Jaarverslag 2010 Helmond 1
Jaarverslag 2010 Algemene opmerkingen In het jaarplan 2010 staan de landelijke en regionale onderwerpen met de daaraan gekoppelde doelstelling vermeld. Teneinde in voldoende mate recht te doen aan de veiligheid en leefbaarheid in Helmond heeft de lokale driehoek van Helmond de navolgende speerpunten benoemd: Hennepteelt en de daarmee samenhangende georganiseerde criminaliteit Woninginbraken Geweld, waaronder huiselijk geweld, horeca en voetbal gerelateerd geweld Veelplegers Jeugd waarbij specifiek het delictgedrag gepleegd door jongeren van allochtone afkomst benoemd is. Deze speerpunten zijn met name voor de stad Helmond, in de gezamenlijke aanpak van groot belang om de leefbaarheid en de veiligheid voor de inwoners te waarborgen c.q. te verbeteren. Verder is aan het einde van dit document een tabel opgenomen waarin de resultaten van het jaar 2010 staan vermeld. Hierbij zijn eveneens de vergelijkbare gegevens van 2009 opgenomen, zodat trends duidelijk worden en conclusies en vergelijkingen tussen de respectievelijke jaren getrokken kunnen worden. Verdachten OM Op alle afdelingen zijn Veelvoorkomende criminaliteit (VVCI) medewerkers vrijgemaakt en ingezet naast de reguliere medewerkers van de Gemeenschappelijke Recherche Peelland (GRP). In totaal zijn er dit jaar 1874 verdachten aan het Openbaar Ministerie (OM) aangeleverd. De doelstelling voor dit jaar van 1402 werd dan ook ruimschoots gehaald. Veelplegers Op dit moment kennen de Helmondse afdelingen 24 geprioriteerde veelplegers. In de loop van 2010 werden14 geprioriteerde veelplegers aangehouden voor voorlopige hechtenis feiten. Voorlopige hechtenisfeiten zijn feiten waarop een strafbedreiging van vier jaar of meer op staat en een aantal genoemde feiten zoals bijvoorbeeld bedreiging, stalking, mishandeling, vernieling en heling. Van deze geprioriteerde veelplegers zijn er momenteel nog 8 gedetineerd. In 2010 werd geen maatregel opgelegd in het kader van de Individuele Stelselmatige Dader (ISD) aanpak. Gezien deze resultaten dient zich de vraag aan of deze aanpak nog effectief is omdat de veelplegers wel regelmatig worden aangehouden maar weer snel op straat staan. Vanuit bureau Veelplegers wordt in alle gevallen een voorstel om ISD maatregel op te leggen bij het dossier gevoegd. Het O.M. neemt deze voorstellen in alle gevallen over maar in het vervolgtraject ontstaan vervolgens strubbelingen. Bekend is dat de rechtelijke macht in een aantal zaken niet overtuigd is van de noodzaak om de ISD maatregel toe te passen vanwege "maatschappelijke onrust". De indruk bestaat dat niet alle hulpverleningstrajecten zijn doorlopen zoals: begeleid wonen, afkickprogramma's enz. De advocatuur weet vaak tweespalt te zaaien, mede dankzij of door niet geheel heldere of concrete rapportages van de Reclassering. De ontstane twijfel bij de rechters is hierdoor snel verklaart. Vanuit het O.M. wordt middels voorlichting aan de rechterlijke macht volop gewerkt om deze trend te verbeteren. 1.1.1. Diefstal / inbraak woning Regionaal gezien is er een behoorlijke toename van het aantal woninginbraken. In Helmond zijn de woninginbraken extreem gestegen. In verband hiermee zijn extra projecten uitgezet. Preventief werd het voetjesproject uitgevoerd met daaromheen de nodige publiciteit, in een ander gedeelte van de stad Helmond zijn bewonersbrieven 2
