BUUR T GE L UK maximaal met kunst & cultuur 3 magazine 04.indd 1 09-10-12 16:58
2 magazine 04.indd 2 09-10-12 16:58
BESTE BUURT- INSPIRATOR, Het Prins Bernhard Cultuurfonds ondersteunt projecten op het gebied van cultuur- en natuurbehoud. Cultuur als middel om mensen te verbinden, oftewel buurtcultuurwerk, is voor ons een nieuwe tak van sport. Waar we enthousiast over zijn, maar waar we ook nog een heleboel in moeten leren. 1001 ideeën zijn nodig. In dit boekje een eerste verkenning. In het speelveld van het buurtcultuurwerk, neemt het Prins Bernhard Cultuurfonds Brabant graag de rollen op zich van aanjager en verbinder. We zijn blij en trots met onze krachtige partners in het buurtcultuurwerk: woningcorporaties in Eindhoven (Woonbedrijf), s-hertogenbosch & Oss (BrabantWonen), Boxtel (St. Joseph), Bergen op Zoom (Stadlander), Grave (Mooiland) en de provincie Noord-Brabant. Zij hebben ieder een eigen Buurtcultuurfonds geopend en werken met elkaar, bewoners en professionals aan cultuurprojecten in de buurt. Dit boekje is een open uitnodiging om met ons op zoek te gaan naar antwoorden op de vraag hoe cultuur en natuur mensen kan inspireren en verbinden. Veel Buurtgeluk! Namens het Prins Bernhard Cultuurfonds Brabant, Pierre Rutgers, AMBTELIJK SECRETARIS 3 magazine 04.indd 3 09-10-12 16:58
4 Kind, kenner, kunstenaar: iedereen kan voor verwondering zorgen magazine 04.indd 4 09-10-12 16:58
Op zoek naar Kansen,suggesties en inspiratie voor een leukere buurt 5 magazine 04.indd 5 09-10-12 16:58
FOTO ERFGOED BRABANT Praatje in een volkswijk te s-hertogenbosch, 1931. 6 magazine 04.indd 6 09-10-12 16:58
magazine 04.indd 7 BUURTGELUK TOEN Na de verregaande individualisering van de maatschappij van de laatste jaren lijkt het er nu op dat er een terugkerend verlangen is naar het wijkgevoel van vroeger. En dat is goed nieuws. Het ontbreken van contact met buren is namelijk een belangrijke voorspeller voor een teruglopende leefbaarheid in wijken. Was toen heel gewoon? En kunnen we iets leren van de samenhang in volksbuurten van voor de oorlog? Wat weten de archieven en belangrijker nog wat kunnen we leren van de oudere buurtbewoners? TIP! www.erfgoedbrabant.nl 7 09-10-12 16:58
www.bredewegfestival.nl 8 magazine 04.indd 8 09-10-12 16:58
STRAAT BEELD Anno 2012 bedenken bewoners en ontwerpers samen hoe de straat eruit komt te zien. Dromen van bewoners worden door ontwerpers vormgegeven. Bijvoorbeeld de straatverlichting. Een lampje maakt het thuis gezellig. En wat binnen kan, kan buiten vast ook. Meer sfeer in de brandgang, een schamel verlicht plein veranderen in een gezellige ontmoetingsplaats met leuke lampen of een straat omtoveren in een festivalterrein door de standaard lantaarnpaal te voorzien van lampenkappen zoals tijdens het Bredewegfestival in Amsterdam. ival.nl Gezelligheid op straat 9 magazine 04.indd 9 09-10-12 16:58
Wedstrijdje doosrennen Verdult (social designer), ingezet om de binnenstad van Eindhoven te verlevendigen. 10 2 magazine 04.indd 10 09-10-12 16:58
