Water CDA Waterschap Hollandse delta in balans CDA Hollandse Delta Verkiezingsprogramma 2
Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Opgaven/taken voor het waterschap 2015-2019 5 3. CDA-uitgangspunten voor waterschappen 7 4. Duurzaamheid 8 5. Samenwerking 11 6. Betaalbaarheid 12 7. Voorbeeldprojecten 14 3
Water in balans 1 Inleiding CDA Waterschap Hollandse delta Het waterschap Hollandse Delta beheert het gebied van de Zuid-Hollandse Eilanden IJsselmonde, Rozenburg met de Maasvlakte, Voorne en Putten, Goeree-Overflakkee, de Hoeksche Waard en het Eiland van Dordrecht. Het beheersgebied van het waterschap bestaat dus uit gebieden, die zeer van elkaar verschillen. Van het nagenoeg agrarische Goeree-Overflakkee tot het verstedelijkte gebied van Rotterdam-Zuid en het geïndustrialiseerde Europoortgebied. Op 85.000 ha wonen 825.000 mensen, voor wie het gebied veilig en bewoonbaar moet zijn. Veel belangen komen hier samen. Ook belangen, die niet altijd even gunstig zijn voor de waterkwaliteit. Het CDA is zich bewust van de complexiteit van de omstandigheden in deze dynamische Delta. In deze dynamische regio is het dus noodzakelijk om met elkaar samen te leven met het water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel voor leven. Voor inwoners, ondernemers, maar ook voor flora en fauna die in onze regio zo mooi is. Voor de toekomst van onze kinderen en de wereld waarin zij leven, voelt het CDA verantwoordelijkheid voor een goede waterbalans in onze regio. Niet te veel water, waardoor we natte voeten krijgen, maar ook niet te weinig, waardoor het leven uit onze regio verdwijnt. Water in balans dus! Het Waterschap Hollandse Delta staat voor de opdracht te zorgen voor droge voeten en voldoende schoon en zoet water. In de komende jaren liggen er opgaven op het gebied van bodemdaling, zeespiegelrijzing en meer en intensievere regenbuien, afgewisseld met periodes van droogte. Het waterschap zorgt voor veilig en leefbaar wonen op en achter dijken, de juiste hoeveelheid oppervlaktewater van een goede kwaliteit en voor het transport en de zuivering van afvalwater. Het CDA vindt het belangrijk dat het waterschap deze maatregelen in samenwerking met anderen voorbereidt en uitvoert. Wij willen een waterschap dat ruimte geeft aan de deskundigheid en betrokkenheid van inwoners en dat gebruik maakt van de innovatieve kennis van bedrijven en instellingen. Een waterschap dat de samenwerking zoekt om effectief en efficiënt zijn taken uit te kunnen voeren. Belangrijke thema s daar bij voor ons zijn: Duurzaamheid: We kijken naar de lange termijn en wat dat betekent voor het nu. Daarbij vinden we nieuwe technologieën zeer belangrijk. Samenwerking: We beseffen dat veel van het werk van het waterschap impact heeft op het leven van mensen en van andere organisaties. We willen hen dan ook betrekken bij onze keuzes in een stadium dat het ertoe doet. En Betaalbaarheid: We gaan voor het doelmatig en verantwoord omgaan met geld. 4
2 Opgaven/taken voor het Waterschap 2015-2019 Wat doet het waterschap? Het waterschap zorgt voor de veiligheid, de juiste hoeveelheid oppervlaktewater van goede kwaliteit en voor het transport en de zuivering van afvalwater. Daarnaast zorgt Waterschap Hollandse Delta ook voor het beheer en onderhoud van de wegen buiten de bebouwde kom (met uitzondering van de rijks en provinciale wegen) Veilig: Het waterschap werkt aan veiligheid tegen overstromingen en wateroverlast. Het voorkomen of beperken van de gevolgen daarvan behoort bij de taken. Het CDA vindt dat de komende jaren de focus van kosten wat het kost voorkomen van overstromingen meer moet verschuiven naar een meer samenhangend pakket van maatregelen. Van