Risicowijzer. Weet wat u moet doen

Risicowijzer Zeewolde Weet wat u moet doen

Voorwoord 2/3 9 Brand, een ontploffing, een gifwolk. U moet er waarschijnlijk niet aan denken. Toch is het goed af en toe stil te staan bij de risico s in onze leefomgeving. Hoe klein deze risico s ook zijn. Want als er wat gebeurt, is het belangrijk dat u weet wat u moet doen. Door in een crisissituatie op de juiste manier te handelen kunt u erger voorkomen. En misschien zelfs levens reden, van uzelf en van anderen. Onze gemeente doet er, samen met de andere gemeenten in Flevoland, veel aan om de risico s zo veel mogelijk te beperken. Als burgemeester vind ik het belangrijk u over de risico s in onze gemeente te informeren. In deze Risicowijzer hebben we deze voor u op een rij gezet. We vertellen hoe u zich op een ramp kunt voorbereiden, en wat u moet doen als er iets gebeurt. Ook geven we in deze Risicowijzer aandacht aan rampen die kleinschaliger zijn en die u zelf kunt voorkomen, zoals brand en koolmonoxide in huis. Ik adviseer u deze Risicowijzer goed door te lezen. Bewaar hem daarna op een handige plek, bijvoorbeeld in uw meterkast. Tref verder de nodige voorbereidingen, zoals het aanleggen van een noodvoorraad. Zorg in ieder geval voor een radio op batterijen, zodat u altijd de rampenzender kunt ontvangen voor meer informatie, ook als de stroom in uitgevallen. Tot slot: ik hoop dat u deze Risicowijzer nooit hoeft te raadplegen. Maar als er iets gebeurt: weet u wat u moet G.J. Gorter Burgemeester van Zeewolde

Grip op noodsituaties in de gemeente Zeewolde en de provincie Flevoland 3/3 9 In deze Risicowijzer geven wij u informatie over twaalf kleine en grote noodsituaties die zich voor kunnen doen in Nederland. Flevoland is grotendeels omgeven door water. Het land ligt overal lager dan de zeespiegel. Dijken en gemalen moeten Flevoland droog houden. Maar stelt u zich eens voor wanneer een dijk bezwijkt. Ook situaties als extreem weer, uitval van drinkwater, gas of elektriciteit of een ziektegolf kunnen zomaar gebeuren. De gemeente, de provincie, de waterschappen en het Rijk doen er alles aan om de kans op ernstige incidenten en rampen zo klein mogelijk te houden. Er zijn bijvoorbeeld strenge veiligheidseisen gesteld aan het vervoer en de opslag van gevaarlijke stoffen. Verder zijn er rampenplannen gemaakt en oefenen de hulpdiensten regelmatig, ook samen met bedrijven. Daarnaast zijn er afspraken hoe de overheid met u als burger communiceert bij een noodsituatie. Als er ondanks alle veiligheidsmaatregelen toch iets misgaat, kunnen de gevolgen bijzonder groot zijn. Daarom is het belangrijk dat u zich goed voorbereidt, hoe klein de kans ook is, en weet hoe te handelen. In de brochure zijn ook checklists opgenomen en een lijst met belangrijke telefoonnummers. Uw voorbereiding begint bij het lezen van de informatie in deze Risicowijzer.

Hoe u gewaarschuwd wordt en informatie krijgt 4/3 9 Als er een noodsituatie is of een gevaarlijke situatie dreigt, wordt u meestal gewaarschuwd door de sirene of via sociale media. Omroep Flevoland is de officiële calamiteitenzender (ook wel rampenzender genoemd) voor de provincie Flevoland. Dat houdt in dat de overheid, waar de gemeente onder valt, de bevolking bij grote calamiteiten via Omroep Flevoland informeert. Dat gebeurt in radio-uitzendingen, via teletekst en door middel van een tekstbalk onder de tv-uitzendingen. Op internet informeert de overheid u via de website van de gemeente. Daarnaast is het mogelijk dat u informatie via sociale media, geluidswagens of via een huis aan huis verspreide brief ontvangt. Het kan wel enige tijd duren voordat deze kanalen u informatie verstrekken. Volg de instructies en adviezen die u ontvangt op. Als het nodig is, kan de rijksoverheid u bij een nationale ramp ook via de publieke omroep informeren of via de website www.crisis.nl. De overheid en de hulpdiensten zijn de enige instanties die instructies geven in tijden van een crisis. De overheid heeft de plicht om haar burgers te informeren en adviezen te geven over hoe zij zichzelf kunnen redden. Omroep Flevoland is te ontvangen via de volgende frequenties De etherfrequentie van Omroep Flevoland is 89,8 FM. De kabelfrequentie van Omroep Flevoland op de radio is: kabelfrequentie 98.5 FM Solcon analoog 105.4 FM Solcon digitaal 706 XMS analoog 105.4 FM XMS digitaal 706 De kabelfequentie van Omroep Flevoland op de televisie is: UPC analoog kabelfrequentie UPC digitaal 30 Solcon analoog 38 Solcon digitaal 908 XMS analoog 38 Kabelkanaal S 16- (264 Mhz)

XMS digitaal 908 5/3 9 Digitenne Kanaal 26 (514 Mhz) Zelfredzaamheid Met zelfredzaamheid wordt bedoeld dat u zelf maatregelen neemt ter voorbereiding op een ramp of ernstig incident. Maar ook dat u tijdens een ramp of incident uzelf en anderen helpt om de gevolgen ervan te beperken. Het is namelijk niet ondenkbaar dat zich een ramp voordoet, waarbij de overheid u niet tijdig kan waarschuwen. Of een ramp waarbij het niet mogelijk is om direct (voldoende) hulpverleners het rampgebied in te sturen. Zeker in die gevallen doen we een dringend beroep op u. Om uzelf in veiligheid te brengen, maar ook om kwetsbare mensen in uw omgeving te helpen, zoals kinderen, ouderen en mensen met een beperking. U kunt ook eerste hulp verlenen aan slachtoffers en de hulpdiensten de weg wijzen naar mensen in nood. Door uw gezonde verstand te gebruiken, kunt u een waardevolle bijdrage leveren aan het bestrijden van een ramp. Bij een ramp of ernstig incident in onze gemeente moeten we samen de schouders eronder zetten. Alleen dan kunnen we ervoor zorgen dat de gevolgen van een ramp zo beperkt mogelijk blijven. Minder zelfredzaam? Bent u vanwege een beperking minder zelfredzaam? Vraag dan aan anderen om u bij een ramp te helpen. Kijk ook op de website www.nietbangmaarvoorbeid.nl. U vindt hier advies voor het verbeteren van uw veiligheid. De eerste maandag van de maand om 12.00 uur worden de sirenes getest. Gaat de sirene op een ander tijdstip af? Ga dan naar binnen en zet Omroep Flevoland aan (radio of televisie). Sluit ramen, deuren en ventilatiekanalen.