CREATIEVE INDUSTRIE Buurtcultuurprojecten vanuit het Prins Bernhard Cultuurfonds zijn altijd professionals betrokken. Zij ondersteunen het proces, verzamelen verhalen en jagen ontmoeting aan. Medewerkers van corporaties signaleren wat er speelt in een buurt. Professi- onals uit de creatieve sector helpen op hun beurt vraagstukken uit de buurt creatief te vertalen, bewoners te prikkelen, te ver- binden en in beweging te brengen. de bindigen. Project Klimrektent door: Rocco Verdult locatie: Woensel West, krachtwijk Eindhoven 11 3 magazine 04.indd 11 09-10-12 16:58
12 magazine 04.indd 12 09-10-12 16:58
MUZIEK IN DE BUURT Dat iedereen voor verwondering kan zorgen bewijst de Britse kunstenaar Luke Jerram met zijn project Play me. I m yours. Een project dat in veel grote steden in de wereld te zien was. In 2011 tijdens festival Incubate in Tilburg. Daar plaatste hij 101 piano s in de binnenstad van Tilburg, met de straat als podium. Het resultaat? Veel vrolijkheid, mooie momenten en onverwachte gesprekken over muziek en kunst. Ook een idee voor een muziekproject? Doe een aanvraag bij je lokale buurtcultuurfonds! 13 magazine 04.indd 13 09-10-12 16:58
SOCIAL DESIGN www.fabiencappello.com 14 magazine 04.indd 14 09-10-12 16:58
Kertsboomkruk Het is december en de buurt wil samen iets leuks doen. Wat te denken van meubelen gemaakt van het hout van de kerstbo- men van bewoners? De Engelse ontwerper Fabien Capello maakt slim gebruik van de 1.8 miljoen verweesde kersbomen die jaarlijks in Londen rondslingeren na kerst. Hij ontwierp een meubellijn van het afvalhout. Wij zien mooie buurtmeubelen voor ons. Gemaakt van eigen kerstbomen. Gecreërd door de hele buurt. o.com in de wijk kan natuurlijk ook het begin zijn van een heel leuke buurttraditie. 15 magazine 04.indd 15 09-10-12 16:58
TIJDELIJKE ARCHITEC- TUUR Bouw met de buurt aan een tijdelijke droom. Alles is mogelijk met duurzaam hergebruik van bestaande materialen. Realiseer met vereende krachten een kasteel, een brug, een boot of een heel kinderdorp. Tijdelijke speeltuin van beschikbare bouwelementen 16 Kijk voor meer van deze en andere projecten op 2012architecten.nl Eerste ed festival magazine 04.indd 16 09-10-12 16:58
E magazine 04.indd 17 Eerste editie van het Huttenfestival in Tilburg 17 09-10-12 16:58
18 Met buurtgenoten een pluktuin aanleggen en onderhouden magazine 04.indd 18 09-10-12 16:58
magazine 04.indd 19 Buurttuin, bloemenplukweide, speelnatuur, voortuinsafari, leertuinen. Groen maakt gelukkig. Met name kleinschalig buurtgroen brengt kleur, ontmoeting, een hoger gevoel van veiligheid en vermindert het vandalisme. www.postzegelpark.nl www.plukdestad.nl pluktuin den GROEN GELUK 19 09-10-12 16:58
buurtrestaurant 20 Buurtop magazine 04.indd 20 09-10-12 16:59
MET ELKAAR band of buurtorkest Onderzoek laat zien dat we anno 2012 verlangen naar meer en intensiever contact in de buurt. De buurtcultuurfondsen dragen daar graag aan bij. Buurtopera amateurzangers 21 magazine 04.indd 21 09-10-12 16:59
