3.D.1 Actieve deelname initiatief ten behoeve van de CO2-Prestatieladder Hollandridderkerk en SecuredDocuments Documentnummer Versienummer Datum Status WGO02 14.01 12 maart 2015 Gereed Opgesteld door: M. Waarts KAM-coördinator Geverifieerd door: M. Veenstra Directeur Getekend voor akkoord:
0 Inhoudsopgave 0 Inhoudsopgave 2 1 Inleiding 3 2 Notulen werkgroepoverleg 4 3 Initiatie en uitwerking van reductiemaatregelen 7 3.1 Algemeen 7 Pagina 2 van 8
1 Inleiding Stichting Nederland CO2 Neutraal brengt een groep bedrijven en instellingen bij elkaar die actief aandacht besteden aan CO 2-reductie en die dit initiatief uitdragen. Om te voldoen aan de 3.D.1 eis zijn vanuit Stichting Nederland CO2 Neutraal werkgroepen opgericht. Hollandridderkerk neemt deel aan de Werkgroep CO2 reductie Elektra - Gas. Elektriciteit en brandstoffen zijn immers significante energieaspecten bij de dagelijkse bedrijfsvoering. De actieve deelname aan dit initiatief wordt gevormd door het bijwonen van de werkgroepoverleggen welke minimaal 4 x per jaar worden georganiseerd, het overdragen van kennis tijdens de werkgroepoverleggen en het onderzoeken van de haalbaarheid van de tijdens de werkgroepoverleggen aangedragen reductiemaatregelen en doorvoeren van die maatregelen in het eigen bedrijf. Pagina 3 van 8
2 Notulen werkgroepoverleg (12 maart 2015) 1. Opening Welkom bij het 2 de werkgroepoverleg reductie CO2 Elektra - Gas, Nederland CO2 Neutraal. 2. Vorige verslag Hartelijk dank aan Noud Hekkens voor het opstellen van het verslag. 3. Mededelingen Notulist voor de 2 de bijeenkomst: Ank van den Bosch, Van Beek Infra Groep. 4. Bedrijfspresentaties Er worden 2 bedrijfspresentaties gehouden. 4.1 Presentatie Noud Hekkens, CFE Nederland CFE Nederland is 5 jaar gecertificeerd op niveau 5 van de prestatieladder. De CO2-reductiedoelstellingen voor de periode 2009-2014 zijn op één na (groene stroom niet) behaald door CFE. Voor de toekomst worden de doelstellingen op basis van een lager percentage doorgezet en gefinetuned. Noud presenteert het deelname-initiatieven: Duurzame Mobiliteit en het CO2 projectplan. Duurzame mobiliteit Doelstelling is het beter bereikbaar maken van de regio en daarmee een goed woon-/werkklimaat mogelijk maken. Door deelnemende partijen is het convenant Drechtsteden Slim Bereikbaar, Zakelijk Slim Mobiel ondertekend. CO2 projectplan In samenwerking met de convenantpartners heeft CFE het initiatief genomen tot het ontwikkelen van een CO2 projectplan dat gebruikt kan worden bij het beantwoorden van de EMVI gebonden eisen van de CO2-Prestatieladder. Het CO2 projectplan omvat een analyse van de CO2-aspecten van een project. Uitgaande van deze CO2-analyse worden specifieke maatregelen genomen om de uitstoot van CO2 te reduceren door energiebesparing, materiaalbesparing, gebruik van duurzame energie en optimale inzet van materialen. Het projectplan is uitgegroeid tot een gestandaardiseerd plan dat voor individueel gebruik kan worden aangepast. Met partners is een convenant CO2 Projectplan opgesteld. Gezamenlijk doel van het convenant is het reduceren van energieverbruik en CO2-uitstoot op bouwprojecten. Een hand-out van het convenant en een beschrijving van het projectplan worden door Noud uitgereikt. 