6/3 9 Explosie en instortingsgevaar Kijk ook op www.crisis.nl Explosies kunnen ontstaan doordat er iets misgaat met een explosieve stof (bijvoorbeeld LPG of lekkage van een gasleiding) of explosief materiaal (bijvoorbeeld vuurwerk of munitie) Na een brand of explosie kan een huis of gebouw zo beschadigd zijn dat het kan instorten. Zo kunt u het voorkomen Een gasexplosie in huis kunt u voorkomen door niet zelf aan de gasleidingen te sleutelen. Schakel hier een vakman voor in. Laat uw cv-installatie regelmatig controleren. Ruikt u een gaslucht in huis, sluit dan direct de gastoevoer af en zet de ramen open. Maak geen open vuur en rook niet op plaatsen waar explosiegevaar met waarschuwingsborden staat aangegeven. Zo bereidt u zich voor Grote kantoren en bedrijven beschikken vaak over een ontruimingsplan. Dat geldt ook voor hotels en scholen. Als u een onbekend gebouw binnenkomt, kijk dan op deze plannen en let dan op de nooduitgangen. U weet dan hoe u bij gevaar zo snel mogelijk veilig kunt vluchten. Zo wordt u gewaarschuwd Als u in een groot gebouw of winkelcentrum bent, wordt u gewaarschuwd via een ontruimingssignaal of door bedrijfshulpverleners. Bij het vrijkomen van een grote gaswolk of bij explosiegevaar, wordt u geïnformeerd via de sirene of door geluidswagens. Meer informatie krijgt u via Omroep Flevoland of sociale media, zoals Twitter, NL-alert of cell-broadcasting. Dit moet of kunt u doen Bij explosiegvaar: Doe ramen en deuren open Verlaat de directe omgeving Na een explosie Probeer zo snel mogelijk het gebouw te verlaten en begeleid mensen die extra hulp nodig hebben. Kijk uit voor losse elektriciteitsdraden, deze kunnen onder stroom staan. Volg aanwijzingen van hulpverleners bij een calamiteit op.

Lukt dit niet, zoek een schuilplek. Vallend puin is het grootste gevaar. Blijf daarom laag bij de grond, schuil onder zwaar meubilair of onder een deurpost. Blijf uit de buurt van ramen, spiegels, glazen deuren en van zware voorwerpen die niet op de grond staan. Blijf stil zitten en bescherm uw hoofd en nek met uw armen. Maak indien mogelijk aan hulpverleners duidelijk waar u bent, eventueel via uw mobiele telefoon (bel 112). Ligt u onder het puin, blijf dan stil liggen. Spaar uw stem. Maak zo mogelijk geluiden door op buizen te tikken, zodat hulpverleners u kunnen horen. 7/3 9 Dit doet de overheid Woningen en andere gebouwen in Nederland moeten aan bouwkundige voorschriften voldoen, zodat de kans op instorting zo klein mogelijk is. De overheid ziet hier zoveel mogelijk op toe, bijvoorbeeld door inspecties tijdens de bouw.

8/3 9 Brand Kijk ook op www.crisis.nl Een beginnende brand kan in korte tijd uitgroeien tot een brand van grotere omvang. Snel ingrijpen kan erger voorkomen. De meeste slachtoffers bij woningbranden vallen door de rook die vrijkomt. Er kan natuurlijk ook brand uitbreken in een ander gebouw war u zich bevindt, bijvoorbeeld op het werk of in een winkel. Het is belangrijk dat u weet wat u in zo n geval moet doen. U mag rekenen op de komst van de brandweer, maar zij heeft tijd nodig om uw huis of bedrijf te bereiken. Zo kunt u het voorkomen Brand in uw woning is vaak eenvoudig te voorkomen. Kijk voor nuttige tips op www.brandweer.nl of informeer bij de plaatselijke brandweer. Zo bereidt u zich voor Thuis: zorg dat u vluchtroutes in huis kent. Spreek thuis met uw huisgenoten af waar u naar toe vlucht en war u elkaar buiten treft. Zorg ervoor dat vluchtroutes vrij blijven van obstakels. Het aanbrengen van rookmelders op elke verdieping kan levensreddend zijn bij brand. Test een rookmelder regelmatig op een goede werking. Ook de aanwezigheid van een blusdeken in de keuken en kleine blusmiddelen kunnen helpen om een beginnende brand in de kiem te smoren. Op het werk: zorg dat u vluchtroutes in uw werkomgeving kent. Bekijk, als dit aanwezig is, het evacuatieplan op uw werk of van andere grote gebouwen waar u regelmatig bent. Zo wordt u gewaarschuwd Als er brand is, zult u dat waarschijnlijk eerst ruiken. Ook kunt u gewaarschuwd worden door een rookmelder, door het afgaan van een ontruimingssignaal of door het afgaan van een sprinklerinstallatie. Grote bedrijven beschikken vaak ook over bedrijfshulpverleners. Dit moet/kunt u doen Probeer een beginnende brand te blussen met een branddeken of een brandblusser. Lukt blussen niet meer, ga dan zo snel mogelijk naar buiten. Neem kinderen mee en help anderen die moeilijk zelf kunnen vluchten. Sluit deuren en ramen achter u. Zo voorkomt u misschien dat de brand zich uitbreidt. Gebruik geen lift, maar ga via de trap. Bel 112 voor hulp. Kunt u het gebouw niet verlaten? Ga zo mogelijk voor een raam aan de straatkant staan, zodat de brandweer u kan zien.

Kunt u niet meer door de rook heen kijken? Blijf zo laag mogelijk bij de grond, want rook stijgt op. Maak een paar doeken nat en houd deze voor uw neus en mond. Ga nooit terug een brandend gebouw in. Koel brandwonden minstens vijftien minuten met lauw stromend water. Verwijder kleding die niet aan de wond vastzit. Waarschuw een arts. Doe niets op de wond. 9/3 9 Dit doet de overheid Voor grote branden in woonwijken, winkels of fabrieken heeft de overheid noodplannen gemaakt. Daarnaast is het net zo belangrijk dat u zichzelf voorbereidt op een mogelijke brand. Rookmelders redden levens. In uw eigen woning kunt u uzelf voorbereiden op een brand door rookmelders op te hangen. Als ze geïnstalleerd zijn, is het belangrijk dat u de melders regelmatig test. Op iedere rookmelder zit hiervoor een testknop. Brand in de buurt? Is er brand bij u in de buurt, bijvoorbeeld verop in de straat? Bel dan 112 en breng uzelf in veiligheid. Ga niet naar de brand toe. Probeer te voorkomen dat u de schadelijke rook inademt. Geef hulpdiensten de ruimte om hun werk te doen. Luister naar hun aanwijzingen. Doe niet mee aan ramptoerisme. Ook bij een brand die wat verder weg is, moet u oppassen voor de rook die vrijkomt. Bij gevaar, zoalsj het vrijkomen van gevaarlijke stoffen, wordt u geïnformeerd via een geluidswagen of de sirene. Sluit dan ramen en deuren en stem af op Omroep Flevoland.

