Samenwerken in Zwolle Kampen Netwerkstad Overeenkomst tussen de gemeenten Zwolle, Kampen en de provincie Overijssel getekend te Zwolle op 21 september 2007. 2007 02 15 ZKN overeenkomst Samenwerking in de IJsseldelta 1
Aanleiding Op 19 december 2000 is door de colleges van de gemeenten Kampen, IJsselmuiden en Zwolle en de provincie een overeenkomst aangegaan. Deze overeenkomst is inhoudelijk nog steeds van kracht, maar er is ondertussen een aantal aspecten gewijzigd; zoals de gemeentelijke herindeling, de ontwikkelingsfase bij de verschillende thema s en de organisatie van de Netwerkstad. Redenen om de overeenkomst te actualiseren, zodat deze weer meer aansluit op de werkelijke gang van zaken. Partijen Deze overeenkomst wordt aangegaan door de colleges van burgemeester en wethouders van de gemeenten Zwolle en Kampen, namens deze de onderscheiden burgemeesters en Gedeputeerde Staten van de provincie Overijssel, namens deze de Commissaris van de Koningin. Andere regionale overheden, (semi-)overheidsinstellingen, maatschappelijke partners en belangengroepen zijn geen partij, maar zullen wel betrokken worden bij de samenwerking activiteiten. Overwegingen o Maatschappelijke ontwikkelingen, zoals schaalvergroting en globalisering binnen een zich samenbindend Europa en een samenleving die zich steeds meer gaat gedragen als een netwerksamenleving, maken dat specialisatie en complementariteit tussen verschillende steden en knooppunten steeds belangrijker wordt. o De ljsseldelta vervult een schakelfunctie tussen de Randstad en het noorden en oosten van het land, maar ook richting Scandinavië en het noordelijk deel van Duitsland. o Steeds meer landsdelige functies zijn geconcentreerd in Zwolle. o De ljsseldelta beschikt als primair voorzieningencentrum voor een weide omtrek over een uitgebreid arsenaal aan hoogwaardige voorzieningen. o De IJsseldelta is een economisch vitale regio met zeer gunstige perspectieven voor de toekomst. o De IJsseldelta beschikt zowel zelf als haar directe omgeving over belangrijke landbouwgebieden, waardevolle natuurgebieden en grote landschappelijke en cultuurhistorische waarden. o Om de kwaliteiten ten volle te benutten en verder te ontwikkelen ten bate van de sociale kwaliteit en het welzijn van de inwoners van de IJsseldelta is het nodig om de integrale samenwerking te vernieuwen. o De drie partijen hebben reeds geruime tijd een netwerkstad in praktijk gebracht. o De samenwerkingsovereenkomst wordt in het verlengde geplaatst van: landelijk overeengekomen afspraken, zoals het grotestedenbeleid en de Nota Ruimte; natuurbeleidsplannen en ecologische zonering van Rijk en provincie; de leefomgevingsplannen van de provincie en de ontwikkelingsprogramma's stedelijke vernieuwing. o Op 26 januari 2007 is een convenant afgesloten over de inzet van financiële middelen vanuit het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG). o Op 15 december 2006 is een convenant afgesloten over de inzet van EFRO-middelen in de Netwerkstad en in Zwolle in het kader van het Grote Steden Beleid. o De samenwerking vormt een forum van waaruit regie wordt gevoerd over een integrale ontwikkeling van het gehele gebied. o Uitgangspunt is en blijft dat wat lokaal kan ook lokaal moet gebeuren. Wel is onderlinge afstemming van belang en is er steeds oriëntatie naar het belang van het geheel van de netwerkstad nodig. o Gelet op de kansen en bedreigingen die zich in het gebied zullen voordoen willen partijen zich gezamenlijk inzetten voor een optimale ruimtelijke inrichting en ontwikkeling van de regio, vanuit de overtuiging dat samenwerking meerwaarde heeft voor de regio en daarmee voor de individuele partijen. 2007 02 15 ZKN overeenkomst Samenwerking in de IJsseldelta 2