4.2 Presentatie Mark Bogaards en Marco Waarts Hollandridderkerk Hollandridderkerk is sinds 2012 gecertificeerd op niveau 3 van de prestatieladder. Hun CO2 reductiedoelstelling is een besparing van 2% ten opzichte van het jaar ervoor. Basisjaar 2010. Elektriciteitsverbruik 900.000 kwh per jaar. Machines uit laten staan levert al snel enige reductie op. Een korte verslaglegging van de presentatie is opgenomen in de bijlage. De presentaties maken veel los. Er blijkt een grote behoefte te bestaan aan informatie-uitwisseling. 5. Informatie-uitwisseling Informatie-uitwisseling wordt gezien als een belangrijke doelstelling van de werkgroep. Besproken onderwerpen zijn: CO2-Prestatieladder De vraag wordt gesteld of de CO2-Prestatieladder ook in het buitenland geldigheid kent. Geconcludeerd wordt dat het vooralsnog een puur Nederlandse aangelegenheid is. De eerste versie van de Prestatieladder is uitgegeven door Prorail. Prorail heeft het beheer en onderhoud van de ladder Pagina 4 van 8
overgedragen aan SKAO. Met ingang van april 2014 is versie 2.2. van de prestatieladder gelanceerd. In april 2015 komt versie 3.0 uit. Op niveau 5 hebben bedrijven een jaar de tijd om aan te passen. Daaronder zijn de maatregelen direct van kracht. De werkgroep gaat er van uit dat CO2 Seminar haar leden informeert. Margriet bevestigt dit. LED-verlichting De levensduur van de LED-lamp wordt bepaald door onderhoud, branduren, temperatuur en aantal keer dat de lamp aan en uit wordt gezet. Bij overstap naar LED-verlichting wordt een volledige relighting geadviseerd. Bestaande TL aanpassen met LED-tubes wordt afgeraden in verband met risico van kortsluiting en verzekeringsproblematiek. Bij einde levensduur moet bij dedicated LED-apparatuur alles worden vervangen. In diepvriesomgeving kan veel op het gebied van LED-verlichting worden gewonnen. Tom Capiau zal de volgende werkgroepoverleg het onderwerp nader belichten. Ook zal hij de analyse van het feitelijke gebruik (audit mapping) toelichten. Noud Hekkens geeft informatie m.b.t. LED-verlichting van Lucibel. De informatie wordt als bijlage bij het verslag gedistribueerd. Meer informatie is ook beschikbaar op de website van CFE. http://www.cfe.nl/nl/co2. Gesproken is ook over Zumtobel (verkoopt alleen maar LED- verlichting en niets anders). De "Rolls Royce" onder de LED-verlichting! De prijs is ook van dat kaliber, evenals de kwaliteit en de service. Meer informatie: http://www.zumtobel.com/nl-nl/index.html. Energiebewustkaart In de presentatie van Hollandridderkerk kwam het gebruik van de energiebewustkaart aan de orde. Ook BLM Wegenbouw maakt van de kaart gebruik. Gebruikers worden geattendeerd wordt op het uitzetten van monitors, PC s, verlichting en verwarming. Een voorbeeld van de kaart is opgenomen in de bijlage van Hollandridderkerk. EnergyAlert EnergyAlert is een online energieverbruiksmanager, waarmee energiekosten blijvend kunnen worden verlaagd. Energieverbruiken worden geregistreerd en bewaakt. EnergyAlert leest de data van de meter of meetbedrijf in. Daardoor kan op elk gewenst moment van de dag uw verbruik worden ingezien en kan worden gehandeld als dat nodig mocht zijn. EnergyAlert geeft inzicht in verbruik. Plugwise Plugwise geeft een real-time inzicht in en controle over de energiekosten, zowel voor elektra als gas. De gebruiker ziet precies hoeveel elektra en gas wanneer wordt gebruikt en wat de kosten zijn. 6. doelstellingen van de werkgroep De doelstelling van de werkgroep is tweeledig. 1. CO2 reduceren en 2. Leren van elkaar. Leren van elkaar hoe CO2 te reduceren. Aan de hand van initiatieven en te nemen stappen kan in de toekomst voortgang worden geregistreerd. Middel kan zijn het opstellen van een gezamenlijke footprint. In de eerste bijeenkomst is hiertoe besloten. Alle bedrijven leveren hun CO2 footprint in om te komen tot een gezamenlijke footprint. Vraag is hoe om te gaan met bedrijven die later instromen. 7. Vervolgafspraken In verband met de aanvang van het middagprogramma moet de bijeenkomst voortijdig worden beëindigd. Openstaande vragen: Wie wordt de projectleider van de werkgroep Wie is de volgende keer voorzitter Wie maakt de volgende keer de notulen Volgende bijeenkomst presentatie Tom Capiau Wie verzorgt nog meer een presentatie? Pagina 5 van 8
