Genoeg is genoeg! HET BELANG VAN VOEDEN OP MAAT E L K E M O E N S V R O E D V R O U W L A C T A T I E K U N D I G E N I C U U Z A
Inleiding Gangbare praktijk Wat we in onze huidige maatschappij verwachten van een baby Fysiologie Normaal gedrag van een baby Hoe borstvoeding werkt
Inleiding
Inleiding
1) Belang van frequent voeden Voor de baby (SV/BV/FV) Voor de melkproductie Aanbevolen voedingsfrequentie
Belang van frequent voeden voor de baby Fysiologische maagvulling Stabiele glycemie Vette melk Optimale ontwikkeling en groei Preventie reflux krampen koliek Gezonde levensstijl vanaf het begin Goede drinktechniek aan de borst
Fysiologische maagvulling Dag 1: maag nog niet rekbaar -> overvoeding is pijnlijk, groot risico op regurgitatie (-> hypoglycemie) Vanaf dag drie: maag rekbaar -> overvoeding geeft overrekking van de maag -> natuurlijk verzadigingsgevoel gaat verloren
Fysiologische maagvulling Bron 1: Scammon RE, Doyle LO. Observations on the capacity of the stomach in the first ten days of postnatal life. Am J Dis Child 1920; 20:516-538. Fysiologische maagcapaciteit: wat de baby comfortabel kan verteren (wegen voor en na V) Anatomische maagcapaciteit: maximale vulling van de maag (Bij autopsie van 100 doodgeboren baby s en 37 baby s id eerste levensweek) maagcapaciteit o.a. afhankelijk van GA en manier van voeden Rond dag vier fysiologische en anatomische capaciteit+- gelijk
Fysiologische maagvulling gemiddelde fysiologische maagcapaciteit (GG 2-4 kg) Levensdag Ml Ml/kg 1 7 2 2 13 4 3 27 8 4 46 14 5 57 17 6 64 19 7 68 21 8 71 22 9 76 23 10 81 24
Fysiologische maagvulling Gemiddelde anatomische maagcapaciteit Leeftijd/gewicht Gemiddelde capaciteit (ml) PGB 1.5-2kg 22 PGB 2-2.5 kg 30 PGB 2.5-3kg 30 PGB 3-3.5kg 35 PGB 3.5-4kg 35 PGB 4+ kg 38 1 week, alle gewichtscategorieën 45 2 weken, alle gewichtscategorieën 75
Fysiologische maagvulling Bron 2: Silverman, W.A.: Dunham s Premature infants 3 rd Edition. Paul B. Hoeber, Inc., Medical Division of Harper and Brothers. New York. 1961. Pp. 143-144 Scammon, R.E. and Doyle, L.O.: Observations on the capacity of the stomach in the first ten days of postnatal life. Am. J. Dis. Child. 20:516-538, 1920 Adapted from Linda J. Smith s, Coach s Notebook: Games and Strategies for Lactation Education. Boston: Jones and Bartlett, 2002
Fysiologische maagvulling DAY OF LIFE INFANT AGE STOMACH CAPACITY/feeding Day 1 Birth-24 hours 5-7 cc Day 2 24-48 hours 10-13 cc Day 3 48-72 hours 22-27 cc Day 4 72-96 hours 36-46 cc Day 5 96-120 hours 43-57 cc Day 10 45-60 cc
Fysiologische maagvulling Overrekking van de maag leidt tot overvoeding, het aanleren van slechte eetgewoonten en het risico op obesitas Tekenen van overvoeding: frequent teruggeven of braken, krampen, flatulentie en diarree
Fysiologische maagvulling Bron 3: La Leche League Vlaanderen Prematuur: 1-2cc 1 dag oud: 5-7cc 2 dagen oud: +- 16c 3 dagen oud: 22-30cc 10 dagen tot 3 weken: 40 tot 60cc 1 tot 6 maanden: geleidelijk toenemend 60 tot 100cc
Stabiele glycemie Fysiologische hoeveelheid MM verteert in +-60min baby krijgt terug honger/kan opnieuw sv krijgen wanneer ook de glucose is verbruikt stabiele glycemie Grote hoeveelheid per voeding: glucose verbruikt, maar nog melk in de maag BV: baby vraagt minder snel volgende voeding glycemie gaat meer dalen negatief voor ontwikkeling van het zenuwstelsel
