Wagenpark en 2010 Coen Bertens Tommy Span Niek Timmermans Zoetermeer, juli 2012
ISBN: 978-90-371-1042-5 Bestelnummer: A201209 Prijs: 35,- Dit onderzoek is gefinancierd door het programmaonderzoek en Ondernemerschap (www.ondernemerschap.nl) Voor alle informatie over en Ondernemerschap: www.ondernemerschap.nl De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij EIM bv. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties en boeken is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld. Vermenigvuldigen en/of openbaarmaking in welke vorm ook, alsmede opslag in een retrieval system, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van EIM bv. EIM bv aanvaardt geen aansprakelijkheid voor drukfouten en/of andere onvolkomenheden. The responsibility for the contents of this report lies with EIM bv. Quoting numbers or text in papers, essays and books is permitted only when the source is clearly mentioned. No part of this publication may be copied and/or published in any form or by any means, or stored in a retrieval system, without the prior written permission of EIM bv. EIM bv does not accept responsibility for printing errors and/or other imperfections.
Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Omvang wagenpark bedrijfsleven 7 2.1 Aantallen voertuigen in bezit van Nederlandse bedrijven 7 2.2 Gemiddeld aantal voertuigen per bedrijf 11 3 Kenmerken wagenpark bedrijfsleven 13 3.1 Gemiddelde leeftijd voertuigen in eigen beheer 13 3.2 Verdeling naar brandstoftype 15 3.3 Verdeling naar gewichtsklassen 18 3.4 Gemiddeld aantal gereden jaarkilometers 23 3.5 Milieuprestaties 25 3
1 Inleiding Aanleiding van het onderzoek In een begin 2010 door EIM gepubliceerd rapport werd voor het eerst inzicht gegeven in de diverse eigenschappen van het wagenpark van het in Nederland 1. Het ging daarbij om gegevens van begin 2009. In deze rapportage is een update uitgevoerd naar de situatie in 2010. Het duurzaamheidsakkoord dat in 2007 werd afgesloten tussen de overheid en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven zette duurzaam ondernemen destijds opnieuw prominent op de kaart 2. Het bedrijfsleven onderschreef het streven van het toenmalige kabinet om in 2020 een reductie van de uitstoot van broeikasgassen van 20% te bewerkstelligen. Gesteld werd dat het bedrijvenwagenpark een grote potentie had wat betreft het terugdringen van vervuilende emissies. Een eerste succes in het streven naar een duurzamer wagenpark is de sterk toegenomen verkoop van bestelauto s met een roetfilter, in 2011 inmiddels 84% van de totale verkoop 3. Daarnaast stijgt het aantal elektrische voertuigen snel en is er sprake van steeds hogere Euronormen in het vrachtverkeer. Om doeltreffend beleid te kunnen blijven voeren gericht op het wagenpark, is het van belang een helder beeld te hebben van de eigenschappen van dit wagenpark. Deze rapportage tracht dit te bewerkstelligen. De centrale vraag luidt daarom als volgt: Wat waren in 2010 de belangrijke kenmerken van het wagenpark in eigendom van het Nederlandse en het grootbedrijf? In dit rapport wordt ingegaan op de volgende zaken: 1 omvang van het wagenpark 2 gemiddelde leeftijd van het wagenpark 3 verdeling van het wagenpark naar brandstoftypen 4 verdeling van het wagenpark naar gewichtsklassen 5 gemiddeld aantal jaarlijks gereden kilometers door het wagenpark 6 milieuprestaties van het wagenpark Aanpak van het onderzoek Uitgangspunt van het onderzoek zijn de gegevens afkomstig uit de Basisregistratie Voertuigen van de RDW. De selectie gemaakt voor dit onderzoek beslaat een breed scala aan eigenschappen van geregistreerde voertuigen in eigendom van het bedrijfsleven, uiteenlopend van kenteken en voertuigsoort tot CO 2 -uitstoot en de kilometerstanden. De data zijn gekoppeld aan registratiegegevens van alle economisch actieve ondernemingen in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK). Dit is een verbeterslag ten opzichte van de vorige editie, waarvoor de gegevens van de 1 Zie Bertens en Timmermans, Wagenpark -bedrijven, EIM, Zoetermeer (2010). 2 Zie onder meer Rijksoverheid (http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2007/11/02/kabinet-enbedrijfsleven-ondertekenen-duurzaamheidsakkoord.html). 3 Zie Atsma: Lucht geklaard dankzij schone bestelauto s, 21-06-2011. 5
niet-rechtspersonen en het grootbedrijf niet beschikbaar waren. De gegevens uit het Handelsregister bevatten waardevolle informatie over ondernemingen uit het gehele Nederlandse bedrijfsleven, zoals vestigingslocatie, bedrijfstak en het aantal werknemers. Van het totaal van ruim 2,3 miljoen ingeschreven ondernemingen staat een kleine 1,5 miljoen geregistreerd als economisch actief 1. De huidige beschikbaarheid over gegevens van het gehele bedrijfsleven (zowel grootbedrijf als ) betekent dat in deze rapportage ook alle leasevoertuigen onderdeel uitmaken van de data. Deze voertuigen vallen onder de verhuurmaatschappij die ze daadwerkelijk in bezit heeft. In deze meting informatie over niet-rechtspersonen en grootbedrijf Ten opzichte van het voorgaande onderzoek is het gegevensbestand dus op enkele vlakken verrijkt: Het uittreksel van het Handelsregister bevat nu ook gegevens van nietrechtspersonen. Ondernemingen met rechtsvormen zoals de eenmanszaak en de V.O.F. werden in de eerdere rapportage uit 2010 slechts indirect meegenomen door de verdeling van het wagenpark van rechtspersonen op deze groep toe te passen. Dergelijke aannames met betrekking tot de onderliggende verdeling hoefden nu niet gedaan te worden. Bij deze koppeling zijn ook gegevens gekoppeld over het grootbedrijf. Hierdoor is het mogelijk een vergelijking te maken tussen het en het grootbedrijf. Een koppeling van de gegevensbestanden van het Handelsregister en het RDW levert daarmee een omvangrijke dataset op met gegevens over het wagenpark van het gehele actieve Nederlandse bedrijfsleven, onderverdeeld naar grootteklasse en bedrijfstak. Gedetailleerde informatie over voertuigtype en emissie maakt dat een helder beeld geschetst kan worden over het wagenpark en haar duurzaamheid. 1 Bron: REACH, 2011. 6