10/ Elk jaar komen er in onze provincie een groot aantal mensen na een verkeersongeval in het ziekenhuis terecht en ook zijn er jaarlijks dodelijke slachtoffers te betreuren. Bij deze ongelukken zijn vaak slechts enkele auto s betrokken. Maar in bijzondere omstandigheden kunnen er ook grote, Groot verkeersongeval massale ongelukken gebeuren, bijvoorbeeld bij plotselinge gladheid of Kijk ook op www.crisis.nl Iedere dag vinden er verkeersongevallen plaats. Vaak zijn deze kleinschalig van aard. Maar in bijzondere omstandigheden, bijvoorbeeld bij plotselinge gladheid of dichte mist, kunnen er ook grote, massale ongelukken gebeuren met veel slachtoffers. Zo bereidt u zich voor Draag in de auto altijd een gordel (ook achterin) en bereid de route goed voor. Bekijk, voordat u de weg opgaat, wat de actuele verkeerssituatie en de weersverwachting is. U vindt informatie op internet (www.anwb.nl) en op NOS teletekst, vanaf pagina 700. Ook moderne navigatiesystemen geven vaak een goed beeld van de verkeerssituatie onderweg. Luister in de auto naar de verkeersinformatie. Omroep Flevoland geeft specifieke verkeersinformatie voor de provincie Flevoland. Neem een mobiele telefoon in de auto mee. Zorg ervoor dat u standaard een warme jas en een deken in de auto heeft liggen. Neem altijd wat drinken mee voor onderweg. Monteer in uw auto een veiligheidshamer op een plek waar u vanuit uw autostoel bij kunt. Mocht u te water raken met uw voertuig gebruik dan, indien mogelijk, de hamer om het raam in te slaan. Zo wordt u gewaarschuwd Indien de weersomstandigheden zeer slecht zijn en het onverantwoord is om de weg op te gaan, wordt er een weeralarm afgegeven. Verkeersincidenten worden via de autoradio gemeld. Dit moet/kunt u doen Raakt u betrokken bij een groot ongeval, ga dan zo snel mogelijk uw auto uit en zoek een veilige plek, bijvoorbeeld achter de vangrail. Bel 112 voor hulp. Houd de vluchtstrook vrij voor politie, ambulance en brandweer. Loop niet over de rijbaan, want dat is levensgevaarlijk. Ga niet langzaam rijden of stilstaan bij een ongeval. Zo veroorzaakt u files of zelfs nieuwe ongelukken. Bent u met de auto in een tunnel: verlaat uw auto en ga via de dichtsbijzijnde vluchtweg de tunnel uit. In de meeste tunnels wordt u met lichtsignalen de weg gewezen.

Raakt u met uw auto te water, probeer de auto dan zo snel mogelijk te verlaten. Doe de verlichting aan, maak uw gordels los, open het zijraam (of sla deze in met de veiligheidshamer) en verlaat de auto. Kijk ook op www.hulpbijautotewater.nl. Als u betrokken bent bij een ongeval met de metro of trein dan mag u deze pas verlaten als de conducteur daar toestemming voor geeft. Gevaar dreigt bijvoorbeeld van (gebroken) elektriciteitskabels en het van langsrazende (rail)verkeer. 11/ Dit doet de overheid Een ernstig verkeersongeval kan grote gevolgen hebben. De overheid zorgt voor wegomleidingen, verkeersinformatie en regelt de opvang voor gestrande reizigers.

12/ Ziektegolf Kijk ook op www.crisis.nl Er zijn veel verschillende soorten virussen die de gezondheid kunnen bedreigen. Er kunnen besmettelijke ziektes ontstaan die veel mensen treffen. We spreken dan van een ziektegolf of epidemie. Het is niet ondenkbaar dat een nieuw soort virus uitgroeit tot een wereldwijde epidemie. Bij de uitbraak van een infectieziekte is het belangrijk om maatregelen te nemen ter voorkoming van besmetting en het voorkomen van verdere verspreiding. Een infectieziekte is een ziekte die wordt overgebracht door mensen of dieren. De ziekte wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van micro-organismen, zoals bacteriën, virussen, schimmels of parasieten. U kunt een infectieziekte oplopen door contact met besmette personen, via voedsel, besmet water, het inademen van besmette lucht of door bepaalde insecten. De ziekmakers kunnen leiden tot diarree, braken, maagdarmontsteking of geelzucht. Zo bereidt u zich voor c.q. kunt u besmetting voorkomen Goede hygiëne, passend bij de specifieke infectieziekte, kan besmetting voorkomen. Als er kans op besmetting met griepachtige verschijnselen is, gebruik dan alleen papieren zakdoekjes en gooi ze na gebruik meteen weg. Houdt uw hand voor uw mond bij niezen en hoesten. Was uw handen nog vaker dan anders. Blijf zoveel mogelijk uit de buurt van mensen die besmet zijn. Hiermee wordt de verdere verspreiding van micro-organismen voorkomen. Eenvoudige maatregelen kunnen voorkomen dat voedselinfecties ontstaan. Was altijd uw handen na toiletbezoek, het verschonen van luiers of het aaien van (huis)dieren. Doe dit zeker voordat u voedsel bereidt. Het scheiden van rauw en reeds bereid voedsel is belangrijk om te voorkomen dat schadelijke micro-organismen van het onbereide voedsel in contact komen met het bereide voedsel. Let op de bewaar- en bereidingsadviezen op de verpakking van voedsel. Zo wordt u gewaarschuwd Als er een ziektegolf of epidemie uitbreekt, geeft het Ministerie van Volksgezondheid informatie via de (landelijke) media. Specifieke informatie voor inwoners van de provincie Flevoland komt via Omroep Flevoland. Daarnaast kunt u voor vragen terecht bij de GGD (www.ggdflevoland.nl) of het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (www.rivm.nl).

13/ Dit moet u doen Denkt u besmet te zijn geraakt, raadpleeg dan uw huisarts. Heeft u een besmettelijke ziekte opgelopen, blijf dan thuis en volg de aanwijzingen van uw huisarts op. Dit doet de overheid De gezondheidszorg en hulpdiensten weten wat ze moeten doen bij een ziektegolf en oefenen regelmatig. Een ziektegolf kan maatschappelijke gevolgen hebben: artsen en verpleegkundigen krijgen het heel erg druk en sommige bedrijven kunnen hun werk niet meer goed doen omdat er te weinig mensen kunnen werken. Ook het openbaar vervoer zal minder vaak rijden of komt misschien stil te liggen en scholen kunnen tijdelijk worden gesloten. Overheden, hulpdiensten en specifieke bedrijfstakken bereiden zich voor hoe ze bij een ziektegolf toch hun taken zo goed mogelijk kunnen uitoefenen.