verspreid en is er doelgericht gesurveilleerd in de daarvoor in aanmerking komende wijken waarbij het personeel specifieke informatie rondom dadergroep, locaties en werkwijze werd aangereikt. Ook tijdens de burgerparticipatie avonden werd uitgebreid stilgestaan bij de criminaliteitscijfers waarbij onder andere de nadruk werd gelegd op bewustwording van de risico's om slachtoffer te worden van een woninginbraak en op datgene wat de burger zelf kan doen om te voorkomen dat hij of zij slachtoffer wordt van een inbraak. Repressief werd op diverse dagen, naar aanleiding van informatie uit de preventieve projecten, in burger gepost en of gesurveilleerd gericht op het aanhouden van daders. In 2010 zijn 47 verdachten aangehouden in verband met het plegen van woninginbraken waarbij een aantal verdachten op heterdaad werden aangehouden. Daarnaast werden 8 daders aangehouden voor inbraak in schuur/tuinhuis/garage. Over de aanhoudingen kan vermeld worden dat deze voor een groot gedeelte verricht werden als uitvloeisel van het gemeenschappelijke project allochtone jongeren. Het oplossingspercentage van 8,78% bij woninginbraken was in 2010 in Helmond, vergeleken met andere vergelijkbare afdelingen in de regio, dan ook bijna 2x zo hoog. Eind 2010 is binnen het cluster Peelland het Woning Inbraken Team Peelland (WIT) opgestart. De resultaten hiervan zijn op dit moment nog niet te meten. 1.3.1. Verkeersongevallen De regeling rond de registratie van verkeersongevallen is met ingang van 2010 veranderd. Met ingang van 1 januari 2010 worden door de politie in principe geen verkeersongevallen meer opgenomen, conform de landelijke afspraken. Alleen daar waar sprake is van onduidelijkheid over de schuldvraag of de verkeersdeelnemers het niet eens worden over de schuldvraag of er sprake is van een aanrijding met slachtoffers ( hetzij gewond of dodelijk) wordt de politie ingeschakeld en zal er een registratie plaats vinden. Gezien vorenstaande is het niet realistisch om de cijfers rondom verkeersongevallen op te nemen in de als bijlage bijgevoegde lijst. 3.1.1. Hennepteelt In de voorgaande trimesterrapportages is omschreven dat er in Helmond tot en met het tweede trimester 87 hennepkwekerijen werden geruimd. Nu blijkt dat dit aantal niet correct is, bij het afsluiten van het jaar 2010 is gebleken dat het aantal hennepkwekerijen in Helmond 79 dient te zijn. Daarnaast zijn een aantal kwekerijen geruimd waarbij een gering aantal planten werden aangetroffen. Bij alle opgepluste hennepkwekerijen heeft een ontruiming plaatsgevonden. In Helmond zijn meerdere aandachtvelders hennep aangezocht. Mede door hun activiteiten zijn er meer en betere afspraken met externe partners gemaakt, zoals energiebedrijven. Tevens zijn er door de politieafdelingen, roostertechnisch, een aantal vaste ruimdagen op jaarbasis ingepland. Bij deze ruimdagen wordt nadrukkelijk rekening gehouden met de veiligheidsaspecten zoals afgesproken in de driehoek. Bij iedere ontruiming is gekeken of wederrechtelijk verkregen voordeel kon worden ontnomen en in ruim 10 % van de zaken was dit het geval. Hiermee is de regionale doelstelling behaald. 1.2.1. Diefstal af / uit motorvoertuigen In 2010 is een behoorlijke teruggang te constateren van het aantal inbraken in auto's, namelijk 565 terwijl in 2009 nog 632 inbraken in auto's gepleegd werden. Het project auto-inbraken welke stadsbreed is uitgevoerd heeft kennelijk resultaat gehad. Het project auto-inbraken is dagelijks uitgegeven aan het personeel waarbij de "hotspots" duidelijk in beeld gebracht werden. Ook potentiële verdachten werden volop tijdens briefings en met de uitgifte van het project in beeld gebracht. Er werden hierbij weliswaar minder verdachten aangehouden maar preventief gezien heeft deze vorm van werken, met weinig inspanning, met name rondom het voorkomen van auto-inbraken zijn vruchten afgeworpen. 3
