Nieuwsbrieven juni 2012 Stilte voor de 04.06.2012 Op 25 april heb ik het laatste stuk voor ons weblog geschreven, toen waren we net 3 dagen terug in Nederland, inmiddels is dat 6 weken geleden. Het is en blijft een ware uitdrukking: De tijd vliegt voorbij. Dat we niets meer geschreven hebben wil niet zeggen dat we niets meer gedaan hebben, in tegendeel zou ik zeggen. We hebben ontzettend veel gedaan en daarover zal ik vandaag en de komende week meer over schrijven, zodat jullie goed op de hoogte blijven. Want dat is één ding dat ons inmiddels duidelijk is: jullie willen graag op de hoogte gehouden worden van onze plannen. Vanaf het eerste verhaal dat we op dit weblog plaatsten inzake ons plan voor Stichting SOLidariedade tot aan vandaag is ons weblog bijna 5.000 keer bekeken. Ook de berichten en foto s die we vanaf begin maart op onze Facebook pagina (https://www.facebook.com/pages/stg- SOLidariedade/265402803534110) hebben geplaatst zijn tot nu toe door meer dan 4.000 mensen bekeken. Er is dus veel belangstelling, dat hebben we de afgelopen weken ook gemerkt wanneer we mensen ontmoetten. Iedereen wil precies weten wat we tijdens de studiereis hebben gedaan, wat en wie we zijn tegengekomen, wat onze plannen nu zijn, waar we gaan starten, hoe de visum aanvraag loopt, wanneer we vertrekken, wat zij zelf kunnen doen etc. etc. Hoog tijd dus om weer wat te schrijven Even terug naar het begin: in september 2011 hebben wij een projectplan ontwikkeld voor de oprichting van de Stichting SOLidariedade (Stg. SOL). De Stg. SOL heeft als doel het realiseren van economische onafhankelijkheid voor meisjes en jonge vrouwen in achterstandssituaties in Brazilië. In de visie van Stg. SOL is onderwijs het middel tot economische onafhankelijkheid. Ten behoeve van haar doelstelling heeft Stg. SOL twee programma s ontwikkeld: 1. Campaigning towards Complete Education (CCE). 2. Training towards Economic Empowerment (TEE). Het CCE programma is gericht op het bevorderen van de deelname aan en het volledig afronden van het reguliere onderwijs, het TEE programma is gericht op het leren van vaardigheden en kennis waardoor vrouwen in staat zijn om zelf een klein bedrijf op te starten of in staat zijn deel te nemen aan het betaalde arbeidsproces. Ten einde de oprichting en het bestaansrecht van Stg. SOL te valideren was het noodzakelijk een studiereis naar Brazilië te ondernemen. De studiereis had verschillende doelen, de belangrijkste waren: 1. De doelgroepen en mogelijkheden voor de programma s van Stg. SOL nader onderzoeken. 2. Organisaties en projecten die werken met meisjes, jonge vrouwen en/of op het gebied van onderwijs bezoeken. 3. Starten met de opbouw van een professioneel netwerk in Brazilië. 4. Onszelf en Stg. SOL introduceren bij belangrijke toekomstige samenwerkingspartners. 5. Starten met Portugese les. Dankzij financiële ondersteuning van de Congregatie Zusters Franciscanessen van Heythuysen was het voor ons mogelijk om van 5 maart tot 21 april naar Brazilië te gaan. Tijdens onze reis hebben wij de volgende steden bezocht: Porto Alegre (4 weken), Rio de Janeiro (2 weken), São Leopolde (2 dagen), Canoas (1 dag), Alvorada (1 dag), Pelotas (2 dagen) en Santa Maria (3 dagen). We hebben in totaal 35 projecten en organisaties bezocht. Het merendeel van de bezochte projecten/organisaties hebben als doel het opvangen en onderwijzen van kinderen en adolescenten in achterstandssituaties. De opvang varieert van praktische kinderopvang, kleuter- en peuteronderwijs, basisonderwijs, buitenschoolse sport en creatieve activiteiten, bijlessen, computerlessen, gezondheidsvoorlichting en preventie, familieondersteuning, juridische bemiddeling, taakstraf begeleiding, arbeidsbemiddeling, pedagogische en psychologische ondersteuning, tot een beroepsopleiding voor 12 tot 16 jarigen (bakker, kapster, naaister, houtbewerker, manicure en pedicure). Voordat we op studiereis zijn gegaan hadden wij natuurlijk veel onderzoek gedaan naar de situatie van jongeren en met name vrouwen in achterstandssituatie in Brazilië. Hierover heb ik 1
