ingediend op 516 (2015-2016) Nr. 1 19 oktober 2015 (2015-2016) Beleidsbrief Vlaamse Rand 2015-2016 ingediend door minister Ben Weyts verzendcode: BRU
2 516 (2015-2016) Nr. 1 INHOUD 1 Managementsamenvatting... 4 2 Lijst van afkortingen... 6 3 Omgevingsanalyse... 7 3.1 Demografie... 7 3.2 Inburgering en integratie... 8 4 Strategische en operationele doelstellingen... 10 4.1 Strategische doelstelling: Rechtstreekse initiatieven voor een gecoördineerd Randbeleid... 10 4.1.1 Operationele doelstelling: Onthaal en integratie... 10 4.1.2 Operationele doelstelling: Taalbarometer Vlaamse Rand... 12 4.1.3 Operationele doelstelling: Coördinatieplatform VSGB... 12 4.1.4 Operationele doelstelling: Verdere uitbouw Felixart... 12 4.1.5 Operationele doelstelling: Een open communicatiebeleid voeren en aansturen... 13 4.1.6 Operationele doelstelling: Samenwerken en ondersteunen... 14 4.2 Strategische doelstelling: vzw de Rand : eerste partner voor het Vlaamse Randbeleid... 14 4.3 Strategische doelstelling: de Vlaamse Rand vanuit andere beleidsdomeinen en invalshoeken... 18 4.3.1 Operationele doelstelling: Huisvesting... 18 4.3.2 Operationele doelstelling: Taalwetgeving Binnenlands Bestuur... 19 4.3.3 Operationele doelstelling: Onderwijs... 19 4.3.4 Operationele doelstelling: Werk... 19 4.3.5 Operationele doelstelling: Economie en START... 20 4.3.6 Operationele doelstelling: Mobiliteit... 20 4.3.7 Operationele doelstelling: Cultuur, jeugd, sport en verenigingsleven... 21 4.3.8 Operationele doelstelling: Welzijn en Gezondheid... 22 4.3.9 Operationele doelstelling: Toerisme... 23 4.3.10 Operationele doelstelling: Integratie en inburgering... 23 4.4 Strategische doelstelling: Het Groene karakter van de Rand bewaken... 24 4.4.1 Operationele doelstelling: Waardevolle natuur koesteren en versterken... 24 4.4.2 Operationele doelstelling: Open Ruimte... 25 4.4.3 Operationele doelstelling: Landbouw betere kansen bieden... 26 5 Bijlage... 27 5.1 Begroting 2016... 27 5.2 Regelgevingsagenda... 28 2 1011 Brussel 02/552.11.11 www.vlaamsparlement.be
516 (2015-2016) Nr. 1 3 5.3 Wijze waarop gevolg is gegeven aan de moties en resoluties... 28 5.4 Opvolging aanbevelingen van het Rekenhof... 31 5.5 Opvolging arresten van het Grondwettelijk Hof en het Hof van Justitie... 32 3
4 516 (2015-2016) Nr. 1 1 Managementsamenvatting Mijn beleid voor de Vlaamse Rand werd uitgetekend in de Beleidsnota Vlaamse Rand 2014-2019. Met deze Beleidsbrief Vlaamse Rand 2016 wil ik de strategische en operationele acties uit die Beleidsnota verder concretiseren. Ik volg daarbij de structuur van mijn oorspronkelijke Beleidsnota. Onthaal en integratie blijven prioriteiten. Ik wil dat nieuwkomers en hun gezinnen zich snel kunnen inpassen en zo snel mogelijk volwaardig kunnen deelnemen aan het Vlaamse gemeenschapsleven. Het Agentschap Integratie en Inburgering zal het project Integrale aanpak van de instroom van nieuwe inwoners van vreemde origine in de Vlaamse Rand verder uitrollen. Er komt een uitbreiding van de doelgroep verplichte inburgeraars. Ik zal de subsidiemiddelen heroriënteren om een groter positief effect voor het Vlaamse en Groene karakter van de Rand te realiseren. Ik lanceer jaarlijks een oproep gericht op projecten met enige schaalgrootte en vooral een sterk hefboomeffect, die het Vlaamse en groene karakter van onze Vlaamse Rand substantieel versterken. In de faciliteitengemeenten zal ik, gelet op het kwetsbare Vlaamse sociale weefsel, sowieso ook kleinschaligere initiatieven blijven ondersteunen. Het START-overlegplatform en het coördinatieplatform VSGB worden gebundeld in één strategisch beleidsoverleg, onder het voorzitterschap van de gouverneur van Vlaams-Brabant. Ik bouw de werking van het Felixartmuseum verder uit op museaal en erfgoed vlak. De gesprekken over de nieuwe omkadering van het museum zijn nog lopende. De regionale zender Ring-TV blijft een belangrijke partner in mijn beleid om het Vlaams karakter van de Rand te versterken, en om de vele anderstaligen in contact te brengen met nieuws uit hun regio. Ik blijf goed samenwerken met alle partners en platformen die het Randbeleid mee vormgeven. Met constructief overleg wil ik nog meer initiatieven uitwisselen en projecten op elkaar afstemmen. Ik organiseer jaarlijks een Stand van de Rand voor alle mandatarissen uit de Vlaamse Rand: een colloquium, telkens rond een ander thema, gericht op informatie over strategische doelen en toelichting rond één of meerdere projecten met concrete vooruitgang. De provincie Vlaams-Brabant en ik hebben een nieuwe samenwerkingsovereenkomst afgesloten met vzw de Rand. Binnen het afsprakenkader en binnen haar decretale opdracht bouwt vzw de Rand als belangrijke partner in het Randbeleid verder haar acties en initiatieven uit. Ik wil het Gordelfestival grondig evalueren met het oog op een mogelijke bijsturing van de huidige formule. Ik blijf oog hebben voor betaalbaar wonen. Er komt een alternatieve regeling rond Wonen in eigen streek, rekening houdend met de bemerkingen van het Grondwettelijk Hof. Ik wil in de nieuwe regeling een voorrangsregeling opgenomen zien. Ik zal een ontwerp van decreet opmaken om het taalgebruik bij de opmaak van notariële akten in het Nederlandstalige taalgebied te regelen. Onderwijs blijft een aandachtspunt. De taskforce Onderwijs onderzoekt de diverse uitdagingen en knelpunten inzake onderwijs in de Rand. In 2016 komt er een eindadvies aan de Vlaamse Regering. Inzake werk wil ik de aandacht focussen op enkele cruciale thema s: de jeugdwerkloosheid, een geïntegreerd taal- en werkbeleid, samenwerkingsverbanden tussen VDAB en lokale besturen en onderwijs. 4
516 (2015-2016) Nr. 1 5 Om de mobiliteit in de Vlaamse Rand structureel te verbeteren, zet ik verder in op gerichte investeringen, zowel op vlak van wegenwerken, fietsinfrastructuur en het openbaar vervoer. Om de culturele infrastructuur in de Rand verder te versterken, onderzoek ik de haalbaarheid van een nieuw cultuur- en congrescentrum in de zuidrand. Ik heb samen met de minister van Cultuur een driejarig stappenplan opgesteld, dat ik vanaf 2016 stap voor stap wil uitrollen. Het welzijns- en gezondheidsaanbod in de Vlaamse Rand is nog steeds onvolledig. Ik ondersteun verder de inspanningen om deze historische achterstand weg te werken. Het voornemen om met Vlabzorginvest een nieuwe impuls te geven, zal in de tweede helft van de legislatuur vorm krijgen. Het toeristische potentieel van de Vlaamse Rand blijft groot. Ik blijf inzetten op het verzilveren van dit potentieel, en op de internationale promotie van onze bekende troeven. Het open en groene karakter van de Vlaamse Rand is een troef die verder gekoesterd moet worden. De inspanningen inzake de ontwikkeling van stedelijk groen worden verder gezet. Het planprogramma Landinrichting Vlaamse Rand werd goedgekeurd en wordt verder uitgevoerd. 5