8. Planning bijeenkomsten Bedrijfsbezoek CFE Nederland, Kilkade 2, 3316 BC te Dordrecht op uitnodiging van Noud Hekkens. Bijeenkomst voorafgaand aan bijeenkomst Nederland CO2 Neutraal op 5 juni a.s., 11.30 uur. Bijlage: Presentatie Hollandridderkerk Even voorstellen. Hollandridderkerk levert producten en diensten op het gebied van het verwerken en produceren van opdrachten waarbij de boodschap, het proces, de content, productie, fulfilment en distributie als oplossing centraal staan voor o.a. organisaties uit de retail, marketing en communicatie, uitgeverijen, opleidingsinstituten, overheid, financiële instellingen, reisorganisaties, (petro-) chemische- en bouwtechnische industrie. Daarnaast levert Hollandridderkerk producten en diensten op het gebied van beveiligd drukwerk en vertrouwelijke documenten voor financiële instellingen, pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen, notarissen, justitiële instellingen en overheden. Kijk gerust voor alle mogelijkheden op onze website: www.hollandridderkerk.nl CO 2- en energiereductiedoelstellingen Kortetermijn: Hollandridderkerk wil in 2015 ten opzichte van 2014 2 % minder CO 2 uitstoten. Langetermijn: Hollandridderkerk wil in 2018 ten opzichte van 2010 16 % minder CO 2 uitstoten. Gerealiseerde doelstellingen met betrekking tot elektra en gas Sinds 2001 maken we gebruik van de Milieubarometer van Stichting Stimular; Milieubarometer maakt de milieuprestatie, CO2-footprint en bijbehorende kosten van het bedrijf eenvoudig en snel zichtbaar; Inkoop windenergie sinds 1 januari 2013; Windkracht220 van Essent, Per 1 januari 2016 overstap windenergie; Hollandse wind van Eneco; Inkoop groen gas; niet mogelijk voor grootverbruikers; (milieu-)adviesteam opgericht; groepje medewerkers die periodiek De Groene Hollander uitgeeft. DGH is een soort van leaflet met milieu- en energietips voor op het werk èn voor thuis. Slogan: Doe mee, verminder CO2!; Persluchtonderzoek en plaatsing nieuwe (schroef-)compressor in januari 2014; Op diverse strategische plaatsen zijn aanwezigheidsdetectoren geplaatst; Op diverse strategische plaatsen zijn aanwezigheidsdetectoren geplaatst; Verlagen van de temperatuur met 1 graad rekening houdend met het aantal graaddagen een reductie gerealiseerd van 6%; Zoveel mogelijk digitaal factureren en ontvangen van facturen; Energiebewust-kaart; in ieder vertrek hangt deze kaart. Te realiseren maatregelen 2015 met betrekking tot elektra en gas Directie stapt bij einde huidige leasecontract over op plug-in hybride; eerste van drie Mitsubishi Outlander PHEV is in bestelling; Installatie oplaadpalen voor 4 auto s; 3 voor de Outlanders en 1 extra voor bezoekers. Onderzoeken 2015 met betrekking tot elektra en gas Momenteel onderzoeken we de mogelijkheid om in samenwerking met gemeente Ridderkerk/Duurzaamheidskring ons dak beschikbaar te stellen voor de plaatsing van zonnepanelen. Via de postcoderoosregeling kunnen omwonenden participeren in een coöperatie en op deze manier tegen een verlaagd tarief zonne-energie afnemen. Het loont voor ons de investering niet om zonnepanelen te plaatsen voor eigen gebruik. Met het dak beschikbaar te stellen kunnen wij toch onze maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen; Pagina 6 van 8