2 Omvang wagenpark bedrijfsleven Allereerst wordt ingegaan op de omvang van het wagenpark van het en dat in bezit van het gehele Nederlandse bedrijfsleven. Absolute totalen worden gegeven, alsmede gemiddelde cijfers per onderneming voor verschillende grootteklassen en bedrijfstakken. 2.1 Aantallen voertuigen in bezit van Nederlandse bedrijven 1.6 miljoen voertuigen in bezit van Nederlandse bedrijven Het totale aantal bij de RDW geregistreerde voertuigen die in bezit zijn van Nederlandse ondernemingen, en die als economisch actief staan geregistreerd in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel, is ruim 1,65 miljoen. Dit is een optelsom van de voertuigaantallen in de drie voertuigtypen personen-, bestel- en vrachtauto. Van dit aantal neemt het met ruim 1,38 miljoen voertuigen 84% voor haar rekening. Het grootbedrijf bezit de resterende 270.000 voertuigen. Tabel 1 Verdeling Nederlands wagenpark naar grootteklasse Wagenpark Wagenpark Wagenpark Wagenpark Aandeel Aandeel Type voertuig grootbedrijf bedrijfsleven totaal grootbedrijf Personenauto 634.043 191.397 825.440 ca. 8 mln ca. 8% ca. 2% Bestelauto 375.218 45.207 420.425 ca. 900.000 ca. 41% ca. 5% Vrachtauto 125.842 14.744 140.586 ca. 176.000 ca. 73% ca. 9% Totaal 1.382.430 272.558 1.654.988 ca. 9.076.000 ca. 15% ca. 3% Bron: RDW, berekening Panteia/EIM. Het totale Nederlandse wagenpark in 2010, zoals gerapporteerd door de RDW in haar jaarrapport, bestond uit 12 miljoen voertuigen 1. Dit betreft de totalen van alle voertuigsoorten (inclusief bijvoorbeeld ook bromfietsen en motorvoertuigen) op naam van zowel natuurlijke personen als rechtspersonen, alsmede de bedrijfsvoorraad van erkende bedrijven. Uit Tabel 1 blijkt dat er een totaal van 9 miljoen personen-, bestel- en vrachtauto s in Nederland rondrijden. Deze gegevens zijn afkomstig uit publicaties van de RAI. Van dit aantal is 18% in bezit van het bedrijfsleven. Het merendeel van de personenauto s is in bezit van particulieren. Autolease Uit cijfers van de Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA 2 ) over 2010, zoals gerapporteerd in tabel 2, blijkt dat een substantieel deel van het wagenpark van Nederlandse bedrijven bestaat uit leasevoertuigen. Bij perso- 1 Zie RDW (2011:35), 2010 in Beeld, RDW: Zoetermeer. 2 De 79 leden van de VNA verzorgen operationele lease en het wagenparkbeheer van in totaal ruim 625.000 personen- en bestelauto's. 7
nenauto s betreft het zelfs 65%, bij bestelauto s een bescheidener 34%. Gegevens over vrachtauto s zijn niet beschikbaar. De verdeling van deze voertuigen naar eindgebruiker valt niet te herleiden uit de cijfers. Zij staan namelijk ingedeeld bij de onderneming die hen in bezit heeft: de leasemaatschappij. Voor de totaalcijfers levert dit echter geen problemen op. Tabel 2 Nederlands leasepark naar voertuigsoort 2010 Voertuigsoort Wagenpark bedrijfsleven Lease Lease t.o.v. totaal Personenauto s 825.440 538.100 65,2% Bestelauto s 420.425 144.300 34,3% Bron: VNA jaarcijfers 2010, oorspronkelijk RDC Datacentrum en VNA Jaarenquêtes. Een benadering van de verdeling van dit leasepark naar bedrijfstak wordt door het CBS in beeld gebracht. Figuur 1 presenteert de gegevens over 2005 en laat zien dat gemiddeld een kleine 10% van werknemers over een auto van de zaak beschikt. De volgende sectoren schieten hier op verklaarbare wijze bovenuit: de bouwnijverheid is met 30% de sector met het grootste aandeel werknemers met een auto van de zaak. Hierbij valt te denken aan vakmensen met een bestelauto. Onder de zakelijke dienstverlening valt onder andere de zakelijke verhuur en daarmee de leasemaatschappijen die vanzelfsprekend een groot wagenpark in eigen beheer hebben. Financiële instellingen kennen veelal een leaseauto toe aan hun consulenten. 8
Figuur 1 Percentage werknemers met een auto van de zaak (incl. bestelauto's) naar bedrijfstak 2005 Overheid, onderwijs en zorg Uitzendbureaus Detailhandel, reparatie, horeca Vervoer, opslag en communicatie Landbouw en industrie Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Groothandel Bouwnijverheid Totaal 0% 10% 20% 30% 40% 50% Bron: CBS, Sociaal Statistisch Bestand 2008. Wagenpark in eigen beheer naar bedrijfstak Het wagenpark in eigen beheer wordt in tabel 3 naar sector verdeeld 1. De resultaten zijn deels vergelijkbaar met die uit figuur 1. Sectoren als de bouw en de zakelijke en financiële dienstverlening zijn niet alleen grote leaseafnemers, maar hebben ook het grootste wagenpark. Het in de zakelijke verhuur springt hier met ruim 290.000 voertuigen in absolute zin het meest sterk uit. Binnen deze bedrijfstak vallen de autoleasemaatschappijen. 1 In de tabel komen veel cellen voor met minder dan vijfentwintig waarnemingen. Met zo weinig observaties is er risico op een te grote foutmarge in berekeningen. In latere beschrijvende tabellen worden deze cellen dan ook leeg gelaten. 9
Tabel 3 Omvang wagenpark naar type en bedrijfstak Sector Aantal personenauto s Aantal bestelauto s Aantal vrachtauto s A=industrie, B=bouw, D=detailhandel, F=financiële en zakelijke dienstverlening Landbouw, bosbouw, visserij 4.411 18 10.860 69 2.875 10 Winning van delfstoffen (A) 115 1 131 1 98 22 Voedings- en genotsm.industrie (A) 2.295 287 2.799 158 1.408 440 Textiel-, kleding-, led industrie (A) 838 36 654 8 75 24 Papier-, houtindustrie en uitg. (A) 3.542 21 2.614 19 478 17 Chemische industrie (A) 1.839 57 1.324 138 304 170 Glas, aardewerk, metalen, etc. (A) 4.457 57 6.867 65 1.677 245 Vervaardiging machines (A) 5.902 421 8.654 610 683 39 Vervaardiging van auto s e.d. (A) 922 104 1.291 43 249 134 Overige industrie (A) 1.564 374 3.222 753 2.382 2.639 Bouwrijp maken terreinen (B) 12.301 1.274 7.152 142 1.840 28 Burgerlijke en utiliteitsbouw (B) 8.504 90 31.596 283 2.317 134 Bouwinstallatie (B) 5.704 64 25.216 101 283 80 Afwerken van gebouwen (B) 3.815 14 17.247 77 332 0 Overig bouwnijverheid (B) 3.307 1.106 10.380 991 2.187 466 Groothandel 87.711 1.798 53.382 1.229 19.297 1.973 Supermarkten, warenhuizen (D) 1.115 86 1.286 10 38 94 Winkels voedings- en genot- (D) 1.500 197 2.919 0 193 0 Overige winkels (D) 9.412 197 12.958 105 1.135 130 Detailhandel niet in winkel (D) 672 21 1.423 63 290 3 Overig detailhandel (D) 3.304 263 5.346 172 865 423 Reparatie van cons. art. (D) 337 4 875 17 14 1 Horeca 6.170 113 6.933 110 257 22 Transport en dienstverlening 24.889 2.420 10.817 2.772 58.667 5.398 Post en telecommunicatie (F) 1.114 1 3.037 768 861 176 Financiële dienstverlening (F) 50.313 96.365 23.030 12.889 9.573 461 Beurzen, assur. personen (F) 13.424 465 2.896 4 664 0 Verhuur zakelijk (F) 291.929 73.729 79.310 19.894 6.941 704 Computerservice en IT (F) 8.446 3.449 1.369 31 15 1 R&D (F) 454 38 303 56 16 8 Rechtskundig, accountants (F) 10.769 578 1.485 101 401 9 Architecten-, ing.bureaus (F) 6.394 254 4.405 115 321 16 Keuring en controle (F) 472 16 383 50 25 0 Reclamebureaus e.d. (F) 3.565 366 2.067 8 178 4 Uitzendbureaus (F) 6.485 1.100 2.394 310 246 5 Overige arbeidsbemiddeling (F) 1.160 124 339 188 9 5 Beveiliging en opsporing (F) 615 21 929 131 43 0 Reiniging gebouwen, transp. (F) 2.714 333 5.889 479 380 8 Overige reiniging (F) 593 0 4.830 255 369 31 Fotografie, sorteren in loon (F) 1.107 45 479 16 56 83 Cultuur, sport en recreatie 3.604 227 3.470 70 627 34 Gezondheids-, Welzijnszorg 6.012 2.833 1.378 1.395 63 55 Overig, o.a. adviesbureaus (F) 22.926 1.693 7.909 165 5.994 247 Overige dienstverlening 2.439 205 1.308 79 293 389 Overige sectoren 4.883 532 2.061 269 824 16 Totaal 634.043 191.397 375.218 45.207 125.842 14.744 Bron: RDW, berekening Panteia/EIM. 10