verschillende stukken geplaatst op dit weblog: Welkom Brazilië (08.01.12), Onderwijs in Brazilië (15.01.12), De kinderen die niet naar school gaan (22.01.12), Een vrouw in Brazilië (29.01.12). Een belangrijk aspect van onze studiereis was natuurlijk om te kijken of deze onderzoeksgegevens ook klopten met de werkelijkheid. Uit onze projectbezoeken en de gesprekken die wij gevoerd hebben blijkt dat de informatie die wij verzameld hadden ten behoeve van ons projectplan op alle punten klopt: De kwaliteit van het (gratis) staatsonderwijs is slecht; er is een groot gebrek aan gekwalificeerde en gemotiveerde leerkrachten, faciliteiten ontbreken en de gebouwen zijn zeer slecht onderhouden. Het onderwijsniveau binnen het staatsonderwijs is zeer laag: in sommige scholen mogen jongeren geen klas doubleren ongeacht hun onderwijsniveau, met als gevolg dat sommige jongeren de school verlaten zonder dat ze kunnen lezen of schrijven. In sommige scholen doubleren jongeren alle klassen, zonder dat er gekeken wordt naar de oorzaken van hun achterstand, met als gevolg dat jongeren van 18 jaar nog steeds op de basisschool zitten. In veel arme wijken is de uitzichtloosheid voor de jeugd zo groot dat veel jonge jongens hun toevlucht nemen tot de aantrekkelijke drugshandel, zij stoppen dan meestal met het naar school gaan. Een groot aantal meisjes in de arme wijken stopt vroegtijdig met school: ze moeten op de jongere broertjes en zusjes thuis oppassen zodat hun moeder kan gaan werken of moeten zelf op jonge leeftijd aan de slag (doorgaans als huishoudster). In de arme wijken worden veel meisjes op jonge leeftijd (12-16 jaar) al moeder, doorgaans stoppen ze dan met school. De meeste vrouwen hebben meerdere kinderen van verschillende vaders, die meestal afwezig zijn, de vrouwen moeten hun kinderen dus alleen (financieel) onderhouden. Werkeloosheid in de arme wijken is zeer hoog, dit komt grotendeels omdat mensen niet of onvoldoende opgeleid zijn. Mannen werken over het algemeen in de bouw, vrouwen als huishoudelijke hulp in de stad. De drugsproblematiek in de arme wijken is zeer groot. Niet alleen zijn veel mensen (ouders) zelf verslaafd, ook veel jongeren zijn reeds verslaafd. Opname, behandeling en/of begeleiding van deze specifieke groep jongeren is er nauwelijks. Rivaliteit tussen de drugsbendes zorgt voor veel geweld en de dood van (jonge) mensen in de arme wijken. Het klassenverschil in Brazilië heeft duidelijk een etnische component: in de armere wijken wonen aanzienlijk meer zwarte mensen. In het straatbeeld is dit ook te zien: de schoonmakers, vuilnisophalers en de meeste zwervers zijn doorgaans niet blank. Uit bovenstaande opsomming blijkt dat het doel van Stg. SOL het realiseren van economische onafhankelijkheid voor meisjes en jonge vrouwen in achterstandssituaties voorziet in een behoefte. Dit is ons ook bevestigd door meerdere mensen en organisaties. Overigens is het niet zo dat er onder jongens en jonge mannen geen behoefte bestaat aan een soortgelijk project. Ook voor de jongens en jongemannen in achterstandssituaties is het noodzakelijk dat zij (beter) opgeleid worden, zij zijn tenslotte de toekomstige echtgenoten en vaders. We hebben er daarom nu voor gekozen de doelstelling van Stg. SOL te wijzigen in: De stichting stelt zich ten doel economische onafhankelijkheid te realiseren voor jonge mensen in achterstandssituaties in Brazilië. Dit was één van de belangrijkste resultaten van de studiereis. Daarnaast kunnen we concluderen dat we alle doelstellingen van de studiereis hebben bereikt: We hebben de doelgroepen en mogelijkheden voor de programma s van Stg. SOL nader onderzocht. We hebben 27 organisaties en projecten bezocht die werken met meisjes, jonge vrouwen en/of op het gebied van onderwijs en training. We zijn gestart met de opbouw van een professioneel netwerk in Brazilië. We hebben onszelf en Stg. SOL geïntroduceerd bij belangrijke toekomstige samenwerkingspartners. We zijn in Porto Alegre gestart met Portugese les. In totaal hebben we 12 uur les gehad. Tot zover de studiereis, in het volgende verhaal vertel ik meer over de formele oprichting van Stichting SOLidariedade, waar we al een heel eind mee op weg zijn. Wat gaan we nu eigenlijk doen? 11.06.12 Het vorige verhaal sloot ik af met de opmerking dat ik de volgende keer zou schrijven over de oprichting van de stichting, ik heb me echter gerealiseerd dat het logischer is om nu eerst meer te vertellen over onze daadwerkelijke toekomstplannen, vandaar de vraag: Wat gaan we nu eigenlijk doen?. Een heleboel hopelijk 2