Algemene en procedurele afspraken Afspraak 1. Doel van de overeenkomst Het doel van de overeenkomst is een blijvende impuls te geven aan de verdere maatschappelijke en ruimtelijk-economische ontwikkelingen in de IJsseldelta door middel van een effectieve en efficiënte samenwerking tussen de verschillende partijen. Afspraak 2. Verplichtingen uit de overeenkomst Gemeenten spannen zich in om op basis van de wederzijdse kennis en ambities gezamenlijk de relevante thema's te agenderen, prioriteiten te stellen, plannen te maken en tot uitvoering over te gaan; zij spannen zich in om bij partners en inwoners draagvlak te creëren voor de aan te pakken ontwikkelingen. De provincie spant zich in om zoveel mogelijk haar denkkracht en kennis in te zetten en om haar intermediaire functie ten opzichte van maatschappelijke partners, rijksoverheid en Europese Unie aan te wenden teneinde afstemming, integrale aanpak en een bundeling van middelen te bewerkstelligen. Afspraak 3. Inhoudelijke thema's De samenwerking krijgt gestalte door de realisatie van 7 boegbeelden. Deze boegbeelden komen voort uit brede discussies over 4 thema's: te weten de sociale infrastructuur; de economische infrastructuur; de fysieke infrastructuur en de kwaliteit van bestuur. De boegbeelden zijn: 1. Bereikbaarheid 2. Vernieuwing economie 3. IJsseldelta-Zuid: 4. Stationsomgevingen 5. Nationaal Landschap 6. Ontdek de IJsseldelta 7. Zorgen voor de toekomst Er is onderscheid gemaakt in strategische boegbeelden (1 t/m 4) en uitvoerende boegbeelden (5 t/m 7). Afspraak 4. Uitvoeringsprogramma en monitoring Op basis van de visie op de samenwerking en de tien geformuleerde boegbeelden wordt een meerjarig Uitvoeringsprogramma opgesteld, met daarbij een begroting van de jaarlijks in te zetten middelen. Het programma en de begroting worden door de partijen verwerkt in de voorstellen voor de eigen begroting. Jaarlijks wordt openbaar verslag uitgebracht over de voortgang bij de in het Uitvoeringsprogramma opgenomen projecten. Tegelijkertijd wordt het Uitvoeringsprogramma geactualiseerd, waarmee recht wordt gedaan aan het voortschrijdend karakter van dit programma. 2007 02 15 ZKN overeenkomst Samenwerking in de IJsseldelta 3
Afspraak 5. Uitvoering en toezicht Uitvoerende partijen ten aanzien van de overeenkomst zijn de colleges van burgemeester en wethouders en het college van Gedeputeerde Staten. Verslag wordt formeel gedaan aan gemeenteraden en Provinciale Staten; ter voorbereiding van de behandeling van deze verslaglegging kunnen gezamenlijke vergaderingen uitgeschreven worden voor de betreffende raads- en statencommissies. Ten minste eenmaal per twee jaar vindt een gezamenlijke raads- en statenledendag plaats, waarbij een thematisch onderwerp de hoofdmoot van de agenda vormt. Afspraak 6. Omgangsregels De drie partijen houden elkaar op de hoogte van aanstaande ontwikkelingen en betrekken elkaar bij de voorbereiding van strategische en vergelijkbare plannen, relevante nota's en visies. Ingeval van eventuele belangentegenstellingen wordt tijdig gezorgd voor procedureafspraken waarmee heldere en werkbare oplossingen worden bereikt (zie ook afspraak 11). Afspraak 7. Regiegroep Er is een regiegroep ingesteld waarin de colleges van burgemeester en wethouders en het college van Gedeputeerde Staten zijn vertegenwoordigd. De regiegroep is bestuurlijk verantwoordelijk voor