6 516 (2015-2016) Nr. 1 2 Lijst van afkortingen ABB: Agentschap Binnenlands Bestuur (het) agentschap: het Agentschap Integratie en Inburgering ANB: Agentschap Natuur en Bos Apb: Autonoom provinciebedrijf BHG: Brussels Hoofdstedelijk Gewest BRIO: Brussels Informatie-, Documentatie-en Onderzoekscentrum BSI: Brussels Studies Institute CBE: centrum voor basiseducatie CVO: centrum voor volwassenenonderwijs EVA: extern verzelfstandigd agentschap FOCI: fonds culturele infrastructuur NT2: Nederlands Tweede taal OCMW: Openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn START: Strategisch actieplan voor reconversie en tewerkstelling SVR: Studiedienst Vlaamse Regering VG: Vlaams Gewest VSGB: Vlaams strategisch gebied rond Brussel Vzw: vereniging zonder winstgevend doel W&Z: Waterwegen en Zeekanaal 6
516 (2015-2016) Nr. 1 7 3 Omgevingsanalyse 3.1 Demografie De uitdagingen voor het Vlaamse Randbeleid worden mee bepaald door de demografische evoluties. Ik baseer me op projecties van de Studiedienst van de Vlaamse Regering (SVR), die de bevolking en de huishoudens voor Vlaamse steden en gemeenten in de periode 2015 2030 in kaart bracht. De projecties voorspellen een verdere aangroei van de bevolking van de Vlaamse Rand in de komende 10 jaar (+6% tussen 2014 en 2024). Die groei is sterker dan de aangroei in het volledige Vlaams Gewest (+ 4%). De verwachte bevolkingsgroei is bovenmatig in de groep van gemeenten zonder taalfaciliteiten (+ 7%), maar niet in de cluster met taalfaciliteiten (+ 3%). Vooral de vrij sterke bevolkingsgroei in de subgroep van tewerkstellingsgemeenten (Vilvoorde, Machelen en Drogenbos) valt op (+ 13%), in vergelijking met de veel zwakkere geprojecteerde bevolkingsgroei in de subgroep van residentiële gemeenten (+ 2%). De verwachte groei van de huishoudens valt in het algemeen iets hoger uit in de Vlaamse Rand (+ 8% tussen 2014 en 2024) dan in het volledige Vlaams Gewest (+ 6%). Dit is vooral het geval voor gemeenten zonder taalfaciliteiten (+ 9%), en meer in het bijzonder voor de subgroep van tewerkstellingsgemeenten (+ 14%). Ook in 3 van de 4 semi-rurale gemeenten en in 1 van de 3 semi-urbane gemeenten is de verwachte groei van de huishoudens hoger dan de verwachte groei voor het Vlaams Gewest. Het Cijferboek Vlaamse Rand van de SVR (2015) toont verschillende evoluties. De Vlaamse Rand heeft een jonger profiel dan het Vlaams Gewest (VG) en een iets ouder profiel dan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG). Het aandeel 0-17 jarigen is er met 22,1% vergelijkbaar met het BHG (22,7%) en groter dan in het VG (19,5%). In Machelen en Vilvoorde is zelfs tot een kwart van de inwoners jonger dan 18 jaar. De noordelijke gemeenten Meise en Merchtem kennen het kleinste aandeel 0-17 jarigen (< 20%). Het aandeel 65-plussers is in de Vlaamse Rand met 18,0% duidelijk groter dan in het BHG (13,3%) en kleiner dan in het VG (19,1%). Tussen de gemeenten onderling zijn er geen al te grote verschillen. Dilbeek kent het grootste aandeel 65-plussers (20,7%) en Vilvoorde het laagste (15,1%). Deze leeftijdsstructuur weerspiegelt zich in een aantal ratio s. De groene druk (0-17 jaar/18-64 jaar) is in de Vlaamse Rand hoger dan in het VG en het BHG. Deze groene druk wijst op het jeugdgehalte van een bevolking. De aanwezigheid van jongeren ten opzichte van de actieve bevolkingsgroep is vooral hoog (> 50%) in Sint-Genesius-Rode, Machelen, Tervuren en Vilvoorde. De grijze druk (65+/18-64 jaar) is in de Vlaamse Rand (45,6%) iets kleiner dan in het VG (47,1%), maar beduidend groter dan in het BHG (30,8%). De grijze druk wijst op het grijs gehalte van de bevolking. De vergrijzing speelt vooral (>=50%) in Dilbeek, Overijse en Wemmel. In 2014 telde de Vlaamse Rand 58.812 inwoners met een niet-belgische nationaliteit. Deze groep vormt daarmee ongeveer 14% van het totaal aantal inwoners. Het aandeel is groter dan in het VG (7,5%), maar nog altijd een pak lager dan in het BHG (33,1%). In de oostelijke gemeenten Zaventem, Tervuren, Wezembeek-Oppem en Kraainem woont het grootste aandeel inwoners met een niet- Belgische nationaliteit, met aandelen hoger dan 20%. In Kraainem loopt dit zelfs op tot 30%. De aandelen liggen het laagst in de noordelijke gemeenten Grimbergen, Meise en Merchtem (<10%). Als we kijken naar herkomst liggen de aandelen nog hoger. 135.492 inwoners (ofwel 32,6%) van de inwoners van de Vlaamse Rand heeft een buitenlandse herkomst (VG: 18,4%). Er woont een iets 7
8 516 (2015-2016) Nr. 1 groter aandeel groter aandeel mannen mannen met buitenlandse met buitenlandse herkomst herkomst in de Vlaamse in de Vlaamse Rand dan Rand vrouwen. dan vrouwen. Ook hier Ook zien groter aandeel mannen met buitenlandse herkomst in de Vlaamse Rand dan vrouwen. Ook hier hier zien zien we hogere we hogere cijfers in cijfers de oostrand in de oostrand van het van BHG het in BHG de gemeenten in de gemeenten Kraainem, Kraainem, Machelen, Machelen, Vilvoorde Vilvoorde en we hogere cijfers in de oostrand van het BHG in de gemeenten Kraainem, Machelen, Vilvoorde en en Zaventem Zaventem (>40%), (>40%), maar ook maar in ook het zuidwestelijk in het zuidwestelijk gelegen gelegen Drogenbos. Drogenbos. Er wonen Er wonen relatief relatief minder Zaventem (>40%), maar ook in het zuidwestelijk gelegen Drogenbos. Er wonen relatief minder minder personen personen met buitenlandse met buitenlandse herkomst herkomst in de noordelijke in noordelijke gemeenten gemeenten Meise en Meise Merchtem, en Merchtem, maar ook maar in personen met buitenlandse herkomst in de noordelijke gemeenten Meise en Merchtem, maar ook ook in in Asse en Asse Dilbeek. en Dilbeek. Meer dan Meer de dan helft de van helft de van 0-17 de jarigen 0-17 jarigen uit de Vlaamse uit de Vlaamse Rand is Rand van buitenlandse Asse en Dilbeek. Meer dan de helft van de 0-17 jarigen uit de Vlaamse Rand is is van van buitenlandse buitenlandse herkomst. herkomst. Het aandeel Het aandeel inwoners inwoners tussen 18-64 tussen jaar 18-64 met jaar een met buitenlandse een buitenlandse herkomst herkomst is lager is met herkomst. Het aandeel inwoners tussen 18-64 jaar met een buitenlandse herkomst is lager lager met met 32,8% en 32,8% het aandeel en het aandeel inwoners inwoners ouder dan ouder 65 dan jaar 65 met jaar een met buitenlandse een buitenlandse herkomst herkomst is nog lager is nog met 32,8% en het aandeel inwoners ouder dan 65 jaar met een buitenlandse herkomst is nog lager lager met met 9,5%. De 9,5%. verkleuring De verkleuring van de bevolking van de bevolking de Vlaamse in de Vlaamse Rand zal Rand zich zal in de zich toekomst in de toekomst dus doorzetten. 