2.2 Gemiddeld aantal voertuigen per bedrijf Het voorgaande bracht de omvang van het totale wagenpark in beeld op het macroniveau van de verschillende grootteklassen en het mesoniveau van de bedrijfstak. In het ongewis werd gelaten wat het gemiddelde bezit per bedrijf is. Dit microniveau wordt nu verkend. In tabel 4 wordt het gemiddelde aantal personen-, bestel- en vrachtauto s gepresenteerd naar bedrijfsgrootteklasse 1. De verwachting is uiteraard dat grotere bedrijven ook een groter wagenpark kennen. Dit directe verband is duidelijk zichtbaar in tabel 4. Zo bezit het grootbedrijf gemiddeld 64 personenauto s, tegenover slechts 4 personenauto s in het kleinbedrijf. Tabel 4 Gemiddeld aantal voertuigen in eigen beheer per bedrijf, naar grootteklasse Klein Groot ZZP Microbedrijf Kleinbedrijf Midbedrijf Midbedrijf (1) (2-9) (10-49) (50-99) (100-249) (250+) Personenauto s 0,1 0,5 4,3 17,2 20,3 63,9 Bestelauto s 0,0 0,5 2,7 4,9 6,3 14,7 Vrachtauto s 0,0 0,1 1,0 2,6 3,6 5,3 Bron: RDW en CBS, berekening Panteia/EIM. Buiten de omvang van het bedrijf is ook de bedrijfstak waar de onderneming deel van uitmaakt bepalend voor het aantal voertuigen in eigen beheer van een bedrijf. Tabel 5 brengt de gemiddelde verdeling van het wagenpark naar sector in kaart 2. Het grootbedrijf binnen de zakelijke verhuur en de financiële dienstverlening zijn de onmiskenbare uitschieters en hebben veruit het grootste wagenpark. Dit geldt vooral op het gebied van personenauto s. De grote omvang van het wagenpark binnen de zakelijke verhuur spreekt voor zich: hier vallen de leasemaatschappijen onder. Een dieper gaande verkenning van de bedrijven binnen de financiële dienstverlening leert dat verschillende banken een eigen leasetak kennen en dat een zeer grote speler op de leasemarkt tot deze bedrijfstak wordt gerekend. Betreffende de bestelauto s hebben vooral de bouwnijverheid en zakelijke verhuur het hoogste gemiddelde. Vrachtauto s worden relatief het meest aangehouden in de transportsector. 1 De gemiddelden zijn berekend op basis van twee gegevensbestanden: het voertuigenbestand van het RDW en een bedrijvenbestand van het CBS. Bij het interpreteren van de cijfers dient in acht genomen te worden dat zij tot stand zijn gekomen vanuit twee verschillende bronnen. 2 De tabel bevat enkele uitschieters die deels verklaard worden door de combinatie van twee verschillende gegevensbronnen. 11
Tabel 5 Gemiddeld aantal voertuigen per bedrijf naar grootteklasse en bedrijfstak Sector Aantal personenauto s Aantal bestelauto s Aantal vrachtauto s A=industrie, B=bouw, D=detailhandel, F=financiële en zakelijke dienstverlening Landbouw, bosbouw, visserij 0,1 0,2 6,9 0,0 Winning van delfstoffen (A) 0,4 0,5 0,3 Voedings- en genotsm.industrie (A) 0,5 4,4 0,6 2,4 0,3 6,8 Textiel-, kleding-, led industrie (A) 0,2 7,1 0,2 0,0 Papier-, houtindustrie en uitg. (A) 0,4 0,3 0,0 Chemische industrie (A) 0,8 0,8 0,6 2,0 0,1 2,4 Glas, aardewerk, metalen, etc (A) 0,4 1,0 0,6 1,1 0,1 4,1 Vervaardiging machines (A) 0,4 2,6 0,7 3,8 0,1 0,2 Vervaardiging van auto s e.d. (A) 0,4 4,1 0,6 1,7 0,1 5,4 Overige industrie (A) 0,2 18,7 0,4 37,7 0,3 132,0 Bouwrijp maken terreinen (B) 2,2 337,2 1,3 37,5 0,3 7,4 Burgerlijke en utiliteitsbouw (B) 0,2 1,1 0,6 3,5 0,0 1,7 Bouwinstallatie (B) 0,3 5,2 1,4 8,2 0,0 6,5 Afwerken van gebouwen (B) 0,1 0,5 3,0 0,0 Overig bouwnijverheid (B) 0,3 131,5 0,8 117,9 0,2 55,4 Groothandel 0,9 10,0 0,5 6,8 0,2 11,0 Supermarkten, warenhuizen (D) 0,3 14,8 0,3 0,0 16,1 Winkels voedings. en genot. (D) 0,1 12,9 0,3 0,0 Overige winkels (D) 0,2 3,3 0,3 1,8 0,0 2,2 Detailhandel niet in winkel (D) 0,0 0,1 2,7 0,0 Overig detailhandel (D) 0,2 8,3 0,2 5,5 0,0 13,4 Reparatie van cons. art. (D) 0,1 0,1 0,0 Horeca 0,1 4,5 0,2 4,4 0,0 Transport en dienstverlening 0,9 11,5 0,4 13,2 2,1 25,7 Post en telecommunicatie (F) 0,2 0,5 17,1 0,2 3,9 Financiële dienstverlening (F) 0,9 4,818,3 0,4 644,4 0,2 23,1 Beurzen, assur. personen (F) 1,0 15,5 0,2 0,0 Verhuur zakelijk (F) 7,8 3,686,4 2,1 994,7 0,2 35,2 Computerservice en IT (F) 0,2 69,0 0,0 0,6 0,0 R&D (F) 0,2 1,9 0,1 2,8 0,0 Rechtskundig, accountants (F) 0,3 28,9 0,0 5,0 0,0 Architecten-, ing.bureaus (F) 0,2 5,9 0,2 2,7 0,0 Keuring en controle (F) 0,4 0,3 26,2 0,0 Reclamebureaus e.d. (F) 0,1 73,3 0,1 0,0 Uitzendbureaus (F) 1,2 13,5 0,5 3,8 0,0 Overige arbeidsbemiddeling (F) 0,2 1,6 0,1 2,4 0,0 Beveiliging en opsporing (F) 0,3 0,4 8,7 0,0 Reiniging gebouwen, transp. (F) 0,2 16,6 0,5 23,9 0,0 Overige reiniging (F) 0,1 0,9 25,5 0,1 3,1 Fotografie, sorteren in loon (F) 0,1 2,3 0,0 0,0 4,2 Cultuur, sport en recreatie 0,1 5,7 0,1 1,8 0,0 0,8 Gezondheids-, Welzijnszorg 0,1 4,7 0,0 2,3 0,0 0,1 Overig, o.a. adviesbureaus (F) 0,2 42,3 0,1 4,1 0,1 6,2 Overige dienstverlening 0,0 18,3 0,0 7,0 0,0 34,7 Overige sectoren 0,1 0,9 0,0 0,4 0,0 Bron: RDW en CBS, lege cellen hebben te weinig waarnemingen voor publicatie. 12
