Inleiding Mammacare Borstprothesen Bij de behandeling van borstkanker is een borstamputatie soms onvermijdelijk. Een borstamputatie kan voor een vrouw erg emotioneel zijn omdat het zelfbeeld aangetast wordt. Uw lichaam ziet er anders uit en u voelt zich misschien (tijdelijk) minder vrouwelijk. Het is daarom voor de meeste vrouwen prettig om, in ieder geval voor de buitenwereld, hun oude figuur te bewaren. Hieronder krijgt u informatie over de soorten prothesen en waar u op moet letten als u de prothese aanschaft. De tijdelijke prothese Op de afdeling waar u na de operatie ligt kunt u een tijdelijke prothese aangemeten krijgen. Het is fijn om uw partner of iemand van uw naaste familie te vragen hierbij aanwezig te zijn. Zo heeft hij/zij de wond gezien voordat u naar huis gaat. U kunt de prothese ook op een later tijdstip aangemeten krijgen; poliklinisch, of niet wanneer u geen prothese wenst te dragen. Deze prothese is gemaakt van textiel en gevuld met filterwatten. De filterwatten zijn ervoor om te zorgen dat de wond, die nog niet genezen is op dit moment, zoveel mogelijk rust en ruimte te geven verder te genezen. Mocht het nodig zijn dat u nabestraald moet worden, is het ook prettig om de tijdelijke prothese te dragen omdat de wond hiervan wat verbrandingsverschijnselen kan gaan vertonen. Zoals u begrijpt is de huid dan extra gevoelig. Het is belangrijk dat u voor het aanmeten van de prothese een goed zittende beha meeneemt. Een beha zonder beugels om druk op de wond te voorkomen. Het is belangrijk dat de prothese niet gaat verschuiven. Er zijn een aantal handige tips om ervoor te zorgen dat de prothese niet gaat schuiven: -- Maak de tijdelijke prothese vast met een speldje aan de onderkant van de beha 151060 14122009
-- -- -- Verzwaar de prothese door er wat kleine visloodjes in te doen Verzwaar de prothese door er wat rijst in te doen U kunt aan de binnenkant van de beha (driehoek). Deze ertegenaan zetten en aan de okselzijde openlaten. Een lingeriezaak is ook bereid dit te doen. De protese past hier precies in. Er zijn ook beha s te koop waar een dergelijk hoesje al in zit. De prothese kan gewassen worden op de hand met een mild fijnwasmiddel. Daarna kunt u deze drogen. Het is prettig na de aanschaf van de definitieve protese de tijdelijke prothese te bewaren. Het is in bepaalde situaties prettig de tijdelijke prothese te dragen in plaats van de definitieve omdat deze lichter is bijvoorbeeld in badkleding. Van voorlopige naar definitieve prothese Wanneer de definitieve prothese aangeschaft kan worden, wordt bepaald in overleg met uw chirurg en/of mammaverpleegkundige. Van hen krijgt u ook een machtiging voor de definitieve prothese. De machtiging neemt u mee naar de lingerie of medisch speciaalzaak. Zij regelen de vergoeding met de zorgverzekeraar. Het is in ieder geval verstandig te wachten met de aanschaf van de definitieve prothese tot de wond goed genezen is en er geen vochtophoping meer aanwezig is. Gedurende deze periode is het niet wenselijk een siliconen prothese te dragen, omdat de huid erg gevoelig is en goed moet kunnen ademen. Een goede definitieve prothese kan uw gevoel van eigenwaarde versterken. Bovendien wordt het lichamelijk evenwicht beter hersteld, wat vooral bij zwaardere borsten van belang is. Definitieve prothese Definitieve prothesen zijn er in verschillende maten en modellen. De meeste zijn gemaakt van siliconen met een filterdun huidkleurig laagje folie. Dat materiaal zorgt voor een natuurlijk zacht gevoel. De prothese kan los in de beha gedragen worden, met een hoesje of geplakt op de huid. 2
