheersreglement en een beheersreglement per waterweg (vaarinformatie en algemene informatie) per waterweg. Ook de Berichten aan de Schipperij die reeds lang geldig zijn en eigenlijk opgevat zijn als een aanpassing van de bijzondere reglementen dienen hier in opgenomen. 3
7.- Commerciële pleziervaart: een minimum opleiding verplichten voor de zee:hier wordt verwezen naar de zgn. Zeebrief (15 m) of de 12 betalende passagiers. Op binnenwateren is een stuurbrevet verplicht voor de beroepsvaart. Wel dient hier de controle uitgebreid op de betalende passagiersvaart (er zijn verschillende passagiersschepen die zich voordoen als gewone pleziervaart. 8.- Een veilig vaartuig en een minimum opleiding met een verplichte inhoud (goed te keuren door de overheid) is nodig; zowel voor de zee als de binnenwateren. De vaartuigen dienen aan bepaalde technische specificaties te voldoen; tevens kan (dient) de verhuurder zelf de huurder te verbieden bepaalde waterwegen te bevaren. 9.- Sancties bij overtredingen: lijst overtredingen met boetecatalogus opmaken; hierin niet het PV van waarschuwing vergeten op te nemen. Bijkomende items naar voor gebracht door werkgroep: 10.- Bij aanpassing en modernisering van reglementen steeds internationale afstemming betrachten 11.- Het vignet Veilig varen internationaal bekend maken. 12.- SPN - betere opleiding ambtenaren nodig - verschillende directies andere interpretatie; idem ambtenaren andere overheden 13.- Een uitgebreid overleg met sector gewenst bij regelgeving 14.- Bij voorlichting naar publiek - zie website Veilig varen doen we samen Samenvattend naar Prioriteiten 1. a) Verouderde reglementen aanpassen, uniform maken met reglementering buurlanden en vereenvoudigen en inkorten waar mogelijk. b) Toelichtingen verduidelijken, en inkorten. 2. De beschikbaarheid van vaarreglementen, plooifolders, vademecums verbeteren, bekendmaking verbeteren. 3. Verhuring - Verhuurregeling met schipper dus commerciële pleziervaart: verplicht opleidings -pakket voor schipper voor de zee (en binnenwateren controle uitbreiden); - Verhuurregeling zonder schipper: minimum opleiding met verplichte inhoud van cursus - Vaartuigen: technische eisen opleggen voor binnenvaart + zee - verhuurder legt verbod op i.v.m. bevaren bepaalde waterwegen 4. Sancties bij overtreding: lijst opmaken - dus catalogus wat en hoeveel - hierbij PV van waarschuwing opnemen 5. Preventiecampagnes SPN, Mobiliteit, Gewesten meer bekendheid geven, ook internationaal 6. Opleiding bevoegde ambtenaren Federaal en Gewesten verbeteren; o.a. bijscholing bij nieuwe regelgeving. Overleg tussen gebruiker en overheid opstarten 4
Verslag werkgroep REGISTRATIE WERKTUIGEN Noodzaak van een voorlopige vlaggenbrief voor handelaars om proefvaarten te kunnen doen en schepen over te brengen naar beurzen Immatriculatieplaat en vlaggenbrief : streven naar één systeem. Nota door de marifoon verplichting voor de binnenwateren is er ook een verplichting van vlaggenbrief voor binnenschepen Soepele en eenvoudige verlenging van bestaande vlaggenbrieven bij vervaldag of verkoop Streven naar uniforme werkwijze voor de uitreiking van de vlaggenbrieven Boothandelaar vragen naar grondige controle van CE keuringen van nieuwe en tweedehands boten. Verklaring op eer zou niet mogen. Wat gebeurd er met een boot waarvan men weet dat hij geen wettelijke CE keuring heeft? Online registratie is oké, maar men vreest een gebrek aan controle en misbruik van o.a CE keuringen Schepen boven de 15m moeten, volgens een deelnemer, gemeten worden. Reden? Voor kleine catamarans blijkt het een probleem te zijn om een vlaggenbrief te hebben? Deelnemers vragen om de booteigenaars te verplichten minstens een BA verzekering af te sluiten Certificaat van deugdelijkheid voor commercieel vlaggenbrief o Is er een reden van verschil tussen commercieel gebruik en niet commercieel