LED-verlichting; als wij de Tl-buizen in onze productie vervangen door LED-buizen kunnen wij minimaal 50.000 kwh op jaarbasis besparen. En natuurlijk de daarbij behorende uitstoot, hoewel dat 100% groene stroom is. Presentielijst 12 maart 2015 Naam Achternaam Bedrijf Emailadres Telefoonnummer Aanwezig Peter Bode Cable Partners Peter.Bode@cablepartners.nl 06-53246140 X Mark Boomgaards Holland Ridderkerk markb@hollandridderkerk.nl 06-53110154 X Tom Capiau Egemin Automation tom.capiau@egemin.be +3236411228 X Sylvia Gorter Cofely Energy&Infra sylvia.gorter@cofely-gdfsuez.nl 06-10352402 X Noud Hekkens CFE Nederland noud_hekkens@cfe.nl 06-24671405 X Jorg Huijskens BLM Wegenbouw j.huijskens@blm-wessem.nl 06-13497194 afwezig Paul Kokke Berko Wijchen pkokke@berko.eu 024-6411111 X Guido Kremer BLM Wegenbouw g.kremer@blm-wessem.nl 06-13104394 X Sandra Timmermans BLM Wegenbouw s.timmermans@blm-wessem.nl 06-53667812 X Jacqueline van Bergen Van den Biggelaar j.bergen@vandenbiggelaar.nl 06-30721812 X Ank van den Bosch Van Beek Infra ank@vanbeekgroep.nl 06-53282113 X Wim van der Westen Meeuwisse w.vanderwesten@meeuwisse.nl 06-51378339 afwezig Gert van Eerden Twentse Weg en afwezig Waterbouw BV Hans van Houwelingen Vossloh Cofiger Kloos hans.vanhouwelingen@vossloh-cogifer.com 06-50218663 X Martin van Thulden ACON martin@acon.nl 06-41921953 afwezig Guus Verlaat Team Kikk guus.verlaat@teamkikk.nl 06-38766929 afwezig Marco Waarts Holland Ridderkerk marcow@hollandridderkerk.nl 0180-482258 X Guido Wilmes CRH Mobile Fencing g.wilmes@crh-fs.com 06-41010886 X Pagina 7 van 8
3 Initiatie en uitwerking van reductiemaatregelen 3.1 Algemeen In deze tweede werkgroepoverleg hebben twee bedrijven een korte presentatie gegeven. In eerste instantie is het doel om van elkaar te leren door informatie uit te wisselen op het gebied van CO 2-reductie ten gevolge van elektriciteits- en gasverbruik en energie- en gasreductie in het algemeen. Naast de initiatieven die de twee bedrijven hebben genoemd en geïllustreerd hebben in hun presentatie zijn de volgende bruikbare initiatieven geopperd: LED-verlichting Aangezien er een vergevorderd onderzoek loopt om de huidige Tl-verlichting in de productieruimte te vervangen door LED-verlichting zullen wij de genoemde informatie zeer ter harte nemen in het onderzoekstraject en de uiteindelijke besluitvorming Energiebewustkaart De zogenoemde energiebewustkaart hebben wij al enkele jaren in gebruik. Je merkt in de praktijk dat bewustwording eerst wat obstakels moet overbruggen voordat het bij iedere medewerker een automatisme zal/kan worden. Kortom: je moet er energie in steken om energie te besparen. Online energieverbruiksmanager In de eerste gesprekken met Eneco in 2014 over een mogelijke overstap naar Hollandse wind is gesproken over de Eneco Energiemanager. Een soortgelijke energieverbruiksmanager als EnergyAlert en/of Plugwise. Real-time verbruiksgegevens; alleen nuttig als je er iets mee doet of kunt doen. Op 5 juni 2015 staat het eerstvolgende werkgroepoverleg gepland. De werkgroep is dan te gast bij CFE Nederland op uitnodiging van Noud Hekkens. Aansluitend zullen we afreizen naar Driebergen voor de bijeenkomst van Nederland CO2 Neutraal. Pagina 8 van 8