9,5%. De verkleuring van de bevolking in de Vlaamse Rand zal zich in de toekomst dus dus doorzetten. doorzetten. In 2014 In zijn 2014 er 2.534 zijn er meerderjarige 2.534 meerderjarige nieuwkomers nieuwkomers in de Vlaamse in de Vlaamse Rand komen Rand wonen. In 2014 zijn er 2.534 meerderjarige nieuwkomers in de Vlaamse Rand komen komen wonen. wonen. 3.2 Inburgering 3.2 Inburgering en integratie 3.2 Inburgering en en integratie integratie De Studiedienst De Studiedienst van de van Vlaamse de Vlaamse Regering Regering en het Agentschap het Agentschap Binnenlands Binnenlands Bestuur Bestuur hebben hebben een De Studiedienst van de Vlaamse Regering en het Agentschap Binnenlands Bestuur hebben een een nieuwe nieuwe Lokale Inburgerings- Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor en Integratiemonitor voorgesteld voorgesteld. Per gemeente Per gemeente zijn data zijn over data de nieuwe Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor voorgesteld. Per gemeente zijn data over over de de omvang omvang en de maatschappelijke en de maatschappelijke positie positie van de van mensen de mensen van vreemde van vreemde nationaliteit nationaliteit en herkomst omvang en de maatschappelijke positie van de mensen van vreemde nationaliteit en en herkomst herkomst raadpleegbaar. raadpleegbaar. raadpleegbaar. Cijfers voor Cijfers de voor Vlaamse de Vlaamse Rand 1 : Cijfers voor de Vlaamse Rand Rand 1 : vreemde vreemde nationaliteit nationaliteit (2014) (2014) vreemde vreemde herkomst herkomst (2013) vreemde nationaliteit (2014) vreemde herkomst (2013) (2013) Asse Asse Asse 9,6% 9,6% 9,6% 27,5% 27,5% 27,5% Beersel Beersel Beersel 9,4% 9,4% 9,4% 24,7% 24,7% 24,7% Dilbeek Dilbeek Dilbeek 8,3% 8,3% 8,3% 24,2% 24,2% 24,2% Drogenbos Drogenbos Drogenbos 18,7% 18,7% 18,7% 43,8% 43,8% 43,8% Grimbergen Grimbergen Grimbergen 9,7% 9,7% 9,7% 27,7% 27,7% 27,7% Hoeilaart Hoeilaart Hoeilaart 16,4% 16,4% 16,4% 30% 30% 30% Kraainem Kraainem Kraainem 30,5% 30,5% 30,5% 46,1% 46,1% 46,1% Linkebeek Linkebeek Linkebeek 13,5% 13,5% 13,5% 30,2% 30,2% 30,2% Machelen Machelen Machelen 12,6% 12,6% 12,6% 44,7% 44,7% 44,7% 1 BRON: 1 Lokale BRON: Inburgerings- Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor en Integratiemonitor 2015 (samenwerking 2015 (samenwerking SVR ABB). BRON: Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor 2015 (samenwerking SVR SVR en en ABB). ABB). 8 8
516 (2015-2016) Nr. 1 9 Meise 5,9% 17,7% Merchtem 4,6% 12,9% Overijse 19,6% 31,1% Sint-Genesius-Rode 17,6% 34,7% Sint-Pieters-Leeuw 13% 35,1% Tervuren 25,5% 35,5% Vilvoorde 13,7% 44,9% Wemmel 12,3% 36,6% Wezembeek-Oppem 23,5% 38,9% Zaventem 21% 42% Faciliteitengemeenten (6) 20% 38% 13 andere gemeenten 13% 31% Vlaamse Rand (19) 14% 33% Vlaams Gewest 7,5% 18,4% 9
10 516 (2015-2016) Nr. 1 4 Strategische en operationele doelstellingen 4.1 Strategische doelstelling: Rechtstreekse initiatieven voor een gecoördineerd Randbeleid 4.1.1 Operationele doelstelling: Onthaal en integratie Onthaal en integratie blijven belangrijke uitdagingen voor het Vlaamse Randbeleid. Niet alleen zijn er talrijke verhuisbewegingen in de Vlaamse Rand; ook het aantal buitenlanders en personen van vreemde herkomst is verhoudingsgewijs hoog. Gebrek aan taalkennis zorgt voor taalachterstand. Vlaanderen beschikt over een kwalitatief goed onderwijssysteem en goede hefbomen voor onthaal en integratie. Gelet op de omvang van de uitdaging in de Vlaamse Rand, wil ik er op toezien dat de beschikbare instrumenten zo doelgericht en efficiënt mogelijk worden ingezet. Het Agentschap Integratie en Inburgering geeft prioriteit aan de Vlaamse Rand, onder andere met een pilootproject dat integraal werken in een gemeentelijke context ondersteunt. Vzw de Rand is hierin een partner. Vzw de Rand zal ook de instrumenten en methodieken voor taalpromotie verder verfijnen en uitbreiden, en hierbij rekening houden met lokale behoeften. Er wordt gemikt op een maximale impact. Onderwijs is een belangrijke hefboom voor integratie. De taskforce onderwijs Vlaamse Rand lijst samen met het werkveld quick wins op. Die quick wins moeten leiden naar optimalisatie en verbetertrajecten op langere termijn. Ik zal er samen met mijn collega s bevoegd voor Integratie en Onderwijs op toezien dat het NT2-aanbod in de Vlaamse Rand voldoet aan volgende voorwaarden: voldoende uitgebouwd, laagdrempelig toegankelijk, en volledig aangepast aan de diverse behoeften. Als deel van het onthaalbeleid krijgen nieuwe inwoners die zich voor het eerst in één van de negentien gemeenten van de Vlaamse Rand vestigen een welkomfolder. We zenden deze folder toe op basis van gegevens van het rijksregister, die enkel voor dit doel gebruikt mogen worden. De folder heet nieuwkomers welkom in hun Vlaamse gemeente, en maakt iedereen vertrouwd met de vele troeven van de Vlaamse Rand. De formule van de huidige welkomfolder is evenwel verouderd. Een rondvraag bij de gemeenten van de Vlaamse Rand bevestigt dat het onthaalbeleid sinds de lancering van de Vlaamse welkomfolder grondig gewijzigd is. De meeste Randgemeenten hebben onder één of andere vorm zelf een eigen gemeentelijke onthaalfolder of onthaalbrochure, specifiek bedoeld voor het onthaal en integratie van anderstaligen in hun gemeenten. Veel gemeenten organiseren ook onthaaldagen of een Dag van de nieuwe inwoner of een Europees feest. Bovendien maken zowat alle gemeenten op de dienst Bevolking en de dienst Burgerlijke Stand gebruik van de brochures van vzw de Rand, zoals Jouw vragen ondertiteld en de vier pictogrammenboekjes (winkelen/wonen, dokter/vrije tijd/werken en school). Een welkomfolder van de hogere overheid, die vaak pas enkele maanden na de inschrijving van de nieuwe inwoner bezorgd wordt, heeft in de huidige context dus nog maar weinig toegevoegde waarde meer. In samenspraak met de gemeentebesturen wil ik werk maken van een nieuwe aanpak, die de lokale initiatieven beter aanvult. Ik wil samen met de gemeenten streven naar de best mogelijke mix van onthaalinitiatieven. 10