alleen maar investeren in dijkverzwaringen naar een meer natuurlijke inrichting van het landschap waarin water kan worden vastgehouden of zonder grote gevolgen kan overlopen. Aangezien de veiligheidsnormen zijn herzien vindt het CDA dat de kwaliteit van alle dijkvakken hier aan moeten worden aangepast. Dit heeft er toe geleid dat diverse dijkversterkingen op de eilanden IJsselmonde, het Eiland van Dordrecht, Voorne en Putten, Rozenburg, de Hoeksche Waard en Goeree en Overflakkee hebben plaats gevonden en nog zullen plaats vinden om te voldoen aan deze nieuwe normen die worden gesteld aan de dijken. Voldoende: Door Watergangen en rivieren goed te onderhouden, is voldoende waterafvoer mogelijk. Daarnaast krijgt de kreek of rivier bewust ruimte om op bepaalde plekken op een natuurlijke manier te overstromen. Op deze manier worden de steden en dorpen beschermd tegen overstromingen. Het CDA is voor continue aanpassingen van de watersystemen zodat te veel water snel genoeg weg kan stromen en in geval van tekorten voldoende water kan worden aangevoerd. Naar aanleiding van met name de recente overstromingen op Goeree - Overflakkee heeft het CDA bij de besprekingen van de begroting van 2015 er voor gepleit om het watersysteem zo veel mogelijk te optimaliseren om zodoende ook aan de nieuwe neerslagvoorspellingen van het KNMI te voldoen. Er moet er naar worden gestreefd dat ook in de zomer voldoende water aanwezig is voor het verbouwen van gewassen en het in stand houden van de natuur. Door het waterpeil in rivieren en watergangen te reguleren krijgen natuurgebieden en landbouwgronden langs de watergang voldoende water van goede kwaliteit. Door bijvoorbeeld de kreken en riviertjes te laten meanderen (slingeren), waterbodems te verhogen en stuwen te gebruiken, wordt water in deze gebieden vastgehouden. Door een geleidelijk zeespiegelstijging en ook daling van de bodem in West-Nederland zal het steeds meer moeite kosten om zoutindringing via aanvoer uit de rivieren als aanvulling op oppervlaktewater en verzilting door kwelwater te voorkomen. Ondanks het feit dat we aan het eind van een grote delta leven waar via de grote rivieren voldoende water van goede kwaliteit wordt aangevoerd, zal het steeds meer moeite kosten dit in oorsprong zoete water te scheiden van het zoute water wat vanuit zee de rivieren op komt. Deze problematiek speelt ook een rol in het Deltaprogramma Nederland wat onder leiding van onze Deltacommissaris wordt uitgevoerd. Vooral door de langere perioden van droogte wordt de rivieraanvoer soms veel lager en met een hogere zeespiegel zal er meer zout water binnendringen. Voldoende zoet water van een gelijkwaardige kwaliteit is voor verschillende facetten van ons watersysteem van groot belang: - Natuur in en langs watergangen en ook plantengroei in stedelijk water zou niet kunnen ontwikkelen bij te veel zout in het watersysteem. Het water zou zo veel mogelijk 5
vergelijkbaar moeten zijn met regenwater - Voor waterbodem en specifiek voor veenbodems en veenkaden (bij zout water gaat inklinking van veen veel sneller en zou dan grote gevaren voor inklinking en wegglijden van veenkaden tot gevolg kunnen hebben) - Industrie heeft zoet water van voldoende gelijkwaardige kwaliteit nodig voor productieproces - Voor land- en tuinbouw en besproeiing van percelen tijdens droge perioden is voldoende zoet water essentieel. Voldoende zoet water is dus van levensbelang voor deze regio. Zowel voor de drinkwatervoorziening, voor de agrarische bestemmingen als voor de industrie is zoet water noodzakelijk. Daarom houdt het CDA zich actief bezig met de planvorming rondom de ruimtelijke ontwikkelingen binnen de Zuid Westelijke