Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 1

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 1

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 2

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 3

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 4 www.queridokinderboeken.nl www.annie-mg.com www.anniemgschmidt.nl Copyright tekst 2015 Erven van Annie M.G. Schmidt Copyright illustraties 2015 diverse illustratoren Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, in enige vorm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Em. Querido s Kinderboeken Uitgeverij, Amsterdam. Omslagillustratie Noëlle Smit Vormgeving Brigitte Slangen isbn 978 90 451 1779 9 / nur 280

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 5 annie m.g.schmidt Het grote De geit van dokter Sanders dierenvoorleesboek Q Amsterdam Antwerpen Em. Querido s Kinderboeken Uitgeverij 2015

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 6 Inhoud Drie ouwe ottertjes 8 Met illustraties van Sieb Posthuma De kat van ome Willem 10 Met een illustratie van Noëlle Smit De krullevaar 12 Met illustraties van Fiep Westendorp Eenentwintig poezen 22 Met illustraties van Mies van Hout Siskia 24 Met illustraties van Philip Hopman Prélientje en de leeuwen 26 Met illustraties van Fiep Westendorp Duifies 29 Met een illustratie van Noëlle Smit Het beest met de achternaam 30 Met een illustratie van Marije Tolman Twee vleugeltjes 34 Met een illustratie van Sylvia Weve Het zebra-meisje 36 Met een illustratie van Caroline Ellerbeck Betsie 37 Met illustraties van Fiep Westendorp Omdat de kraan liep 45 Met illustraties van Philip Hopman De kikker van Worrekie-Bel 62 Met illustraties van Marije Tolman De bij 64 Met illustraties van Fiep Westendorp Kroezebetje 67 Met illustraties van Fiep Westendorp Hannekedoe de haan gaat trouwen 76 Met een illustratie van Loes Riphagen Dukkie wou niet in het water 78 Met illustraties van Philip Hopman De maarschalk die zijn oor te luisteren legde 80 Met een illustratie van Sieb Posthuma De vlieg Eulalie 84 Met een illustratie van Sylvia Weve Pluis en Poezeltje 86 Met illustraties van Fiep Westendorp Jantje en het olifantje 90 Met een illustratie van Caroline Ellerbeck Poes, poes, poes 92 Met een illustratie van Noëlle Smit

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 7 Juffrouw Twiddel 94 Met illustraties van Philip Hopman De kermis 102 Met een illustratie van Thé Tjong-Khing Opa Duizendschoon 106 Met illustraties van Fiep Westendorp Als vogeltjes gaan slapen 113 Met illustraties van Marije Tolman Stekelvarkentjes wiegelied 114 Met een illustratie van Noëlle Smit Beertje op rolschaatsen 116 Met een illustratie van Marije Tolman Een aanloopkat 118 Met illustraties van Carl Hollander Het kalf Papiet 126 Met een illustratie van Loes Riphagen Jozefje wou niet slapen gaan 128 Met illustraties van Marije Tolman Het schaap Veronica 130 Met een illustratie van Fiep Westendorp Er was eens een man 144 Met een illustratie van Sylvia Weve Het afscheid 146 Met een illustratie van Thé Tjong-Khing Rijst met krentenhond 151 Met een illustratie van Fiep Westendorp Pietagoras Pauw 152 Met illustraties van Mies van Hout Het beertje Pippeloentje 154 Met een illustratie van Fleur van der Weel Tante is jarig 155 Met illustraties van Fiep Westendorp In Artis 161 Met een illustratie van Fiep Westendorp Het huis was vol 164 Met illustraties van Loes Riphagen Wat is dat, mevrouw Van Gelder 166 Met een illustratie van Sieb Posthuma De geit van dokter Sanders 168 Met een illustratie van Noëlle Smit Meneer Hammes en de tijgers 131 Met illustraties van Sylvia Weve Spikkeltje 134 Met illustraties van Caroline Ellerbeck

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 8 Drie ouwe ottertjes Met illustraties van Sieb Posthuma 8 Drie ouwe ottertjes wilden gaan varen over de zim zom over de Zaan. Eigenlijk wilden ze dat al sinds jaren, maar om het feit dat ze ottertjes waren hadden ze t nooit gedaan, want... daar hing een bordje op alle bottertjes: verboden voor ottertjes Drie ouwe ottertjes stonden te schreien daar bij de zim zom daar bij de Zaan. Stonden te schreien op t land, en ze zeien; Dan gaan we maar met het spoortreintje rijen, dat zal wel beter gaan, maar... daar hing een bordje op elke coupee: ottertjes mogen niet mee

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 9 Drie ouwe ottertjes stonden te turen over de zim zom over de Zaan. Daar op een weilandje, tussen twee schuren, daar was een vent, waar je fietsen kon huren, fietsen, met vaantjes eraan. En... daar hing een bordje op iedere fiets: ottertjes mogen voor niets Nu rijden die ottertjes over de brug, over de brug en weer terug.

