Van akker tot export: voorkomen en bestrijden van bewaarziekten. HLB HZPC - Certis

Van akker tot export: voorkomen en bestrijden van bewaarziekten HLB HZPC - Certis

Voorkomen en bestrijden van bewaarziekten Albert Wolfs (HLB) Harm Steenhuis (HZPC) Fokke Smit (Certis)

Bewaarziekten Optimale beheersing Woensdag 22 januari 2014 Albert Wolfs

Bewaarziekten Fusarium Phoma Zilverschurft

Fusarium

Fusarium Fusarium spp. Fusarium coeruleum, ook wel Fusarium solani - komt zowel in grond als in pootgoed voor Fusarium sambucinum (vroeger: F. sulphureum) - komt vooral in pootgoed voor - vaak resistent tegen TBZ Fusarium avenaceum - regelmatig in zetmeelaardappelen Fusarium oxysporum - vooral Middellandse zee gebied

Phoma Phoma foveata - Phoma of gangreen - Infectie bij lage bodemtemperaturen (<8 C) - Vooral via uitgangsmateriaal Phoma exigua - Duimrot - Via knollen en via grond - Infectie bij lage bodemtemperaturen (<8 C) Phoma eupyrina - komt vooral op veldgewassen voor - treedt vooral op bij volvelds doodspuiten i.c.m. zeer natte omstandigheden - is makkelijk te versmeren door de hele partij(en)

Phoma foveata Aantasting door gangreen (foto PRI)

Phoma foveata Stengellesies (foto PRI) zwarte picniden op afgestorven stengels (foto PRI)

Phoma exigua Aantasting door duimrot (foto PRI)

Zilverschurft Helminthosporium solani Vooral via pootgoed Vocht en relatief hoge temperaturen gunstig voor uitbreiding Resistentie tegen TBZ

Zilverschurft

Beheersing Belangrijke aandachtspunten bij beheersing Uitgangsmateriaal Beschadiging Drogen Bewaren Chemische behandeling

Beheersing: uitgangsmateriaal Visuele controle uitgangsmateriaal Controle latente besmetting? PootgoedScan HLB

Beheersing: beschadiging Goed klapwerk Afstelling rooimachine Valbrekers kippers Kwaliteit chauffeurs Inschuurlijn Verbeteringen m.b.v. electronische knol en deskundig advies

Beheersing: drogen Welke aspecten zijn van belang bij drogen: Temperatuur Vocht Dauwpunt! Geforceerd drogen Snelheid drogen Ventilatiesysteem Ventilatiecapaciteit

Beheersing: drogen Stelling: Ventileren is drogen Drogen is ventileren Drogen kan alleen als het dauwpunt van de lucht lager is dan de temperatuur van het product Dauwpunt is de temperatuur van de lucht waarbij deze verzadigd is van vocht (r.v. 100%)

Beheersing: drogen Kan het product snel worden gedroogd? grondtemperatuur = producttemperatuur verwachte dauwpuntstemperatuur bekend?

Beheersing: drogen

Beheersing: drogen Aandachtspunten: Geforceerd drogen Snel drogen Droog bewaren: let op condens!

Beheersing: chemie Ideaal moment inschuren sorteren omstorten/afkiemen Apparatuur volledige bedekking Middelenkeuze

Beheersing: chemie Knolbehandeling: Lirotect Super: Fusarium, Phoma, Zilverschurft Diabolo: Fusarium, Phoma, Zilverschurft Moncereen Pro: Rhizoctonia + goede nevenwerking op Fusarium en zilverschurft Grondbehandeling: Amistar/Subliem: Rhizoctonia, zilverschurft en zwarte spikkel

Beheersing Belangrijke aandachtspunten bij beheersing Uitgangsmateriaal Beschadiging Drogen Bewaren Chemische behandeling Voor een goede beheersing van bewaarziekten moeten alle aspecten voldoende aandacht hebben

Einde presentatie Bedankt voor uw aandacht! www.hlbbv.nl Donderdag 17 januari 2013 Albert Wolfs

.En dan nu.... met Harm Steenhuis van..

De schijf van 5 en dr. Wolfs

Bewaarziekten Voorkomen is beter dan genezen, maar. Naar de dokter Recept in acht nemen Luisteren en doen Zal wel mee vallen, het loopt niet zo n vaart Ik problemen? Nee, mijn buurman die.. Schade op langere termijn

Bewaarziekten en de schade Imago schade voor Nederlands pootgoed Korte termijn Lange termijn Reparatie kosten Direct met nieuw pootgoed Vergoedingsregelingen

Bewaarziekten en consumptieteelt Gewassen consumptieaardappelen in het schap Bestrijding van bewaarziekten aan de bron Wet- en regelgeving (HACCP, etc.) mbt voedselveiligheid

Kwaliteit en HZPC-norm

NAK-norm versus HZPC-norm NAK-norm Schurft (gewone) Schurftschaal 2½ HZPC-norm Schurftschaal 1½ Rhizoctonia < 25% licht < 15% licht Zilverschurft Knollen die slap zijn geworden of sterk gerimpeld zijn ten gevolge van een aantasting van zilverschurft mogen niet in de partij voorkomen < 25% van de knollen voor meer dan 1/3 aantasting van het oppervlak

Kwaliteit en inspectie & controle Keuring inspectie Nederland Beleving inspectie eisen Keuring buitenland Verandering spelregels gedurende de wedstrijd Flexibiliteit & logistiek

Verandering van spelregels tijdens de wedstrijd

Klachten

Fusarium

zilverschurft

Klachtenprocedure Onderzoek Aansprakelijkheid Beoordeling Wie betaalt??