Delta. Verzouting van het Volkerak/Zoommeer mag dan ook pas plaats vinden als de Volkeraksluizen voldoen aan de eisen ten aanzien van minimale zoutlekken richting Haringvliet. Schoon: Het waterschap zorgt voor het zuiveren van het afvalwater van huishoudens en bedrijven. Dit zuiveren gebeurt onder andere in de ondergrondse rioolwaterwaterzuivering Dokhaven. Deze ondergrondse Zuivering is met name bijzonder belangrijk voor de stad Rotterdam. Het CDA stimuleert daarom innovaties voor alle zuiveringen die het milieu ten goede komen. Daarnaast werkt het waterschap samen met de waterleidingmaatschappijen voor schoon drinkwater en de productie van industriewater (koel-, spoel- en bluswater). Uitdaging voor de komende jaren is het sluiten van de waterketen. Dat betekent dat gezuiverd afvalwater kan worden hergebruikt of opnieuw ingezet voor de industrie. Tevens stimuleren wij het afkoppelen van regenwater. Het regenwater wordt dan direct in de bodem gebracht en niet langer zinloos afgevoerd naar de rioolwaterzuivering. Het waterschap helpt de natuur een handje door beken, sloten en rivieren schoon te houden. Het is in ieders belang dat planten en dieren in het water kunnen blijven leven. Regelmatig wordt afval uit beken en rivieren gehaald. Voor een goede waterhuishouding is ook de kwaliteit van het grondwater van belang. Door steeds meer gebruik van de ondergrond ontstaan er echter steeds meer bedreigingen voor het grondwater. Monitoring van activiteiten bij de toepassing van geothermie en koudewarmteopslag is noodzakelijk. Het CDA is voorts van mening dat bij de huidige stand van de techniek schaliegaswinning niet moet worden toegestaan in het gebied van de Hollandse Delta Natuurlijk: Het CDA wil dat het waterschap blijft werken aan natuurlijk water. We willen daarom bijvoorbeeld oude kreken herstellen en de oevers duurzaam en natuurvriendelijk inrichten. Dit zorgt voor een grotere variatie aan flora en fauna, gezonde populaties en een gezonder milieu. Biologisch gezond water verdient een goed visstandbeheer daarom pleit het CDA voor voldoende visoverwinteringsplaatsen, vispassages bij stuwen en visvriendelijke gemalen. Als er meer kronkelende kreken en sloten ontstaan kan het water beter worden tegengehouden, zodat minder stuwen nodig zijn. Het CDA heeft de uitvoering van het herstel van de oude kreken in de Hoeksche Waard en op Voorne en Putten dan ook altijd ondersteund 6
Duurzaam veilige wegen en fietspaden: Het waterschap draagt zorg voor de wegen en fietspaden buiten de bebouwde kom. Deze worden door het waterschap onderhouden omdat veel wegen en fietspaden op de Zuid Hollandse eilanden op dijken liggen. Op deze manier is het beheer van dijk en weg in één hand en kan er efficiënter beheer en onderhoud worden gepleegd wat dus kostenbesparend kan werken. Het CDA is een groot voorstander van duurzaam onderhoud bv met een duurzame verlichting. Daarnaast streven wij naar een zo veilig mogelijke inrichting van onze wegen en fietspaden Genieten van water in balans: Een gezonde balans tussen natuur, veiligheid en schoon is belangrijk. Daarnaast is water ook iets om van te genieten. Om in te zwemmen, over te varen, langs te fietsen of op een andere manier bij te recreëren. Het waterschap werkt daarom aan een balans tussen alle belangen die met water te maken hebben: inwoners die veilig willen wonen, agrariërs die hun bedrijf willen uitoefenen, natuurliefhebbers die de biodiversiteit willen beschermen, recreanten die van het water willen genieten en vissers om te vissen. Samen kunnen we het water in balans houden. 