516 (2015-2016) Nr. 1 11 Randuitcheques Ik wil anderstalige inwoners in de Vlaamse Rand aanmoedigen om actief deel te nemen aan het Nederlandstalige gemeenschapsleven. Daarom behoud ik het systeem van de Randuitcheques. Tijdens het schooljaar 2014-2015 werden ongeveer 15.000 cheques verspreid onder de cursisten. Elke cursist ontvangt drie cheques ter waarde van 7 euro die gebruikt kunnen worden om deel te nemen aan activiteiten in de cultuur- en gemeenschapscentra van de Vlaamse Rand. De cheques blijven twee seizoenen geldig. Uit de cijfers blijkt dat de cheques populair zijn. De Randuitcheques stimuleren anderstaligen om de stap naar een Vlaams cultureel centrum te zetten. Twee derde van de cursisten uit Vlaams-Brabant volgen les in de regio Halle-Vilvoorde. De meeste cursisten zijn geboren in België, Marokko of Congo. 40% van hen komt uit de Europese Unie, 60% van buiten de EU. Leerkrachten gaan vaak in groep met NT2-cursisten naar een voorstelling, wat de drempel voor deelname aanzienlijk verlaagt. Nadien vinden de cursisten ook sneller hun eigen weg, en wonen zelf voorstellingen bij, ook samen met hun kinderen. Enkele voorbeelden van activiteiten zijn: theatervoorstellingen voor anderstaligen van Fast Forward: Gelukkig zijn, muziekvoorstellingen voor anderstaligen van Lennaert Maes: De Bonski s kennen hun wereld. Veel cursisten kiezen voor films, concerten, theatervoorstellingen voor kinderen, workshops van Bijt in je vrije tijd Het EVA vzw de Rand Ik en de Vlaams-Brabantse gedeputeerde bevoegd voor het Vlaams karakter hebben een nieuwe samenwerkingsovereenkomst gesloten met vzw de Rand. De Vlaamse Regering en de deputatie van Vlaams-Brabant hebben die overeenkomst goedgekeurd. De samenwerkingsovereenkomst bepaalt het kader waarbinnen de vzw haar activiteiten en taken in kan verder zetten. Om de besparingen bij vzw de Rand op te vangen en om de verdere werking van het documentatiecentrum Vlaamse Rand veilig te stellen, heb ik een deel van de ondersteuningsmiddelen overgeheveld van de administratie naar vzw de Rand. Het gaat om een structureel bedrag van 40.000 euro. Subsidies Ik vrijwaar de subsidiemiddelen volledig. De beschikbare subsidiemiddelen wil ik evenwel gericht aanwenden om het Vlaamse en Groene karakter van de Rand te versterken. Het Rekenhof heeft vragen gesteld bij bepaalde subsidies uit het verleden. Om tegemoet te komen aan de kritiek van het Rekenhof, en om de oorspronkelijke doelstellingen van het beleid te blijven dienen, zal ik initiatieven ondersteunen die de versterking van het Vlaamse en Groene karakter op enige schaal nadrukkelijk beogen en daadwerkelijk realiseren. In dat kader lanceer ik jaarlijks een oproep, waarbij de geselecteerde projecten kunnen rekenen op begeleiding en ondersteuning voor de verdere realisatie. Gelet op het kwetsbare Vlaamse sociale weefsel in de faciliteitengemeenten, blijf ik in deze gemeenten sowieso ook kleinschaligere initiatieven ondersteunen. Zo mik ik op een maximaal positief effect. Ik waak erover dat de nieuwe administratieve procedure voor het verkrijgen van impulssubsidies niet te rigide is. 11
12 516 (2015-2016) Nr. 1 4.1.2 Operationele doelstelling: Taalbarometer Vlaamse Rand In opdracht van de Vlaamse overheid en de provincie Vlaams-Brabant analyseerde het Brussels Informatie-, Documentatie en Onderzoekscentrum (BRIO) de taalsituatie in de Vlaamse Rand. BRIO maakte daarbij gebruik van de Taalbarometer-methode die het al 3 keer toepaste in Brussel. Met een bevraging van 2.500 volwassenen onderzocht BRIO de talenkennis, de thuistaalsituaties, het informele en formele taalgebruik en het verband tussen taal en identiteit. De resultaten verschenen in het boek Taal en identiteit in de Rand. Dit boek werd op 10 december 2014 tijdens een hoorzitting en op 7 januari 2015 tijdens een gedachtewisseling voorgesteld in de commissie Brussel en de Vlaamse Rand in het. Op 30 januari 2015 vond een studievoormiddag plaats in Gemeenschapscentrum de Zandloper in Wemmel. Prof. Dr. Rudi Janssens, onderzoeker en auteur, zette daar de belangrijkste conclusies op een rijtje. Een panel van experten en vertegenwoordigers uit het beleid, het onderwijs, het bedrijfsleven, het jeugdwerk, NT2 en de integratiesector besprak de analyses. Op 10 december 2015 zal BRIO in samenwerking met het Brussels Studies Institute (BSI) nog een studiedag over de relatie tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Rand organiseren. Centraal staat de wederzijdse beïnvloeding op het gebied van taalgebruik. 4.1.3 Operationele doelstelling: Coördinatieplatform VSGB De taskforce Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel (VSGB) en de taskforce Strategisch Actieprogramma voor de Reconversie en Tewerkstelling (START) in de luchthavenregio hebben een gelijkaardige doelstelling: projecten van zeer verscheiden aard naar vorm, inhoud en grootte opvolgen en over de voortgang ervan rapporteren. Beide initiatieven, die elk hun meerwaarde hebben, zouden nog beter op elkaar afgestemd kunnen worden. De Vlaamse Regering heeft op 17 juli 2015 een conceptnota goedgekeurd over de bundeling van het START-overlegplatform en het coördinatieplatform VSGB in één strategisch beleidsoverleg. Samen met de gouverneur van Vlaams-Brabant, die optreedt als voorzitter, zal ik dit gebundeld overleg verder vorm geven. Ik zal het periodiek ambtelijk overleg met afgevaardigden van minstens de betrokken departementen, agentschappen en kabinetten verderzetten. Er zal gefocust worden op de thema s die de grootste uitdagingen voor de Rand vormen: onderwijs, welzijn, wonen, mobiliteit, omgeving en economie. In functie daarvan zal ik de projectenlijst actualiseren in samenspraak met de gouverneur. Ik zal in het kader van dit overleg jaarlijks voor alle mandatarissen uit de Vlaamse Rand en voor wie dat wenst, ook ruimer - een stand van de Rand organiseren, telkens rond een ander thema, in de vorm van een colloquium gericht op informatie over strategische doelen en één of meerdere projecten met concrete vooruitgang. 4.1.4 Operationele doelstelling: Verdere uitbouw Felixart Eind 2014 keurde Felixart het nieuwe Beleidsplan 2015-2020 goed. Felixart kreeg opnieuw de regionale erkenning van de provincie en het kwaliteitslabel van de Vlaamse overheid. Ondanks de beperkte budgettaire ruimte bleef de museale werking op peil. Het museum heeft opnieuw bewezen een landelijke en zelfs internationale weerklank te kunnen genereren. Het museum zoekt zelf naar extra middelen en zet samenwerkingsprojecten op om dezelfde kwaliteit te kunnen blijven bieden. 12