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 10 De kat van ome Willem Met een illustratie van Noëlle Smit 10 De kat van ome Willem is op reis geweest, op reis geweest, op reis geweest. De kat van ome Willem is op reis geweest, waar ging die dan naartoe? Hoi! Hij is voor zeven maanden naar Parijs geweest, Parijs geweest, Parijs geweest. Zodat-ie nou alleen maar Franse kranten leest, bonjour en voulez-vous. Hij heeft zoiets elegants, hij geeft kopjes op z n Frans, Hij gaat met een rozenkrans naar de Franse kathedraal. Allemaal! (Allemaal!) Allemaal! (Allemaal!) Ja, de kat van ome Willem is brutaal! O-la-la! Die kat is op een echte Franse school geweest, op school geweest, op school geweest. Die kat is op een echte Franse school geweest, en zegt nou: O, pardon! Hij is ook op visite bij De Gaulle geweest, De Gaulle geweest, De Gaulle geweest. Hij is ook op visite bij De Gaulle geweest, en zegt voortdurend: Non!

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 11 Zingt een liedje op z n Frans, over de Maagd van Orléans. Hij lust enkel jus d orange, en af en toe cognac. Op het dak! (Op het dak?) Op het dak! En hij wil alleen maar op een Franse bak, kouwe kak! De kat van ome Willem is op reis geweest, op reis geweest, op reis geweest. De kat van ome Willem is op reis geweest, waar ging die dan naartoe? Hij is voor zeven maanden naar Parijs geweest, Parijs geweest, Parijs geweest. De kat van ome Willem is op reis geweest, bonjour en voulez-vous.

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 12 De krullevaar Met illustraties van Fiep Westendorp 12 Zaza, de kakkerlak, was niet erg spraakzaam. Meestal zat hij zomaar stil in z n hoekje en knaagde aan z n appelschil. Maar op een keer zei hij: Zeg Pluk, is er ooit iets uit dat ei gekomen? Wat voor ei? zei Pluk. Toen je terugkwam uit Egwijk aan Zee, toen had je een groot oranje ei bij je, zei Zaza. Weet je dat niet meer? O ja! riep Pluk. Dat is waar ook. Ik was het helemaal vergeten. Ik heb het aan meneer en mevrouw De Vries gegeven, om het uit te broeden. Goed dat je erover begint, Zaza. Ik ga meteen vragen hoe het ermee zit. Toen Pluk aanbelde, deed mevrouw De Vries open. Ze werd erg bleek toen ze Pluk zag staan. En ze zei dadelijk: Ik begrijp waarvoor je komt! Je komt vragen naar de krullevaar. Ik kom vragen naar het ei, zei Pluk. Juist, zei ze. Dat bedoel ik. We hebben het uitgebroed in ons bed, weet je nog wel? Onder onze elektrische deken. t Was een heel gedoe, want we moesten wekenlang opzij schuiven in bed, om het ei niet te breken. Maar eindelijk kwam er een vogeltje uit. Een krullevaar. Wat is een krullevaar? vroeg Pluk. Een heel vreemd vogeltje, zei mevrouw De Vries. Hij had haren in plaats van veren. En hij werd ontzettend groot. Eerst hadden we hem in een kooi, maar daar groeide hij uit. Toen lieten we hem los in de kamer, maar hij stootte z n kop tegen de zoldering. En eindelijk lieten we hem op het balkon. En we zeiden: Vlieg maar weg, arm beest! En is hij weggevlogen? vroeg Pluk. Was het maar waar, zei mevrouw De Vries. Nee, hij kon niet vliegen. Misschien omdat hij geen veren had, maar allemaal haartjes en krulletjes. We wis-

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 13 ten toen nog niet hoe hij heette. Maar op een dag kwam er een meneer. Hij vroeg of hij onze rare vogel mocht zien. En hij zei dadelijk: O, dat is een krullevaar. En toen vroeg hij of we hem de vogel wilden meegeven. Ik heb een grote vogelverzameling, zei hij. En toen? vroeg Pluk. Mevrouw De Vries had een beetje moeite met verder praten. Ze nam haar zakdoek en snikte. 13