3 CDA-uitgangspunten voor waterschappen Het CDA is de partij van de samenleving. Onze CDA-uitgangspunten zijn gerechtigheid, solidariteit, rentmeesterschap en gespreide verantwoordelijkheid. Voor het waterschap betekent dit dat we staan voor duurzaamheid, voor samenwerking en voor betaalbaarheid. Dat houdt in dat we kiezen voor: - Ja, tenzij: het ruimte geven aan initiatieven vanuit de samenleving. Als mensen iets willen realiseren, moet daar in principe ruimte voor zijn tenzij andere belangen, zoals veiligheid, voorgaan. - Het op tijd luisteren naar en betrekken van mensen en organisaties bij nieuwe plannen van het waterschap, in plaats van achteraf te moeten bijsturen. - Gebruikmaken van kennis en innovatief vermogen dat in de samenleving aanwezig is. - De lange termijn boven korte termijn, duurzaamheid is van levensbelang als het om water gaat. - Een passende bescheiden rol van de overheid. - Het zuinig en zorgvuldig omgaan met geld en solidariteit in tariefstelling. - Samenwerking met burgers, organisaties, andere overheden en wetenschappelijke instellingen: samen kunnen we meer. 7
4. Duurzaamheid Uitgangspunt Het CDA staat voor duurzaamheid: Het werk van het waterschap dient bij te dragen aan een duurzame samenleving. We kiezen daarom voor de lange termijn boven de korte termijn. Dat vraagt om een structurele aanpak van de wateropgave. Voor onszelf, maar vooral voor de toekomst van onze kinderen. Het CDA streeft naar permanente beschikbaarheid van voldoende, schoon en veilig water voor iedereen door middel van een gesloten kringloop 1. Dat wil zeggen dat verspilling van water en milieuvervuiling worden beperkt en de leefbaarheid wordt verbeterd. Om deze duurzame ontwikkeling mogelijk te maken bevordert het waterschap investeringen en samenwerking in (nieuwe) netwerken gericht op duurzame innovaties op basis van gedeelde belangen. Bijzondere aandacht zal uitgaan naar lokale en regionale projecten, waarbij het gebruik van hernieuwbare bronnen zoals energieopwekking op eigen terrein m.b.v. windmolens en zonne-energie en hergebruik van grondstoffen uit afvalwater centraal staan. Ook wordt grote waarde gehecht aan de aandacht die wordt besteed aan de beleving van water en duurzame waterrecreatie. Strategische doelen duurzaamheid Op basis van bovengenoemde uitgangspunten wil het CDA de komende vier jaren de volgende doelen realiseren: -Het CDA beperkt overstromingsrisico s en wateroverlast door te investeren in lange termijn maatregelen (horizon 2050). We verschuiven onze inspanningen stapsgewijs van de korte termijn/ technische oplossingen naar lange termijn oplossingen door een meer natuurlijke inrichting van het gebied. -Samen met ondernemers wordt hergebruik van afvalwater gestimuleerd. Het CDA wil binnen vier jaar de hoeveelheid gezuiverd afvalwater, dat nu nog niet wordt hergebruikt maar geloosd in oppervlaktewater, verminderen met minimaal 5 procent. -Het CDA wil 5 procent meer energie uit de zuivering van afvalwater halen en grondstoffen terugwinnen die op de markt rendabel kunnen worden gemaakt. -Het CDA draagt eraan bij dat ook in droge perioden zoveel mogelijk water beschikbaar is. We doen dit door een optimale mix van maatregelen om regenwater zowel in de stad als op het platteland in de bodem vast te houden en te bergen. Het optimaliseren van de inrichting van de Zuid-Westelijke Delta moet daar ook een bijdrage aanleveren -Maatwerkoplossingen dienen ervoor te zorgen dat landbouw, industrie en burgers efficiënter gebruikmaken van (drink)water. -Het CDA stimuleert maatschappelijke en commerciële initiatieven om ervoor te zorgen dat meer mensen de bestaande natuur rondom water op een positieve manier ervaren en beleven. Vandaar ook de support voor de herinrichting van het Spinozapark in Rotterdam/ Lombardijen en de herinrichting van het Zuiderpark in Rotterdam. 8