516 (2015-2016) Nr. 1 13 Het is de bedoeling om de FeliXsite verder te ontwikkelen tot een erfgoedensemble met als uitgangspunt het leven en werk van de kunstenaar-boer Felix De Boeck. Dit project moet een win-win worden voor alle partners: de gemeente Drogenbos, Regionaal Landschap Pajottenland-Zennevallei, Arch educ en de Erfgoedcel Pajottenland-Zennevallei. De uitvoering van de tweede fase van het biodiversiteitsproject Het Moeras is hier een voorbeeld van: het ging om een initiatief van de gemeente Drogenbos in samenwerking met Regionaal Landschap Pajottenland en Zennevallei en het Felixart Museum. Felixart heeft voor scholen een dagprogramma ontwikkeld: Tussen Kunst en Natuur. Dit educatief pakket werd ontwikkeld in samenwerking met Regionaal Landschap Pajottenland en Zennevallei. In 2015 formaliseerde het Felixart Museum ook zijn samenwerking met de Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei. Felixart ontwikkelt ook een sterke receptieve werking met verschillende partners, zoals het Gordelfestival, de Kinderhoogdag, de zomerweek van Arch educ en Ring-TV. Felixart versterkt de infrastructuur op de site. Het museum kon op de door de Vlaamse Gemeenschap aangekochte gronden een wandelbrug, een picknicktafel en 15 zitblokken plaatsen. De herinrichting van de museumshop en het onthaal is gepland voor het najaar van 2015. De aantrekkingskracht van de site zal onmiskenbaar toenemen door de restauratie van de hoeve van Felix De Boeck. Er werden reeds instandhoudingswerken uitgevoerd (herstelling van het dak van de hoeve) in afwachting van de finale restauratie. Hiervoor is een budget van 900.000 euro toegezegd. De Vlaamse provincies zullen in de toekomst geen persoonsgebonden bevoegdheden meer uitoefenen. Als provinciale instelling is Felixart gevat in de hervorming van de provincies. De gesprekken over de nieuwe omkadering van het museum zijn nog lopende. 4.1.5 Operationele doelstelling: Een open communicatiebeleid voeren en aansturen Ik zet de samenwerking met de regionale zender Ring-TV verder. Waar mogelijk, relevant en nuttig om het regionale nieuwsaanbod te optimaliseren wordt een goede informatie-uitwisseling georganiseerd tussen Ring-TV, de Randkrant en de gemeenschapskranten. Ring-TV bericht dagelijks over het leven in de Vlaamse Rand en belicht in het wekelijks magazine Over de Rand een actueel of een bijzonder item. Ook de ondertiteling van sommige programma s wordt verdergezet, om de drempel voor anderstalige kijkers te verlagen. Ring-TV blijft ook een gewaardeerde partner in het communicatieplan voor het Gordelfestival. Ik zal samen met Ring-TV bekijken of het nodig en opportuun is om het aanbod van de zender kenbaar te maken bij nieuwkomers. We kunnen hierbij ook bekijken of andere media betrokken kunnen worden, en hoe dit kan gebeuren 13
14 516 (2015-2016) Nr. 1 4.1.6 Operationele doelstelling: Samenwerken en ondersteunen Overlegplatformen De problematieken die eigen zijn aan de Vlaamse Rand laten zich, in verschillende mate, ook voelen buiten de 19 gemeenten van de Vlaamse Rand. Ik organiseer samen met de provincie Vlaams-Brabant en vzw de Rand een overlegplatform om informatie en expertise over ontnederlandsing en verstedelijking uit te wisselen tussen gemeentebesturen. Deze uitwisseling moet leiden tot een coherent beleid, over gemeentegrenzen heen. De Vlaams-Brabantse gedeputeerde bevoegd voor het Vlaams karakter zit dit overleg voor. Het voorbije jaar heeft het Agentschap Integratie en Inburgering op dit Randplatform het onderzoek Instroom in de Vlaamse Rand gepresenteerd. Het agentschap lichtte ook de verschillende initiatieven rond taalbeleid en taalpromotie toe. De Vlaamse overheid en de provincie Vlaams-Brabant overleggen samen met vzw de Rand en het Agentschap Integratie en Inburgering regelmatig over elkaars initiatieven, zodat deze waar nodig op elkaar afgestemd kunnen worden. Er wordt ook een overleg georganiseerd met de mandatarissen uit de zes faciliteitengemeenten. Dit gebeurt in de Conferentie van Vlaamse mandatarissen. Ik heb mijn beleid toegelicht voor de Conferentie. Er werd van gedachten gewisseld over verschillende thema s, zoals de voorbije verkiezingen van mei 2014, de burgemeesterskwestie in Linkebeek, de hervorming van de subsidieregeling voor lokale besturen en de integratie van OCMW in de gemeente en de draagwijdte daarvan voor de zes faciliteitengemeenten. Ik zal met belangstelling kennis blijven nemen van de werking en de initiatieven van het toekomstforum. 4.2 Strategische doelstelling: vzw de Rand : eerste partner voor het Vlaamse Randbeleid Algemeen Vzw de Rand werkt binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst 2015-2019, die werd afgesloten tussen vzw de Rand, de Vlaamse overheid en de provincie Vlaams-Brabant. De Vlaamse Regering heeft deze overeenkomst op 12 juli 2015 goedgekeurd. Gemeenschapscentra De gemeenschapscentra van vzw de Rand in de faciliteitengemeenten en in Jezus-Eik zijn lokale draaischijven voor ontmoeting, culturele en gemeenschapsvormende projecten, onthaal van anderstaligen en initiatieven van lokale Vlaamse cultuur-, jeugd- en sportverenigingen. Voor de promotie van het eigen culturele aanbod werken de centra samen met andere (gemeentelijke) centra uit de buurt. Zo kunnen subregionale abonnementsformules aangeboden worden: 14