Goede drinktechniek aan de borst Weinig voedingen -> volle borsten -> vlotte melkstroom -> geen goede drinktechniek nodig om voldoende intake te halen -> mogelijks later problemen Mogelijke problemen: onvoldoende intake wanneer melkproductie daalt, borstweigeren bij combinatie met FV
belang van frequent voeden/kolven voor de melkproductie De eerste weken bepalen de verdere productie capaciteit Activatie prolactinereceptoren (eerste weken pp) Preventie werking Feedback Inhibitor of Lactation (FIL) De 4 maanden dip
Activatie prolactinereceptoren Om werkzaam te zijn, heeft een hormoon receptoren nodig De prolactinereceptoren zorgen ervoor dat prolactine de wanden van de melkproducerende cellen kan passeren om de melkproductie te stimuleren Frequent aanleggen/kolven -> hoog basisniveau van prolactine -> activatie van een groot aantal prolactinereceptoren Receptoren die niet worden benut, verdwijnen uiteindelijk
Activatie prolactinereceptoren
Activatie prolactinereceptoren Lege borst: prolactinereceptoren lactocyten melkaanmaak (vette melk) Volle borst: * geen vrije prolactinereceptoren * aanmaak van FIL (feedback inhibitor of lactation) in de lactocyten -> onderdrukt de melkaanmaak + vetarme melk
Preventie werking FIL FIL = eiwit in de melk Zorgt ervoor dat er niet meer melk wordt aangemaakt dan nodig Weinig voeden/kolven -> vaak volle borsten -> FIL -> remt de aanmaak van melk -> vermindering productie
Prolactine respons Baby aan de borst oxytocine respons melkaanmaak Lediging borst melktransport Geen lediging Melkstasis oxytocine blokkade Involutie klierweefsel
De 4 maanden dip Wanneer tijdens de eerste weken onvoldoende frequent is aangelegd/gekolfd, is het risico op de 4 maanden dip groot +- 4 maand: melkproductie volledig autocrien gestuurd Dip is veelal zeer moeilijk/niet te herstellen Risico borstweigeren
Aanbevolen voedingsfrequentie Meeste baby s hebben eerste zes maanden minimum 8-12 borstvoedingen/24uur nodig om goed te ontwikkelen Minimum 8-12 V/24u zorgt voor een goede melkproductie BV: in principe geen risico tot overvoeding SV/FV: voedingsfrequentie mede afhankelijk van de fysiologische maagcapaciteit
Aanbevolen voedingsfrequentie Recommended fluid intake for LBW infants Levensdag Aanbevolen hoeveelheid vocht (ml/kg/dag) 2000-2500 gr 1500-2000gr 1000-1500gr 1 60 60 60 2 80 75 70 3 100 90 80 4 120 115 90 5 140 130 110 6 150 145 130 7 160+ 160 150 Bron: WHO (2009) Infant and young child feeding: Model Chapter
2) Voeding op vraag op NICU/n* Stoorzenders Geen fysiek contact met moeder Afwezigheid moeder Fopspeengebruik Inbakeren Vroegtijdige hongersignalen worden niet opgemerkt Prematuriteit Rustige baby s
2) Voeding op vraag op NICU/n* Mogelijke acties STS stimuleren Vroegtijdige hongersignalen herkennen Inbakeren/fopspeen enkel op indicatie Voeden op eigen vraag droomvoeding aan de borst, ev. met duimen onderkant voet stevig masseren
2) Voeding op vraag op NICU/n* Flesvoeding op vraag Snellere melkstroom aan de fles Melk op voordat zuigbehoefte is bevredigd -> risico op overvoeding Therapeutisch flesvoeden van een fysiologische hoeveelheid Nadien ev. fopspeen voor zuigbehoefte
2) Voeding op vraag op NICU/n* Ontslagvoorbereiding Uitleg geven rond belang van frequent voeden (tip: artikel LLL weinig voedingen geven tijdens de eerste dagen en weken een probleem? + flesdrinken tijdens of na de borstvoedingsperiode ) Uitleg geven rond nood aan fysieke nabijheid Rooming-in Terme leeftijd: gebruik WHO-groeicurve thuisbegeleiding