3 Kenmerken wagenpark bedrijfsleven In dit hoofdstuk komen achtereenvolgens aan de orde: de leeftijd van de voertuigen in eigen beheer een verdeling naar het type hoofdbrandstof het voertuiggewicht het aantal jaarlijks gereden kilometers de milieuprestaties van het wagenpark. 3.1 Gemiddelde leeftijd voertuigen in eigen beheer De gemiddelde leeftijd van het gehele Nederlandse bedrijfswagenpark is ruim 5 jaar. De leeftijd van voertuigen wordt berekend aan de hand van de datum van eerste toelating. Dit is de datum waarop het kentekenbewijs is afgegeven. Kortste gemiddelde levensduur voor personenauto s In tabel 6 wordt een verdeling gegeven van de gemiddelde leeftijd van het wagenpark naar grootteklasse. Een verband lijkt te bestaan tussen deze leeftijd en bedrijfsomvang. Enkele uitzonderingen daargelaten neemt de leeftijd veelal af met de grootte van het bedrijf. De kleinste bedrijven maken gemiddeld ruim 5 jaar gebruik van hun personenauto. De grootste bedrijven iets minder dan 3 jaar. De tabel maakt tevens duidelijk dat personenauto s gemiddeld het jongst zijn. Dit geldt vooral voor de grotere bedrijven en kan deels verklaard worden door het lease-effect, veroorzaakt door autoleasemaatschappijen die hun wagenpark relatief snel verversen. Tabel 6 Gemiddeld leeftijd wagenpark naar voertuigtype en grootteklasse Klein Groot ZZP Microbedrijf Kleinbedrijf Midbedrijf Midbedrijf Totaal (1) (2-9) (10-49) (50-99) (100-249) (250+) Gemiddelde Personenauto s 5,3 5,2 3,6 2,7 2,8 2,7 3,6 Bestelauto s 6,4 6,7 5,9 4,6 4,3 4,1 5,8 Vrachtauto s 7,6 8,1 7,2 6,3 5,9 6,5 7,1 Bron: RDW, berekening Panteia/EIM. Een verdere onderverdeling naar bedrijfstak in de volgende tabel brengt verschillen tussen de diverse sectoren in kaart. Het gemiddeld oudste wagenpark is in handen van branches als de horeca en de uitzendbureaus, maar ook van een sector als de landbouw. In contrast staan de sectoren post en telecommunicatie en de zakelijke verhuur, met relatief jonge voertuigen in eigen beheer. 13
Tabel 7 Gemiddelde leeftijd wagenpark naar voertuigtype en grootteklasse per sector Sector Personenauto s Bestelauto s Vrachtauto s A=industrie, B=bouw, D=detailhandel, F=financiële en zakelijke dienstverlening Landbouw, bosbouw, visserij 6,8 8,5 9,8 10,2 Winning van delfstoffen (A) 3,9 8,0 14,9 7,8 Voedings- en genot.industrie (A) 4,5 4,1 6,3 7,1 6,6 Textiel-, kleding-, led industrie (A) 4,9 3,0 7,0 16,4 8,7 Papier-, houtindustrie en uitg. (A) 5,0 6,6 7,9 Chemische industrie (A) 4,1 6,2 6,5 9,4 9,1 Glas, aardewerk, metalen, etc. (A) 4,7 7,1 6,8 10,0 8,9 9,5 Vervaardiging machines (A) 4,6 4,5 6,1 5,6 11,3 9,1 Vervaardiging van auto s e.d. (A) 5,2 4,4 7,1 7,2 12,3 8,1 Overige industrie (A) 4,7 3,5 6,6 5,7 7,0 8,1 Bouwrijp maken terreinen (B) 4,0 1,3 6,5 1,7 9,7 4,0 Burgerlijke en utiliteitsbouw (B) 5,1 4,8 7,1 7,2 10,3 8,8 Bouwinstallatie (B) 4,6 5,0 6,1 7,6 11,4 9,7 Afwerken van gebouwen (B) 5,1 6,6 7,3 9,9 Overig bouwnijverheid (B) 5,1 4,0 6,4 5,8 8,9 8,2 Groothandel 5,4 2,8 6,5 5,4 7,8 6,1 Supermarkten, warenhuizen (D) 4,4 3,2 6,7 11,9 7,2 Winkels voedings. en genot. (D) 4,7 2,9 5,5 6,3 8,9 Overige winkels (D) 5,1 3,5 6,7 5,9 8,7 5,9 Detailhandel niet in winkel (D) 5,3 6,6 4,1 8,5 Reparatie van cons. art. (D) 5,8 4,9 5,9 13,2 Horeca 5,7 7,5 6,8 12,6 Transport en dienstverlening 5,5 4,5 6,7 5,5 6,1 5,6 Post en telecommunicatie (F) 3,3 4,5 6,0 5,5 4,7 Financiële dienstverlening (F) 4,4 2,6 6,4 3,4 7,9 4,1 Beurzen, assur. personen (F) 3,5 2,4 5,2 6,3 Verhuur zakelijk (F) 2,6 2,4 3,5 3,4 6,9 5,2 Computerservice en IT (F) 4,1 3,1 6,4 3,9 10,7 31,0 R&D (F) 5,6 5,4 6,8 7,6 12,9 Rechtskundig, accountants (F) 4,0 3,0 4,8 6,4 7,6 Architecten-, ing.bureaus (F) 4,8 3,5 6,0 7,9 10,5 Keuring en controle (F) 4,9 6,1 2,7 13,5 Reclamebureaus e.d. (F) 5,4 3,5 6,4 8,1 Uitzendbureaus (F) 7,0 5,3 7,3 5,2 7,6 Overige arbeidsbemiddeling (F) 5,5 4,6 7,4 8,2 10,6 Beveiliging en opsporing (F) 5,1 4,3 5,4 5,1 8,9 Reiniging gebouwen, transp. (F) 5,3 3,5 5,6 5,0 9,9 Overige reiniging (F) 5,2 7,5 7,7 11,4 11,4 Fotografie, sorteren in loon (F) 5,4 2,3 7,0 10,6 3,1 Cultuur, sport en recreatie 7,1 3,0 7,9 8,2 13,6 9,7 Gezondheids-, Welzijnszorg 5,9 4,9 7,1 6,4 14,9 7,5 Overig, o.a. adviesbureaus (F) 5,0 2,3 6,5 6,1 6,7 8,1 Overige dienstverlening 5,7 3,0 6,1 4,6 5,9 4,5 Overige sectoren 4,5 3,9 6,7 7,0 9,7 Totaal Gemiddelde 3,9 2,7 6,0 4,1 7,2 6,5 Bron: RDW, berekening Panteia/EIM, lege cellen hebben te weinig waarnemingen voor publicatie. 14
3.2 Verdeling naar brandstoftype Het Nederlandse wagenpark maakt gebruik van diverse typen brandstof. Traditioneel zijn benzine en diesel de meest gebruikte brandstofsoorten, maar milieuvriendelijker alternatieven als elektrisch rijden maken een voorzichtige opmars. Vooral bestel- en vrachtauto s op diesel De precieze verdeling wordt duidelijk in tabel 8. Hieruit blijkt dat binnen de categorie personenauto s de verdeling over de twee meest voorkomende brandstofsoorten bijna evenredig is. In het rijdt 51.9% van de personenauto s op benzine en 42.9% op diesel. Bijna alle bestelauto s en vrachtauto s gebruiken diesel als belangrijkste brandstof, waarbij dit percentage voor de categorie vrachtauto s nog net wat hoger is. Binnen het rijdt 99.5% van de vrachtauto s op diesel. Diesel wordt als brandstof goedkoper dan benzine boven een bepaald aantal kilometers. De bestel- en vooral vrachtauto s worden hoofdzakelijk gebruikt voor transport en maken in die hoedanigheid heel wat gereden kilometers. Dit blijkt ook uit paragraaf 3.4 later in dit stuk. Meer personenauto s op elektriciteit bij grootbedrijf dan in het Ten opzichte van de vorige rapportage valt op dat het percentage personenauto s in het dat op elektriciteit rijdt, is toegenomen met twee procentpunt. Het huidige gegevensbestand geeft nu ook inzicht in de verdeling binnen het grootbedrijf en laat zien dat het grootbedrijf nog meer dan het is overgestapt op elektrisch rijden. Ruim 6% van de personenauto s in het grootbedrijf rijdt elektrisch. Tabel 8 Voertuigtypen en type brandstof naar grootteklasse 1 Benzine Diesel Elektriciteit LPG CNG (aardgas) Personenauto s 51,9% 41,1% 42,9% 50,9% 3,7% 6,3% 1,4% 1,5% 0,1% 0,1% Bestelauto s 1,0% 1,9% 98,1% 97,6% 0,0% 0,0% 0,7% 0,0% 0,2% 0,4% Vrachtauto s 0,1% 0,0% 99,5% 98,4% 0,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,3% 1,5% Bron: RDW, berekening Panteia/EIM. De volgende twee tabellen brengen het brandstoftype naar bedrijfstak in beeld en tonen welke brandstof het meest gebruikt wordt binnen een sector. Dit gebeurt afzonderlijk voor personenauto s en bestelauto s. De vrachtauto s blijven buiten beschouwing, omdat vrijwel alle vrachtauto s op diesel rijden. 1 Het oorspronkelijke bestand bevat ook registraties van voertuigen die rijden op LNG (cryogeen), waterstof en alcohol. Deze zijn ter bevordering van de overzichtelijkheid in deze tabel achterwege gelaten. In totaal rijden volgens de RDW-registratie minder dan 50 voertuigen op deze brandstoffen, een verwaarloosbaar aandeel in het totaal. 15