1.2.3. Brom- snor- en fietsendiefstallen: Het aantal fiets/brom/snorfiets diefstallen is ten opzichte van 2009 licht gedaald maar voldoet nog niet aan het jaardoel. Binnen Helmond worden regelmatig projecten uitgevoerd gericht op fietsendiefstallen. Hierbij wordt o.a. gebruik gemaakt van een lokfiets en een mobiele camera. Mede dankzij de uitgevoerde projecten in de omgeving van de NS-stations is in het derde trimester het aantal fietsdiefstallen gedaald. Het uitbreiden van fietsenstallingen bij de stations Brouwhuis en Brandevoort heeft ook een positief effect gehad op deze aantallen. 1.4.2. Moord/doodslag In 2010 werden er geen moorden gepleegd in Helmond. Medio december 2010 werd wel een poging doodslag gepleegd in relatie tot een horecazaak en jeugd in Oud-West. De dader werd hierbij aangehouden en deze zaak is onder de rechter. Dit incident heeft in de directe omgeving de nodige impact gehad. 1.4.3. Geweld Horeca: Het aantal aangiften ter zake mishandeling en bedreiging gerelateerd aan de horeca geeft een stabiel beeld. Het oplossingspercentage ligt iets boven de verwachte norm. Jeugd en geweld: Het aantal aangiften van openlijk geweld is aanzienlijk gestegen. Hierbij gaat het met name om een aantal voorvallen rondom het voortgezet onderwijs. De speciaal hiervoor vrijgemaakte buurtbrigadier heeft hier onderzoek in gedaan en de aangifte bereidheid daardoor verhoogd, terwijl dit in voorgaande jaren op andere wijze werden afgehandeld. Landelijk blijkt dat geweld rondom scholen is toegenomen. Huiselijk geweld: In 2010 werd 149 keer aangifte gedaan van feiten die gerelateerd waren aan huiselijk geweld. Onder huiselijk geweld kunnen de navolgende feiten vallen: Zedenmisdrijven, Moord/doodslag, openlijk geweld, bedreiging, mishandeling, vernieling en huisvredebreuk. In vier gevallen werd door de burgemeester een huisverbod uitgereikt. De hulpverlening naar de betrokkenen werd hierbij zo snel mogelijk opgestart. De politie inzet bij voetbal en horeca is door een aantal grote evenementen behoorlijk toegenomen ten opzichte van voorgaande jaren. Dit heeft niet geleid tot toename van geweld. Inzet van personeel bij evenementen zoals jaarwisseling, carnaval, voorjaarskermis, koninginnenacht, zomerkermis, festival LEUK, Impact, Ronde van Stiphout, de kasteeltuin concerten, Jazz in Catstown etc. en de ondersteuning regiobreed met ME legt veel druk op de beschikbare politie capaciteit. 1.4.6. Straatroof De geplande doelstelling van maximaal 85 straatroven blijft gelukkig achterwege. In 2010 werden er 23 straatroven gepleegd. Een groot aantal hiervan betrof berovingen van mobiele telefoons waarvan veelal jongeren het slachtoffer waren. De dadergroep moet eveneens onder jongeren gezocht worden. Van deze aangiften kon 22% opgelost worden en werden 15 daders overgedragen aan het OM. 1.4.7. Overval Het aantal overvallen is in Helmond licht gestegen ten opzichte van 2009. In Helmond werden 14 overvallen gepleegd, waarbij een aantal ergerlijke overvallen op woningen en hun bewoners. Deze overvallen vonden onder andere plaats in de wijken Oud-West, Stiphout en Brandevoort. De impact op zowel de bewoners als de omgeving was erg groot. Deze overvallen hebben een grote wissel getrokken op de politie capaciteit in het kader van de opsporing. Inmiddels zijn voor deze overvallen een aantal verdachten aangehouden en in het begin van 2011 zullen er nog meer aanhoudingen volgen. 4