Specifieke duurzame aandacht wordt besteed aan de volgende duurzame thema s Duurzame oevers. Deze zorgen voor een grotere variatie aan flora en fauna, gezonde populaties en een gezonder milieu. -Het CDA wil waar mogelijk, in samenwerking met partners, met de aanleg van natuurvriendelijke oevers ook recreatieve voorzieningen aan te leggen (geïntegreerde uitvoering én financiering). -Het CDA wil dat natuurvriendelijke oevers worden aangelegd op locaties waar dit voldoende bijdraagt aan de ecologische waterkwaliteit. -Het CDA wil dat de aanleg van natuurvriendelijke oevers geschied in combinatie met andere functies en daar waar onderhoud goed mogelijk is. Dit moet zoveel mogelijk gecombineerd worden met andere werkzaamheden bijvoorbeeld aan boezem en polderkaden. Een evenwichtige visstand: In de ogen van het CDA moet het waterschap zorgen voor een visvriendelijk beheer, onder andere door de aanleg van vispassages bij stuwen en gemalen, maar ook door de gemalen visvriendelijk te maken Natuurvriendelijk boeren: Het CDA wil natuurvriendelijk boeren ondersteunen. De samenwerking tussen boeren en het waterschap kan elkaar versterken. Boeren moeten een tegemoetkoming kunnen krijgen als zij de waterkanten natuurvriendelijk onderhouden. Het CDA vindt dat kansen waar het gaat om de uitvoering van het Europees Landbouwbeleid, zoals blauwgroene diensten, maaivrije zones, beheer van natuur vriendelijke oevers moeten worden benut en gestimuleerd. Natuurgebieden: Het CDA vindt dat natuurgebieden een hoger en flexibel peil kunnen hebben dan bebouwd gebied of weidegrond. Met een wat hoger of flexibel peil wordt water gespaard voor drogere perioden. Het CDA vindt dat zorgvuldig moet worden omgegaan met het peilbeheer in natuurgebieden en dat daarbij ook aandacht moeten worden besteed aan de inlaat van gebiedsvreemd water. Om te komen tot een goed peilbeheer in die gebieden zal het waterbeheer in goed overleg met de betreffende natuurbeheerder moeten worden gevoerd. Recreatie op en aan het water Voor het CDA is water ook om van te genieten. -Een gezonde balans tussen natuur, veiligheid en schoon water is belangrijk. Daarnaast is water ook iets om van te genieten. Om in te zwemmen, over te varen of op een andere manier bij te recreëren. Het waterschap werkt daarom aan een balans tussen alle belangen die met water te maken hebben: inwoners die veilig willen wonen, agrariërs die hun bedrijf willen uitoefenen, natuurliefhebbers die de biodiversiteit willen beschermen en recreanten die van het water willen genieten. -Het CDA onderschrijft deze balans als basis voor het recreëren op en in het water, waar het gaat om zwemmen in de vrije natuur zijn wij voor het bestrijden van Blauwalg, indien nodig met menginstallaties maar liever op een meer duurzame methode waarbij met doorstroming een goede kwaliteit van het water wordt bereikt. -Het CDA wil dat Hollandse Delta, daar waar het haar eigendommen betreft, deze openstelt voor recreatief medegebruik, rekening houdend met een gezonde balans tussen natuur, veiligheid en waterkwaliteit. -Het CDA vindt dat watergebruikers ook een eigen verantwoordelijkheid hebben met betrekking tot schoon en veilig water en wil hen hier ook op aanspreken en indien nodig handhaven. 9
-Het CDA vindt een goede diepgang van vaarwegen essentieel voor een goede doorvaart en wil daarom dat de diepte gewaarborgd blijft door baggeren. Daar waar kan wordt gezocht naar duurzame oplossingen (zoals bijvoorbeeld stroming) om vaarwegen op diepte te houden. -Recreatie langs het water vind ook vaak plaats via de fiets. Het CDA vindt het dan ook belangrijk dat fietspaden op een dusdanige manier worden aangelegd zodat fietsers zo veel mogelijk van het water kunnen genieten. 1 0