Voor een goede start van het werk van Stg. SOL is het noodzakelijk dat wij minstens een half jaar meelopen en meewerken met reeds bestaande organisaties in Brazilië. Op deze wijze kunnen wij de Portugese taal (verder) leren, hetgeen noodzakelijk is voor samenwerking met de doelgroep van Stg. SOL. Daarnaast is het op deze wijze mogelijk om inzicht te krijgen in de Braziliaanse (werk) cultuur, hetgeen nodig is voor een goede toekomstige samenwerking met mensen en organisaties. In het oorspronkelijke projectplan van Stg. SOL staat het volgende geschreven: De werkzaamheden van Stg. SOL zullen plaatsvinden in Rio de Janeiro. De keuze voor deze stad is gemaakt op grond van een eerder bezoek aan Rio de Janeiro en specifieke sociaaleconomische factoren van deze stad. Tijdens onze studiereis is duidelijk geworden dat het niet mogelijk is om op dit moment met de werkzaamheden van Stg. SOL te starten in Rio de Janeiro. Wij hebben de meeste en beste relaties opgebouwd in de stad Porto Alegre. Het ligt dan ook voor de hand om het zogenaamde inwerk traject in of nabij deze stad uit te voeren. Het inwerk traject zal plaatsvinden in het Centro Franciscano, Pedro Chaves Barcellos in de stad Alvorada. Alvorada ligt op ongeveer een half uur rijden van Porto Alegre en is goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Het multifunctionele wijkcentrum is feitelijk een voortzetting van het voormalige weeshuis Pedro Chaves Barcellos dat op het terrein van de Zusters Franciscanessen in Porto Alegre lag. Op enig moment was duidelijk dat dit weeshuis te ver weg lag van de doelgroep en is besloten het weeshuis in die hoedanigheid te sluiten. Het oude weeshuis wordt nu verhuurd aan de universiteit en met de huuropbrengsten hebben de Zusters het nieuwe Centro Franciscano, Pedro Chaves Barcellos in 2006 kunnen openen. In het centrum werken twee zusters (waaronder de directeur) en twaalf betaalde medewerkers. Er lopen twee projecten: voor kinderen (6-14 jaar) en voor adolescenten (14-16 jaar). Met name dit laatste project staat nog in de kinderschoenen. Een groot probleem voor het centrum is het hoge verloop onder het personeel en een gebrek aan strategisch, lange termijn denkvermogen. In overleg zijn - voor de eerste 6 maanden - de volgende werkzaamheden voor ons vastgesteld: Anouk: T.a.v. het management: evaluatie van de risico s en verantwoordelijkheden van het centrum als sociaal instituut. Beoordeling en ontwikkeling van de zelfregulerende (en financiële) mogelijkheden van het centrum. T.a.v. de leerkrachten/begeleiders: training in basis ontwikkelingspsychologie (hoe leren en ontwikkelen kinderen zich), training op het gebied van efficiënte en effectieve onderwijs strategieën en technieken. Doel: het leerproces effectiever en meer betekenisvol maken voor de studenten, hun motivatie verhogen en meer aandacht creëren voor specifieke leerproblemen van studenten. T.a.v. de studenten: sociale vaardigheidstraining, ontwikkeling van motorische vaardigheden, karakter ontwikkeling en de introductie van voorbereidende beroepstrainingen. Mark: T.a.v. het management: ondersteuning in projectmanagement en strategische ontwikkelingen (verrichten van nulmetingen, lange-termijn planning ontwikkelen en het inventariseren van samenwerkingsmogelijkheden), ondersteuning bij financieel beheer en fondsenwerving voor het centrum, ontwikkeling en introductie van een datamanagement systeem (zodat het centrum studenten kan volgen). T.a.v. de leerkrachten/begeleiders en studenten: ontwikkelen en faciliteren van computer workshops en Engelse taal lessen. T.a.v. de studenten: faciliteren van bijles op het gebied van wiskunde, scheikunde, biologie en aardrijkskunde. Ten behoeve van haar doelstelling: Het bevorderen van economische onafhankelijk van jongeren in achterstandssituatie in Brazilië, heeft Stg. SOL twee programma s ontwikkeld: 1. Campaigning towards Complete Education (CCE). 2. Training towards Economic Empowerment (TEE). Het CCE programma is gericht op het bevorderen, begeleiden en ondersteunen van de deelname aan en het volledig afronden van het reguliere onderwijs. Het TEE programma is gericht op het leren van vaardigheden en kennis waardoor jongeren die het reguliere onderwijs zonder diploma verlaten hebben - in staat zijn om zelf een klein bedrijf op te starten of in staat zijn deel te nemen aan het betaalde arbeidsproces. 3