de voortgang en uitvoering van de overeenkomst en het jaarlijks vast te stellen Uitvoeringsprogramma. De regiegroep oriënteert zich periodiek op het domein van de samenwerking. In de regiegroep hebben zitting de beide burgemeesters en de verantwoordelijke wethouders voor de netwerkstad en de verantwoordelijk gedeputeerde voor de netwerkstad alsmede de secretarissen. Het voorzitterschap berust bij toerbeurt voor de periode van twee kalenderjaren bij respectievelijk de burgemeesters van Zwolle en Kampen. De regiegroep wordt ondersteund door het secretarissenoverleg en het programmabureau. De programmamanager (zie afspraak 10) verzorgt het secretariaat. De regiegroep vergadert tenminste vier keer per jaar. De regiegroep stuurt op inhoudelijke doelen en de voortgang. De regiegroep bewaakt de samenhang tussen de boegbeelden De regiegroep zorgt voor een coördinatie van de besluitvormingsprocessen. Afspraak 8. Bestuurlijke Kernteams Voor elk boegbeeld overleggen de betrokken portefeuillehouders van provincie en gemeenten zodanig dat een adequate voortgang van de samenwerkingsafspraken wordt bereikt. De bestuurlijke kernteams (in beginsel drie en eventueel twee portefeuillehouders per boegbeeld, waarvan één de bestuurlijke trekker is) zijn bestuurlijk opdrachtgever en tevens verantwoordelijk voor de uitwerking en realisatie van de boegbeelden, het onderhouden van externe contacten, het genereren van financiële middelen, het invullen van de maatschappelijke betrokkenheid en het proces van besluitvorming in de individuele colleges en in raden en staten. De bestuurlijke kernteams rapporteren regelmatig aan de regiegroep en aan beide colleges en Gedeputeerde Staten. De bestuurlijke kernteams ontvangen de opdracht uit de colleges. De bestuurlijke kernteams worden ambtelijk ondersteund. De ambtelijke trekker van een boegbeeld (ondersteund door een ambtelijk team, afhankelijk van de omvang van de inspanningen) is verantwoordelijk voor de uitvoering van het programma- of projectplan van een boegbeeld en de tijdige realisering van de (tussen)resultaten. De ambtelijke trekker en het ambtelijke team zijn tevens verantwoordelijk voor het onderhouden van de externe contacten en het invullen van de maatschappelijke betrokkenheid rond het boegbeeld. 2007 02 15 ZKN overeenkomst Samenwerking in de IJsseldelta 4
Afspraak 9: Secretarissenoverleg Het secretarissenoverleg is verantwoordelijk voor het proces van ambtelijke opdrachtverlening en de inzet en coördinatie van personeel en middelen. Het secretarissenoverleg signaleert knelpunten en adviseert de regiegroep en bestuurlijke kernteams over prioriteitstelling. De secretarissen zijn verantwoordelijk voor het programmabureau en sturen het programmabureau aan (zie afspraak 10). Afspraak 10. Programmabureau Ten behoeve van een optimale uitvoering van het uitvoeringsprogramma wordt gezamenlijk een programmabureau opgezet waaraan een programmamanager, een beleidsmedewerker en een ondersteunend medewerker verbonden zijn. Het programmabureau heeft een schakelrol in de programmeringscyclus. Met name in het bestuurlijke en ambtelijke opdrachtverleningsproces, het formuleren van de te realiseren resultaten en de invulling van de randvoorwaarden (capaciteit, geld) vervult het programmabureau een belangrijke rol. Tevens zal de monitoring van de boegbeelden door het programmabureau worden uitgevoerd. Alle partijen zijn in het programmabureau vertegenwoordigd door accounts. De accounts zijn verantwoordelijk voor de voorbereiding van de besluitvorming in de afzonderlijke