14/ Extreem weer Kijk ook op www.crisis.nl In ieder seizoen kunnen er extreme weersomstandigheden plaatsvinden. Bijvoorbeeld een zware storm, overvloedige regen- of sneeuwval, ijzel, extreme kou of een hittegolf. Hierdoor kan het openbare leven in Nederland ontwricht raken. Ook kunnen er gevaarlijke situaties ontstaan en kan de gezondheid van veel mensen in gevaar komen. Zo bereidt u zich voor Zorg ervoor dat u altijd een noodvoorraad voedsel en water in huis heeft. Zie hiervoor de checklist noodvoorraad in deze Risicowijzer. Houd de weersverwachtingen steeds goed in de gaten (als u op reis gaat). Zorg ervoor dat er altijd een deken, een warme jas en een fles water in uw auto ligt. Gaat u reizen met de auto of het openbaar vervoer, neem dan een mobiele telefoon en eventueel een oplader mee. Zorg dat op uw boot de (nood)radio werkt. Bedenk voor vertrek ook of u vrienden of familie heeft waar u eventueel kunt overnachten als u vanwege de slechte weersomstandigheden niet verder kunt reizen. Zo wordt u gewaarschuwd Als er extreem weer op komst is geeft het KNMI een voorwaarschuwing of weeralarm af via radio, tv en internet. Extreem weer is helaas niet altijd te voorzien, kan plotseling opkomen en zeer plaatselijk zijn. Kijk voor meer informatie op www.knmi.nl. Dit moet u doen Blijf bij een weeralarm dat is uitgegeven voor uw omgeving bij voorkeur thuis. Moet u toch de deur uit, neem dan voldoende eten en water mee. Denk ook aan dekens, warme kleding en een opgeladen mobiele telefoon. Laat anderen weten waar u naar toe gaat en via welke route. Wacht met melden van schade tot het ergste voorbij is, om de hulpdiensten niet te overbelasten. Zij kunnen zich dan toeleggen op het bieden van hulp waar dat het meest nodig is. Dit doet de overheid Een zware storm, extreem slecht weer of een hittegolf kunnen ernstige gevolgen hebben. Bij erg slecht weer kunnen het verkeer en openbaar vervoer moeizaam verlopen. De overheid kan informatie verstrekken over het te verwachten weer en geeft via waarschuwingen en alarm aan hoe u zich kunt voorbereiden. Mochten er reizigers stranden als gevolg van slecht weer, dan zorgen de overheid en bedrijven samen voor overnachtingsmogelijkheden in bijvoorbeeld sporthallen en hotels.

15/ Uitval gas, water of stroom Kijk ook op www.crisis.nl Vrijwel ieder huis in Nederland is aangesloten op gas, water en elektriciteit. Als één van deze voorzieningen langdurig uitvalt, kunnen er problemen ontstaan. De uitval kan ontstaan doordat leidingen beschadigd raken of als gevolg van een ramp. Zo kunt u het voorkomen Ga niet zomaar graafwerkzaamheden uitvoeren rond uw woning. Er liggen mogelijk kabels en leidingen in uw tuin. Kijk op www.clic.nl als u exact wilt weten waar leidingen door uw grond zijn aangelegd. Moeten er leidingen worden aangelegd of verplaatst, schakel dan een vakman in. Zo bereidt u zich voor Zorg ervoor dat u altijd een noodvoorraad in huis heeft. Zie hiervoor de checklist noodvoorraad in de Risicowijzer. Daarmee voorkomt u bijvoorbeeld dat u langdurig zonder water of in het donker zit als de stroom uitvalt. Ook kunt u dan via uw radio op batterijen luisteren naar Omroep Flevoland. Bent u erg van elektriciteit afhankelijk voor uw huishouden of bedrijf, dan kunt u overwegen een noodaggregaat aan te schaffen. Zo wordt u gewaarschuwd Waarschijnlijk merkt u het vrijwel direct als gas, water of stroom uitvalt. Als de storing naar verwachting op korte termijn, binnen twee uur, is opgelost, wordt er geen waarschuwing gegeven. Duurt de storing langer? Kijk dan als er nog elektriciteit is op de website van de gemeente of www.crisis.nl. Als dit niet mogelijk is, dan wordt u op een andere manier geïnformeerd. Als de elektriciteit uitvalt is het belangrijk om een radio op batterijen te hebben. Stem deze af Omroep Flevoland. De overheid kan dit middel inzetten om informatie te verstrekken en aan te geven wat u kunt doen. Dit moet en kunt u doen Schakel gas en elektrische apparaten uit als deze in gebruik waren ten tijde van de uitval. Dit voorkomt gevaarlijke situaties. Om te informeren naar de aard van de storing kunt u bellen met het landelijke storingsnummer 0800-9009. Draai waterkranen dicht bij een waterstoring. De watertoevoer kan namelijk worden afgesloten of drinkwater kan vervuild zijn. Het is daarom verstandig om tenminste drie liter water per persoon in huis te hebben.

Stem af op Omroep Flevoland voor meer informatie. Daar hoort u wat er aan de hand is, wat u kunt doen en hoe u in contact komt met de hulpdiensten. U kunt ook nader geïnformeerd worden via een geluidswagen of een brief. Bij een noodsituatie gaan veel mensen elkaar bellen. Dit kan tot gevolg hebben dat het telefoonnet overbelast raakt. Telefoneer dan ook niet onnodig en houd eventuele telefoongesprekken kort. Is zowel het mobiele als de vaste telefoonverbinding uitgevallen? Luister dan via een radio op batterijen naar Omroep Flevoland. Daar hoort u wat er aan de hand is, wat u kunt doen en hoe u in contact kunt komen met hulpdienten. 16/ Dit doet de overheid Het kan voorkomen dat stroom, gas, water of telefoon uitvalt. De overheid en de elektriciteit-, gas-, water- en telecombedrijven hebben hier noodplannen voor. Voor instellingen waar ouderen of zieken verblijven, ligt een draaiboek klaar om zo n noodsituatie op te vangen. Afschakelen door ernstig stroomtekort Als er een ernstig stroomtekort in ons land is, kan besloten worden in grote gebieden bewust tijdelijk de stroom uit of af te schakelen om kwetsbare plekken in Nederland te voorzien van noodstroom. Hiervoor zijn afschakelgebieden aangewezen in Nederland. Ook in gebieden in de provincie Flevoland kan de stroom bewust uit- of afgeschakeld worden. Als zo n situatie zich voordoet, wordt u hierover vooraf geïnformeerd.

17/ Gevaarlijke stoffen. Kijk ook op www.crisis.nl Sommige bedrijven in onze provincie werken met gevaarlijke stoffen, zoals LPG, ammoniak, chloor, kwik, enzovoorts. Dergelijke stoffen zijn gevaarlijk omdat ze giftig, brandbaar en/of explosief zijn. Deze gevaarlijke stoffen worden vervoerd over de weg, het water, via het spoor en door buizen onder de grond. Om de risico s te beperken gelden er strenge veiligheidseisen voor de opslag en het transport. Op de website www.risicokaart.nl kunt u zelf nagaan of zich dergelijke gevaarlijke activiteiten of situaties in uw omgeving bevinden. Pictogrammen Bij de opslag en het transport van gevaarlijke stoffen wordt gebruik gemaakt van waarschuwingsborden met een pictogram (een afbeelding). Zo n pictogram geeft bijvoorbeeld aan of het om een brandbare, giftige of explosieve stof gaat. Er staan ook waarschuwingspictogrammen op de verpakking van schadelijke middelen die u in huis gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan bepaalde schoonmaakmiddelen. Lees voor het gebruik de instructies op het etiket en houd deze middelen buiten het bereik van kinderen! Zo bereidt u zich voor U kunt zich voorbereiden door de risicokaart op internet te bekijken. Op deze kaart vindt u bijvoorbeeld de opslagplaatsen van gevaarlijke stoffen in uw omgeving. Zorg er altijd voor dat u een noodvoorraad in huis hebt voor het geval u bij het vrijkomen van gevaarlijke stoffen lang binnen moet blijven. Hoe u een noodvoorraad kunt samenstellen ziet u in de checklist in deze risicowijzer. En weet waar u thuis het gas, de elektriciteit en de ventilatie uit kunt schakelen. Zo wordt u gewaarschuwd Als u wordt blootgesteld aan een schadelijke stof kunnen uw ogen beginnen te prikkelen, kan u ademhaling worden bemoeilijkt of kunt u een indringende geur ruiken. Als er in uw omgeving gevaarlijke stoffen vrijkomen door een brand of ongeval, wordt u gealarmeerd door de sirene of een geluidswagen. Luister naar Omroep Flevoland of kijk op de website van de gemeente. Dit moet en kunt u doen Wat u moet doen hangt af van de soort gevaarlijke stof. Soms is er geen tijd te verliezen. Breng daarom uzelf zo snel mogelijk in veiligheid en help mensen in uw omgeving. U hoort via Omroep Flevoland wat er precies aan de hand is. Blijf binnen of ga naar binnen. Sluit ramen en deuren.