Nadere bijzonderheden kunnen hierover nog niet vermeld worden, wel kan gesteld worden dat er geen familiare band en of drugsgerelateerde zaken ten grondslag lagen aan deze overvallen. Voor zover nu bekend hadden de overvallen te maken met vermoedens dat er veel geld in de woningen aanwezig zou zijn mede n.a.v. verkeerde informatie waarover overvallers op dat moment beschikten. De kans dat de "gewone" burger slachtoffer wordt van deze categorie overvallers lijkt gering. In het oplossingpercentage staan de overvallen op woningen nog niet geregistreerd als opgelost omdat de onderzoeken nog niet zijn afgerond en er nog meerdere aanhoudingen verwacht worden. Hierdoor ontstaat het beeld dat het oplossingspercentage ten opzichte van 2009 behoorlijk afgenomen is, op het moment dat deze zaken in de loop van 2011 opgelost worden zal in 2011 wederom een hoog oplossingspercentage te zien zijn in relatie tot de overvallen die in 2011 gepleegd worden. 2.5.1. Diefstal / inbraak bedrijven Inmiddels is aan alle industriegebieden en het citygebied Helmond het Certificaat Keurmerk Veilig Ondernemen verleend. In een aantal gevallen heeft er inmiddels al een hercertificering plaatsgevonden. Dit resulteert onder andere in een afname van het aantal bedrijfsinbraken. In het kader van de samenwerking zijn de overlegstructuren op de diverse industriegebieden dan ook samengevoegd. De plannen om cameratoezicht in te voeren zijn in een vergevorderd stadium. 4.3.1. Jeugd Mede door het invullen van de Shortlist Beke komt er een steeds duidelijker beeld van de jeugdgroepen en hun gedragingen. Onder regie van de gemeente is een plan van aanpak geschreven. De benoemde criminele jeugdgroepen hebben door de politieregio, geprioriteerde aandacht. Er is een onderzoek gestart waarbij de eerste aanhoudingen zijn verricht. In het kader van het jeugdbeleid Helmond richt de gemeente zich op de hinderlijke- en overlastgevende jeugdgroepen en de politie op de criminele jeugd. De groepsaanpak (JPT) verloopt naar wens van alle betrokken partijen. De individuele aanpak vanuit de gemeente zal in de loop van 2011 geëffectueerd worden. In 2009 bleek na het invullen van de Shortlist Beke dat er 2 criminele jeugdgroepen actief waren in Helmond. In het kader van de aanpak van criminele jeugdgroepen is hier de nodige aandacht voor geweest. Deze inspanningen hebben er toe geleidt dat in 2010 nog sprake was van een criminele jeugdgroep. In 2010 werd een van de buurtbrigadiers nadrukkelijk ingezet om o.a. informatie te vergaren rondom deze groep. In samenspraak met de Gezamenlijke Recherche Peelland werd een lijst samengesteld van in totaal 100 personen die op de een of andere manier gerelateerd konden worden aan deze criminele jeugdgroep. Aan de hand van deze lijst is een onderzoek opgestart onder de naam Koraalduivel. Het doel van het onderzoek is: Het onderzoeken van gepleegde strafbare feiten, eventueel beraamde strafbare feiten en het georganiseerd verband van de groep Het aanhouden en voorgeleiden van leden van de jeugdgroep, waarbij de keuze van leden wordt gemaakt op basis van verdiepende analyses en inzichten uit het onderzoek Signaleren van probleemgedrag en doorverwijzen naar maatschappelijke instanties De genoemde doelstellingen moeten in samenhang bijdragen aan het afbreken van het beeld dat criminaliteit leidt tot succes in de samenleving en daarmee bijdragen aan het voorkomen dat jongeren kiezen voor crimineel gedrag. In de loop van 2010 zijn vooralsnog 27 verdachten aangehouden en in verzekering gesteld, deze verdachten waren verantwoordelijk voor 39 feiten zoals woninginbraken, straatroven, heling, bedreiging en oplichting. Het geheel werd in 20 dossiers overgedragen aan het Openbaar Ministerie. 5