5. Samenwerking Uitgangspunt Het CDA kiest voor de samenleving, niet de overheid. Dat betekent dat de overheid naast de inwoners staat in plaats van tegenover hen. Wij willen een samenleving waarin de inwoners samen met anderen zoveel mogelijk zelf bepalen. Ook bij wateropgaven wil het CDA inwoners vanaf het begin betrekken bij de oplossingen, omdat de inwoners kennis hebben van het gebied. Het ophalen van kennis van inwoners en instellingen leidt tot duurzamer oplossingen. Samenwerking is geen doel op zich maar een manier van werken. Iedereen vanuit zijn taak of belang kan hieraan deelnemen. Het doel van samenwerking is betere besluiten nemen en draagvlak vergroten voor de uitvoering van projecten. Samenwerken met andere organisaties en belangengroepen leidt daarnaast ook tot efficiënter werken en kostenverlaging. In het dichtbevolkte gebied van Rotterdam vergt goed waterbeheer extra inspanningen. Op veel plaatsen ontbreekt het aan oppervlaktewater, waardoor de mogelijkheid voor extra waterberging ontbreekt. Het CDA vindt samenwerking tussen het waterschap Hollandse Delta en de gemeente Rotterdam dan ook bijzonder belangrijk. Samen moeten zij zoeken naar innovatieve en creatieve oplossingen om de wateropgave aan te pakken. De verbetering van het rioolstelsel en de niet-conventionele mogelijkheden als waterpleinen en groene daken ziet het CDA als interessante mogelijkheden. Strategische doelen samenwerking Op basis van bovengenoemde uitgangspunten wil het CDA de komende vier jaar de volgende doelen realiseren: - Samenwerken met inwoners en ondernemers en hen aan de voorkant betrekken bij waterschapsprojecten in hun eigen omgeving moet leiden tot minder procedures met meer draagvlak. - Samenwerking met diverse maatschappelijke organisaties. Het CDA is er dan ook een voorstander van om goede contacten te onderhouden met vertegenwoordigers van de visserij, visverenigingen, waterportverenigingen, zeeverkenners, land- en tuinbouworganisaties, bewonersorganisaties - Samenwerken met de glastuinbouw en de agrariërs blijft belangrijk om bijvoorbeeld de waterkwaliteit te verbeteren. Beide zijn daarnaast gebaat bij de juiste waterpeilen. Daarmee moet ook gekeken worden naar het vermijden van een te snelle bodemdaling en naar verzilting. Ieder dient zijn/haar verantwoordelijkheid te nemen. - Ten aanzien van de steden in het gebied van Hollandse Delta zetten we in op een dialoog om bijvoorbeeld de klimaatadaptatie opgaven te realiseren. Water en groen bieden goede kansen. - Samenwerking met andere waterschappen om gebruik te maken van elkaars expertise om zodende efficiënter te kunnen werken. - Door de samenwerking in de waterketen met gemeenten en 11
drinkwaterleidingbedrijven te verbeteren wil het CDA dat er meer regenwater wordt afgekoppeld en het resterende afvalwater in gezuiverde vorm voor een deel kan worden hergebruikt als industriewater (koel- spoel- of bluswater) in plaats van het lozen op het oppervlakte water. - Door het koppelen van projecten, het zgn. werk met werk maken, zorgt het waterschap voor kostenreductie en toename van de kwaliteit van de leefomgeving. - Samenwerken tussen bedrijfsleven, kennisinstituten en overheid moet leiden tot innovatieve oplossingen voor watervraagstukken en tot slimme en goedkopere oplossingen voor beheer. - Samenwerking met andere wegbeheerders om een adequate bereikbaarheid van de regio te bevorderen - Samenwerken met andere (afval)waterregisseurs: rijksoverheid, provincie, gemeenten en drinkwaterbedrijven. - Samenwerken met scholen om te blijven inzetten op goede watereducatieprojecten op scholen. De jeugd heeft de toekomst en we moeten zorgen dat zij weten wat de zorg voor water met zich meebrengt. 