Doof open vuur. Zet alle ventilatiesystemen uit, ook de afzuigkap. Sluit alle ventilatieroosters. Als de tijd het toelaat: doe de hoofdkraan van het gas dicht en doe de cv-ketel en het kooktoestel uit. Ga naar een kamer waar het niet tocht, liefst midden in het huis of gebouw. Neem uw noodpakket en radio op batterijen mee. 18/ Dit doet de overheid Brandbare, explosieve en giftige stoffen (zoals LPG, vuurwerk en ammoniak) worden vervoerd via water, spoor, weg en ondergrondse buisleidingen. Opslag en transport van deze stoffen moet aan strenge veilgheidseisen voldoen. Ook bedrijven die gevaarlijke stoffen verwerken of produceren, kennen strenge veiligheidseisen. Zij worden ook regelmatig gecontroleerd of zij voldoen aan die eisen. De hulpdiensten bereiden zich goed voor op ongevallen met gevaarlijke stoffen.

19/ Terroristische aanslag Kijk ook op www.crisis.nl Wereldwijd bestaan de laatste jaren voortdurend dreigingen voor terroristische aanslagen. Terrorisme is een vorm van geweld, met als doel politieke of godsdienstige standpunten van anderen op te leggen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door middel van bomaanslagen of het verspreiden van giftige stoffen. Ook in Nederland kan een aanslag worden gepleegd. Zo bereidt u zich voor Op een terroristische aanslag kunt u zich niet voorbereiden. Het kan immers overal plaatsvinden. U kunt wel meehelpen om de kans zo klein mogelijk te maken. Dit door een verdachte situatie op tijd te signaleren en te melden. Een achtergelaten koffer op een treinstation is verdacht. Of mensen kunnen opvallend veel interesse hebben voor de beveiliging van een gebouw of terrein. Als u dit merkt blijf dan uit de buurt, bel de politie via 112 en waarschuw mensen in uw omgeving. Kijk voor meer informatie op www.nederlandtegenterrorisme.nl. Zo wordt u gewaarschuwd Kijk bij een aanslag of dreiging hiervan naar de televisie of luister naar de radio, zowel landelijk als regionaal. Dit moet en kunt u doen Bent u binnen blijf daar dan of ga naar binnen en sluit ramen en deuren en alles wat voor ventilatie dient. Zet uw mechanische ventilatiesysteem uit of -als dit niet kan- op de laagste stand. Zit u in de auto, doe dan ook de ventilatie uit. Bescherm uzelf, als u buiten bent, bij een aanslag tegen rondvliegend of vallend materiaal. Dit kan door te schuilen of naar een open plek te gaan, uit de buurt van grote gebouwen te gaan. Ga niet in groepen staan. Geef de hulpdiensten de ruimte om hun werk te doen. Gebruik geen lucifers of een aansteker vanwege de kans op een gasontploffing. Probeer anderen zoveel mogelijk te helpen. Geef de politie alle informatie die kan helpen bij het opsporen van de dader(s). Zoals een signalement of foto s die u gemaakt heeft. Ga niet kijken op de plek van de aanslag.

20/ Kernongeval Kijk ook op www.crisis.nl Een kernreactor is een installatie waarin een nucleaire kettingreactie van kernsplijtingen plaatsvindt onder gecontroleerde en stabiele omstandigheden. Kernreactoren leveren warmte voor de opwekking van elektriciteit, verwarming van huizen en industrieën. Daarnaast hebben ze vele andere toepassingen waaronder gebruik als bron voor neutronen voor bijvoorbeeld onderzoeksdoeleinden of voor het bereiken van diverse radioactieve isotopen voor de geneeskunde of industrieel gebruik. Hoewel we onze provincie geen kerncentrale/-reactor hebben, kan zich een ongeval voordoen met radioactief materiaal. Bijvoorbeeld bij de opslag of het transport. Daarnaast kunnen we in de provincie Flevoland de gevolgen ondervinden van een ongeval in een kerncentrale/-reactor elders. De dichtsbijzijnde kernreactor bevindt zich in Petten (gemeente Zijpe). De straling die bij een kernongeval vrijkomt kan tot op honderden kilometers afstand schadelijk zijn voor de gezondheid. Zo bereidt u zich voor Zorg ervoor dat u altijd een noodvoorraad in huis heeft voor het geval u bij het vrijkomen van radioactieve stoffen langere tijd binnen moet schuilen. Zie hiervoor de checklist in deze risicowijzer. Weet waar en hoe u thuis het gas, de elektriciteit en de ventilatie uit kunt schakelen. Zo wordt u gewaarschuwd U wordt gewaarschuwd met de sirene of door een geluidswagen in de straat. Zet uw radio aan op Omroep Flevoland. Via dit kanaal krijgt u te horen of u binnenshuis moet blijven (schuilen) of moet evacueren. Dit moet en kunt u doen Blijf binnen of ga naar binnen en sluit ramen en deuren en alles wat voor ventilatie dient, zoals de afzuigkap, ontluchtingskoker, muur- en toiletrooster. Zet uw mechanische ventilatiesysteem uit of -als dit niet kan- op de laagste stand. Zit u in de auto, doe dan ook de ventilatie uit. Ga naar een kamer waar het niet tocht, liefst middenin het huis of gebouw. Kijk of luister naar Omroep Flevoland. Volg de instructies op. U krijgt hier bijvoorbeeld te horen of u binnenshuis moet blijven of juist geëvacueerd moet worden. Algemene informatie over een kernongeval krijgt u ook via de publieke omroep en u kunt kijken op www.crisis.nl. Gebruik en drink geen kraanwater, geen regenwater en eet geen bladgroenten of moeilijk schoon te maken etenswaren uit besmette gebieden.

Eet alleen voorverpakte voedingsmiddelen die nog afgesloten zijn. Houdt huisdieren binnen. Raak geen mensen en dieren aan die buiten geweest zijn. 21/ Dit doet de overheid Kerncentrales en reactoren moeten voldoen aan uiterst strenge veiligheidseisen. Toch kan er een kernongeval gebeuren. De overheid heeft noodplannen klaarliggen. Overheden, politie, brandweer en geneeskundige diensten oefenen regelmatig, zodat ze goed op elkaar zijn ingespeeld bij een kernongeval.

