Melkveebedrijf van nu naar... Streven naar een goed producerende koe met lange levensduur Efficiënte jongveeopfok: ALVA laag vervangings % + impact mestbeleid Preventief management: risico s vermijden protocollair werken vaccineren tegen Neonatale diarree en BRD 2 1
Hoeveel jongvee hou ik aan? 3 Gransworthy Effect jongvee of bedrijfsefficientie Gransworthy 2
Doelstellingen succesvolle opfok Optimale groei ALVA Tocht detectie opvoeren en optimaliseren Efficient voeren Ziekte voorkomen Predisponerende factoren voor ziekte verwijderen Risico s rond spenen aanpakken Bach et al + In de 1 e 6 levensweken is een goede ontwikkeling essentieel! (metabole programmering) Groei in het begin van de opfok kost minder dan later in de opfok omgevingsfactoren start doel 3
Melkveebedrijf van nu naar... Streven naar een goed producerende koe met lange levensduur Efficiënte jongveeopfok: ALVA laag vervangings % + impact mestbeleid Huisvesting? Preventief management: risico s vermijden protocollair werken vaccineren tegen Neonatale diarree en BRD 7 Huisvestingsvragen Hoeveel dieren per leeftijdscategorie Pieken ja/nee Hoeveel vierkante meter Melkfase: 2,5 m 2 Na spenen: 3,5 m 2 > 4 mnd: 4 m 2 Hoe groot zijn de groepen Maximale leeftijdsverschil Maatregelen tegen insleep Looplijnen op het bedrijf 8 4
Wanneer voldoet huisvesting? 9 Vereisten huisvesting 1. Comfortabel 2. Lage infectiedruk 3. Optimaal klimaat 4. Economisch 10 5
1. Comfortabel Voldoende warm Droog Gemakkelijke opname van voer en water Geen stress 11 Welk dier en wat zijn zijn behoeften 12 6
Lichaamsoppervlak versus gewicht 13 Thermoneutrale zone rundvee 14 Hahn 1997 7
Droge ondergrond Water geleidt beter dan lucht Absorbeert gemakkelijker warmte Natte ondergrond = warmte verlies 15 Effect omgevingstemperatuur op groei Droge stof opname 17 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% -15-10 -5 0 5 10 15 ⁰ Celsius groei onderhoud 8
18 Voer en water makkelijk toegankelijk 19 9
Voersysteem Makkelijk bereikbaar voor het kalf Makkelijk te controleren Goed schoon te maken goed ingerichte voerkeuken! Aanbod van melk, krachtvoer, water en eventueel hooi mogelijk Elk kalf eigen emmers Aanbod altijd vers en fris 20 Groepshuisvesting Meerdere hokken all in all out Leeftijdsverschil Groepsgrootte Leegstand Toegankelijkheid voer en water Stress vrij Hygiëne per dag per week per maand 21 10
Geboorte tot 7 dagen 1 week tot spenen Geboorte tot 7 à 10 dagen 1 week tot spenen 11
Groepshuisvesting Meerdere hokken all in all out Leeftijdsverschil Groepsgrootte Leegstand Toegankelijkheid voer en water Stress vrij Hygiëne per dag per week per maand 24 25 12
Na spenen Minimaal 1 week op zelfde locatie Tot 6 maanden hoger risico (baby s) Na 6 maanden: Voldoende ruimte Per dier aanwezig ligplaats (schoon en droog) Voldoende voerplaatsen Voer en water makkelijk bereikbaar, goede kwaliteit Schone roosters 26 Na 6 maanden Huisvesting moet wel mee groeien Overgang naar koeien geleidelijk koesignalen Normen: lengte ligbox: open 1,8x schofthoogte dicht 2x schofthoogte breedte: 2x heupbreedte knieboom: 1,2 schofthoogte achterwand 27 13
2. Lage infectiedruk 28 29 14