gebruik ( bij de auto s is er ook geen verschil ) o De uitrusting is de verantwoordelijk van de eigenaar, maar de verantwoordelijkheid voor de conformiteit van de constructie zou moeten bij de fabrikant liggen. o Verplichte uitrusting met alle details moet op voorhand gepubliceerd zijn met een checklist. o Verplichtingen moet logisch in elkaar streken ( apotheek taal medisch boek taal handleidingen veiligheidsmateriaal - enz) o In het buitenland zou men kunnen beroep kunnen doen op internationaal gekeurde organismes zoals Veritas en Lloyds om verplaatsingstijd ( ten laatste van de overheid ) en verplaatsingskosten ( ten laste van de eigenaar ) te vermijden. o Als de keuring niet binnen de maand, na aanvraag, niet kan plaats hebben moet de eigenaar een voorlopig attest kunnen krijgen om te kunnen werken BIV : ofwel afschaffen ofwel op zijn minst evenredig maken met de lengte van de boot. Schepen groter dan 24m komen niet in aanmerking voor scheepshypotheek Moderator wenst een vrijwillige registratie van de schepen ( met alle gegevens en foto s naar Engels model ) met demogelijkheid van de scheepvaartpolitie en kustwacht om deze informatie via het internet op te vragen. Dit zou de zoektocht naar een schip, in problemen, vergemakkelijken. De scheepvaartpolitie beschikt reeds over een dergelijk systeem maar om schepen terug te vinden bij diefstal. Dit zou eventueel kunnen uitgebreid worden om dubbele systemen te vermijden. Eddy Coenen 0496/261.999 5
Themawerkgroep VAARBEVOEGDHEIDSBEWIJZEN EN STUURBREVETTEN Invoeren van een internationaal erkend brevet is absoluut gewenst. Voor de hand liggende keuze: ICC (international Certificate of Competence) Absolute eenstemmigheid: zo snel mogelijk in te voeren. Enkele mogelijke problemen: - praktijk vereist - - minimumleeftijd 16 jaar - geen opgave van boottype, lengte of snelheid - 2 mogelijke vermeldingen: inland coastal. Quid Zee? Bij invoering van ICC zou meteen ook een van de overige punten, nl. varen in het buitenland voor Belgische pleziervaarders zijn opgelost (mits nog enkele punten bijv. qua uitrusting en documenten worden toegelicht). Wenselijkheid van een verplicht brevet op zee: hier lopen de meningen uiteen. In ieder geval duidelijke stellingname van de federaties: geen verplichting, wel aan te moedigen, zeker ook in combinatie met praktijk. Indien er geen verplicht brevet voor de zee is, komt ook de optie te vervallen om het Algemeen Stuurbrevet onder bepaalde voorwaarden tevens voor de kuststrook te laten gelden. Opleidingen en cursussen Algemene consensus over het opzetten van een controle-organisatie door de overheid, met in eerste instantie de opdracht: erkenning van vaarscholen. Vastleggen van de daarbij toe te passen criteria. Erkenning houdt dus verplichtingen in: - voldoen aan de criteria - volgen van de aan te passen programma s (theorie en praktijk). Maar ook rechten: - kunnen afnemen van examens - kunnen afleveren van bepaalde diploma s. Yachtman/Yachtnavigator Duidelijke stellingname m.b.t. Yachtnavigator: heeft geen zin meer in deze tijd. Yachtman: mits aanpassing van de leerstof te behouden. Van de meeste scholen is het programma geënt op dat van Yachtman. Waarom dan niet de examens gelijkstellen en door erkende vaarscholen laten afnemen op het eind van de opleiding, incl. praktijk? Praktijk Iedereen ziet het nut en de noodzaak van praktijk in (ook voor het Stuurbrevet). In eerste instantie kan overwogen worden om wel de praktijklessen in te bouwen, maar geen echt examen, in de zin van de huidige Stuurbrevetregeling: een bepaald aantal uren met een vastgelegd programma te volgen in een erkende vaarschool. Brevetten Graag een systeem met modules, vanaf een instapniveau met basiskennis (bijv. vertrekkend van Personal Water Craft, waarvoor immers de kennis van de navigatie niet absoluut nodig is) en stelselmatig deelnemen aan hogere modules (met evt. tussenliggende evaluatie). Herbekijken en eventueel aanpassen van de inhoud van die modules. Stuurbrevet Vraag naar meer evenwichtige verdeling van de examenvragen (daarom niet moeilijker!). Meer spreiding van de examens ligt moeilijker i.v.m. cursusdata. 6