22/ Overstroming Kijk ook op www.crisis.nl Onze provincie ligt beneden de zeespiegel en bijna volledig omgeven door water. Bij een eventuele dijkdoorbraak bij de Waddenzee, IJsselmeer/ Markeermeer of randmeren bestaat de dreiging van een overstroming. Dan is er een acute noodsituatie. Water kan dan door dorpen, steden en over landerijen. Zo bereidt u zich voor U wordt gewaarschuwd met de sirene. Zet uw radio aan op Omroep Flevoland. Via dit kanaal krijgt u te horen of u binnenshuis moet blijven (schuilen) of moet evacueren. U kunt op www.risicokaart.nl vinden waar in onze provincie het gevaar van overstromingen het grootst is. Bedenk waar of bij wie u terecht kunt als u uw huis uit moet vanwege overstromingsgevaar. Denk daarbij ook aan het meenemen van kwetsbare mensen in uw omgeving, die de hulp van anderen nodig hebben. Zo wordt u gewaarschuwd Houd in het geval van extreem hoog water het laatste nieuws in de gaten via Omroep Flevoland. Dit moet en kunt u doen In geval van overstroming luistert u naar Omroep Flevoland en volgt u de aanwijzingen van de overheid en hulpverleners op. Als u moet evacueren, of als het water tot aan uw huis komt, schakel dan in elk geval gas en elektriciteit uit. Denk aan het meenemen van medicijnen en belangrijke papieren. Zie verder de checklist evacuatie achterin deze risicowijzer. Als de tijd het toelaat: breng uw waardevolle spullen naar de hoogste verdieping van het huis. Kunt u door het hoge water uw huis niet meer verlaten, ga dan naar het hoogste punt in huis en neem uw noodvoorraad mee en een radio op batterijen. Zie de checklist noodvoorraad achterin deze risicowijzer. Dit doet de overheid De overheid investeert flink in dijkversterking. Voor dijken en kaden zijn normen bepaald. Ook zijn er in onze provincie speciale gebieden ingericht om water op te kunnen vangen. Toch kan het misgaan. Daarom is er regelmatig contact tussen het Waterschap, gemeenten, veiligheidsregio, Rijkswatersraat en de provincie Flevoland. Zij oefenen regelmatig wat ze moeten doen bij een overstroming.

23/ Ordeverstoring en paniek (ook bij evenementen) Kijk ook op www.crisis.nl In een mensenmassa kan paniek uitbreken of een grote vechtpartij ontstaan. Iedereen wil dan tegelijk weg, waardoor mensen in de verdrukking komen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij een demonstratie, bij grote evenementen zoals een braderie, een feestdag, een concert of na voetbalwedstrijden. De overheid en organisatoren van evenementen zorgen voor voldoende vluchtwegen en het begeleiden van het publiek. Hulpdiensten staan bij grote evenementen uit voorzorg paraat. Zo bereidt u zich voor Begeeft u zich in een mensenmassa, een gebouw of op een evenemententerrein, kijk dan altijd even waar de nooduitgangen zijn. U weet dan welke kant u op moet om bij een incident de locatie zo snel mogelijk te verlaten. Bent u met een groepje mensen op pad, spreek dan vooraf met elkaar een ontmoetingsplek af. Dit moet en kunt u doen Blijf rustig en volg de aanwijzingen van hulpdiensten op. Ga nooit, als er tijdens een evenement paniek ontstaat, tegen de mensenstroom in, maar probeer wel de kant op te gaan van de nooduitgang. Blijf rustig en volg de aanwijzingen van hulpdiensten op. Help mensen overeind die in de drukte gevallen zijn. Dit doet de overheid De overheid en organisatoren van evenementen zorgen voor voldoende vluchtwegen en begeleiding van het publiek. Grote evenementen worden door de overheid en de hulpdiensten zorgvuldig voorbereid. Mocht u een groot evenement bezoeken en er breekt paniek uit, dan zijn er altijd mogelijkheden om het terrein of gebouw in korte tijd te verlaten en bezoekers in veiligheid te brengen.

24/ Koolmonoxide Voor het verwarmen van uw huis en voor het warmwatergebruik wordt gas verbrand. Daarvoor is zuurstof nodig. Als er te weinig zuurstof is, kan het gas niet volledig verbranden en ontstaat koolmonoxide. Dit is een gevaarlijk en niet te ruiken gas. Bijna elke winter kunt u in de krant lezen dat er mensen aan overleden zijn. Gelukkig bestaan er voor verwarmingstoestellen in Nederland zeer strenge veiligheidseisen. Toch moet u alert zijn op mogelijke gevaren. Zo bereidt u zich voor Plaats in alle slaapkamers een koolmonoxidemelder. Deze melder gaat af als hoeveelheid koolmonoxide in de ruimte te hoog dreigt te worden. Zo kunt u het voorkomen Zorg ervoor dat er altijd verse lucht uw huis binnen kan stromen. Juist als het buiten koud is en de verwarming aan staat. Laat de mechanische ventilatie dus aan staan en houd ventilatiegaten en -roosters open! Laat uw gasapparatuur jaarlijks controleren door een erkend installateur. Zo is de kans op een defect kleiner. Ga niet zelf veranderingen aanbrengen in het gasleidingsysteem, maar schakel een vakman in. Heeft u een schoorsteen? Laat deze dan elk jaar vegen om verstopping te voorkomen. Bij een verstopte schoorsteen kunnen verbrandingsgassen namelijk terugslaan in de kamer. Ook kan een verstopte schoorsteen brand veroorzaken. Zo wordt u gewaarschuwd Koolmonoxide ruikt en proeft u niet. Er zijn wel enkele kleine aanwijzingen dat er te weinig zuurstof is voor de gasverbranding en er dus koolmonoxide vrijkomt. Gasvlammen gaan oranje branden in plaats van blauw. Ze branden hoger dan normaal. Door het vrijkomende vocht beslaan de ramen. Dit moet u doen Zet alle ramen en deuren open. Er moet zo snel mogelijk zuurstof binnenstromen. Sluit de gastoevoer af. Ga naar buiten. Bel 112 voor hulp.

Bel onmiddellijk 1-1-2! 25/ Hartaanval Wat doe je? Uit onderzoek blijkt dat bij 50 procent van alle hartaanvallen (hartinfarct) er niet of te laat naar het alarmnummer 1-1-2 wordt gebeld. Daardoor sterven veel mensen onnodig of lijden ze vervolgens nodeloos aan blijvende hartklachten. Een hartinfarct begint haast altijd met een heftige pijn op de borst. De pijn kan uitstralen naar de linker- of rechterarm. Ook kunnen deze zwaar aanvoelen. Hevig zweten, misselijkheid en kramp in de kaken zijn de meest voorkomende symptomen. Door binnen een half uur na het begin van de klachten 1-1-2 te bellen, krijgt de patiënt het snelst de beste zorg. Snel handelen van levensbelang Aan de hand van enkele controlevragen kan de verpleegkundig centralist van de Meldkamer Ambulancezorg Flevoland een inschatting maken of er inderdaad sprake is van een hartinfarct. Indien een vermoeden wordt bevestigd, komt de hulp onmiddellijk op gang door middel van een ambulance met gespecialiseerde hulpverleners. Alle ambulances in regio Haaglanden zijn uitgerust met apparatuur die draadloos in verbinding staat met het Hartcentrum. Het ambulancepersoneel is opgeleid om samen met de interventiecardioloog de diagnose te stellen of het een hartinfarct betreft.