Tabel 9 Verdeling personenauto s naar brandstoftype en bedrijfstak Sector Benzine Diesel Elektriciteit LPG CNG (aardgas) A=industrie, B=bouw, D=detailhandel, F=financiële en zakelijke dienstverlening Landbouw, bosbouw, visserij 56,5% 41,3% 1,3% 1,0% 0,0% Winning van delfstoffen (A) 38,7% 58,5% 1,9% 0,9% 0,0% Voedings- en genot.industrie (A) 52,1% 24,2% 43,9% 74,6% 2,9% 1,1% 1,0% 0,0% 0,0% 0,0% Textiel-, kleding-, led industrie (A) 44,1% 21,2% 51,5% 78,8% 3,0% 0,0% 1,4% 0,0% 0,0% 0,0% Papier-, houtindustrie en uitg. (A) 57,9% 36,5% 3,4% 2,2% 0,0% Chemische industrie (A) 40,2% 49,0% 54,5% 49,0% 3,8% 2,0% 1,5% 0,0% 0,0% 0,0% Glas, aardewerk, metalen, etc (A) 46,4% 30,2% 50,0% 69,8% 2,1% 0,0% 1,5% 0,0% 0,0% 0,0% Vervaardiging machines (A) 46,2% 23,7% 49,1% 74,8% 3,0% 1,5% 1,6% 0,0% 0,0% 0,0% Vervaardiging van auto s e.d. (A) 49,0% 50,0% 47,2% 47,9% 2,5% 0,0% 1,3% 2,1% 0,0% 0,0% Overige industrie (A) 44,6% 51,2% 47,8% 28,6% 4,5% 13,9% 1,9% 6,1% 1,0% 0,3% Bouwrijp maken terreinen (B) 70,2% 67,7% 26,8% 32,2% 2,2% 0,0% 0,7% 0,1% 0,1% 0,0% Burgerlijke en utiliteitsbouw (B) 50,2% 33,7% 46,7% 66,3% 1,6% 0,0% 1,3% 0,0% 0,1% 0,0% Bouwinstallatie (B) 57,6% 6,8% 38,2% 91,5% 2,3% 0,0% 1,8% 0,0% 0,0% 1,7% Afwerken van gebouwen (B) 57,9% 38,8% 1,7% 1,6% 0,0% Overig bouwnijverheid (B) 45,6% 23,8% 51,8% 67,8% 1,5% 2,9% 1,1% 4,6% 0,0% 0,9% Groothandel 60,7% 56,3% 35,6% 41,2% 2,5% 2,1% 1,2% 0,3% 0,0% 0,1% Supermarkten, warenhuizen (D) 66,7% 11,3% 29,5% 88,8% 2,3% 0,0% 1,5% 0,0% 0,0% 0,0% Winkels voedings. en genot. (D) 77,0% 0,0% 20,8% 100,0% 1,1% 0,0% 1,2% 0,0% 0,0% 0,0% Overige winkels (D) 69,9% 29,4% 27,5% 67,2% 1,4% 2,8% 1,3% 0,6% 0,0% 0,0% Detailhandel niet in winkel (D) 58,0% 37,0% 2,9% 2,1% 0,0% Overig detailhandel (D) 67,6% 22,3% 29,4% 74,8% 1,7% 2,1% 1,3% 0,8% 0,0% 0,0% Reparatie van cons. art. (D) 73,5% 20,6% 3,3% 2,6% 0,0% Horeca 73,5% 58,7% 23,7% 37,5% 1,3% 2,9% 1,5% 1,0% 0,0% 0,0% Transport en dienstverlening 22,2% 21,0% 75,8% 75,4% 0,9% 1,8% 0,7% 1,0% 0,4% 0,8% Post en telecommunicatie (F) 39,2% 53,2% 6,8% 0,8% 0,0% Financiële dienstverlening (F) 53,7% 41,1% 42,3% 51,5% 2,8% 6,3% 1,2% 1,0% 0,0% 0,1% Beurzen, assur. personen (F) 48,0% 43,7% 45,9% 54,7% 4,3% 1,6% 1,8% 0,0% 0,0% 0,0% Verhuur zakelijk (F) 49,0% 42,8% 44,7% 48,9% 5,0% 6,7% 1,3% 1,7% 0,1% 0,1% Computerservice en IT (F) 48,6% 3,3% 39,8% 72,8% 7,8% 12,4% 3,7% 11,6% 0,1% 0,0% R&D (F) 43,8% 29,4% 47,6% 32,4% 5,0% 38,2% 3,4% 0,0% 0,2% 0,0% Rechtskundig, accountants (F) 67,9% 52,9% 27,1% 40,0% 3,7% 6,2% 1,3% 0,9% 0,0% 0,0% Architecten-, ing.bureaus (F) 51,2% 64,7% 42,5% 22,1% 4,0% 13,2% 2,2% 0,0% 0,1% 0,0% Keuring en controle (F) 34,2% 44,7% 2,1% 19,0% 0,0% Reclamebureaus e.d. (F) 64,7% 0,3% 30,9% 98,2% 3,0% 0,6% 1,4% 0,0% 0,0% 0,9% Uitzendbureaus (F) 60,5% 56,2% 36,7% 38,6% 1,3% 3,6% 1,5% 1,6% 0,0% 0,0% Overige arbeidsbemiddeling (F) 54,8% 55,3% 38,9% 44,7% 3,5% 0,0% 2,8% 0,0% 0,0% 0,0% Beveiliging en opsporing (F) 46,5% 46,9% 2,0% 4,6% 0,0% Reiniging gebouwen, transp. (F) 64,9% 42,0% 32,4% 56,4% 0,8% 1,0% 1,8% 0,7% 0,0% 0,0% Overige reiniging (F) 48,9% 46,9% 2,6% 1,6% 0,0% Fotografie, sorteren in loon (F) 57,3% 33,3% 37,2% 52,4% 3,3% 11,9% 2,2% 2,4% 0,0% 0,0% Cultuur, sport en recreatie 63,6% 53,8% 32,0% 41,9% 2,6% 4,3% 1,9% 0,0% 0,0% 0,0% Gezondheids-, Welzijnszorg 55,8% 52,5% 40,1% 43,5% 2,5% 3,2% 1,5% 0,8% 0,0% 0,0% Overig, o.a. adviesbureaus (F) 42,0% 41,3% 53,3% 42,2% 2,9% 12,9% 1,5% 3,6% 0,3% 0,0% Overige dienstverlening 73,9% 6,4% 21,7% 88,8% 2,5% 2,1% 1,9% 2,7% 0,0% 0,0% Overige sectoren 35,1% 56,9% 58,1% 31,0% 4,0% 10,6% 2,7% 1,0% 0,1% 0,4% Totaal 51,9% 41,1% 42,9% 50,9% 3,7% 6,3% 1,4% 1,5% 0,1% 0,1% Bron: RDW, berekening Panteia/EIM, lege cellen hebben te weinig waarnemingen voor publicatie. 16
Tabel 10 Verdeling bestelauto s naar brandstoftype en bedrijfstak Sector Benzine Diesel Elektriciteit LPG CNG (aardgas) A=industrie, B=bouw, D=detailhandel, F=financiële en zakelijke dienstverlening Landbouw, bosbouw, visserij 1.3% 5.7% 97.5% 94.3% 0.0% 0.0% 1.2% 0.0% 0.0% 0.0% Winning van delfstoffen (A) 1.0% 95.9% 0.0% 3.1% 0.0% Voedings- en genot.industrie (A) 3.0% 10.8% 96.6% 87.1% 0.0% 0.0% 0.3% 1.1% 0.2% 1.1% Textiel-, kleding-, led industrie (A) 2.9% 96.0% 0.0% 1.1% 0.0% Papier-, houtindustrie en uitg. (A) 1.1% 97.3% 0.0% 1.4% 0.1% Chemische industrie (A) 1.1% 20.8% 98.4% 79.2% 0.0% 0.0% 0.5% 0.0% 0.0% 0.0% Glas, aardewerk, metalen, etc. (A) 1.0% 8.5% 97.7% 91.5% 0.0% 0.0% 1.2% 0.0% 0.0% 0.0% Vervaardiging machines (A) 0.8% 4.3% 98.3% 95.7% 0.0% 0.0% 0.9% 0.0% 0.0% 0.0% Vervaardiging van auto s e.d. (A) 1.8% 5.6% 96.3% 94.4% 0.0% 0.0% 1.9% 0.0% 0.0% 0.0% Overige industrie (A) 2.7% 2.7% 94.0% 91.6% 0.0% 0.5% 0.6% 0.0% 2.7% 5.2% Bouwrijp maken terreinen (B) 1.1% 0.0% 98.3% 100.0% 0.0% 0.0% 0.4% 0.0% 0.1% 0.0% Burgerlijke en utiliteitsbouw (B) 0.8% 0.0% 98.5% 100.0% 0.0% 0.0% 0.6% 0.0% 0.0% 0.0% Bouwinstallatie (B) 0.9% 0.0% 98.8% 100.0% 0.0% 0.0% 0.2% 0.0% 0.1% 0.0% Afwerken van gebouwen (B) 1.2% 0.0% 98.1% 100.0% 0.0% 0.0% 0.7% 0.0% 0.0% 0.0% Overig bouwnijverheid (B) 0.4% 0.1% 98.8% 99.9% 0.0% 0.0% 0.8% 0.0% 0.0% 0.0% Groothandel 1.2% 0.5% 97.3% 99.2% 0.0% 0.0% 1.3% 0.0% 0.1% 0.3% Supermarkten, warenhuizen (D) 2.2% 97.0% 0.0% 0.8% 0.0% Winkels voedings. en genot. (D) 1.9% 97.4% 0.0% 0.7% 0.0% Overige winkels (D) 2.0% 2.6% 97.0% 97.4% 0.0% 0.0% 0.9% 0.0% 0.1% 0.0% Detailhandel niet in winkel (D) 1.6% 2.6% 97.1% 97.4% 0.0% 0.0% 1.4% 0.0% 0.0% 0.0% Overig detailhandel (D) 1.8% 0.0% 97.0% 100.0% 0.0% 0.0% 1.2% 0.0% 0.0% 0.0% Reparatie van cons. art. (D) 1.1% 98.3% 0.0% 0.6% 0.0% Horeca 3.2% 55.3% 94.9% 41.5% 0.0% 0.0% 1.8% 1.1% 0.1% 2.1% Transport en dienstverlening 0.9% 2.2% 97.6% 97.6% 0.0% 0.0% 1.2% 0.0% 0.2% 0.2% Post en telecommunicatie (F) 0.5% 0.0% 98.7% 95.4% 0.2% 0.0% 0.2% 0.0% 0.5% 4.6% Financiële dienstverlening (F) 1.1% 2.2% 97.7% 97.2% 0.0% 0.0% 1.1% 0.0% 0.1% 0.5% Beurzen, assur. personen (F) 1.5% 97.5% 0.0% 1.0% 0.0% Verhuur zakelijk (F) 0.7% 1.6% 98.5% 98.2% 0.0% 0.0% 0.2% 0.0% 0.5% 0.2% Computerservice en IT (F) 1.2% 0.0% 97.1% 96.3% 0.0% 0.0% 1.1% 3.7% 0.7% 0.0% R&D (F) 1.3% 2.3% 97.0% 97.7% 0.0% 0.0% 1.7% 0.0% 0.0% 0.0% Rechtskundig, accountants (F) 1.0% 3.7% 97.3% 93.8% 0.0% 0.0% 1.0% 2.5% 0.8% 0.0% Architecten-, ing.bureaus (F) 0.8% 2.2% 98.0% 97.8% 0.1% 0.0% 1.0% 0.0% 0.1% 0.0% Keuring en controle (F) 0.9% 0.0% 97.8% 100.0% 0.0% 0.0% 1.2% 0.0% 0.0% 0.0% Reclamebureaus e.d. (F) 1.3% 96.7% 0.0% 2.0% 0.1% Uitzendbureaus (F) 0.6% 0.0% 98.6% 99.6% 0.0% 0.0% 0.8% 0.0% 0.0% 0.4% Overige arbeidsbemiddeling (F) 6.4% 3.6% 91.9% 96.4% 0.0% 0.0% 1.8% 0.0% 0.0% 0.0% Beveiliging en opsporing (F) 1.1% 0.0% 98.2% 100.0% 0.0% 0.0% 0.7% 0.0% 0.0% 0.0% Reiniging gebouwen, transp. (F) 1.3% 5.2% 97.4% 94.0% 0.0% 0.0% 1.0% 0.0% 0.3% 0.7% Overige reiniging (F) 1.4% 97.9% 0.0% 0.6% 0.1% Fotografie, sorteren in loon (F) 2.3% 6.7% 96.0% 93.3% 0.0% 0.0% 1.7% 0.0% 0.0% 0.0% Cultuur, sport en recreatie 3.5% 5.6% 93.9% 90.7% 0.0% 0.0% 2.4% 3.7% 0.2% 0.0% Gezondheids-, Welzijnszorg 3.8% 6.5% 95.3% 93.0% 0.1% 0.0% 0.6% 0.4% 0.1% 0.2% Overig, o.a. adviesbureaus (F) 1.3% 1.5% 97.3% 98.5% 0.0% 0.0% 1.3% 0.0% 0.1% 0.0% Overige dienstverlening 2.5% 0.0% 96.2% 100.0% 0.0% 0.0% 1.2% 0.0% 0.1% 0.0% Overige sectoren 2.2% 7.6% 96.2% 89.0% 0.0% 0.5% 1.3% 0.5% 0.3% 2.4% Totaal 1.0% 1.9% 98.1% 97.6% 0.0% 0.0% 0.7% 0.0% 0.2% 0.4% Bron: RDW, berekening Panteia/EIM, lege cellen hebben te weinig waarnemingen voor publicatie. 17