Verschillende mensen en organisaties in Brazilië hebben aangegeven dat de programma s van Stg. SOL voorzien in een grote behoefte en dat onze specifieke kennis, ervaring en vaardigheden goed te gebruiken zijn in een aantal van hun eigen projecten en organisaties. Het is ons duidelijk geworden dat de werkzaamheden van Stg. SOL uitgevoerd moeten worden in samenwerking met reeds (langer) bestaande organisaties. Samenwerking met bestaande organisaties heeft de volgende voordelen: ruimte en faciliteiten zijn aanwezig, de doelgroep is bekend bij de organisatie en we kunnen gebruik maken van de ervaring en expertise van het reeds aanwezige personeel. Na de 6 maanden inwerktijd zal het programma Training towards Economic Empowerment (TEE) geïntroduceerd worden. De behoefte aan dit programma is op dit moment het grootst. Wij hebben - op dit moment - vier organisaties gevonden waar behoefte is aan de programma s van Stg. SOL en waarvan wij de indruk hebben gekregen dat samenwerking mogelijk is. Dit betreffen de volgende organisaties: 1. Centro Franciscano, Pedro Chaves Barcellos (Alvorada). Plan: introductie van een beroepsprogramma voor adolescenten. 2. Centro Comunitário de São José (Porto Alegre). Plan: introductie van een beroepsprogramma voor adolescenten. 3. Centro Social Marista, Santa Isabel (Porto Alegre). Plan: verbeteren en professionaliseren van de reeds bestaande beroepsopleiding tot bakker en het invoeren van nieuwe aspecten zoals werkvoorbereidingcursussen en een datamanagement systeem. 4. Centro de Iniciação Profissional (São Leopoldo). Plan: verbeteren en professionaliseren van de reeds bestaande beroepsopleidingen voor adolescenten (kapper, manicure, pedicure, houtbewerker) en het invoeren van nieuwe aspecten zoals externe stages en werkbegeleiding. In het kader van het TEE programma worden de volgende activiteiten door ons uitgevoerd: Financieel & Management # Start your own Business training: het opzetten van een eigen bedrijf, productbepaling, marketing, verkoop, financiële planning. # Micro Credit: hoe werkt een MC systeem, vanuit de stichting kan hulp geboden worden bij het opzetten van dit systeem. # Boekhouden: basis financieel management, het huishoudboekje, uitgaven / inkomsten. # Algemene management training: doel bepaling, planning, HRM, effectief vergaderen, monitoren & evalueren. Computer # Basis computertraining. # MS Excel; dit programma kan gebruikt worden ter ondersteuning van de administratie van een bedrijf. # MS Word; hiermee kunnen diverse documenten geschreven en verwerkt worden. # Internet; gemakkelijker communiceren en netwerk onderhouden. Eenvoudige toegang tot informatie, ook over gezondheid en ontwikkeling. # Bouwen van gratis websites; de website kan gebruikt worden ter ondersteuning van de small business activiteiten. # MS Powerpoint en MS Acces; gebruikt voor presentaties en databases. Taalcursus Engels Diensten # Financieel: hulp bij het openen van een eigen bankrekening, toegang tot kredietmogelijkheden onderzoeken, begeleiding bij de KvK. # Kinderopvang tijdens de trainingen. # Voorlichting op het gebied van gezondheid (hygiëne, voeding, HIV/Aids), onderwijs, publieke diensten, rechten en plichten. # Gratis internet. Tot dusver een overzicht van wat wij daadwerkelijk gaan doen in Brazilië! 4