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 14 14 Vertel eens... wat is er dan gebeurd? vroeg Pluk. We dachten... zei mevrouw De Vries gesmoord... We dachten dat onze vogel het daar fijn zou hebben bij al die andere vogels. En na een paar dagen gingen we eens kijken hoe het met hem was. En toen... Ze huilde nu nog harder. Pluk wachtte geduldig....en toen zagen we dat het een museum was, zei mevrouw De Vries. Die meneer is directeur van een museum. Een vogelmuseum. Met allemaal opgezette vogels. Opgezette vogels? riep Pluk. Dus allemaal dood? En de krullevaar is ook opgezet? Ja, zuchtte mevrouw De Vries. Alle vogels die daar staan zijn dood. En opgevuld met turfmolm. En ze hebben glazen oogjes. En we zagen onze eigen krullevaar daar staan... en we zijn hard weggelopen. Dat is alles. We hebben zo n spijt dat we de vogel hebben meegegeven, maar het leek een keurige heer. Hij heet meneer Plomp en we zijn woedend op hem. Maar er is niets meer aan te doen. En waar is dat museum? vroeg Pluk. Ik wil er eens gaan kijken. Op de Groenmarkt, zei mevrouw De Vries. Ach Pluk... hij was zo lief... Hij zong niet, maar hij riep altijd: Prrr... ta lie loe! Zo n aardig geluid. En nou is hij dood. Pluk zei goeiendag en reed naar de Groenmarkt. Op een mooi groot oud huis stond: vogelmuseum. Daarbinnen was het halfdonker en doodstil. Het rook er muf. In een glazen kantoor zat een heer met een witte jas. Waarschijnlijk de directeur, meneer Plomp. Pluk ging de zaal binnen. Overal stonden opgezette vogels achter glas, star en stijf, met glazen ogen. Hier en daar stond ook een vogelgeraamte. Ergens in een hoek was een enorme kooi. En daarin stond n hele grote vogel. En op een bordje stond: krullevaar. Pluk bekeek hem eens goed. Wat vreselijk... mompelde hij. Om zo n mooi dier dood te maken en op te zetten. En glazen ogen te geven. Hij tuurde aandachtig naar de ogen van de krullevaar. En tot zijn grote verbazing zag hij dat ze niet van glas waren. Ze keken hem aan, ze schitterden. Ze lééfden. Pssst... zei Pluk. Ik geloof dat jij helemaal niet dood bent. De vogel gaf geen geluid en hij bewoog niet. Hij stond net zo onbeweeglijk

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 15 als de overige vogels, maar z n oogjes keken Pluk een beetje treurig aan. Arme krullevaar, zei Pluk. Zullen we je komen bevrijden? Ik heb een heleboel vriendjes... wacht maar geduldig af... we komen je halen. Nu bewoog de vogel. Hij schudde z n vleugels, deed z n snavel open en riep: Prrr... ta lie loe! Het schalde door het museum. Pluk schrok vreselijk en ging een beetje achteraf staan in een donker hoekje, want daar kwam de directeur aanrennen uit z n kantoor. Hij had een helper bij zich, ook in een witte jas. Voor de kooi bleven ze staan. Meneer Pietersen! zei de directeur streng. 15

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 16 16 Nou is de krullevaar nog steeds niet opgezet! En u hebt het gehoord, het beest schreeuwt! Dat kunnen we hier niet hebben. Waarom is hij nog niet opgezet? Ik had het vanmorgen willen doen, zei de andere meneer. Maar ik had het zo ontzettend druk. En ik dacht: ach... dat beest staat zo stil, niemand merkt dat hij nog leeft. Dan moet het ogenblikkelijk gebeuren, zei de directeur. Denk erom, meneer Pietersen. Goed meneer Plomp, zei meneer Pietersen. Ik zal het morgenvroeg doen, dan heb ik er tijd voor. Ze gingen weer terug naar hun kantoortje en Pluk kwam tevoorschijn uit z n schuilhoek. Hij durfde niet meer tegen de arme krullevaar te praten. Hij was bang dat het dier weer zou gaan roepen. Snel en onopvallend liep hij het gebouw uit. Hij stapte in z n wagentje en reed weg. Vuurrood van verontwaardiging kwam hij bij meneer Pen in het boekwinkeltje. Toen hij het hele verhaal verteld had, zei meneer Pen: Je hebt gelijk, we moeten er iets aan doen. En zo vlug mogelijk! riep Pluk. Laten we vannacht daar inbreken! Maar stel je voor dat ze de krullevaar vandaag nog opzetten... zei meneer Pen. Dan komen we te laat. Laat me eventjes rustig denken. Meneer Pen deed z n ogen dicht en dacht na.