De symptomen 26/ Heftige pijn op de borst Een hartaanval is vaak pijnlijk. Veel mensen beschrijven de pijn alsof er een band om de borst wordt gesnoerd. De pijn duurt lang en verdwijnt niet als u zich rustig houdt. Meestal voelt u de pijn midden op, of aan de linkerkant van de borst. De pijn voelt beklemmend en benauwend. Overmatig zweten Een hartaanval is ernstig. En uw lichaam reageert er dan ook heftig op. Omdat het lichaam letterlijk van slag is, worden allerlei systemen in werking gezet. Eén van deze systemen is zweten. Hoewel overmatig zweten veel voorkomt, heeft niet iedereen die een hartaanval krijgt hier last van. Ook kan er sprake zijn van angst. Kramp in de bovenarm(en) Hoewel niet iedereen deze klachten heeft, komt kramp of pijn in de bovenarm(en) veel voor. Soms straalt deze pijn uit naar uw rug, schoudebladen, hals, kaken of zelfs buik. Kramp in de bovenarmen in combinatie met pijn op de borst is dus een waarschuwingssignaal van uw lichaam.

Misselijk en/of duizelig 27/ Omdat uw lichaam tijdens een hartaanval zwaar op de proef wordt gesteld, kan het zijn dat u zich misselijk voelt. Sommige patiënten klagen bovendien over duizeligheid, een licht gevoel in het hoofd en kortademigheid. Herkent u deze klachten? Bel dan direct naar het alarmnummer 1-1-2. Hoe sneller de ambulance erbij is, hoe groter de kans is dat u kunt worden geholpen.

28/ Hoe kunt u zelf informatie doorgeven Bij noodsituaties probeert de overheid u zo goed mogelijk te informeren. Maar wat als u informatie voor de hulpdiensten heeft? In het geval van noodsituaties, maar ook kleinere incidenten, zijn de noodhulpdiensten (politie, brandweer en ambulance) voor een groot deel afhankelijk van uw informatie. Wat is er gebeurd, waar is het gebeurd en wat is de omvang van het incident. Wanneer bellen met 112? Bel alleen met 112 bij spoedeisende hulp. Dus: Als er brand is of een ongeval is gebeurd waarbij direct hulp verleend moet worden. Als zich een levensbedreigende situatie voordoet. Als u slachtoffer of getuige bent van een misdrijf. En in elke andere noodsituatie waarin elke seconde telt. Doorgeven melding vanaf een vaste telefoon Bel 112. De eerste vraag die de centralist u stelt is of u politie, brandweer of ambulance nodig heeft. Noem de dienst die naar uw idee het belangrijkst is om te alarmeren. Na de melding wordt u doorverbonden met de juiste dienst. De centralist stelt een aantal gestructureerde vragen. Blijft u rustig, luister goed. Probeer zo goed mogelijk antwoord te geven op de vragen. De eerste vraag is altijd wat de locatie van het incident is. Wanneer u de exacte locatie niet weet, probeer deze dan zo goed mogelijk te omschrijven. De benodigde hulpdiensten komen zo snel mogelijk. Mobiele telefoon U kunt 112 ook bellen via uw mobiele telefoon. Zelfs als uw beltegoed op is of uw telefoon of uw telefoon geen SIM-kaart heeft. U komt dan binnen bij de alarmcentrale van het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) in Driebergen. Geef duidelijk aan in welke provincie u hulp nodig heeft. Goed om te weten

29/ Goed om te weten Alle gesprekken met 112 worden opgenomen. De centrale beschikt over een nummermelder, zodat ze u kan terugbellen voor meer informatie. 112 is niet alleen het alarmnummer in Nederland, maar in vrijwel geheel Europa. Misbruik maken van 112 is strafbaar. Misbruikers riskeren een gevangenisstraf van maximaal drie maanden. Geen spoed, wel politie nodig? Bel 0900-8844.

Maak uw huis veilig in drie stappen 30/ Brand ontstaat net als elk ander ongeval door een samenloop van ongelukkige omstandigheden. Uit onderzoek is een aantal van de oorzaken bekend. Doe er uw voordeel mee en verklein de kans dat er brand in uw woning uitbreekt. Controleer uw huis op onveilige situaties Maak het stoffilter van de wasdroger regelmatig schoon. Zorg dat kaarsen altijd in stevige en onbrandbare houders staan. Zet nooit kaarsen boven de verwarming. Rook niet in bed. Rol verlengsnoeren helemaal uit en let op de maximale belasting. Plaats veiligheidsproducten Zorg dat er voldoende rookmelders geplaatst zijn in uw woning: minimaal één per verdieping. Zorg voor een reservebatterij. Hang een blusdeken in uw keuken. Spreek met uw gezinsleden af dat als de brand groter is dan de blusdeken kan verwerken, iedereen vlucht via een afgesproken vluchtplan. Bespreek en oefen uw vluchtplan Bespreek samen met alle gezinsleden een vluchtroute. Druk op de testknop van de rookmelder en laat het alarmgeluid horen. Geef aan dat uw gezinsleden bij dit geluid moeten vluchten. Oefen de afgesproken vluchtroute. Probeer dit ook eens met de ogen dicht, want u ziet bijna niets bij brand. Verzamel op de afgesproken ontmoetingsplek buiten. Bespreek samen het geoefende vluchtplan.

31/ Brandveiligheid begint bij uzelf Een smeulend vlammetje wordt heel snel een gevaarlijke uitslaande brand. De snelheid waarmee de vlammen en rook zich uitbreiden zal u verrassen. Elke seconde telt! Onderstaand een aantal tips om brand te voorkomen. Reinig het stoffilter van de wasdroger na elke wasbeurt. Zet alle apparaten helemaal uit (dus niet op stand-by) wanneer u het huis verlaat of gaat slapen. Zorg dat de vlam van een kaars niets raakt, dat de kandelaar niet brandbaar is. Zet een kaars nooit boven de verwarming. Zorg dat er niet teveel apparaten op één verlengsnoer zijn aangesloten. Zorg voor een blusdeken in de keuken waarmee een kleine brand zoals een vlam in de pan kan worden gedoofd. Werk snoeren van apparaten niet onder het tapijtweg, maar langs de muur. Plaats rookmelders in de woning. Druk regelmatig op de testknop van de rookmelder en vervang zo nodig de batterijen. Maak de rookmelder regelmatig schoon met de stofzuiger. Zorg voor een telefoon in de nabijheid van het bed zodat u in geval van nood kunt bellen voor hulp. Laat een familielid of vriend(in) de rookmelder testen of u de rookmelder hoort wanneer u slaapt. Kies voor de rookmelder batterijen met een levensduur van 10 jaar, zodat u ze niet elke 2 jaar hoeft te vervangen. Zorg voor een meldsysteem aan de rookmelder wanneer u langzaam bent met opstaan of lopen. Op die manier kunnen uw buren of andere mensen in de buurt worden gewaarschuwd. Bedenk twee vluchtroutes om uw huis te verlaten en spreek buiten een verzamelplaats af. Leg de sleutel van uw vluchtuitgang altijd op dezelfde, makkelijk bereikbare plaats.

32/ Zorg voor een noodpakket Het kan bij een noodsituatie voorkomen dat lange tijd de nutsvoorzieningen uitvallen, u uw huis niet meer uit kunt omdat u moet schuilen of dat u moet evacueren. Het is handig om uzelf hier op voor te bereiden. Het kan namelijk enige tijd duren voor hulpdiensten het rampgebied in kunnen. En vaak kunnen brandweer, politie en ambulance niet iedereen tegelijk helpen. Het kan dus zijn dat u zichzelf een aantal uren of dagen moet redden. Zorg daarom altijd voor een noodpakket. U kunt dit zelf samenstellen en alles bewaren in een grote doos of tas of koop een kant-en-klaar pakket.