Oprichting en dat soort zaken 08.06.12 De stichting SOLidariedade is formeel nog niet opgericht. We hebben hier bewust mee gewacht totdat we de studiereis hadden afgerond, voor het geval er zaken zouden (moeten) veranderen in bijvoorbeeld de doelstelling van de stichting, wat dus inderdaad gebeurd is. Een stichting is een type rechtspersoon die bij notariële akte wordt opgericht. Normaal gesproken moet je een notaris natuurlijk betalen voor het verrichten van deze handeling. Wij hebben echter via Joyce van de Weerd-Korsten (de bestuurssecretaris van Stg. SOL) kandidaat notaris Martijn van de Leemkolk van Olenz notarissen uit Veenendaal bereid gevonden ons voor niets bij te staan. Heel mooi! Voor het passeren van de notariële akte hebben we statuten nodig, die zijn nu grotendeels gereed. Een belangrijk aspect van deze statuten is de oprichting en invulling van het bestuur. Met trots kan ik u meedelen dat wij de volgende mensen bereid hebben gevonden om zitting te nemen in het bestuur van Stg. SOL: - Mw. Godelieve De Hey-Lenoir, werkzaam als orthopedagoge op SBO Het Mozaiek (voorzitter). - Mw. Joyce van de Weerd-Korsten, marketeer (secretaris). - Dhr. Eric Hoving, werkzaam als Hoofd Servicedesk Bedrijven bij ABNAMRO (penningmeester). - Mw. Jenny van Opdorp, werkzaam als jobcoach bij Tilburg at Work(bestuurslid). - Dhr. Leon Peters, werkzaam als Manager ICT bij Proteion Thuis (bestuurslid). Na het passeren van de notariële akte volgt de verplichte inschrijving bij de Kamer van Koophandel (KvK). Na inschrijving bij de KvK moeten we bij de Belastingdienst aan aanvraag tot een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) doen. Dit is belangrijk voor de stichting, want een ANBI betaalt geen erfbelasting of schenkbelasting voor erfenissen en schenkingen. Maar de ANBI status is het meest belangrijke voor donateurs. Wanneer Stg. SOL de ANBI status verwerft kunnen donateurs hun giften aan de stichting namelijk aftrekken van de inkomsten- of vennootschapsbelasting. Heel belangrijk dus! U zult begrijpen dat voor het aanvragen van de ANBI status een stichting aan allerlei voorwaarden en criteria moet voldoen, ook daar zijn we druk mee bezig. Zodra we de ANBI status hebben ontvangen zal Stg. SOL op de lijst van ANBI s van de Belastingdienst genoemd worden. Voor de uitvoering van ons werk in Brazilië hebben wij een speciaal visum nodig, dit moeten we aanvragen bij het Braziliaans consulaat in Rotterdam. Dit visum is 2 jaar geldig en kan daarna verlengd worden. Voor dit visum moet een organisatie in Brazilië garant staan en ons uitnodigen. Formeel worden wij door de Franciscaanse stichting voor Onderwijsprojecten uitgenodigd om als vrijwilliger te komen werken voor het Centro Franciscano, Pedro Chaves Barcellos in Alvorada. Alle benodigde documenten voor de aanvraag van het visum hebben wij reeds van de Braziliaanse organisatie ontvangen. Op dit moment zijn wij nog steeds bezig met het verzamelen van de benodigde documenten in Nederland. En dat zijn er heel wat! Bijvoorbeeld een origineel internationaal geboortebewijs, een Verklaring van Omtrent (goed) Gedrag, een internationale inschrijving bij de gemeente en een door het Ministerie van Onderwijs en Buitenlandse zaken origineel gewaarmerkt diploma van de universiteit. Dat ik in Duitsland geboren ben en het consulaat in Rotterdam zit, maakt het geheel er niet gemakkelijker op. Mark is de afgelopen weken elke week wel een dag met de trein onderweg geweest voor het verzamelen van papieren en het verkrijgen van stempels. Enfin, een noodzakelijke procedure om zo snel mogelijk aan de gang te mogen gaan. Naast visum zaken en de formele oprichting hebben we nog meer te doen. Mark is samen met Edwin Korsten de website voor Stg. SOL aan het ontwikkelen. Veel werk, maar het ziet er veelbelovend uit. Ik ben samen met Marjan Brugmans bezig met het ontwikkelen van het logo en de huisstijl van Stg. SOL. Leuk werk en vooral voor Marjan veel werk. Ik hoef alleen maar te kijken, kleuren combinaties uit te zoeken en aanwijzingen te geven, het gemakkelijke deel van het werk dus. Naast deze PR werkzaamheden reizen we het land door voor gesprekken met de notaris, trainingen van de Kamer van Koophandel, een cursus van Wilde Ganzen, het geven van presentaties over onze studiereis en de werkzaamheden van Stg. SOL, gesprekken met mogelijke sponsors en bestuursvergaderingen. Kortom: er is werk aan de winkel! Terwijl ik dit bericht schrijf krijg ik een sms van Mark die op de terugweg is van het Braziliaans consulaat: Alle lampen staan op groen t.a.v. het visum!. Dat is een mooie afsluiter. Anouk & Mark 5