6. Betaalbaarheid Uitgangspunt Het CDA wil dat er doelmatig en verantwoord met uw geld wordt omgegaan. Dat betekent dat we transparant willen zijn: wat geven we waaraan uit? Dat moet voor iedereen zichtbaar kunnen zijn. Het CDA heeft solidariteit daarbij hoog in het vaandel en wil dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Maar ook dat de vervuiler zelf betaalt. Het CDA wil geen rekeningen door doorschuiven naar de toekomstige generaties. Als de inkomsten niet toereikend zijn om alle plannen te betalen, zullen ambities moeten worden bijgesteld, getemporiseerd of soberder uitgevoerd. Strategische doelen betaalbaarheid Op basis van bovengenoemde uitgangspunten wil het CDA de komende vier jaar de volgende doelen realiseren: 12
- Vanuit de gedachte meer samenleving, minder overheid streven we naar een kleinere overheid. Dat willen we bereiken door vermindering van regels en meer zelfwerkzaamheid waardoor minder ambtenaren en inhuur nodig zijn. (hebben we ideeën voor deze zelfwerkzaamheid?) - Het CDA wil de kwijtscheldingsregeling voor minder draagkrachtigen (110 procent bijstandsnorm). - Het CDA wil meer transparantie in de organisatie en uitvoering van watertaken. Dit kan door betere verantwoording van uitgaven en tussentijdse rapportages van langlopende projecten. Met de mogelijkheid belanghebbenden te betrekken bij tussentijdse resultaten. Kan op basis van de reacties van deze belanghebbenden bijstelling van ambities en middelen dan aan de orde zijn. - Het CDA is een groot voorstander van goed en regelmatig onderhoud van infrastructuur en installaties. Dit vereist regelmatige investeringen gelijkmatig verspreid in de tijd en voorkomt schoksgewijze grote verhogingen in de tarieven. 13
7.Voorbeeldprojecten 1. Grondruil Bewoners, agrarische ondernemers en natuurbeheerders zorgen voor grondruil langs watergangen en rivieren. Daardoor worden losse natuurgebieden met elkaar verbonden om water beter vast te houden, de natuur een handje te helpen en een recreatiegebied van formaat te realiseren. Tevens leidt grondruil tot een betere ligging van agrarische percelen. Er ontstaat een rijk geschakeerd landschap van hagen, bossen, graslanden, ruigten en struwelen. Voor bewoners een mooie omgeving om in te wandelen en voor kinderen een ideale speelplek. 2. Waterkracht met oude en nieuwe technieken Watermolens kunnen worden herbouwd of nagebouwd om duurzame energie op te wekken. Er kan ook voor een eigentijdse benadering worden gekozen met nieuwe en innovatieve technieken. Voor de waterkrachtcentrale kan dan worden gedacht aan installaties die uit diverse waterstromen zoals zee- en getijdenstromingen energie opwekken. Omwonenden en energiecoöperaties worden uitgenodigd met initiatieven te komen. Een waterkrachtcentrale in de Brouwersdam vinden wij dan ook een goed initiatief 3. Waterberging op sportvelden of tuinbouwbedrijven en parken Omwonenden, sportverenigingen en ondernemers worden uitgenodigd voorstellen te doen voor een inrichting van sportvelden, die bij hevige regenval kunnen worden ingezet voor waterberging. Waterschap en betrokken gemeente kunnen dit ondersteunen door eventuele wet- en regelgeving zodanig aan te passen dat waterberging op sportvelden mogelijk wordt. Door kassen en de afvoer van het regenwater zo te construeren dat er een flinke laag water op kan staan voordat het wordt afgevoerd, geeft mogelijkheden tot voorkomen van wateroverlast.. Door in waterbassins op glastuinbouwbedrijven ruimte vrij te houden voor grote regenbuien kan water worden vastgehouden. Deskundige inrichting van de openbare