Gebruik van verschillende antwoordformulieren om fraude op het examen tegen te gaan moet overwogen worden. Vraag naar meer officieel uitziend document met foto (wordt evt. opgelost indien vervangen door het ICC). STCW Een duidelijke stellingname: de wet van 24 mei 2006 is er gekomen zonder enig overleg en inzicht in de problematiek van de charterbedrijven en van de zeilscholen. STCW is uitstekend, maar is gericht op de beroepsvaart en op de grote pleziervaart zoals die hier bij ons zelden voorkomt (privéjachten met schipper/kapitein). Algemene vraag om herziening en aanpassing van deze wet. Marifoon Leerstof opnemen in modulaire structuur van de andere cursussen. Sterke vereenvoudiging algemeen gevraagd; sommigen vroegen zelfs afschaffing van het examen (maar met behoud van eed van geheimhouding). Indien toch een examen: laten aansluiten bij andere examens. EPIRB (noodbaken) Afschaffen van omslachtige procedures voor aanschaf en gebruik. Vraag naar vrijstelling van brevetten van deelnemers aan flottielje-formules, bijv. Belgian Pneumatic Club. Te onderzoeken. Communicatie Er is nood aan het direct doorspelen van belangrijke informatie (bijv. nieuwe wetgeving) aan de relevante organisaties. Globaal: een erg positief ingestelde werkgroep die graag bij een snelle uitwerking wil helpen. 7
Themawerkgroep FEDERAAL PLEZIERVAARTBELEID Er is vertrokken van de bevoegdheden op de diverse vlakken en hoe die wordt gecommuniceerd met de betrokkenen (schippers en kandidaat schippers = gebruikers van de waterwegen) Vele opmerkingen dienen te worden gezien vanuit de standpunten van de gebruiker - Ervaren pleziervaarders - Beginnende pleziervaarders - Anderstaligen (buiten Ned en Fra) = buitenlandse bezoekers 1) Er bestaat reeds een Vlaams overlegstructuur. Men verwittigd voor mogelijk dubbel werk. En suggereert dat der vertegenwoordigers van de twee overleggroepen in elkaars werkgroepen zetelen om dit dubbele werk te voorkomen. 2) In die zin is het ook noodzakelijk dat de inhoud van het Vademecum van de Pleziervaart in België ook door de gewestelijke niveaus wordt doorgenomen en waar nodig bijgestuurd. 3) Dit vademecum en ook de weg er naartoe, zodat de niet kenner van de pleziervaartmaterie, gemakkelijker kan vinden. Met andere woorden, een laagdrempelig communicatiekanaal is noodzakelijk. Dit communicatiekanaal is een optelsom van folders, aanwezigheid op beurzen, nieuwsbrieven, een website enz. enz.. Dit laatste alleen volstaat niet. 4) Er wordt gepleit voor een gecentraliseerd loket / centraal informatiepunt. Dit splitst in een werkelijk actief kantoor en een website waarin ALLE pleziervaartbetrokken informatie samenkomt. Deze website zou een duidelijk verstaanbare en vlot te onthouden domeinnaam moeten krijgen. 5) De site moet een heldere structuur krijgen gebaseerd op de diverse functies en bevoegdheidsgebieden. Parallel aan deze site is de oprichting van call centers een optie. 6) Men wijst op de beperkte talen waarin de huidige website en documenten zijn opgesteld. Vooral ivm Duitse en Engelse bezoekende pleziervaarders is meertaligheid gewenst. (vnl Engels) 7) Dit leidt tot de vraag of het opportuun is dat de overheidspromotie ook op buitenlandse watersportsalons aanwezig moet zijn. Dit leidt tot de vraag rond de haalbaarheid en de beschikbare budgetten. Ook dient te worden nagekeken of dit opportuun is, rekening houdend met de afweging of er voldoende buitenlandse belangstelling bestaat. Ook de cijfers van pleziervaart activiteit centraliseren zal daar een indicatie geven. Ook moet worden overlegd met de departementen toerisme of op dit vlak een investering moet gedaan worden. 8) Deelnemers aan beurzen missen een gedrukt exemplaar van het vademecum OF een ingekorte versie (steekkaart) als hand out voor de bezoekers/geïnteresseerden. Alweer de vraag of daar budgetten voor zijn. 9) Verspreiding van de informatie. Daarvoor is de website een modern en functionele tool. Men waarschuwt voor een overvloed aan nieuwsbrieven, maar dit zou ook een optie kunnen zijn. 8