Een aantal zaken valt op in de voorgaande tabellen. Binnen het is het aandeel personenauto s dat rijdt op benzine veelal groter dan in het grootbedrijf. Twee voorbeelden van sectoren waarbij dit verschil erg groot is, zijn de computerservice en IT en de reclamebureaus. Bij enkele sectoren bestaat er minder verschil tussen de beide grootteklassen en hier rijdt zowel in het als in het grootbedrijf het merendeel van het wagenpark op diesel. Het betreft sectoren als transport en de gerelateerde dienstverlening. Groen wagenpark personenauto s voor IT en R&D-sectoren Het aandeel van elektriciteit als hoofdbrandstof is nog steeds beperkt maar stijgende. Vergeleken met de gegevens uit 2009, lijken de percentages in het over het algemeen hoger te zijn, met als grote positieve uitschieter de computerservice- en IT-sector. Het aandeel van het wagenpark dat op elektriciteit rijdt is met 4,3 procentpunt toegenomen en is nu 7,8%. Bij het grootbedrijf binnen deze sector is dit aandeel nog omvangrijker: 12,4% rijdt er op elektriciteit. Andere pieken in het grootbedrijf vormen de sectoren architecten- en ingenieursbureaus (13,2%), overige zakelijke dienstverlening met daaronder o.a. de adviesbureaus (12,5%) en natuurlijk de R&D-sector (38,2%). LPG (autogas) en CNG (aardgas) realiseren een lagere uitstoot van roet, fijnstof, stikstof en koolmonoxide. Voor CNG geldt dat zowel in het als in het grootbedrijf slechts een minimaal aandeel van het wagenpark op deze brandstof rijdt. Positieve uitschieter is de sector post en telecommunicatie (4,6% van bestelauto s in het grootbedrijf). Ook voor LPG geldt dat het aandeel slechts klein is, maar keuring en controle (19% personenauto s ) en computerservice en IT (11,6% grootbedrijf) wijken hiervan af. Dit doet vermoeden dat het grootbedrijf van de computerservice- en IT-sector qua brandstoftype het meest duurzame wagenpark heeft. 3.3 Verdeling naar gewichtsklassen Het gemiddeld aantal gereden kilometers op jaarbasis is niet alleen bepalend voor het gebruikte brandstoftype, maar is ook van invloed op het voertuiggewicht. Worden jaarlijks veel kilometers gereden, kiest men sneller voor een grotere, zwaardere wagen met het oog op het rijcomfort. Dit vertaalt zich in hoge percentages in de zwaarste gewichtsklassen, zoals zal blijken uit de tabellen 11 t/m 13. De transportsector steekt boven de andere bedrijfstakken uit in de zwaarste categorie en ook de overige dienstverlening met daarin o.a. adviesbureaus heeft een groot aandeel in deze gewichtsklasse. Opvallend is ook de gezondheids- en welzijnszorg met in beide grootteklassen een groot aandeel van haar wagenpark aan personenauto s in de zwaarste klasse. Personenauto s vooral in de zwaarste gewichtsklassen Algemeen bezien, valt op dat bijna iedere sector het grootste aandeel van het wagenpark in personenauto s in de drie zwaarste gewichtsklassen heeft. Uitzondering hierop zijn de uitzendbureaus, met meer dan de helft van hun voertuigen 18
in de twee lichtste klassen. Ook valt op dat er over het algemeen binnen een bedrijfstak grote verschillen bestaan tussen het en het grootbedrijf. In het voorgaande rapport werd opgemerkt dat bij de sector landbouw, bosbouw en visserij een groot deel van het wagenpark aan personenauto s in de zwaarste gewichtsklasse valt, o.a. voor het rijden op onverharde wagen en met zware aanhangers. Dit geldt nog steeds voor het midden- en kleinbedrijf, maar opmerkelijk genoeg valt het wagenpark van het grootbedrijf in deze bedrijfstak bijna volledig in de lagere gewichtsklassen. Dit wordt mogelijk verklaard door het grotere belang van handel en verkoop bij deze bedrijven. Omdat zij zelf ook handel voeren, hebben zij ook verkopers en administratief personeel in dienst. Bestelauto s vooral in de middelste gewichtsklassen Binnen het wagenpark aan bestelauto s valt allereerst op dat de verhoudingen grotendeels gecentreerd zijn rondom de zwaarste gewichtsklassen. Slechts 2,7% van het wagenpark van het heeft een gewicht lager dan 1050 kg. Een opvallende uitzondering is het grootbedrijf binnen de computer- en IT-sector met 82,8% van het wagenpark in de lichtste categorie. Vrachtauto s vooral in de lichtste gewichtsklasse Bij de vrachtauto s valt op dat slechts een klein aandeel van het wagenpark in de twee zwaarste gewichtsklassen valt: respectievelijk 5,4% en 3,8% voor het en het grootbedrijf. Het overgrote aandeel van de vrachtauto s kent een maximaal gewicht lager dan 25 ton. De sectoren die hier, niet geheel verrassend, van afwijken, zijn veelal te vinden in de industrie en de bouw. Sectoren als winning van delfstoffen, transport en aanverwante dienstverlening, maar ook R&D kennen hogere percentages in de zwaardere gewichtsklassen. 19
Tabel 11 Personenauto s naar gewichtsklasse per grootteklasse en bedrijfstak Sector 0-950 kg 951-1150 kg 1151-1350 kg 1351-1550 kg > 1550 kg A=industrie, B=bouw, D=detailhandel, F=financiële en zakelijke dienstverlening Landbouw, bosbouw, visserij 8,7% 9,7% 21,6% 28,3% 31,7% Winning van delfstoffen (A) 2,8% 3,8% 19,8% 37,7% 35,8% Voedings- en genot.industrie (A) 7,6% 0,8% 8,8% 3,4% 21,0% 20,3% 34,4% 47,7% 28,2% 27,8% Textiel-, kleding-, led industrie (A) 5,8% 0,0% 10,6% 30,3% 21,5% 21,2% 32,9% 36,4% 29,2% 12,1% Papier-, houtindustrie en uitg. (A) 10,3% 12,0% 26,8% 27,6% 23,4% Chemische industrie (A) 4,5% 0,0% 6,4% 3,8% 26,6% 13,2% 37,0% 43,4% 25,6% 39,6% Glas, aardewerk, metalen, etc. (A) 6,0% 3,8% 7,1% 9,4% 23,9% 17,0% 36,6% 35,8% 26,4% 34,0% Vervaardiging machines (A) 7,6% 3,8% 10,3% 7,9% 25,5% 27,9% 32,8% 28,2% 23,8% 32,1% Vervaardiging van auto s e.d. (A) 11,6% 20,8% 10,8% 6,3% 20,4% 17,7% 27,2% 14,6% 30,0% 40,6% Overige industrie (A) 7,4% 5,2% 9,7% 23,1% 24,9% 32,9% 32,5% 31,8% 25,5% 6,9% Bouwrijp maken terreinen (B) 17,5% 0,0% 22,3% 35,2% 27,6% 28,8% 