30 2. Lage infectiedruk 31 15
Reden van kalversterfte vanaf 48 uur na geboorte tot spenen 5% BRD 23% Afkalfproblemen 16% Diarree 56% diarree luchtwegproblemen (BRD) afkalfproblemen anders 16
Afkalfstal Schone omgeving Schone koe Voldoende ruimte (2x een koe in de lengte) Materialen bij de hand (kastje, wastafel, water) Contact met andere koeien Kalf direct weg naar schone plek 34 Pasgeboren kalf Snel droog wrijven Biest verstrekken volgens 5V s Droog en schoon kalverhokje Dik pak stro Warmtelamp/ bodywarmer Eerste 2 weken individueel 35 17
5 V s van biestmanagement 36 5 V s van biestmanagement Veel Vlug Vaak Vers Verrijkt 37 18
Huisvesting kalf risico infectie ziekte afkalven 2 wkn 4 wkn 6 wkn spenen Individuele huisvesting E.Coli Virussen Parasieten BRD Risk diarrhoea - - - - Individuele huisvesting Groepshuisvesting - - + -/+ Individueel Groepshuisvesting - ++ +++ ++ Groepshuisvesting +++ +++ +++ +++ Kalveren < 1 maand Situatie op Nederlandse melkveebedrijven Materiaal huisvesting Sterk en duurzaam moet lang mee gaan Geen sauna bij warme dagen wit, UV bestending Efficiënte ventilatie mogelijk Geen rare hoekjes, scheuren en kieren vuil = infectiedruk Gemakkelijk schoon te maken Verrijdbaar 39 19
40 41 20
3. Optimaal klimaat Kleiner dier minder warmte productie meer risico op slechte ventilatie 42 43 21
44 Klimaat en luchtwegproblemen BRD (luchtwegproblemen) Slechte ventilatie (NH 3, CO 2 ) 45 22
Klimaat en luchtwegproblemen BRD (luchtwegproblemen) Slechte ventilatie (NH 3, CO 2 ) Koudeval (stress) Tocht 46 Filmpje 47 23
Klimaat en luchtwegproblemen BRD (luchtwegproblemen) Slechte ventilatie (NH 3, CO 2 ) Koudeval (stress) Tocht Minder bacteriën (kve s) in de hokken Ruimte Goede ventilatie Temperatuur Goede afvoer vocht 48 Effect aantal bacteriën in de lucht op het voor komen (prevalentie) van luchtwegproblemen (BRD). 49 Lago et al 24
Klimaat en luchtwegproblemen BRD (luchtwegproblemen) Slechte ventilatie (NH 3, CO 2 ) Koudeval (stress) Tocht Minder bacteriën (kve s) in de hokken Ruimte Goede ventilatie Temperatuur Goede afvoer Afscheiding tussen de hokken Nest (score 1-2 of 3) 50 51 25
4. Economisch Doel: succesvolle opfok Kosten materialen Keuze materiaal: makkelijk schoon te maken, snel door, bestand tegen desinfectantia, Voldoende huisvesting voor succesvolle opfok Kosten arbeid Efficiënte werklijnen (b.v. observatie) Efficiënte werkwijzen (voeren,schoonmaken e.d.) Goede gezondheid Automatisering/ mechanisatie 52 Samenvattend: Gebruik je zintuigen als hulpmiddel Kies voor een systeem dat past bij jou bedrijf! 53 26
54 Melkveebedrijf van nu naar... Streven naar een goed producerende koe met lange levensduur Efficiënte jongveeopfok: ALVA laag vervangings % + impact mestbeleid Preventief management: risico s vermijden protocollair werken vaccineren tegen Neonatale diarree en BRD 55 27
www.rundvee-msd-animal-health.nl/actie/alstubiest Het is niet toegestaan om deze informatie zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Intervet Nederland B.V. h.o.d.n. MSD Animal Health te kopiëren, verspreiden of openbaar te maken tenzij anders aangegeven. 2016 MSD Animal Health, Alle rechten voorbehouden. 28