516 (2015-2016) Nr. 1 15 1. Druivenstreek: Hoeilaart, Overijse en Jezus-Eik; 2. Nachtvlucht: Kraainem, Wezembeek-Oppem en Tervuren; 3. Buurtabo: Linkebeek, Sint- Genesius-Rode, Drogenbos en Beersel; 4. Samenwerking Meise Wemmel. Dankzij deze samenwerkingen speelt vzw de Rand een voortrekkersrol in de afstemming tussen de provincie Vlaams-Brabant en de cultuur- en gemeenschapscentra in de Vlaamse Rand. Zo legt de vzw ook structurele verbindingen tussen het culturele leven in de faciliteitengemeenten en de naburige (Vlaamse) gemeenten. De gemeenschapscentra van De Rand bouwen initiatieven op basis van de volgende pijlers: 1. De logistieke en financiële ondersteuning van de lokale Nederlandstalige cultuur-, sport- en jeugdraden en -verenigingen in de zes faciliteitengemeenten. Voor jeugd en sport neemt dit de vorm aan van de verdere uitvoering van de goedgekeurde sport- en jeugdbeleidsplannen. De gemeenschapscentra volgen hierbij uiteraard de richtlijnen en doelstellingen van de betrokken ministers (voor Jeugd en Sport), maar geven prioriteit aan de ondersteuning van de lokale verenigingen. De gemeenschapscentra leggen (pro)actief contacten met lokale verenigingen en ondersteunen lokale projecten, conform de visie en de budgettaire inspanningen van het beleid. De gemeenschapscentra houden lokaal de vinger aan de pols voor nieuwe vormen van vereniging en ontmoeting en ondersteunen deze. 2. Brede, gemeenschapsvormende projecten, gericht op ontmoeting met anderstaligen en onthaal en integratie. De gemeenschapscentra streven naar samenwerking met lokale verenigingen. De projecten van de gemeenschapscentra promoten actief het Nederlands (om te leren en te gebruiken) en bevorderen zo het Vlaamse karakter van de Rand. De projecten focussen ook op de doelgroep kinderen en jongeren en op jonge gezinnen. De centra bieden hun actieve medewerking aan grootschalige lokale initiatieven van lokale organisatoren, bijvoorbeeld Volk in Ro, de Europese dag in de Kam en de 11 julivieringen. 3. Een eigen podiumprogrammering, aangevuld met een vormingsaanbod, dat breed toegankelijk is en dat bij de doelstellingen van de Rand aansluit. 4. Lokale taalpromotieacties, die mee gedragen worden door de Cel Taalpromotie en die gericht zijn op de promotie van het leren en gebruiken van het Nederlands. In elk van de faciliteitengemeenten worden cursussen Nederlands ingericht en worden conversatiegroepen of een Café Combinne georganiseerd. 5. Inspelen op opportuniteiten die zich lokaal aandienen: bijvoorbeeld baby-café in de Bosuil (Jezus-Eik) maar ook in de Boesdaalhoeve (Sint-Genesius-Rode); een project in samenwerking met Nederlandse verenigingen in Jezus-Eik (BesteBuren); een Repair Café in Linkebeek,. 6. Het actief mee opzetten en profileren van het Gordelfestival ter promotie en ondersteuning van het Vlaamse karakter van de Vlaamse Rand. 15
16 516 (2015-2016) Nr. 1 Taalpromotie Vzw de Rand en het Agentschap Integratie en Inburgering zullen een samenwerkingsovereenkomst afsluiten. Deze overeenkomst zal de expertise en verdere inzet van vzw de Rand op het vlak van taalpromotie in de regio erkennen en valoriseren. Het beleid taalpromotie van vzw de Rand focust op de promotie van het NT2-aanbod en oefenkansen Nederlands in de vrije tijd. De samenwerkingsovereenkomst zal ook afspraken vastleggen over de manier waarop vzw de Rand en het Agentschap hun activiteiten en ondersteuning op elkaar afstemmen, in goed overleg met het Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant (ingekanteld in het Agentschap) en het Huis van het Nederlands Brussel. Vzw de Rand bouwt verder aan een relatie met de gemeentebesturen van de regio en ondersteunt hen in lokale aanpak en acties taalpromotie. Dit gebeurt bilateraal, maar ook structureel in het provinciaal overleg van integratiediensten. De Rand is partner bij het pilootproject van het Agentschap dat lokaal werken rond integratie wil uitwerken en ondersteunen in de Vlaamse Rand. Vzw De Rand heeft een handig overzicht van methodieken en instrumenten, die kunnen ingezet worden met coaching van de Rand. Het is belangrijk dat de instrumenten en methodieken geschikt zijn om ook niet-verplichte inburgeraars te betrekken bij de lokale Vlaamse gemeenschap. De aanpak van de Rand, gericht op de vrije tijd van kinderen en volwassenen, draagt hiertoe bij. Vzw de Rand verfijnt de talrijke bestaande instrumenten en methodieken, vooral met het oog op jeugdbewegingen, sportclubs en cultuur- en gemeenschapscentra. Voor deze laatste promoot vzw de Rand actief het gebruik van taaliconen. Indien mogelijk en relevant test vzw de Rand nieuwe projecten ook uit in de faciliteitengemeenten. Vzw de Rand zal op vraag van het middenveld en de integratiediensten een digitale databank ter beschikking stellen met pictogrammen. Gemeenten en het middenveld kunnen deze databank gebruiken bij het ontwikkelen van hun beleid rond toegankelijkheid en duidelijke taal. Vzw de Rand ontwikkelt initiatieven ten behoeve van taalpromotie en onthaal, specifiek gericht op expats en internationalen. In dat kader neemt vzw de Rand deel aan een project van de gemeenten Overijse, Hoeilaart, Tervuren en Zaventem, precies om deze doelgroep te bereiken. De Rand promoot het Gordelfestival ook actief bij expats. Publicaties Vanaf januari 2016 wordt de vormgeving van de gemeenschapskranten vernieuwd. Deze publicaties worden 9 keer per jaar bus aan bus verdeeld in de faciliteitengemeenten en bevatten korte, anderstalige samenvattingen. Ook van de RandKrant verschijnen 9 nummers per jaar, maar deze edities worden telkens slechts in de helft van de Rand bus aan bus verspreid. Meeneemnummers worden op publieke plekken ter beschikking gelegd en alle nummers zijn natuurlijk ook consulteerbaar op de website van RandKrant. Ook Ring-TV (in de Vlaamse Rand) en Muntpunt (in Brussel) promoten RandKrant. In 2016 zal de vzw door een aanbesteding voor het vormgeven en drukken van RandKrant de markt bevragen. 16
516 (2015-2016) Nr. 1 17 Documentatiecentrum Het digitale documentatiecentrum docu.vlaamserand.be ontsluit alle relevante lokale en bovenlokale beleidsinformatie over de Vlaamse Rand. De coördinatie door BRIO garandeert een wetenschappelijke benadering en de nodige objectiviteit. Vzw De Rand verstuurt Randbrieven om nieuwe informatie te ontsluiten en bekend te maken. De verregaande integratie met de website van BRIO en de overzichtelijke matrixstructuur maken het mogelijk om snel informatie, gegevens en statistieken over de relatie en de wisselwerking tussen Brussel en de Vlaamse Rand te raadplegen. De matrix wordt verder thematisch en inhoudelijk aangevuld, net als het Rand-abc. Vertalingen van basisteksten naar het Frans, Duits en Engels informeren ook niet-nederlandstaligen over de specificiteit van de Vlaamse Rand. Vooral journalisten en studenten maken hier gebruik van. Gordelfestival Begin september 2015 toonde het Gordelfestival een dynamisch overzicht van de toeristische, sportieve en culturele troeven van de Vlaamse en Groene Rand. De topdag van 6 september, met 18.900 bezoekers, bood een grote waaier aan activiteiten