20,6% 28,9% 12,1% 7,0% Burgerlijke en utiliteitsbouw (B) 5,8% 13,3% 10,4% 26,5% 28,4% 21,7% 30,6% 19,3% 24,8% 19,3% Bouwinstallatie (B) 7,5% 1,7% 13,5% 0,0% 31,6% 28,8% 27,6% 59,3% 19,9% 10,2% Afwerken van gebouwen (B) 8,8% 12,0% 23,3% 28,6% 27,4% Overig bouwnijverheid (B) 8,1% 1,4% 12,2% 14,7% 28,7% 43,2% 29,7% 29,8% 21,4% 10,9% Groothandel 16,0% 7,2% 17,9% 12,6% 24,2% 37,2% 24,1% 29,6% 17,7% 13,5% Supermarkten, warenhuizen (D) 9,0% 2,5% 13,6% 2,5% 18,0% 7,5% 24,4% 75,0% 35,0% 12,5% Winkels voedings. en genot. (D) 10,5% 0,0% 12,7% 0,0% 21,5% 30,8% 29,2% 52,7% 26,1% 16,5% Overige winkels (D) 12,9% 12,6% 12,9% 16,5% 19,8% 22,5% 26,8% 31,3% 27,6% 17,0% Detailhandel niet in winkel (D) 12,2% 14,1% 22,0% 27,7% 24,0% Overig detailhandel (D) 15,2% 1,2% 13,1% 8,2% 21,1% 21,4% 25,6% 51,9% 24,9% 17,3% Reparatie van cons. art. (D) 12,8% 12,5% 20,2% 29,2% 25,3% Horeca 15,2% 5,7% 12,4% 17,1% 18,3% 37,1% 25,5% 19,0% 28,5% 21,0% Transport en dienstverlening 3,6% 5,7% 5,4% 5,9% 11,9% 14,7% 25,9% 20,5% 53,2% 53,1% Post en telecommunicatie (F) 10,5% 11,5% 28,0% 31,6% 18,3% Financiële dienstverlening (F) 8,0% 3,1% 12,3% 10,4% 22,6% 39,3% 26,4% 37,4% 30,7% 9,8% Beurzen, assur. personen (F) 6,0% 0,7% 9,1% 4,0% 31,4% 22,3% 35,0% 49,3% 18,5% 23,7% Verhuur zakelijk (F) 6,7% 5,2% 14,1% 14,3% 35,1% 39,4% 32,4% 32,3% 11,7% 8,7% Computerservice en IT (F) 7,7% 0,2% 15,9% 14,2% 35,0% 48,5% 27,7% 32,6% 13,7% 4,5% R&D (F) 4,8% 0,0% 15,2% 14,3% 25,7% 65,7% 33,8% 14,3% 20,5% 5,7% Rechtskundig, accountants (F) 12,3% 3,9% 14,5% 6,7% 22,8% 26,9% 24,9% 43,2% 25,5% 19,3% Architecten-, ing.bureaus (F) 9,0% 13,6% 13,1% 13,6% 27,1% 60,0% 28,9% 8,5% 21,9% 4,3% Keuring en controle (F) 9,2% 11,0% 41,2% 31,1% 7,6% Reclamebureaus e.d. (F) 13,5% 0,0% 16,6% 0,3% 23,6% 7,4% 22,9% 19,5% 23,5% 72,9% Uitzendbureaus (F) 34,1% 29,8% 23,1% 8,8% 17,0% 23,9% 10,7% 22,6% 15,0% 14,9% Overige arbeidsbemiddeling (F) 22,2% 4,3% 20,9% 19,1% 18,5% 27,0% 19,4% 27,8% 19,0% 21,7% Beveiliging en opsporing (F) 16,0% 17,4% 10,5% 24,6% 52,6% 20,6% 26,3% 21,4% 10,5% Reiniging gebouwen, transp. (F) 24,1% 7,8% 21,5% 18,5% 18,6% 48,1% 19,2% 14,9% 16,7% 10,7% Overige reiniging (F) 8,9% 8,4% 19,7% 28,8% 34,2% Fotografie, sorteren in loon (F) 12,8% 26,2% 14,9% 2,4% 26,2% 45,2% 24,5% 14,3% 21,6% 11,9% Cultuur, sport en recreatie 19,7% 11,9% 14,6% 18,1% 19,2% 20,0% 20,1% 30,0% 26,4% 20,0% Gezondheids-, Welzijnszorg 16,8% 20,8% 11,9% 9,5% 14,0% 16,7% 15,7% 17,2% 41,6% 35,9% Overig, o.a. adviesbureaus (F) 7,3% 3,5% 9,5% 16,3% 17,7% 40,7% 21,0% 31,6% 44,5% 8,0% Overige dienstverlening 14,4% 0,5% 13,7% 1,6% 23,9% 38,4% 18,5% 48,9% 29,5% 10,5% Overige sectoren 8,7% 18,3% 23,2% 7,7% 30,2% 34,8% 20,5% 16,3% 17,4% 23,0% Totaal 11,1% 5,8% 13,0% 13,3% 23,8% 29,5% 27,0% 30,2% 25,0% 21,1% Bron: RDW, berekening Panteia/EIM, lege cellen hebben te weinig waarnemingen voor publicatie. 20
Tabel 12 Bestelauto s naar gewichtsklasse per grootteklasse en bedrijfstak Sector 0-1050 kg 1051-1450 kg 1451-1750 kg 1751-2050 kg > 2350 kg A=industrie, B=bouw, D=detailhandel, F=financiële en zakelijke dienstverlening Landbouw, bosbouw, visserij 2,8% 4,7% 34,4% 31,3% 17,8% 17,2% 29,0% 37,5% 16,0% 9,4% Winning van delfstoffen (A) 3,3% 33,9% 17,4% 21,5% 24,0% Voedings- en genot.industrie (A) 3,0% 2,7% 30,3% 28,1% 20,3% 24,7% 26,2% 17,8% 20,2% 26,7% Textiel-, kleding-, led industrie (A) 1,7% 22,0% 22,1% 34,5% 19,7% Papier-, houtindustrie en uitg. (A) 2,3% 30,9% 19,9% 30,9% 16,0% Chemische industrie (A) 1,6% 10,2% 23,8% 31,3% 17,1% 21,9% 34,9% 22,7% 22,5% 14,1% Glas, aardewerk, metalen, etc. (A) 1,8% 8,3% 23,0% 25,0% 20,3% 31,7% 34,1% 15,0% 20,8% 20,0% Vervaardiging machines (A) 1,7% 3,5% 28,3% 27,5% 24,6% 13,8% 33,0% 31,6% 12,4% 23,6% Vervaardiging van auto s e.d. (A) 1,4% 0,0% 31,1% 17,5% 19,0% 27,5% 30,6% 37,5% 17,8% 17,5% Overige industrie (A) 2,4% 0,9% 22,3% 37,2% 20,1% 12,3% 31,0% 36,0% 24,2% 13,6% Bouwrijp maken terreinen (B) 2,7% 0,0% 36,3% 47,3% 18,8% 13,7% 27,4% 36,6% 14,8% 2,3% Burgerlijke en utiliteitsbouw (B) 1,4% 1,1% 23,1% 34,7% 33,7% 13,7% 32,5% 36,3% 9,3% 14,1% Bouwinstallatie (B) 2,4% 0,0% 33,9% 12,9% 41,6% 12,9% 19,1% 60,2% 3,1% 14,0% Afwerken van gebouwen (B) 2,4% 2,8% 28,8% 40,8% 30,6% 26,8% 30,3% 28,2% 7,9% 1,4% Overig bouwnijverheid (B) 1,5% 2,6% 23,4% 33,5% 24,6% 20,5% 37,3% 29,6% 13,2% 13,8% Groothandel 2,0% 2,0% 28,5% 30,4% 19,8% 15,6% 29,7% 34,2% 19,9% 17,8% Supermarkten, warenhuizen (D) 3,7% 39,7% 24,2% 23,4% 8,9% Winkels voedings. en genot. (D) 2,4% 32,7% 22,3% 29,8% 12,8% Overige winkels (D) 2,1% 8,2% 24,0% 25,8% 22,6% 2,1% 29,2% 22,7% 22,2% 41,2% Detailhandel niet in winkel (D) 1,9% 1,7% 22,5% 56,9% 21,9% 1,7% 30,4% 3,4% 23,3% 36,2% Overig detailhandel (D) 1,8% 0,6% 23,5% 33,3% 25,3% 32,1% 31,2% 18,2% 18,1% 15,7% Reparatie van cons. art. (D) 2,1% 19,3% 32,1% 37,4% 9,1% Horeca 4,3% 16,7% 42,7% 52,9% 17,7% 10,8% 23,3% 9,8% 12,0% 9,8% Transport en dienstverlening 1,9% 1,0% 33,0% 13,8% 12,7% 33,3% 25,5% 12,9% 26,9% 38,9% Post en telecommunicatie (F) 1,3% 0,1% 32,6% 2,3% 14,3% 18,1% 28,1% 11,1% 23,6% 68,4% Financiële dienstverlening (F) 2,0% 1,0% 28,7% 34,7% 24,4% 27,0% 28,7% 31,3% 16,2% 6,0% Beurzen, assur. personen (F) 1,5% 31,3% 27,4% 25,4% 14,4% Verhuur zakelijk (F) 1,2% 1,5% 33,6% 36,9% 28,0% 28,3% 25,6% 26,2% 11,5% 7,0% Computerservice en IT (F) 2,8% 82,8% 57,8% 3,4% 16,8% 3,4% 17,4% 3,4% 5,1% 6,9% R&D (F) 4,3% 0,0% 35,7% 34,6% 23,2% 23,1% 28,2% 30,8% 8,6% 11,5% Rechtskundig, accountants (F) 1,9% 2,2% 28,5% 46,2% 26,4% 26,9% 29,6% 15,1% 13,5% 9,7% Architecten-, ing.bureaus (F) 2,8% 7,5% 34,4% 23,6% 23,7% 34,0% 27,1% 24,5% 11,9% 10,4% Keuring en controle (F) 5,9% 0,0% 45,2% 97,8% 22,3% 2,2% 19,2% 0,0% 7,3% 0,0% Reclamebureaus e.d. (F) 1,3% 28,3% 19,2% 29,4% 21,7% Uitzendbureaus (F) 6,2% 0,7% 42,9% 73,9% 19,4% 17,4% 25,8% 7,0% 5,8% 1,0% Overige arbeidsbemiddeling (F) 7,6% 4,6% 42,0% 14,4% 15,3% 28,2% 23,6% 33,9% 11,5% 19,0% Beveiliging en opsporing (F) 2,3% 0,0% 66,0% 40,5% 15,6% 47,1% 12,4% 12,4% 3,6% 0,0% Reiniging gebouwen, transp. (F) 4,0% 2,3% 43,3% 49,4% 19,7% 26,4% 23,0% 13,8% 10,1% 8,1% Overige reiniging (F) 1,4% 13,8% 16,6% 36,7% 31,6% 53,4% Fotografie, sorteren in loon (F) 4,3% 31,2% 17,8% 28,4% 18,3% Cultuur, sport en recreatie 3,2% 0,0% 24,5% 38,5% 20,4% 32,3% 33,0% 21,5% 18,8% 7,7% Gezondheids-, Welzijnszorg 4,7% 4,8% 32,7% 41,5% 23,6% 19,6% 27,2% 21,6% 11,8% 12,5% Overig, o.a. adviesbureaus (F) 2,1% 6,0% 27,3% 10,1% 24,7% 6,0% 30,8% 30,2% 15,1% 47,7% Overige dienstverlening 2,9% 0,0% 29,4% 20,5% 22,7% 19,2% 27,0% 24,7% 17,9% 35,6% Overige sectoren 2,4% 3,6% 25,1% 43,8% 21,1% 22,1% 36,0% 16,5% 15,4% 14,1% Totaal 2,7% 4,8% 31,7% 32,7% 22,0% 22,9% 28,3% 22,5% 15,3% 18,0% Bron: RDW, berekening Panteia/EIM, lege cellen hebben te weinig waarnemingen voor publicatie. 21