Hieronder zal beschreven worden welke verschillende prothesen er zijn zodat u zich kunt voorbereiden op de aankoop. Het is belangrijk dat u deze aankoop niet overhaast doet en u zich goed laat voorlichten over de verschillende prothesen, omdat de prothese 1 keer per 1,5 tot 2 jaar vergoed wordt afhankelijk van de zorgverzekeraar. Informeer bij uw zorgverzekeraar als u dit weten wilt. De lingerie en badkleding die u eventueel aanschaft, worden niet vergoed door de zorgverzekeraar. De ontwikkeling en de vorm van het materiaal gaat steeds verder, zodat de gebruikte materialen aan steeds natuurlijker en hogere eisen voldoen. Het is ook mogelijk om voor cliënten met een donkere huidskleur een prothese in een donkere huidskleur te laten maken. De prothese neemt de temperatuur van het lichaan aan. Ze zijn zowel symmetrisch als à-symmetrisch te verkrijgen. Hieronder kunt u vinden welke prothesen er verkrijgbaar zijn en waar u deze kunt aanschaffen. In ziekenhuis Rivierenland is er iedere eerste vrijdag van de maand een voorlichtingsspreekuur. Vrouwen die ervaring hebben in het dragen van een prothese geven hier informatie over prothesen, beha s en badkleding. U kunt er prothesen en beha s bekijken en passen, maar niet kopen. Na een bezoek aan het Borstprothesen Informatie Centrum weet u waar u op moet letten bij de aanschaf van een prothese. U kunt een afspraak maken via telefoonnummer (0344) 67 40 41. Normaal gewicht prothesen De prothesen zijn in verschillende maten en vormen verkrijgbaar. Het gewicht van een prothese komt over het algemeen overeen met het gewicht van een natuurlijke borst, zodat er een evenwicht blijft. Lichtgewichtprothesen Deze prothesen kunnen tot 25% lichter zijn zodat dit een aanzienlijke ontlasting van de armen, nek en schouders op kan leveren. Zeker aan te als er sprake is van een grote cupmaat of van lymfoedeem. 3
Deelprothesen Bij een borstsparende operatie ontstaan vaak verschillen in beide borsten. Met een deel- of schaalprotthese kan dit verschil gecorrigeerd worden. Deze prothesen kunnen met en zonder contactlaag gedragen worden. De contact prothese Ook kunt u kiezen voor een contact prothese. Deze hecht door ook een speciale hechtlaag direct op de huid. Zorgt zo, net als de lichtgewichtprothese, voor een ontlasting van armen, nek en schouders. De plakprithese wordt echter niet als eerste prothese aangemeten, dit in verband met de genezing van het litteken en de eventuele nabehandelingen. De mogelijkheid bestaat om de prothese uit te proberen voor de duur van 3 maanden. Indien de prothese niet bevalt kan deze omgeruild worden voor een gewone prothese zonder hechtlaag. Bij het afleveren van de plakprothese wordt extra aandacht besteed aan het plakken en het onderhoud van de prothese. De onderhoudsprodukten worden niet door de zorgverzekeraar vergoed. Zwemprothese De zwemprothese is een lichtere prothese dan de gewone zodat deze goed blijft zitten in uw badpak. Zwemt u erg weinig dan voldoet de tijdelijke prothese ook als zwemprothese. De tijdelijke prothese is zoals hierboven beschreven gevuld met filterwatten. Dit zijn watten die ook in aquaria gebruikt worden en hebben de eigenschap dat zijn geen vocht opnemen. Mocht u extra watten willen in de prothese kunt u ze kopen in de dierenspeciaalzaak. U kunt deze prothese met een draadje in uw badkledinng bevestigen. Misschien is het mogelijk dat uw zorgverzekeraar naast de definitieve prothese ook een zwemprothese vergoed. Vraag dit na bij uw zorgverzekeraar. Tepelset In bepaalde situaties kan het een optie zijn een losse tepelset aan te schaffen. Deze kunnen met speciale ijm op de borst(prothese) geplakt worden. Zo wordt het verschil tussen wel en geen tepel bijna geheel opgeheven. 4
Wat is een geschikte beha? Het dragen van een prothese houdt niet in dat u aangepaste beha s moet aanschaffen. De beha moet echter wel aan een aantal eisen voldoen. Behalve een goede pasvorm mag de beha geen scherpe randen hebben die de prothese kunnen beschadigen. Ook driekwart cups zijn niet aan te raden omdat een prothese niet goed past in een dergelijke cup. Het afknellen van de schouder door het gewicht kan voorkomen worden door brede, zachte schouderbanden of los verkrijgbare schouderpads. 5
Ruimte voor aantekeningen 6
7
Ziekenhuis Rivierenland Tiel Pres. Kennedylaan 1 4002 WP Tiel Postbus 6024 4000 HA Tiel Tel. (0344) 67 49 11 Fax (0344) 67 44 19 Internetsite: www.zrt.nl