DO IT YOURSELF 2. Handleiding voor het maken van lende kleu Iets nieuws leren. Hoe meer kunstvaardigheden ieder beheerst, hoe meer mankracht we kunnen mobiliseren voor het mooi maken van de buurt. De Centra voor de Kunsten zijn natuurlijk een heel goed startpunt. Zij hebben vakdocenten in alle mogelijke kunstvormen. Verschillende kunstencentra zijn ook al als partner betrokken bij de uitvoering van buurtcultuurfondsprojecten. Maar leren haken van de buurvrouw mag natuurlijk ook. Leer iets nieuws en geef je talent door, daar wordt iedereen gelukkig van. 5. 4. 3. 1. vouw het papier 2 x dubbel 2. knip het een stukje in 3. vouw het papier nogmaals dubbel 4. bind een ijzerdraad om de onderkant 5. maak het met de plakband vast aan het ijzerdraad 22 magazine 04.indd 22 09-10-12 16:59
bbel erkant st aan magazine 04.indd 23 lende kleuren, ijzerdraad en een schaar 23 09-10-12 16:59
Geef je buurthuis, kantine of schutting een nieuw kleurtje. 24 magazine 04.indd 24 09-10-12 16:59
BUURTGE- LUK OVER DE GRENS Buiten Nederland zijn er schitterende voorbeelden te zien van geslaagde buurtcultuurprojecten. Hiernaast een foto van het project Favela Painting in Rio de Janeiro van het Nederlandse kunstnaarsduo Jeroen Koolhaas en Dre Uhrhahn. Bewoners schilderen zelf hun woonomgeving. Wat een plaatje! e of urtje. www.favelapainting.com 25 magazine 04.indd 25 09-10-12 16:59
OM TE ONTHOUDEN: Het Buurtcultuurfonds is een initiatief van het Prins Bernhard Cultuurfonds Inmiddels openden de provincie Noord-Brabant en 5 corporaties een buurtcultuurfonds Geld uit de Buurtcultuurfondsen is bestemd om buurtcultuur- en buurtnatuurprojecten te realiseren die bijdragen aan ontmoeting en verbinding Op jaarbasis is er vanuit alle buurtcultuurfondsen samen 1.4 miljoen per jaar beschikbaar voor buurtcultuurprojecten Alleen initiatieven die ontstaan zijn in de buurt komen in aanmerking voor een bijdrage uit één van de buurtcultuurfondsen Ieder Buurtcultuurfonds hanteert een eigen aanvraagprocedure www.buurtcultuurfonds.nl 26 BIJ HET MAKEN VAN DIT BOEKJE HEBBEN WE ONS BEST GEDAAN RECHTEN VAN MAKERS EN UITVOERENDEN VAN GETOONDE OF VERMELDE WERKEN TE WAARBORGEN. DE AARD VAN HET MATERIAAL BRENGT EVENWEL MET ZICH MEE DAT IN SOMMIGE GEVALLEN DE IDENTITEIT OF VERBLIJFPLAATS VAN RECHTHEBBENDEN IN REDELIJKHEID NIET KAN WORDEN ACHTERHAALD. INDIEN ENIGE (RECHTS)PERSOON MEENT RECHTEN TE KUNNEN DOEN GELDEN OP DE CONTENT VAN DIT BOEKJE, GELIEVE DEZE ZICH IN VERBINDING TE STELLEN MET PRINS BERNHARD CULTUURFONDS, AFDELING NOORD-BRABANT. magazine 04.indd 26 09-10-12 16:59
3 magazine 04.indd 27 09-10-12 16:59
maximaal BUUR T GE L UK Dit boekje is een uitgave van het Prins Bernhard Cultuurfonds, afdeling Noord-Brabant. Het verschijnt in een oplage van 1000 stuks en wordt verspreid onder professionals die een rol spelen in buurtcultuur zoals medewerkers van corporaties, kunstinstellingen en overheden. Ook werk maken van Buurtgeluk? Neem dan contact op met: Prins Bernhard Cultuurfonds Noord-Brabant Provincie Noord-Brabant Postbus 90151 5200 MC s-hertogenbosch T (073) 681 22 09 E noordbrabant@cultuurfonds.nl COLOFON: Concept en tekst: Van Klein Geluk - momentenburo ism Studio Boot, Ontwerp: Studio Boot Met dank aan: Erfgoed Brabant, Bureau Natuur & Landschap provincie Noord-Brabant. oktober 2012 geluk is altijd in de buurt maximaal met kunst & cultuur magazine 04.indd 28 09-10-12 16:59