Tabel 13 Vrachtauto s naar gewichtsklasse per grootteklasse en bedrijfstak Sector 0-15 ton 15-25 ton 25-35 ton 35-50 ton > 50 ton A=industrie, B=bouw, D=detailhandel, F=financiële en zakelijke dienstverlening Landbouw, bosbouw, visserij 22,9% 47,9% 23,4% 5,9% 0,0% Winning van delfstoffen (A) 11,0% 30,8% 36,3% 22,0% 0,0% Voedings- en genot.industrie (A) 24,9% 9,3% 57,3% 67,6% 17,0% 23,1% 0,7% 0,0% 0,0% 0,0% Textiel-, kleding-, led industrie (A) 31,9% 56,5% 11,6% 0,0% 0,0% Papier-, houtindustrie en uitg. (A) 33,7% 49,3% 15,8% 1,1% 0,0% Chemische industrie (A) 24,6% 22,9% 62,6% 56,7% 12,8% 19,1% 0,0% 1,3% 0,0% 0,0% Glas, aardewerk, metalen, etc. (A) 14,7% 8,8% 28,9% 3,1% 18,1% 15,0% 38,3% 73,1% 0,0% 0,0% Vervaardiging machines (A) 34,2% 38,9% 44,5% 50,0% 15,8% 11,1% 5,1% 0,0% 0,5% 0,0% Vervaardiging van auto s e.d. (A) 19,1% 17,7% 65,7% 63,7% 13,9% 14,5% 1,3% 4,0% 0,0% 0,0% Overige industrie (A) 14,2% 5,4% 27,7% 19,0% 49,5% 71,1% 8,5% 4,5% 0,0% 0,0% Bouwrijp maken terreinen (B) 21,9% 7,7% 30,8% 88,5% 29,3% 3,8% 17,8% 0,0% 0,2% 0,0% Burgerlijke en utiliteitsbouw (B) 21,2% 42,7% 31,2% 39,5% 31,9% 13,7% 15,3% 4,0% 0,4% 0,0% Bouwinstallatie (B) 46,9% 16,2% 36,6% 59,5% 13,7% 18,9% 2,7% 5,4% 0,0% 0,0% Afwerken van gebouwen (B) 48,2% 26,7% 22,8% 2,3% 0,0% Overig bouwnijverheid (B) 18,2% 6,0% 21,7% 21,1% 28,6% 37,6% 25,5% 25,8% 6,0% 9,5% Groothandel 25,5% 22,5% 48,7% 67,9% 20,9% 8,5% 4,4% 1,2% 0,5% 0,0% Supermarkten, warenhuizen (D) 74,3% 0,0% 25,7% 98,9% 0,0% 1,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Winkels voedings. en genot. (D) 60,9% 30,2% 8,9% 0,0% 0,0% Overige winkels (D) 61,8% 31,7% 23,1% 48,3% 12,7% 20,0% 2,4% 0,0% 0,0% 0,0% Detailhandel niet in winkel (D) 55,6% 34,3% 33,3% 7,5% 0,0% 2,6% 0,0% 0,0% 0,0% Overig detailhandel (D) 63,3% 30,9% 30,6% 68,3% 6,1% 0,8% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Reparatie van cons. art. (D) 92,3% 7,7% 0,0% 0,0% 0,0% Horeca 60,1% 32,4% 7,6% 0,0% 0,0% Transport en dienstverlening 5,8% 17,8% 69,1% 67,9% 20,3% 13,1% 4,6% 1,3% 0,2% 0,0% Post en telecommunicatie (F) 37,8% 58,3% 58,0% 41,7% 4,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Financiële dienstverlening (F) 14,2% 45,0% 59,9% 29,7% 20,9% 23,0% 4,8% 2,3% 0,2% 0,0% Beurzen, assur. personen (F) 14,3% 59,0% 17,8% 8,0% 1,0% Verhuur zakelijk (F) 18,8% 50,4% 53,0% 38,4% 20,0% 9,1% 7,2% 2,2% 1,1% 0,0% Computerservice en IT (F) 57,1% 28,6% 14,3% 0,0% 0,0% R&D (F) 26,7% 20,0% 53,3% 0,0% 0,0% Rechtskundig, accountants (F) 59,6% 25,6% 11,3% 3,5% 0,0% Architecten-, ing.bureaus (F) 30,6% 38,7% 26,6% 4,0% 0,0% Keuring en controle (F) 65,2% 13,0% 21,7% 0,0% 0,0% Reclamebureaus e.d. (F) 50,3% 41,2% 6,7% 1,8% 0,0% Uitzendbureaus (F) 11,8% 72,4% 14,5% 1,3% 0,0% Overige arbeidsbemiddeling (F) 25,0% 50,0% 0,0% 25,0% 0,0% Beveiliging en opsporing (F) 80,0% 20,0% 0,0% 0,0% 0,0% Reiniging gebouwen, transp. (F) 28,4% 31,5% 31,8% 8,2% 0,0% Overige reiniging (F) 40,5% 48,3% 32,8% 20,7% 24,0% 31,0% 2,6% 0,0% 0,0% 0,0% Fotografie, sorteren in loon (F) 46,2% 0,0% 51,9% 100,0% 1,9% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Cultuur, sport en recreatie 30,7% 25,8% 56,4% 64,5% 12,9% 9,7% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Gezondheids-, Welzijnszorg 60,3% 70,6% 37,9% 27,5% 0,0% 2,0% 1,7% 0,0% 0,0% 0,0% Overig, o.a. adviesbureaus (F) 33,7% 12,3% 46,6% 25,9% 17,1% 53,9% 2,2% 7,9% 0,3% 0,0% Overige dienstverlening 58,7% 71,9% 40,2% 27,8% 1,1% 0,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Overige sectoren 13,3% 66,1% 16,3% 4,3% 0,0% Totaal 37,6% 31,2% 40,5% 50,5% 16,5% 14,4% 5,2% 3,6% 0,2% 0,2% Bron: RDW, berekening Panteia/EIM, lege cellen hebben te weinig waarnemingen voor publicatie. 22
3.4 Gemiddeld aantal gereden jaarkilometers Zoals eerder aangegeven, is het aantal gereden kilometers op jaarbasis mede bepalend voor de brandstofkeuze. Vanaf een zeker omslagpunt geldt bijvoorbeeld dat rijden op diesel goedkoper wordt dan rijden op benzine. Dit omslagpunt verschilt per voertuigtype. In de database is de kilometerstand van de laatste apk-keuring van ieder voertuig beschikbaar, alsmede de datum van toelating en daarmee de leeftijd van het voertuig. Een berekening op basis van deze twee gegevens levert het jaarlijks gemiddelde aantal kilometers over de gehele leeftijd van het voertuig 1.De gemiddeld op jaarbasis gereden kilometers per voertuigtype en grootteklasse worden in de volgende tabel gepresenteerd. Tabel 14 Gemiddeld aantal gereden kilometers op jaarbasis naar voertuigtype en grootteklasse Klein Groot Totaal ZZP Microbedrijf Kleinbedrijf Midbedrijf Midbedrijf Gemiddeld Voertuigtypen 1 2-9 10-49 50-99 100-249 250+ Personenauto s 23.047 21.601 26.597 29.493 31.162 29.201 26.075 Bestelauto s 21.243 20.037 20.684 22.094 22.343 21.863 20.778 Vrachtauto s 68.299 61.614 69.001 78.489 74.807 58.169 67.904 Bron: RDW, berekening Panteia/EIM. Het valt op dat er een stijgende lijn zit in het gemiddeld aantal gereden kilometers, die deels in de pas loopt met de stijging in bedrijfsomvang. Anders gezegd: hoe groter het bedrijf, hoe meer kilometers gemiddeld gereden worden. De twee uiterste grootteklassen vormen hier een uitzondering op: ZZP ers rijden gemiddeld meer kilometers dan het microbedrijf en in het grootbedrijf rijdt een auto gemiddeld minder kilometers dan in de grootste groepen binnen het. Ook wordt duidelijk door het totaal gemiddelde dat bestelauto s de minste kilometers maken, gevolgd door personenauto s. Vrachtauto s rijden jaarlijks veruit de meeste kilometers. Het gemiddeld aantal jaarlijks gereden kilometers per voertuigtype en per grootteklasse wordt in tabel 15 naar bedrijfstak in kaart gebracht. Ook op dit lager detailniveau worden bovengenoemde trends deels zichtbaar. Sectoren met een hoog gemiddeld aantal gereden kilometers zijn onder meer de horeca en transport en aanverwante dienstverlening. Transport en aanverwante dienstverlening (met name de vrachtauto s), post en telecommunicatie en de groothandel. 1 De precieze datum van de laatste apk-keuring is niet beschikbaar, waardoor de gemiddelden niet volledig exact zijn. Omdat het onderzoek het jaar 2010 betreft, wordt de leeftijd van de voertuigen berekend per 1 januari 2011. 23