vanuit het Bloso-domein Hofstade, het provinciedomein Huizingen en focusgemeente Londerzeel. Aandacht voor het Vlaams karakter van de regio was een belangrijke klemtoon bij het evenement, dat mede in de verf gezet werd door een sterk aanbod in vier faciliteitengemeenten. Anderstaligen werden uitgenodigd deel te nemen en zo kennis te maken met een aantal Vlaamse troeven van de regio. Bloso, de provincie Vlaams-Brabant en vzw de Rand waren de drie organiserende partners. Ik zal het Gordelfestival grondig evalueren, samen met de Vlaamse minister van Sport en de deputatie van de provincie Vlaams-Brabant. Na drie edities van het Gordelfestival in zijn nieuwe formule, stel ik vast dat het concept niet het verhoopte succes kent. In verhouding tot de vele inspanningen van de organisatoren, ook wat promotie betreft, ligt het aantal deelnemers te laag. De mogelijke opties en de eventuele koerswijzigingen voor de toekomst zullen nu onderzocht worden. Infrastructuur Het huurders- en het eigenaarsonderhoud van de gebouwen van vzw de Rand zijn ten laste van de organisatie, die hiervoor een planning van werkzaamheden en proactieve onderhoudswerken opstelt. Midden 2016 zal vzw de Rand een gehuurd gelijkvloers aan de Kaasmarkt in Wemmel, waar een aantal centrale administratieve diensten gevestigd waren, definitief verlaten. Alle medewerkers zullen dan gehuisvest worden in de gebouwen van gemeenschapscentrum de Zandloper. Met middelen van FOCI realiseert vzw de Rand grotere infrastructuurprojecten voor de centra. Drie dossiers zijn in voorbereiding: de bouw van een nieuwe polyvalente ruimte aan de Lijsterbes (Kraainem) ter vervanging van de loods ; de vernieuwing van twee stookinstallaties (Bosuil Jezus-Eik en Zandloper Wemmel) en de uitbreiding van parkeermogelijkheden aan de Moelie (Linkebeek). 17
18 516 (2015-2016) Nr. 1 De zes en het Vlaamse beleid Minstens tweemaal per jaar en met ondersteuning van vzw de Rand wisselen alle Vlaamse mandatarissen van de zes faciliteitengemeenten beleidsinformatie uit over het lokale beleid en de impact van het federale en Vlaamse beleid op de situatie van De Zes. 4.3 Strategische doelstelling: de Vlaamse Rand vanuit andere beleidsdomeinen en invalshoeken 4.3.1 Operationele doelstelling: Huisvesting 4.3.1.1 Vlabinvest Volgens het decreet van 31 januari 2014 betreffende opdracht van de bevoegdheid inzake het voeren van een specifiek grond- en woonbeleid voor Vlaams-Brabant is het voeren van een specifiek grond- en woonbeleid voor Vlaams-Brabant een bevoegdheid van de provincie. Implementatie op Vlaams niveau: De installatie van de rechtsopvolger van Vlabinvest, het Vlaams Financieringsfonds, kwam tot stand met het Besluit van de Vlaamse Regering van 8 mei 2015, houdende installatie van het Vlaams Financieringsfonds voor Grond- en Woonbeleid voor Vlaams- Brabant. Het besluit regelt de werking en het beheer van het Financieringsfonds en bepaalt de algemene voorwaarden waaronder het Financieringsfonds renteloze leningen toestaat aan Vlabinvest apb (autonoom provinciebedrijf). Ditzelfde besluit regelde de definitieve overdracht van alle onroerende goederen, participaties, rechten en verplichtingen aan Vlabinvest. Het besluit verscheen op 17 juni 2015. Implementatie op provinciaal niveau: Om de opdracht om een specifiek grond- en woonbeleid voor Vlaams-Brabant te voeren, heeft de provincieraad beslist om het autonoom provinciebedrijf (apb) Vlabinvest op te richten. Resultaten: Vlabinvest heeft tot op heden (eerst op Vlaams en later op provinciaal niveau) reeds 787 woongelegenheden gerealiseerd in gemengde huisvestingsprojecten. 416 woongelegenheden werden gefinancierd door Vlabinvest zelf. Momenteel zijn er nog 324 woningen en 14 kavels in behandeling. Vlabinvest is eigenaar van 18ha 67a 49ca grond. Deze gronden zijn voornamelijk gelegen in aansnijdbaar woonuitbreidingsgebied en in woonzones. Vlabinvest kan aanspraak maken op middelen van het Rollend Grondfonds. Met 9,4 miljoen euro kocht Vlabinvest meer dan 9ha grond, die in de toekomst ontwikkeld zullen worden. 4.3.1.2 Wonen in Eigen Streek Ik maak mee werk van een alternatieve regeling voor Wonen in eigen streek, die rekening houdt met de opmerkingen van het Grondwettelijk Hof. De doelstelling blijft om betaalbaar wonen in eigen regio mogelijk te maken en sociale verdringing tegen te gaan. Ik wil een in deze nieuwe regeling een voorrangsregeling opgenomen zien. 18
516 (2015-2016) Nr. 1 19 4.3.2 Operationele doelstelling: Taalwetgeving Binnenlands Bestuur Het territorialiteitsbeginsel en het Nederlands als onbetwiste bestuurstaal, ook in de faciliteitengemeenten, blijven de uitgangspunten van het beleid. De Vlaamse Regering blijft kordaat optreden tegen gemeentebesturen of mandatarissen die de taalwetgeving overtreden. Dit gebeurt in nauw overleg met de provinciegouverneur van Vlaams-Brabant. Samen met mijn collega bevoegd voor Binnenlands Bestuur, blijf ik waken over de correcte en loyale houding van de lokale bestuurders, in het bijzonder de burgemeesters, ook inzake de taalwetgeving. In de faciliteitengemeenten zal een ambtenaar van het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB) de vergaderingen van de gemeenteraden blijven bijwonen, om verslag uit te brengen bij de gouverneur, de administrateur-generaal van ABB en de Vlaamse minister van de Vlaamse Rand. Omdat ik in de faciliteitengemeenten Drogenbos en Wemmel geen problemen vaststel bij een correcte naleving van de taalwetgeving, spits ik de controle toe op Kraainem, Linkebeek, Sint-Genesius-Rode en Wezembeek-Oppem. Samen met mijn collega s in de Vlaamse Regering volg ik het benoemingsdossier van de burgemeester in Linkebeek consequent op. 4.3.2.1 Taalgebruik notariële akten Ik zal een ontwerp van decreet opmaken om het taalgebruik bij de opmaak van notariële akten in het Nederlandstalige taalgebied te regelen. 4.3.3 Operationele doelstelling: Onderwijs De taskforce Onderwijs Vlaamse Rand werd in april 2015 opgestart. In de taskforce worden schoolbesturen, gemeenten, de provincie en andere betrokken partijen samengebracht om met de Vlaamse overheid te overleggen over de uitdagingen en knelpunten voor het onderwijs in de Vlaamse Rand. In juni werd het thema infrastructuur en capaciteit als eerste thema besproken. In het werkjaar 2015-2016 zal de taskforce de thema s taalbeleid, diversiteit en interculturaliteit, gelijke kansen en de samenwerking tussen onderwijs en welzijn behandelen. De taskforce levert in de loop van 2016 een eindadvies af bij de Vlaamse Regering. Indien bepaalde voorstellen op korte termijn tot verbetering kunnen leiden, worden deze voorstellen al eerder meegedeeld. 4.3.4 Operationele doelstelling: Werk Inzake Werk concentreer ik me op de meest prangende uitdagingen in de Vlaamse Rand: het terugdringen van de jeugdwerkloosheid, inzetten op een geïntegreerd taal- en werkbeleid en uitbouwen of verdiepen van samenwerkingsverbanden tussen VDAB en lokale besturen (steden en gemeenten, OCMW s), onderwijsinstellingen, vzw's,. 1. Een aanbod op maat voor alle jonge werkzoekenden: Elke jonge werkzoekende moet binnen de vier maanden na inschrijving een aanbod op maat in functie van zijn of haar noden krijgen. Het gaat dan om een persoonlijke ondersteuning bij het zoeken naar een job, een intensieve competentieversterkende begeleiding, een beroepsopleiding of 19