raden en staten over boegbeeld overstijgende onderwerpen. Zij doen dit in opdracht van het secretarissenoverleg en in overleg met de bestuurlijke regiegroep, de bestuursteams, het programmabureau en de ambtelijke trekkers van de boegbeelden. Het programmabureau levert ondersteuning aan en advisering van de regiegroep en het secretarissenoverleg. Het programmabureau behartigt gemeenschappelijke bedrijfsvoeringsaspecten (d.w.z. bedrijfsvoeringsaspecten die het niveau van de afzonderlijke boegbeelden of deelprogramma s overstijgen, zoals het opstellen van een begroting voor het totale programma en het opstellen van een monitoring- en rapportagesysteem) en het draagt zorg voor een gemeenschappelijke communicatie van de boegbeelden. Afspraak 11. Samenwerking tussen Boegbeelden De afstemming tussen de boegbeelden vindt zoveel mogelijk plaats op het niveau van de boegbeelden zelf. Wanneer er keuzes zijn die op het niveau van de boegbeelden niet beslecht kunnen worden (bijvoorbeeld ten aanzien van de ontwikkeling van kantoorlocaties of woningbouw) worden deze opgetild naar het niveau van het secretarissenoverleg en bestuurlijke regiegroep. Het programmamanagement staat op afstand van de boegbeelden. De coördinatie van de boegbeelden berust bij de bestuurlijke kernteams. De bestuurlijke kernteams zijn primair zelf verantwoordelijk voor afstemming over keuzes die meerdere boegbeelden raken (zoals woningbouw, kantoorontwikkeling en ruimtelijke reserveringen). Wanneer de boegbeeldtrekkers er niet in slagen om tot een goede afstemming van boegbeeldoverstijgende zaken te komen zullen regiegroep en secretarissenoverleg inhoudelijk interveniëren. Afspraak 12. Financiële verplichtingen Aan deze overeenkomst zijn de volgende financiële verplichtingen verbonden: o Werkbudget waarvan het programmabureau en de organisatie van de diverse overleggen en raads- en statenledendagen en de algemene communicatiekosten gefinancierd worden. De verdeelsleutel hiervoor is: 1/3 komt voor rekening van de gemeente Zwolle, 1/3 komt voor rekening van de gemeente Kampen en 1/3 komt voor rekening van de provincie. o Aanjaagbudget voor de uitvoering van het jaarlijks vast te stellen uitvoeringsprogramma (zie afspraak 4) o Budget boegbeelden; sommige boegbeelden worden gerealiseerd op basis bijdragen van derden. De uitwerking is een primaire verantwoordelijkheid van het bestuurlijk kernteam. 2007 02 15 ZKN overeenkomst Samenwerking in de IJsseldelta 5
Afspraak 13. Inwerkingtreding en aanpassing van de overeenkomst De overeenkomst treedt in werking onmiddellijk na ondertekening. In het verlengde van de jaarlijkse vaststelling van het uitvoeringsprogramma en het bestuurlijk overleg daarover kunnen ook tussentijds aanpassingen in de overeenkomst worden aangebracht. Afspraak 14. Bekendmaking van het bestaan en resultaten van de overeenkomst Partijen verplichten zich de resultaten van de samenwerking op daartoe geëigende momenten gezamenlijk bekend te maken, opdat de bevolking en andere belanghebbenden van de voordelen van deze samenwerking kennis kunnen nemen. 2007 02 15 ZKN overeenkomst Samenwerking in de IJsseldelta 6
Getekend te Zwolle op 21 september 2007 Namens het college van Gedeputeerde Staten van de provincie Overijssel Mr. G.J. Jansen Commissaris van de Koningin Namens het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Zwolle Drs. H.J. Meijer Burgemeester Namens het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Kampen Mr. ing. J. Oosterhof Burgemeester 2007 02 15 ZKN overeenkomst Samenwerking in de IJsseldelta 7