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 17 Eindelijk zei hij: Ik heb een idee. De Stampertjes zullen toch wel willen helpen, denk je niet? Natuurlijk! riep Pluk. En Aagje ook? Vast wel! En ik moet een bestelauto lenen, zei meneer Pen. Ik vraag het aan de bloemenzaak hiernaast... ik mag hun auto vast wel een uurtje gebruiken. Wat gaan we dan doen? riep Pluk ongeduldig. Een pruik moet ik ook hebben, zei meneer Pen. En een snor. En een grote zonnebril. Kom mee Pluk, we gaan onmiddellijk aan de slag. Maar wát doen we dan? riep Pluk. Dat zul je wel zien, zei meneer Pen. Op de Groenmarkt stond het vogelmuseum. Daarbinnen was het vol met opgezette vogels, maar er was één vogel die nog leefde. Dat was de krullevaar. Maar hij zou niet lang meer leven... Straks zou hij worden opgezet. Buiten voor het museum stonden auto s geparkeerd. Rijen en rijen auto s. Daartussen was ook een bestelauto van een bloemenzaak. Er ging een heer naar binnen in het museum. Het was duidelijk een fotograaf. Hij had lange haren, een grote snor en een geweldige zonnebril. Met z n toestel in de hand klopte hij tegen de glazen deur van het kantoortje, waar de directeur zat. Dag meneer Plomp, zei de fotograaf. Ik ben van de Gekleurde Dameskrant. Dat is een blad, weet u. Ik zou graag een paar foto s maken. Dat kan, zei meneer Plomp. Ik heb prachtige opgezette vogels. Gaat uw gang! We hebben gehoord dat u een echte krullevaar hebt, zei de fotograaf. Mag ik daar een plaatje van maken? Jazeker, komt u maar mee. Meneer Plomp bracht de fotograaf bij de hoge kooi. Wat is dat dier prachtig opgezet, zei de fotograaf. t Lijkt wel of hij leeft. Hij leeft ook nog, zei de directeur. Hij had allang opgezet moeten worden, maar tja... geen tijd... personeelsgebrek! Als u naast de kooi gaat staan, zei de fotograaf, dan maak ik een foto van u met de vogel samen. 17

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 18 18 Gaarne! zei de directeur. Hij ging naast de kooi staan. Ach, wat is het hier donker! riep de fotograaf. Eigenlijk moeten we het buiten doen. U met de krullevaar op de stoep. Tja... zei meneer Plomp weifelend. Een beetje moeilijk... t wordt zo n gesleep met die kooi. Als we die vogel gewoon op de stoep zetten, zonder kooi... vliegt-ie dan weg? Nee, dat niet. Krullevaars vliegen niet. Maar lopen kan hij wel... We zullen zorgen dat hij niet wegloopt, zei de fotograaf. De directeur deed de kooi open. De arme krullevaar keek angstig en bleef stokstijf staan. Hij moest naar buiten worden gedragen. En nu stond hij dan op de stoep met meneer Plomp ernaast. Prachtig! riep de fotograaf Blijft u even zo staan! Wat een licht, wat een kleur!

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 19 Een stuk of wat kinderen waren op straat blijven stilstaan om te kijken. Als je goed had gekeken, dan zou je gezien hebben dat het de Stampertjes waren... en daartussen stond Pluk en een eindje verder Aagje. Maar het leek gewoon of het toevallige voorbijgangertjes waren. Ziezo! riep de fotograaf vrolijk. Dit wordt een schitterende foto. En nu zou ik erg graag een plaatje willen maken van u alleen, meneer Plomp. U bent erg bekend, en zelfs beroemd! En als u even dáár gaat staan. En dan eventjes naar boven wilt kijken. Meneer Plomp ging staan waar de fotograaf hem neerzette. Hij keek gehoorzaam naar boven. En nu glimlachen! riep de fotograaf. Zo... juist... nog even... ik maak een hele serie foto s! U komt in het Gekleurde Damesblad! De directeur bleef geduldig staan glimlachen, totdat eindelijk de fotograaf zijn laatste plaatje had geknipt en zei: Dank u zeer, zo is het genoeg, meneer Plomp. Maar op hetzelfde moment begonnen al die kinderen te schreeuwen en te gillen. Bliksemsnel draaide meneer Plomp zich om. De krullevaar was weg. De stoep was leeg. Daar, dat steegje is-ie ingelopen! schreeuwde een kleine jongen en wees met z n vingertje. 19