Deze ketenaanpak heeft er toe geleid dat bij het O.M. prioriteit is ontstaan rondom de aanpak van deze jeugdgroep. Dankzij diverse activiteiten waarbij frequent overleg tussen O.M., tactische leiding GRP en afdeling een grote rol heeft gespeeld, heeft de gezamenlijke aanpak er toe geleid dat vooralsnog een bevredigend resultaat geboekt is. Doorgaan met deze vorm van gezamenlijke aanpak lijkt dan ook noodzakelijk waarbij de gestelde doelen voor deze jeugdgroep voor nu resultaat opleveren maar ook voor de toekomst gewaarborgd is. Bekeuringen In 2010 zijn door de politie op de onderwerpen snelheid, alcohol, gebruik gordel/helm, rood licht en weg overig ( onder deze verzamelnaam valt onder andere niet handsfree bellen) in totaal 6187 bekeuringen en of processen-verbaal opgemaakt. In 2009 werden voor deze onderwerpen 4572 bekeuringen en/of processen-verbaal opgemaakt. Bijzonderheden 2010 Coffeeshop In Helmond werd een 2e coffeeshop geopend. Tijdens de verbouwing werd er met een gestolen voertuig binnengereden bij deze coffeeshop. Hierdoor werd de opening van de coffeeshop vertraagd. Kort na de opening werd een 2e aanslag op de coffeeshop gepleegd, door middel van het naar binnengooien van een explosief. Hierop werd een grootschalig onderzoek opgestart. Naar aanleiding van de bevindingen tijdens het onderzoek is diverse malen via de media aandacht geschonken aan de aanslag en werd een beroep gedaan aan de bevolking om informatie te geven. Aan de hand van een risicoanalyse werd door de Burgemeester besloten om de coffeeshop tijdelijk te sluiten. In verband met ernstige bedreigingen van de burgemeester is besloten tot vergaande persoonsbeveiliging. Het onderzoek met betrekking tot deze bedreigingen in relatie met de opening van de 2e coffeeshop loopt. Al deze gebeurtenissen hebben extra politie capaciteit gekost. Evenementen en Incidenten In Helmond werden het afgelopen jaar veel evenementen georganiseerd. Dit is een goede zaak voor de stad en de ondernemers. De evenementen die een grote wissel getrokken hebben op het personeel zijn de jaarwisseling, carnaval, voorjaarskermis, koninginnenacht, zomerkermis, festival LEUK, Impact, Ronde van Stiphout, de kasteeltuin concerten, Jazz in Catstown en vooral het voetbal ( WK, PSV en Helmond-Sport). Tijdens deze evenementen was het noodzakelijk dat er veel politie ingezet werd om de openbare orde te waarborgen. Doordat de politie genoodzaakt was om op een veelal laat moment capaciteit in te zetten konden een aantal lokale projecten zoals auto-inbraken, fietsdiefstallen niet de aandacht krijgen die gewenst was. Een aantal regionale projecten zoals bijvoorbeeld de SGBO structuur in kader van de overvallen heeft er toe bijgedragen dat lokaal minder aandacht kon zijn voor wijkgerichte aanpak in kader van veiligheid en leefbaarheid, doordat met name buurtbrigadiers potentiële overvallers thuis moesten bezoeken. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat dankzij betrokkenheid van de politiemensen met hun stad c.q. gebied nooit tevergeefs een beroep werd gedaan op de collega's om ingezet te worden bij evenementen. Voor 2011 zullen in de driehoek, met name rondom de organisatie van grotere evenementen, waarbij de nodige politie-inzet in kader van de openbare orde vereist is, afspraken gemaakt moeten worden om op die manier een betere afstemming te krijgen en om te voorkomen dat de gebiedsgebonden politiezorg met name in de wijken niet in het geding komt. 6
Daarnaast hebben een aantal incidenten, zoals gewelddadige overvallen op woningen, de nodige impact veroorzaakt in de woonomgeving en moest er ook meer capaciteit ingezet worden dan voorzien was. Dit alles heeft er toe geleid dat met name de politie Helmond, regionaal gezien, hoog scoorde bij verschuiving en of het maken van overuren. Burgers in Blauw Het project Burgers in Blauw waarbij raadsleden een dag mee konden lopen met de politie, om op die manier een beter inzicht te krijgen in de werkzaamheden van de politie, kan een succes genoemd worden. De raadsleden werden tijdens hun "inkijkstage" gekoppeld aan buurtbrigadiers. Achteraf hebben buurtbrigadiers