U hebt meer in huis dan u denkt 33/ Mogelijk moet u bij een ramp onverwacht langere tijd binnen blijven. Bereid u daarop voor door een noodpakket in huis te halen. Daarmee moet u het ongeveer drie dagen vol kunnen houden. Bewaar de noodvoorraad in huis zelf en niet bijvoorbeeld in een losstaande schuur. Deze lijst is een suggestie. Kijk ook naar uw persoonlijke situatie en denk bijvoorbeeld aan babyvoeding en medicijnen. Minder validen Een netwerk van buren, familie, vrienden, persoonlijke verzorgers en collega s is bij een ramp of crisis heel belangrijk. U kunt u beperking met hen bespreken en vooraf vragen of ze u bij een ramp willen helpen. Vertel hen welke hulp u van hen verwacht. Maak hierover duidelijke afspraken. Uw noodvoorraad moet in ieder geval bestaan uit: o Draadloze radio die werkt op batterijen of een dynamo. o Zaklamp of batterijen of dynamo. o Extra batterijen voor radio en zaklamp. o Een kaart van de omgeving of een wegenkaart. o Lijst met belangrijke telefoonnummers. o Lijst met adressen en telefoonnummers van mogelijke logeerpekken. o Reservesleutels van uw auto en huis. o Lucifers in waterbestendige verpakking. o EHBO-trommel met gebruiksaanwijzing. o Gereedschapset/multitool/waterpomptang/hamer/schroevendraaier. o Desinfecterende handgel. o Kaarsen. o Waarschuwingsfluitje. o Dekens. o Drinkwater voor drie dagen (= drie liter water per persoon per dag). o Houdbaar eten voor minstens drie dagen (bijvoorbeeld eten in blik). o Blikopener. o Voorraad verzorgingsartikelen, zoals wc-papier, vochtige doekjes, zeep, maandverband, tandpasta en een tandenborstel.

Risicokaart 34/ De beelden van een verwoeste woonwijk na de vuurwerkramp in Enschede of de brand bij Chemiepak in Moerdijk staan bij veel mensen in het geheugen gegrift. Het (toenmalige) kabinet besloot dat risico s beter in beeld moesten worden gebracht en dat iedereen in Nederland over risico s in zijn eigen woonomgeving moest worden geïnformeerd. Hiervoor is de risicokaart ontwikkeld. De risicokaart geeft een zo actueel en volledig mogelijk beeld van de risico s in uw omgeving. De toelichting bij de kaart geeft bovendien aan hoe en waarmee inwoners zich kunnen voorbereiden op rampen en crises. Daarnaast is de risicokaart bedoeld om iedereen te laten nadenken over hoe we de veiligheid in onze leefomgeving kunnen vergroten. Een risico-object staat op de kaart als: de gevolgen van een incident zo groot kunnen zijn, dat bij de bestrijding gezamenlijke inzet van hulpverleningsdiensten noodzakelijk is en wanneer meerdere slachtoffers kunnen vallen. Ziet u een rood symbool in de buurt van uw huis of kantoor, dan betekent het dat daar een risicobron met gevaarlijke stoffen aanwezig is. Op de kaart staan ook, met een groen symbooltje, de gebouwen aangegeven warin veel mensen aanwezig kunnen zijn die mogelijk hulp nodig hebben bij een grootschalig incident. Denk hierbij aan ziekenhuizen, scholen en kinderdagverblijven. Hulpdiensten gebruiken deze gegevens om in te schatten wat het effect van een eventueel grootschalig incident kan zijn en hoe ze zich daar het beste op kunnen voorbereiden. Snel naar de risicokaart Direct naar de risicokaart van Flevoland? Surf dan op internet naar de volgende websites: www.flevoland.nl/risicokaart of http://nederland.risicokaart.nl.

Burgernet 35/ Wilt u een actieve rol vervullen bij de veiligheid van uw woon- en leefomgeving? Meldt u dan aan voor Burgernet op www.burgernet.nl. Burgernet is een uniek samenwerkingsverband tussen inwoners, gemeente en politie om de veiligheid in de woon- en werkomgeving te bevorderen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een telefonisch netwerk van inwoners en medewerkers van bedrijven uit de gemeente. De politie stuurt een bericht via uw (mobiele) telefoon bij dringende zaken. Er is dan sprake van een duidelijke boodschap. Denk daarbij aan diefstal of inbraak, doorrijden na een aanrijding, tasjesroof, geweld of vermiste personen. Als u iemand ziet die aan het signalement voldoet, kunt u bellen met een speciaal telefoonnummer van de politie. Zo helpt u de heterdaadkracht verbeteren.

CHECKLIST Als de sirene gaat 36/ 1. Ga zo snel mogelijk naar binnen Binnen loopt meestal minder gevaar. Ga daarom snel uw huis in of het dichtstbijzijnde gebouw. Geef anderen de gelegenheid bij u aan te schuilen. Zit u in uw auto, rijd dan door naar een gebied waar het veilig is. Ga als dat kan, ergens naar binnen. Kan dit niet, blijf dan in de auto zitten, sluit ramen en deuren en volg de instructies van de hulpdiensten op. Stem uw autoradio af op Omroep Flevoland. Kinderen die op school, in de crèche of in de kinderopvang zijn, worden daar opgevangen. De medewerkers zijn hiervoor opgeleid. Vertrouw op hun deskundigheid. Ziet u dat mensen de sirene niet opmerken, waarschuw ze dan. Heb oog voor kwetsbare mensen in uw omgeving. 2. Sluit deuren en ramen Een ramp kan tot gevolg hebben dat er gevaarlijke stoffen in de lucht komen. Zorg ervoor dat deze stoffen niet uw huis binnendringen. Sluit daarom deuren en ramen eventueel ventilatieroosters. Zet ook de ventilatie uit, zoals afzuigkap en ontluchtingskokers. Denk ook aan de mechanische ventilatie. Dat is het systeem waarbij een ventilator de binnenlucht continu naar buiten afvoert. Vaak zit de stekker in de meterkast. Zit u in de auto, schakel dan de ventilatie uit en sluit het ventilatierooster. 3. Zet de radio of televisie aan op Omroep Flevoland Als de sirene gaat wordt Omroep Flevoland in onze provincie de officiële rampenzender. De etherfrequentie van Omroep Flevoland is 89,8 FM. Lees het hoofdstuk hoe wordt u gewaarschuwd? voor de kabelfrequenties. U vind mogelijk meer informatie op www.crisis.nl of op de site van de gemeente. 4. Volg aanwijzingen op 5. Volg de aanwijzingen die u krijgt via Omroep Flevoland of van de hulpdiensten. 6. Belemmer de hulpdiensten niet. Zorg ervoor dat zij het incident goed kunnen bereiken en ongehinderd hun werk kunnen doen. 5. Wacht tot de situatie veilig is Pas als u via Omroep Flevoland of van de hulpdiensten ter plaatse hoort dat de situatie veilig is, kunt u weer naar buiten. Als de sirene stopt, is dat niet het teken dat het gevaar geweken is!