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 20 20 Ja, we zagen m weglopen... dat steegje in! riepen de andere kinderen. Ze wezen allemaal in dezelfde richting. Meneer Plomp aarzelde geen seconde. Hij stormde de stoep af, wurmde zich tussen de geparkeerde auto s door en rende het straatje in. Ook hier stonden wagens en vrachtauto s geparkeerd. Hij struikelde over een vuilnis emmer en viel boem... plat op z n neus tussen allemaal vieze perenschillen. Kreunend stond meneer Plomp op en rende verder. Al dravend vroeg hij aan alle voorbijgangers: Hebt u een vogel zien lopen? Hebt u ergens een vogel naar binnen zien gaan? Hebt u niet een grote vogel gezien? De mensen keken verwonderd en schudden hun hoofd. En nergens, nergens was de krullevaar te bekennen. Meneer Plomp belde hier en daar aan, maar niemand had de krullevaar gezien en ten slotte keerde hij wanhopig terug naar het museum. De fotograaf was verdwenen. De kinderen waren er niet meer. Ook het bestelwagentje van de bloemenzaak was weg, maar meneer Plomp had daar geen erg in. Hij holde het museum in en ging hijgend naar z n kantoor om de politie op te bellen. Een vogel weggelopen? vroeg de politie aan de andere kant van de lijn. Een zeldzame krullevaar! riep meneer Plomp. Weggelopen! Intussen was het bestelautootje al een heel eind weg. Aan het stuur zat vader Stamper en daarbinnen zat de fotograaf met Pluk en de krullevaar. Het arme beest zat wel erg opgevouwen. De fotograaf zette z n pruik af. Hij trok de snor van z n gezicht en zei: Wel? Hebben we dat eventjes mooi geflikt? Geweldig, meneer Pen, zei Pluk.

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 21

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 22 Eenentwintig poezen Met illustraties van Mies van Hout 22 Eenentwintig poezen zaten bij het vuur te dutten en te doezen, s nachts om twaalf uur. En achter het fornuis zat, helemaal per abuis, één kleine muis. Hij zat van angst te beven en maakte geen geluid, en dacht: dit kost mijn leven. O, moeder, hoe kom ik eruit! Hij hield het niet uit, de stakker, hij gaf een harde piep, de poezen werden wakker, en zagen, dat er iets liep. Ze renden achter elkander, ze renden achter de muis, ze liepen van klis-klas-klander helemaal rondom het huis. Het muisje liep te hijgen, totdat hij niet meer kon. Tóch zouden ze hem niet krijgen: hij kroop in de regenton. Daar bleef hij zitten soezen, de hele lange nacht, de eenentwintig poezen

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 23 zaten venijnig op wacht. Maar s morgens om half zeven, toen kwam de boerenvrouw de poezen eten geven. Ze schreeuwden: Miauw, miauw! Ze liepen met roze neuzen achter de vrouw in het huis, daar kregen ze brood met reuzel en ze vergaten de muis. 23 Het muisje stak zijn tenen voorzichtig buiten de ton, de poezen waren verdwenen, en buiten scheen de zon. Hij ging naar zijn muizenfamielje, ze waren zó bang geweest! Hij kreeg er rijst met vanielje en allemaal vierden ze feest.

Dokter Sanders binnenwerk.qxp_de geit binnenwerk 16-03-15 12:56 Pagina 24 Siskia Met illustraties van Philip Hopman 24 O, jongens, wat afschuwelijk en lieve grut, hoe gruwelijk was Siskia, de slang. Zij schoof heel stiekem door het gras en siste in het struikgewas; zij was drie meter lang. Zij loerde met haar spitse kop en vrat een stekelvarken op met stekeltjes en al en alle beesten zeiden: Tja, die Siskia, die Siskia dat wordt ons toch te mal. De beesten kwamen bij elkaar een leeuw en tijgers ook, een paar, en hielden overleg, en kwamen allen tot besluit: die Siskia, die moet eruit, die Siskia moet weg. Maar hoe zij dat nu zouden doen en hoe dat kón met goed fatsoen daar wisten zij niets van, totdat er een konijntje kwam, dat toen het woord parmantig nam en riep: Ik heb een plan.