20 516 (2015-2016) Nr. 1 een (tijdelijke) werkervaring. Schoolverlaters moeten zich bewust zijn van hun rechten en plichten en goed op de hoogte zijn van de VDAB-dienstverlening. Ik wil werkgevers stimuleren om jongeren een eerste kans te geven, zodat de jongeren een nuttige werkervaring kunnen opdoen. Werkplekleren, Individuele Beroepsopleiding (IBO), instapstages en Wij!-trajecten zijn formules tot succes. Samen met de Vlaamse steden en gemeenten wil ik deze succesvolle formules verdiepen en verbreden. 2. Inzetten op een geïntegreerd taal- en werkbeleid: Een snel contact met de arbeidsmarkt is de beste manier om het talent van de anderstalige of laaggeletterde werkzoekende te activeren. Taal moet verder geïntegreerd worden in de loopbaanbenadering en het werkplekleren moet verder uitgebouwd worden. Ik werk hiervoor samen met de VDAB, die beschikt over een uitgebreid instrumentarium. Ik wil elke werkzoekende met een taalbehoefte een traject op maat aanbieden. Bemiddeling en competentieversterking maken deel uit van dit traject, dat afgestemd wordt op het concrete jobdoelwit van de werkzoekende. Taal en arbeidsmarkt- en technische competenties staan centraal. Ook het werkplekkleren krijgt veel aandacht, zodat de afstand tussen de opleiding op maat en de invulling van een vacature kleiner wordt. Ik versterk de inspanningen om anderstalige werkzoekenden naar een stage- en opleidingsplaats te leiden, contacten met de werkgevers te faciliteren en samenwerking met andere beleidsdomeinen te verbeteren. 3. Samenwerkingsverbanden aanscherpen door het uitbouwen en intensifiëren van excellente partnerschappen, waarbij zowel publieke en private actoren elkaar aanvullen en versterken: Ik bekijk hoe en op welke terreinen de bestaande lokale samenwerking tussen VDAB, steden en gemeenten, OCMW en het onderwijs verder uitgediept kan worden. De grotere steden kunnen hierbij eigen accenten leggen, bijvoorbeeld om ongekwalificeerde uitstroom te te remediëren, een aanbod op maat voor jonge werkzoekenden op poten te zetten of een systeem van tijdelijke werkervaring voor langdurig werkzoekenden te realiseren. 4.3.5 Operationele doelstelling: Economie en START De luchthaven van Zaventem is en blijft een belangrijke groei- en banenmotor in de Vlaamse Rand en de ruime regio daarrond. Ik zet het START-project verder en bundel het START-platform met het VSGB-coördinatieplatform. 4.3.6 Operationele doelstelling: Mobiliteit De Vlaamse Rand ligt rond één van de internationale filehoofdsteden en is historisch zeer zwaar belast door sluipverkeer, doorgaand verkeer en files. Ik investeer verder in vlotter en veiliger verkeer, en heb daarbij oog voor wegenwerken, fietsinfrastructuur en openbaar vervoer. 20
516 (2015-2016) Nr. 1 21 Wegenwerken De werken om de Woluwelaan aan te sluiten op de Ring rond Brussel zijn begin augustus 2015 gestart. In het najaar van 2015 zal de herinrichting van de Woluwelaan in de markt geplaatst worden, zodat de werken in 2016 kunnen aanvangen. Het voorontwerp voor de herinrichting van de R0 zal in het najaar van 2015 afgewerkt worden, zodat het MER-traject kan opgestart worden in 2016 en ook het onteigeningstraject kan aanvangen. Ik ga na of we - in afwachting van de start van de werken - een aantal Quick Wins kunnen realiseren. De onteigeningen voor het kruispunt Meise-Westrode (Londerzeel-Zuid) worden verdergezet. Om de N203a op termijn om te vormen tot hoofdweg A8 in Halle wil ik een traject uitstippelen om de grootste knelpunten gefaseerd aan te pakken. Intussen zet ik stappen om op korte termijn een aantal concrete maatregelen te nemen die de leefbaarheid in de omgeving verbeteren. Openbaar vervoer Naast de verdere uitbouw van het GEN door de spoorwegbeheerders, is het belangrijkste project voor de Vlaamse Overheid de uitbouw van het Brabantnet. Eind 2014is gestart met de opmaak van het ontwerp Ruimtelijk Uitvoeringsplan voor de drie tramlijnen. Eind 2015 leg ik het ontwerp-rup ter goedkeuring voor aan de Vlaamse Regering. In 2016 kan dan het openbaar onderzoek starten. Fiets De fiets heeft nog steeds een groot onbenut potentieel als vervoersmiddel in de Vlaamse Rand. De afstanden naar en van Brussel zijn relatief kort. Ik wil het Fiets-GEN verder uitbouwen, met bijzondere aandacht voor een aantal prioritaire routes. Een driemaandelijkse stuurgroep met vertegenwoordigers van het Vlaams Gewest, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Provincie Vlaams-Brabant volgt de realisatie van het Fiets-GEN op. Monitoring via het nieuwe Geoloket Fiets wordt mogelijk zodra de module 'Projecten' van het FietsGEN operationeel is. Ik blijf het Bovenlokaal Functioneel Fietsroutenetwerk (BFF), dat langs lokale wegen en gewestwegen ligt, verder financieel ondersteunen via de gemeenten. 4.3.7 Operationele doelstelling: Cultuur, jeugd, sport en verenigingsleven Het lokale Cultuur-, Jeugd- en Sportbeleid is door de inkanteling van de ondersteuningsmiddelen in het Gemeentefonds een verantwoordelijkheid van de lokale besturen geworden. In dit lokale beleid is de aandacht voor en de focus op de bevordering van het Nederlandstalig karakter evident. Voor de zes faciliteitengemeenten blijven de oude decreten over Jeugd en Sport van kracht. Concreet betekent dit dat: - Ofwel het lokale bestuur een plan indient, uitvoert en verantwoordt. De gemeenten Wemmel en Sint-Genesius-Rode doen dit voor Sport, Sint-Genesius-Rode voor Jeugd. - Ofwel vzw de Rand dit lokale beleid plant en uitvoert. 21