Er is een gebrek aan communicatie met de gespecialiseerde watersportmedia, zo zijn er geen persberichten die veranderingen aankondigen, nieuwe regels of aanpassingen. 10) De verspreiding van het betrokken nieuws kan ook via zg partners. Op bepaalde plekken (zoals bij de aflevering van het vaarvignet) wordt bij het afhalen van het vignet ook een folder van de scheepvaartpolitie meegegeven, bijvoorbeeld. Dergelijke infopakketten kunnen beter gestroomlijnd worden. 11) Ook de verbonden/federaties en clubs kunnen dergelijke informatiepakketten verspreiden. Daarvoor hoeven geen criteria worden ingesteld, het is een zelfregulerend systeem. 12) Er is ook een dringende vraag naar een veelzijdige vaarkaart voor de pleziervaart voor heel België met een gevarieerd aanbod aan informatie die alle type pleziervaart interesseert. 13) Men wenst ook een kwaliteitslabel wat het vertrouwen in professionals, federaties en jachthavens zou moeten ondersteunen. Of het goed zou zijn dat de overheid haar taken delegeert naar andere, gekwalificeerde partners (zoals bij voertuig registratie door de autoverzekeraar) wordt wel overwogen maar niet specifiek beantwoord. De sector zegt dat zij dit reeds doet (ook de bootverkopers nieuw of tweedehands, zorgen voor de afhandeling van documenten en immatriculatie) maar daardoor is de nieuwkomer die van particulier tot particulier een jacht koopt niet geholpen. 14) Diverse a. BTW: dringend het BTW tarief voor jachthavens uniformiseren over het hele land. Niet overal betaalt men hetzelfde BTW tarief, waardoor de liggelden schommelen, zonder dat daarvoor een kwaliteitsverschil merkbaar is. b. BTW en BIV bij verkoop van jachten in een europees kader plaatsen. Door de hogere BTW is aankoop van nieuwe jachten in het buitenland aantrekkelijker en verliest de staat inkomsten. De BIV houdt geen rekening met de relatieve verkoopprijs, gekoppeld aan de lengte van het jacht. Dus wordt dezelfde som betaald voor een goedkoop bootje als voor een duurder superjacht. Dit is een remmende factor op de verhandeling. c. De gelijkwaardigheid van de Stuurbrevetten is nu doorgetrokken naar sommige bestaande Europese landen. Het zou aanbevelenswaardig zijn om dit op Europees en zelfs wereld vlak door te trekken, zodat de US brevetten ook hier gelden en omgekeerd. d. Er is een suggestie om de grijs/zwartwatertank verplicht te maken bij de bouw van nieuwe jachten. Dit verplichten in bestaande jachten gaat (voor België) te ver, is duur en lastig. Maar dat verplichten in nieuwe jachten beïnvloedt de verkoopprijs nauwelijks en past in een lange termijn ecologische visie. e. Doorlichten van de reglementering (en bestraffing) rond het (te)snel varen en dronkenschap. Ook moet er bekeken worden hoe het zit met de relatie snelheid en het veroorzaken van hinder, met name golfvorming. Sommige boten veroorzaken net minder hek en boeggolven als ze boven de huidig toegelaten snelheid mogen varen. Door traag te varen en hun planerende eigenschappen niet te gebruiken veroorzaken ze golfslag. Ook moet er een geluidsnorm komen ivm de motoren. Dit wordt voor het wegvervoer wel beperkt, terwijl dit op het water minstens even ergerlijk is. f. Men pleit voor overgangsmaatregelen zoals bvb bij het verplichten van de 2 de marifoon. In dat verband is de vraag of men in België een geen zwaardere verplichting heeft gecreëerd dan in het buitenland en waarom? Pit de Jonge / 0475 90 25 24 9
10