niets dan complimenten gekregen voor de manier waarop zij acteren in hun eigen wijk. Burgerparticipatie In het voorjaar van 2010 werd in de wijken Dierdonk, Rijpelberg en Brouwhuis gestart met burgerparticipatie om burgers meer te betrekken bij het politiewerk in de directe woonomgeving. Hierbij werd door de burgers aangegeven dat in de communicatie en de terugkoppeling nog de nodige winst te behalen was. Daarnaast bleek dat de burger grote behoefte heeft aan informatie over incidenten en of werkzaamheden die de politie uitgevoerd heeft. De aanwezige wijkbewoners gaven verder aan dat zij voorstander waren van een bijeenkomst op wijkniveau. In het najaar werd op wijkniveau een aantal avonden georganiseerd waarbij teruggekeken werd naar de inmiddels in gang gezette activiteiten zoals de daaruit voortgevloeide projecten: Bel de melder en Nieuwsbrief. Ook werden op wijkniveau de veiligheidscijfers in de wijk gedeeld met de bewoners waarna preventieve maatregelen, buurtpreventieprojecten en zelfredzaamheid uitgebreid aan bod kwamen. Bewoners waren overigens zeer te spreken over de betrokkenheid van de politie in de wijk, transparantie en openheid van de politieorganisatie, onderlinge samenwerking met zowel burgers en organisaties en de projecten Nieuwsbrief en Bel de melder. Inmiddels is er door andere politieafdelingen belangstelling getoond voor Burgerparticipatie en of zijn daar inmiddels al mee aan de slag. De Nieuwsbrief wordt op dit moment verzonden aan ongeveer 100 burgers die geabonneerd zijn, aan de redacties van de drie wijkbladen in Helmond-Oost en aan het parkmanagement van het industriegebied. Dankzij het parkmanagement kunnen we op deze manier toch zo'n 2000 ondernemers bereiken. Buurtpreventie Mede door de inzet van de buurtbrigadiers is het aantal buurtpreventieprojecten in Helmond onder regie van de gemeente met 4 uitgebreid. In Helmond waren tot op heden al 15 buurtpreventieprojecten actief, met de uitbreiding van 4 is nu inmiddels het respectabele aantal van 19 actieve buurtpreventieprojecten bereikt. 7
Cijfers jaarverslag 2010 jaar doel 1e trim 2010 HCE HOO HWE 2e trim 3e trim jaar 1e trim 2e trim 3e trim jaar 1e trim 2010 2010 doel 2010 2010 2010 doel 2010 2e trim 2010 3e trim 2010 jaar doel 2010 H-3 2010 2009 resultaatgebied indicator inbraak woning aangiften 200 149 100 172 95 36 30 53 125 72 39 89 420 740 340 oplossing 9 8 30 4 0 6 0 2 6 8,78% 10,00% dfst a/u motorvoertuig aangiften 400 92 83 98 150 31 28 48 220 53 70 62 770 565 632 diefstal brom-,snor-,fietsen aangiften 500 220 274 163 200 48 62 33 200 54 70 58 900 982 1027 zedenmisdrijf aangiften 30 12 7 4 25 2 6 4 15 0 3 2 70 40 31 oplossing 4 11 5 2 1 4 0 3 2 80,00% 74,19% moord/doodslag aangiften 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 oplossing 0 0 0 0 0 0 0 0 0 openlijk geweld aangiften 10 7 12 10 3 1 4 3 5 0 3 0 18 40 26 oplossing 4 10 1 0 4 0 0 1 0 50,00% 65,38% bedreiging aangiften 150 46 51 59 60 16 10 12 60 8 14 23 270 239 238 oplossing 31 30 56 10 16 14 5 9 16 78,24% 70,17% mishandeling aangiften 250 79 71 73 80 20 23 19 125 19 23 19 455 346 340 oplossing 62 60 58 14 11 24 18 19 18 82,08% 75,00% straatroof aangiften 40 4 4 6 30 0 0 0 15 5 0 4 85 23 35 oplossing 2 1 0 0 0 0 1 1 0 21,74% 25,71% overval aangiften 15 4 2 1 8 0 0 1 4 2 1 3 27 14 11 oplossing 0 0 1 0 0 0 0 0 1 14,29% 85,71% vernielingen aangiften 600 174 156 167 300 71 70 56 250 98 72 90 1150 954 1106 dfst inbraak bedrijven aangiften 110 47 36 51 100 32 22 31 75 6 9 17 285 251 218 winkeldiefstal aangiften 150 49 43 40 50 9 12 2 30 8 5 13 230 181 221 drugshandel verdachten OM 70 39 20 29 30 9 7 15 20 13 6 5 120 143 99 Totaal aantal VE OM verdachten OM 737 355 310 1402 1874 1190 1