Preventie Proefrooi monsters Dagelijkse controle & registratie tijdens sorteren Gerichte aktie bij matige partijen Ieder seizoen heeft zijn specifieke ziekte

Voorbeeld preventie zilverschurft vanuit de aardappelsector onderzoek 2000-2003

Lange adem Preventie = ontwikkeling resistentie

Ontwikkeling resistentie in nieuwe rassen Goede toetsen ontwikkelen

Ontwikkeling resistentie in nieuwe rassen Inzet moderne technieken (PCR)

We hebben geen tijd meer om te praten!! Aanscherping van zilverschurft-eisen buitenland Afnemers in Nederland stellen hogere eisen Image Nederlands pootgoed moet op peil blijven

Ten slotte 1. Luister naar dr.wolfs 2. Overdenk de gevolgen 3. Accepteer het recept 4. Luister straks naar de uitleg van de bijsluiter door dr.smit

Bijsluiter Diabolo Maximaal rendement uit Diabolo

Hoe maximaal rendement halen uit behandeling van knollen Bijsluiter Diabolo

CERTIS EUROPE bewaarziekten

Bijsluiter/gebruiksaanwijzing Tegen zilverschurft, Fusarium spp. en Phoma Direct na de oogst behandelen met schijfvernevelaar Dosering 150 ml/ton aardappelen in ca 2 liter water CERTIS EUROPE bewaarziekten

Gebruiksaanwijzing 1 Tegen zilverschurft, Fusarium spp. en Phoma CERTIS EUROPE bewaarziekten

Werkingsspectrum inschuurmiddelen Enkelvoudig (BCM) Lirotect (imazalil + BCM) Diabolo (imazalil) Zilverschurft - ++ ++ Fusarium sulphureum - ++ ++ Fusarium solani ++ ++ +(+) Phoma ++ ++ ++ CERTIS EUROPE bewaarziekten

Gebruiksaanwijzing 2 Direct na de oogst behandelen met schijfvernevelaar CERTIS EUROPE bewaarziekten

Fusarium /Phoma Laat een kieper nooit een nacht overstaan, maar leeg deze direct om infectie te voorkomen CERTIS EUROPE bewaarziekten

Fusarium sulphureum (bij sorteren) 16 14 12 10 8 6 onbehandeld Diabolo Lirotect 4 2 0 % aantasting CERTIS EUROPE bewaarziekten

Fusarium sulphureum 30 25 20 15 10 onbehandeld Diabolo Lirotect 5 0 % aantasting CERTIS EUROPE bewaarziekten

Gebruiksaanwijzing 3 Dosering 150 ml/ton aardappelen in ca 2 liter water CERTIS EUROPE bewaarziekten

Residu en % aantasting Fusarium 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 gem. aantasting imazalil residu (ppm) 5,0 0,0 onbehandeld Imazalil Imazalil Imazalil CERTIS EUROPE bewaarziekten

Phoma foveata % aantasting 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Onbehandeld Diabolo SL 150 (totale volume 1500 ml) Diabolo SL 150 (verdunning 1:1) CERTIS EUROPE bewaarziekten

Knol bedekking

Toepassingstechniek Bedekkingsgraad knollen bij inschuren praktijkbedrijf Bedekking in % % knollen < 25% bedekt 1 48 30 2 60 11 3 36 45 4 41 23 5 30 38 6 38 38 7 57 57 gemiddeld 40 35 CERTIS EUROPE bewaarziekten

Onverdund 150 ml/ton CERTIS EUROPE bewaarziekten

Verdund 1:1, 300 ml/ton CERTIS EUROPE bewaarziekten

Verdund 1500 ml/ton CERTIS EUROPE bewaarziekten

Werkingsduur imazalil tijdens bewaring

Werkingsduur imazalil tijdens bewaring 16 % aantasting zilverschurft 14 12 10 8 6 behandeld onbehandeld 4 2 0 7 oktober 29 december 23 januari 19 april CERTIS EUROPE bewaarziekten

Samengevat: Diabolo uitstekend tegen bewaarziekten Toepassen bij inschuren het hoogste rendement Zorg voor een goede knolbedekking CERTIS EUROPE bewaarziekten

Zorg voor schoon uitgangsmateriaal Voorkom beschadigingen Snel drogen Goed bewaren Zorg voor een goede knolbedekking met Diabolo CERTIS EUROPE bewaarziekten

Tot slot 1. Gebruik het advies van Albert Wolfs (HLB) 2. Overdenk de gevolgen 3. Accepteer het recept 4. Behandel volgens de bijsluiter van Diabolo Dank voor uw aandacht