ruimte zoals van het Spinozapark in Rotterdam Lombardijen kan ook een bijdrage leveren aan deze berging 4. Aantrekkelijk watersportgebied Ondernemers, omwonenden en natuurbeheerders maken plannen om een bepaald watergebied aantrekkelijker te maken voor de watersporter. Zo moet de waterkant beter bereikbaar worden. Aanleg van steigertjes kan deze bereikbaarheid bevorderen en voorkomt aantasting van oevers en rietkragen. Verder is een goede bewegwijzering noodzakelijk en is meer variatie en kwaliteit in jachthavens nodig, Er moet meer ruimte komen voor (trend)sporten en soepeler regels voor ondernemers. De betrokken partijen krijgen de ruimte om zelf het gebied nader in te richten en te beheren en zorgen voor duurzame investeringen. Het waterschap ondersteunt dergelijke initiatieven desgewenst met aanjaagsubsidies en toetst de haalbaarheid van plannen op relevante normen. Naleving van de regels op het water is dan wel gewenst en daarvoor is een goed handhavingssysteem noodzakelijk 14
5. Terugdringen van verspilling Verspilling van water kan worden teruggedrongen door afspraken te maken met agrarisch ondernemers en natuurbeheerders over beregening. Daarnaast kan bijvoorbeeld restwater van een bierbrouwerij worden gebruikt door agrarisch ondernemers in de omgeving om het tekort aan water te compenseren. In dit water zitten goede voedingsstoffen voor landbouwgronden. Een ander voorbeeld van tegengaan van verspilling is het dusdanig bewerken van afvalwater dat het gebruikt kan worden voor het begieten (van bloemen) in de nabijgelegen glastuinbouw. Bewoners kunnen bewuster met water omgaan met behulp van acties, zoals het stimuleren van het gebruik van regentonnen en het aanleggen van minder verharding. Bewustwording kan ook toenemen door educatie van de jongeren met gastlessen op scholen door waterschapsbestuurders. 6. Veiligheid naar de omstandighedem en maatwerk voor waterkeringen De maatregelen ten behoeve van de veiligheid worden zo veel mogelijk aangepast aan de omstandigheden. Waterkeringen in dichtbevolkt stedelijk gebied met minder ruimte kunnen dan anders worden uitgevoerd dan in de landelijke gebieden met meer ruimte. Waterkeringen op maat zoals bijvoorbeeld de combinatie van waterkering, stadspark en winklelboulevaard in Rotterdam of van parkeergarage in de duinen in Katwijk. 7. Samenwerking tussen overheden Samenwerken kan veel besparen. We doen samen wat kan en werken zelfstandig als het moet. Op die manier wordt de kwetsbaarheid van een individueel waterschap verkleind, worden kosten verminderd en wordt de kwaliteit van diensten vergroot. Waterschappen kunnen ook onderling meer winst behalen door gezamenlijk inkopen van materiaal en het uitwisselen van kennis en personeel. De samenwerking met gemeenten levert ook geld op door dingen steeds meer bij één partij neer te leggen, zoals het onderhoud van gemalen. 8. Aanpak van medicijnresten samen met burgers en ziekenhuizen Omdat medicijnresten een steeds groter probleem gaan vormen bij waterzuivering is aanpak bij de bron nodig. Achteraf verwijderen van medicijnresten wordt onbetaalbaar. Door aantrekkelijke inleverprogramma s te maken wordt bewustwording bij burgers gestimuleerd. Samenwerking met ziekenhuizen moet leiden tot minder lozing van medicijnresten in het afvalwater. 15
9. Verminderen van vervuiling door meststoffen en bestrijdingsmiddelen Door het inrichten van gezamenlijke sectorgewijze inrichtingen kan vervuiling worden tegengegaan bv dor het gezamenlijke spoelplaatsen van landbouwmaterieel. De akkerranden regel is een maatregel die verder moet worden uitgebouwd 10 Stedelijke samenwerking. Gerealiseerde Projecten: Spinozapark Rotterdam/ Lombardijen 16
17